Blog

Stellingname van Internationale Sozialistische Alternative (onze zusterorganisatie in Oostenrijk)

Het mislukken van de coalitiegesprekken tussen de conservatieve ÖVP, de sociaaldemocratische SPÖ en het liberale NEOS hebben de ÖVP ertoe gebracht om onderhandelingen met het extreemrechtse FPÖ op te starten. Het toont welke weg de machthebbers en de bazen in Oostenrijk willen bewandelen.

De SPÖ was bereid om extreem vergaande aanvallen en besparingen op de welvaartsstaat en het hele racistische programma van de ÖVP te accepteren, maar eiste als compensatie tenminste zeer beperkte sociale maatregelen en kleine compensaties (zoals een bankenheffing). Zelfs dat was te veel voor het kapitaal. De ÖVP stopte de onderhandelingen om met de FPÖ een coalitie te vormen voor racistische, seksistische en neoliberale aanvallen op onze rechten. Hoewel er nog hindernissen zijn in de onderhandelingen, vooral op het gebied van buitenlands beleid, lijkt Oostenrijk af te stevenen op de meest asociale, racistische en autoritaire federale regering van de Tweede Republiek.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Internationale Sozialistische Alternative (ISA – früher SLP) (@isa_oesterreich)

Juist de fractie van het grootkapitaal onder leiding van Benko, Pierer en co. die miljoenen doneerden aan de ÖVP, vervolgens steun ontvingen toen het coronavirus uitbarstte en die nu jobs vernietigen terwijl ze hun privévermogen veilig stellen, willen de FPÖ gebruiken als stormram om een ultrakapitalistische agenda door te drukken ten koste van migranten, vrouwen, arbeiders en de armen om hun winsten verder veilig te stellen. Het opbouwen van verzet en solidariteit zal een kwestie van overleven zijn.

Blauw-Zwart staat voor een racistische en asociale algemene aanval

De FPÖ is een partij van de superrijken met een asociaal programma. Decennialang – vooral onder Haider en Strache – werd dit feit verborgen achter een hoop sociaal populisme. Er werden hogere lonen en pensioenen (alleen voor Oostenrijkse burgers natuurlijk) en nog veel meer beloofd. De FPÖ wilde zich voordoen als een ‘sociale partij’. In de laatste verkiezingscampagne, onder Kickl, was daar niets van te merken. De partij was openlijk neoliberaal en zwichtte voor de ÖVP en het grootkapitaal. Dat laatste zag zijn kans schoon en ze nu de laatste stappen naar een blauw-zwarte regering.

Onder Kickl zijn de eisen voor racistische maatregelen, het lastigvallen van migranten en de roep om massadeportaties nog verder toegenomen. De bestorming van het Federale Bureau voor de Bescherming van de Grondwet (BVT) in 2018 en de nabijheid van delen van de FPÖ bij de fascistische “identitairen” laat zien dat de FPÖ bereid is om het staatsapparaat te herstructureren volgens haar eigen ideeën en om rechtsextremisten op belangrijke posities bij de politie en de rechterlijke macht te plaatsen. De regeringsdeelname van de FPÖ in de deelstaten getuigt onder andere van racistische maatregelen (zoals een verbod op hoofddoeken), sociale besparingen en een consequente repressieve aanpak van initiatieven voor de verbetering van vrouwen en bescherming tegen geweld. Een federale regering waarin de FPÖ de kanselier levert en die aan de macht komt tegen de achtergrond van het grootste besparingsplan en de langste recessie in de Tweede Republiek, zal nog radicaler optreden. Nog hardere aanvallen op de welvaartsstaat en de rechten van werknemers staan op stapel, evenals nog agressievere aanvallen op migranten, vluchtelingen en de queer gemeenschap om verdeeldheid te zaaien en afleiding te zoeken.

Mensen die terugvechten zouden wel eens onder de loep kunnen worden genomen. Dit kunnen delen van de Palestijnse solidariteitsbeweging zijn, kritische leraren, antifascistische instellingen zoals het Documentatiecentrum van het Oostenrijkse Verzet (DÖW), vakbondsmensen die zich inzetten voor de klassenstrijd, klimaatactivisten en nog veel meer. We mogen niet vergeten dat FPÖ-leden tijdens de laatste FPÖ-regeringen openlijk ambtenaren bedreigden die aankondigden zich te verzetten tegen hun maatregelen. In de afgelopen twee jaar namen ook de pogingen tot intimidatie en openbare agitatie tegen antifascistische leraren toe. Dat is geen toeval.

Bouw nu aan verzet van onderaf

Betogingen en acties zijn nu enorm belangrijk, maar we moeten het daar niet bij laten. Het liberale antifascisme van de SPÖ en de Groenen en de poging om de FPÖ tegen te houden door de steeds slechter wordende status quo te verdedigen, hebben gefaald. Een regering van FPÖ en ÖVP-regering zal tot verzet leiden. Veel mensen zullen de komende dagen en weken betogen tegen een extreemrechtse regering, we zullen ons verdedigen tegen racistische en seksistische wetten, de aanvallen van de FPÖ-ÖVP-regering zullen een groot deel van hun eigen basis treffen en vakbondsverzet uitlokken. Daarom is het des te belangrijker om te bespreken en te plannen hoe we dit verzet zo effectief mogelijk kunnen organiseren om op te komen voor een alternatief op lange termijn voor de verschuiving naar rechts en het kapitalisme.

Vakbonden moeten actief worden!

De centrale rol van de industrie en het bedrijfsleven in het saboteren van de coalitiegesprekken van ÖVP-SPÖ-NEOS laat zien dat de bazen een algemene aanval op de rechten van werknemers willen zonder rekening te houden met de vakbonden. De ÖGB-leiding dreigt haar leden voor het blok te zetten als onderdeel van haar politieke gebrek aan planning. Bij eerdere regeringsdeelnames van de FPÖ gaf de ÖGB-leiding de voorkeur aan “afwachten” op concrete plannen, regeringsverklaringen, begrotingen, wetsontwerpen, enzovoort. Het is nu al volstrekt duidelijk dat een FPÖ-regering grote aanvallen met zal doen. Blijkbaar is men ook bang voor grote mobilisaties, want gezien de huidige sociale situatie zouden betogingen en stakingen waarschijnlijk niet zo gemakkelijk te stoppen zijn. De vakbondsleiding is bang voor ongecontroleerde protesten.

Tijdens de laatste ÖVP-FPÖ-coalitie weigerde de ÖGB-leiding vanaf het begin verzet te organiseren en werd ze vervolgens verrast door de invoering van de 12-urige werkdag. Tot 120.000 mensen werden aanvankelijk gemobiliseerd voor een grote betoging als verzet hiertegen, maar de ÖGB schuwde vervolgens stakingen en accepteerde de invoering van de 12-urige werkdag. Een dergelijke strategie kunnen we ons met het oog op de dreiging van nog hardere aanvallen niet veroorloven. Er zijn zeker ook veel sociaaldemocratische vakbondsleden die dit gevaar erkennen en actie willen ondernemen. Een centrale taak van linkse activisten en delegees is dan ook om deze collega’s aan te moedigen, hen te organiseren en gezamenlijke acties te overwegen om druk op de vakbondsleiding op te bouwen. Hiervoor wachten op groen licht van de ÖGB-leiding verspilt onnodig tijd.

Een deel van het debat binnen de vakbeweging mag niet beperkt blijven tot verzet tegen de asociale besparingen of de aanvallen op de vakbonden. Vakbondsverzet is nodig tegen elke aanval – tegen uitkeringen in natura voor vluchtelingen, het verbod op hoofddoeken, het verbod op hormoontherapie, enz. Als we er niet in slagen om het verzet tegen de aanvallen op de rechten van werknemers te combineren met de strijd tegen racisme, queerofobie en seksisme, zullen we de regering van de FPÖ-ÖVP toestaan om de verdeeldheid te verdiepen en zullen we verliezen.

Delegees en vakbondsleden moeten zich van meet af aan binnen de vakbonden verzetten tegen elke vorm van stilstand en apathie tegenover de regering en concrete voorstellen doen. Dit kan bestaan uit personeelsvergaderingen, betogingen, netwerken met andere militante collega’s en nog veel meer. Dit betekent ook vechten tegen het racistische offensief. Delegees en actieve vakbondsleden van ISA zullen dit proberen te doen – samen met vele medestanders.

Sociale bewegingen en verzet

De afgelopen jaren hebben duizenden mensen deelgenomen aan de beweging tegen de genocide in Gaza, de klimaatbeweging, feministische protesten en stakingen en vakbondsacties, en deze zelfs zelf georganiseerd. Talloze grassroots initiatieven van werkenden (zoals onder leraren, maatschappelijk werkers en elders) en initiatieven van zelforganisatie van migranten (verschillende Palestijnse solidariteitsgroepen, teachers4palestine, Migrantifa, SOS Balkanroute, etc.) hebben zich gevormd of zijn meer aanwezig. Elk van deze strijden ondermijnt de verschuiving naar rechts en kan tegenmacht opbouwen. Feministische protesten tegen feminicides en gendergerelateerd geweld ontmaskeren de FPÖ en ÖVP als vrouwenhaters. Daarom is 8 maart ook een enorm belangrijke dag in de verzetsbeweging. Protesten en arbeidsconflicten in de door vrouwen en migranten gedomineerde onderwijs-, gezondheids- en sociale sectoren maken duidelijk dat onderfinanciering het centrale probleem is en niet de aanwezigheid van vluchtelingen of mensen met een migratie-achtergrond. Integendeel, werkenden met een migratie-achtergrond houden deze essentiële sectoren overeind. Protesten tegen deportaties en tegen de genocide in Gaza leggen de racistische ontmenselijking door alle gevestigde partijen bloot en maken duidelijk dat debatten over vluchten en migratie niet over aantallen gaan, maar over mensen die vluchten voor hun leven.

Het zal niet één protest of beweging zijn die de massale verschuiving naar rechts omkeert en een positief perspectief opent voor arbeiders, migranten, vrouwen, homo’s en jongeren. Maar door bewegingen van onderaf op te bouwen en te netwerken, kunnen we de basis hiervoor creëren.

Grote uitdaging voor de KPÖ

In de afgelopen twee jaar is de hoop in de communistische partij KPÖ enorm gegroeid, veel mensen zijn lid geworden van de KPÖ omdat er een verlangen is naar organisatie op lange termijn tegen het heersende beleid.

Maar de strategie van de KPÖ om de FPÖ alleen te bestrijden met betere sociale eisen is ook op nationaal niveau mislukt en in de deelstaatverkiezingen van Stiermarken eind november nog drastischer (daar ging de KPÖ licht achteruit en zakte ze onder de 5%).

De leiding van de KPÖ zou moeten inzien dat het noodzakelijk is om een duidelijk antiracistisch standpunt in te nemen en alle vormen van verzet actief te steunen.

Het zou ook verkeerd zijn om zich alleen op verkiezingen te richten en te wachten op de volgende landelijke verkiezingen. Wat nu nodig is, is een brede verzetsbeweging – de KPÖ, met haar wortels in heel het land en de kracht die ze de afgelopen twee jaar heeft opgebouwd, zou de kans hebben om een politiek initiatief te nemen voor breed verzet.

Conferentie voor breed verzet

Een optie zou zijn om een brede verzetsconferentie te organiseren bestaande uit vakbondsleden, activisten van feministische en antiracistische initiatieven, de klimaatbeweging, leden van de KPÖ en andere linkse organisaties om vanaf de eerste dag met gecoördineerd verzet tegen een nieuwe regering te reageren. Zo’n brede coördinatie van verschillende initiatieven en bewegingen zou ook het potentieel hebben om de rechtse dominantie in Oostenrijk op politiek niveau fundamenteel aan te vechten en een echt socialistisch alternatief op te bouwen.

Nu is het tijd om actief te worden!

ISA activisten zullen de komende maanden actief zijn in verschillende bewegingen, initiatieven en protesten om verzet op te bouwen tegen deze regering.

Of het nu gaat om het socialistisch-feministische initiatief ROSA, Schule brennt, sozial aber nicht blöd, teachers- und careworkers4palestine of SOS Balkanroute – ISA is actief in tal van militante grassroots initiatieven.

We zullen bespreken hoe we de grootst mogelijke bijdrage kunnen leveren aan het opbouwen van zulke initiatieven en het verzet tegen de FPÖ-ÖVP-regering en vooral hoe we dit werk kunnen combineren met het opbouwen van een fundamenteel alternatief tegen de verschuiving naar rechts, het imperialisme en het kapitalisme.

De huidige situatie laat eens te meer zien dat de gevestigde politiek en dit systeem ons in een steeds snellere cyclus van crises en een verschuiving naar rechts storten en dat er geen uitweg is binnen de nauwe regels van dit systeem.

We hebben een socialistisch alternatief nodig! We combineren de inzet voor een betere samenleving en een socialistisch programma met de organisatie van dagelijks verzet. Neem vandaag nog contact met ons op om te bespreken hoe een gemeenschappelijk verzet eruit zou kunnen zien en wat er gedaan moet worden. Leer ons kennen en word actief met ons!

Artikel overgenomen vanop blokbuster.be

Het Front National, vandaag Rassemblement National, was in grote mate het levenswerk van voorzitter Jean-Marie Le Pen. De partij komt voort uit de radicaal-rechtse kringen van na de Tweede Wereldoorlog. Op dat ogenblik zat de rechterzijde in het defensief, wat enkel doorbroken werd met een rabiaat anti-communisme. Le Pen stelde op dat ogenblik: “De inval van het Rode Leger in Berlijn overtuigde me van de noodzaak van de strijd tegen het communisme – een kracht van repressie en tirannie”. Binnen de anti-communistische beweging kon de regering De Gaulle op steun rekenen van ex-aanhangers van het collaborerende Vichy-regime van maarschalk Pétain (die een marionet-regime van Hitler vormde in Frankrijk). Ook in Frankrijk stond de linkerzijde na het einde van de oorlog erg sterk en was er een dreiging van een mogelijke massale beweging die de communisten aan de macht zou brengen. Dit maakte dat De Gaulle nooit echt de collaboratie heeft veroordeeld en integendeel beroep deed op een aantal belangrijke figuren vanuit die nazi-traditie.

Le Pen werd al vrij vlug het hoofd van de ordedienst van de omstreden advocaat Jacques Isorni van de groep UNIR (Union Nationale indépendante des Républicains), een groep die de Vichy-aanhangers verdedigde. Zo trad Isorno op als advocaat van Pétain in een proces na de oorlog. Omdat hij de daad bij het woord wou voegen in zijn strijd tegen het communisme, trok Le Pen in 1953 naar Indochina (het latere Vietnam) om mee te vechten in het leger. De Fransen leden er een zware nederlaag, wat later werd overgedaan door de VS, en nadat in 1954 een vredesakkoord werd gesloten (met de opsplitsing van Vietnam), kwam Le Pen terug naar Frankrijk om er politiek actief te worden.

Le Pen werd lid van de Poujadistische beweging. Die was gesticht door Pierre Poujade als protest tegen een belasting op kleinhandel en kleine zelfstandigen. Poujade hanteerde een populistisch discours om onder de zelfstandigen steun te krijgen. Poujade kon echter ook rekenen op de steun van heel wat neo-nazi’s zoals Maurice Bardèche, de auteur die gekend is van zijn boek ‘Nürnberg ou la terre promise’ waarin de holocaust wordt ontkend (de Nederlandstalige editie van dit boek is een vertaling van de hand van ene Karel Dillen…). Bardèche had echter ook kritiek op Hitler, hij vond dat het Duitse fascisme niet puur genoeg was!

De Poujadistische beweging kon op vrij veel sympathie rekenen van de rechterzijde en behaalde in 1956 een verkiezingsoverwinning waarbij ook Le Pen verkozen werd in het parlement. De basis hiervoor was voornamelijk een anti-establishment stem en de afkeer tegenover de traditionele politici, ook al kwam een groot deel van de Poujadisten uit de beweging van president De Gaulle (zo was Poujade zelf aanvankelijk een gemeenteraadslid voor de Gaullisten). De Poujadisten dompelden hun anti-establishment imago in een sfeer van racisme en anti-semitisme. De regering van France-Mendès werd omschreven als een Joodse regering die niets te zoeken had in Frankrijk.

Het succes van de Poujadisten was van erg korte duur. Er kwamen snel grote meningsverschillen binnen deze beweging. Zo was Le Pen tegenstander van de losse aanpak van Poujade die weigerde de beweging te organiseren. Poujade stelde dat zijn aanhangers “onder de mensen” moesten komen in plaats van zich te organiseren in lokale afdelingen. Le Pen daarentegen was voorstander van de uitbouw van een sterk partijkader. Een ander discussiepunt was de houding tegenover Algerije en de onafhankelijkheidsstrijd die daar plaats vond. Le Pen en de meeste Poujadisten waren tegenstanders van een mogelijke onafhankelijkheid. Le Pen stelde dat Algerije een kolonie moest blijven omdat dit garanties bood om het blanke ras te vrijwaren omdat zo de Algerijnen beter konden onderdrukt worden.

Na de splitsing in de Poujadistische beweging trok Le Pen naar Algerije om er als legerofficier de strijd te gaan voeren. De Fransen traden in Algerije niet bepaald zacht op, er waren harde martelingen, verschillende massaslachtingen … Le Pen maakte persoonlijk deel uit van die gewelddadige tussenkomst van het Franse leger. Later verklaarde hij hierover: “Ik heb gemarteld omdat het nodig was” (Le Combat, 9.11.1962). Le Pen vond dit nodig omdat een nederlaag een signaal zou zijn voor de “barbaren”. De onderdrukking van de Algerijnen was volgens hem deels “biologisch bepaald”.

Terug in Frankrijk nam Le Pen deel aan onderhandelingen over een mogelijke staatsgreep vanuit de groep rond de terroristische OAS (Organisation de l’Armée Secrète, een groep die opkwam tegen de onafhankelijkheid van Algerije), maar hij vond dit uiteindelijk een te riskante onderneming en trok zijn steun terug.

In de jaren 1960 werd rechts in het defensief geduwd. Algerije was na Indochina een nieuwe nederlaag geworden en extreemrechts in Frankrijk was gefragmenteerd waarbij het geen enkele impact meer had. Le Pen trok zich terug in zijn boekhandel en uitgeverij waar hij rechtse propaganda publiceerde. Hij werd daarvoor overigens tweemaal veroordeeld (in 1965 en 1968) toen hij platen met toespraken van Hitler had geproduceerd.

Begin jaren 1970 werden door de verschillende extreemrechtse organisaties onderhandelingen gevoerd voor het opzetten van een alliantie, een “nationalistisch front”. De belangrijkste kracht daarbij was de groep ‘Ordre Nouveau’, een organisatie met erg gewelddadige militanten die er niet voor terugschrokken om politieke tegenstanders fysiek zwaar aan te pakken. De Ordre Nouveau werd op een bepaald ogenblik verboden omwille van een heuse veldslag tegen linkse activisten. Toen het Front National als alliantie gelanceerd werd in 1972 maakte Ordre Nouveau ongeveer één derde van het lidmaatschap van het FN uit. Le Pen werd vrij vlug de leider van het FN en ondernam pogingen om vanuit de alliantie te komen tot een strak georganiseerde partij. In de jaren ’70 was dit de hoofdbezigheid van Le Pen, die oppositie van de Ordre Nouveau hieromtrent moest wegwerken.

Vanaf begin jaren 1980 begon het FN een grotere impact te krijgen bij verkiezingen. In 1981 kwam de linkse regering Mitterand aan de macht op basis van een programma dat beloofde te breken met het kapitalisme. De sociaaldemocraten en communisten in de regering weigerden echter om effectief te breken met de logica van het huidig systeem en zagen zich bijgevolg gedwongen om in een periode van economische crisis zelf een liberaal beleid te voeren. Dit vormde een belangrijke basis voor ongenoegen tegenover de sociaaldemocraten en de communisten. Een ongenoegen waar het FN handig op inspeelde door zich voor te doen als diegenen die wel opkwamen voor de belangen van de Fransen.

Dit werd duidelijk bij de gemeenteraadsverkiezingen in Dreux (vlakbij Parijs) waar het FN begin jaren ’80 haar vier eerste verkozenen behaalde. Het FN voerde er een zware anti-migrantencampagne. Kranten in die periode brachten bericht uit van valse deur-aan-deur verkopers van luxeproducten die aanbelden en vertelden hoe Mohamed uit de straat al twee TV’s of een video had gekocht. De racistische campagne vond ingang bij gebrek aan een alternatief na de ontgoocheling in de linkse regering-Mitterand. Daarenboven werd het FN geholpen door een electoraal akkoord met het RPR van Jacques Chirac. Chirac verklaarde hoe hij liever 4 FN’ers in de gemeenteraad zag dan 4 communisten.

Het FN kreeg ook enorme steun vanuit een onverwachte hoek. Mitterand wou zijn positie versterken door het kiesstelsel te veranderen (proportionele vertegenwoordiging in plaats van een meerderheidssysteem), zodat de verschillende fracties van rechts zouden scoren en de verdeeldheid van de rechterzijde zou versterken. Mitterand zag in het FN een ideaal middel om traditioneel rechts (de RPR van Chirac) te verzwakken. Mitterand was dan ook de eerste om het FN aan TV-debatten te laten deelnemen op de staatstelevisie. Het gevolg was catastrofaal: in 1986 haalde het FN 10% van de stemmen en bijgevolg ook 10% van de zetels. Mitterand had een cruciale fout gemaakt door te denken in termen van electorale rekenkunde. Het FN haalde immers veel stemmen weg van de sociaaldemocratie en scoorde onder de ontgoochelde linkse kiezers.

De doorbraak van het FN in de jaren 1980 leidde ertoe dat traditioneel rechts een deel van de retoriek van het FN overnam. Zo verweet minister Pasqua (RPR) zijn eigen premier dat hij te laks was tegen migranten. De RPR probeerde ook tot een alliantie te komen met het FN voor de verkiezingen, maar dit mislukte. Deze elementen maakten dat het FN meer aanvaardbaar werd, met een bijhorend groeiend zelfvertrouwen voor de fascistische militanten. Vanaf eind jaren 1980 waren er verschillende gewelddaden. Zo werd in 1988 een Joods kerkhof compleet verwoest. In 1993 werd een journalist op een FN-meeting aangevallen.

Le Pen bleef zijn harde koers aanhouden. Hij liet zich ontvallen dat de holocaust een “detail in de geschiedenis” was, later werd hij veroordeeld nadat hij een kandidate van een andere partij tijdens het campagne-voeren in elkaar sloeg. Niet alleen meende Le Pen senior dat de concentratiekampen een detail in de geschiedenis waren, ook de Duitse bezetting van Frankrijk vond hij “niet zo onmenselijk” en de Gestapo kwam enkel tussen om “bloedbaden te vermijden.”

In 1986 scoorde het FN 10% en tegen midden jaren 1990 vielen enkele gemeenten in het zuiden van Frankrijk in handen van het FN. In 2002 kende Jean-Marie Le Pen zijn electoraal hoogtepunt toen hij naar de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen kon doorstoten. Hierna ging het bergaf, onder meer omdat de nadruk in de samenleving eerder lag op collectieve strijd tegen het neoliberale beleid. De illusie dat ‘deftig rechts’ in de vorm van Sarkozy een electoraal antwoord op het FN kon bieden, werd doorprikt. Het maakte de ideeën van het FN enkel meer aanvaardbaar. De ontgoocheling in het asociale beleid van Sarkozy maakte een electorale terugkeer van het ‘vernieuwde’ FN onder leiding van Marine Le Pen mogelijk.

Met die ‘vernieuwing’ heeft Jean-Marie Le Pen het overigens moeilijk. Hij stelde dat hij als “man van het volk” niet zo “kleinburgerlijk” was als zijn dochter. Dat Marine Le Pen het FN aanvaardbaar probeerde te maken, heeft volgens vader Le Pen ook negatieve kantjes. “Zo verdwenen de vele moedige en dynamische militanten die zich laten opmerken omdat ze een kaalgeschoren kop hebben,” verklaarde hij hierover. Vader Le Pen werd op een zijspoor gezet, maar bleef tot in 2019 Europees Parlementslid met het bijhorende riante loon dat hij ondertussen gewoon was van zijn politieke mandaten. De pogingen om het FN en nadien het Rassemblement National aanvaardbaar te maken, waren vooral gericht op de buitenwereld en op de ambities van Marine Le Pen en haar omgeving. Intern bleven de oude neofascisten die het FN hadden uitgebouwd een rol spelen en behielden ze hun postjes waarmee hen meteen zwijggeld betaald werd op kosten van de gemeenschap.

Extreemrechts scoort vandaag opnieuw bijzonder sterk. Het Rassemblement National staat dichter bij de macht dan dit ooit het geval was onder leiding van Jean-Marie Le Pen. Het groeit op basis van ontgoocheling in de gevestigde partijen en een toenemende vervreemding van de samenleving. Angst en woede over de huidige gang van zaken en over de toekomst geven extreemrechts internationaal wind in de zeilen. Het beste antwoord daarop is de uitbouw van een sterk antifascistisch en antiracistisch verzet dat op de arbeidersbeweging geënt is en dat de strijd tegen extreemrechts koppelt aan strijd tegen het asociale beleid, waarbij we dit zowel syndicaal als politiek degelijk organiseren op basis van een brede betrokkenheid en een radicaal programma van socialistische maatschappijverandering. Dat is geen evidente taak, maar het is de enige manier om ervoor te zorgen dat Jean-Marie Le Pen en de partij die hij creëerde uiteindelijk zelf als een detail in de geschiedenis zullen herdacht worden.