Category: Op de werkvloer

10.000-en arbeiders, overal in Europa, beantwoorden vandaag de oproep van het Europees Vakverbond (EVV). Ze protesteren tegen massale volledige of gedeeltelijke werkloosheid, tegen loonverlies en een steeds arroganter patronaat. Ze hebben managers zichzelf rijkelijk zien belonen om onze bedrijven te plunderen. Ze stellen vast dat aandeelhouders geen “crisissen” kennen, maar slechts “opportuniteiten”. Winst of niet, aan dividenden wordt nooit geraakt! Tot vandaag was het in de media niet doorgedrongen, maar op de werkplaats, op straat, aan de kassa of in de huiskamer wel: wij willen niet opdraaien voor hun crisis. We zijn er nochtans al goed mee bezig.

LSP-pamflet

meeste regeringen plannen – na de verkiezingen van 7 juni – bovendien drastische besparingen op onze kap om hun geschenken aan bankiers en andere speculanten te betalen. Hoog tijd dus voor de Europese bonden om te reageren. “Put People First” stelt het EVV. We vrezen dat daarvoor echter meer nodig is dan het “platform” van deze betoging. Verder dan een doorslag van de voorstellen van de traditionele partijen is het EVV helaas niet geraakt: een banvloek over protectionisme, een oproep om “zwaar te investeren in diensten en industrie” en om “de automobiel en textiel een toekomst te verschaffen”. We weten meteen wie ons belastingsgeld weldra op zak zal steken. Verbintenissen vanwege het patronaat? Niet gevraagd! Het EVV pleit, zoals iedereen vandaag, voor strenger toezicht op de financiële markten. Voorts moet Europa “de sociale rechten opbouwen in plaats van ze af te breken”, “gaan voor groene groei en groene jobs”, “stoppen met de rol van de overheid, non-profit en sociale economie terug te dringen” en de fiscale fraude bestrijden. Waar hebben we dat nog gehoord?

Hopelijk wordt dit geen eenmalige manifestatie ter ondersteuning van de “bevoorrechte politieke partners” in aanloop naar de verkiezingen, maar het begin van een heus Europees actieplan voor werk met een Europese algemene staking als orgelpunt. Dat vereist echter een platform dat echte oplossingen biedt: een algemene werktijdverkorting zonder loonverlies bijvoorbeeld om de werkloosheid echt te lijf te gaan; een verbod om deel te nemen aan het beurscasino voor bedrijven in sleutelsectoren zoals energievoorziening, openbaar vervoer, post, telecom en financiewezen en hun nationalisatie onder controle van de arbeiders en gebruikers; de hernationalisatie van voormalige openbare diensten; en het onder publieke controle stellen van onderzoek naar propere productie. Het EVV platform staat daar helaas ver van verwijderd. Zelfs een veroordeling van Europa’s programma van liberalisering en privatiseringen, het verdrag van Lissabon, kon er niet af. Zou het EVV niet weten dat dit Europa niets anders is dan een oorlogsmachine tegen de verworvenheden van de arbeiders met als doel Europa de meest competitieve regio ter wereld te maken?

De Belgische vakbonden hebben enkele bescheiden eisen toegevoegd. “Geen besparingen op sociale uitkeringen”, waarom niet gewoon het optrekken ervan? En voorts “geen afbouw van collectieve openbare diensten”, alweer, waarom geen uitbreiding? Ze pleiten voor “belastingen naar draagkracht, vooral op vermogenden” en willen “geen nieuw generatiepact”. Als we willen dat dit geen vrome wensen blijven, dan moet het ABVV haar verkiezingsoproep voor de SPa van 1 mei inslikken en kan ook het ACV maar beter niet oproepen voor de CD&V. Beide partijen laten er immers geen twijfel over bestaan: na de verkiezingen staat ons 4 jaar lang elk jaar een generatiepact te wachten. De Belgische vakbonden hebben bijgevolg redenen over om op Europees niveau een voortrekkersrol spelen. Waar blijft onze eerste nationale actiedag? Hoe denken we anders een “nieuw generatiepact” tegen te houden?

De Linkse Socialistische Partij maakt deel uit van een internationale socialistische organisatie, het Committee For a Workers’ International. Overal pleiten wij voor nieuwe arbeiderspartijen die in tegenstelling tot de sociaal- en christendemocraten wel de eisen van de vakbeweging politiek vertalen. Onze zusterorganisaties, Gauche Revolutionnaire in Frankrijk, Socialistische Alternative in Duitsland en Offensief in Nederland helpen actief mee om respectievelijk de NPA, Die Linke en de SP op te bouwen. LSP zou ook in België zo een partij willen. In Franstalig Belgie nemen we daarom deel aan eenheidslijsten voor Europa en voor het Gewest Brussel. In Vlaanderen konden we PvdA en SPa-Rood daarvan helaas nog niet overtuigen. We denken nochtans dat zo een gemeenschappelijk initiatief belangrijke delen van de vakbonden over de streep kan helpen trekken voor een nieuwe, brede en democratische arbeiderspartij.

De betoging vandaag in Brussel was immens. Vooraf werd aangekondigd dat er duizenden betogers zouden zijn, maar de cijfers moesten al snel naar boven worden herzien. De 40.000 waarover de politie sprak, was een grote onderschatting. Zelfs de 50.000 die door de organisatoren werden geteld, vonden wij aan de lage kant. Er werd een krachtig signaal gegeven door tienduizenden die de straten van Brussel overrompelden: wij willen niet opdraaien voor de rekening van hun crisis.

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Fotoreportages

• Foto’s door Davy (Gent)
• Foto’s door Liesbeth (Antwerpen)
• Foto’s door Jonas (Kortrijk)
• Foto’s door Davy (Gent)
• Foto’s door Nico (Luik)
• Foto’s door François (Brussel)
• Foto’s door Nico (Luik)

Standpunten LSP

• Mobilisatiepamflet
• Pamflet op de betoging

[/box]

De vastberaden houding van veel betogers was opvallend. Dit was in ons land de eerste vakbondsmobilisatie sinds het uitbreken van de crisis. Voorheen zagen we de koopkrachtacties, maar daar kwam geen vervolg op. De crisis werd toen ingeroepen als reden waarom mobilisatie niet meer mogelijk was. De vakbondsleiding veegde de straffe eisen onder tafel en sloot een wel bijzonder minimaal IPA.

Dat mobilisatie niet mogelijk is op een ogenblik van crisis klopt niet. Dat werd vandaag aangetoond met de opkomst voor de betoging van het Europees Vakverbond in Brussel. Er waren een pak internationale delegaties, maar de meeste betogers kwamen wel degelijk uit eigen land. De sprekers op het einde van de betoging zagen zich verplicht om uit te halen naar het casinokapitalisme.

De reacties van de betogers, zowel tegenover militanten van LSP als tegenover bijvoorbeeld radiojournalisten, waren duidelijk: wij willen niet opdraaien voor hun crisis. Vandaag dreigt iedere sociale bescherming overboord gegooid te worden om diegenen te redden die de afgelopen jaren gingen lopen met recordwinsten. Op de betoging zelf waren er heel wat radicale slogans op de spandoeken. De anti-kapitalistische campagne van het Franstalige FGTB wordt gedragen door veel militanten, een aantal Nederlandstalige militanten maakte duidelijk dat de openheid hiervoor ook langs Nederlandstalige kant aanwezig is. In de toespraken moesten de vakbondsleiders zich keren tegen het casinokapitalisme.

We denken dat dit een belangrijk aspect is, maar er zal natuurlijk een oriëntatie aan moeten worden gegeven: hoe kunnen we een einde maken aan het kapitalisme en wat is ons alternatief? Op dat vlak blijft het FGTB vaag. Op 1 mei hoorden we van de ABVV-leiders ook niet bepaald hoe we de kritiek op het casinokapitalisme politiek moeten vertalen. Het ABVV stelde een interessant programma op voor de verkiezingen, maar hoe denkt de vakbond dit programma te kunnen afdwingen op politiek vlak? Via de “bevoorrechte partner” waarvoor een stemoproep werd gedaan op 1 mei?

Deze betoging moet het beginpunt vormen van een mobilisatie van de werkenden en hun gezinnen tegen de poging om de crisis te laten betalen door de eerste slachtoffers van de crisis. Wij delen het ongenoegen van de betogers en namen volop deel aan de mobilisatie en de betoging. We willen echter een stap verder gaan en niet alleen het kapitalisme aanklagen, we willen bouwen aan een politieke kracht die in staat is om komaf te maken aan het kapitalisme en een socialistisch alternatief naar voor te brengen.

Op de betoging was er een openheid voor onze ideeën. De overrompeling van het aantal betogers maakte het niet altijd makkelijk om te militeren rond ons programma, maar we slaagden er toch in om erg zichtbaar aanwezig te zijn en ruim 200 exemplaren van ons maandblad te verkopen alsook ruim 200 euro financiële steun op te halen. We verdeelden ook verkiezingspamfletten en een specifiek pamflet voor deze betoging waarin de roep naar een actieplan centraal stond.

Op dat punt bleven we op onze honger zitten. We vrezen dat dit een eenmalige betoging was waarbij het geweten voor de verkiezingen werd gesust. Dat volstaat echter niet. Deze betoging maakte een actiebereidheid duidelijk, nu zal het er op aan komen om daar iets mee te doen. Zoniet zullen de diverse regeringen na de verkiezingen al snel overgaan tot forse besparingsoperaties waarbij ze ons willen laten betalen voor hun crisis. Een actieplan is meer dan nodig!

Stijgende werkloosheid. Inkomensverlies. Sociale drama’s,… Als politici het erover hebben, is het om ons uit te leggen dat er “geen budgettaire ruimte” is. Toch niet voor ons. De vakbonden willen maatregelen om de tewerkstelling en de koopkracht te vrijwaren. Ze pleiten onder meer voor groene investeringen. Op 15 mei wil het Europees Vakverbond (waarbij ABVV en ACV zijn aangesloten) hiervoor betogen in Brussel.

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Afspraak voor de betoging om 12u30 aan het Noordstation.
[/box]

De Linkse Socialistische Partij vindt dat we ons al te lang bedrijf per bedrijf naar de slachtbank laten voeren. We pleiten ervoor op 15 mei een echte mobilisatie op gang te trekken en er een nationale actiedag voor werk van te maken, zoals de vakbonden in Frankrijk er al twee achter de rug hebben.

Als wij onze leningen niet kunnen afbetalen, wordt beslag gelegd op onze inboedel. Als dat bij de banken gebeurt, worden hun marmeren paleizen niet in beslag genomen. Dan strooit de regering met belastingsgeld dat wij de volgende jaren zullen ophoesten. 24 miljard € heeft dat al gekost, 12 keer zoveel als het interprofessioneel akkoord voor heel de privésector! De patroons roepen op tot “solidariteit”: “Nu loonopslag eisen, komt neer op een vraag voor nog meer werkloosheid”. Waarom zijn ze zelf niet solidair? De voorbije jaren hebben ze goed geboerd. We zijn de recordbonussen, de miljarden dividenden en hun jaarlijkse Millionaire Fairs nog niet vergeten.

Het antwoord van de regeringspartijen op de werkloosheid luidt “lastenverlagingen”. Onder meer door uibreiding van de dienstencheques, door interim toe te staan in de openbare sector of door het systeem van economische werkloosheid uit te breiden naar bedienden. Voor de rechtse oppositie: door meer van dat alles. De patroons doen hoe dan ook gouden zaken en dat zonder verbintenissen van hun kant. Resultaat: de sociale zekerheid kijkt tegen een tekort van bijna 2 miljard € aan. Je zou verwachten dat men de ouderen wat sneller laat uittreden zodat jongeren aan de slag kunnen. In Nederland moet men voortaan doorgaan tot 67 voor een volledig pensioen. Politici houden dat wellicht vol, maar aan de band in de industrie of in de bouw? België is zover nog niet, maar de intenties zijn sinds het Generatiepact gekend. In plaats van de beschikbare arbeid te verdelen, gooit men de ene op straat en wil men de andere doen werken tot in de kist.

Wegen en spoorwegen verloederen. Sociale woningen zijn nauwelijks voorhanden. Schoolgebouwen en gevangenissen staan op instorten. Toen het economisch goed ging, was er nooit geld voor noodzakelijke infrastructuurwerken, laat staan “groene” investeringen. Nu het crisis is, is er plots wel geld voor infrastructuur, zij het dan onder de vorm van publiek private samenwerking: “private winsten en publieke kosten” volgens het Rekenhof.

Maatschappelijk nuttige sectoren die onvoldoende winst opleveren, zijn systematisch onderbemand. Terwijl duizenden postmannen tegen de werkdruk betogen, verdeelt de directie met de minister de opgebouwde spaarpot onder de aandeelhouders! Als alle noodzakelijke infrastructuurwerken worden doorgevoerd en de maatschappelijk nuttige jobs worden ingevuld, zou dit vele werklozen en werkenden van een voltijdse job met bijhorend inkomen voorzien.

De Linkse Socialistische Partij is voor de volledige nationalisatie van de financiële sector, met schadevergoeding aan kleine aandeelhouders enkel op basis van bewezen behoefte. We zouden heel de financiële sector aaneen rijgen tot een publieke instelling onder controle en beheer van de gemeenschap. Dat zou niet alleen een betere bescherming voor de spaarder opleveren, maar bovendien zou de overheid in plaats van de bankdirecties te smeken om krediet te verlenen, dan de publieke investeringen kunnen doorvoeren die beantwoorden aan de behoefte van de bevolking.

Een dergelijk programma vereist een krachtsverhouding in het voordeel van de arbeiders en hun gezinnen. Al jaren loopt iedere strijd echter te pletter op politieke onwil. Dat ontmoedigt en drijft sommigen in de handen van extreem en populistisch rechts. De vakbondsleidingen roepen al veel te lang op voor “het minste kwaad”. Het wordt tijd om de illusies in SP.a en CD&V, in navolging van een groot deel van de “traditionele achterban”, te laten varen.

LSP wil met haar verkiezingsdeelname op 7 juni een socialistisch anti-crisisprogramma populariseren. Help ons daarbij, sluit aan!

Intussen wordt bij de porseleinfabriek Royal Boch in La Louvière al drie maand actie gevoerd door de 49 personeelsleden. We brachten eerder reeds verslag uit van de bezetting van dit bedrijf (zie ons artikel uit februari). We trokken opnieuw met een delegatie naar Royal Boch om er met de arbeiders te praten over hun strijd.

Verslag door Gilles, PSL-Henegouwen

Aan het gebouw zijn zowat overal syndicale vlaggen opgehangen. Binnen in de fabriek gaat de bezetting verder. Er staat koffie, er liggen sigaretten, boeken, kranten en tal van pamfletten. Er wordt heel wat gediscussieerd. We komen rond de middag als veel bezetters even het bedrijf verlaten om te gaan eten. De bezetting verloopt rustig.

“Aanvankelijk hadden we een aanwezigheidsbord om zeker te zijn dat er altijd iemand zou zijn. Maar dat is niet meer nodig. Er is niemand gekomen om ons weg te jagen, we maken niets kapot en staan niemand in de weg. De fabriek is toch gesloten. We zijn enkel aanwezig. We discussiëren wat, lezen de krant, lezen boeken waarvoor we nooit de tijd hadden. Soms zijn er woordenwisselingen tussen de roden en de groenen. Dat is stom, maar het gebeurt soms. Los daarvan is er een goede sfeer. We staan niet alleen, er komen heel wat vrienden en familieleden langs om ons te bezoeken en een koffie met ons te drinken.

“We werden afgedankt op 27 februari. We wisten er al op voorhand van en begonnen al op 17 februari met de bezetting. Het is niet de eerste keer dat zoiets gebeurt bij Royal Boch. In 85 hebben we de volledige raad van bestuur vastgehouden om te protesteren tegen de sluiting. Tja, we zijn intussen aan onze vierde sluitingsplan toe. We beginnen het gewoon te raken!

“Ze hebben ons toen hard aangepakt, maar ook nadien kwam er nooit een correcte leiding voor het bedrijf. De directeurs volgden elkaar om de paar jaar op, sommigen werden afgedankt omdat ze niet competent waren, anderen vertrokken zelf omdat ze het onheil zagen aankomen. Maar ze hadden allemaal iets gemeen: ze kenden er niets van, er waren er zelfs die dachten dat we hier koken en ons vroegen waar onze oven stond. We hebben het dan eens goed uitgelegd wat we hier doen. Dat werd niet altijd geapprecieerd, wij moesten maar begrijpen dat zij gestudeerd hadden en dat ze dus niet van ons te leren hadden.”

Een andere arbeider komt tussen in het gesprek. “Er was toch die Van Coppenoele, die was toch goed. Het was hij die de duiven heeft verjaagd die in het gebouw kwamen wonen. Maar er zijn er wel meer die niet begrijpen wat we hier doen. Zo is er een toeristische gids die met een groep langs kwam om het bedrijf te bezoeken. We luisterden naar wat hij de mensen vertelde en dat was grappig, die gids vertelde om het even wat. En ja, er komen toeristen naar hier. Dat maakt deel uit van het circuit om op zoek te gaan naar overblijfselen van de industriële revolutie, of iets dergelijk. Er komen soms groepen die foto’s nemen van ons, alsof we beesten uit de zoo zijn.”

Op de vraag of het bedrijf niet zou kunnen worden heropgestart onder arbeiderscontrole, wordt geantwoord dat het niet makkelijk is om een zicht te krijgen op het bedrijf. De zetel bevindt zich in Antwerpen en er is geen boekhouder. “We hebben wel een personeelsvergadering gehad waar ons werd gevraagd om het werk te herorganiseren zodat er meer winst zou worden gemaakt, wat de fabriek moest redden. We hebben een beetje meegewerkt met dat initiatief, maar dat heeft ons niets opgeleverd. Misschien hebben we wat langer kunnen werken, maar dat maakte weinig verschil.”

“De toegang tot de boeken is niet eenvoudig: we zitten al acht jaar zonder ondernemingsraad en zonder sociale verkiezingen. We hebben nochtans recht op een CPBW. Maar zonder een mandaat van de ondernemingsraad is er geen toegang tot de boekhouding. We moesten wachten tot de laatste sociale verkiezingen van een jaar geleden. Dan hebben we de boekhouding eens kunnen inzien. We moesten wel aandringen. En dan nog kregen we een samenvatting en geen volledig zicht.

“Wat de steun van buitenaf betreft, krijgen we wel veel steun van de lokale bevolking. We hebben affiches verspreid in de stad (met de slogan “Allemaal solidair met de arbeiders van Royal Boch”) en gingen rond met een petitie die door 2100 mensen werd getekend. Guy Dewier van Antenne Centre organiseert een cultureel festival in de gebouwen. Er kwam een theaterstuk, muziek en poëzie. Dat was goed, er kwam veel volk. Er waren ook twee rommelmarkten en andere activiteiten. De steun is vandaag wat minder zichtbaar, maar die is nog altijd aanwezig. Er waren veel vrijwilligers die met de petitie zijn rondgegaan. Er komt ook een boek uit op 26 mei.

“De Waalse regio bezit 51% van het bedrijf, maar het is de privé die over alles beslist. Voor de regionale overheid is het uitgesloten om de fabriek terug te kopen, er zouden niet genoeg middelen zijn. En zelfs bij een nationalisering zonder schadevergoeding, moeten we erkennen dat de kosten voor het heropstarten van het bedrijf vrij hoog zouden liggen. De fabrieksgebouwen bijvoorbeeld dateren van 41. En dan niet van 1941, maar wel degelijk van 1841! Als het buiten één dag regent, dan regent het binnen gedurende drie dagen.

“De vakbondsverantwoordelijken discussiëren met een mogelijke nieuwe overnemer die het private aandeel van 49% zou willen overkomen. We zullen wel meer vernemen in de komende weken. We gaan waarschijnlijk naar de betoging van vrijdag, daar moeten we nog over discussiëren. En intussen gaat de bezetting verder.”