Category: Publieke sector – algemeen

Reactie van de ACOD-delegatie op de beschuldigingen van een aanval op de politie door brandweerlieden

De recente mediaberichten waarin onze brandweerlieden worden beschuldigd van het aanvallen van de politie met traangas en het verwonden van meerdere agenten, zijn uiterst ernstig. Deze beschuldigingen, die snel werden verspreid, schaden de eer en integriteit van ons beroep. Beelden zijn gepubliceerd.

Onze collega’s brandweerlieden zijn noch bewapend, noch uitgerust met helmen of andere middelen vergelijkbaar met die van de ordediensten. Uit de feiten die we kennen via de verspreide video’s blijkt duidelijk dat een geïsoleerde brandweerman tegen de grond werd gewerkt en vervolgens hardhandig werd vastgehouden door meerdere politieagenten. Bezorgde collega’s probeerden de man op de grond te hulp te komen.

Wij veroordelen deze duidelijk ongefundeerde beschuldigingen met klem en betreuren een eenzijdige visie zonder de politieactie in vraag te stellen. Een brandweerman (die mogelijk enkele centimeter voorbij de politieafzetting stond?) werd volgens de beelden op de grond geslagen. Ook het gebruik van een pepperspray is aangetoond, maar deze is in handen van een politieagent. De politie draagt geen maskers, en het is aannemelijk dat de spray die hun collega’s hinderde, werd gebruikt door een politieagent.

Wanneer deze feiten worden bevestigd, zou het passend zijn:

1. Dat de politie een correcte rectificatie publiceert.

2. Dat de directie een correcte rectificatie publiceert.

De delegatie stelt vragen bij de manier waarop de directie de ontvangen “informatie” aanpakt. Is het gepast om zo snel te reageren terwijl een situatie tijd vraagt om de nodige informatie te verkrijgen? Het gevoel dat leeft onder onze collega’s is dat de operationele agenten standaard als schuldig worden beschouwd. “Het is maar de vraag of ze hun onschuld kunnen bewijzen!”

We moeten ons afvragen of het logisch is dat drie of vier “losgeslagen brandweerlieden” (bewapend met pepperspray maar zonder enige bescherming) besloten om in hun eentje gehelmde en bewapende politieagenten met stokken, schilden, pepperspray en in overmacht te bestormen. Aan het einde van deze aanval zouden vier politieagenten gewond zijn geraakt! Dit klinkt al verrassend bij het lezen.

Als we ons beperken tot de informatie uit het persbericht, kan men aannemen dat geen enkele brandweerman een letsel heeft opgelopen… Dit is meer dan verrassend gezien de krachtsverhoudingen en de beelden waarop we zien hoe iemand tegen de grond wordt gewerkt.

Het is dringend noodzakelijk om een respectvolle en constructieve dialoog aan te gaan om een serene sfeer te herstellen. Als het inderdaad zo is dat het verboden is om het voorziene manifestatiegebied te overschrijden (mits dat het geval is), dan vinden wij het moeilijk te begrijpen hoe deze situatie een spectaculaire val rechtvaardigt, zoals te zien is op de beelden. De andere aanwezige collega’s hebben hun handen open, voor zich, om verkeerde bewegingen te vermijden, en proberen hun collega overeind te helpen. Ze lijken zichtbaar gestrest maar vertonen geen agressieve handelingen. De brandweerman die tegen de grond werd gewerkt, is waarschijnlijk de enige persoon waarvan men onmiddellijk kan vrezen dat hij gewond is geraakt bij het bekijken van de verspreide beelden.

Wij verwachten een reactie van de directie.

De ACOD-delegatie van SIAMU

Op maandag 29 januari brak er een spontane staking uit bij de TEC in Luik, de Waalse tegenhanger van De Lijn. Aanleiding was een nieuwe daad van agressie: een buschauffeur kreeg in de nacht van 28 januari een stoeptegel in zijn voorruit. De staking duurde een week. Sinds 2015 steeg het aantal gevallen van agressie met 250%!  

door Arno (Luik)

Geweld tegen het personeel van het openbaar vervoer is helaas niets nieuws. Het leidt vaak tot zogenaamde ‘emotionele’ stakingen, een terminologie die de volledig rationele aard van de strijd tegen agressie bagatelliseert. Deze gevallen van agressie zijn meestal de laatste druppel die de emmer van de frustraties en het gebrek aan respect voor het personeel én de reizigers doet overlopen. De afgelopen jaren was er een duizelingwekkende stijging van het aantal agressiegevallen. 

De staking werd met een week verlengd door personeelsvergaderingen en pas op 5 februari werd het werk hervat, na een akkoord met de directie en de tussenkomst van leden van de Waalse regering. Het akkoord bestaat uit een herdefiniëring van de zogenaamde “gevoelige” gebieden en een toename van zichtbare politiepatrouilles in deze gebieden en op bussen, evenals een toename van de ticketcontroles. Deze maatregelen pakken het probleem enkel aan de oppervlakte aan, de wortel van het probleem ligt veel dieper. 

De kwaliteit van het openbaar vervoer gaat snel achteruit. Dit gebeurt in een context waarin er net meer nood is aan openbaar vervoer, zowel vanuit ecologisch als sociaal oogpunt. Die nood botst op de gevolgen van jarenlange besparingen en een gebrek aan middelen. Vertragingen, afgeschafte en overvolle bussen … De slechtere dienstverlening leidt tot terechte frustraties bij de reizigers. Die worden vaak en ten onrechte uitgewerkt op het personeel, terwijl dat zelf het slachtoffer is van het gebrek aan middelen. 

Een betere dienstverlening is de beste manier om d frustraties en dus ook het aantal agressiegevallen te verminderen. Dit betekent ingaan tegen het just-in-time model van de TEC, waarbij er geen buffer is om vertragingen op een rit op te vangen en de hele dienstverlening in de soep loopt. Dit vereist investeringen in meer materieel, dat vernieuwd moet worden om de kwaliteit te verbeteren, en ook door extra personeel aan te werven. Dat laatste wordt bemoeilijkt door de slechte arbeidsvoorwaarden bij de TEC. 

Om de job aantrekkelijker te maken, zijn betere arbeidsvoorwaarden en meer collega’s nodig. Dat zou meteen ook de dienstverlening ten goede komen. Reizigers en personeel hebben een gemeenschappelijk belang, dat nog nadrukkelijker wordt door de ecologische en sociale crisis. Er is nood aan meer en beter openbaar vervoer. Het openbaar vervoer gratis maken zou daar ook aan bijdragen. Dit zou geen jobs bedreigen, want er is juist nood aan meer personeel op de bussen, trams en treinen om reizigers te informeren, toe te zien op vertrekprocedures en om te zorgen voor meer sociale controle.

Wat iedereen in de publieke sector weet en waar de vakbonden al jarenlang voor waarschuwen, is nu ook bevestigd door het Rekenhof. Het verminderen van het aantal ambtenaren leidt niet tot lagere kosten. Steevast zijn overheden immers genoodzaakt om meer beroep te doen op externe diensten en consultants om de gaten te vullen die vallen door het lagere aantal ambtenaren.

Die externe diensten en consultants zijn niet goedkoper, zo stelde nu ook het Rekenhof vast. Daar komt nog een belangrijk argument bovenop, waar het Rekenhof zich uiteraard niet over uitspreekt. Namelijk de transparantie en democratische controle. Waar ambtenaren verantwoording moeten afleggen voor wat ze doen, is dat voor externe consultants veel minder het geval.

De cijfers van het Rekenhof zijn opmerkelijk. Het schrappen van 1400 ambtenarenjobs door de Vlaamse overheid leverde geen financiële winst op, maar koste de overheid net meer. Door de besparingen op eigen personeel, wordt er meer beroep gedaan op externe consultants. De regering-Jambon bespaarde 75 miljoen euro per jaar door het met 1400 ambtenaren minder te doen. Tegelijk steeg de kost van de uitbestede diensten en de inzet van externe consultants van 449 miljoen naar 612 miljoen euro. Dat is een stijging met 163 miljoen euro, of ruim twee keer zoveel als de besparing op het eigen personeel.

Het Rekenhof stelt bovendien vast dat de diensten van de Vlaamse overheid hard lijden onder het personeelstekort. “Er is sprake van een toename van de werkdruk, werkstress en burn-out.” De Vlaamse overheid geeft dus het slechte voorbeeld als werkgever. Dit zet de dienstverlening onder druk, met gevolgen voor zowel het personeel als de gebruikers.

Waarom voert de Vlaamse regering dan al jarenlang een beleid van besparingen op het personeel? Dat is deels een ideologische kwestie. Externe diensten en consultants zijn private spelers en die genieten voor liberalen van allerhande slag de voorkeur op ambtenaren. We horen al jarenlang het riedeltje dat ambtenaren log, weinig dynamisch en duur zijn. Nu blijkt dat die ‘goedkope’ en ‘flexibele’ private werkenden echter dubbel zo duur zijn… Het vrijemarktfundamentalisme van de gevestigde partijen is echter niet onder de indruk van de feiten. Vlaams minister Rutten reageerde niet op het rapport van het Rekenhof.

De afbouw van het aantal ambtenaren is daarnaast bewust beleid in de richting van een zo slank mogelijke overheid die zo weinig mogelijk diensten aanbiedt. Het is echter een fabel dat er nog veel ‘vet op de soep’ zit dat gemakkelijk kan weg bespaard worden. De aanhoudende besparingen die enkel nodig zijn omdat alle overheden cadeaus geven aan de grote bedrijven of de middelen daar niet willen zoeken, zetten alle overheidsdiensten op hun tandvlees. Alles is al kapot bespaard, elke nieuwe besparing levert hierdoor in de praktijk niets meer op.

Hetzelfde beleid zien we ook federaal, zowel bij de ambtenaren als bijvoorbeeld het spoor of de infrastructuur. Het is voor de groenen en de sociaaldemocraten gemakkelijk om terechte kritieken op de Vlaamse regering te geven, maar die zouden een pak sterker overkomen als ze federaal niet hetzelfde beleid zouden voeren. 

Voor de vakbonden bevestigen de vaststellingen van het Rekenhof wat zij al jarenlang zeggen. Het is één punt om gelijk te hebben, het is een ander om gelijk te krijgen. Een stoutmoedige campagne voor meer publieke middelen voor de ambtenaren en de openbare diensten, met een actieplan en een betrokkenheid van de gebruikers van de openbare diensten, zou daarin een essentiële plaats innemen.

Alle kinderdagverblijven in de stad Luik waren een week lang gesloten in het kader van de algemene staking van de openbare diensten op 10 maart. Dit was ongekend. Het stakende personeel eist erkenning van het zware karakter van hun job. Ze waren op 10 maart solidair aanwezig op verschillende andere stakingspiketten. We spraken met een vakbondsmilitante die in een kinderopvang in Herstal werkt.

Interview door Giulia (Luik)

Waarom staken jullie?

“Er is het tekort aan personeel. Er is niet veel statutair personeel, velen werken met tijdelijke contracten. Er is veel deeltijds werk en oudere collega’s werken vaak vier vijfden. Als iemand vier vijfden werkt, is er vaak geen vervanging voor de vijfde dag. Een collega ging in mei met pensioen, maar is nog niet vervangen. Als iemand ziek is, zijn we helemaal onderbemand. Onze directrice deed een aanvraag voor twee polyvalente kinderverzorgsters, maar er is niet genoeg geld.”

“Natuurlijk geven we altijd voorrang aan de kinderen, maar als we bijvoorbeeld in de keuken te weinig personeel hebben, moeten we dat elders vandaan halen… ook al is elke taak heel specifiek. Daarbij komt nog de administratieve rompslomp. We zouden graag dingen invoeren om de dienstverlening te verbeteren, zoals biologische voeding, de dienstverlening uitbreiden zodat deze aansluit op de werktijden van de ouders, enzovoort, maar dat is moeilijk in deze omstandigheden.”

“We moeten begrijpen dat onze opvangstructuur onvoldoende is. We hebben een wachtlijst van 100 kinderen. De meeste zwangere vrouwen moeten zich bij verschillende kinderdagverblijven aanmelden. En er zijn geen voorzieningen voor noodopvang. Bovendien zijn er problemen met de voorzieningen. De linnenkamer bevindt zich in een kelder en de vochtigheid veroorzaakt schimmel. We vechten al twee jaar om hier iets aan te doen!”

“Het is vermoeiend. Daarom zit ik in de vakbond, als er iets mis gaat zeg ik dat er oplossingen moeten komen. Vaak lopen dingen vast door een gebrek aan middelen.” 

De deelname aan de staking is groot. Hoe komt dit? 

“Met alles wat er gebeurt, van de energiecrisis over de pensioenen tot de kosten van levensonderhoud, hebben mensen geen vertrouwen meer in het beleid. Velen zeiden dat één dag staking geen verschil zou maken. Daarom staken we meerdere dagen. Dat was niet evident. We houden rekening met ouders in moeilijkheden, collega’s die het financieel lastig hebben … Kinderen kunnen niet zomaar in elke opvang geplaatst worden en we mogen hen uiteraard niet in de steek laten.”

“We organiseerden een rotatie met een vergadering op vrijdag om de staking op maandag te starten. Uiteindelijk ging het goed, zelfs indien de omstandigheden moeilijk waren. De organiserende instantie liet ons in de steek door te zeggen: ‘Doe wat jullie willen, als de kinderen maar in goede omstandigheden worden opgevangen.’ Uiteindelijk slaagde onze staking omwille van de enorme solidariteit tussen de collega’s.”

Wat zijn de belangrijkste eisen?

“Meer middelen! Het Office de la Naissance et de l’Enfance (ONE) wil dat de opvang ‘s ochtends en ‘s avonds meer open is, dat de openingstijden uitbreid worden. Daarvoor hebben we meer subsidies nodig. Dat is ook nodig om de opvang te verbeteren en om meer te kunnen inspelen op ouders in moeilijkheden.”

“Ten tweede moet het beroep worden opgewaardeerd met degelijke opleidingen en betere arbeidscontracten. Dit betreft ook de lonen. Als je alleen bent met een kind en je moet werken voor een paar honderd euro die je uitgeeft aan vervoer, of je verliest sociale uitkeringen en bent er niet voor je kind, dan is de keuze snel gemaakt! We moeten betere lonen en betere steun voor mensen kunnen krijgen.”

Samen tegen aanval op pensioenen en voor drastisch meer middelen

Over alle sectoren van de openbare diensten heen werden, regering na regering besparingen doorgevoerd. Dikwijls onder het mom dat het niet ‘efficiënt’ genoeg loopt. Nadat ze onze publieke diensten bureaucratisch organiseerden, haalden ze dit aan om er systematisch middelen uit te halen. Tegelijkertijd werden tal van diensten op de markt gegooid, denk maar aan de post, onderdelen van het openbaar vervoer, telefonie, enz. Wat de markt doet met bijvoorbeeld zorg, toont de Franse zorgmultinational Orpea met de sluiting van tien rusthuizen omdat het niet in infrastructuur wil investeren. Deze kaalslag moet stoppen!

door Wouter (Gent) uit maandblad De Linkse Socialist

Onderinvestering doet onze diensten kraken

De structurele afbouw en afbraak leiden tot een achteruitgang van de dienstverlening. Bij het spoor is dit heel duidelijk: vorig jaar waren er 40% meer afgeschafte treinen door een gebrek aan personeel en degelijke infrastructuur. De klassen zijn overvol waardoor leerkrachten uitvallen of wegvluchten uit het onderwijs. Essentiële diensten zoals de brandweer hebben niet voldoende materieel om mensen te redden. In Gent schrapte men een winteropvang voor daklozen en krimpt het buurtwerk met minimum 10%.

Het gebrek aan middelen zet de dienstverlening onder druk. Het verhoogt ook de werkdruk van het personeel. Bij het spoor of bij de politie kan verlof vaak niet opgenomen worden, waardoor uitval wegens ziekte toeneemt. We kunnen dit niet langer accepteren.

Handen af van de pensioenen! Het Franse voorbeeld volgen

De federale regering wil besparen op de pensioenen. De discussie tussen Lalieux (PS) en De Croo (Open VLD) gaat niet over het omkeren van de besparingen, maar over hoever ze willen gaan. Nu ligt de perequatie van de ambtenarenpensioenen onder vuur, waardoor deze niet langer volledig zouden meegroeien met de lonen. De Croo wil de perequatie afschaffen, wat 200 miljoen euro zou ‘opleveren’. Lalieux stelt een plafond van 0,5% groei voor. De Croo stelt zelfs de indexering van het minimumpensioen in vraag!

Ambtenaren kunnen bij langdurige ziekte met vervroegd pensioen worden gestuurd. Lalieux wil het tijdelijk ziektepensioen van twee jaar verlengen om te vermijden dat hier nog gebruik van wordt gemaakt. In de plaats van iets te doen aan de arbeidsvoorwaarden en zo de uitval wegens ziekte te beperken, richt de minister zich tegen de zieken.

De federale regering wil het vervroegd pensioen koppelen aan strengere voorwaarden inzake het aantal gewerkte dagen. Gemiddeld leiden we een gezond leven tot 62 à 64 jaar. Op tijd op pensioen gaan, is dus cruciaal! De pensioenleeftijd van 67 jaar en de beperkingen voor vervroegd pensioen, zijn onaanvaardbaar. Bij de brandweer eist het personeel pensioen op 60 jaar. De levensverwachting bij de brandweer ligt zeven jaar onder het gemiddelde.

Momenteel komen Franse werkenden en jongeren massaal op straat tegen de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar. Ze hebben groot gelijk en hun voorbeeld verdient navolging. Wij moeten niet opdraaien voor een begrotingstekort dat het resultaat is van de winsthonger van de bedrijven. Toen de regering het puntensysteem voor pensioenen wilde doordrukken, werd dit tegengehouden door ons verzet. Strijd loont!

De pensioenleeftijd en de toegang tot vervroegd pensioen moeten voor iedereen worden verlaagd! Een minimumpensioen van 1700 euro voor iedereen, ook voor wie een onvolledige loopbaan heeft, is noodzakelijk om te voorkomen dat onze senioren in armoede terechtkomen.

Alle sectoren samen!

Het ontbreekt niet aan acties in de openbare diensten. Enkele voorbeelden:

• Het spoorpersoneel staakte voor meer middelen, een verhoging van de barema’s, meer veiligheid …
• In het Franstalig onderwijs waren er al vier stakingsdagen. Er waren betogingen en acties voor meer leerkrachten, degelijke gebouwen en betere werkvoorwaarden. 
• Werkenden uit de publieke ziekenhuizen namen massaal deel aan de grootste non-profit betoging (22.000!) sinds lang. Het personeel betoogde voor meer middelen, hogere lonen en een 30-urenweek. De lokale ambtenaren van de OCMW’s in Brussel gingen voorafgaand in staking.
• De federale ambtenaren voerden tal van acties om de naleving van een akkoord rond loonsverhogingen en andere kwesties te eisen.
• Bij de brandweer en de politie wordt gemobiliseerd naar een betoging op 7 maart, onder meer om meer personeel en meer middelen af te dwingen.

Dit laat zien hoe gemeenschappelijk onze belangen zijn. Een verenigde strijd is cruciaal om te winnen. Het resultaat van de staking van 10 maart en het vervolg daarop moeten in personeelsvergaderingen worden besproken. Maar ook interprofessionele vergaderingen in elke stad zijn noodzakelijk. Want deze strijd moet gedragen worden door de hele arbeidersbeweging, de hele samenleving heeft nood aan uitgebouwde openbare diensten. 

We moeten een einde maken aan de tekorten door werk in de publieke sector weer aantrekkelijk te maken, met een 30-urige werkweek zonder loonverlies, met bijkomende aanwervingen en herstel van de benoemingen als statutair. Alle privatiseringen en liberaliseringen moeten worden teruggedraaid, want ze hebben noch de kosten voor de gebruikers verlaagd, noch de kwaliteit verbeterd. Een verhoging van alle salarissen met 330 euro bruto per maand is zowel in de openbare als in de particuliere sector noodzakelijk om ons koopkrachtverlies te beperken.

Is er geen geld? De winsten van de grootste bedrijven en de financiële sector zijn vandaag erg hoog. Ze investeren miljarden euro’s in hun eigen aandelen in plaats van te investeren in de samenleving. De nationalisatie van de financiële sector zou het mogelijk maken om de nodige middelen voor de openbare diensten vrij te maken.

Openbare diensten die de afgelopen decennia geprivatiseerd werden, moeten in publieke handen komen door nationalisatie om garantie op kwalitatieve en voldoende dienstverlening te bieden. Dit is cruciaal om te vermijden dat diensten doorgeschoven worden naar gezinnen, vaak naar vrouwen. Openbare diensten onder democratische controle van alle werkenden zijn nodig om goede arbeidsvoorwaarden en degelijke dienstverlening mogelijk te maken. Om degelijke en toegankelijke openbare diensten aan iedereen te garanderen, is een breuk met het huidige beleid en het systeem nodig.

Openbare diensten opgeofferd, bevolking in de steek gelaten

• Meer personeel, minder werkdruk, meer dienstverlening!
• Voor een radicaal plan van publieke investeringen in diensten op basis van de noden
• Neen aan de aanval op de pensioenen!

Het is een understatement te zeggen dat de ambtenaren de laatste jaren zwaar op de proef zijn gesteld! Covid, overstromingen, de energiecrisis … Het is duidelijk: de zogenaamde “geprivilegieerde ambtenaren” hielden de essentiële infrastructuur voor de samenleving overeind. De actieweek en de staking van de openbare diensten op 10 maart is noodzakelijk, en we moeten verder gaan.

door Simon (Luik)

Hoeveel noodsituaties werden niet vermeden of opgelost dankzij de gezondheidsdiensten, de brandweer en de civiele bescherming, de sociale diensten en het veiligheidspersoneel? Om nog maar te zwijgen van al het administratief personeel dat tijdens noodsituaties het werk op het terrein mogelijk maakte.

Het overheidspersoneel voert zijn taken uit terwijl de adepten van het neoliberalisme al dertig jaar drastisch snoeien in alle overheidssectoren. Zogezegd zou dit leiden tot meer efficiëntie en een betere dienstverlening aan de bevolking. Het is vandaag moeilijk de verwoestingen van deze ‘hervormingen’ te ontkennen.

Onze slecht uitgeruste overheidsdiensten staan op instorten, zoals het Brusselse Justitiepaleis, dat al zo lang (1984!) wordt gerenoveerd dat de steigers moesten worden gerenoveerd … De ontmanteling van de civiele bescherming was pijnlijk voelbaar tijdens de overstromingen van 2021. Overal ontbreekt het aan middelen om in de behoeften van de bevolking te voorzien.

Daarbij komt nog het type van beheer, dat op managersleest gestoeld is. De gemillimeterde evaluaties van elk personeelslid, die helaas in de meeste overheidsdiensten te vinden zijn en die men nu probeert op te leggen in het Franstalige onderwijs, waren officieel bedoeld om de productiviteit te verhogen. In werkelijkheid zetten ze het onderbezette personeel onder druk. In de taal van de managers klinkt het dan dat er ‘meer gedaan kan worden met minder’. Dit heeft de werkomstandigheden bij onder meer het spoor zo hard ondermijnd dat het soms onmogelijk is om verlof op te nemen. Dezelfde managers klagen nu dat ze moeite hebben om nieuw personeel te vinden en dat het aantal langdurig zieken toeneemt.

Openbare diensten: het erfgoed van wie er geen heeft

De afgelopen maanden gingen veel werkenden uit de openbare sector in actie. Ze hieven het hoofd: betogingen en stakingen bij het spoor en in de zorg (waarvan het personeel het grootste contingent vormde in de grote non-profit betoging op 31 januari). Andere voorbeelden zijn het personeel van het Brusselse OCMW, dat op 16 december staakte, de politie en de federale ambtenaren.

De werkenden in de openbare diensten zijn duidelijk in het offensief, maar tot nu gebeurde dat in verspreide slagorde. De staking van 10 maart is een eerste gezamenlijke actie om de investeringen te eisen die nodig zijn om de opdrachten ten dienste van de bevolking uit te voeren.

Elke vakbondsactivist weet dat een eenmalige actie niet zal volstaan om de regeringen tot toegevingen te dwingen. Wachten tot na de verkiezingen van 2024 is geen optie, nu al beginnen de politici plannen te maken om het besparingsbeleid te hervatten. Iedereen in de openbare sector weet wat dat betekent: meer van dezelfde miserie voor de collega’s en de dienstverlening. Er is nood aan een actieplan voor loonsverhogingen die de stijgende prijzen echt dekken, voor een collectieve arbeidsduurvermindering tot 30 uur per week zonder loonverlies en voor een massaal plan van publieke investeringen.

Is er geen geld voor de openbare diensten? Haal het geld waar het zit: bij de grote bedrijven en de superrijken. Recordwinsten van energiebedrijven en banken tonen de mogelijkheden. De nationalisatie van de financiële sector onder controle van de gemeenschap kan middelen mobiliseren voor investeringen in de samenleving, in plaats van in speculatie.

De acties in maart mogen geen eindpunt zijn, maar het begin van een zo breed mogelijk tegenoffensief. Dat kan een dynamiek creëren waarmee we ook de collega’s uit de privé meetrekken in een veralgemeende beweging.