Category: Asiel

Ondanks duizenden veroordelingen, uitspraak Raad van State, internationale mensenrechten 

Staatssecretaris De Moor (CD&V) zet het hardvochtige en onwettelijke beleid verder om alleenstaande jonge mannen hun recht op opvang te ontzeggen. Vluchtelingen worden ontmenselijkt, net zoals Theo Francken dit deed onder de rechtse regering-Michel. Extreemrechts én N-VA protesteren tegen opvangplaatsen in de rand rond Brussel met de stelling dat deze gemeenten niet de ‘vuilbak van Brussel’ mogen zijn. Na duizenden veroordelingen en een uitspraak van de Raad van State blijft De Moor weigeren om opvang te voorzien. De coalitiepartners in Vivaldi kijken toe en laten begaan.

door Casper (Gent) uit maandblad De Linkse Socialist

De belofte van een ‘humaner’ asielbeleid binnen de normen van de EU komt Vivaldi niet na. De opvangcrisis is permanent geworden in dit systeem van multicrisissen die elkaar versterken. De uitspraken en het beleid van De Moor dienen als politieke profilering in de aanloop naar de verkiezingen. Over het tekort aan opvang na jarenlange besparingen wordt gezwegen. Inbeslagname van leegstaande gebouwen – in Brussel alleen staat 1 miljoen vierkante meter kantoorruimte leeg – wordt niet overwogen. Verdeel-en-heers is het motto. De opvangcrisis is er niet omdat er teveel vluchtelingen zijn, maar omdat het systeem door en door rot is.

Het gebrek aan voldoende investeringen in stabiele opvangcapaciteit is onderdeel van het beleid dat op alle vlakken tekorten organiseert: in de zorg, het onderwijs, het openbaar vervoer, de kinderopvang … Het Vals Belang liegt als het laat uitschijnen dat er meer middelen voor deze diensten zouden zijn als er bespaard wordt op de nu al onbestaande opvang van vluchtelingen. Niet de vluchtelingen speculeren met de huizenprijzen of willen ons langer laten werken voor een lager loon. Dat doen de rijksten, niet diegenen die op straat in Brussel slapen.

Vorig jaar waren er 36.871 asielaanvragen in België. Daarvan kregen 10.632 personen een erkenning als vluchteling en 429 kregen een subsidiair beschermingsstatuut. De grootste groepen komen uit Syrië, Afghanistan en Eritrea. Hiernaast leven er ongeveer 150.000 mensen-zonder-papieren in België. 

Niet de vluchtelingen, maar de redenen waarom mensen vluchten moeten aangepakt worden. Daartoe is er nood aan een massale beweging van vluchtelingen, mensen-zonder-papieren en de arbeidersbeweging om een menswaardig leven voor iedereen te eisen. Gezamenlijke strijd is nodig tegen alle tekorten voor de werkende klasse op vlak van zorg, huisvesting, onderwijs en openbare diensten. Zo kunnen we verdeeldheid tegengaan. 

Patroons aarzelen niet om mensen-zonder-papieren en vluchtelingen in te zetten als goedkope arbeidskrachten. Voor de overheid gaat het om uitgeprocedeerde mensen, voor de bazen om goedkope zwartwerkers die alle werkvoorwaarden en lonen naar beneden trekken. Zonder contract en zonder syndicale bescherming zijn deze werkenden overgeleverd aan een baas die kan doen wat hij wil.  

Oorlogen en klimaatellende doen het aantal vluchtelingen toenemen. Premier De Croo vindt een ‘klimaatpauze’ een goed idee. Alle pro-kapitalistische partijen verdedigen de winstbelangen van de grote bedrijven, ook al plunderen multinationals de natuurlijke en menselijke rijkdommen en leidt de winsthonger tot meer ellende. Het is duidelijk: de oorzaken van deze problemen kunnen we niet oplossen onder het kapitalisme.

• Onmiddellijke verstrekking van voedsel, kleding, onderdak en medische hulpverlening aan al wie dit nodig heeft!
• Voldoende personeel en infrastructuur voor menswaardige opvang en goede voorwaarden voor het personeel in de sector!
• Stop de moorddadige aanvallen op vluchtelingen die de Europese grenzen op het continent en op zee naderen. Stop het onmenselijke detentie- en uitzettingsbeleid.
• Onmiddellijke regularisatie van alle mensen zonder papieren.
• Voor een massaal plan van publieke investeringen in sociale huisvesting, gratis en degelijk onderwijs, degelijke jobs met een minimumloon van 17 euro per uur voor iedereen.
• Een actieve beweging ter verdediging van vluchtelingen tegen het geweld en de intimidatie van extreemrechts.
• Bestrijd oorlog, terreur, uitbuiting en milieuvernietiging, niet de vluchtelingen. 
• Voor een socialistische samenleving waarin de behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan en niet de winsten van een kleine minderheid.

In de Tunesische havenstad Sfax verkeren tienduizenden migranten van over het hele Afrikaanse continent in een onzekere situatie. Ze leven vaak in geïmproviseerde kampen in parken en in de straten. Ze hopen de bijna 700 euro bijeen te sparen die nodig zijn om met een boot over de Middellandse Zee naar Europa te varen.

Door Harper Cleves (Socialist Party, ISA in Ierland)

Niet ver van deze kampen, aan de rand van de stad, worden nieuwe begraafplaatsen aangelegd. Die komen er speciaal voor degenen van wie de reis mislukt. Hun lichamen spoelen aan op de kust of ze worden ontdekt door de weinige lokale vissers die hun boten nog niet verkocht aan smokkelaars die profiteren van de wanhopige behoeften van mensen die de overtocht willen maken. Het aantal doden is zo groot dat er extra begraafplaatsen nodig waren.

De migranten van Sfax zijn zich er terdege van bewust dat dit ook hun lot kan zijn. Dit jaar alleen al zijn er 2.000 mensen omgekomen tijdens hun overtocht over de Middellandse Zee. Sinds 2014 zijn er minstens 27.800 omgekomen in deze wateren. Toch heeft de mogelijkheid om Europa te bereiken in de eerste vier maanden van dit jaar ruim 24.000 mensen ertoe gebracht om de oversteek vanuit Tunesië te wagen. Deze schrijnende cijfers houden geen rekening met de velen die omkomen voordat ze ooit de haven bereiken.

Waarom migreren?

Volgens een rapport van de Verenigde Naties uit 2022 zijn de belangrijkste redenen voor Afrikaanse migratie naar Europa “conflicten, repressief bestuur en beperkte economische mogelijkheden.” Conflicten en instabiliteit zijn er in overvloed, waardoor velen vluchten. Sinds 2020 zijn er tien pogingen tot of succesvolle staatsgrepen geweest in West- en Centraal-Afrika.

Dergelijk autoritarisme en geweld komt voort uit een diepe instabiliteit. De inflatie en de kosten van levensonderhoud die zo velen over de hele wereld ervaren, worden verergerd in regio’s met een erfenis van imperialisme. De klimaatcrisis, in de vorm van overstromingen en droogtes, en de ongebreidelde verspreiding van besmettelijke ziekten zoals malaria en ebola, veroorzaakt ook een enorme schaarste aan voedsel en grondstoffen, wat gewelddadige conflicten verder aanwakkert en onrust creëert onder de massa.

Een voormalige student uit Soedan zei tegen een journalist: “Ik zou de zee oversteken omdat er hier geen oplossing is. Natuurlijk is het gevaarlijk, maar – je weet wel – een mens moet gaan.”

Falen van regeringen en internationale instellingen

Wat zulke dappere en veerkrachtige mensen – op zoek naar een alternatief voor geweld en honger – wordt aangedaan door de internationale instellingen van het kapitalisme zou woede moeten opwekken die aanzet tot protest.

In de missieverklaring van de Europese Unie (EU) staat dat deze organisatie zich richt op “het bevorderen en beschermen van democratie en universele rechten in Europa en de rest van de wereld.” Zulke verheven beloften over mensenrechten en waardigheid klinken hol voor de 35-jarige Soedanese man die al vijf keer per boot heeft geprobeerd Europa te bereiken op zoek naar veiliger oorden, maar telkens werd onderschept door de door de EU gesteunde Libische kustwacht, die hem bij zijn laatste poging in zijn hand en voet schoot.

De EU heeft onlangs een overeenkomst gesloten met Tunesië, waarin 100 miljoen euro is opgenomen voor “grensbeheer” en “anti-smokkelmaatregelen.” Dit grote bedrag is ook bedoeld voor “zoek- en reddingsacties.” Maar zoals we uit de getuigenissen kunnen opmaken, is dit waarschijnlijk beter te omschrijven als “opsporen en terugsturen” of “opsporen en behandelen als criminelen.” Het afgelopen jaar werden humanitaire hulpverleners die een zoek- en reddingsmissie uitvoerden in de Middellandse Zee zelfs aangeklaagd door de Griekse autoriteiten voor het redden van vluchtelingen.

Lachende foto’s van EU-functionarissen en Europese politici naast de Tunesische president Kais Saied, werden met veel kritiek ontvangen. Saied, president van Tunesië sinds 2019, is bekritiseerd vanwege zijn toenemende autoritaire optreden en zijn ‘democratische staatsgreep’ om zijn eigen leiderschap te consolideren. Hij heeft ook de recente migratie van zwarte Afrikanen naar Tunesië beschreven als een “crimineel complot” om de demografie van het land te veranderen. In wat is beschreven als een “heksenjacht” op Afrikanen van bezuiden de Sahara, heeft Saied opdracht gegeven om migranten zonder papieren het land uit te zetten. Hij heeft ze verbannen uit het openbaar vervoer, heeft ze uit hun huizen gezet en op straat gearresteerd.

Toen Ylva Johansson, de EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken, werd gevraagd of ze erop kon vertrouwen dat de Tunesische regering de rechten van migranten zou respecteren, antwoordde ze: “Het is niet zwart of wit.” Ze voegde eraan toe dat dit de EU er niet van weerhield om zijn beleid te bekritiseren. Dat getuigt van enorme hypocrisie. De behandeling door de EU van vluchtelingen en migranten die op de vlucht zijn voor oorlog, honger en armoede getuigt van dezelfde neerbuigendheid, de vernedering en het racisme in actie, die Saied openlijk durft te uiten.

De Ierse journaliste Sally Hayden schreef onlangs een artikel in de New York Times over deze kwestie met de titel “Welkom in Europa, waar massale sterfte normaal is geworden.” Als we kijken naar de reactie van de EU op deze crisis, kunnen we stellen dat massale sterfte niet alleen normaal is geworden, maar ook beleid.

Hoe verder?

De wrede behandeling van vluchtelingen legt de geveinsde welwillendheid van instellingen zoals de EU bloot. In plaats van neutrale scheidsrechters te zijn, zijn zij de beschermers van rijkdom en macht voor de grote bazen en leiders van de Westerse wereld. Degenen die in deze organen zitten, vertegenwoordigen dezelfde naties die Afrika hebben verwoest en onderontwikkeld in het hebzuchtige streven naar winst en macht voor hun elites. Zij vertegenwoordigen dezelfde bedrijven die doorgaan met het vernietigen van de planeet uit winstbejag. Ze vertegenwoordigen degenen die besparingen opleggen aan de arbeidersklasse en de armen in heel Europa om de zakken van de rijken te vullen.

De kapitalisten en hun vertegenwoordigers in de EU en in regeringen in heel Europa zijn net zo onwillig om te investeren in de sociale uitgaven die nodig zijn om migranten van over de hele wereld op te vangen, als ze waren om de infrastructuur aan te leggen die nodig was om het leven in stand te houden toen ze Afrika koloniseerden. Door de Afrikaanse migrant tot zondebok te maken voor de huidige ondergefinancierde voorzieningen in heel Europa, kunnen ze de status quo handhaven.

Een verenigde beweging van werkenden van alle achtergronden en naties tegen onze gemeenschappelijke onderdrukkers heeft het potentieel om een wereld op onze maat op te bouwen; duurzaam, vreedzaam en gebaseerd op de behoeften van velen, in plaats van de hebzucht van enkelen. Socialistische verandering is essentieel om niet alleen een antwoord te bieden op de huidige crisis van massale ontheemding en het wanbeheer van de EU, maar ook op de crises die deze problemen in de eerste plaats hebben aangewakkerd.

De ontruiming van het kraakpand aan de Paleizenstraat in Brussel werd door rechtse politici aangegrepen voor een nieuw opbod van vaak openlijk racistische retoriek. Dat honderden asielzoekers daar noodgedwongen hun toevlucht zochten, was het resultaat van een beleid om zo snel mogelijk opvangplaatsen te schrappen.

Tientallen vluchtelingen overleven noodgedwongen in tentjes aan het Klein Kasteeltje. Ze zitten daar niet voor hun plezier in de vrieskou, maar omdat er nergens plaats voor hen is. Onder Theo Francken verdween een derde van de opvangplaatsen. Nieuwe plaatsen creëren verloopt veel trager. Deze regering bouwt sneller gesloten centra bij om vluchtelingen terug te sturen dan dat ze voorziet in menselijke opvang.

Hierdoor treedt de regering de basisrechten van asielzoekers met de voeten, iets waarvoor ze dit jaar alleen al duizenden keren veroordeeld is. Een Nederlandse rechter weigerde een asielzoeker naar België terug te sturen wegens het “risico op onmenselijke behandeling.”

Mensenrechten zijn iets waarover gesproken wordt in termen van ‘waarden’ en ‘normen’. Zodra asielzoekers die rechten nodig hebben, worden ze echter niet toegepast. Wordt het ook zo aangeleerd in de inburgeringscursussen?

Andere vaststelling: er zijn tal van grote leegstaande panden in grote steden als Brussel waar honderden mensen in kunnen ondergebracht worden. Waarom wordt het initiatief daarvoor overgelaten aan asielzoekers zelf? De regering kan leegstaande panden in beslag nemen om de opvang te organiseren waar mensen recht op hebben.

De opvangschande is onderdeel van de dramatische gevolgen van een besparingsbeleid dat ook rampzalig is in de zorg, het onderwijs, het openbaar vervoer, de kinderopvang …  De schuld hiervan ligt niet bij de slachtoffers van het besparingsbeleid, maar bij de uitvoerders ervan en diegenen wiens belangen zij dienen.

De asielcrisis zal niet zomaar verdwijnen. De oorlog in Oekraïne, de aardbevingen in Turkije, Syrië en Koerdistan, de prijsstijgingen die de voedsel- en energiecrisis in de neokoloniale wereld verergeren, het dreigende failliet van verschillende landen door een schuldencrisis, de gevolgen van klimaatverandering … dwingen werkenden en jongeren om te vluchten. De verantwoordelijken van het systeem hierachter keren zich tegen de vluchtelingen. In Italië wordt zelfs repressief opgetreden tegen wie de slachtoffers van het dodelijke asielbeleid wil helpen.

Extreemrechts probeert ook bij ons garen te spinnen bij de opvangschande zonder mensenrechten die door de regering georganiseerd wordt. Het VB voerde actie aan het hotel waar enkele vluchtelingen opgevangen werden. Extreemrechts zegt dat er moet bespaard worden op vluchtelingen, willen ze straks zelfs de tentjes van de mensen aan het Klein Kasteeltje afpakken? Het is hoog tijd dat er een andere stem weerklinkt. Er was al een actie aan het Klein Kasteeltje en zondag volgt er een betoging tegen het schandalige asielbeleid van deze regering, voor een algemene regularisatie van mensen-zonder-papieren en voor menswaardige opvang.

Neem deel aan deze betoging. Zondag 5 maart 14u Brussel Noord