Category: Op de werkvloer

De Duitse vakbond IG Metall roept bij VW in Wolfsburg op om deel te nemen aan de internationale solidariteitsbetoging in Brussel. Ook de Dutise VW-arbeiders werden de afgelopen jaren getroffen door besparingsmaatregelen van de directie. Er kwamen afvloeiingen en de werkduur werd verhoogd terwijl tegelijk de lonen verder bleven dalen. Terwijl de politici en de media uithaalden naar het "verraad" van de Duitse vakbonden omwille van hun "nationalisme", zullen VW-arbeiders uit Wolfsburg aantonen dat ze wel degelijk solidair zijn.

De Duitse vakbond IG Metall bij de Volkswagenfabriek van Wolfsburg zal zaterdag mee actie voeren tijdens de grote internationale betoging door Brussel. "Wij van IG Metall Wolfsburg weten dat solidariteit niet louter een woord is, maar ook medeverantwoordelijkheid betekent", luidt het. "Daarom willen de 70.000 leden van IG Metall Wolfsburg hun onbegrensde solidariteit met hun collega’s van Vorst benadrukken. We staan aan hun kant en willen dan ook gezamenlijk vechten en betogen voor de verdediging van de jobs in België", aldus IG Metall Wolfsburg. (belga/hln)

Dit is alvast een goede zaak om de vuilspuiterij van de traditionele politici te ontkrachten. Alle voorzitters en woordvoerders van de traditionele partijen deden hun best om de fout van de ontslagen in Vorst bij de ‘nationalistische Duitse vakbonden’ te leggen. Dit is natuurlijk lulkoek: het is in eerste instantie het Volkswagenmanagement die deze beslissing neemt.

Dat de SP.a zich aansluit bij het gehuil van de ‘echte neoliberalen’ (zoals de VLD) bewijst voor de verandering dat zij niet langer de belangen van de werkende bevolking verdedigt. Nee, ze gaan zelfs nog een stukje verder: men verdeelt BEWUST de arbeiders van Duitsland en België om zo zichzelf uit de wind te zetten. De platte politiek van duizelingwekkende cadeaus aan het patronaat vergroot enkel de winsten en heeft geen invloed op de tewerkstelling zoals pijnlijk blijkt uit de Volkswagencrisis. Al die inleveringen dienen tot niets behalve snelle winsten voor de bazen!

De VW-directie blijft een spel van verdeel-en-heers spelen. Voor de toekenning van het nieuwe model Audi A1 wil het kijken welke vestiging het meeste voordelen kan bieden. Terwijl de directie nu 4.000 arbeiders in Vorst op straat wil gooien, kan het al beginnen denken aan de aanwerving van goedkope en flexibele tijdelijke arbeidskrachten voor de productie van een nieuw model.

De aankondiging dat er mogelijk een nieuw model naar Vorst zou kunnen komen, deed de hoop wat opleven bij veel arbeiders. Zouden de afdankingen hierdoor dan toch niet zo’n radicale omvang aannemen?

Het antwoord op die vraag is wellicht negatief. De directie overweegt om de Audi A1 in Vorst te produceren, maar dan zal het niet tegen de huidige voorwaarden zijn. De voorzitter van de Europese Ondernemingsraad stelde dat er iets zal moeten gedaan worden aan de lonen. Ook al maken de lonen bij VW slechts 15% uit van de totale kosten (van productie tot verkoop), toch moet daarop bespaard worden.

Bernd Osterloh, voorzitter van de Europese ondernemingsraad van VW, stelde: “Kosten zullen centraal staan, net zoals dat in Duitsland het geval was. Daar besparen ze 20 procent door langer te werken voor hetzelfde loon. In België ligt de uurloonkost op 40 euro, in Duitsland op 43 euro. In het voormalige Oostblok is dat 7 of 8 euro. Dan is het verhaal duidelijk.’”

De regering zal er uiteraard alles aan doen om nog extra cadeaus aan VW te geven zodat ze niet zelf zou afgerekend worden op het tewerkstellingsbeleid in dit land. De parlementaire oppositie zou overigens exact hetzelfde doen. Straks wil VW nog dat de gemeenschap de lonen betaalt, terwijl het zelf met de opbrengst van de arbeid gaat lopen.

De mogelijkheid van een nieuw model in Vorst is niet nieuw. Het was eerder reeds duidelijk dat er twee opties zijn voor de directie: volledig sluiten of nadien een nieuw model toekennen maar tegen beduidend slechtere arbeids- en loonsvoorwaarden voor de arbeiders. Die mogelijkheid wordt nu officieel naar buiten gebracht door de VW-directie.

Als er een nieuw model naar VW komt tegen slechtere voorwaarden, zal dit als argument gebruikt worden om ook elders verder te besparen op de kap van de VW-arbeiders. En dat allemaal om de winsten op te drijven tot 5 miljard euro in 2008!

Soms is het schrikken als we een krant lezen. De voorstelling die daar naar voor wordt gebracht, lijkt soms meer op fictie dan op realiteit. Dit weekend nog was er de Gazet van Antwerpen die een artikel bracht met als kop “Oorlogsstoker D’Orazio doet spanningen in Vorst oplopen”. En wij maar denken dat die spanningen veroorzaakt waren door de directie en haar aankondiging van 4.000 afdankingen…

Neen, de directie stelt zich natuurlijk gematigd op als we de krant mogen geloven. “De directie van VW zal de 5200 stakende werknemers nog minstens tot en met dinsdag betalen”, zo begon het artikel in Gazet van Antwerpen.

Wat verder in het artikel wordt ingegaan op wat wordt voorgesteld als de bron van alle kwaad en spanningen: Roberto D’Orazio, voormalig stakingsleider bij Forges de Clabecq die er in slaagde om tegen de geplande afdankingen en sluiting massale mobilisaties op te zetten (onder meer met 70.000 betogers op de veelkleurige mars in Tubeke in het voorjaar van 1997). De syndicale acties bij Clabecq en de enorme solidariteit die er was, leidde er uiteindelijk toe dat het bedrijf openbleef en een beperkt aantal werknemers behield. Voor de delegees was uiteraard geen plaats meer.

Vorige vrijdag kwam D’Orazio een solidariteitsbezoek brengen aan VW. Dit viel ook de media op. In Gazet van Antwerpen volgen we even hun relaas: “’s Middags dook ook oude bekende Roberto D’Orazio op, de man die indertijd het fanatieke, met enig geweld gepaard gaande verzet leidde bij Forges de Clabecq. Hij ontpopte zich al snel tot een oorlogsstoker door met luide stem de VW-afgevaardigden te verwijten dat ze zich te slap en te verdeeld opstelden en dat alleen spijkerharde actie voor behoud van alle jobs op zijn plaats zou zijn. Zijn optreden leidde tot nervositeit en noopte verschillende delegees tot een nadrukkelijke oproep om de rangen gesloten te houden en de vraag aan ‘buitenstaanders’ om zich verder niet te moeien. D’Orazio trok zich vervolgens wijselijk terug.”

Het doet denken aan de verslaggeving van een veldslag. De man die geweld gebruikt en fanatiek is, die met “luide stem” oproept tot “spijkerharde” actie. Je voelt de journalist bijna beven van angst na zoveel “geweld”… Gelukkig voor de journalist trok de “oorlogsstoker” zich al snel “wijselijk” terug.

Dit soort journalistiek toont aan waarom de arbeiders en hun gezinnen nood hebben aan hun eigen kanalen om standpunten en verslagen naar voor te brengen. Als D’Orazio een bezoek brengt, is dat niet om geweld te prediken. D’Orazio heeft steeds geopteerd voor de uitbouw van een sterke krachtsverhouding op basis van mobilisatie. Het klopt dat er in de strijd van Clabecq incidenten zijn geweest en het strekt D’Orazio tot eer dat hij in het kader van die strijdbeweging de verantwoordelijkheid voor incidenten niet heeft afgeschoven op individuen. Maar de sterkte van Clabecq was een vastberaden houding en een brede mobilisatie.

Het is positief dat D’Orazio 10 jaar later deze lessen wil delen met al wie uitkijkt naar antwoorden op de houding van de VW-directie. Aan de poorten van VW wordt wel meer gediscussieerd. Dat kan misschien sommige journalisten afschrikken, maar het is wel nodig om de discussie aan te gaan over hoe de strijd tot overwinningen kan leiden.

Tegenover de oorlogsstokers is een antwoord nodig. Als de directie van Volkswagen ermee wegkomt om zomaar duizenden arbeiders op straat te zetten, zal dit als precedent worden aangegrepen voor verdere brutale oorlogsverklaringen van het patronaat aan hun arbeiders.

Nooit eerder verkocht VW zoveel wagens als vandaag. De winstcijfers breken jaar na jaar nieuwe records. Voor de aandeelhouders en de managers telt dat niet mee. Zij willen nog meer: een winst van 5,1 miljard euro tegen 2008, in plaats van de huidige 1,2 miljard euro. Dat daarvoor duizenden gezinnen van hun inkomens beroofd worden en hele gemeenschappen aan onzekerheid worden overgeleverd, zal de VW-directie worst wezen.

Eric Byl

Maar liefst 4.000 gezinnen van VW-arbeiders en nog eens 8.000 gezinnen van mensen die werken bij onderaannemers worden – als VW ermee wegkomt – van hun inkomen beroofd. De gemeente Vorst verliest ruim 10% van haar belastingsinkomsten, zowat evenveel als het gemeentebudget voor stedelijk onderwijs. En dat op een moment dat er reeds allerlei tekorten zijn en er dringend geïnvesteerd moet worden in gebouwen en onderwijzend personeel. Niet enkel de arbeiders van Vorst en de onderaannemers worden hierdoor getroffen, maar alle ouders, kleine zelfstandigen, kortom heel het sociale weefsel.

Het regent nu jobaanbiedingen van andere bedrijven voor de ervaren werknemers van VW. Daarmee wil men aantonen dat strijden geen zin heeft en er voor iedereen een individuele oplossing gevonden kan worden. We zullen zien wat daar van aan is. Wellicht zal het vooral om interim-, tijdelijk, deeltijds en slecht betaald werk gaan. Bovendien zullen deze ervaren arbeiders de jobs innemen van andere werklozen die hun kans op een inkomen alweer uitgesteld zien.

Onze gemeenschap heeft nochtans forse inspanningen geleverd om de tewerkstelling in stand te houden. Flexibiliteit, inleveringen, zaterdagwerk,… heeft van de site in Vorst de tweede van de groep gemaakt inzake productiviteit en kwaliteit. Bovendien heeft de overheid miljoenen gemeenschapsgeld weggeschonken in de hoop het bedrijf in België te verankeren. Onder meer terreinen van de MIVB en de NMBS werden quasi gratis ter beschikking gesteld om een Automative Park te creëren. De kostprijs voor de gemeenschap: 35 miljoen euro! Het park werd vorig jaar nog plechtig geopend in aanwezigheid van Verhofstadt.

De politiek van fiscale en andere geschenken aan het patronaat om de tewerkstelling in stand te houden, faalt. De regering probeert dat falen te verbergen achter het zogenaamde nationalisme van de Duitse werkgever en vooral van de Duitse vakbond IG-Metal. Haar eigen politiek van geschenken om de tewerkstelling in België te houden ten koste van arbeiders elders, dat heet geen nationalisme.

De vakbonden moeten stoppen met de politiekers achterna te lopen in hun ijver om de competitiviteit te vrijwaren, door het afbreken van arbeidscondities en lonen. Die politiek kan enkel leiden tot een nationale reflex en verdeeldheid onder de arbeiders. Zodra die verdeeldheid er is, zijn het de vakbonden die op hun kop krijgen en doet de regering alsof ze er voor niets tussen zit.

De arbeiders en hun vakbonden moeten breken met het patronale opbod van sociale afbraak en de solidariteit tussen de sectoren en over de grenzen inzetten als tegenmacht. De internationale betoging op 2 december mag geen begrafenisstoet worden. Het moet een oproep tot algemene 24-urenstaking worden, om een kordaat antwoord te formuleren op de talloze herstructureringen door de multinationals.

Het Duitse patronaat is erin geslaagd “solidariteitsstakingen” illegaal te laten verklaren, het Belgische patronaat zou daar trouwens ook niet vies van zijn. Onrechtvaardige wetten moeten desnoods gebroken worden. Wij zijn ervan overtuigd dat een eensgezind antwoord van de arbeiders in België ook tot in Duitsland gehoord zal worden en dat niet alleen bij politiekers en patroons. Het zal vooral ook de sympathie opwekken van de Duitse en andere Europese arbeiders.

Die strategie is onmogelijk zolang de arbeiders niet over een van het patronaat onafhankelijke politieke formatie beschikken. ABVV en ACV moeten breken met de neoliberale politiekers van SP.a en CD&V en zoals in de buurlanden een eigen, linkse formatie uitbouwen die echt aan de kant van de werkenden staat. We proberen met het Comité voor een Andere Politiek zo’n formatie op te bouwen.

Meer flexibiliteit, lastenverlaging, fiscale geschenken, investeringen op kosten van de gemeenschap…

LSP-pamflet

VW herstructureert.

Omdat er al teveel auto’s worden geproduceerd?

Naar verluidt zou er op de Europese markt een capaciteit zijn van 26,5 miljoen wagens, terwijl er maar een markt is voor 20,5 miljoen. Volkswagen kan dat argument echter niet inroepen. “Volkswagen zei dat de wereldwijde leveringen aan consumenten met 15% zijn gestegen in het eerste kwartaal naar 1,361 miljoen auto’s tegen 1,183 miljoen een jaar eerder. Het marktaandeel verbeterde met name in Duitsland en andere belangrijke markten in West-Europa.” (De Tijd van 28.04.2006)

Omdat er geen winst wordt geboekt?

In 2005 maakte VW een winst van 1,12 miljard euro, een verdubbeling ten opzichte van 2004. Cijfers voor 2006 zijn nog niet volledig, maar ondanks een éénmalige pensioenbijdrage van liefst 688 miljoen euro zou de winst dit jaar nog hoger uitvallen dan in 2005. De omzet is trouwens met 7% gestegen. VW wil echter meer, doel van het herstructureringsplan is de winst op te drijven tot 5,1 miljard euro in 2008.

De gemeenschap betaalt, de aandeelhouder strijkt op

Bovenop de 4.000 arbeiders en bedienden van Volkswagen die hun baan verliezen sneuvelen nog eens 8.000 jobs bij onderaannemers. De regering heeft ons gemeenschapsgeld nochtans laten rollen om de directie van VW te vermurwen. Vermindering van patronale bijdragen, belastingskortingen voor ploegenarbeid en nachtwerk en recent nog een cadeau voor overuren. Bovendien investeerde de regering maar liefst 35 miljoen euro in het automative park dat VW naar verluidt in België zou verankeren. Deze strategie heeft duidelijk gefaald.

De regering beklaagt zich nu over “het nationalisme van de Duitsers”. Het “eigenbelang van de Duitse vakbonden”. Het “gebrek aan vrije markt”. Ze vergeet te vermelden dat ook in Duitsland 20.000 banen sneuvelen. De geschenken die ze zelf uitdeelde aan de patroons van VW, was dat dan geen aantasting van de vrije markt? De regering zou er beter aan doen de investeringssteun en alle lastenverlagingen van de voorbije jaren terug te vorderen, zodat ze dat kan besteden aan datgene waarvoor het bedoeld was: het behoud van de tewerkstelling!

Talloze andere bedrijven zijn eveneens geconfronteerd met herstructureringen. Arbeiders en bedienden van heel het land leven met ons mee. Veel van hen staan te springen om hun solidariteit en woede samen met de arbeiders van VW te uiten.

Bij Volkswagen werd onder meer verwezen naar het argument dat in Duitsland enorme toegevingen werden gedaan door de vakbonden op het vlak van arbeidstijd en lonen. Het klopt dat de afgelopen maanden een aantal loonakkoorden werden gesloten in Duitsland die een achteruitgang voor de arbeiders organiseren. Intussen profiteert de directie van enorme voordelen, wat reeds tot uitspattingen heeft geleid.

De vakbonden gingen er in 2005 akkoord met een loonstop tot 2007 en de invoering van een jaarconto, waarbij de arbeiders 400 uur per jaar mogen afwijken van het normale arbeidsritme. Dat is een bepaling die het interessant maakt voor de werkgever omdat er quasi geen overuren meer moeten worden betaald, aangezien alle uren “gewone” uren worden op jaarbasis.

In de Audi-vestiging in Neckarsulm (Audi maakt deel uit van de VW-groep) werd akkoord gegaan met een loonsvermindering van 2,7% in ruil voor werkzekerheid tot 2011. Bij VW in Wolfsburg werd de nachtploeg afgeschaft en werken de arbeiders 3 dagen van 10 uur. Ook werd akkoord gegaan met een verlenging van de arbeidsduur (voor een zelfde loon).

Als er bespaard moet worden, klaagt het patronaat altijd over de te hoge loonkosten. In de autosector is dat argument echter van minder groot belang aangezien de loonkosten slechts 4 tot 5% van de totale assemblagekosten uitmaken. Dat argument is bijgevolg een vals argument om een industrieel plan verkocht te krijgen en tegelijk te kunnen besparen op de lonen. Het is geen toeval dat de patroons van de automobielsector in dit land enkele maanden geleden nog stelden dat de lonen met zo’n 10% zouden moeten dalen… Dat gebeurt nu door te snoeien in de premies, overuren,… Bij VW waren er onder meer aanvallen op de anciënniteitsverlofdagen, het niet langer betalen van pauzes en dergelijke meer.

Fraude en omkoperij aan de top

Terwijl VW bespaart om de winsten op te drijven – tegen 2008 wil het een winst van 5,1 miljard euro – wordt er aan de top van het bedrijf gesjoemeld en met geld gesmeten. Enkele maanden geleden was er reeds een corruptieschandaal naar aanleiding van private snoepreisjes die werden betaald door de directie.

De voormalige personeelschef bij VW was Hartz, een goede vriend van de voormalige premier Schröder en bedenker van een reeks aanvallen op onder meer de werklozen. Het plan ‘Hartz 4’ lag aan de basis van een maandenlang verzet van de werklozen en arbeiders tegen de regering. In dat plan werd onder meer voorgesteld om de werkloosheidsuitkering te beperken tot zo’n 345 euro per maand. Ongeveer eenzelfde bedrag als het dagelijkse zakgeld dat Hartz kreeg op zijn snoepreisjes in Brazilië (op kosten van VW).

Een andere fraudeur is de secretaris van de ondernemingsraad Volkert, die op de loonlijst staat van IG-Metall. Ook de voorzitter van IG-Metall, Peters zou op de hoogte geweest zijn van de wanpraktijken. Bronnen binnen VW zeggen dat de ondernemingsraad en dus ook de vakbondsafgevaardigden al ruim tien jaar afgekocht worden met snoepreisjes en luxeprostituees en in ruil daarvoor bereid waren om ‘moeilijke maatregelen te doen slikken en de sociale vrede te bewaren’.

Dat politici (ook sociaal-democraten, christen-democraten en groenen) hun zakken vullen ten koste van ons, verbaast ons al lang niet meer. De vakbondsleiding die bij deze politici op schoot kruipt, doet daar aan mee. Dit brengt opnieuw de noodzaak aan democratische vakbonden naar voor. Algemene ledenvergaderingen moeten georganiseerd worden op de werkvloer tijdens de werkuren zodat vakbondsleden controle kunnen uitoefenen op hun verkozenen en ze kunnen afzetten wanneer nodig. Vakbondsvrijgestelden mogen niet meer verdienen dan de arbeiders die hen verkozen hebben om te vermijden dat ze voeling verliezen met de werkelijke levensomstandigheden van de arbeiders en hun gezinnen.

Niet alleen bij Volkswagen en de volledige automobielsector, maar ook in talloze andere sectoren wordt er geherstructureerd en afgedankt om de winstcijfers te maximaliseren. Enkel met democratische vakbonden, zullen de leden, militanten en delegees een effectief strijdmiddel hebben om te vechten tegen de neoliberale aanvallen op onze verworvenheden. Een strijd die samen met de arbeiders uit alle andere vestigingen en andere sectoren moet gevoerd worden. In plaats van mee te stappen in de verdeel-en-heerspolitiek van het patronaat, is het nodig om op internationaal vlak samen in verzet te gaan.

Dinsdagochtend werd het nieuws bekend gemaakt. Het was harder dan verwacht. Er moeten zo’n 4.000 jobs verdwijnen aan de band van VW in Vorst. De productie van de Golf wordt volledig teruggetrokken uit Vorst. De arbeiders hadden moeite om dit nieuws te verwerken. Toen de delegees het nieuws brachten, klonk de verbittering in hun stem. Hun bedrijf dat algemeen geprezen werd wegens haar efficiëntie, kwaliteit, flexibiliteit,… Hun trots werd van de kaart geveegd.

J. Larock

Twee derde van het personeel moet verdwijnen, maar er wordt met meer gedreigd. Het volledige bedrijf in Vorst wordt bedreigd. Het plan van de directie bestaat uit het stopzetten van de productie van de Golf zodat enkel de Polo nog overblijft. Hierdoor zouden er jaarlijks slechts ongeveer 60.000 auto’s worden geproduceerd door VW Vorst, terwijl de vestiging slechts rendabel is vanaf een productie van 200.000 auto’s. De huidige herstructurering is dus een stap in de richting van een aangekondigde sluiting. De directie wil hiermee vermijden dat er onmiddellijk een sluitingspremie moet betaald worden aan 5.200 arbeiders. De 1.500 ‘overblijvers’ zullen de enigen zijn die van een sluitingspremie kunnen genieten.

Schok

De aankondiging van VW in Vorst zal niet enkel gevolgen hebben voor de arbeiders van VW. Er zijn immers heel wat onderaannemers die ook actief zijn voor VW en soms exclusief voor VW. De aankondiging kan hierdoor een effect hebben voor duizenden arbeiders bij onderaannemers, er wordt gesproken over 8.000 banen die bedreigd zijn. De toekomst van deze arbeiders ziet er mogelijk nog slechter uit dan voor de arbeiders van VW zelf. Bij de onderaannemers zijn er veelal minder gunstige CAO’s in het geval van collectief ontslag.

De beslissing van de VW-directie is een onderdeel van een uitgebreid herstructureringsplan waarbij 20.000 banen in de groep bedreigd worden. Op die manier wil VW zowat 20% van haar productiecapaciteit in West-Europa schrappen. De directie van de groep meent dat haar vestigingen in West-Europa niet op volledige capaciteit kunnen draaien omdat de automobielmarkt verzadigd is.

“Nadat een reeks banen werden geschrapt in Duitsland, is het aan andere vestigingen om deel uit te maken van een herstructureringsprogramma om zo te komen tot optimale productievoorwaarden in de West-Europese vestigingen van Volkswagen en dus competitiever te kunnen zijn”. Dat was de boodschap van VW in een persbericht.

Een woordvoerder van VW bevestigde dat de groep ook elders mogelijkheden van een herstructurering onderzoekt. Dat is onder meer het geval in Pamplona in Spanje, maar dit zou volgens de directie niet noodzakelijk tot ontslagen leiden.

Nationalisme en hypocrisie

Premier Verhofstadt reageerde op de aankondiging van VW met een nationalistische retoriek. Volgens hem werd de beslissing door de directie vooral genomen op basis van “criteria van nationale belangen”. Die reactie werd ook gevolgd door een aantal vakbondsleiders. Maar dit verbergt het echte probleem: de automobielsector bevindt zich in een overproductiecrisis als gevolg van een fenomeen dat bekend is en steeds terugkomt in een kapitalistische economie: door de technische vooruitgang en de toename van de flexibiliteit neemt de productiviteit toe (met 2 tot 3% per jaar in de autosector). Tegelijk zorgen de politiek van besparingen, privatiseringen en druk op de lonen ervoor dat de koopkracht van de arbeiders afneemt. Hierdoor kunnen ze niet terugkopen wat ze produceerden.

De toegevingen van de Duitse arbeiders van VW (die onder meer instemden met een verlenging van de arbeidsduur zonder loonsverhogingen) vormen slechts één van de vele voorbeelden van de patronale logica.

Het heeft geen zin om vandaag op te komen voor een politiek om het aantal ontslagen in Vorst te beperken door meer te besparen in Wolfsburg of door de ontslagen af te wentelen op de vestiging in Pamplona. Het zal erop aankomen om samen in solidariteit op te komen voor het behoud van jobs en voor een verdeling van de geproduceerde rijkdom.

Want rijkdom is er. Ondanks het algemeen probleem van overproductie en een ontgoochelende verkoop van de Golf, maakte VW in 2005 toch een recordwinst van 1,12 miljard euro, zowat het dubbele van het jaar ervoor. Maar toch wordt ons door alle “experten” gezegd dat ontslagen in de automobielsector onafwendbaar zijn.

Wij stellen ons daar toch (minstens) twee vragen bij:

• Waarom moeten we steeds opnieuw de aanvallen op de lonen aanvaarden, de toename van de flexibiliteit, de fiscale cadeaus aan de bedrijven als die toch overgaan tot massale ontslagen of zelfs sluitingen?
• Kunnen we enig vertrouwen hebben in onze verkozenen als die zich enerzijds geschokt tonen bij ontslagen, maar anderzijds op politiek vlak verantwoordelijk zijn voor een beleid dat de rode loper uitrolt voor de strategie van multinationals om de concurrentie verder op te drijven om zo de winsten te verhogen op onze kap?

Vakbondsfront van de top hinderpaal voor actie

Voor een vakbondsfront gebaseerd op actie aan de basis

Duizenden arbeiders van VW en toeleveranciers stroomden woensdagochtend toe om te luisteren naar de voorstellen van hun vakbondsleiding. Wie kwam om te horen en te discussiëren over hoe we kunnen vechten tegen het afslankings- en waarschijnlijk uitdoofscenario, van de VW-directie is eraan voor de moeite. In twee talen werd ons haarfijn uitgelegd dat het ontslag van 4.000 arbeiders en bedienden en mogelijke sluiting een ware catastrofe is en dat we allemaal in dezelfde “merde” zitten.

Terecht werd gesteld dat men de arbeiders en bedienden niets kon verwijten. Ze hebben hun werk goed gedaan en de gevraagde wagens met de nodige inleveringen en flexibiliteit op tijd geleverd. Het bedrijf stond in 2005 op de 2de plaats inzake productiviteit en kwaliteit binnen het concern. Maar dit was niet voldoende om onze job te behouden.

Een evaluatie van de strategie die de laatste jaren werd gevolgd door de vakbondsdelegaties, kwam er niet. Nochtans was dit hier op zijn plaats geweest. Hebben we ons voldoende verzet tegen het opbod van de directie en de nationale regeringen om de VW arbeiders in de verschillende landen en bedrijven tegen elkaar op te zetten? Hebben we de traditie van strijd en internationale solidariteit niet teveel ingeruild voor flexibiliteit, inleveringen en overheidssubsidies als middel voor jobbehoud? Zijn we niet te ver meegegaan in de logica van de patroons en de regering? Nu fulmineren tegen het “nationalisme” van de Duitse bonden is hypocriet. Onze regering heeft zelf jarenlang bedrijven overladen met fiscale en andere geschenken uit de middelen van de gemeenschap opdat ze hier zouden investeren en niet elders. Was dat dan geen nationalisme?

Op de vergadering werd uitgelegd dat sluiting het meest waarschijnlijke scenario is. Met 4.000 mensen minder heeft Vorst wellicht geen toekomst meer. Waarom dan niet het hele bedrijf in één keer sluiten? Een sluitingspremie is duurder dan ontslagpremies en afvloeiingen. Een scenario van sluiting in verschillende fasen is bijgevolg goedkoper.

In ieder geval werd benadrukt dat de arbeiders de klos zijn, terwijl de aandeelhouders er zich dik op zullen verrijken. De vakbondsleiders vonden het dan ook een zeer trieste zaak en hadden het moeilijk dit uitgelegd te krijgen. “Maar misschien zou er toch hoop zijn?! 1500 jobs zouden mogelijks kunnen blijven”. Om opnieuw deze hoop in de grond te boren door te zeggen dat er geen toekomst is voor deze fabriek met 1500 personen. Mogelijk verwezen ze daarmee naar het scenario Ford van enkele jaren geleden waar 3000 mensen hun job verloren, maar waar sinds enkele maanden opnieuw aangeworven wordt! Het gaat hier over 800 arbeiders en bedienden die opnieuw tewerkgesteld werden voor Ford. Weliswaar onder mindere arbeidscondities, lagere lonen, …. maar opnieuw tewerkstelling. En daar zouden we dan weer blij moeten mee zijn!

Onder dit systeem van neoliberale willekeur heeft geen enkele arbeider, bediende, werkloze, gepensioneerde, schoolgaande jeugd, … nog zekerheid. Alles wordt uit handen gegeven en overgelaten aan de willekeur van het bedrijfsleven. Een grotere veroordeling van de strategie van de huidige vakbondsleiding kunnen we ons moeilijk voorstellen. Nochtans behoren de arbeiders en bedienden van de autosector tot de best georganiseerde van de hele arbeidersklasse. Ze hebben sterke vakbonden, toch in aantal, en nemen een cruciale positie in één van de meest winstgevende sectoren van de economie in. Deze macht wordt door het vakbondsfront overgeleverd zonder slag of stoot. Met de sluiting van Vorst wordt het failliet nog maar eens bewezen van het overlegsyndicalisme dat niet bereid is te vechten.

Er werd op het laatste nog verwezen naar de organisatie van een solidariteitsbeweging, nationaal en internationaal. Hoewel dit op de algemene vergadering onduidelijk bleef, is er ondertussen opgeroepen voor een internationale solidariteitsbetoging op zaterdag 2 december in Brussel. Volgens ons een goede zaak. Een oproep tot solidariteit kan duizenden mensen op de been brengen. Wat vandaag in Vorst gebeurt, kan morgen elders plaatsvinden. Een betoging van het ziekenhuispersoneel vandaag in Brussel heeft de oproep tot solidariteit met VW van CAP Brussel met enthousiasme ontvangen. Er is niet één enigszins bewuste arbeider in België, die niet bereid zou zijn tot solidariteit.

Maar waarvoor? Om ons medeleven te betonen?! Dit kan hoogstens wat warmte en sympathie geven. Maar dit soort solidariteit kan niets veranderen.

Een solidariteitsbeweging in ieder bedrijf, in iedere stad in België en Europa, van arbeiders die eisen dat het gedaan is met herstructureren en winsten maken op hun kap, kan een totaal ander scenario mogelijk maken. Een scenario waarbij de arbeiders en bedienden in één bedrijf gesteund door de arbeiders en bedienden in andere bedrijven, hun directie onder druk zetten om van de jobs en arbeidscondities van de werkenden te blijven. In plaats van een neergaande spiraal te organiseren, moeten de werkgevers geconfronteerd worden met strijdbare arbeiders in goed georganiseerde vakbonden die geen winst toelaten zonder dat ze zelf over goede werk en looncondities beschikken.

“Marx was verkeerd”, schrijft de Financial Times, een Britse zakenkrant. “Internationale solidariteit kan het vakbondsnationalisme niet overstijgen”. Welke internationale solidariteit? Deze solidariteit, nationaal binnen en tussen sectoren, en internationale solidariteit, is het enige wat nog niet is geprobeerd! En dat komt omdat de vakbondsleiding geen antwoord heeft op de “schandalige” beslissing van VW. “Schandalig”, niet omdat er gesaneerd wordt terwijl er megawinsten worden gemaakt, maar schandalig omdat er in Vorst wordt gesaneerd en niet in Duitsland. Het is het antwoord van de onmacht dat veroorzaakt wordt door het éénheidsdenken – dat van het neoliberalisme – dat de top van de vakbonden heeft aangetast. De basis van de vakbonden zijn er de dupe van.

Tot vrijdag worden de arbeiders en bedienden van VW gewoon verder betaald. Dank u wel patroon. Maar vanaf maandag zal worden gestaakt. Er wordt niet opnieuw gewerkt vooraleer een degelijke afscheidspremie van de baas en één of andere vorm van brugpensioen voor de 700 50-plussers wordt toegestaan door de regering. Zware uren van onderhandelingen zullen volgen om er het maximum uit te halen en zo vlug mogelijk tot een sociaal plan te komen. Aan de arbeiders die werken voor de toeleveranciers werd beloofd om samen te vechten. “We kunnen niet toestaan dat deze arbeiders, die niet over een sterke syndicale vertegenwoordiging beschikken, in de kou blijven staan”, luidt het. Concrete voorstellen en beloftes bleven echter uit. “Ook voor de 1500 die zouden blijven moet nog gevochten worden”, wordt erbij verteld.

Maar velen zullen met een zware kater naar huis gaan. In plaats van de arbeiders bij de beslissingen te betrekken en te bespreken hoe en wat alternatieve strategieën zouden kunnen zijn, zijn de arbeiders naar huis gestuurd met de boodschap om vooral de pers te volgen de komende dagen. Via de pers zouden de vakbondsleiders met hun leden communiceren. Dit zou de snelste methode zijn. Wat een vakbondsdemocratie moeten velen denken. Wij ook.

Maar het is nog niet gedaan. Via de kranten vernemen we dat de algemene vergadering niet is doorgegaan in de gebouwen van VW Vorst en ook niet in het concertgebouw van Vorst Nationaal. Gevreesd werd voor vernielingen en rellen. Misschien ook wel voor bezetting. Dit toont dat de vakbondsleiding er niet gerust in was dat haar voorstellen aanvaard zou worden. Daarom ook een algemene vergadering met slechts één woordvoerder, de vakbondsleiding zelf. Inspraak en een stemming bijvoorbeeld waren niet aan de orde. Een belangrijke kans tot inspraak en op een reële beweging is verkeken. Maar nog niet van de baan. Een diep ongenoegen was zeker aanwezig. Een solidariteitsbeweging kan daar uitdrukking aan geven en een weg vooruit bieden.

Met LSP/MAS, CAP en andere krachten zullen we alles doen om een zo groot mogelijke solidariteit tot stand te brengen. Een solidariteitsbetoging waarbij iedere werknemer in gelijk welk bedrijf of openbare dienst opgeroepen wordt op straat te komen en mee te vechten voor het behoud van iedere job, zou wel eens een massale respons kunnen krijgen. En de vakbondsleiding onder druk kunnen zetten of dwingen een meer offensieve strategie aan de dag te leggen.