Begin december werden de meeste nieuwe gemeenteraden geïnstalleerd. Voor het eerst neemt het Vlaams Belang deel aan lokale besturen. In Ninove doet het dit met een absolute meerderheid. In Izegem, Ranst en Brecht als kleine partner van lokale formaties die telkens vanuit traditionele partijen voortkomen. De VB-bestuurders starten niet met de Trumpiaanse grootspraak en bijhorend provocatief beleid van extreemrechts, maar proberen in eerste instantie om de normalisering en aanvaarding te vergroten om op die basis des te harder te kunnen toeslaan.
Artikel overgenomen vanop blokbuster.be
Voorzichtige start op lokaal vlak gericht op aanvaarding en normalisering
Het Vlaams Belang trok naar Ranst voor zijn nieuwjaarsreceptie. Voorzitter Van Grieken bleef niet lang, hij vertrok meteen naar de VS om de inauguratie van Trump bij te wonen. Meesurfen op de groeiende aanvaarding van extreemrechts is voor Van Grieken cruciaal. Als hij zich kan opwerpen als potentiële partner van bedrijfsleiders, gaat dat voor op de informele babbels met de eigen militanten op een nieuwjaarsreceptie. De openingstoespraak werd gedaan door de lokale VB-schepen Christel Engelen, die onder meer suggereerde dat het asielcentrum in Broechem voor overlast zorgt en verklaarde dat er bij de toegang tot sociale huisvesting criteria gehanteerd worden om ‘onze mensen’ voorrang te geven. De uitspraak over nultolerantie rond het asielcentrum werd op de eerstvolgende gemeenteraad gecorrigeerd door de burgemeester van Ranst die moest erkennen dat maatregelen voor iedereen op dezelfde manier gelden. Daarmee werd zijn eigen extreemrechtse schepen meteen op haar plaats gezet, wat zonder problemen werd aanvaard.
In Ninove doen Guy D’haeseleer en zijn aanhangers er alles aan om geen ophef te veroorzaken. Grote aankondigingen worden vermeden en de vergadering van de gemeenteraad wordt sereen aangepakt. Enkel op de verhouding tussen D’haeseleer en zijn eigen schepen van milieu Werner Somers leek er spanning te staan. Een klimaatscepticus als schepen van milieu is natuurlijk al een opmerkelijk gegeven. Zeker in een stad als Ninove waar de klimaatveranderingen voelbaar zijn met een regelmatig terugkerend overstromingsgevaar waarvan de gevolgen verergerd worden door een gebrek aan publieke investeringen en de afwezigheid van een aanpassing van het beleid van ruimtelijke ordening. De website denderhoop.be merkte op: “Toen schepen Somers een repliek gaf op een vraag van de oppositie en sterk op dreef was, vroeg D’haeseleer hem af te ronden. Somers gunde D’haeseleer geen blik waardig en stoomde gewoon nog minuten door. D’haeseleer zat erop te kijken en liet hem begaan. De hevigste woordenwisseling op de gemeenteraad was er dus niet één tussen meerderheid en oppositie, maar binnen (!) de meerderheid. Wie de interne keuken van Forza Ninove kent, weet dat de sfeer tussen beide kopstukken al lang ‘onderkoeld’ is. Dat dit zo snel naar boven zou komen, is wel verrassend.” Zoals de reeks ‘Wij zijn van Nienof’ al duidelijk maakte, omringt D’haeseleer zich liefst met volgzame figuren. Ook op de nationale nieuwjaarsreceptie van het Vlaams Belang poseerde hij erg vaak samen met zijn plusdochter en schepen Malika Sclacmender.
Forza Ninove probeert zich vooral te profileren rond beslissingen inzake de politie, zoals het opvoeren van het aantal patrouilles te voet of de opleiding van een drugshond. De eerdere beslissing om de subsidies voor Babbelonië, een praatgroep om nieuwkomers Nederlands te leren, kreeg veel aandacht. Dankzij een crowdfunding kan het initiatief blijven bestaan. De organisatie Saamo zetten ondertussen de samenwerking met het stadsbestuur stop, omdat “armoede en uitsluiting aanpakken voor alle bewoners van de gemeente niet op constructieve wijze kan onder het extreemrechts bestuur van Forza Ninove.” De organisatie hoopt haar werk in Ninove, onder meer met een buurthuis en buurttuin in de Pollarewijk, verder te zetten op basis van andere financieringsbronnen.
In Izegem kwam er vanuit N-VA kritiek op het nieuwe bestuur met het Vlaams Belang omdat er in de raadszaal vlaggen werden aangebracht, waaronder de Belgische. Dat vond N-VA onaanvaardbaar en een Vlaams-nationalistische partij onwaardig. Met dat soort oppositie tegen VB-deelname aan het bestuur wordt extreemrechts naar een meer offensieve aanpak geduwd.
Ruim drie maanden na de gemeenteraadsverkiezingen zijn er ondertussen al spanningen onder en met lokale VB-verkozenen in Tielt, Kasterlee, Heusden-Zolder en Leopoldsburg. Van Grieken moest tevens afstand nemen van Serge Mikertchan, in oktober nog kandidaat voor het VB op de lijst van Marijke Dillen in Schilde. Mikertchan is als zelfverklaarde waarnemer in Wit-Rusland om vast te stellen dat de verkiezingen daar ‘correct’ verlopen.
Het VB doet er alles aan om het doorbreken van het cordon sanitaire op gemeentelijk vlak te laten passeren zonder veel aandacht. Gelukkig was er protest in Ranst, Izegem en Ninove. Het gaat voorlopig om relatief beperkt protest, maar dit is erg belangrijk om de eerste krachten bijeen te brengen die in deze gemeenten weerwerk bieden en een aanspreekpunt kunnen zijn voor antifascisten in de rest van het land. Aan de gemeenteraad in Ninove waren er bijvoorbeeld een 100-tal betogers. Als het VB vandaag samenwerking aanvaardbaar maakt, is dit niet in het minst om het naar rechts opschuivende beleid van de andere partijen nog meer in die richting te duwen en tegelijk de ruimte voor openlijke haat, zowel in retoriek als daden, groter te maken.
Trumpiaanse wind in de zeilen
Het is geen toeval dat Van Grieken de inauguratie van Trump niet wilde missen. Het Trumpiaanse regime toont een extreme rechterzijde die brutaal optreedt. Het Trumpisme versterkt extreemrechts in Europa en zal onvermijdelijk navolging krijgen in een meer openlijk extreme opstelling.
In zijn eerste dagen als Amerikaans president kondigde Trump reeds aan dat migranten zullen teruggestuurd worden, opperde hij het idee om van Guantanamo Bay een gevangenis voor vluchtelingen te maken (een opstap naar wat onvermijdelijk aan concentratiekampen doet denken), worden duizenden ambtenaren afgedankt, worden trans personen uit het leger geweerd … Bazen uit de technologiesector krijgen de rode loper uitgerold, miljardair Musk is zelfs deel van het team van Trump en promoot het extreemrechtse AfD in de komende Duitse verkiezingen.
Politici in Europa passen zich aan het Trumpisme aan. De nieuwe sterke man van de Duitse christendemocratie, Merz, doorbrak het cordon sanitaire door met het AfD aanvallen op de rechten van migranten te stemmen. Het was opmerkelijk hoe ‘genuanceerd’ veel Belgische politici reageerden op de inauguratie van Trump. Sammy Mahdi was uitdrukkelijk positief over het ‘strenge’ asielbeleid van Trump. GL Bouchez zit al langer op een Trumpiaanse koers en aarzelt niet om aangebrande extreemrechtse figuren in zijn partij op te nemen. De Arizona-onderhandelaars raakten het snel eens over het asielbeleid dat ze willen voeren, waarbij de Trumpiaanse koers van Francken en De Moor nog wordt opgevoerd. Ook Vooruit gaat daarin mee, ondanks een welkome kritiek van ABVV-topman Bert Engelaar die terecht stelde dat het extreemrechtse beleid niet alleen wordt nagepraat maar ook “in beleid wordt omgezet” waarbij “mensen in precaire situaties nog verder gemarginaliseerd worden “ en “ons sociaal model wordt ondergraven door groepen tegen elkaar op te zetten.”
De Amerikaanse grote bazen maken moeiteloos de bocht naar steun aan Trump. Zijn inauguratie leek bijwijlen op een miljardairsconventie. De grote bedrijven zien heil in een protectionistische politiek die gekoppeld wordt aan verregaande deregulering en afbouw van delen van de overheid. Dat maakt hun winstmaximalisatie gemakkelijker, aangezien er geen rekening moet gehouden worden met sociale of ecologische beperkingen. Dit gaat vooral ten koste van de werkende klasse en al wie het moeilijk heeft, maar dat is voor Trump en co geen punt. ‘Eigen volk eerst’ betekent in essentie ‘portemonnee van de eigen superrijken eerst’.
Het is niet verwonderlijk dat een aantal ondernemers in België met steeds openlijker lof over Trump spreekt. Ilham Kadri, ceo van Syensqo (een afsplitsing van Solvay), zei: “De verkiezing van Trump is het beste wat Europa kon gebeuren” omdat het een oproep “tot actie” is. De Standaard liet een anonieme ceo van een consultancygroep aan het woord: “Ik was voorstander van Kamala Harris, ik hoopte dat zij zou winnen. Maar nu hoop ik dat met de komst van Trump in Europa zaken in beweging zullen komen.” De actie en beweging waarvan sprake, komen steeds neer op het afbouwen van regulering (rond sociale en ecologische bescherming) en een afslanking van de overheid (lees: sociale bescherming en openbare diensten, want het is niet op defensie of fiscale cadeaus aan de bedrijven dat ze besparingen willen). Zelfs openlijke steun aan extreemrechts wordt door de vingers gezien. De liberale ondernemer Guido Dumarey, die in 2009 nog het nieuws haalde toen hij een vakbondsafgevaardigde een vuistslag toebracht, heeft geen probleem met Musk: “Musk is een speciale vogel met het hart op de juiste plaats en met veel boerenverstand. Hij is heel extreem, dat wel.” Verschillende werkgevers en patronale ‘opiniemakers’ benadrukken dat Trump ondernemers aanmoedigt en staat voor ‘sterk leiderschap’.
De bazen zien in extreemrechts een mogelijkheid voor een beleid waarin hun eigen streven naar winstmaximalisatie niets in de weg wordt gelegd. De traditionele politici nemen daar akte van en passen zich aan het ‘nieuwe normaal’ aan. In deze context gaat Vooruit heel ver mee in de Arizona-onderhandelingen. Dit ‘nieuwe normaal’ staat voor bijzonder harde aanvallen op alle sociale verworvenheden, waarbij de zwaksten eerst worden aangepakt maar uiteindelijk alle werkenden geraakt worden. De aanvallen op migranten gaan hand in hand met die op pensioenen en lonen.
Extreemrechts heeft momenteel de wind in de zeilen. Het Vlaams Belang kijkt enthousiast naar het Amerikaanse voorbeeld, zowel wegens de inhoud van dat beleid als wegens de toenemende aanvaarding van extreemrechts. Het VB is uit op eenzelfde normalisering en aanvaarding, niet zozeer onder de gewone bevolking maar wel onder het establishment van grote bazen en hun woordvoerders. De relatieve terughoudendheid waarmee de VB-deelname aan lokaal bestuur wordt aangevat, past in dat kader.
Het verzet tegen extreemrechts opbouwen is noodzakelijk. Dat betekent opkomen voor de belangen van alle onderdrukten, diegenen die vandaag onder extreemrechts vuur liggen. Het betekent strijden tegen de asociale agenda van rechts en extreemrechts die de volledige werkende klasse en de leefbaarheid van de planeet aanvallen. Doorheen strijd versterken we onze eenheid en leggen we de basis voor alternatieven. De successen van de betoging van 13 januari, vooral in het onderwijs en bij het openbaar vervoer, de Franstalige onderwijsbetoging van 27 januari en de zorgbetoging van 7 november, zijn indicaties van het feit dat het reactionaire rechtse beleid niet zonder slag of stoot kan opgelegd worden, dat er een tegenbeweging mogelijk is en dat die heel breed gesteund wordt.
We zullen op blokbuster.be de ontwikkelingen in de gemeenten met extreemrechts bestuur op de voet blijven volgen. We roepen antifascisten, antiracisten en al wie strijdt tegen onderdrukking (feministen, queer activisten …) op om deel te nemen aan het vakbondsprotest tegen Arizona en de eigen eisen daarin mee te nemen. Daarnaast is er nood aan actief protest tegen pogingen van extreemrechts om zich op straat te manifesteren.
