Category: Sociale zekerheid

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

CULTUUR op SOCIALISME.be

• "Made in Dagenham." Vrolijke film over historische staking voor gelijke rechten
• “It doesn’t have to be like this – women and the struggle for socialism” door Christine Thomas
• David Rovics in concert in Hong Kong
• 61ste Berlinale: hoe actueel is Bergman?
• "Als een miljard Chinezen springen". Nieuw boek over ecologische ramp in China
• “De eeuwige terugkeer van het fascisme”. Rob Riemen brengt enkel vaak weerkerende clichés
• “Het grote ontwerp”. Stephen Hawking en Leonard Mlodinow over het universum
• “De opstandige en revolutionaire algemene staking van de winter van ‘60-‘61” door Gustave Dache
• Film: "Illégal". Een harde aanklacht, maar wat daarna?
• Het verhaal van Max De Vries, partizaan voor het leven
• “Privacy”, boek van Rudie Kagie over de opmars van Big Brother
• Militante hiphop uit de VS. Interview met Boots Riley van “The Coup”
• Franse topgroep Sexion D’Assaut wil homofobe boodschap ook bij ons verspreiden
• U2 in België: wat blijft er nog over van de muziek?
• Op een andere planeet… “Red planets: Marxism and science fiction”

[/box]

Recensie door Geert Cool uit de maarteditie van De Linkse Socialist

ABVV-topman Jef Maes zetelt al jaren in de beheerscomités van de sociale zekerheid en in de Nationale Arbeidsraad (NAR). Hij is uitstekend onderlegd en kent onze sociale zekerheid als geen ander. Hij heeft een interessant boek geschreven waarin een beeld wordt geschetst van de sociale zekerheid en achtergrondinformatie wordt geboden bij actuele discussies.

Veel strijdbare delegees en politieke activisten nemen het op voor de sociale zekerheid. Ze doen dit doorgaans vanuit een ideologische overtuiging en soms zonder alle finesses van die sociale zekerheid te kennen. Jef Maes kent die finesses wel en komt als ABVV-man op voor verbeteringen en sociale vooruitgang, maar hij vult dat eerder technocratisch in. Gelijk welke delegee of politieke activist die de strijd voor het behoud van sociale verworvenheden wil voeren, zal argumenten en cijfermateriaal uit dit boek kunnen putten.

De auteur begint met een korte schets van de geschiedenis van de sociale zekerheid waarbij vooral de opeenvolgende aanvallen op de sociale zekerheid goed worden gebracht. In de jaren 1980 werd de hakbijl boven gehaald: de overheidstoelage voor de sociale zekerheid nam van 34% af tot 24%. Een werkloosheidsuitkering bedroeg in 1980 nog 47,4% van het gemiddelde loon, tegen eind jaren 1980 was dat nog 34,8%. In de jaren 1990 werd dat beleid voort gezet met eerst het Globaal Plan en nadien kleinere maatregelen met een zelfde resultaat. Eind jaren 1990 bedroeg een werkloosheidsuitkering nog 26% van een gemiddeld loon.

Op 20 jaar tijd is de uitkering dus bijna gehalveerd. De afgelopen jaren is deze tendens gestopt door de welvaartvastheid van de uitkeringen, maar dit wordt steeds opnieuw in vraag gesteld en bovendien moet rekening worden gehouden met het feit dat de lonen niet bepaald stijgen door onder meer de ondermijning van de index (door de gezondheidsindex).

De afgelopen tien jaar werd de sociale zekerheid stelselmatig ondermijnd door de inkomsten te beperken. Als onderdeel van een massale fiscale cadeaupolitiek voor de grote bedrijven heeft ook de sociale zekerheid geleden. Het boek biedt cijfers over de transfers in de uitgaven van de sociale zekerheid: die worden op 2,4% tot 4,2% van het bbp geschat, maar zo merkt de auteur op: de vergrijzing gaat sneller in Vlaanderen waardoor de richting van de transfers snel kan veranderen. Binnen de regio’s zijn er ook verschillen: er is een transfer naar West-Vlaanderen, terwijl Waals-Brabant meer betaalt dan het uitgeeft. Op programmatorisch vlak blijft het boek beperkt, maar dat weegt niet op tegen de nuttige achtergrondinformatie die alle syndicalisten en socialisten een beter inzicht kan geven in de sociale zekerheid. Kortom, een aanrader.

Jef Maes, “Uw sociale zekerheid in gevaar”, EPO, 158p., 15 euro

Naar aanleiding van de syndicale actie voor het behoud van het brugpensioen midden september, publiceerde CD&V-Jongeren een opiniestuk in de zakenkrant De Tijd. Daarin werd gesteld dat jongeren enkel willen meebetalen voor de crisis indien oudere werknemers dat ook doen. Wij antwoordden op dat standpunt met een opiniestuk dat je hier kunt lezen en dat ook verscheen op de website deredactie.be naar aanleiding van de betoging afgelopen woensdag.

Volgens ons is het evident dat de torenhoge jongerenwerkloosheid niet zal worden opgelost door oudere werknemers langer te laten werken. Het is logisch dat we het beschikbare werk verdelen waarbij jongeren aan hun toekomst kunnen beginnen bouwen en ouderen genieten van hun oude dag. Het klopt dat we langer leven, maar in onze loopbaan hebben we door de fors toegenomen productiviteit (een toename met 215% tussen 1964 en 2002!) ook meer geproduceerd. Dat argument wordt systematisch overboord gegooid door diegenen die ons langer willen laten werken. Ook in de lezersreacties wordt er aan voorbij gegaan.

Internet is natuurlijk geen optimaal medium voor discussies en dat blijkt ook uit de lezersreacties die soms gewoon voorbij gaan aan alle argumenten om naast de kwestie en in het ijle stellingen naar voor te brengen, ook al is het nergens op gebaseerd. Zo is er een lezer die de Europese cijfers over armoede onder gepensioneerden in ons land in vraag stelt en dat aangrijpt om meteen alle cijfers in het opiniestuk in vraag te stellen. Als de Europese cijfers niet overtuigen, mag de lezer altijd vergelijken met de cijfers van het Antwerpse CSB uit 2005 (toen was er sprake van 22% armen onder de gepensioneerden waar de Europese cijfers het over 23% hebben).

Het betwisten van het idee dat de arbeiders moeten besparen en dus voor de crisis moeten opdraaien, gaat voor sommigen al te ver. Maar argumenteren waarom wij zouden moeten betalen voor de crisis is er niet bij. Twee lezers beperken zich – met verschillende leeftijdscijfers – tot de goede oude raad dat “Wie op zijn zestiende niet links geen hart heeft en wie op zijn veertigste nog steeds links is geen verstand.” Een lezer antwoordt daar terecht op: “Wie op zijn veertigste andermans waarheden nog aan het herkauwen is, die heeft geen b**llen.”

Een zijsprong naar de vetbetaalde postjes van CD&V’ers als Dehaene werd beantwoord met de stelling dat SP.a’ers in hetzelfde bedje ziek zijn. Dat klopt en werd helemaal niet ontkend in het opiniestuk. Maar in een reactie op Jong-CD&V’ers is het nuttig om het voorbeeld van Dehaene te gebruiken. Zijn aandelenopties bij Inbev deden ACV-secretaris Gysemberg deze week nog verklaren: “Voor mij is hij geen geloofwaardige gesprekspartner meer. Hij praat alleen nog de taal van het bedrijf, niet die van de arbeidersbeweging.” Dit geldt voor Dehaene, maar even goed voor Luc Van Den Bossche, Steve Stevaert en andere zogenaamde “socialisten” in raden van bestuur van grote bedrijven. Politici op brugpensioen worden voor hun jarenlange beleid ten dienste van het kapitaal beloond met lucratieve postjes.

Een lezer beweert dat de dalende levensstandaard van de werkende bevolking het resultaat is van de “vakbonden die alle kosten op de volgende generatie afwenden”. Over welke kosten heeft de lezer het en in welke mate hebben de vakbonden daar beslissingen over genomen? We veronderstellen dat de lezer het niet heeft over de notionele intrestaftrek (goed voor 9 miljard euro) of de vele patronale lastenverlagingen? Grote bedrijven betalen nog amper belastingen in dit land en dat zou de schuld van de werknemers zijn? Daar kunnen we de logica van de lezer niet volgen.

Nog een andere lezer stelt: “Het is evenzeer normaal dat niet elke bruggepensioneerde aan dit bedrag kan komen wanneer hij maar 35/45 loopbaanduur gehad heeft om tot een volwaardig pensioen te komen.” Waarom moeten we uitgaan van een loopbaan van 45 jaar? Misschien dat dit gemakkelijk haalbaar is voor politici, maar 45 jaar aan een steeds snellere lopende band staan is een pak minder evident. De stijgende productiviteit maakt het fysiek moeilijker om langer te werken, zelfs indien we langer leven. Dat is voor een meerderheid van de bevolking geen “individuele keuze”.

Dezelfde lezer stelt: “Verkeerdelijk zegt u echter dat (JONG) CD&V een pleidooi voor een verlenging [er wordt “verhoging” bedoeld] van de pensioenleeftijd houdt, terwijl ze voor een verhoging van de effectieve pensioenleeftijd gaan. Ik denk dat u zich meer schuldig maakt aan perceptieverwarring dan zij.” Dat klopt niet en het viel ons inderdaad ook op dat standpunt van Jong CD&V op dit vlak verder ging dan het officiële partijstandpunt. Lees even mee: “Ook de verhoging van de pensioenleeftijd kan niet langer zonder debat worden afgewezen. In ieder geval moet de effectieve loopbaanduur toenemen.” Dit is een duidelijk pleidooi om ook de pensioenleeftijd zelf aan te pakken, niet alleen de effectieve loopbaanduur.

Er wordt beweerd dat de stelling dat Jong CD&V de schuld voor de crisis bij de werkenden legt en dat dit “manifest onwaar is”. Het klopt dat de verantwoordelijkheid niet enkel bij de werkenden wordt gelegd in de CD&V-retoriek, maar als de rekening moet worden betaald dan zijn het wel de werkenden die allemaal hun duit in het zakje moeten doen terwijl de grote banken ervan afkomen met eventueel een kleine taks op speculatie en intussen een nieuwe reeks belastingsverlagingen en notionele intrestaftrekken. Dat is de politiek van de afgelopen 30 jaar, vaak met een belangrijke rol daarin voor CD&V.

Een lezer vraagt zich af hoe een 32-urenweek zonder loonverlies kan leiden tot meer jobs. Deze eis is er op gericht om het beschikbare werk te verdelen. Indien het betekent dat we wat we vandaag op 38 of 40 uur straks op 32 uur moeten doen, dan zal het inderdaad niet meer jobs leiden. Maar een arbeidsduurvermindering met behoud van loon en evenredige aanwervingen, is toch een logische optie op een ogenblik dat een kleiner deel van de bevolking nog werk heeft en steeds meer pillen moet nemen om de werkdruk aan te kunnen terwijl aan de andere kant de energie, mogelijkheden en toekomstperspectieven van een hele generatie jongeren gewoon in de vuilbak wordt gegooid? Als er bovendien degelijke lonen worden betaald en niet langer gesnoeid wordt in de patronale bijdragen (eigenlijk indirect loon van ons), dan is de sociale zekerheid betaalbaar. De tekorten in de sociale zekerheid vandaag zijn louter en alleen toe te schrijven aan de fiscale sinterklaaspolitiek van de opeenvolgende regeringen, een politiek die zich beperkt tot de grote bedrijven waardoor het aandeel van de gewone werkenden in de overheidsfinanciën steeds groter wordt. De zwakste schouders dragen de zwaarste lasten (en ja, tot op zekere hoogte geldt dat ook voor KMO’s). Over de betaalbaarheid van de pensioenen verwijzen we graag naar dit artikel.

Lezers getuigen

Een aantal lezersreacties op deredactie.be gaan wel een eind mee in het standpunt van ALS. Enkele opvallende reacties.

Een lezer bevestigt dat brugpensioen vaak een methode is die net door het patronaat wordt toegepast om goedkoop van personeel af te geraken. Een gepensioneerde schrijft dat hij het met een bijzonder laag pensioen moet stellen, ongeveer een vijfde van zijn maandloon voor pensionering. En nog: “De reden voor ons brugpensioen was toen niet meer of niet minder dan: de ouwe zakken lozen in het bedrijf.” De lezer voegt er aan toe: “Al kraait men dan nog zo over langer werken, niemand en vooral grote bedrijven willen de oudere werknemers” om terecht vast te stellen: “Verhoging van de pensioenleeftijd heeft dus enkel als doel: het bedrag van de wettelijke pensioenen naar beneden halen.”

Een andere lezer schrijft: “Ik ben het volledig eens met je standpunt, ik heb een loopbaan van meer dan 35 jaar en ben ontslagen bij een grote multinational op 53 jarige leeftijd, heb daarna bij dezelfde multinational in outsourcing gewerkt aan de helft van mijn loon gedurende 2,4 jaar en ben nu werkloos wegens een nogmaals reorganisatie, en heb geen recht op brugpensioen. Ik ben reeds aan het solliciteren naar een waardevolle job met een gematigd inleveren van mijn loon sinds ik op 53-jarige leeftijd ontslaan ben, maar zonder succes. Wat zegt de regering dan over werken tot 65 jaar of 67 jaar, dit is een maatregel voor kaderleden die hun baantje kunnen behouden daar zij er zelf over beslissen.”

Tenslotte maakt een lezer een samenvatting van de discussie op deredactie.be: “Het is bon ton om argumentaties als deze als onrealistisch, naïef en ouderwets te bestempelen. Maar wie weerlegt of rechtvaardigt de vaststelling dat sinds de jaren tachtig een veel groter deel van het BNP naar aandeelhouders in plaats van lonen is gegaan? Wie geeft een andere verklaring voor de terecht opgemerkte paradox dat de werkgevers ervoor pleiten om mensen langer aan het werk te houden terwijl jeugdwerkloosheid de pan uit swingt en een verloren generatie dreigt, dan dat zij op deze manier de voorraad werkzoekenden willen uitbreiden en een neerwaartse druk op de lonen creëren? Ik ben benieuwd naar antwoorden. En ondertussen worden ‘neutrale’ analyses van de Marc De Vossen, Geert Noelsen en andere Vivesen van deze wereld die onze welvaartsstaat willen afbreken als zoete broodjes geslikt.”

De vakbonden betoogden afgelopen woensdag voor het behoud van het brugpensioen. Ze eisten onder meer een bruto minimumpensioen van 1.387 euro per maand. Dit is geen loze eis, aangezien 23% van de gepensioneerden in België in armoede leven. De vakbonden gingen ook in tegen de eisen van de werkgeversorganisaties die het brugpensioen liever afgeschaft zien en de pensioenleeftijd willen zien stijgen. De CD&V-jongeren hebben naar aanleiding van de betoging een opiniestuk gepubliceerd in De Tijd. Daarin stellen ze dat het eisenpakket van de vakbonden onrealistisch is en dat het de welvaartsstaat verder in gevaar zou brengen.

Philippe en Thomas voor “Jongeren in strijd voor werk”

In het opiniestuk haalt men de vergrijzing van de Belgische bevolking aan als argument tegen de defensieve eisen van de vakbonden. CD&V stelt dat door de afname van de actieve bevolking en de toename van de inactieve bevolking het pensioenstelsel in België onbetaalbaar is geworden. In 1964 heeft het geboortecijfer, in volle babyboom, haar hoogtepunt bereikt met 168.000 geboortes. In 2002 was er een naoorlogs dieptepunt met 115.000 geboortes, wat een daling met 31% is t.o.v. 1964. Er zouden bijgevolg minder werkenden zijn, maar we mogen niet uit het oog verliezen dat er in dezelfde periode een stijging van de productiviteit was met 215%!

De CD&V-jongeren verwijzen naar de besparingen die in België zullen doorgevoerd worden. Er wordt daarbij gesteld dat alle generaties binnen de Belgische arbeidersklasse zullen moeten inleveren om de bezuinigingen te dragen en op die manier de welvaartsstaat te redden. Als we deze retoriek volgen, komt het er op neer dat de Belgische arbeiders verantwoordelijk zijn voor de crisis en dus moeten inleveren op hun levensstandaard. Er wordt met geen woord gerept over de verantwoordelijkheid die de financiële instellingen dragen voor de economische crisis. Blijkbaar is het evident voor CD&V dat het patronaat zichzelf blijft verrijken op de kap van de werkende bevolking.

We weten al langer dat functionarissen van CD&V bij de vetpotten zitten. Kris Peeters is 10 jaar voorzitter geweest van Unizo. Dehaene heeft een lucratief postje met vetbetaalde premies in de raad van bestuur van Dexia en Inbev, twee winstmakende bedrijven die onlangs herstructureringen aankondigden. Dehaene en andere politici moeten blijkbaar niet ingeven op hun levensstandaard, terwijl de grote meerderheid van de bevolking zijn levensstandaard verder zal zien dalen. Tegenover de enorme besparingen die zullen doorgevoerd worden en die het Belgische pensioenstelsel in gevaar zullen brengen, is het nodig om de centrale kwestie aan te halen: waar bevindt het geld zich? Om de banken te redden werd er 25 miljard euro vrijgemaakt, er werd het afgelopen jaar 15 miljard euro winst gemaakt door de grootste Belgische bedrijven. Dit jaar heeft de regering via allerlei fiscale cadeaus, zoals de notionele intrestaftrek, 9 miljard euro in de handen van het patronaat gestopt.

CD&V stelt klaar en duidelijk dat zij de pensioen-en brugpensioenleeftijd wil verhogen. Deze eis houdt een enorme paradox in: men wil de ouderen langer laten werken, terwijl er op dit moment reeds een enorme toename van jongerenwerkloosheid is. De werkloosheid onder jongeren bedraagt in België 25,3%, op één jaar tijd was er een toename van 21,8% tot 25,3%. De CD&V-jongeren waarschuwen in hun artikel voor een ‘clash’ tussen de jongere en oudere generaties indien er geen fundamentele aanvallen gebeuren op ons pensioenstelsel. Ze plaatsen de jonge werkenden en werklozen tegenover de oudere werkenden en creëren de perceptie dat jongeren vandaag eisen dat de pensioenleeftijd moet verhoogd worden. In Frankrijk daarentegen, waar de regering de volwaardige pensioenleeftijd wil optrekken tot 67 jaar, zijn er op 7 september 2,7 miljoen mensen op straat gekomen tegen deze maatregelen, daaronder ook vele jongeren. Uit recente cijfers blijkt dat 77% van de Franse jongeren tegen een verhoging van de pensioenleeftijd is. Deze cijfers zijn een toonbeeld van de nodige solidariteit tussen jongere en oudere arbeiders.

Sinds de oliecrisissen van de jaren ’70 en het neoliberale model dat vanaf de jaren ’80 zijn intrede heeft gedaan, is de levensstandaard van de werkende bevolking stelselmatig afgebouwd. De kapitalistische elite heeft de crisis voor zich uit proberen te schuiven door goedkope kredieten en een afname van de investeringen in de reële economie. Hierdoor heeft de crisis vandaag zo’n diep karakter en neemt de werkloosheid alsmaar toe.

Daar willen we met de campagne “Jongeren in strijd voor werk” een antwoord op bieden. Onze centrale eis is een 32-urenwerkweek zonder loonsverlies en bijkomende aanwervingen om op die manier het beschikbare werk te verdelen. Ouderen die al een enorme meerwaarde hebben geproduceerd voor de samenleving hoeven niet op te draaien voor de crisis.

Op 29 september zal er een betoging van de Europese vakbonden plaatsvinden in Brussel, tegen de Europese besp aringsplannen. De kop van deze betoging zal getrokken worden door een jongerendelegatie. Wij roepen alle jongere en oudere werknemers, scholieren, gepensioneerden en studenten op om deel te nemen aan de betoging op 29 september. Op die manier kunnen we de onderlinge solidariteit van de Europese arbeidersklasse benadrukken. Laat de 29ste de start van het gezamenlijke verzet tegen de Europese besparingsplannen.

Woensdag kwamen enkele duizenden vakbondsmilitanten op straat voor het behoud van het brugpensioen en de verdediging van het wettelijk pensioen. Steeds meer gepensioneerden komen in armoede terecht omdat de pensioenen in ons land achterop hinken. Het patronaat weigert evenwel om eerder gemaakte afspraken voor welvaartaanpassingen ook effectief door te voeren.

Artikel door redactie. Foto: Pavel

De betogers eisten een minimumpensioen van 1150 euro netto om de armoede tegen te gaan. Het wettelijk pensioen is belangrijk om armoede tegen te gaan, de roep naar meer geprivatiseerde pensioenen vanwege traditionele politici en patroons vergroot de kloof tussen arm en rijk en biedt bovendien helemaal geen zekerheid. De Nederlandse gepensioneerden die hun pensioen met tot 14% zullen zien afnemen, kunnen daar van meespreken. Er is met hun pensioengeld gegokt op de beurzen en nu de pensioenfondsen in de problemen komen, moeten zij ervoor opdraaien.

De concrete aanleiding voor de betoging was het feit dat deze week een advies van werkgevers en werknemers moest worden gegeven over het besteden van 274 miljoen euro die voorzien was voor de welvaartsaanpassing van de uitkeringen. De uitkeringen worden om de twee jaar aangepast aan de stijgende prijzen. Indien die aanpassing niet wordt doorgevoerd, betekent het een verdere verarming van de gepensioneerden.

Het patronaat weigert evenwel om hierover te onderhandelen en stelt dat de welvaartsaanpassingen moeten worden gekoppeld aan de loononderhandelingen in het najaar. Ook is er nog geen verlenging van de maatregelen inzake brugpensioen (zoals halftijds brugpensioen op 55 jaar en voltijds op 56 jaar mits 40 jaar effectieve loopbaan). Deze maatregelen lopen tot 31 december 2010, maar voor toekomstige bruggepensioneerden is een lange termijn planning belangrijk omdat ze soms lange tijd in vooropzeg staan.

Het patronaat wil alles in de onderhandelingen voor de lonen steken, maar het is duidelijk dat dit bijzonder moeilijke onderhandelingen zullen zijn waarbij het niet is uitgesloten dat de hete aardappel uiteindelijk naar de regering wordt doorgeschoven (in zoverre er dan al een regering zal zijn) om gezichtsverlies voor de vakbondsleiding te vermijden. Het patronaat wil blijkbaar het behoud van eerder afgesproken maatregelen uitstellen om dat als enige toegeving aan de werknemers te “geven”.

De bonden wezen er overigens op dat het patronaat zelf graag gebruik maakt van brugpensioen bij herstructureringen. Toch is slechts 7% van de werknemers tussen 50 en 65 jaar op brugpensioen volgens ABVV-voorzitter De Leeuw. “Het is niet door deze mensen te viseren en te stigmatiseren dat het probleem van de vergrijzing zal opgelost worden.”

Tegen de achtergrond van stijgende jongerenwerkloosheid zijn de aanvallen op het brugpensioen en de pensioenen onverantwoord. Het getuigt van een blind neoliberalisme waarin enkel de winsten van tel zijn en arbeiders worden uitgeperst als citroenen. De betaalbaarheid van de pensioenen is een probleem omdat de sociale zekerheid is afgebouwd door de vele cadeaus aan het patronaat. De financiering ervan zal overigens een groter probleem worden indien jongeren geen of slecht betaald werk hebben. De protestactie van 15 september was een eerste stap. Er zal meer nodig zijn dan syndicale discretie en zachte acties om het neoliberale offensief van patronaat en politici te beantwoorden.

Vandaag wordt in Brussel betoogd voor het behoud van de brugpensioenen. Een nationale regeling ter zake moet verlengd worden, maar laat op zich wachten. Met de actie willen de bonden de druk opdrijven om de bestaande regeling te behouden. In de media valt er amper iets te lezen over de redenen waarom wordt betoogd. Wel kreeg de neoliberaal Marc De Vos een volledige pagina in De Standaard onder de titel “Betogen tegen slecht weer. Daar zijn de vakbonden weer.”

De Vos is directeur van de “denktank” Itinera, een opvolger van een eerdere denktank waarin ook LDD-ideoloog Boudewijn Bouckaert actief was. De partij van Bouckaert pleitte gisteren bij monde van Vlaams parlementslid en bedrijfsleider Ivan Sabbe nog voor het afschaffen van het brugpensioen en het beperken van de werkloosheidsuitkering in de tijd.

De regering (van lopende zaken) heeft nog geen concrete hervorming klaarstaan, maar houdt intussen wel een verlenging van de bestaande regeling tegen. De partners die onderhandelen over een volgende regering zijn het allen eens dat er langer zal moeten worden gewerkt. Het niet verlengen van de bestaande regeling is op zich een hervorming, het wordt gebruikt om brugpensioenen te weigeren. De Vos heeft het dus verkeerd voor als hij stelt: “In het surrealistische België protesteren de vakbonden tegen hervormingen die niet bestaan: er is geen nieuwe regering en ook geen regeerprogramma.”

Volgens De Vos is protest zinloos, er moeten maatregelen komen. “Dat er desondanks betoogd wordt, zegt veel over de noodzakelijkheid van de ingrepen waartegen van leer wordt getrokken. Het is als betogen tegen slecht weer. Dat kan frustratie luchten en bekommernissen ventileren, maar het brengt ons geen millimeter dichter bij een oplossing.” Terwijl De Vos eerst stelt dat het protest surrealistisch is omdat er nog geen hervormingsprogramma (hij bedoelt eigenlijk “contrahervormingen”) bestaat, heeft hij het amper een zin verder zelf over de “noodzakelijke ingrepen”. Sta ons toe om die noodzakelijkheid in vraag te stellen. Waarom is het noodzakelijk dat ouderen langer werken op een ogenblik dat een kwart van de jongeren in dit land geen werk vindt? Of is het creëren van een “verloren generatie” nu ook eenmaal “noodzakelijk”?

Voor De Vos ging het Generatiepact niet ver genoeg, dat was een “lauw politiek compromis” dat “langer werken maar marginaal heeft bevorderd” en geen einde maakte aan het bestaan van het brugpensioen. Meer nog: indien de vakbonden nu maar eens hadden ingestemd met de patronale eis om langer te werken en het pensioen sterker te privatiseren, dan was er volgens De Vos amper nog een reden om vandaag te betogen. Dat is een non-argument dat even goed kan worden omgedraaid: indien De Vos nu maar eens had ingestemd met de noodzaak van een socialistische samenleving, dan had hij minder redenen gehad om ons vandaag lastig te vallen met een opiniestuk in De Standaard?

Nu er toch op non-argumenten wordt ingegaan, kan er altijd nog een bij. De Vos klaagt dat de vakbondseisen vandaag “quasi ongewijzigd zijn”, met name: “niet langer werken, geen langere pensioenloopbanen, brugpensioen behouden en pensioenuitkeringen verhogen.” Hij noemt dat “volharding” maar stelt zich niet de vraag in welke mate de patronale eisen die hij verdedigt gewijzigd zijn. Dat zijn immers exact dezelfde eisen: langer werken, afschaffing brugpensioen, armzalige pensioenen die moeten aangevuld worden met geprivatiseerde pensioenen. Als de vakbonden zich daartegen op defensieve wijze verzetten, luidt het dat de bonden volharden in hun ongewijzigde eisen.

Er zijn natuurlijk verschillen met een aantal jaar geleden: vandaag is er de achtergrond van de economische crisis en dat heeft ook De Vos begrepen. Hij grijpt het meteen als argument aan om bij de gewone werkenden te besparen, alsof wij verantwoordelijk zijn voor de crisis! De Vos rept met geen woord over de financiële speculanten, het casinokapitalisme (ook met pensioenfondsen waar hij zo’n fan van is) en het onproductieve karakter van het kapitalisme (dat liever superwinsten ophoopt dan te investeren in productie). De besparingen die op ons afkomen zijn volgens De Vos niet het resultaat van de reddingsoperaties voor de banken (waar 20 miljard euro overheidsmiddelen in werd gestopt) of de sinterklaaspolitiek voor de grote bedrijven die amper nog belastingen betalen. Neen, het is de “collectieve erfenis van onwil en onvermogen” van de werknemers die de regering tot besparingen noopt. Uiteraard zal het voor De Vos om sociale besparingen gaan, ook al wordt het geld niet bij de rijken gezocht. “Deze budgettaire uitdaging zonder weerga is geen harteloos rondje snijden: het is de structurele ingreep die nodig is om de vergrijzing alsnog min of meer te kunnen betalen en om onze enorme schuldenlast niet tot een Griekse catastrofe op te voeren.” Met andere woorden: niet de financiële speculanten, maar de bruggepensioneerde van 55 jaar is verantwoordelijk voor de crisis?

De Vos wil een ander sociaaleconomisch model met minder belastingen, minder lonen en minder sociale zekerheid: “Van alle ontwikkelde landen hebben we de op twee na hoogste belastingdruk, de hoogste loonlasten en de op één na hoogste uitgaven voor sociale bescherming.” Grote bedrijven die amper 13% belastingen betalen (de 500 grootste bedrijven in ons land betaalden in 2001 gemiddeld 24,19% vennootschapsbelasting op hun fiscale winsten, in 2008 nog slechts 13,57%), lonen die de productiviteit niet volgen en pensioenen die tot de laagste van Europa behoren. Dat is de realiteit in dit land.

Maar het patronaat en haar academische buiksprekers zoals De Vos zullen die argumenten natuurlijk niet in overweging nemen, hun doel is een verdere uitbreiding van de sociale kaalslag met lage loonjobs zoals in Duitsland (waar 20% een job heeft met een uurloon onder de 10 euro per uur, hoeveel verdient De Vos als professor?) en een afbraak van de sociale zekerheid zodat het patronaat met nog meer cadeaus kan gaan lopen. Dit is een verderzetting van de neoliberale politiek – “meer van hetzelfde” om de woorden van De Vos te gebruiken – van de afgelopen jaren die heeft geleid tot een nooit geziene kloof tussen arm en rijk waarbij er een opeenstapeling van rijkdom bij een kleine minderheid is en aangewend wordt op de casino’s van Wall Street. Dit is een belangrijke oorzaak van de huidige economische crisis. De Vos wil blijkbaar de oorzaken voor de crisis verder versterken en dat in naam van een anti-crisisbeleid.

Lyrisch stelt De Vos dat we voor de keuze staan tussen “een Avondland van verval en schaarste en een groeiland dat gedijt in de wereld van de 21ste eeuw.” Vreemd genoeg ziet hij in het kapitalistische systeem dat ons crisis en miserie bezorgt niet het voornoemde “Avondland van verval en schaarste”. Het miljard hongerigen op de wereld zal daar allicht anders over denken, net zoals de 15% armen in ons land overigens. Het zijn de ‘hervormingen’ waar De Vos er meer van wil die de sociale polarisatie hebben versterkt en die leiden tot “verval en schaarste”. Aan ons om daar met strijdbare vakbondsmilitanten en socialistische activisten een alternatief op te vormen.

Geef jongeren werk, gun ouderen wat rust

Overal in Europa wordt discussie gevoerd over het optrekken van de pensioenleeftijd. In ons land is dat nog niet aan de orde. Alle traditionele partijen zijn het erover eens dat eerst de reële uitstapleeftijd moet worden opgetrokken vooraleer de pensioenleeftijd naar 67 jaar te verhogen zoals in onder meer Nederland. Dit betekent dat een nieuwe aanval op de brugpensioenen op de agenda zal staan.

Artikel door Geert Cool uit het septembernummer van De Linkse Socialist

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Lees ook:

• Nederlandse pensioenfondsen moeten uitbetaling verlagen
• Onbetaalbaarheid pensioenen is een leugen
• Gelezen: “50 grijze leugens”. Regering en patronaat willen pensioenen kraken

[/box]

Voor de verkiezingen stelden de meeste (Vlaamse) partijen dat voortaan een loopbaan van 40 tot 45 jaar vereist zou zijn om recht te hebben op een volledig pensioen. Hoe de vele jongeren die vandaag zonder werk zitten ooit aan zo’n loopbaan zullen geraken, is niet duidelijk. Misschien door te werken tot ze erbij neervallen? Het opdrijven van de productiviteit maakt het moeilijk om het 40 jaar op de werkvloer vol te houden. Voor de heren en dames politici, bestuurders en managers is dat misschien haalbaar, maar probeer maar eens 40 jaar het ritme van de lopende band te volgen.

Ook de zogenaamde ‘socialisten’ gaan mee in de logica van langer werken. De vorige aanval op de brugpensioenen, het Generatiepact uit 2005, kwam er mee op initiatief van de verantwoordelijke ‘socialistische’ minister Freya Van De Bossche. De hervorming werd doorgevoerd door een regering met zowel SP.a als PS. En ook nu heeft SP.a een plan om een nieuwe hervorming door te voeren. Het wordt “positief” verpakt: wie langer werkt, zou tot 200 euro extra pensioen krijgen. Tegen de achtergrond van pensioenen onder de armoedegrens en economische crisis betekent dit in de praktijk dat we gedwongen worden om langer te werken.

De patroonsfederaties zijn het allemaal roerend eens: zij willen het brugpensioen afschaffen. De Wever volgt zoals steeds zijn vrienden van de patroonsfederatie VOKA en eist hetzelfde. Het is hypocriet dat de patroons de afschaffing van het brugpensioen eisen, maar er wel steeds als eerste bij zijn om oudere werknemers goedkoop aan de deur te zetten bij herstructureringen.

De officiële werkloosheidsgraad voor Vlaamse jongeren (-25 jaar) bedroeg eind juli 19,74%, in Brussel loopt dat op tot meer dan 30%. Alle economische vooruitzichten gaan uit van een verdere stijging van de werkloosheid, zelfs indien er een beperkt economisch herstel zou zijn. Het is totaal onlogisch dat ouderen langer zouden werken. Dat heeft enkel als gevolg dat nog meer jongeren geen job vinden en geen toekomst kunnen uitbouwen.

In de plaats daarvan moet het brugpensioen worden behouden. Dat moet gekoppeld worden aan een uitbreiding van het wettelijk pensioen zodat gepensioneerden niet in armoede terecht komen. De financiële problemen bij Nederlandse pensioenfondsen (waardoor tot 200.000 mensen minder pensioen zullen krijgen) maken duidelijk dat we geen vertrouwen kunnen hebben in private fondsen. Die gokken met onze bijdragen en laten ons ervoor betalen door een lager pensioen uit te keren. Bovendien zorgt een privatisering van de pensioenen via groepsverzekeringen en dergelijke voor een grotere ongelijkheid. Volgens de EU is 23% van de gepensioneerden in ons land arm.

We moeten de verdediging van onze pensioenen en brugpensioenen opnemen en dit koppelen aan de eis van een leefbaar wettelijk pensioen van minstens 1.250 euro netto per maand. Deze strijd moeten we samen voeren met ouderen en jongeren, gepensioneerden en werkenden.

Neoliberalen pleiten al jaren voor een verdere privatisering van de pensioenen door de uitbouw van de tweede en derde pijler. Dat zijn respectievelijk de groepsbijdragen georganiseerd per bedrijf of sector en de persoonlijke bijdragen die allemaal privaat worden beheerd door pensioenfondsen. Het bestaan van de tweede en derde pijler wordt gebruikt om de stelselmatige ondermijning van de eerste pijler, het wettelijk pensioen, te rechtvaardigen. Het Nederlandse voorbeeld maakt duidelijk hoe gevaarlijk dat is.

Pensioenfondsen zijn bijzonder actief op de financiële markten. Er werd de afgelopen jaren met ons geld gespeculeerd en gegokt. Dat was geen probleem zolang er winsten werden geboekt, maar de afgelopen periode werden ook grote verliezen geboekt. De winsten waren voor de private beheerders van de fondsen, de verliezen worden in Nederland doorgerekend aan de gepensioneerden die hun pensioen “gekort” zullen zien. 150.000 tot 170.000 gepensioneerden zullen ten laatste vanaf 1 januari 2011 minder krijgen. Ook wie nu betaalt aan deze pensioenfondsen zal minder krijgen. In totaal gaat het om meer dan een half miljoen mensen.

De afgelopen jaren kenden de tweede en derde pijler ook in ons land een opmars. Werkgevers zagen er een mogelijkheid in om loonsverhogingen af te kopen door een voor hen goedkopere optie naar voor te schuiven: groepsverzekeringen waarop minder belastingen en sociale lasten worden betaald. Dat dit de gemeenschapsmiddelen en de sociale zekerheid ondermijnt, is voor de werkgevers niet van tel. De opkomst van een geprivatiseerd deel van de pensioenen heeft de ongelijkheid sterk doen toenemen. Een studie uit 2008 stelde dat de hoogste 20% van de pensioenen 16 keer zo groot zijn als de laagste 20%.

In Nederland zijn er nu minstens 12 pensioenfondsen die zodanig in de problemen zijn geraakt dat de pensioenuitbetalingen worden verminderd. De gepensioneerden zullen 1% tot 14% minder krijgen. De financiële crisis heeft verschillende pensioenfondsen in diepe problemen gestort. Meer dan de helft van de 600 Nederlandse pensioenfondsen moest een herstelplan indienen omdat de dekkingsgraad niet meer gegarandeerd was. Resultaat: omdat de pensioenfondsen uit inhaligheid met onze pensioenen hebben gegokt, laten ze mee op bevel van de Nederlandse regering de gepensioneerden opdraaien voor de crisis.

In Nederland komt het grootste deel van het pensioen van de pensioenfondsen van bedrijven en sectoren. De tweede pijler komt er op de eerste plaats. Dat is wat liberalen ook in ons land willen bereiken. Door de tweede pijler uit te bouwen, komen er meer middelen op de financiële markten. Hierdoor verdwijnt het element van solidariteit en sociale zekerheid, maar worden pensioenen een geliefd onderdeel van de portefeuille van beleggers en speculanten. De vraag is: waarom zouden we toelaten dat met onze pensioenen wordt gegokt waarbij de winsten voor hen zijn en de verliezen voor ons?

De Nederlandse pensioenkortingen zijn een waarschuwing en een overweldigend argument om het wettelijk pensioen in ons land te verdedigen en te versterken. Er zijn meer middelen nodig om armoede onder gepensioneerden te stoppen en om de groeiende sociale ongelijkheid tussen arm en rijk te dichten. Dat zal niet gebeuren met een verdere privatisering van de pensioenen.

De krant De Morgen meldt vandaag dat er een principieel akkoord zou zijn onder de partijen die onderhandelen over een staatshervorming om de kinderbijslag te splitsen. Er blijven daarbij fundamentele vragen overeind, onder meer de vraag of de splitsing zou betekenen dat de gemeenschappen of de gewesten bevoegd worden. Dat is vooral in Brussel van belang. Het lijkt erop dat een splitsing van de kinderbijslag een opstapje kan vormen om meer te splitsen (teneinde te besparen).

Het is natuurlijk niet verwonderlijk dat het idee van een splitsing van een onderdeel van de sociale zekerheid vandaag op tafel ligt. Alle partijen die in de Vlaamse regering zitten, gingen eerder akkoord met het idee van een aanvullende Vlaamse kinderbijslag – in de praktijk een splitsing van de kinderbijslag. Ook SP.a stemde daarmee in. De argumenten tegen N-VA in de verkiezingscampagne dienden enkel om het eigen publiek gerust te stellen, na de verkiezingen wordt opnieuw tot de orde van de dag overgegaan en blijken de verschillen tussen SP.a en N-VA ook op dit vlak eerder beperkt te zijn. Eerder bracht ook CD&V de eis van een regionalisering van de kinderbijslag naar voor.

De financiering van de kinderbijslag zou in federale handen blijven, maar de uitbetaling zou aan de gemeenschappen of gewesten worden toegekend. Het gaat om zowat 5 miljard euro per jaar. Het idee van N-VA is om die uitbetaling aan de gemeenschappen toe te kennen waarbij de Vlaamse regering de omvang van de kinderbijslag zelf kan bepalen. Voor N-VA is Brussel daarbij de inzet. In Vlaams-nationalistische kringen is het ontstaan van een Brussels gewest nog steeds niet verteerd en blijft het idee heersen dat Brussel terug moet worden veroverd. Dat kan bijvoorbeeld door (tijdelijk) met extra geld te zwaaien. Indien de Vlaamse kinderbijslag hoger is dan de Waalse, zullen inwoners van Brussel sneller geneigd zijn te kiezen voor het Vlaamse stelsel. Toen deze discussie in 2009 werd gevoerd, stelde N-VA dat het 200.000 Brusselaars over de streep wou trekken. Op dat ogenblik ging CD&V akkoord met het idee om Brusselaars verplicht te laten kiezen tussen beide gemeenschappen.

De Franstalige partijen zijn het in principe eens met een regionalisering van de kinderbijslag, maar willen dat dit op het niveau van de gewesten gebeurt. Hierdoor zou er een Vlaamse, Brusselse en Waalse kinderbijslag ontstaan met mogelijk verschillende bedragen die worden uitgekeerd.

Wie denkt dat verschillende bedragen voor kinderbijslag kan leiden tot een onderlinge concurrentie waarbij hogere bedragen worden uitgekeerd, is in het beste geval naïef. Tegen de achtergrond van forse besparingen zullen er niet meteen extra middelen worden uitgetrokken. Meer waarschijnlijk is dat een enveloppe aan de regio’s wordt gegeven waarbij de regio’s op den duur zelf moeten bepalen hoe ze besparen. “Verantwoordelijkheid opnemen” wordt dat genoemd.

De vakbonden hebben zich steeds terecht verzet tegen een splitsing van de sociale zekerheid en beseffen dat een splitsing van de kinderbijslag een eerste stap in die richting zou betekenen. Een moeilijk punt voor de vakbondsleidingen is natuurlijk dat de splitsingsvoorstellen momenteel worden gesteund door hun eigen bevoorrechte partners op politiek vlak. PS, SP.a, CD&V, CDh en blijkbaar ook de Groenen hebben geen oor naar de syndicale bekommernissen. Misschien wordt het tijd om daar eens lessen uit te trekken?

Tenslotte is het nuttig om eens te herhalen wat wij vorig jaar al schreven over een regionalisering van de kinderbijslag. We stelden: “Linkse socialisten verzetten zich tegen de uitbouw van een sociale zekerheidssysteem dat gebaseerd is op etnische kenmerken zoals de traditionele Vlaamse partijen vandaag naar voor schuiven. We verzetten ons tegen voorstellen die de solidariteit tussen gemeenschappen doorbreken en gemeenschappen laten concurreren over de verdeling van de schaarse middelen. De opvatting van N-VA dat de concurrentie tussen de gemeenschappen de kwaliteit van de voorzieningen zal verbeteren is absurd.

“Er is geen enkele sociale reden te vinden waarom een Franstalige moeder het met honderden euro’s minder zou moeten stellen dan een Nederlandstalige moeder een huis verder, enkel en alleen omdat Vlaanderen een welvarender regio is dan Brussel en Wallonië. Een groot deel van die Vlaamse welvaart wordt overigens voortgebracht in Brussel waar een meerderheid van de inwoners het met minder zouden moeten stellen dan diegenen die kiezen voor de Vlaamse gemeenschap. Als er al een onderscheid wordt gemaakt tussen mensen dan moet dit gebeuren op basis van bewezen behoefte en niet op basis van de gemeenschap waar men toe behoort, in zoverre men dat in Brussel al objectief zou kunnen bepalen. Het klassiek argument van de Vlaamse partijen dat de Franstalige gemeenschap dat dan ook maar moet doen voor “haar” gemeenschap is een dooddoener gezien de financiële situatie van de Franstalige gemeenschap. Men beschikt al over onvoldoende middelen om de bestaande bevoegdheden in te vullen, laat staan dat men geld zou hebben om het kindergeld te verhogen. Gezien de economische crisis en de lange wachtlijsten in Vlaanderen voor een aantal sociale voorzieningen is het bovendien maar de vraag of de ruimte voor een aanvullende kinderbijslag werkelijk zo groot is als men beweert.

“In de plaats van te vechten om de tekorten en mensen tegen elkaar op te zetten zoals de traditionele partijen doen in de hoop aan de macht te kunnen blijven, stellen wij voor om de maatschappelijke rijkdom te gebruiken om de tekorten in de samenleving aan te pakken. Er is geen geld om de noden in de samenleving aan te pakken maar als de banken gered moeten worden vindt men opeens miljarden op een paar dagen tijd. Mits een correcte aanpak van de fiscale fraude en een afbouw van de patronale cadeaus moet het mogelijk zijn om de sociale zekerheid te herfinancieren met publieke middelen zodat het systeem tegemoet komt aan de noden in de samenleving. We kunnen daarvoor echter niet rekenen op de traditionele partijen. “

Afname geboortecijfer weegt niet op tegen stijging productiviteit

De afbraak van ons pensioenstelsel staat al lang op de politieke agenda. Politici, media en vertegenwoordigers van het patronaat hebben ons ingeprent dat onze pensioenen onbetaalbaar zijn. We moeten ons daarover schuldig voelen. Nu we zover zijn, pakt de regering uit met haar “groenboek”, een inventaris opgesteld door de pensioenconferentie. Die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de patroons, de vakbonden, de regering en de administratie.

Artikel door Eric Byl uit de mei-editie van De Linkse Socialist

Uit die inventaris worden enkele voorspelbare vragen gedistilleerd, waarop de sociale partners voorstellen zullen formuleren in een zogenaamd receptenboek, het witboek. Dat kan elk moment vanaf september verschijnen. Het is daaruit dat de regering haar hervormingsmenu zal samenstellen.

Dat een hervorming van het pensioenstelsel zich opdringt, wil niemand ontkennen. In oktober 2007 schreef Le Soir al dat de gemiddelde pensioenuitkering na belastingen in ons land nog slechts 64,4% van het gemiddelde loon bedroeg. In Griekenland en Nederland was dat zelfs meer dan 100%. In Luxemburg wordt aan een gepensioneerde over het totale verloop gemiddeld 664.240 € uitbetaald, tegen 179.056 € in België. Dat is minder dan in Griekenland, dat nochtans gemiddeld een veel lagere levensstandaard kent. Het resultaat is ernaar. Liefst 1 op 4 vijfenzestigplussers leeft onder de armoedegrens, in Nederland zijn dat er minder dan 1 op 20! De armoede onder senioren wegwerken, zou volgens professor Jos Berghmans van de K.U.Leuven kunnen met 900 miljoen euro. Maar dat is niet waarover het groenboek het heeft. Dat behandelt vooral de “betaalbaarheid” van de pensioenen.

De hoeksteen achter de argumentatie om ons pensioenstelsel te saneren, is de toename van de inactieve ten opzichte van de actieve bevolking. In 2000 stonden tegenover iedere 65+’er 4 actieven, in 2060 zouden dat er maar twee meer zijn, beweert men. Dat indianenverhaal werd al tientallen keren weerlegd, onder andere door Gilbert De Swert in zijn boek “50 Grijze Leugens”. Een blik op de leeftijdspiramide leert ons dat het aantal geboortes in 1964, in volle babyboom, haar hoogtepunt bereikte met 168.000 en in 2002 een naoorlogs dieptepunt van 115.000, een daling met maar liefst 31% (1), in diezelfde periode nam de productiviteit echter toe met 215% (2)!

Het groenboek schat de totale pensioenuitgaven voor 2008 op 31 miljard euro, 8,96% van het toenmalig BBP (3). Tegen 2014 zouden die 36 miljard euro bedragen, tegen 2030 46 miljard en tegen 2060 50 miljard. Men stelt dat voor als een uitgavenexplosie, maar eigenlijk vallen die bedragen best mee. Tegen 2014 zou het BBP volgens het federaal planbureau immers zijn toegenomen tot 407 miljard euro (4). De geschatte 36 miljard euro uitgaven voor pensioenlasten zouden dan 8,84% van het BBP bedragen, minder dus dan in 2008.

Het BBP van 2030, laat staan van 2060, is onmogelijk in te schatten. We weten echter wel dat we in 1965 elk gewerkt uur 67% productiever waren dan in 1950 en in 1980 111% productiever dan in 1965. Toegegeven, sindsdien hapt ons economisch systeem, het kapitalisme, naar adem. Toch waren we in 1995 alweer elk uur 36% productiever dan in 1980 en zelfs in het crisisjaar 2009 nog 15% productiever dan in 1995 (5). We betalen de prijs daarvoor met de toename van het aantal hartinfarcten en stress gerelateerde aandoeningen.

Als de komende vijftien jaar “maar” even slecht zijn als de vorige, valt 10 miljard extra voor onze pensioenen tegen 2030 dus best mee, de 4 miljard die daar tegen 2060 bij komt, stelt al helemaal niets voor. Maar misschien zijn de politici, de patroons en hun media het met ons eens dat het kapitalisme een archaïsch systeem is, dat nog weinig mogelijkheden tot groei biedt, en dat de dalende trend van de productiviteitstoename die werd ingezet in het midden van de jaren ’70 zich ook in de toekomst verder zal zetten.

LSP trekt daaruit de conclusie dat we het chaotische kapitalisme beter kunnen vervangen door socialisme, gebaseerd op rationele planning en arbeidersdemocratie. Onze huidige generatie politici, patroons en hun media trachten het archaïsch systeem echter kost wat kost te reanimeren, vandaar hun weggeefpolitiek, waarbij de sociale zekerheid geplunderd wordt om loonsubsidies en lastenverlagingen weg te schenken aan het patronaat. Alleen al dit jaar zal dat 9 miljard euro bedragen!

Noten

1. FOD economie: Structuur van de bevolking volgens leeftijd en geslacht: leeftijdspiramide
2. The Conference Board Total Economy Database
3. BBP – Bruto Binnenlands Product – de totale waarde aan goederen en diensten geproduceerd in de loop van dat jaar
4. Federaal planbureau: economische vooruitzichten 2009-2014
5. The Conference Board Total Economy Database

Voor de topmanagers in dit land is de crisis voorbij. Zij kregen vorig jaar 23,4% opslag en kregen elk gemiddeld 2,27 miljoen euro op één jaar (1). Als wij 45 jaar werken aan een normaal loon hebben we minder verdiend dan één zo’n manager op een jaar tijd (2). Tegelijk klaagt het patronaat over de grote “kosten” die ze maken om onze lonen te betalen.

Artikel door Geert Cool, uit de mei-editie van De Linkse Socialist

Het argument dat de pensioenen onbetaalbaar zijn, is een leugen. Het houdt geen rekening met de afname van het aantal kinderen (waardoor de totale verhouding tussen actieven en niet-actieven stabiel blijft) en vooral niet met de toegenomen productiviteit.

We leven misschien langer als vroeger en zijn langer gepensioneerd, maar in onze arbeidstijd hebben we ook veel meer geproduceerd dan vroeger. Als er tekorten zijn in de kas van de pensioenen (en dus van de sociale zekerheid) komt dat door de vele cadeaus aan het patronaat. Voor 2010 alleen kan het patronaat op 4,9 miljard euro verminderingen van werkgeversbijdragen rekenen, alle cadeaus samen zullen dit jaar goed zijn voor bijna 9 miljard euro! (3)

Alle traditionele partijen willen ons een verhoging van de pensioenleeftijd opdringen. CD&V pleit voor een arbeidsloopbaan van 45 jaar. Andere partijen willen het brugpensioen afschaffen. Allemaal pleiten ze ervoor om oudere werknemers te “activeren”.

Dat er intussen massaal wordt afgedankt – voor de gewone werkmens is de crisis bijlange nog niet voorbij – waarbij veel oudere werkenden aan de deur worden gezet, past niet in hun plaatje. Die oudere werklozen moeten maar met interimjobs proberen rond te komen: 45+’ers zijn intussen al goed voor 12% van de interimarbeid, een verdubbeling op tien jaar tijd.

In Wallonië zullen tegen 2011 40% van de jongeren werkloos zijn. Waarom dan de ouderen langer laten werken? Wij pleiten voor een herverdeling van het beschikbare werk als antwoord op het snel aangroeiende leger werklozen. Dat kan door de arbeidstijd te verminderen, het ritme menselijker te maken en het (brug-) pensioen te behouden waarbij gepensioneerden recht moeten hebben op een leefbaar wettelijk pensioen.

Als ons vandaag gevraagd wordt om langer te werken, is dat om de cadeaus aan het patronaat te betalen. De beursgenoteerde bedrijven maakten vorig jaar 14 miljard euro winst en gaven daarvan meteen 3,8 miljard euro aan dividenden voor de aandeelhouders. En dan waren de topmanagers al langs de kassa gepasseerd. Voor de grote bedrijven, banken en grote aandeelhouders is de crisis voorbij. Zij kunnen zich voorbereiden op een succesvolle editie van de Millionaire Fair, een beurs voor superrijken, eind september in Antwerpen.

Wij worden intussen gevraagd om de prijs voor de crisis te betalen met onze jobs, lonen, diensten,… Het wordt tijd dat daar aan een halt wordt toegeroepen. Wij willen hun crisis niet betalen en daartoe moeten we ons organiseren op de werkvloer, in de wijken, in de scholen maar ook op politiek vlak. Als alle traditionele partijen aan ons pensioen willen raken om hun winsten en luxe veilig te stellen, dan wordt het tijd dat we zelf bouwen aan onze eigen partij. Een nieuwe arbeiderspartij is nodig, LSP wil mee werken aan een dergelijk initiatief. Sluit bij ons aan!

Noten

1. Cijfers van de lonen van de managers van de Bel-20 bedrijven. L’Echo 8 april.
2. 45 jaar werken aan een gemiddeld maandloon van 2.500 euro bruto met dertiende maand en vakantiegeld levert ongeveer 1,5 miljoen euro op.
3. CRB-verslag, http://www.ccecrb.fgov.be/txt/nl/doc09-1500.pdf