Category: Sociaal

Deze voormiddag vond op het Brusselse vredegerecht een zitting plaats met een discussie over de bezetting van de Waterloolaan door een groep daklozen, sans-papiers en sympathisanten. Het immense gebouw is eigendom geworden van de Scientology-kerk en die wil alle mogelijke middelen inzetten om de bezetters te verdrijven. Op de zitting zelf werden de provocaties tegenover de actievoerders niet geschuwd in de pleidooien van de advocaten van Scientology.

Geert Cool

Voor de ingang van het Vredegerecht aan het Poelaertplein stonden een 50-tal actievoerders om hun steun te betuigen aan de bezetters. Onder hen ook een delegatie van het ACV. Het proces is een nieuwe stap van Scientology om de bezetters op straat te zetten. Sinds enkele weken is er een bezetting van het leegstaande gebouw aan de Waterloolaan om op te komen voor betaalbare huisvesting voor iedereen en om te protesteren tegen leegstand. (Meer info over deze bezetting kan je in een eerder artikel lezen).

Scientology lijkt vastberaden om de bezetters buiten te zetten of toch minstens te verdelen. Eerder kwam de secte aan het gebouw opdagen met een 100-tal "vrijwilligers" uit heel Europa om enkele werkzaamheden uit te voeren. Dat gebeurde om 5u ‘s ochtends en zonder enig bouwplan. De 100 aanhangers van Scientology zetten enkele daklozen op straat, maar werden nadien tegengehouden door de politie. Ook werd heel wat schade aangericht.

Nu wordt de taktiek van de provocatie verder gezet. 19 actievoerders werden gedagvaard voor het Vredegerecht om een uitzetting te bekomen. Er werd al geprobeerd om een aantal van de 19 om te praten door hen een nieuwe huisvesting aan te bieden. Ook gaf één van hen toe aan de politiedruk en verklaarde dat er in het pand drugs zou worden gebruikt. Het is echter duidelijk dat Scientology er vooral alles aan wil doen om de bezetters te discrediteren en in een negatief daglicht te stellen.

In de pleidooien voor de Vrederechter werden de bezetters voorgesteld als hooligans of nog als mensen die eigenlijk al ergens anders wonen en bijgevolg gemakkelijk uit het gebouw kunnen worden gezet. Er werd zelfs gesteld dat het voor de eigenaar moeilijk was om een verzekering te krijgen omdat er clausules zijn inzake vandalisme en terrorisme… Alsof de bezetters terroristen zijn! Ook naar andere instanties werd uitgehaald. De stad-Brussel werd verweten niet op te treden tegen de bezetters en zelfs dat er steun zou worden verleend. De advocaat stelde dat dit kwam door de electorale periode van gemeenteraadsverkiezingen, waarbij Thielemans (PS) volgens hem zijn electoraat bij krakers zou zoeken.

De zaak werd door Scientology volledig behandeld, ook al was dit slechts een inleidingszitting. De bezetters vroegen om hun recht van verdediging te respecteren en vragen tijd om te antwoorden op alle beschuldigingen en argumenten van Scientology. Het recht op een eerlijk proces is voor Scientology echter niet belangrijk, de secte liet via de advocaten weten dat het onmiddellijk een uitspraak wil.

Het gebrek aan sociale woningen en huisvesting voor de armsten in de samenleving is een immens probleem, zeker met de actuele huurprijzen en het totale ontbreken van enig project inzake de aanbouw van sociale woningen. Er is protest en verzet noodzakelijk om dit aan te klagen. Wellicht zullen er onvoldoende middelen zijn om de strijd met Scientology aan te gaan voor het behoud van de bezetting van de Waterloolaan. Het zal noodzakelijk zijn om rond dit punt een georganiseerdere beweging op te zetten zodat grotere acties mogelijk zijn, met inbegrip van directe acties zoals het bezetten van leegstaande gebouwen. Dat zou bijvoorbeeld het geval kunnen zijn met een aantal overheidsgebouwen die leegstaan.

Op dit ogenblik kennen we de uitspraak van de vrederechter niet, wellicht komt er een uitstel op korte termijn zodat de zaak volledig ten gronde kan besproken worden. Maar de kans dat het recht op huisvesting in aanmerking wordt genomen door de rechter, lijkt ons alvast beperkt te zijn.

Vrije Tribune.

Sinds 28 september gingen een aantal verenigingen uit het Brusselse over tot de bezetting van een gigantisch gebouw van 10.000 m² op de Waterloolaan 101-103, te Brussel. Het Huurderssyndicaat (Syndicat des Locataires), Collectief Colère, Union des Locataires des Marolles en Union des Locataires de Saint-Gilles, het DAK (daklozenaktiekomitee) en het gemeenschappelijk daklozenfront hebben toen besloten dat het met de dakloosheid en de woningnood zo niet meer verder kan. Er zijn teveel leegstaande panden, en teveel daklozen in Brussel. Waarom zouden er 15.000 gebouwen moeten leegstaan, terwijl ongeveer 2.000 mensen in de stad niet weten waarheen ? Velen slapen op straat, in opvangcentra, bij stations, enz…

Stefan Roumen

Niet veel later werd de vzw Chez Nous/Bij Ons erbij betrokken en ook het Vierde Wereld Syndicaat zegde onvoorwaardelijke steun toe. Een aantal woordvoerders begroeven hun eerdere onderlinge geschillen om deze bezetting, die in het belang is van daklozen en armen, met succes te kunnen voortzetten. Verder trachten de actievoerders door eenheid in actie zoveel mogelijk politieke steun te genereren voor deze unieke actie in de Belgische geschiedenis.

Aangezien de actievoerders eerst dachten dat het al minstens drie jaar leegstaande pand op de Waterloo eigendom was van de Franstalige Gemeenschap, werd er wel even raar opgekeken toen bleek dat het gebouw al een tijd geleden verkocht werd aan BBAI (Belgium Building Acquisition Inc.), een onderneming die zich ermee bezighoudt vastgoed op te kopen in ons land, ten voordele van Scientology Church, de werkelijke eigenaar.

De eerste beslissing van de rechtbank (op 10 oktober) om de bezetters uit te wijzen werd in een latere uitspraak tenietgedaan door dezelfde rechter op dinsdag 24 oktober. Op die dag gaf de rechtbank van Eerste Aanleg de bezetters gelijk, dus de eerste uitspraak, van 10 oktober, om tot uitzetting over te gaan werd nietig verklaard. De bezetters hadden dan ook goed gemobiliseerd om actie te voeren voor het Justitiepaleis, op het Poelaertplein. Met een vijftigtal daagden ze op, spandoeken werden ontrold en het behoeft geen verdere uitleg dat hun zaak gerechtvaardigd is. Liefst van al willen de actievoerders en de mensen die door hen worden opgevangen deze bezetting voortzetten tot na de winter. Al diegenen die in het gebouw verblijven konden een hoorbare zucht van verlichting slaken, na een periode van toegenomen spanning en onzekerheid was dat zeker geen overbodige luxe. “Nous avons gagné – Wij hebben gewonnen”, werd er aan het onthaal geafficheerd, en terecht !!! Door deze uitspraak is de kans dat de bezetting nog even zal voortduren voorlopig alleen maar toegenomen.

Intussen hebben de bezetters zich ook wat beter kunnen organiseren : er is een permanentielijst voor het onthaal die goed wordt opgevolgd en nu de zekerheid er is dat de uitzetting waarschijnlijk nog een tijdje op zich zal laten wachten, wordt er overlegd om ook de poetswerken op georganiseerde wijze ter hand te nemen. De sfeer is goed en positief, de mensen vertonen de wil om hiermee voort te gaan, in betere en in slechtere tijden. ‘Squatology’, zoals we het pand onderling met een glimlach gedoopt hebben, is tot nu toe een succesverhaal. En het is aandoenlijk om te zien hoe mensen uit de buurt, die vaak zelf haast niets bezitten, toch nog voedsel en kleren komen brengen, of op andere manieren hulp bieden.

Natuurlijk heeft Scientology/BBAI al heel wat weerstand geboden. Niet alleen op juridisch vlak evenwel, ook de facto heeft eigenaar Neil Levin op 6 oktober al geprobeerd om samen met een privé-bewakingsfirma de bezetters uit het gebouw te verwijderen. Maar ook deze aanpak mislukte en zij moesten het onderspit delven omdat de bezetters teveel verzet boden. Dat betekent echter niet dat Scientology het hierbij zal laten.

Enkele andere dingen die de gevaarlijke Amerikaanse sekte geprobeerd heeft : sommige bezetters werden opgebeld met een voorstel om gratis geherlogeerd te worden gedurende drie maanden, op voorwaarde dat zij het gebouw zouden verlaten. De bezetters hebben echter beslist om collectief overleg te voeren met BBAI en raden iedereen af om individueel op de vragen en voorstellen van Scientology en hun mantelorganisaties in te gaan. Ook deden er al meermaals briefjes, die uit het niets opdoken, de ronde. Deze briefjes bevatten voornoemd voorstel en een telefoonnummer. Toen we dat nummer belden, kwamen we bij Engelstaligen in het buitenland terecht. Scientology tracht op die manier een positief beeld van zichzelf op te hangen, en zo verscheen het ook in de pers.

Een andere tactiek van Scientology is om gewoon mensen naar ons toe te sturen met allerlei smoesjes (wij moeten hier werken komen doen etc.). Steeds proberen ze foto’s te maken en te filmen. Zo betrapten te bezetters ook een Italiaan die op straat stond te filmen. Bij ondervraging gaf hij toe voor BBAI te werken. Het filmpje werd in beslag genomen. De bezetters moeten steeds op hun hoede zijn voor dit soort dubieuze praktijken, het is duidelijk dat Scientology probeert om informatie in te winnen en om ‘bewijslast’ tegen de actievoerders te verzamelen.

Hoe zit het nu met die politieke steun ? Op 17 oktober, traditioneel de dag van Internationaal Verzet tegen Extreme Armoede, kwamen een aantal senatoren (De Roeck, Lizin,..) er met de pers een speech afsteken. Dat is op die dag altijd al zo geweest, nu is het afwachten of ze ook op de andere dagen nog geïnteresseerd zullen zijn in de gebeurtenissen op de Waterloolaan. Ook de burgemeester van Brussel, Freddy Thielemans (PS) bezorgde de bezetters al een papier waarop staat dat ze geen overlast veroorzaken. Thielemans is immers geen voorstander van een Europese Scientology-zetel in zijn gemeente.

Ook SP.a-Spirit wil de woningcrisis aan de kaak stellen, zegt Brussels parlementslid voor Spirit Marie-Paule Quix: "Wij zijn natuurlijk maar een klein radertje in een groot raderwerk, maar ik denk dat iedereen zijn steentje kan bijdragen en dat we samen wel degelijk iets kunnen veranderen. Zo moeten we erop toezien dat de wetten die al gestemd zijn in verband met bvb de leegstandtaks en het openbaar beheersrecht ook effectief worden toegepast. Als dat gebeurt denk ik dat we al een hele boel woningen ter beschikking kunnen stellen van de meest kwetsbare groepen in onze Brusselse samenleving.” In de wandelgangen van de Waterloolaan vernamen wij dat de voltallige SP.a-Brussel ook de actie ondersteunt.

Verder was het nog belangrijk dat er nog wat individuele politici de revue zijn gepasseerd, mensen van PS, Ecolo, Une Autre Gauche. Het Comité voor een Andere Politiek/Union pour une Autre Gauche verspreidde bovendien al een persbericht over de bezetting en nodigde de bezetters zelf uit op hun nationale conferentie van 28 oktober. Daardoor hebben zij een primeur, want geen enkele partij is tot nu toe zo ver gegaan dat ze er een apart persbericht over wilden verspreiden. Die conferentie van 28/10 was overigens, mede door de deelname van daklozen en mensen zonder papieren, zonder meer succesvol te noemen. De werkgroep rond ‘Structurele oplossingen voor Armoede trok veertig geïnteresseerden, tot grote tevredenheid van de organisatoren.

De huurprijzen in dit land swingen helemaal de pan uit. Veel gezinnen spenderen meer dan de helft van hun inkomen aan huishuur, waardoor de armoede snel toeneemt. Daarbij komt dat er in het hele land talloze woningen leegstaan (alleen al in Brussel 15.000, zonder de leegstaande kantoorgebouwen erbij te tellen). En dat terwijl duizenden mensen dakloos zijn of op andere manieren in onzekere woonsituaties verkeren (te krap behuisd, in krotwoningen,…).

De volgende logische stap was dus om een leegstaand gebouw te bezetten ten voordele van een aanzienlijke groep mensen die geen echte thuis hebben of op straat leven. De bedoeling van de actie is eveneens om het huidige woonbeleid aan te klagen en extra politieke druk te zetten teneinde verbetering in de situatie te brengen. Dit is voor de bezetters momenteel ook de enige manier om het recht op wonen, dat gegarandeerd wordt in de Belgische grondwet (art. 23) af te dwingen. Er bestaan immers tal van wetten en richtlijnen, maar meestal worden die niet gerespecteerd of zelfs tegen de armen gebruikt.

Gelukkig geeft de Belgische wet aan krakers/bezetters het recht om binnen bepaalde voorwaarden tijdelijk een leegstaande woning te bezetten. Maar dat is geen blijvende oplossing voor het nijpende probleem van de ongebreidelde stijging van de huurprijzen.

De vereniging Chez Nous/Bij Ons bracht ook een concrete eisenbundel naar voren, een eisenbundel die zinvol is omdat hij is samengesteld op basis van vragen die gelanceerd werden door daklozen en armen zelf. Daarom is het misschien goed om die hieronder nog eens te hernemen.

Eisenbundel Residenten Waterloolaan

Recht op basishygiëne.

Hygiëne is niet vanzelfsprekend voor heel wat mensen. Daklozen, thuislozen, maar ook mensen met een woning (weliswaar in slechte staat) kampen met een gebrek aan basishygiëne. Daarom vragen de bezetters :

1. Recht op verzorging.
2. Openbare badhuizen en toiletten als verstrekkers van basishygiëne. De openbare badhuizen bestonden tot in de jaren 70, maar verdwenen toen de overheid deze faciliteiten achterwege liet. Men dacht dat iedereen toch thuis beschikte over een eigen badkamer. In grootsteden moet er terug geïnvesteerd worden in deze Openbare Centra voor Basishygiëne. Dat kan met ondersteuning door de OCMW’s, het lokale bestuur en lokale welzijnsorganisaties. Aangepaste uren zijn nodig in de zomer aangezien de noden dan hoger zijn. Er is ook extra aandacht nodig voor vrouwen en kinderen, want zij lijden vaak het meest onder een gebrek aan lichaamshygiëne.

Recht op huisvesting

1. de huurwaarborg. Er moet een degelijk systeem worden uitgewerkt dat mensen helpt om hun huurwaarborg in schijven te betalen. OCMW-waarborgen stigmatiseren te veel, daarom zou een huurwaarborgfonds door de overheid een mogelijke oplossing zijn. Bovendien mogen er geen waarborgen meer betaald worden in cash. Een strengere bestraffing van de eigenaar is nodig indien hij geen geblokkeerde rekening voorziet.
2. Een betere aanpak van de uithuiszetting: meer bemiddeling door OCMW’s, meer betrokkenheid van huurdersbonden en vooral de huurders zelf.
3. Automatische registratie van de huurcontracten.
4. de huurprijzen zijn te duur. Door de systematische onderwaardering van de huursector, het gebrek aan sociale huurwoningen en het gebrek aan degelijke regelgeving en controle (!) is de bewonersdoelgroep van de private huursector duidelijk “verarmd”. Daardoor ondervinden zij meer en meer betalingsproblemen. Er zijn meer huursubsidies nodig, en die moeten een veel ruimer publiek bereiken. Hiervoor moet er een performant systeem worden uitgewerkt.
5. opvang voor daklozen: Er moet meer geïnvesteerd worden in de crisisopvang (vooral in Brussel), een betere coördinatie tussen de verschillende actoren (zeker in Brussel) en er moet meer geïnvesteerd worden in de begeleiding achteraf. Ook binnen de psychiatrie moet er een betere nazorg zijn, wanneer men patiënten terug in de maatschappij brengt. Velen onder hen belanden na hun behandeling in marginale sociale milieus, of door een totaal gebrek aan sociaal vangnet op straat. De winteropvang moet ook gebeuren op een laagdrempelige manier.
6. Meer inspraak van de doelgroep van daklozen om aangepaste oplossingen te zoeken.
7. Leegstand is een doorn in het oog van degenen die geen toegang hebben tot degelijke huisvesting. De eigenaars van leegstaande panden moeten verplicht worden tot renovatie of een terbeschikkingstelling aan derden, die er volgens het “goede huisvader-principe” zorg voor dragen.

Naar aanleiding van een onderzoek in een fraudezaak van het bedrijf Monstrey in Antwerpen, deed het gerecht een inval bij 15 klanten van dit bedrijf. Daaruit blijkt dat de fraude oploopt tot meer dan 100 miljoen euro. Naar schatting 150 diamantairs werkten met het koerierbedrijf Monstrey. Wellicht is er dus veel meer gefraudeerd dan de 100 miljoen die nu reeds bekend is. Ondanks deze nieuwe ontdekking van massale fraude in de diamantsector worden de eerdere cadeaus aan de sector niet in vraag gesteld. Deze zomer kreeg de sector 800 miljoen cadeau.

Deze zomer stelde de regering een aantal fiscale gunstmaatregelen voor aan de diamantsector. De diamantvoorraden konden "geactualiseerd" worden zonder er achterstallige belastingen op te moeten betalen. In feite was dit een witwasoperatie van zwarte voorraden. De regering stelde toen dat het beter was om deze wit te wassen, want anders "zagen we geen cent". De operatie kostte de regering naar schatting 800 miljoen euro aan misgelopen inkomsten.

De regering stelde toen dat het nodig was om Antwerpen concurrentieel te houden met opkomende diamantcentra zoals Dubai. Dat zou nodig zijn om het aantal jobs in de sector te behouden. Het aantal diamantslijpers is de afgelopen jaren echter spectaculair gedaald, in 2005 was er nog sprake over slechts 1.200 diamantslijpers. Op zowat 40 jaar is de tewerkstelling in de diamantnijverheid gedaald met 85% tot in totaal zo’n 1.500 werknemers in 2005.

Een cadeau van 800 miljoen euro voor 1.500 werknemers, betekent in feite dat de regering een volledige tewerkstelling in de sector gedurende één jaar financiert. Zo is het natuurlijk niet moeilijk om concurrentieel te zijn. Alleen denken we niet dat de cadeaus ten goede zullen komen van de gewone arbeiders in de sector, het zal wel dienen om de winsten te vergroten.

Het cadeau werd toen met plezier aanvaard door de sector. Maar blijkbaar was er wel nog heel wat meer zwart geld in omloop. In de marge van een fraude-onderzoek tegen het bedrijf Monstrey werden enkele klanten van dit koerierbedrijf bezocht door de federale recherche. Monstrey zorgde voor illegale in- en uitvoer van diamanten en geld. De zwarthandel zou tot 40% van de omzet van Monstrey omvat hebben. De zwarthandel werd gedaan door koeriers die daar slechts een beperkte vergoeding voor kregen: 100 euro voor een retour Tel Aviv, Genève of Dubai en 200 euro voor Hong Kong.

Op basis van een analyse van de boekhouding van Monstrey over twee jaar werden 150 klanten gevonden die deelnamen aan de zwarthandel. Er zou daarbij voor meer dan 100 miljoen euro gefraudeerd zijn. De overheid is opnieuw heel wat taksen mislopen door deze illegale handelspraktijken.

Het lijkt erop dat niet hard zal opgetreden worden tegen de bedrijven die gebruik maakten van de zwarte handel. Niet alle klanten van Monstrey werden bezocht, en mogelijk zullen ze ook niet allen bezocht worden. Het lijkt erop dat de politici en het gerecht de diamantsector oogluikend toelaten om te frauderen. Dat het daarbij om honderden miljoenen euro gaat, lijkt hen koud te laten. Nochtans zouden er heel wat zaken kunnen gerealiseerd worden die niet enkel in het belang van een paar diamanthandelaars zijn…

Premier Verhofstadt pakte destijds uit met het cijfer van 200.000 jobs die hij wou realiseren. Nu stelt hij dat er sinds 2003 netto 157.000 nieuwe jobs bijkwamen. Het aantal werkzoekenden nam in dezelfde periode toe met ruim 100.000 mensen. Onder jongeren steeg de werkloosheidsgraad van 15% in 2000 tot 21% in september 2006. Bovendien moeten we vaststellen dat de nieuwe jobs waarover Verhofstadt het heeft, voornamelijk nepstatuten en superflexibele laagbetaalde jobs betreft.

CD&V kwam naar buiten met een rapport over de werkgelegenheid onder paars. Dat rapport heeft niet als bedoeling om een fundamentele kritiek te geven op het paarse beleid. Integendeel, CD&V vindt dat paars niet ver genoeg gegaan is. Toch staan in het rapport enkele interessante cijfers.

Eind 2003 beloofde premier Verhofstadt dat hij voor 200.000 nieuwe jobs zou zorgen. Volgens CD&V zou de binnenlandse werkgelegenheid tegen 2007 stijgen met 148.000. De partij betwist dus het cijfer van 157.000 dat door Verhofstadt naar voor werd gebracht en dat gebaseerd is op een enquête en niet op harde cijfers van de Nationale Bank.

Wat het CD&V-rapport niet vermeld, zijn de gegevens van de Nationale Bank over het soort jobs dat werd gecreëerd. Het aantal voltijdse jobs daalde sinds 2003 immers met zo’n 2%. In de plaats daarvan kwamen er deeltijds jobs en uitzendarbeid.

Bovendien blijft de werkloosheid erg hoog, zeker onder groepen die soms moeilijk toegang hebben tot jobs. In 1999 was er een werkloosheidscijfer van 7,6%. Nu is dat 8,6%. De “gunstige economische situatie” waar de regering het over heeft, kon niet verhinderen dat de werkloosheid sinds eind 2005 nog met 0,2% toenam.

In augustus 2006 waren er 625.809 werkzoekenden in dit land. Dat zijn er bijna 100.000 meer dan begin 2003, toen Verhofstadt beloofde 200.000 jobs te creëren. Begin 2003 waren er immers 538.141 werkzoekenden. Er is dus een stijging van het aantal werkzoekenden met 16%.

De jongerenwerkloosheid steeg van 15,2% in 2000 tot 21% in juli 2006. Onder niet-EU inwoners bedraagt de werkloosheidsgraad 32%. Onder laaggeschoolden steeg het cijfer van 10,4% in 2000 tot 13,7% in 2005.

Deze cijfers zijn opvallend en weerleggen de retoriek rond de paarse perceptie dat er veel jobs zouden bijkomen. De 21% jongeren die geen werk vinden, hebben weinig boodschap aan die paarse retoriek.

Er is echter een probleem van politieke vertegenwoordiging. We kunnen immers slechts vaststellen dat bijvoorbeeld CD&V geen ernstig alternatief aan te bieden heeft op de werkgelegenheidpolitiek van paars. De partij pleit in feite voor een aangehouden “loonmatiging” en meer efficiënte lastenverlagingen voor het patronaat. Meer cadeaus voor het patronaat dus, maar om het wat in te kleden zou CD&V dat willen koppelen aan “effectieve jobcreatie”. Mooie woorden, maar niet erg concreet.

De partij vindt het bovendien vervelend dat er jobs bijkwamen bij de overheid, “Een duurzaam werkgelegenheidsbeleid moet in de eerste plaats de creatie van jobs in de marktsector op het oog hebben.” De partij klaagt dat 30% van de loontrekkenden in overheidsdienst werken. In Wallonië bedraagt dat zelfs 42% en in Brussel 38%. 20 jaar geleden waren die cijfers lager. Niet moeilijk als je naar de werkloosheidscijfer kijkt, maar voor CD&V is het toch een doorn in het oog.

CD&V wil ook dat werkzoekenden beter “begeleid” worden, uiteraard om te komen tot “sancties bij niet-naleving”. In de eerste 6 maanden van 2006 werden 10.955 werkzoekenden geschorst op basis van gegevens van de arbeidsbemiddelingsdiensten. In de eerste 6 maanden van 2005 waren dat er 9.717. Met de nieuwe opvolging van werkzoekenden waren er in 2005 slechts 850 schorsingen, waarvan 75 definitief. En dat ondanks 47.675 eerste gesprekken. CD&V wil daar strenger optreden

In plaats van meer van het zelfde beleid, is er nood aan een alternatief dat vertrekt van de belangen van de werkenden die steeds meer flexibiliteit door de maag gespit krijgen voor een loon dat niet stijgt in reële termen , de belangen van de 625.809 werkzoekenden in dit land aan wie verteld wordt dat zij de oorzaak van de werkloosheid zijn,… Het patronaat beschikt over verschillende partijen om haar belangen te verdedigen, waar blijft die van ons?

Uit cijfers van de Koning Boudewijnstichting blijkt dat de armoede onder migranten van Turkse en Marokkaanse afkomst in ons land erg hoog ligt. 58,9% van deze personen leeft in relatieve armoede (onder de Europese armoedegrens van 777 euro per maand). Zelfs onder Italiaanse Belgen ligt dat cijfer nog erg hoog: op 21,5%. Dit weerlegt de valse retoriek van onder meer extreem-rechts over de enorme cadeaus die migranten zouden krijgen.

In VB-kringen weerklinkt wel eens het idee dat migranten heel wat geld krijgen van de overheid. De zogenaamde “rijkdom” onder migranten is een fabel. De studie van de Koning Boudewijnstichting toont dit aan. 38,7% van de personen van Turkse afkomst en 25% van de mensen van Marokkaanse afkomst moet het doen met minder dan 500 euro per maand! Probeer daar maar eens mee rond te komen als je weet dat de huurprijzen de pan uitswingen…

Volgens het onderzoek komt het grote armoederisico onder meer door een lage scholingsgraad en discriminatie op de arbeidsmarkt, in het onderwijs en bij huisvesting. Eerdere onderzoeken naar het onderwijs gaven aan dat het Belgische onderwijs armoedebevestigend is: de kloof tussen scholen met jongeren van rijke afkomst en die met jongeren van arme afkomst is erg groot in dit land. Het leidt tot een verdere bevestiging en instandhouding van armoede onder migranten.

Op vlak van armoedecijfers zijn verschillende becijferingen mogelijk. Het onderzoek hanteerde de grens van 60% van het mediaan equivalente inkomen. Dit betekent concreet dat een grens van 777 euro per maand is gebruikt. Dat is ongeveer hetzelfde bedrag dat eerder werd gebruikt om de algemene armoede in België na te gaan (toen werd een cijfer van 772 euro gebruikt). Uit die studie bleek dat 15% in armoede leeft in dit land.

Het onderzoek naar migranten heeft betrekking op 2004. Met de grens van 777 euro leefde toen 14,8% van de bevolking (die legaal in het land verblijft) in armoede. Dat blijkt uit cijfers van het Nationaal Instituut voor de Statistiek. In 2005 was 8,3% van de bevolking van vreemde afkomst, daarvan kwam meer dan de helft uit de EU (55%). In de groep vreemdelingen vormen de Marokkanen en de Turken slechts respectievelijk 9,3% en 4,6% van het totaal aantal personen met een vreemde nationaliteit in dit land. Deze zijn echter geconcentreerd in de grote steden.

Toename van de armoede

In 2001 was er een algemeen armoedecijfer van 12,66% van de Belgische bevolking met uitschieters onder de bevolking van Turkse afkomst (58,94%) en die van Marokkaanse afkomst (55,56%). Bij de personen van Belgische afkomst was het armoedecijfer lager: 10,2%. Opvallend is het aantal personen dat in 2001 moest rondkomen met een maandelijks inkomen dat minder was dan 500 euro: onder de personen van Belgische afkomst was dit 4,1%, voor personen van Turkse afkomst is dat 38,7% en voor personen van Marokkaanse afkomst 29%.

Die grotere armoede komt door achterstelling in het onderwijs, maar ook op de arbeidsmarkt. De werkloosheidscijfers van Turken en Marokkanen zijn erg hoog: 36% van de mannen is werkloos en 47% van de vrouwen. Gemiddeld zijn 38% van de Turken en Marokkanen werkloos.

Een ander element dat leidt tot armoede is de stijging van de huurprijzen. Het armoederisico van een huurder is in België twee keer zo hoog als dat van wie eigenaar is van zijn/haar huis. Het aantal huurders ligt onder personen van vreemde afkomst hoger dan onder personen van Belgische afkomst. Zeker bij Marokkanen ligt dat percentage veel hoger (slechts 28,5% is eigenaar van het huis dat ze bewonen). Hierdoor zijn migranten meer afhankelijk van sociale woningen: 16,3% van de Marokkanen en 11,2% van de Turken zijn afhankelijk van de sociale woningmarkt.

Deze cijfers uit 2001 zouden eigenlijk reeds moeten worden geactualiseerd. Eerder was er reeds het cijfer vermeld dat in 2005 15% van de Belgische bevolking in armoede leefde (in vergelijking met 12,66% in 2001). Hoe de toename van armoede onder migranten geëvolueerd is, weten we niet. Maar gelet op de algemene toename van de armoede, kunnen we het ergste vermoeden.

De Paarse regering stelt zichzelf graag voor als een “sociale” regering. Daarmee verklaart ze echter niet waarom ook in de voorbije 5 jaar de armoede zo snel is blijven stijgen. Van 12,6% naar 15% is immers een vrij sterke stijging van de armoede.