Category: Sociale zekerheid

De patronaatsfederatie VBO pleit ervoor om de pensioenen aan te passen aan de levensverwachting. Dat is een zachtere versie om te zeggen dat we langer moeten werken. Dat intussen de jongerenwerkloosheid nieuwe hoogtes bereikt, lijkt voor het VBO geen argument om niet aan de pensioenleeftijd te raken. Onder jongeren was het aantal werklozen in juni 35,8% hoger dan een jaar geleden. In de plaats van de jongeren te laten werken, wil het patronaat de oudsten langer aan het werk houden.

De cijfers inzake werkloosheid zijn rampzalig. In juni 2009 was er een algemene toename van de werkloosheid in Vlaanderen met 23,5% tegenover juni 2008. Hierdoor bedraagt de Vlaamse werkloosheidsgraad ongeveer 7%. In Brussel nam de werkloosheidsgraad toe tot 20%. De stijging was daar beperkter met “slechts” 9% op jaarbasis, maar het aantal werklozen lag er voorheen al hoger. Hetzelfde zien we in Wallonië waar de werkloosheid met 7,1% toenam op jaarbasis.

De hoge werkloosheidscijfers omvatten niet de economisch werklozen. Daar zijn er nog eens enkele tienduizenden van waarbij het aantal economisch werklozen niet lijkt af te nemen. Voor jongeren ziet het er stilaan rampzalig uit om aan werk te raken. Arbeidsmarktdeskundige Jan Denys van Randstad stelde vorige week in De Morgen: “Over een jaar zullen meer mensen van de lichting 2009 nog steeds geen waardige job gevonden hebben.” Er komen hier en daar zelfs oproepen aan hooggeschoolden om eerst nog een paar jaar verder te studeren en dan pas werk te zoeken.

Jongeren vinden amper werk. De werkloosheidscijfers voor jongeren zullen een nieuwe sterke stijging kennen met de generatie die nu net afgestudeerd is en werk gaat zoeken. Jongeren die al werk vinden, moeten het vaak doen met een tijdelijk statuut. Hoe kunnen jongeren op die basis een toekomst uitbouwen?

Een logische oplossing bij een stijgende jongerenwerkloosheid zou eruit bestaan om de beperkingen op het brugpensioen terug te schroeven en jongeren aan het werk te helpen in de plaats van ouderen aan het werk te houden. Het VBO ziet het niet zo en pleit integendeel voor het optrekken van de pensioenleeftijd. Dat is volgens de patroons nodig om de pensioenen “betaalbaar” te houden. Wellicht wordt ervan uitgegaan dat er makkelijker op werkloosheidsuitkeringen voor jongeren kan worden bespaard dan op pensioenuitkeringen voor ouderen.

Het VBO pleit ervoor om de pensioenbedragen en leeftijd te koppelen aan de levensverwachting. Hoe hoger de levensverwachting, hoe langer pensioen moet worden betaald en dus hoe lager de maandelijkse bijdrage waardoor mensen wel langer zullen moeten werken om een leefbaar pensioen over te houden. Deze redenering houdt geen rekening met elementen als de stijgende productiviteit en flexibiliteit die het voor de arbeiders minder evident maken om langer dan 60 of 65 te werken. Hetgeen vandaag door een arbeider op een jaar wordt geproduceerd, is een pak meer dan enkele jaren geleden.

Eén van de argumenten van het VBO is bizar als we rekening houden met de torenhoge jongerenwerkloosheid. De patroonsfederatie stelt: “Als je de ouderen die nu uit de arbeidsmarkt worden geduwd, aan boord kunt houden, dan krijg je nieuwe inkomsten voor de pensioenen.” Door jongeren in de werkloosheid te houden, wordt het probleem gewoon verschoven. De pensioenen betaalbaar houden, kan volgens het VBO blijkbaar enkel door de werkloosheid onder jongeren te laten stijgen en de jongeren eigenlijk hun toekomst te ontnemen.

Een dergelijke verdeling van de tekorten mag niet het uitgangspunt zijn bij een discussie over de sociale zekerheid. Er is vandaag een beperkt budget voor de sociale zekerheid en dat budget komt onder druk te staan door de jarenlange cadeaupolitiek van de opeenvolgende regeringen ten aanzien van het patronaat. Als een groot energiebedrijf als Electrabel in dit land geen belastingen betaalt, als sociale zekerheidsbijdragen worden omzeild via allerhande cheques en voordelen in natura waardoor een steeds groter deel van het loon buiten de sociale zekerheidsbijdragen wordt gehouden,… dan moet er natuurlijk wel een probleem ontstaan. In de logica van de fiscale cadeaupolitiek ten aanzien van het patronaat, is het dan normaal om te besparen op de sociale bescherming.

Wij vertrekken van een andere logica. Ons vertrekpunt is wat nodig is om een normaal leven te kunnen leiden en een toekomst uit te bouwen. Dan is het logisch om het beschikbare werk te verdelen waarbij zeker de jongeren aan de slag kunnen. Indien er onvoldoende werk is om iedereen aan de slag te houden, kan de arbeidsduur worden verlaagd en kan de pensioenleeftijd naar beneden. Gelet op de stijgende flexibiliteit is dat laatste geen overbodige luxe. Om dit betaalbaar te maken, moet een einde komen aan de sinterklaaspolitiek tegenover de grote bedrijven.

Het kwam niet als een verrassing: de sociale zekerheid stevent af op een tekort in 2009. Minister Onkelinx (PS) verwacht een tekort van 1,765 miljard euro dit jaar. Dit komt door de stijgende uitgaven (vooral voor werkloosheid) en dalende inkomsten op zowel de sociale bijdragen als de sociale zekerheid. Nu volgt natuurlijk de discussie: wie zal het tekort betalen?

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Enkele cijfers over tijdelijke werkloosheid

---

Toename van tijdelijke werkloosheid (in december 2008 tegenover december 2007) in volgende industriële sectoren:

• Textiel: + 16,4%
• Hout: + 25,8%
• Chemie: + 107%
• Machinegebouw: + 117%
• Automobiel: + 208%

---

Tijdelijke werkloosheid per regio:

• Vlaanderen: 63,8% (vorig jaar: 62,5%)
• Wallonië: 32,4%
• Brussel: 3,8%

In Vlaanderen was er tussen 2007 en 2008 een toename met 22,1%, in Wallonië met 8,3% en in Brussel een afname met 2,9%.

---

Bron en meer cijfers: npdata.be (opent in een nieuw venster)
[/box]

Een groot deel van het tekort komt door de stijgende uitgaven (voor een bedrag van 500 miljoen euro) die grotendeels worden veroorzaakt door de stijgende werkloosheid, met inbegrip van de tijdelijke werkloosheid. Dezelfde stijgende werkloosheid leidt ook tot een daling van de sociale bijdragen. De impact ervan op het tekort in de sociale zekerheid is bijzonder groot.

Het tekort in de sociale zekerheid leidt tot discussie. De rechterzijde wil fors besparen op de sociale zekerheid, onder meer in de ziekteverzekering waar de uitgaven de afgelopen periode sterk toenamen. Wij zijn het daar totaal niet mee eens en vinden het schandalig dat wordt voorgesteld dat de zwakste schouders de zwaarste lasten moeten betalen en uiteindelijk zouden moeten opdraaien voor een crisis waarvoor niet zij verantwoordelijk zijn.

Het patronaat eist enerzijds een versoepeling van de regeling van economische werkloosheid (door onder meer op te komen voor de toepassing van dit systeem voor bedienden), maar reageert anderzijds verontwaardigd op het tekort in de sociale zekerheid. Nochtans is het duidelijk dat de pogingen van de regering om de gevolgen van de crisis voor de bedrijven te verzachten verantwoordelijk zijn voor dat tekort. Als het tekort moet betaald worden door de werkenden en hun gezinnen, zijn wij het die voor de crisis moeten opdraaien.

Niet alleen op de sociale zekerheid zal er een tekort zijn, de begroting op zich zal absoluut niet in evenwicht zijn dit jaar. De economische crisis versterkt de negatieve gevolgen van de alternatieve rekenkunde van Didier Reynders (die alles positief inschat, maar dit enkel realiseert als het ten voordele van de grote bedrijven is). De belastingsinkomsten nemen af waardoor er minstens een tekort zou zijn van 8 miljard euro. Waar premier Van Rompuy enkele weken geleden nog stelde dat er een operatie in de grootte-orde van het Globaal Plan (1993) zou nodig zijn, blijkt nu dat het om een veelvoud ervan zou kunnen gaan. Er wordt nu reeds gesproken over een totaal tekort van 15 miljard euro of 4,5% van het BBP.

De pogingen om de crisis te lijf te gaan, beperken zich steeds tot pogingen om ons ervoor te laten betalen. Het stelsel van economische werkloosheid maakt dit bijzonder scherp duidelijk: de werkgevers wordt flexibiliteit aangeboden, de gemeenschap betaalt. Als er de afgelopen maanden al jobs werden gecreëerd, waren dit vaak tijdelijke jobs of met een tewerkstelling via dienstencheques. Socioloog Jan Hertogen berekende dat 79% van de financiering van dienstenchequejobs van de gemeenschap komt. Eind december waren er ruim 150.000 tijdelijk werklozen. Die worden niet meegerekend in de officiële werkloosheidscijfers, maar de vergoedingen moeten wel worden betaald.

De afgelopen jaren werden recordwinsten geboekt. De bomen groeiden tot in de hemel als het op de winsten aankwam. Vandaag wordt de crisis gebruikt om eens te meer de werkenden en hun gezinnen het gelag te laten betalen. Dat gebeurt zowel rechtstreeks (via afdankingen, voorstellen inzake loonsverlies,…) als onrechtstreeks (afbouw sociale zekerheid, broekzak-vestzak operaties waarbij we ons eigen loon moeten betalen,…). Wij aanvaarden dit niet en pleiten tegenover de neoliberale logica voor een socialistisch alternatief.

Afgelopen vrijdag was er opnieuw een protestactie naar aanleiding van het ontslag van een delegee bij het Rode Kruis in Sint-Niklaas. De delegee verzette zich tegen de afbouw van de arbeidsvoorwaarden. Met een drogreden werd hij aan de deur gezet. In eerste aanleg werd de delegee in het gelijk gesteld, in hoger beroep erkende het hof nu de dringendheid van het ontslag, maar wil het verder onderzoek naar de reden van ontslag.

Interview door Benoit

De directie beweerde dat de delegee meermaals te laat op het werk aankwam. Dat is echter moeilijk te controleren en het hof heeft nu een getuigenverhoor bevolen om dit te onderzoeken. De betrokkene zelf werd alvast nooit op de hoogte gebracht van klachten over het vermeende laatkomen. Zijn collega’s spreken dit overigens ook tegen.

Aan het Arbeidshof in Gent werd vrijdag een actie gevoerd door collega’s en syndicalisten die de ontslagen delegee een hart onder de riem kwamen steken. Ook LSP was aanwezig en sprak er met de ontslagen delegee.

Ben je al lang afgevaardigde?

“Bij de laatste verkiezingen werd ik als plaatsvervanger verkozen maar ik ben al langer actief als militant.”

Zijn er precedenten van delegees die ontslagen werden bij het Rode Kruis?

“Er zijn inderdaad al verschillende mensen ontslaan omdat ze niet akkoord gingen met de gevoerde politiek. Bij mijn ontslag kreeg ik heel wat steun van zowat iedereen op mijn dienst. Ook bij het ziekenhuispersoneel, artsen en omliggende korpsen was de verslagenheid groot. Een week na mijn ontslag volgde het ontslag van een andere werknemer, waardoor er nu wel wat meer mensen gesyndiceerd zijn. Twee jaar geleden werd er reeds iemand ontslagen en toen volgde ook de dreiging die men dit jaar uiteindelijk uitvoerde: “Jurgen en Manuel zullen wel volgen…”

“Door de centralisatie binnen het Rode Kruis zijn we beter op de hoogte van wat er in het Rode Kruis zoal gebeurt, er is immers een overlapping van waar mensen werken. Daardoor beginnen mensen sneller met elkaar te praten en verspreidt zo’n nieuws zich sneller omdat we door de hervormingen over verschillende steden verspreid zitten.”

Zijn er eerst verplichte verwittigingen gebeurd zoals in veel CAO’s is vastgelegd?

“Neen, er was geen enkele verwittiging. Ik was vier keer te laat gekomen, zeggen zij, en lag buiten. Ik was in het verleden al eens naar de hoofdzetel te Mechelen moeten gaan voor een gesprek met de directie en toen hadden ze reeds een poging genomen om me te ontslaan, maar dat is toen niet gelukt omdat ik bewijzen had die hun stelling weerlegden.

“Er is het samengaan van de spoedgevallen in Sint-Niklaas en Temse. De verpleging van Sint-Niklaas moet mee in Temse functioneren en ook de ambulanciers moesten mee. De gesprekken over een fusie van de Dienst 100 zijn al langer bezig. Op een bepaald ogenblik hoorde ik zelfs van burgemeester Willockx dat de dienst 100 volledig door de stad zou worden gedaan. Daarop vroeg ik natuurlijk of het personeel van het Rode Kruis dat de helft van deze permanentiedienst uitvoert, mee zou worden overgenomen. De directie van het Rode Kruis kwam later te weten dat ik deze vraag had gesteld en was daar niet mee gediend.”

Als de feiten niet kloppen, wat zeggen de zogenaamde “getuigen” dan?

“De twee getuigen zijn mensen van de directie van het Rode Kruis zelf. We hebben geen elektronisch registratiesysteem voor het binnen komen, dus moet men wel steunen op mensen die me “niet hebben gezien”, maar waarvan er wel geen enkele van mijn eigen dienst komt. Aangezien ik altijd de uren heb opgeschreven die ik werkte, en ik dus nooit iets verkeerd gedaan heb, is het wel opmerkelijk dat ik, noch iemand van mijn collega’s of het ziekenhuispersoneel nooit een controle gemerkt heb, of nooit een telefoon van de directie louter om te zien of ik er was.”

Van wanneer dateren de vier keer dat je te laat zou zijn gekomen?

“Het dateert van april en het laatste feit van 30 mei. De zaak kwam reeds voor de arbeidsrechtbank en daar werd de eis van de directie verworpen. Er was geen dringendheid geboden, verder onderzoek was ook niet noodzakelijk. De feiten waren ten eerste niet grondig genoeg voor een ontslag om dringende redenen. Ten tweede was het feit dat het nooit naar me toe is gecommuniceerd en ik dus niet direct op het matje geroepen ben een uiting van het niet dringende karakter en het lakse karakter van de directie zelf. In de meeste CAO’s is men verplicht bijvoorbeeld eerst een verwittiging te uitten, mij heeft men direct ontslaan. Op dit moment heb ik recht op stempelgeld en een bijpassing. Als de directie de rechtzaak wint, wordt ik geschorst door de RVA en eist men de gerechtskosten.”

Is de dienst 100 reeds overgenomen door het stad?

Het is een samenwerkingsproject geworden waarbij de eindverantwoordelijkheid bij de stad Sint-Niklaas ligt en de operationele dagelijkse leiding bij het Rode Kruis.“Er werd ook vastgelegd dat er steeds 11 beroepsambulanciers voor de stad zouden werken. Een half jaar geleden waren daar vacatures voor. Er werken 8 beroepskrachten bij het Rode Kruis , 6 daarvan hebben meegedaan met dat examen. In de jury zat een verantwoordelijke van het Rode Kruis, die expliciet zou gevraagd hebben om niemand van het Rode Kruis in dienst te nemen…”

Wat zijn de gevolgen van de hervormingen die voor je ontslag werden doorgevoerd?

“Door het feit dat twee diensten (stadsdienst en Rode Kruis) werden samengevoegd moesten we overschakelen op een 12-urensysteem. Met het Rode Kruis werken we eigenlijk in onderaanneming, en hangt het bijgevolg altijd af van het onderhandelde contract. Door het apart onderhandelen zitten we nu met een situatie dat twee werknemers die exact hetzelfde werk verrichten een loonverschil kennen van zo’n 400 euro netto/maand en andere arbeidsvoorwaarden. Wij hebben zo’n zaken altijd resoluut geweigerd en geijverd opdat hetzelfde werk hetzelfde uitbetaald krijgt en dit niet afhankelijk is van de werkgever. Wij wilden niet starten aan de nieuwe voorwaarden zonder een gelijkschakeling. Zo’n zaken moeten ook op een ondernemingsraad bediscussieerd worden.

“De uurroosters geven ook problemen. Zo zijn er mensen die bijvoorbeeld de ene dag in een shift in een ziekenhuis werken en de volgende dag in een ander ziekenhuis als vrijwilliger. Ik heb het vroeger nog mee gemaakt dat ik op vrijdagavond begon en pas op maandagochtend had gedaan. In ons land draait een groot deel van de hulpverlening op vrijwilligersdiensten, mensen die er zoveel voor over hebben dat ze zelfs zonder loon werken. En dan wordt wie een grote mond heeft nog eens hard aangepakt ook.”

Zijn er veranderingen doorgevoerd na je ontslag?

“Kort na mijn ontslag, binnen de 14 dagen, hebben ze zowat alles willen doorgevoerd wat wij hadden tegen gehouden. Een week na mijn ontslag hebben ze ten eerste al een andere werknemer ontslaan. Het verzet werd gebroken en de overgebleven(ex-) collega’s hadden natuurlijk ook schrik om hun mond open te doen. “We werken 12 uur en worden er 11 betaald. Weekendwerk en nachtwerk worden allemaal forfaitair betaald. Zondagen en feestdagen ook.”zegt een collega van de ontslagen delegee ons.

“De maatregelen werden doorgevoerd zonder te zijn goedgekeurd op de ondernemingsraad, dus zonder enig overleg. Wat betreft de uurroosters hadden ze een heel onrealistisch voorstel gedaan dat totaal geen rekening houdt met het aantal uren. Op basis van de nieuwe voorwaarden hebben we uiteindelijk zelf een voorstel gedaan aan de personeelsdienst dat uiteindelijk aanvaard werd. Protest is moeilijk, gezien het feit dat er al twee ontslagen gevallen zijn en dus duidelijk is hoe ver ze gaan.”

De privatisering van de pensioenen in de vorm van een steeds grotere nadruk op de tweede en derde pijler (het pensioensparen), kan voor immense problemen zorgen. Tal van pensioenfondsen zijn actief op de beurs en hebben gevolgen voor onze toekomstige pensioenen. De Standaard berichtte dat de gemiddelde pensioenspaarder 600 euro heeft verloren door de daling van de beurzen…

De beurscrisis treft natuurlijk vooral de grote banken en financiële instellingen. Maar die hebben ook met ons geld gespeculeerd. Als zij verliezen, zullen ze ons de rekening willen laten betalen. De pensioenfondsen zijn daar een goed voorbeeld van. Er worden stelsels opgezet waarbij arbeiders een eigen bijdrage storten in een fonds (al dan niet via hun werkgever die in plaats van een directe loonsverhoging kiest voor een “goedkopere” variant in de vorm van een pensioenfonds). Dat fonds wordt nadien gebruikt om een extraatje te betalen bij de pensioenen.

Tal van economen en patronale vertegenwoordigers willen dat stelsel van geprivatiseerde pensioenen een steeds grotere rol laten spelen. Nochtans zorgt de gedeeltelijke privatisering nu reeds voor een sterk toenemende kloof tussen de hoogste en de laagste pensioenen. De hoogste 20% pensioenen zijn 16 keer zo groot als de laagste 20%. Maar de argumenten voor een verdere nadruk op het geprivatiseerde deel van de pensioenen worden natuurlijk vooral gebruikt om de wettelijke pensioenen verder af te breken.

Nu duikt een bijkomend probleem op: de koers van de pensioenfondsen neemt af, wat een gemiddeld verlies van 600 euro per pensioenspaarder betekent… Als er op de beurzen wordt gespeculeerd, is het ook met ons geld en onze pensioenen. Dat dit nadien kan leiden tot immense problemen en zelfs armoede onder een groeiende laag gepensioneerden, werd jarenlang verzwegen. Nu komt geleidelijk aan de realiteit naar boven.

De Standaard onderzocht verschillende fondsen en kwam daarbij tot de conclusie dat er bijzonder grote verliezen werden genoteerd. Als de beurzen verder dalen, zullen de verliezen enkel maar blijven oplopen. Bovendien is het erg duur om uit het systeem te stappen, dan moeten immers extra belastingen worden betaald.

Dit is een belangrijke waarschuwing en een argument om ons te verzetten tegen de sluipende privatisering van de pensioenen.

Een arbeiderspartij om het uit te voeren!

We publiceren het pamflet van LSP naar aanleiding van de betoging van komende zaterdag in Brussel rond de koopkracht. Bij deze willen we ook nogmaals oproepen om deel te nemen aan deze betoging: zaterdag om 10u30 Brussel Zuid. LSP pleit voor een actieplan om de koopkracht te verdedigen en denkt dat er ook een politiek verlengstuk nodig is: een arbeiderspartij.

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Een PDF-versie van dit pamflet kan je hier downloaden. LSP/MAS zal 2.000 Nederlandstalige en 2.000 Franstalige pamfletten verspreiden. Wie extra pamfletten wil om te verspreiden aan opstapplaatsen van de bussen en/of treinen, kan de PDF-versie uitprinten en kopiëren.

CAP heeft eveneens een pamflet gemaakt dat op 20.000 exemplaren zal worden verspreid. Dit pamflet kan je eveneens als pdf-bestand openen om uit te printen. Het pamflet zelf kan je hier op de CAP-site nalezen.

[/box]

Stommiteit of provocatie?

Leterme doet het weer. “Intellectueel niet in staat nederlands te leren”, noemde hij de franstaligen. Nu vergelijkt hij de franstalige openbare omroep met radio Mille Collines. Dat is de Rwandese zender die destijds opriep tot genocide tegen tutsi’s en gematigde hutu’s. Je moet het maar doen. Het was nochtans Letermes’ CVP die hartelijke relaties onderhield met wijlen Habyarimani en diens extreem hutu-regime.

Leterme zou “alleen maar herhaald hebben” wat anderen, waaronder een minister van staat, hem hadden voorgekauwd. Dat belooft. Volgens ons zit er meer achter. Het patronaat bereidt een grote aanval voor op onze verworvenheden. Dat vereist verdeeldheid onder de arbeiders en hun gezinnen. Letermes provocaties helpen een klimaat creëren, waarin een frontale aanval op onze verworvenheden mogelijk wordt.

We kennen de krachtlijnen van die aanval:

• een forse vermindering van het aantal ambtenaren
• liberalisering en privatisering van De Post en de NMBS
• uitverkoop van sociale huisvesting via publiek private samenwerking
• nog meer flexibiliteit en interim-arbeid
• een duurder onderwijs in dienst van de bedrijven ten koste van algemene vorming
• een tweede generatiepact etc…

Ondanks de verdeel-en heerspolitiek van Leterme, is het patronaat er niet gerust op. Een verdere uitbreiding van het anti-stakingsarsenaal (dwangsommen, éénzijdige verzoeksschriften,…) met minimumdiensten is haar welgekomen. Een gunstige afloop voor het patronaat in het proces tegen de stakers van SN Brussels haar natte droom.

Actieplan voor koopkracht

LSP/MAS (Linkse Socialistische Partij / Mouvement pour une Alternative Socialist) ondersteunt het vakbondsfront voor een sterke en federale sociale zekerheid, voor meer koopkracht en een evenwichtiger fiscaliteit. De arbeiders en hun gezinnen hebben de voorbije jaren niet kunnen profiteren van de economische groei. Na 19 jaar regeringsdeelname door de sociaal-democratie (SP.a en PS) is het aantal armen verdubbeld, terwijl de bedrijven, hun aandeelhouders en managers de buit opstreken. De eerste tekenen van crisis laten zich nu voelen. De prijzen schieten meteen de hoogte in. Het patronaat zal de loontrekkenden oproepen tot matiging en zelfs de uitgeholde gezondheidsindex in vraag stellen. Bedrijven zullen inleveringen afdwingen door te dreigen met sluiting. Enkel een vakbondsoffensief voor volledig herstel van de index en welvaartsvaste uitkeringen kan een snelle uitbreiding van de armoede, ook naar werkenden, voorkomen.

Zo een offensief vereist voorbereiding in de bedrijven, de regio’s en de gewesten, inclusief regionale interprofessionele bijeenkomsten om een actieplan op te stellen. Het vereist ook de mobilisatie van de bevolking om het vakbondsoffensief te ondersteunen. Militanten en delegees moeten een hecht netwerk weven van strijdbare militanten om dat offensief in woord en daad kracht bij te zetten.

Massale arbeiderspartij nodig

We kunnen en moeten syndicale strijd voeren op het niveau van het bedrijf en de sector. Maar de vakbonden mogen zich daartoe niet beperken. Het economisch beleid en de arbeidsreglementering worden immers in wetten en reglementen vastgelegd op het politieke niveau. Op SPa en Groen kunnen we daarvoor niet rekenen. Daarom roept LSP/MAS al jaren op voor een brede, massale arbeiderspartij. Die moet het mogelijk maken arbeiders en alle onderdrukten te verenigen door iedere vorm van uitbuiting of onderdrukking te bestrijden. Ze kan het debat organiseren over een politiek alternatief dat vertrekt van de behoeften van de bevolking en niet van de winsten van een handvol superrijken. Ze kan acties in de wijken, de bedrijven en de scholen vertegenwoordigen in de politieke instellingen en er de neoliberale politici het vuur aan de schenen leggen. De vakbonden zijn het best geplaatst om zo een partij tot stand te brengen.

Wie met gekruiste armen afwacht tot de vakbondsleiders het initiatief nemen, zal nooit een arbeiderspartij meemaken. Om de zaken vooruit te laten gaan, heeft LSP/MAS zich binnen CAP (Comité voor een Andere Politiek) verenigd met anderen om de idee van een arbeiderspartij te bevorderen. CAP deelt hier vandaag 20.000 pamfletten uit. Een nieuwe arbeiderspartij zou ons eindelijk uit het defensief kunnen tillen en een offensief mogelijk maken. Zo een strijdpartij zou de aanhang van Dedecker en het Belang doen smelten als sneeuw voor de zon.

LSP/MAS instrument voor democratisch socialisme

LSP/MAS wil volop meewerken aan de vorming van een arbeiderspartij. We willen ons programma niet opdringen, maar aanbieden als bijdrage, naast andere programma’s. Wij zijn echter van mening dat de strijd tegen armoede, uitbuiting en onderdrukking hooguit tijdelijke verbeteringen kan afdwingen, die het patronaat telkens weer in vraag zal stellen. Op termijn leidt dat tot demoralisatie. Blijvende verbeteringen vereisen volgens ons een ander systeem, niet gebaseerd op winstbejag, maar op solidariteit. Solidariteit leg je niet op, maar bekom je door inspraak en wederzijds respect. Wij denken dat dit enkel kan binnen het kader van democratisch socialisme.

Het verdedigen van de belangen van de arbeiders en onderdrukten vergt een arbeiderspartij, zoniet zullen rechse populisten van het ongenoegen en de demoralisatie misbruiken om hun racistisch en communautair vergif in te spuiten. Net zo vereist het verdedigen van maatschappijverandering een geduldige, maar systematische, opbouw van de partij. Die moet in staat zijn haar opvattingen te verdedigen en te verspreiden in debat met andere. Ze moet dat niet doen door “de waarheid te verkondigen”, maar door dagelijks, in de praktijk de nood aan maatschappijverandering aan te tonen, ook als dat (nog) niet populair is. LSP/MAS wil dat instrument zijn of er deel van uitmaken, indien mocht blijken dat ook anderen tot die conclusie zijn gekomen.

De drie grote vakbondskoepels roepen op tot een nationale betoging op 15 december. Wellicht is het een primeur dat betoogd wordt tegen het beleid van een regering die nog niet gevormd is. Maar de situatie is dan ook ernstig: de afgelopen jaren is onze koopkracht fors afgenomen. De kloof tussen arm en rijk neemt toe. En wat willen de roomsblauwe partijen (als ze er al in slagen om een regering te vormen)? Nog meer cadeaus geven aan het patronaat en besparen op onze koopkracht en onze sociale zekerheid!

De afgelopen weken was er al heel wat druk op de vakbondsleidingen om in actie te komen. Op informatiebijeenkomsten over de geplande aanvallen op de sociale zekerheid of rond de koopkracht, was de opkomst telkens groter dan verwacht. De neoliberale partijen raken niet uit het communautaire gekibbel, maar ze zijn het wel roerend eens over het neoliberale beleid van aanvallen op de werkenden en hun gezinnen.

Eerder was er reeds een militantenconcentratie van het ABVV en onder meer een betoging van het ACV in Charleroi. Dat krijgt nu een vervolg met een nationale betoging op zaterdag 15 december om 10u30 in Brussel. De betoging zal rond drie centrale thema’s handelen:

• voor een sterke en federale sociale zekerheid
• voor meer koopkracht
• voor een meer evenwichtige fiscaliteit

Die aspecten zijn inderdaag belangrijk. De aanvallen op de sociale zekerheid worden voorbereid: zo zijn de roomsblauwe partijen het eens om bij de pensioenen de loopbaanvereiste centraal te stellen, de werklozen harder aan te pakken,… De retoriek rond het splitsen van de sociale zekerheid is er telkens op gericht om harder te kunnen te besparen op onze kap. De discussie over de koopkracht is eveneens essentieel: de aanhoudende prijsstijgingen zorgen ervoor dat onze koopkracht wordt ondermijnd en tegelijk wordt duidelijk dat de index niet volstaat. In plaats van iets te doen aan de lonen, kiest de (mogelijk nieuwe) regering ervoor om extra cadeaus te geven aan het patronaat: 3 miljard euro eisten de liberalen voor het patronaat!

Rond deze punten is een informatie- en mobilisatiecampagne nodig zodat de betoging van 15 december geen eindpunt is. Twee jaar na het goedkeuren van het Generatiepact (op 15 december 2007) zal de vakbondsbetoging een nieuw signaal van verzet zijn tegen het neoliberale beleid van de traditionele partijen. De politieke discussie die duidelijk werd op 15 december 2005 zal daarbij eveneens aanwezig zijn. Ondanks het falen van de roomsblauwe partijen om tot een regeerakkoord te komen, blijft de oppositie grotendeels afwezig. Om onze eisen af te dwingen, beschikken we over geen enkele politieke formatie in het parlement. De kwestie van de nood van een nieuwe arbeiderspartij zal blijven naar voor komen, ook op de betoging van 15 december.

Een initiatief als CAP moet daar gebruik van maken. Het Comité voor een Andere Politiek is mee een resultaat van de discussie over een politiek verlengstuk tijdens de beweging tegen het Generatiepact. Sindsdien zijn een aantal stappen vooruit gezet, maar de test wordt natuurlijk gevormd door de praktijk. En op dat vlak zal de betoging van 15 december ook van groot belang zijn voor CAP.

Wij roepen alle leden, sympathisanten en lezers op om deel te nemen aan de betoging van 15 december. We hopen dat deze betoging wordt aangegrepen om een informatiecampagne op te starten zodat onmiddellijk opnieuw in actie kan worden gegaan zodra concrete maatregelen worden aangekondigd door een volgende regering.

Het ABVV had opgeroepen tot een nationale concentratie van militanten om te discussiëren over de sociale zekerheid en de verdediging ervan. De vakbond had vooropgesteld om met 1.000 militanten aanwezig te zijn, het waren er uiteindelijk 2.500. Op de bijeenkomst klonk een grote afkeer tegenover de geplande asociale maatregelen of tegenover de stijgende levensduurte. Maar er werd geen actieplan voorgesteld.

Massale aanwezigheid

Dat er aan de basis ongenoegen is over de stijgende levensduurte, wordt niet meer in twijfel getrokken door zowel ABVV als ACV. ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw had eind oktober op een informatie-avond in Antwerpen aangekondigd dat hij hoopte dat ABVV en ACV samen een militantenconcentratie zouden houden, maar dat het ABVV het desnoods alleen zou doen. Uiteindelijk stond het ABVV inderdaad alleen aan de Heizel, maar tegelijk voerden zo’n 500 ACV-militanten in Charleroi actie. Ook werd in tal van stations een ACV-pamflet verspreid waarin de stijgende levensduurte wordt aangeklaagd.

De opkomst op de ABVV-militantenconcentratie was groter dan verwacht. Nochtans stelden veel militanten dat er in hun omgeving niet sterk gemobiliseerd was. Ondanks de beperkte mobilisatie en de onduidelijkheid over het concept van de bijeenkomst, maakten de 2.500 aanwezigen het punt dat er nood is aan actie tegen de verdere afbraak van de sociale zekerheid.

Tegen de afbraak van de sociale zekerheid

De bijeenkomst werd geopend door voorzitter Rudy De Leeuw en secretaris-generaal Anne Demelenne. De Leeuw stelde dat alles duurder wordt en de index niet meer volstaat. Hij beklemtoonde dat er voor het ABVV niet mag geraakt worden aan de index, maar dat er tegelijk ook maatregelen nodig zijn om de stijgende prijzen, in het bijzonder deze van energie en voedingsmiddelen, tegen te gaan of te verzachten voor de armsten. Terwijl het patronaat vorig jaar 2,6 miljard euro aan lastenverlagingen kreeg, kan een groot deel van de bevolking de stookolie niet meer betalen. In plaats van daar iets aan te doen, wordt enkel gepraat over verdere lastenverlagingen. De lastenverlagingen komen overeen met 1.000 liter mazout per Belgisch gezin. Het is een kwestie van prioriteiten…

Verder stelde De Leeuw dat de sociale zekerheid de “kathedraal van de arbeidersbeweging” is: het zijn de arbeiders die het opgebouwd hebben en die nu niet zullen toelaten dat er geraakt wordt aan de werkloosheidsuitkeringen, brugpensioenen, arbeidsovereenkomsten,… Anne Demelenne stelde terecht dat de patroons een regering willen die hun maatregelen doorvoeren: een aanval op de brugpensioenen, pensioenen, openbare diensten, werklozen,… Demelenne verklaarde dat men beter eens de werkloosheid zou aanpakken in plaats van de werklozen. Als er dan toch een fiscale hervorming komt, zou er beter een sociale hervorming komen in het belang van de armsten. Ook Demelenne verklaarde dat de index niet volstaat en dat bovendien iets aan de uitkeringen moet worden gedaan.

De topfiguren van het ABVV verklaarden dat deze militantenconcentratie slechts een begin van actie vormde, maar ze gaven niet aan welke acties er dan wel nog zullen vormen of hoe er een actieplan zal worden opgemaakt. Dat was meteen de grootste zwakte van de bijeenkomst. De strijdbare taal werd niet gekoppeld aan verdere acties waardoor het voor velen achteraf onduidelijk was wat ze nu moeten aanvangen en vertellen aan de collega’s.

Show met getuigenissen

In plaats van een discussie te houden over een actieplan werd gekozen voor een “show” waarin voormalig Miss België en VTM-presentatrice Anne De Baetselier (bekend van onder meer “Tien om te Zien”) een aantal ABVV-militanten vanuit een comfortabele sofa ondervroeg. Gelukkig zorgden heel wat van die militanten voor wat inhoud. Het concept van show waaraan het was opgehangen, leek ons echter niet bevorderend voor een strijdbare sfeer.

Er werden nochtans heel wat zinnige zaken gezegd. Een militant uit de sector van de financiën had het over het tekort aan middelen in de bestrijding van fiscale fraude. Met de groeiende flexibiliteit kunnen binnenkort misschien interimmers zonder veel scholing ingezet worden om de belastingen van bedrijven te controleren?

AC-secretaris Verlaeckt (Antwerpen-Waas) stelde dat de grens van de flexibiliteit voor de werknemers bereikt is: één op de zes leden van de AC hebben last van een extreme werkdruk en dan wil de regering net de flexibiliteit nog goedkoper maken. Verlaeckt stelde ook dat de patroons steeds meer winsten willen en dat op de kap van de werkenden, bijvoorbeeld door met onderaannemers te werken. Hij gaf het voorbeeld van Bayer/Lanxess waar de directie nu wil besparen op het aantal jobs. Diegenen die denken dat de bedrijven teveel belastingen moeten betlalen en daarom besparen op de arbeiders, kan geantwoord worden dat Bayer/Lanxess vorig jaar slechts 8% belastingen betaalde dankzij de maatregelen zoals de notionele belastingsaftrek.

Opel-delegee Rudi Kennes haalde uit naar het Generatiepact, dat was volgens hem vooral gericht op het sanctioneren van de werklozen door hun uitkering af te nemen. Ook stelde hij dat de vakbonden moeten nagaan hoe ze binnen multinationals internationaal kunnen georganiseerd raken. Als het patronaat internationaal georganiseerd is en arbeiders uit verschillende landen tegen elkaar probeert uit te spelen, is een internationaal antwoord het beste. Over de herstructureringen bij Opel stelde Kennes dat de directie nu teveel arbeiders afdankt om nadien goedkopere en flexibele interimmers aan te werven.

Wat na de meeting?

De vraag die velen zich stelden bij het binnentreden van de zaal werd niet beantwoord: wat zal er na deze bijeenkomst gebeuren op het vlak van acties? Waar zal er over een actieplan worden gediscussieerd? Deze bijeenkomst was een uitstekende gelegenheid geweest om op dat vlak stappen vooruit te zetten. Met het “Manifest voor solidariteit, tegen egoïsme” heeft het ABVV een interessante tekst met heel wat argumenten voor het behoud van de sociale zekerheid opgemaakt. Maar wat zal met deze argumenten worden gedaan? Ook bij het ACV is die vraag relevant. Vandaag werd in Charleroi actie gevoerd tegen de stijgende levensduurte, wellicht niet toevallig op net dezelfde dag als de ABVV-militantenconcentratie.

Waarom werd niet van de gelegenheid gebruik gemaakt om een informatiecampagne op te starten op de werkvloer gekoppeld aan een nationale betoging van beide vakbonden rond een aantal concrete eisen zoals de uitbreiding van de index (afschaffing van de gezondheidsindex), nationalisatie van de energiesector, afschaffing van het Generatiepact en een intrekking van alle verdere plannen om de sociale zekerheid af te breken, een verzet tegen het communautair opbod en tegen de splitsing van onder meer de sociale zekerheid,…

Dat zal de vraag naar een politiek alternatief stellen. De bijeenkomst toonde een sterke solidariteit over de taalgrenzen heen en ook een bereidheid tot actie. Dergelijke acties zullen echter onmiddellijk botsen met de standpunten die worden verdedigd door alle traditionele partijen. De belangrijkste oppositie die we al hebben gezien van SP.a bestond uit het aandringen op een stemming over Brussel-Halle-Vilvoorde. Groen-voorzitster Vogels verklaarde dat het paarsgroene experiment “niet lang genoeg” geduurd had. Op die politici kunnen we niet vertrouwen om onze eisen en bekommernissen naar voor te brengen. Daarvoor zal er nood zijn aan ons eigen instrument: een nieuwe arbeiderspartij. Het Comité voor een Andere Politiek (CAP) kan mee een aanzet geven om het idee van een nieuwe arbeiderspartij breder te verspreiden.

---

Enkele foto’s (door Stephan C.)

Meer dan 150 dagen na de verkiezingen escaleren de regeringsonderhandelingen opnieuw met de stemming over BHV, de actie van de Franstalige burgemeesters in de Rand en de weigering van de Vlaamse overheid om die, nochtans democratisch verkozen, personen effectief te benoemen. Pessimisme is troef.

Anja Deschoemacker

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

Vrijdag 16 november: ABVV militantenconcentratie aan de Heizel

SOLIDARITEIT? JA! EGOÏSME? NEEN!

De prijzen swingen de pan uit: gas, elektriciteit en stookolie, benzine en diesel, voedingswaren, huurprijzen…

De ondernemingen stapelen de winsten op. Ze kregen meer dan EEN MILJARD belastingvoordelen ….

De ondernemingen stapelen de winsten op

Ze kregen meer dan EEN MILJARD belastingvoordelen (notionele intresten, nacht- en ploegenarbeid, verminderde bedrijfsvoorheffing)de winst van de eerste 20 beursgenoteerde ondernemingen steeg met 38% in twee jaar tijd! En de ondernemingen zouden nog meer loonmatiging willen? En nieuwe belastingverlagingen? Dat kan niet!

Het ABVV zegt ja aan een belastinghervorming. Maar dan wel een voor de lage en middelgrote inkomens! Het ABVV zegt ja aan de welvaartskoppeling van de sociale uitkeringen en aan een inhaaloperatie voor de laatste uitkeringen!

Laten we samen ons inkomen verdedigen!

Concentratie op de Heizel op 16 november (vanaf 10uur)

HET LEVEN WORDT DUURDER

De cijfers bevestigen wat we allemaal al wisten: het leven wordt duurder. De levensnoodzakelijke goederen, energie en huurprijzen blijven maar stijgen.

GEEN GENERACIEPACT BIS, MAAR MEER JOBS

Op politiek vlak wil men de lonen matigen. Men wil ook de jacht op de werklozen openen, de 50-plussers aan het werk houden tot na hun 65e (terwijl men vandaag vanaf 60 met pensioen kan) of ze "activeren" (alsof ze er zelf voor gekozen hebben om op straat gezet te worden). Wij zeggen duidelijk neen! Wij eisen meer banen! Want banen scheppen betekent ook rijkdom scheppen. Bovendien zijn kwaliteitsvolle banen de beste dam tegen armoede.

DE RENDABILITEIT VAN DE ONDERNEMINGEN STIJGT. MAAR INVESTERINGEN IN VORMING EN OPLEIDING, ONDERZOEK EN ONTWIKKELING EN IN INNOVATIE VOLGEN NIET

In tegenstelling tot wat sommigen beweren, wordt de concurrentiekracht van ons land niet afgeremd door de lonen, maar door het gebrek aan investeringen van de bedrijven in vorming en opleiding, onderzoek en ontwikkeling en in innovatie. In 2006 werd slechts 1,2% van de loonmassa besteed aan vorming en opleiding, hoewel de werkgevers het engagement aangegaan waren om 1,9% te investeren. Tussen 2001 en 2005 daalden de bedrijfsinvesteringen in onderzoek en ontwikkeling in ons land van 1,32% tot 1,08%, terwijl de doelstelling 2% bedroeg. En ook op het vlak van innovatie zit ons land in de staart van het peloton.Sinds 2002 is de rendabiliteit van onze ondernemingen fors gestegen en haalt nu weer het peil van het begin van de jaren ‘70. De eerste 20 Belgische beursgenoteerde bedrijven maakten in 2006 een winst van 23 miljard euro; dat is een stijging van 38% in vergelijking met 2005. De taart van de rijkdom in ons land is enorm groot, maar één op de zeven Belgen is wel arm!

GEEN EXTRA VERLAGING VAN DE VENNOOTSCHAPSBELASTING

Als de bedrijfswinsten stijgen, dan is dat dankzij de loonmatiging en de belastingvoordelen. En men wil nog eens opnieuw de belastingen voor de ondernemingen verlagen. De realiteit is echter dat – als de bedrijven niet meer voldoende bijdragen aan de financiering van de Staat – de werknemers daarvoor de rekening zullen moeten betalen. Dat betekent duurdere openbare diensten, afbouw van de dienstverlening, afvloeiingen bij de overheid en minder financiële armslag in de sociale zekerheid.

HET ABVV WIL EEN BETERE VERDELING VAN DE RIJKDOM

In plaats van nieuwe lastenverlagingen voor de bedrijven stelt het ABVV voor dat de nieuwe regering, hoe die er ook moge uitzien, rekening houdt met de noden van de werknemers en hun koopkracht verhoogt. Het ABVV stelt voor de belastingen te verlagen voor de loontrekkenden die dit het meest nodig hebben: de lage en de middelgrote inkomens. Een werknemer met een bruto-inkomen van 1.284 euro zou daardoor per maand 83 euro netto meer hebben. Het ABVV eist ook een strenge controle op de prijzen van voedingswaren en energieproducten.

Het ABVV blijft opkomen voor de werknemers en de uitkeringstrekkers in het kader van een sterke sociale zekerheid. Het wil voor alle werknemers van het land gemeenschappelijke cao’s (collectieve arbeidsovereenkomsten) en een gemeenschappelijke arbeidswetgeving.

Samen staan we sterk!
[/box]

De deelakkoorden die de oranje-blauwe onderhandelingspartners hebben afgesloten, tonen echter wel dat deze partijen absoluut akkoord zijn over een drastische verrechtsing van de politiek. In de media is de propaganda rond de “onbetaalbaar wordende pensioenen” opnieuw volop gestart en de arbeidersbeweging moet zich voorbereiden op een aanval.

Het patronaat en hun politieke vertegenwoordigers zullen er alles aan doen om de tekorten in de budgetten – vooral veroorzaakt door belastingsverlagingen, de notionele intrest en de verlagingen van de “patronale” lasten – te laten betalen door de werkenden en hun gezinnen. Daarbij zal geprobeerd worden om “structurele” maatregelen erdoor te duwen. Dat bovendien gepoogd zal worden om het stakingsrecht in te perken, mag als zeker worden beschouwd.

Wat komt is dus niet wat gerommel in de marge. Als ze een regering kunnen vormen, zal het gaan om maatregelen zoals in het Globaal Plan (1993). Dat plan, opgelegd door de toenmalige rooms-rode regering, voerde de gezondheidsindex en de loonnorm in, beide met een blijvend negatief effect op de koopkracht van de massa’s.

Om dat te doen, moet het te verwachten verzet van de arbeidersbeweging worden ingeperkt. En hoe doe je dat beter dan door een verdeel-en-heerstactiek? Het doel is daarbij niet om het land te splitsen, maar om het sociaal zekerheidsstelsel en de loonvorming geleidelijk op te delen in twee elkaar beconcurrerende regionale stelsels – om zo de neergaande druk op de lonen en de uitkeringen nog op te drijven.

Met dank aan de delegaties van Total en Degussa

Met hun initiatief voor het behoud van de federale sociale zekerheid hebben de syndicale delegaties van Total en Degussa de stilte doorbroken. In tegenstelling tot de vakbondsleidingen hebben deze delegaties een brede informatiecampagne gevoerd en nemen ze hun verantwoordelijkheid op om druk te zetten op de vakbondsleidingen om tot reële actie over te gaan.

Op een ogenblik dat de politci en media spreken over “dé Belgen”, “dé Vlamingen” of “de Walen”, heeft de petitie “Red de solidariteit” de verdienste om de solidariteit van alle arbeiders voorop te stellen. Er zijn wel enkele kritieken te geven. Zo stelt de petitie: “De solidariteit tussen de rijkere en armere inwoners en de solidariteit tussen rijkere en armere regio’s zijn pijlers van onze Belgische samenleving.” Dat is juist in zoverre men daarmee bedoelt dat alle sociale en democratische verworvenheden in België afgedwongen zijn door de gezamenlijke strijd van Vlaamse, Franstalige, Duitstalige en migrantenarbeiders. Wat betreft België als staat, kan men enkel vaststellen dat dit is opgezet als een zeer ondemocratische constructie die de belangen van de heersende elite dient en zich daarvoor heeft gespecialiseerd in de verdeel-en-heerstactiek.

De steun van heel wat personaliteiten heeft het initiatief breed in de media gegooid. Dat een aantal BV’s echter stelt dat “België een goed land is om in te leven en dat er liefst niet te veel moet veranderen”, zal bij de 15% armen in het land en al die gezinnen die moeten overleven met te lage lonen en uitkeringen op weinig overeenstemming kunnen rekenen. Wij bevechten de Vlaams-nationalistische elite die de Vlaamse arbeiders nog wat harder wil uitpersen, maar evengoed de Belgische elite van Lippens, Frère en Davignon die datzelfde wil doen in heel België.

Een actieplan is nodig!

In een dankwoord aan allen die hun campagne voor het behoud van de federale sociale zekerheid hebben ondersteund, schrijven de syndicale delegaties van Total en Degussa “… hopelijk betekent 24 oktober voor de vakbewegingen ook de start naar meer”.

LSP/MAS vervoegt hen in die hoop. De petitie was goed en moet doorgaan, maar meer is nodig. Overal in Europa ligt de “welvaartstaat” onder vuur. Daar waar men de aanvallen kon afslaan of de gevolgen ervan beperken, gebeurde dat steeds met massale strijd, met betogingen, stakingen en algemene stakingen. Ook in België zal het niet volstaan om te “onderhandelen”.

De delegaties van Total en Degussa hebben de stem van de solidariteit van alle werkenden en hun gezinnen luid doen weerklinken. Die solidariteit is één van de beste tradities van de Belgische arbeidersbeweging. Op het politieke terrein is die stem echter niet vertegenwoordigd. Het beste dat van de banden tussen de twee grote vakbonden en hun traditionele partijen nog kan worden verwacht, is dat ze de scherpste kantjes afvijlen – de aanvallen tegenhouden,, doen ze al zeer lang niet meer.

Het goede nieuws dat een derde van het SP.a-congres voor de linksere kandidaat-voorzitter heeft gestemd, werd onmiddellijk overstemd door de staande ovatie voor Vande Lanotte, een van de voornaamste architecten van het paarse afbraakbeleid. Hoewel we de doelstellingen van SP.a-rood een warm hart toedragen, geloven we niet dat de SP.a nog teruggewonnen kan worden voor arbeidersverzet en socialisme.

De arbeiders hebben nood aan een eigen stem, van communautaristen en unitaristen onafhankelijk, vertaald in concrete actie en een programma. LSP/MAS roept in dat kader op om CAP te vervoegen, dat zich op haar conferentie van 20 oktober tot doel heeft gesteld om een nieuwe arbeiderspartij op te bouwen.

Of CAP in de komende jaren effectief de krachten kan verzamelen om die doelstelling te realiseren, is allesbehalve zeker. Dat zal in hoge mate afhangen van de strijd in de samenleving en de manier waarop CAP zich daarin kan opbouwen. Maar op dit moment is het het enige initiatief in die richting, dat bereid is werkenden, werklozen, gepensioneerden en jongeren te organiseren tegen het asociale beleid en daarbij aan groepen en individuen toelaat hun eigenheid te bewaren en een open discussie te voeren over welke standpunten CAP als geheel inneemt.

De rooms-blauwe regeringsonderhandelaars willen minstens bepaalde aspecten van de sociale zekerheid aanpakken. Omdat de overheidsinkomsten dalen door de vele cadeaus aan het patronaat (via onder meer de “notionele intrestaftrek”), wordt bij de arbeiders en hun gezinnen gezocht naar middelen om dat goed te maken. De transfers van arm naar rijk worden zo verder opgedreven. Met de druk van een begrotingstekort wordt een aanval voorbereid.

Geert Cool

Het communautaire debat wordt aangewend om op basis van een verdeel-en-heerspolitiek een harder neoliberaal beleid te voeren. Diegenen die een splitsing van de sociale zekerheid eisen, doen dit niet om de sociale verworvenheden uit te breiden maar om er sneller komaf mee te maken. Het patronaat wil onder meer besparen op de pensioenen, meer flexibiliteit voor de arbeiders, beperking in de tijd van werkloosheidsuitkering, verdere privatiseringen in de gezondheidszorg,…

De sociale zekerheid werd afgedwongen door arbeidersstrijd en komt voort uit een traditie van collectieve strijd en organisatie. Vandaag is de sociale zekerheid al in sterke mate uitgehold. De privé-sector is aan een opmars bezig in de gezondheidszorg waardoor niet het verstrekken van zorgen, maar het maken van winst centraal komt te staan. De film “Sicko” van Michael Moore wordt hierdoor ook bij ons steeds meer realiteit.

Bij de pensioenen zien we dat de hoogste 20% van de pensioenen gemiddeld 16 keer zo groot zijn als de laagste 20%, reden daarvoor is de gedeeltelijke privatisering via het uitbouwen van de tweede en derde pijler van de pensioenen. Resultaat van deze privatiseringsoperatie: vandaag zijn 23% van de gepensioneerden arm, tegenover 12% in 1980.

De aanvallen op de sociale zekerheid zullen het aantal armen verder doen toenemen. Nu reeds is 15% van de Belgen arm. Onder de werkenden is dat volgens recente cijfers zo’n 3%. In Duitsland zorgden opeenvolgende aanvallen op de lonen en de sociale zekerheid er reeds voor dat bijna 10% van de werkenden onder de armoedegrens terecht kwamen. Staat ons een zelfde lot te wachten?

Het zal nodig zijn om te antwoorden op de aanvallen. Er zal verzet nodig zijn van de arbeiders en hun gezinnen. De oproep voor een nationale militantenconcentratie, zoals door ABVV-voorzitter De Leeuw naar voor werd gebracht op de Antwerpse militantenbijeenkomst van 24 oktober, is een goed initiatief. Om te komen tot een echte mobilisatie, zal het nodig zijn om een duidelijk programma met argumenten naar voor te brengen waarin wordt uitgelegd wat de geplande aanvallen op de sociale zekerheid betekenen. Ook zal die militantenconcentratie moeten gezien worden als een eerste stap in het opbouwen van een krachtsverhouding om de confrontatie aan te gaan.

Bovendien zal de discussie over een politiek verlengstuk niet verdwijnen. Zowat alle traditionele partijen steunden destijds het Generatiepact en laten zich nu meesleuren in een communautair opbod. Als we een partij willen die de belangen van de arbeiders en hun gezinnen actief verdedigt, zullen we zelf moeten bouwen aan zo’n partij. Het Comité voor een Andere Politiek (CAP) kan daar mee een aanzet toe geven.

---

16 november: militantenconcentratie aan de Heizel

De actie zal doorgaan op de Heizel in Auditorium 2000 en dit vanaf 10u. Het einde is voorzien rond 12u30. De Heizel is bereikbaar met metro 1A (richting Koning Boudewijn – halte Heizel). Deze metrolijn passeert via het Centraal Station. Er wordt gerekend op minstens 1.000 aanwezigen.

Op een druk bijgewoonde informatievergadering over de sociale zekerheid in Antwerpen, weerklonk vanuit de zaal een (weliswaar stille) roep tot actie. ABVV-voorzitter De Leeuw beantwoordde die vraag met de mededeling dat vrijdag met het ACV wordt gesproken over een militantenconcentratie midden november. Dat zal eventueel gevolgd worden door een actie eind november.

Geert Cool. Foto: Laurent G.

Het initiatief voor de informatievergadering in Antwerpen kwam van de syndicale delegaties van Total en Degussa die reeds enige maanden campagne voeren voor het behoud van de sociale zekerheid. Het is duidelijk dat het communautaire opbod vandaag ook wordt gebruikt om aanvallen op die sociale zekerheid voor te bereiden. Daarom is het nodig om waakzaam te zijn en zal er nood zijn aan actie.

Op de informatievergadering waren er ruim 250 aanwezigen, wat zeker niet slecht is voor een dergelijke bijeenkomst. Er waren drie sprekers: journalist Guido Fonteyn, ACV-topvrouw An Van Laer en ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw. Fonteyn bracht eerst een historisch stukje waarin hij terecht wees op de rol van het kapitalisme in de ontwikkeling van het België dat we nu kennen. Wallonië kende in de 19e eeuw een sterke opgang, voornamelijk op basis van de grondstoffen die er aanwezig waren. Tegelijk was het miserie troef in Vlaanderen met cholera, tyfus,… De medische term voor een overlijden door hongersnood was in die tijd “le mal de Flandre” (de Vlaamse ziekte…). Het einde van de industrialisering in Wallonië zorgde deze eeuw voor veel problemen, maar volgens Fonteyn zien we nu ook in Vlaanderen en begin van dat proces: bedrijven trekken weg, delokaliseren. Daartegenover zal er nood zijn aan solidariteit.

An Van Laer bracht een meer technische uitleg over wat de sociale zekerheid is en hoe dit functioneert. Er werd ingegaan op een aantal verschillende takken van de sociale zekerheid. Volgens Van Laer is de sociale zekerheid een goed product en moeten we het bijgevolg verdedigen. Nochtans hebben we volgens Van Laer reeds een aantal zaken moeten slikken: het Generatiepact of het activeringsbeleid voor werklozen dat op sanctioneren is gericht. Ook stelde Van Laer zich vragen bij het feit dat de middelen voor dienstencheques uit de pot van de sociale zekerheid komen.

Rudy De Leeuw stelde terecht dat Voka en Unizo de sociale zekerheid niet willen regionaliseren om de Vlaamse arbeiders en hun gezinnen meer sociale rechten toe te kennen. Neen, het gaat de patroons enkel om het doorvoeren van hun programma van verdere lastenverlagingen en daartoe komt het hen goed uit als ze de werkenden en uitkeringstrekkers in dit land tegen elkaar kunnen uitspelen. Voor de lonen zien we nu reeds dat geschermd wordt met de concurrentiepositie tegenover de buurlanden, wat zou het geven indien die concurrentie ook nog eens in dit land zelf wordt uitgespeeld? De Leeuw wees er ook op dat de regionale verschillen zich niet beperken tot Vlaanderen versus Wallonië, maar sterk streekgebonden zijn. In Oostende liggen de kosten voor de gezondheidszorg even hoog als in Charleroi bijvoorbeeld. De Leeuw stelde dat er een rechtse regering komt, maar dat er wat hem betreft nergens aan mag geraakt worden.

Na de drie sprekers was er tijd voor een pauze waarna vragen konden worden gesteld via formulieren die werden ingevuld. Hierdoor konden de militanten zelf niet het woord nemen, wat ongetwijfeld de sterkte van een aantal argumenten sterk heeft ondermijnd. Maar met drie sprekers is het qua tijd natuurlijk moeilijk om de nadruk te leggen op een debat met de zaal.

De belangrijkste vragen die naar voor kwamen, en die vaak werden opgeschreven door de aanwezigen, handelden over twee zaken: de vraag naar de verhouding tot politieke “partners” (of beter gezegd: het gebrek aan politieke partners) en de vraag naar actie. Alle traditionele partijen schakelen zich in het communautaire opbod in en staan voor een neoliberaal beleid van sociale afbraak.

De Leeuw kan zich proberen te verstoppen achter de oppositiekuur van SP.a, maar dat beantwoordt de vraag natuurlijk niet. De SP.a heeft 18 jaren regeringsdeelname niet gebruikt om de sociale zekerheid verder uit te bouwen, integendeel. Nu pleitte de partij bovendien voor een regionalisering van het tewerkstellingsbeleid. De SP.a kondigde al snel na de verkiezingen aan dat het een staatshervorming zou steunen, maar De Leeuw verzette zich daar nu tegen. Hij moest overigens toegeven dat veel syndicale militanten “verweesd” achterblijven omdat ze geen politieke vertaling voor solidariteit vinden in een periode van communautair opbod.

Dat klopt, maar de centrale vraag is natuurlijk wat je daaraan kan doen. In een discussie over media werd gesteld dat het moeilijk is om syndicale thema’s in de media te krijgen en dat er misschien nood is aan een eigen arbeidersmedia. Geldt dat op politiek vlak echter ook niet? Is er ook daar geen nood aan een eigen politiek verlengstuk, een nieuwe arbeiderspartij? Wij menen alvast van wel en het CAP-pamflet verdedigde de noodzaak van een nieuwe arbeiderspartij.

Waar de meeste vragen over gingen, was de vraag naar actie. Het CAP-pamflet had als titel “met de petitie red de solidariteit… tijd voor actie”. Dat weerspiegelde de sfeer in de zaal en de vele vragen hierover. De Leeuw stelde dat de zaal niet zo vol zat als vlak voor de beweging tegen het Generatiepact (toen de ABVV-leiding door de basis werd gedwongen tot actie), maar dat de goede opkomst wel een signaal vormt. Hij stelde dat er midden november een nationale concentratie zou komen, met eind november mogelijk een grote actie (eventueel in het kader van de petitie “red de solidariteit”?). Vrijdag zou hierover worden onderhandeld met het ACV.

Het feit dat er actie zal komen, is zeker positief. Maar het bleef erg vaag: welk soort actie, rond welke punten, hoe kan de actie gebruikt worden om te mobiliseren,… Een nationale actiedag met een duidelijk platform voor het behoud en de uitbreiding van de sociale zekerheid zou een mobiliserend effect kunnen hebben. Maar die conclusie werd gisteren jammer genoeg (nog?) niet getrokken in Antwerpen.