NL Socialisme

Tag: coronavirus

  • Coronahaard bij Inbev-Jupille leidt tot staking. “We worden opgeofferd voor de productie”

     

    Er is een uitbraak van het coronavirus vastgesteld op de site van de multinational AB-Inbev in Jupille, in de buurt van Luik. Bij tien werknemers werd besmetting vastgesteld. Eén van hen, Carlo, bevindt zich momenteel tussen leven en dood. De boodschap van het management is eenvoudig: ‘het leven gaat door’. Afgelopen donderdag werd een staking uitgeroepen. De houding van de directie is onaanvaardbaar. Om het gebrek aan menselijkheid nogmaals te bevestigen, stuurde de directie zondagavond en deze ochtend een deurwaarder naar de stakingspost.

    De woede op het piket was erg voelbaar deze morgen. “Er is geen menselijkheid meer, het gaat enkel om het geld. Dit is een miljardenbedrijf. Voor hen zijn we gewoon getallen. En onze kinderen, wat gebeurt er met hen als we dit zomaar laten passeren?” Onder de arbeiders is het algemeen geweten dat er al actie nodig was om de eerste veiligheidsmaatregelen op te leggen. Wat was de houding van de directie toen? “De personeelsmanager kwam naar buiten om ons te zeggen dat er in Italië wel gewerkt werd. Dat er doden vielen in Italië, was blijkbaar niet van belang. We worden opgeofferd voor de productie, dat is waar het om draait.” Toen veiligheidsmaatregelen geëist en afgedwongen werden, waren de grote directeurs uiteraard niet te bespeuren.

    Een andere arbeider voegt hieraan toe: “De directie is niet menselijk, maar dat is niet nieuw. Er is in het algemeen een verslechtering van de werkomstandigheden. Op vlak van hygiëne en onderhoud wordt men steeds lakser. Dat was al voor Covid-19 zo. Vroeger waren er ernstige nazichten van de apparatuur. We namen daar echt de tijd voor. Nu wordt op alles bespaard. Alle budgetten en alle werktijd is heel sterk afgemeten.”

    Bericht van de directie verstuurd naar de stakers

    Alle aanwezigen op de stakerspost zijn uiteraard verontwaardigd dat er een deurwaarder op hen afgestuurd wordt. Daarnaast voert de directie de druk op met sms-berichten maar ook telefoontjes. “De veilige terugkeer naar het werk is gegarandeerd. Alle testresultaten van donderdag zijn negatief. Wie niet werkt, wordt niet betaald. Laten we positief zijn en snel het werk hervatten om de toekomst van Jupille veilig te stellen door de strikte naleving van de Covid-19 maatregelen voort te zetten.” Dat is de boodschap van de directie. Het was echter door de staking dat er niet meer mensen besmet geraakten. Hoeveel zouden het er anders geweest zijn? 50? 100?

    Op de stakerspost zijn er ook militanten van de PVDA aanwezig, waaronder parlementslid Raoul Hedebouw. We spraken met hem: “We zien hier dat het de grote bazen niets kan schelen. Sinds twee weken zijn er verontrustende berichten vanop de werkvloer. Daarnaast zien we dat het verzet van de arbeiders beantwoord wordt met deurwaarders. Dit is klassenjustitie.”

    Het ABVV vereist het vertrek van de directie Human Resources en het hoofd van de veiligheidsafdeling. Patrick Rehan, regionaal secretaris van ABVV Horval, verklaarde in de media: “We hebben bewijs dat ze fouten maakten in het beheer van deze situatie. Deze mensen kunnen geen deel meer uitmaken van het bedrijf. We hebben geen vertrouwen meer. (…) Het management voert de druk op. Ze sms’en stakers om hen te vragen weer aan het werk te gaan. Maar we houden stand, we zullen niet toegeven.”

    Stakers onder druk zetten om het werk te hervatten en het sturen van deurwaarders, zijn ernstige inbreuken op het stakingsrecht. Het toont hoe de bazen zich opstellen in de context van een gezondheids- en economische crisis. We moeten daartegen in verzet gaan en een krachtsverhouding opbouwen tegen elke aanval op de rechten van de werkenden. De zorgbetoging van het actienetwerk ‘De zorg in actie’ komende zondag in Brussel, kan een goede stap in die richting zijn. Afspraak komende zondag om 13u aan de Kunstberg in Brussel (naast het Centraal Station).

  • ‘Helden blijven helden’. Open brief van delegees uit de chemiesector

    Aan het begin van de zomer verscheen een open brief van syndicaal afgevaardigden uit de chemiesector. Ze merken op dat zij de rijkdom produceren en risico’s lopen, maar daar niet voor beloond worden. Hieronder deze open brief.

    Wij hebben de rijkdom geproduceerd

    Volgens werkgeversfederatie Essenscia, de bazen van de chemiesector, zorgen wij jaarlijks voor 19,2 miljard euro toegevoegde waarde. Een stijging van maar eventjes 36 procent op tien jaar. Die is er gekomen door onze arbeid. Daar is hard voor gewerkt. Daar is flexibel voor gewerkt. 24 uur op 24, 7 dagen op 7, in verschillende ploegenstelsels, soms zeven dagen aan een stuk.

    We hebben besmettingsgevaar gelopen om het land verder te doen draaien

    De chemie is een essentiële sector. Wij zijn dus blijven verder werken. We hebben mee gezorgd dat het land kon blijven draaien, soms ten koste van onze eigen gezondheid. Al ons respect gaat uiteraard in de eerste plaats naar de mensen uit de zorgsector. Maar ook wij – net zoals de werknemers van de grootwarenhuizen, vuilnisophaling, openbaar vervoer – hebben onze plicht gedaan. Het is in deze tijden dat duidelijk werd welke beroepen ertoe doen in onze maatschappij. Niet die van de mannen in hun chique kostuums, maar van diegenen in hun schort of hun overall.

    Nu krijgen wij de rekening gepresenteerd

    Maar wij krijgen geen RESPECT, wij krijgen stank voor dank. De werkgevers willen van deze crisisperiode gebruik maken om een nieuwe aanval in te zetten op onze verworven rechten:

    • Hyperflexibiliteit, waarbij overuren niet meer als overuren worden beschouwd.
    • Nachtwerk dat niet meer als nachtwerk wordt beschouwd.
    • Vakbonden worden buitenspel gezet, VOKA wil af van de goedkeuring voor al die zaken.

    Daar bovenop gaan wij NOG EENS mogen betalen, terwijl de overheid bedrijven en aandeelhouders ‘zuurstof’ geeft als nooit tevoren. Er zijn subsidies voor allerhande zaken, gigantische vrijstellingen voor het doorstorten van de bedrijfsvoorheffing voor ploegenarbeid, RSZ-kortingen die jaarlijks groeien. Geld uit ONZE sociale zekerheid, die de voorbije periode massa’s mensen van totale armoede heeft gespaard.

    Nee, wij gaan niet opdraaien voor de crisis!

    Onze bedrijven betalen amper sociale bijdragen en belastingen. De voorbije jaren zijn enorme winsten gemaakt. De dividenden voor de aandeelhouders van onze bedrijven blijven stijgen. En nu zouden wij nog eens moeten betalen voor steunmaatregelen.

    NEEN! Geen aanval op onze rechten, geen extra cadeaus aan de bedrijven. Wij eisen RESPECT. Onze arbeid en onze koopkracht doen de economie draaien.

    • Belast de grote vermogens om de factuur van de crisis te betalen, niet de werkende bevolking.
    • Voer een minimumloon van €14 per uur in voor alle sectoren.
    • Schaf de loonwet af die onze loononderhandelingen al jaren bemoeilijkt en beperkt.
    • Organiseer collectieve arbeidsduurvermindering en geef iedereen recht op volwaardig brugpensioen (SWT) vanaf 58 jaar om de tewerkstelling te vrijwaren.

  • Sound of Silence. Culturele sector de mond gesnoerd

    Sos. Sound of Silence. Je zag de facebookfilter met het oranje kruis mogelijk al passeren. Het is een initiatief van de evenementen- en cultuursector. De livesector (waar het merendeel van de cultuursector deel van uitmaakt) boekte de afgelopen maanden 1 miljard euro (95%) verlies. Uit cijfers van databedrijf Graydon blijkt dat 23% van de bedrijven in de sector, goed voor 11.000 jobs, het eind van dit jaar niet zullen halen. Naast de actie op sociale media richtten verschillende overlegorganen uit de sector een crisiscel op om te onderhandelen met de regering.

    door Koerian (Gent)

    Vooral in de culturele sector steekt het. De sector staat al zwak door de effecten van decennialange besparingen. Afgelopen winter werd er nog gesneden in de projectsubsidies. Het is de sector met de tweede grootste stijging in freelancecontracten. De precariteit is er bijna spreekwoordelijk. Lage lonen, slechte voorwaarden, geen werkzekerheid: de meeste cultuurwerkers werken in dezelfde omstandigheden als Deliverookoeriers. Kunstenaars, productiemedewerkers en anderen surfen van de ene tijdelijke schijnzelfstandigheid naar de andere.

    Corona slaat hard toe

    De Coronacrisis sloeg een sector die al wankelde, volledig in de touwen. Volgens cijfers van Amplo, HR-dienstverlener, waren er tijdens de lockdown 73% minder freelancers aan het werk in de sector dan in dezelfde periode vorig jaar, in de livesector is dat 90%.

    De genadeslag kwam echter enkele weken later, toen het aantal besmettingen opnieuw steeg. Terwijl mensen op reis mogen in overvolle vliegtuigen en in onveilige omstandigheden moeten werken, werden quasi alle live-evenementen afgelast. De Vlaamse regering denkt er niet aan vleesverwerkende bedrijven, bewezen verspreiders van corona, te sluiten. De livesector, tot nog toe zonder gevallen, moet dan weer wel dicht. De AB in Brussel wees 200 externe medewerkers de deur, de Botanique was gedwongen hetzelfde te doen.

    De verschillende steun- en hinderpremies zijn voor de meeste freelancers, wanneer ze er al recht op hebben, onvoldoende om te overleven. Nog volgens Graydon is 90 miljoen euro nodig om de ergst getroffen bedrijven dit jaar door te helpen.

    Het is voor veel mensen in het haar krabben waarom cultuur zo hard wordt aangepakt. De creatieve sector staat in voor 6,3% van de Vlaamse tewerkstelling (12,9% van het aantal zelfstandigen) en genereert 2,5 euro opbrengst voor elke euro subsidie. Het is over het algemeen een diverse, progressieve en erg vocale sector. Een doorn in het oog van de N-VA. De Vlaamse regering streeft naar een Nederlands model, waar de culturele sector nog meer werd geprecariseerd en bijna volledig werd overgeleverd aan de controle van private investeerders. Kunstenaars onder het juk van de Fernand Hutsen en Gert Verhulsten van deze wereld, zullen veel minder geneigd zijn kritisch uit de hoek te komen. Het is een afrekening (of guerrilla zoals N-VA cultuurchef Pohlmann het beschreef) met ‘cultureel links’. Het past in de lijn van besparingen op onderzoeksjournalistiek, openbare radio en – televisie of het sociaal werk. Het N-VA-kritische middenveld moet worden weggeveegd. Werknemers in de private sector worden voortdurend opgezet tegen werknemers in de socio-culturele sector.

    De culturele sector was nochtans, samen met de universiteiten, de eerste om haar verantwoordelijkheid op te nemen inzake corona, nog voor de disfunctionele kliek in de Vlaamse regering in actie kwam. Zij kan zelf het best bepalen hoe veilig te functioneren en wat ze daarvoor nodig heeft. Maar voor die autonomie, en de fondsen ervoor, zal strijd nodig zijn.

    Strijd en solidariteit

    Toen Jambon en de zijnen vorig jaar dreigden meer dan 60% te besparen op de projectsubsidies schoot de culturele sector voor het eerst sinds heel lang in ééngemaakte actie. Tienduizenden verzamelden op verschillende acties in Brussel, bekende kunstenaars gebruikten hun platform en streden voor een terugdraaien van de besparingen. Voor het eerst sinds mensenheugenis stonden grote en kleine cultuurhuizen, freelancers en vaste werknemers schouder aan schouder. Bovendien verklaarden de actievoerders zich solidair met andere sectoren getroffen door besparingen, en ondersteunden ze het sociaal werk in hun acties.

    Hoewel een gebrek aan lokale organisatie en het winterreces de strijd vroegtijdig platlegden, was het genoeg om Jambon de besparing eenmalig grotendeels te doen terugdraaien. Ook de minieme steunmaatregelen die er nu zijn voor kunstenaars, waren zonder die strijd wellicht ondenkbaar geweest.

    Als de sector opnieuw overwinningen wil boeken, zal ze opnieuw in actie moeten komen. Deze Vlaamse regering heeft geen enkele intentie te luisteren naar de culturele sector. Het oprichten van een crisiscel kan een goede stap zijn om de sector opnieuw te verenigen. De methodes schieten echter tekort. Onderhandelen met deze regering zal niets uithalen. In het beste geval werpt ze de grotere eventbedrijven een been toe, terwijl ze kleinere cultuurhuizen een arm afzaagt. Het oprichten van lokale comités van freelancers en werknemers uit de sector, die samen discussiëren over de volgende stappen en werken aan een actieplan zou een stap in de juiste richting zijn.

    Waarom niet opnieuw solidariteit tonen en deelnemen aan de geplande acties van de verpleegkundigen van het actiecomité ‘De Zorg in actie’ in een hernieuwde beweging?

  • Avondklok leidt tot onveiligheid op straat. Draagvlak voor maatregelen vereist inspraak

    Foto: Wikimedia Commons

    In het kader van de nieuwe coronamaatregelen werd in de provincie Antwerpen een avondklok ingesteld tussen 23u30 en 6u. Tussen die uren mochten we niet buitenkomen, tenzij om te werken. De avondklok neemt elke sociale controle weg voor wie van en naar het werk moet in die periode. Deze maatregel verkleint volgens het provinciebestuur het besmettingsrisico. De onveiligheid daarentegen neemt toe. Door de hittegolf wordt de naleving van de avondklok tijdelijk niet gecontroleerd, de maatregel zelf is echter nog niet van tafel.

    Door enkele leden van ROSA-Antwerpen

    Heel wat vrouwen hebben reeds hun bezorgdheid geuit over het feit dat het wegvallen van sociale controle hen meer kwetsbaar maakt voor geweld. Donkere straten, gesloten cafés en nachtwinkels boezemen angst in voor wie naar huis wandelt of fietst. Op elk ander moment kan je indien dit nodig zou zijn hulp zoeken op plaatsen waar er nog leven is. Ook voor de coronamaatregelen bleek dat vrouwen ’s nachts minder vaak op straat komen omwille van de veiligheid. Een onderzoek van Amazone in 2015 bevestigde dit. Nederlands onderzoek stelde vast dat 57% van de vrouwen bang is om ’s nachts alleen op straat te gaan.

    Het virus versterkt op verschillende vlakken de ongelijkheden in onze kapitalistische maatschappij. Vrouwen worden dan ook hard geraakt door hoe het beleid omgaat met deze gezondheidscrisis. In eerdere artikels raakten we al enkele zaken aan: de stijgende cijfers van huishoudelijk geweld, heel wat vrouwelijke werkkrachten in sectoren die op de frontlinie staan, onmogelijke combinaties van thuiswerken en kinderen opvangen …

    Per dag doen gemiddeld 10 vrouwen aangifte van aanranding en 8,5 vrouwen van verkrachting. We weten dat het merendeel van deze vrouwen wordt mishandeld door iemand die ze kennen. Het mag duidelijk zijn dat ook in deze situatie een lege straat zonder hulp potentie heeft voor geweld. De corona-crisis heeft het zoeken naar hulp moeilijker gemaakt door beperkte diensten en toegankelijkheid. Deze maatregel zal het er niet op verbeteren.

    De avondklok botst op verzet uit verschillende hoeken. Het is duidelijk dat de economische belangen harder doorwegen dan onze gezondheid. Ook Campagne ROSA deelt de bezorgdheid over deze maatregel. We willen bijdragen aan de discussie over veiligheid op en naast de werkvloer.

    De avondklok is ingevoerd om jongeren te ontmoedigen om ‘s nachts feestjes te bouwen. Niet alleen zijn er initiatieven mogelijk om vrije tijd veilig te organiseren. Er wordt ook genegeerd hoe de werkvloer een doorgeefluik kan zijn voor het virus opdat de economie zou blijven draaien.

    Er zijn een aantal uitzonderingen voor wie nog op straat mag tussen 23u30 en 6u. Mensen die in shiften werken bijvoorbeeld. Als het provinciebestuur een avondklok inlast, moet zij middelen voorzien zodat het personeel dat dan moet werken veilige werkomstandigheden en woonwerkverkeer kan doorvoeren. Het is aan de werkenden om daarover te beslissen: dit heeft immers betrekking op de veiligheid en bescherming op het werk.

    Er zijn mogelijkheden voor het woonwerkverkeer:  een bus of taxidienst die werkenden veilig thuis brengt na de shift, parkeerplaatsen vlak bij de werkplek, meer personeel of beveiliging tijdens het werk, meer bushaltes dichter bij huis en werk kunnen opties zijn. Zo hebben personeelsleden van de MIVB die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wonen recht op een taxi als de shift start voor 6u01 of eindigt na 22u. We hebben nood aan echte maatregelen, geen oproepen om zelf onze individuele veiligheid te verbeteren door bijvoorbeeld een bus haarlak mee te nemen op straat. Wie weet beter wat nodig is, dan de werkenden zelf? Het is een taak voor de vakbonden om werkenden bijeen te brengen en voorstellen hierover te doen of het toezicht erop te organiseren.

    Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de veiligheid tijdens het nachtwerk. De werkomstandigheden moeten altijd veilig zijn. Tijdens de coronacrisis is het pijnlijk duidelijk geworden dat dit vaak niet zo is. Om het werk veilig te houden in coronatijden zou het logisch zijn indien al het personeel op regelmatige basis wordt getest, onder toezicht van de werkenden en hun organisaties.

    Bovendien moet er heel wat veranderen op werkplekken. Eisen die nu terug boven komen, zijn niet nieuw. Denk maar aan de witte woede die al jaren op straat komt voor meer middelen en personeel. Denk maar aan uitbesteed schoonmaakpersoneel dat werkt aan slechte arbeidsvoorwaarden en nog altijd problemen kent rond gezondheidsmaatregelen. Denk maar aan het bijna chronische personeelstekort bij verschillende openbaar vervoermaatschappijen, wat voor zowel reizigers als personeel onveilige situaties betekent.

    Mensen zijn terecht bezorgd over hun gezondheid en nemen vrijwillig maatregelen zoals zelfquarantaine enz. Als we samen door deze crisis willen geraken, is het noodzakelijk dat de bevolking overtuigd wordt van de beschermingsmaatregelen, maar dus ook betrokken wordt bij de opstelling ervan. Dit geldt in het bijzonder op de werkvloer. Daarom reageren wij op de avondklok. Een beperking alleen zal onze gezondheid niet bevorderen. Als er al beperkingen zijn, moet dit steeds gepaard gaan met de nodige middelen om het veilig uit te voeren.

    Deze middelen en ernstige bescherming van alle werkenden kunnen we alleen afdwingen als we ons organiseren. Werkenden en jongeren moeten de lasten van het kapitalisme niet dragen. We hebben het recht om op een veilige manier te functioneren in alle aspecten van het maatschappelijk leven. Het is de taak van een overheid om hier voorwaarden te scheppen. De crisis heeft nog maar eens aangetoond dat de winsten van een kleine minderheid in dit systeem voorgaan op de gezondheid van de grote meerderheid. Juist hierdoor groeit het besef dat we moeten strijden voor een maatschappij waar juist die gezondheid en andere bekommernissen van de werkende bevolking centraal staan. Enkel met organisatie en solidariteit kunnen we een ander systeem afdwingen. Laten we die kans grijpen en ons effectief organiseren!

  • Nachtwinkeluitbater: “Waarom worden wij niet gecompenseerd?”

    De gezondheidscrisis leidt tot maatregelen die het dagelijkse leven beperken. Sommigen ondervinden daar meer hinder van dan anderen. Neem nu de nachtwinkeliers die sinds vorige week om 22u moeten sluiten. Een nachtwinkel die ’s nachts niet open mag zijn, is eigenlijk een contradictie. Het feit dat de winkel tot 22u mag openen, wordt echter als excuus gebruikt om de winkeliers niet te compenseren.

    We spraken met een nachtwinkelier in een Antwerpse randgemeente. Hij deed er alles aan om zijn winkel zo veilig mogelijk te maken. Voor hij naar België kwam, was hij actief in de medische sector. Hij vindt het vreselijk om te zien hoe het virus zoveel slachtoffers maakt in België en krijgt het aan mensen in zijn thuisland amper uitgelegd dat dit in een zogenaamd ontwikkeld land gebeurt. “Er zijn zelfs geen ernstige richtlijnen over welke mondmaskers en handgels nuttig zijn,” merkt hij op. Het hele systeem kraakt door dit virus.

    De precaire situatie van de nachtwinkeliers zorgt voor ongenoegen. “Hoe moeten we rondkomen als we tot 70% van onze omzet verliezen?” De winkels moeten om 22u sluiten waardoor ze eigenlijk maar enkele uren kunnen draaien, supermarkten zijn immers tot 20u en op vrijdag zelfs tot 21u open. Het laat slechts enkele uren over waarop de nachtwinkels een beetje omzet kunnen maken. Van 1 tot 2 uur omzet kunnen we niet eens onze vaste kosten betalen. Die lopen allemaal door: huur van de winkel, elektriciteit, bancontact-abonnement … We kunnen toch moeilijk onze frigo’s om 22u uitzetten? Veel omzet in de eerste uren is beperkt tot sigaretten, waar we sowieso al heel weinig op verdienen. De inkomsten van alcohol worden vooral na 23u behaald, maar die zijn we nu kwijt.”

    Is het een optie om de winkel dan maar volledig dicht te houden? “We krijgen geen compensatie als we dat doen. Er wordt ons dan gezegd dat we vrijwillig sluiten. We zijn niet verplicht om te sluiten voor 22u. Dat we het grootste deel van onze omzet kwijt zijn, is blijkbaar geen argument. Dit is uiteraard discriminerend. Een grote groep nachtwinkeliers heeft zich verenigd om deze discriminatie juridisch aan te klagen.” Nachtwinkeliers vormen een beroepsgroep die niet altijd graag gezien wordt door het establishment, voor wie nachtwinkels ‘imago-verlagend’ zouden zijn. Nochtans is het bijzonder hard werken om een hele nacht lang een winkel open te houden en overdag nog eens de aankopen en organisatie van de winkel te regelen.

    Werkenden die het moeilijk hebben, moeten een compensatie krijgen om het hoofd boven water te houden, of ze nu in loondienst werken of als kleine zelfstandige of freelance zoals velen in de cultuursector. De steun mag zich niet beperken tot de grote bedrijven die sowieso meer marge hebben. Bovendien moeten de mogelijkheden tot steun uitgebreid worden voor wie noodgedwongen gedeeltelijk moet sluiten. Onder nachtwinkeliers is er ongetwijfeld een grote bereidheid om bij te dragen aan de strijd tegen het virus, maar als ze tegelijk ook nog eens geconfronteerd worden met een strijd voor hun eigen overleven, dan zakt de moed in de schoenen.

  • Kapitalisme faalt test gezondheidscrisis

    Het kapitalisme faalt niet alleen in het beschermen van de gezondheid van de bevolking, het systeem zelf staat meteen onder druk bij deze crisis. De effecten van de lockdown op de economie zijn bijzonder verregaand met dalingen van het Bruto Binnenlands Product in dubbele cijfers in heel wat landen. De economische groei stond al onder druk, de lockdowns versterkten de neergaande tendens tot dramatische proporties.

    Zowel in de VS als in Europa is de achteruitgang spectaculair. De Britse nationale bank verwacht dit jaar de zwaarste recessie sinds 1706. Met negatieve cijfers van -18,5% in Spanje, – 14,1% in Portugal, -13,8% in Frankrijk, -12,4% in Italië maar ook -10,1% in Duitsland, worden records opgetekend. Dit heeft meteen gevolgen op vlak van het aantal werklozen. In de VS zijn er momenteel 17 miljoen werklozen. In de Europese Unie kwamen er een miljoen werklozen bij, waardoor het er nu 15 miljoen zijn. De stijging is minder groot dan in de VS, onder meer door een grotere bescherming en stelsels als tijdelijke werkloosheid. Er wordt echter gevreesd dat een groot aantal tijdelijk werklozen straks volledig werkloos zullen worden. Momenteel zijn er in Duitsland alleen 7 miljoen tijdelijk werklozen. In ons land waren bijna 15% van de werknemers uit de private sector in juni nog één of meerdere dagen tijdelijk werkloos. Ondertussen beginnen de eerste sociale bloedbaden zich af te tekenen: bij FNG (overkoepeling van onder meer Brantano) zijn duizenden jobs bedreigd en in het tweede kwartaal waren bij 29 collectieve ontslagrondes 3604 jobs bedreigd.

    Bij het begin van de tweede golf van besmettingen worden vooral maatregelen genomen rond vrijetijdsbesteding. Er wordt gehoopt om de economische gevolgen zoveel mogelijk te beperken, maar naarmate het virus opgang kent zullen die gevolgen er sowieso zijn. In mei bleek uit een studie dat een groot aantal besmettingen op de werkplaats gebeurt. Er zijn in veel bedrijven maatregelen afgedwongen door het personeel, maar de kwestie van veiligheid op de werkvloer zal onvermijdelijk gevolgen hebben op de economische activiteiten. Zelfs indien daar geen rekening mee wordt gehouden, gaan de grootbanken in ons land uit van een economische krimp in 2020 van 7 tot 11%.

    Momenteel worden enkele van de ergste gevolgen voor de werkenden nog opgevangen door de sociale zekerheid en grotere overheidsuitgaven. We horen echter, zeker uit liberale hoek, de eerste oproepen om die uitgaven aan banden te leggen. Op Europees vlak lijken alle voorheen opgestelde dictaten rond begrotingstekorten en overheidsschulden vergeten te zijn, maar dit dreigt de tegenstellingen binnen de Europese Unie te vergroten. Nu meteen hard snoeien, onder meer in de zorgsector, ligt politiek moeilijk en dreigt economisch herstel te beknotten nog voor het gestart is. Dat neemt niet weg dat de kapitalisten een beleid zullen proberen uit te werken waarmee ze de kost van de crisis naar de werkenden en hun gezinnen doorschuiven, om hun eigen winsten te herstellen.

    Niet dat alle winsten onder druk staan. Enkele grote bedrijven doen het uitstekend: de vier grote technologie-bedrijven in de VS maakten in het tweede kwartaal een recordwinst van 28,6 miljard dollar. Het is niet verwonderlijk dat de roep groeit om deze bedrijven te laten bijdragen aan de gemeenschap. Een parlementair debat over de machtspositie van deze bedrijven zal daartoe niet volstaan. De New York Times omschreef dat debat in de VS reeds als “meer achtergrondgeluid dan een reële bedreiging” voor die bedrijven. Er zijn gelukkig ook andere voorbeeld: in Seattle werd door druk van onderaf en een socialistische beweging met een verkozen positie en reële impact op de strijd een eerste Amazon-taks afgedwongen. Het is door strijd van onderuit dat verworvenheden bekomen worden.

    Het kapitalisme krijgt een zware slag door de gezondheidscrisis. Het antwoord op het virus wordt in alle ontwikkelde kapitalistische landen gekenmerkt door hulpeloosheid en gebrek aan planmatige aanpak. Uitzicht op een echte oplossing is er niet zolang er geen vaccin is dat op massale schaal toegankelijk is voor de bevolking. Een beleid van grootschalige testen en tracing zou ergere maatregelen zoals een lockdown kunnen vermijden, maar zelfs na vijf maanden is er geen sprake van dergelijk beleid. In ons land komen we amper aan 20.000 tests per dag: zo duurt het bijna twee jaar om iedereen één keer te testen! In zo’n context dreigen de economische gevolgen van het virus erger uit te vallen dan wat tot hiertoe wordt aangenomen.

    Een systeem dat bij een ernstige test zo hard faalt, verdient zelfs geen tweede zit. Het moet afgevoerd worden zodat we onze gezondheid en onze levensstandaard kunnen verdedigen. Het kapitalisme faalt, hoog tijd voor een socialistisch alternatief.

    Waarom dat nodig is? Een verpleger die lid is van LSP omschreef het in een discussie op sociale media als volgt: “Een socialistische maatschappij zou om te beginnen vooral inzetten op preventie en ook massaal investeren in wetenschappelijk onderzoek (zonder het bestaan van patenten!). De komst van zoiets als Covid-19 is al langer dan een decennium door wetenschappers aangekondigd maar ja … Toen was er de financiële crisis van 2008 en werd overal ter wereld gezondheidszorg gezien als een grote spaarpot waaruit de neoliberale regeringen naar hartelust konden grabbelen om begrotingen in evenwicht te brengen. Een ander punt is radicale arbeidsduurvermindering. Onder het kapitalisme zorgt technologische innovatie vaak (niet altijd) voor werkloosheid. Technologie wordt ook afgeremd door het kapitalisme. Niet enkel door het bestaan van patenten en monopolies maar ook door de kapitalistische kosten-baten analyse. Repetitief en ‘hersenloos’ werk dat perfect door machines kan gedaan worden, zal onder het kapitalisme nog steeds door mensen uitgevoerd worden als het gebruik van machines duurder uitvalt. Met andere woorden: in een socialistische maatschappij wordt er volop ingezet in automatisatie om repetitief werk te vermijden en zal de arbeidsduur gereduceerd worden tot een strikt minimum. De enorme hoeveelheid vrijgekomen tijd zouden mensen kunnen gebruiken om op een geïnformeerde wijze deel te nemen aan de politieke besluitvorming en eigenlijk aan alles waarmee men zich als mens op een humanistische wijze kan ontplooien. De economie staat ten dienste van de mens en niet omgekeerd.”

  • Waarom is er na 5 maanden nog geen plan van massale testing en tracing?

    Het was duidelijk van bij het begin van de Covid-19 pandemie dat een planmatige aanpak nodig was om massaal te testen en besmettingsketens ernstig op te sporen. Op 12 maart publiceerden wij een standpunt van onze internationale organisatie. Daarin bekritiseerden we de aanpak van zowat alle regeringen: “Er is meestal nagelaten om een programma van vroegtijdige tests in te voeren om de infectieketens op te sporen en effectieve manieren te implementeren om ze te blokkeren.”

    Ondertussen zijn we bijna vijf maanden verder en nu blijkt dat dit nog steeds problematisch is. Het probleem van de mondmaskers is grotendeels opgelost, voor een groot stuk omdat mensen zelf een mondkapje kochten of maakten. Zelf tests organiseren en een tracing-systeem invoeren, is echter niet zo evident. Die elementen blijven vandaag in de soep draaien. Er is een duur tracing-systeem opgezet, maar dat blijkt volslagen ontoereikend. De test-capaciteit is opgevoerd, maar botst nog steeds op limieten waardoor het soms 48 uur of langer duurt vooraleer de resultaten van de tests bekend zijn. Dat is te lang om efficiënt op te treden. Bovendien is de capaciteit nog steeds onvoldoende om op echt grote schaal te testen. De technologische mogelijkheden zijn er, maar de winstlogica zorgt voor beperkingen. Dat belooft voor als er een vaccin op de markt komt…

    Bij gebrek aan voldoende testing en tracing, zijn de maatregelen eens te meer gericht op het aan banden leggen van onze sociale contacten en vrijetijdsbesteding. Op de werkvloer worden amper maatregelen genomen en het establishment wil er alles aan doen om de scholen in september terug te openen. Dat is niet zozeer voor de kinderen, maar wel om de ouders efficiënter te laten werken. De economische belangen wegen altijd zwaarder door dan onze gezondheid. Zowat alles gaat terug op slot, maar de werkvloer blijft normaal verder draaien. Dat leidt tot terechte vragen en bezorgdheid onder werkenden.

    In Antwerpen is een avondklok ingevoerd. Die geldt niet voor wie in shiften werkt of voor bijvoorbeeld personeel van het openbaar vervoer dat laat of erg vroeg werkt. Hoe daklozen zich aan deze maatregel moeten houden, is al helemaal onduidelijk. Het doel van de maatregel is in de eerste plaats om te vermijden dat jongeren samenkomen om te feesten of gewoon om samen te komen nadat ze maandenlang sociaal contact misten. De nieuwe besmettingsgolf treft veel jongeren, maar waarom zijn er geen maatregelen genomen rond veilige vrijetijdsbesteding voor jongeren op grotere schaal te organiseren bij het begin van de zomer?

    Zodra bekend raakte dat het aantal besmettingen in Antwerpen fors toenam, gingen veel mensen vrijwillig over tot maatregelen. Ze zijn terecht bezorgd over hun gezondheid. Begin deze week werd het al rustiger op straat en op veel publieke plaatsen. De meest efficiënte wijze om maatregelen door te voeren, is door de bevolking ervan te overtuigen. Dat kan het best op basis van actieve betrokkenheid, zeker bij het nemen van maatregelen op de werkvloer is dat mogelijk én noodzakelijk. De tegenstrijdige boodschappen die het establishment bracht en brengt, met bijvoorbeeld de illusie dat besmettingen zich vooral voordoen in de vrije tijd en niet tijdens het werk, beperken het draagvlak van de maatregelen. Dat is de reden waarom er nu meer geschermd wordt met repressie en zware boetes. Deze zijn een gevaarlijke stap in de richting van autoritaire maatregelen die nadien in andere omstandigheden kunnen gebruikt worden, in de eerste plaats tegen de werkende klasse en jongeren als die in actie komen tegen het gevoerde beleid of tegen onrechtvaardigheden.

    Ondertussen blijft het wachten op een massale testing van de bevolking en een efficiënte opvolging van alle contacten van besmette personen. Amper bekomen van de vorige golf, maakt het zorgpersoneel zich op voor een nieuwe periode vol stress en risico’s. De draagkracht van het zorgpersoneel dreigt een grote uitdaging te worden in de tweede golf. Tot hiertoe heeft het zorgpersoneel zich zeer flexibel opgesteld, maar daar zijn grenzen aan. Een elastiek kan je niet tot in het oneindige uittrekken. De regering hoopt dat de belofte van 1 miljard euro extra volstaat om sociale vrede in de sector te kopen. Die extra middelen zijn uiteraard welkom, maar volstaan niet in een sector waar de afgelopen jaren 2,3 miljard euro op bespaard is. Drastische publieke investeringen in een performante gezondheidssector, best in de vorm van een geïntegreerde nationale gezondheidsdienst, zijn noodzakelijk voor het personeel en de dienstverlening.

    Begin februari schreef Chinaworker.info wat nodig is: “Er is een noodplan nodig voor de productie van medische apparatuur en beschermende kleding, testkits, humane quarantainevoorzieningen en voor een snel onderzoek om vaccins onder publieke eigendom en democratische controle uit te brengen. De besparingen op de openbare gezondheidszorg moeten worden teruggedraaid. De vakbonden moeten strijden voor de bescherming van de werkenden, het recht om thuis te werken, geen ontslagen en geen onbetaald verlof. Zoals bij alle kapitalistische crises verzetten we ons ertegen dat de werkenden en de armen de lasten dragen terwijl de kapitalisten en beursparasieten worden beschermd.” Om dit af te dwingen, is strijd nodig. Hoe die strijd er zal uitzien, zal helaas mee bepaald worden door de gezondheidscrisis. Maar het groeiende besef dat het kapitalisme faalt en de toenemende woede moeten georganiseerd worden om een einde te maken aan dit systeem en te bouwen aan een socialistisch alternatief erop.

  • Covid-19 terug van niet weggeweest. Heel het systeem is schuldig

    Protest tegen racisme en politiegeweld begin juni in Gent. “Heel het systeem is schuldig”. Dat merken we ook in de gezondheidscrisis… (Foto: Jean-Marie)

    Het aantal besmettingen neemt opnieuw toe. Regeringen en lokale overheden nemen maatregelen om onze vrijetijdsbesteding te beperken als antwoord hierop. Via de gevestigde media (waaronder de sociale media) wordt heel vaak met een beschuldigend vingertje gewezen naar gewone mensen. Uiteraard zijn er heel wat voorbeelden van gedrag dat niet slim is. Alles daartoe beperken, heeft echter tot doel om de centrale kwestie te vermijden: heel het systeem is schuldig.

    Het vaak aanwezige moraliserende toontje is compleet misplaatst. Maatregelen zoals het houden van afstand en het dragen van een mondmasker afdwingen, gebeurt het meest efficiënt als de bevolking ervan overtuigd wordt. Hoe kan je de bevolking overtuigen als de aankondigingen elkaar opvolgen en in onduidelijkheid uitblinken? Het gebrek aan eenduidigheid in de aankondigingen heeft veel te maken met het doorwegen van economische belangen. Daarnaast stellen velen zich de vraag waarom ze op het werk wel tientallen contacten mogen (beter: moeten) hebben, terwijl dat in hun vrije tijd niet zou mogen. Het is logisch dat mensen in zo’n context onvoorzichtiger worden, of op zijn minst niet overtuigd zijn door de argumenten van de regeringen en lokale autoriteiten. Vier maanden van beperkt contact hebben uiteraard ook een effect, zeker in dichtbevolkte wijken met kleinere woningen zonder tuin. In de Antwerpse wijken waar de opflakkering het sterkst zou zijn (zou, want echte cijfers zijn er niet om dit te bevestigen), loopt de bevolkingsdichtheid op tot 10.000 à 15.000 inwoners per vierkante kilometer. In armere buurten krijgt het virus meer mogelijkheden dan in villawijken waar het sowieso gemakkelijker is om afstand te houden, inclusief op publieke plaatsen.

    Iedereen wist dat het Covid-19 virus niet weg was. De heropening van de economie werd echter aangepakt zoals de sluiting ervan eerder: onbeholpen en zonder echt plan. Er wordt vertrokken van de beperkingen en tekorten, in plaats van wat nodig is. Van bij het begin van de gezondheidscrisis was er nood aan een massaal plan om de bevolking te testen. Zoals Emmanuel André opmerkte: “Als er van bij het begin genoeg tests en maskers waren geweest, dan was er misschien geen lockdown nodig geweest.” Een exit-strategie zonder voldoende mondmaskers en tests was eveneens waanzin. Alles is gericht op de economische belangen. In sommige landen starten de versoepelingen zelfs op een ogenblik dat het virus nog aan kracht wint. Het risico op verloren marktaandeel weegt blijkbaar niet op tegen de gezondheidsrisico’s voor de bevolking. Maar dan is het de schuld van de gewone mensen dat er een tweede golf begint te ontwikkelen?!

    Zo goed als alle bedrijven mogen terug draaien, maar enkele zaken worden nog steeds aan drastische maatregelen onderworpen. Denk maar aan het recht op collectief protest. Er werd massaal uitgehaald naar het protest rond ‘Black Lives Matter’ begin juni, maar de nieuwe toename van het aantal besmettingen kan daar niet naar teruggebracht worden. De hernieuwde kracht van het virus is van latere datum. Ondertussen wordt de situatie wel gebruikt om elke vorm van collectief protest ‘verdacht’ te maken. Vorige week werd in Antwerpen nog een protestactie tegen politiegeweld repressief gestopt. De actie was nochtans veiliger dan een doorsnee zaterdagnamiddag in de winkelstraten. Kortom: het gezondheidsargument wordt gebruikt naargelang dit het establishment goed uitkomt. En dan zijn ze verwonderd dat het moeilijker is om de bevolking te overtuigen van gezondheidsmaatregelen?

    Het feit dat er 600 miljoen extra voor de zorg komt, is positief en noodzakelijk. Het zal niet volstaan om alle tekorten aan te pakken en het wordt niet gebruikt om de vermarkting van de zorgsector te stoppen om plaats te maken voor een plan van een nationaal gecoördineerde en geïntegreerde gezondheidsdienst die op preventie gericht is. Maar het is belangrijk dat er extra middelen komen. Waarom de regering deze middelen vrijmaakt, werd samengevat door CD&V’er  Verherstraeten: “Sociale vrede in die sector mag een prijs hebben.” Zelfs in dit geval is de eerste bekommernis niet onze gezondheid, maar wel het feit dat protest vanuit de zorgsector brede steun kan krijgen en een probleem vormt voor de politieke autoriteit van de gevestigde partijen.

    In elke fase van de gezondheidscrisis, die nog niet voorbij is, botsen onze belangen op de wijze waarop dit systeem georganiseerd is. In de Black Lives Matter-beweging zeggen de betogers: ‘Heel het systeem is schuldig.’ Dit merken we ook in de Covid-19-crisis. Een systeem gericht op de winsten van een kleine minderheid, moet altijd maatregelen nemen die ingaan tegen de belangen en zorgen van de meerderheid van de bevolking. De traditionele politici zijn de trouwe verdedigers van de belangen van big business. Al hun pogingen om stoer naar zondebokken te wijzen – van migranten over Walen tot het ‘domme klootjesvolk’ – dienen enkel om te verbergen dat ze eigenlijk de schotelvodden van de grote bedrijven zijn. Het doet de werkende klasse tegen elkaar vechten in plaats van tegen de kapitalistische machthebbers.

    Het gebrek aan een deftige strategie om de gevolgen van het virus te beperken, toont het falen van het systeem aan. Het is niet de schuld van migranten of gewone werkenden, het is het systeem dat tekortschiet en een bedreiging vormt voor onze gezondheid en toekomst. Hoog tijd om ons te organiseren en te strijden voor verandering. Een krachtsverhouding zal niet uit de lucht komen vallen, we zullen het zelf moeten opbouwen. De geplande zorgbetoging van 13 september kan daar een rol in spelen, naast campagnes voor een hoger minimumloon (14 euro per uur) of tegen racisme en politiegeweld. LSP neemt daaraan deel en neemt waar mogelijk zelf initiatieven, waarbij we elke campagne zien in het kader van de opbouw van een kracht waarmee we het kapitalisme efficiënt kunnen bestrijden. Alles wijst erop dat dit bijzonder noodzakelijk is!

  • 13 september: grote zorgbetoging. “Ik raakte niet besmet met Covid, maar wel met woede!”

    “Ik raakte niet besmet met Covid, maar wel met woede!” Dat stond op een zelfgemaakt protestbord op een actie van zorgpersoneel in Brussel op 14 juni. De woede wordt breed gedeeld, laten we deze organiseren in strijd!

    door Pablo, brandweerman en ambulancier in Brussel

    Op 14 juni werd in Brussel, Charleroi, Luik en Namen geprotesteerd op initiatief van de actiegroep ’De zorg in actie’. Dit gebeurde onder de slogan ‘We keren hen de rug toe.’ Het zorgpersoneel is kwaad over hoe de gezondheidscrisis werd aangepakt. Ze wilden collectief tonen dat ze het gevoerde beleid niet aanvaarden. De regeringen gaven prioriteit aan het openhouden en heropenen van de economie, ondanks alle risico’s. Tegelijk werd het zorgpersoneel machteloos achtergelaten tegenover de crisis.

    Hun winsten, onze doden. Dat nooit meer!

    Het protest midden juni was succesvol ondanks pogingen van de autoriteiten om de acties te verbieden. Op de acties werd de omgekeerde erehaag gevormd, naar het model van het personeel van het Sint-Pietersziekenhuis in Brussel bij het bezoek van premier Wilmès in mei. Die actie en de brede steun voor het ontevreden zorgpersoneel, zorgden voor een momentum. Sindsdien waren er in verschillende ziekenhuizen in heel het land werkonderbrekingen en symbolische acties.

    De regering zag zich gedwongen om geplande aanvallen op het zorgpersoneel in te trekken. Het ging om voorstellen tot Koninklijke Besluiten waarmee zorgpersoneel kon opgevorderd worden en waarmee minder gekwalificeerd personeel verpleegkundige handelingen zou mogen stellen. Het zorgpersoneel dat onder zware druk stond door de pandemie was uiteraard woedend over deze maatregelen, die bovenop het jarenlange gebrek aan middelen kwamen.

    Zorg in actie!

    Het zorgpersoneel komt terug in actie. Er is een grote betoging gepland op 13 september, ook op initiatief van ‘De Zorg in Actie’. Deze actie kan een daverend succes worden, de solidariteit is erg groot. Dit kwam tijdens de zorgcrisis onder meer tot uiting in het applaus om 20u. We moeten samen op straat komen voor meer middelen voor zorg, het einde van de vermarkting van de sector, meer loon en meer collega’s!

    De rampzalige situatie in de zorgsector werd voor iedereen duidelijk de afgelopen maanden. Daarnaast werd aangetoond dat veel essentiële jobs slecht betaald en risicovol zijn. Veel van deze essentiële werkenden krijgen niet eens een essentieel loon van 14 euro per uur! Er zijn veel redenen om aan de grote zorgbetoging van 13 september deel te nemen met eigen eisen en bekommernissen.

    De tijd is gekomen om de krachten te bundelen, die van de werkenden en hun gezinnen, om een eerste massaal antwoord te bieden op de rampzalige aanpak van de coronacrisis. Maar ook om ons te organiseren tegen de besparingen die kunnen volgen in het kader van de economische recessie.

    We hebben een actieplan nodig om meer publieke middelen te eisen voor de zorgsector en meer algemeen voor de sociale zekerheid en de openbare diensten, maar ook om degelijke lonen voor iedereen te garanderen. De mobilisatie naar 13 september is een ideale gelegenheid om de discussie hierover te voeren met collega’s en familieleden. We zijn het beu! Laten we het geld halen waar het zit: bij de grote aandeelhouders en de superrijken. Laten we strijden voor een andere zorgsector in een andere samenleving!

  • Covid-19: kapitalisme haast zich om alles te herstarten, terwijl pandemie nog aangroeit

    Foto: Pixabay

    Overal ter wereld heffen landen de beperkingen op die zijn ingevoerd om de COVID-19 pandemie in te dammen. Mensen mogen hun huis verlaten en werkplekken, cafés en winkels gaan weer open.

    Artikel door Bill Hopwood, Socialist Alternative (Canada)

    De plotse lockdowns van de samenleving en de economie waren nodig om het aantal besmetting en doden door het virus te verminderen. Deze lockdowns waren nodig omwille van de ontoereikende of niet-bestaande voorbereiding. Toen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in januari waarschuwde voor COVID-19 deden de meeste regeringen in de wereld niets. Sommigen, zoals Trump en Bolsonaro, verwierpen het. Op 7 maart zei Trump: “Nee, ik ben helemaal niet bezorgd. Nee, dat ben ik niet. Nee, we hebben goed werk geleverd.” Op 24 maart vergeleek Bolsonaro het coronavirus met een “kleine griep” en voegde eraan toe dat “Brazilianen niet zullen besmet raken… ze hebben al de antilichamen om te voorkomen dat het virus zich verspreidt.” De VS, gevolgd door Brazilië, hebben nu het hoogste aantal infecties en sterfgevallen.

    Andere regeringen, zoals die van Zweden en Groot-Brittannië, spraken over het ontwikkelen van “groepsimmuniteit” om de pandemie aan te pakken, een idee zonder een solide wetenschappelijke basis en een recept voor massale sterfgevallen. Zowat alle regeringen reageerden te laat en te beperkt. Enkele regeringen, zoals die van Taiwan, Cuba, IJsland en Zuid-Korea, namen sneller maatregelen en vermeden zowel ernstige lockdowns als grote aantallen sterfgevallen.

    Het is niet verwonderlijk dat landen met rechtse populistische regeringen, die doorgaans vijandig staan tegenover de wetenschap, tot de zwaarst getroffen landen behoren. Trump in de VS, Bolsonaro in Brazilië, Poetin in Rusland, Johnson in Groot-Brittannië en Modi in India keken samen toe op de helft van alle besmettingen en sterfgevallen in de wereld.

    De gevolgen van Covid-19 zijn door de bestaande omstandigheden, zoals luchtvervuiling, ontbossing, gebrekkige gezondheidsstelsels en klimaatverandering, veel erger geworden dan nodig was. Het kapitalisme heeft het immuunsysteem van de mensheid aangetast, wat de reactie op het virus heeft verzwakt. Het gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen, overvolle woningen en onderbezette en slecht voorbereide woonzorgcentra hebben het aantal sterfgevallen nog opgedreven.

    Richard Horton, hoofdredacteur van The Lancet, beschreef de sterfgevallen niet als “een ongeluk”, noch als “toevallig of zelfs betreurenswaardig”, zoals vaak beschreven door regeringen. “Elke dood was het bewijs van wangedrag van de overheid – roekeloze daden van nalatigheid die een schending van de plichten van een openbaar ambt vormden… Gemiste kansen en ontstellende misvattingen leidden tot de vermijdbare dood van tienduizenden burgers.”

    Heropening

    De Covid-19 pandemie is nog lang niet onder controle, ze verspreidt zich en het aantal gevallen neemt toe. De WHO meldde op 21 juni de grootste toename van besmettingen op 24 uur tijd: meer dan 183.000 bevestigde nieuwe gevallen.  Toch zijn regeringen over de hele wereld bezig met het opheffen van de beperkingen op het verkeer van mensen en het beëindigen van bedrijfssluitingen. Dit wordt grotendeels positief voorgesteld: mensen kunnen hun haar laten knippen, naar een park gaan of enkele vrienden ontmoeten. Achter dit verhaal gaat echter een duwtje in de rug van grote bedrijven schuil.

    Grote bedrijven en de door hen gecontroleerde overheden nemen een berekende gok met het leven van mensen. Veel landen gaan weer open, terwijl het aantal gevallen van Covid-19 blijft toenemen. In Amerikaanse staten zoals Arizona, Texas en Alabama die in mei heropend zijn, is er een explosie van het aantal nieuwe gevallen.

    Niet alleen is Covid-19 niet onder controle, de meeste landen hebben nog steeds onvoldoende middelen om te testen en nieuwe gevallen op te sporen. Ook het tekort aan beschermingsmiddelen blijft groot. De heropening is gebaseerd op een kille berekening van de winst en het verlies, de winst voor het bedrijfsleven en het verlies aan mensenlevens.

    De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) heeft verklaard dat de wereld geconfronteerd wordt met de ergste wereldwijde recessie in bijna een eeuw. De Bank of England stelt dat de Britse economie op weg is naar de ergste crash in meer dan 300 jaar, sinds 1706!

    Brutale concurrentie tussen bedrijven en nationale economieën is de drijvende kracht achter de heropening. De vroege herstarters hopen een voordeel te behalen ten opzichte van anderen en zo een groter aandeel te krijgen in de kleinere markt die verwoest is door de wereldwijde depressie.

    De mensen die weer naar het werk worden gestuurd zijn geen CEO’s, bankiers en de andere leden van de 1%. Veel essentiële werknemers en anderen die minder essentieel zijn, zoals in de bouw, zijn nooit gestopt met werken. Ze zullen worden vergezeld door meer collega’s in de productie, de detailhandel, enz. Zoals Tim Bray, de recent opgestapte Amazon-directeur, uitlegt: “De mensen die het hebben over de dringende noodzaak om de economie weer op gang te brengen, bieden zichzelf niet aan om te gaan werken. Ze zeggen: ‘Jullie werkmieren gaan terug en gaan Covid onder ogen zien, en we zullen wel zien hoe dat uitpakt’.”

    Veel mensen zijn begrijpelijkerwijs terughoudend om weer aan het werk te gaan, naar restaurants te gaan of hun kinderen naar school te sturen, tenzij de economische realiteit hen daartoe dwingt. De Canadese regering, die over het algemeen wordt gezien als behorende tot het meer voorzichtige kamp, introduceerde wel noodhulp voor de meeste mensen. Nu willen ze mensen weer aan het werk zetten, met plannen om de noodhulp te stoppen als een persoon niet weer aan het werk gaat wanneer “het redelijk is om dat te doen” of als de betrokkene in staat is om te werken en een “redelijk aanbod” van een job weigert.

    Waarschuwing voor wat komt

    Een vrouw, onlangs ontslagen van het werk als gevolg van Covi-19, werd in Ottawa beboet omdat ze tijdens de lockdown op een bank in het park ging zitten. Een man in dezelfde stad kreeg een boete voor het uitlaten van zijn hond. Op hetzelfde ogenblik maakten de gezondheidsdiensten de heropening mogelijk van een werkplaats in Alberta die de bron van 1.500 besmettingen en drie doden was. Dit bedrijf, Cargill, kreeg geen enkele boete.

    In andere landen is het nog erger. In Italië werden meer dan 100.000 mensen beboet omdat ze buiten waren. Werkplaatsen mochten open blijven en hielpen de Italiaanse Covid-19 ramp te voeden. In verschillende landen, waaronder de Filippijnen en Kenia, heeft de politie onschuldige mensen gedood.

    De handhaving van de lockdowns, het onderdrukken van werkenden en het publiek en het geven van een vrijkaart aan grote bedrijven, is ook de toon bij de heropening. Werkenden die weigeren te gaan werken vanwege veiligheidsproblemen zullen te maken krijgen met een verlaging van hun steuninkomsten. Zullen alle bedrijven wettelijk verplicht worden de werkplekken in te richten met een veilige afstand, beschermende kleding en ontsmettingsmiddel voor de handen, en zullen er regelmatig tests op besmettingen worden uitgevoerd? Er zijn krachtige veiligheidsacties gepland voor de grote sportliga’s, dus waarom niet dezelfde bescherming voor de werkenden? Deze bescherming werd niet toegepast tijdens de eerste golf van de pandemie, het is helaas onwaarschijnlijk dat ze bij de heropening wel zal worden toegepast.

    Politie vs. verpleegkundigen

    Wereldwijd zijn er beelden van politie in vol ornaat op straat. De heersende klasse heeft zich duidelijk voorbereid op sommige gebeurtenissen en heeft grote sommen geld uitgegeven om de politie uit te rusten met kogelvrije vesten, traangas en pantserwagens. Maar zelfs nu, maanden na het begin van de Covid-19 pandemie, hebben veel gezondheidswerkers nog steeds geen beschermende uitrusting. De prioriteiten van de kapitalisten zijn duidelijk repressie en niet bescherming. Gezondheidswerkers mogen dan wel ‘helden’ zijn, maar het zijn ‘wegwerphelden’. De volledig gepantserde politie viel op 16 juni een protest van de verpleegkundigen in Frankrijk aan.

    Trump mobiliseerde de nationale garde in dagen om vreedzame bijeenkomsten tegen politiegeweld aan te vallen. De reactie van de Amerikaanse regering op Covid-19 blijft daarentegen wel erg beperkt.

    Nieuw schuldgevoel

    De heersende klassen bereiden hun verhaal al voor op de tweede golf van Covid-19, waarvan ze weten dat die er komt, omdat ze de samenleving heropenen zonder adequate bescherming, testen of tracering.

    Ze zullen het onverantwoordelijke publiek de schuld geven van het feit dat ze geen twee meter afstand van elkaar hielden. Gedurende Covid-19 is er altijd één wet geweest voor de rijken en één voor de armen en de arbeidersklasse. ‘Wij’ zaten nooit in hetzelfde schuitje.

    Natuurlijk zullen de meeste mensen blij zijn met een heropening. In arme landen, waar er geen publiek vangnet van sociale bescherming is, is het essentieel om te werken zodat er eten op tafel komt. Thuisblijven is veel gemakkelijker voor de rijken dan voor de armen. Een huis niet alleen gebruiken om te leven, maar ook als werkplek en klaslokaal, is moeilijker in krappe ruimtes. Voor sommigen is thuisblijven een nachtmerrie, bijvoorbeeld mensen in een situatie van misbruik. Voor tieners kan het ellendig zijn om thuis vast te zitten met ouders die hen niet begrijpen. Vastzitten in een klein appartementje zonder toegang tot de buitenwereld kan meer vergeleken worden met een gevangenis dan wie de lockdown in ruime woningen met veel buitenruimte doorkwam. Veel van het Covid-gerelateerde beleid is bepaald door mensen die de realiteit van het leven van miljoenen mensen niet begrijpen; en dan breken ze nog eens de regels die aan anderen worden opgelegd. Een voorbeeld hiervan is Dominic Cummings, de adviseur van Boris Johnson, die tijdens de lockdown door Engeland reisde en daarbij alle regels overtrad.

    Gewone mensen krijgen de schuld om de werkelijke oorzaken te verbergen, waaronder het voortijdig heropenen van werkplekken in omstandigheden waarin werkenden geen twee meter uit elkaar kunnen blijven, het ontbreken van massale sneltesten en vervolgens het opsporen van contacten en het universeel ter beschikking stellen van maskers en beschermingsmiddelen. In de meeste landen die heropend worden, was er gedurende enkele maanden sprake van een zekere mate van sluiting van werkplaatsen, lockdown of beleid van telewerk. In die tijd zou een verantwoordelijke regering zich hebben ingezet voor de ontwikkeling en massale productie van een kwalitatief hoogwaardige tests, zodat er in elke gemeenschap, in elke buurt, op elke grote werkplek … gratis tests zouden worden uitgevoerd. Zuid-Korea ontwikkelde een test en produceerde medio februari massaal testkits. Maanden later ontbreekt het Canada, en vele andere landen, nog steeds aan de mogelijkheid om massaal te testen. Ook de mondmaskers, zelfs de hoogwaardige N95’s, zijn niet duur om te maken. Toch hebben brandweerlieden in Ontario geen maskers en zullen ze ademhalingsmaskers dragen die verbonden zijn met zuurstoftanks – met een gewicht van 15 kilogram – voor alle oproepen die een risico op Covid-19-infectie met zich meebrengen.

    Landen stellen zich onvoorbereid op terwijl ze er zich van bewust zijn dat er een tweede golf zal komen. Veel landen proberen nog steeds het hoofd te bieden aan de eerste golf en toch worden alle activiteiten hervat in de wetenschap dat dit tot meer besmettingen en doden leidt. Een tweede golf of een turbo-opstoot van de eerste golf zal veel moeilijker te verdragen zijn. Veel meer kleine bedrijven zullen failliet gaan. De mensen zullen boos zijn dat al hun inspanningen van fysieke afstand en maandenlang isolement voor niets was en werd verspild om snel de winsten weer aan het rollen te krijgen.

    Volledige herziening in plaats van heropstart van de economie

    Terwijl politici praten over het heropenen van de economie, maakt het bedrijfsleven duidelijk dat dit een terugkeer naar de wereld vóór Covid-19 betekent. Maandenlang werden veel personeelsleden van supermarkten en detailhandel ‘helden’ genoemd en kregen ze in Canada $2 per uur extra. Dit wordt nu terug ingetrokken. De rijkste man ter wereld wil meer geld voor zichzelf, dus Amazon heeft het loon van zijn personeel verlaagd. De Weston-familie, de op één na rijkste familie van Canada en de rijkste familie van Ierland, die eigenaar is van Loblaws, heeft ook gesneden in het loon van de werkenden.

    Een bekende rechtse Canadese journalist, Andrew Coyne, schreef dat in plaats van een kortere werkweek om de economie op gang te brengen “we iedereen nodig hebben die hard aan het werk is – niet slechts gedurende vijf dagen [een week], maar zes of zeven – om zo de rekeningen van de overheid te betalen.” Hij bedoelt zeker werknemers, niet de bazen, en zwijgt in alle talen over de mogelijkheid van hogere belastingen op de superrijken.

    Maar grote delen van de economie zullen niet heropenen. De wereld is nu in de greep van een depressie. Covid-19 veroorzaakte deze depressie, maar de wereld stond begin dit jaar al op de rand van een diepe recessie.

    Kapitalisten nemen alleen personeel in dienst als ze er zeker van zijn dat ze winst kunnen maken. Nu miljoenen mensen geconfronteerd worden met langdurige werkloosheid en nog veel meer bezorgd zijn over de toekomst, zullen de consumenten, die vaak al gebukt gaan onder enorme schulden, niet meer zoveel uitgeven. De andere motor van het kapitalisme is de investering door bedrijven. In veel productiesectoren was er al sprake van een wijdverbreide overcapaciteit, het vermogen om meer te maken dan er wordt gebruikt. De overcapaciteit in staal wordt geschat op meer dan 500 miljoen ton (MT). Dit is vijf keer meer dan wat Japan, na China de grootste producent ter wereld, produceert. In 2019 bouwden autofabrieken wereldwijd 89 miljoen voertuigen met een capaciteit van 148 miljoen. Er zijn vergelijkbare cijfers voor veel productiegebieden. Onder deze omstandigheden zullen de bedrijven, hoeveel geld ze ook van de overheden krijgen, niet veel investeren in de productie. Wat zal de economie weer op gang brengen bij een sterke daling van de vraag van consumenten en van de ruimte voor investeringen?

    Het kapitalisme faalde reeds voor Covid-19 en is tijdens de pandemie tekort geschoten. In plaats van de economie te heropenen, moet de economie volledig worden herzien. De publieke sector moet een krachtige motor van economische activiteit en werkgelegenheid zijn.

    De belangrijkste kenmerken van de wederopbouw zouden zijn:

    • Hoge belastingen voor de superrijken en grote bedrijven en de sluiting van alle belastingparadijzen om de nodige fondsen te werven.
    • Het in overheidseigendom brengen van belangrijke delen van de economie, waaronder het bankwezen, het internet, de energie-industrie, het vervoer en particuliere nutsbedrijven.
    • Een alomvattend, universeel, openbaar gezondheidszorgstelsel, geïntegreerd met sociale zorg.
    • Een programma om goed betaalde jobs te bieden die gericht zijn op het voldoen aan de menselijke behoeften en het milieu, met inbegrip van een verschuiving naar hernieuwbare energie, een massaal programma van woningbouw en renovatie, en het verbeteren van het spoorwegnet voor passagiers en vracht.
    • Democratische controle op werk en samenleving.

    Naomi Klein stelde in The Shock Doctrine dat de heersende klasse schokken en rampen steeds probeert te gebruiken om haar agenda vooruit te helpen. De wereld maakt momenteel meerdere schokken mee: Covid-19, economische depressie en klimaatverandering. De resultaten van de schokken zijn echter niet altijd gunstig voor de heersende klasse. We zien een klassenstrijd. De woede onder de oppervlakte is geëxplodeerd, met massale opstanden als reactie op de politiemoorden op zwarte Amerikanen en andere gevallen van racisme over de hele wereld.

    De Eerste Wereldoorlog was één van die vorige grote schokken en aanvankelijk profiteerde de heersende klasse van de nationale eenheid en gaven de arbeidersleiders de strijd op. Toch heeft de Russische arbeidersklasse drie jaar later de monarchie omvergeworpen en vervolgens de macht overgenomen. Dit gaf een inspirerende vonk aan de woede na vier jaar van oorlogsslachting en massale honger en ellende.

0
    0
    Your Cart
    Your cart is emptyReturn to Shop
    Continue Shopping