Category: Syndicale rechten

Vandaag deed de Antwerpse rechtbank van eerste aanleg uitspraak in de zaak die op derdenverzet werd aangespannen tegen het eenzijdig verzoekschrift van de directie van Petroplus. Met het eenzijdig verzoekschrift werd een stakingsactie onmogelijk gemaakt. De rechtbank volgde nu – na een procedure op tegenspraak – de argumentatie van het ABVV.

Persbericht van het ABVV

De rechtbank van eerste aanleg van Antwerpen heeft vandaag, op 15 september, een belangrijke uitspraak gedaan ter ondersteuning van het stakingsrecht. De aanleiding was een sociaal conflict bij de Antwerpse raffinaderij Petroplus. De werkgever verkreeg 12 augustus van de rechtbank, via eenzijdig verzoekschrift, een verbod op alle mogelijke stakings- en collectieve acties. De voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg vernietigt nu deze beschikking met een reeks duidelijke en overtuigende argumenten.

Net zoals voordien in andere collectieve conflicten zorgde de directie van Petroplus via een eenzijdig verzoekschrift voor een preventief verbod op collectieve acties en stakingen bij het bedrijf. De raffinaderij was namelijk van plan om een catalist uit de vestiging te verwijderen. Omdat het bedrijf te koop staat vreesden de werknemers voor hun jobs. Op de bewuste dag van de verwijdering werden de werknemers en vakbondsmilitanten dan ook door een deurwaarder bedreigd met enorme dwangsommen, waardoor de actie werd opgeschort.

Naast het feit dat dit een inbreuk vormt op het herenakkoord om geen juridische middelen in te zetten tegen stakingen heeft het ABVV altijd gesteld dat dit een feitelijke inbreuk op het stakingsrecht vormt.

De Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg van Antwerpen zag ook verschillende argumenten om de oorspronkelijke beschikking te vernietigen. Grondwettelijke rechten zoals de rechten op vrije meningsuiting en de rechten op collectieve actie zijn niet voor betwisting vatbaar via eenzijdig verzoekschrift. We geven jullie de belangrijkste argumenten mee:

• Het recht op collectieve acties is een fundamenteel recht en kan slechts zeer uitzonderlijk beperkt worden
• Het plaatsen van stakingspiketten vormt een onvervreemdbaar onderdeel van het stakingsrecht
• Het juridisch instrument van het kortgeding mag enkel worden toegepast als de beschikking geen maatregelen beveelt die bepaalde rechten (waaronder het stakingsrecht) op onherroepelijke en definitieve wijze aantasten
• Het juridisch instrument van het kortgeding mag enkel worden gebruikt als de tegenpartij onbekend is. De rechtbank oordeelde dat er voldoende bewijs was dat beide partijen elkaar goed kenden

Voor het geval van Petroplus betekent dit concreet dat de werknemers van het bedrijf opnieuw vrij zijn om actie te voeren om hun tewerkstelling te beschermen. Voor het gerechtelijk arrondissement Antwerpen is dit een juridisch precedent, waarbij duidelijk wordt gemaakt dat er geen beperking aan het stakingsrecht mag worden opgelegd tenzij bij het ernstig bedreigen van de openbare orde of het plegen van gewelddaden.

Voor ABVV Petroleum gaat de actie bij Petroplus dus gewoon verder. En ook de strijd voor de ondersteuning van het stakingsrecht wordt door het ABVV onverminderd doorgezet.

Bij Daphne in Sint-Denijs-Westrem waren een deel van de arbeiders tot gisteren in staking om de mogelijkheid tot CAO’s te onderhandelen met erkenning van de bestaande syndicale afvaardiging af te dwingen.Gisteren werd een onaangekondigde solidariteitsactie georganiseerd door ABVV en ACV. De politie was echter al voor de actie begon aanwezig en het éénzijdig verzoekschrift van de gerechtsdeurwaarder hing al uit: 1000 euro per uur per persoon die het functioneren van het bedrijf zou verhinderen.

Benoit (Gent)

Eerder werden éénzijdige verzoekschriften door gerechtsdeurwaarders in de distributiesector al onwettig verklaard. Waarom werd door de secretarissen nu niet benadrukt dat dit een inbreuk op het stakingsrecht was? Een dag eerder vond nog een actie plaats in Antwerpen tegen het gebruik van eenzijdige verzoekschriften bij Petroplus.

Op de solidariteitsactie waren er een 70-tal aanwezigen, wat zeker een hart onder de riem is voor wie in KMO’s zonder het recht op een volwaardige syndicale afvaardiging in staking durft te gaan. We spraken op de actie met verschillende stakende arbeidsters van het bedrijf. Om evidente redenen laten we hen anoniem aan het woord.

Hoe is het conflict ontstaan?

“De staking is vorige week donderdag in de namiddag begonnen, maar we vragen al verschillende maanden een CAO. Gedurende heel die periode was duidelijk dat de directie zelfs niet bereid is om te luisteren. De directeur speelt de arbeiders tegen elkaar uit, de klassieke verdeel-en-heerstactiek.

“Aanvankelijk hadden we twee delegees. Die zijn onder druk beiden terug aan het werk gegaan. De ACV-delegee ging gisteren terug aan het werk, wellicht uit angst om haar job te verliezen. Ze is hier al 22 jaar in dienst en op die leeftijd ander werk vinden, is niet evident. Het probleem is wel dat we hierdoor onze twee locomotieven kwijt zijn. Wellicht is de directie hierdoor ook op voorhand op de hoogte geraakt van de actie.”

Wat zijn jullie eisen?

“Het is zo dat ik sinds 1 maand ontslaan ben en aangezien ik Franstalig ben, is het ook nogal moeilijk om al die eisen te verwoorden. De manier waarop ik ben ontslagen, zegt wel veel. Uiteindelijk waren er twee redenen. Aangezien we hier boeken en dergelijke distribueren, kwam het soms voor dat ik even las in de boeken die we verdelen, maar nooit lang. De andere reden was dat ik een grote fout had gemaakt: ik had twee bestellingen verwisseld. Daarop hebben ze me zonder pardon buitengesmeten op een volledig respectloze manier. Aangezien we geen syndicale delegatie hebben, moeten ze zich daar ook niet veel van aantrekken.”

Iemand anders antwoord op de vraag wat de eisen zijn:

“Onze enige echte eis is eigenlijk de mogelijkheid tot collectieve onderhandelingen, een volwaardige syndicale vertegenwoordiging die resulteert in CAO’s.”

Wat zijn de verdere plannen?

“Wij zouden willen verder doen met de staking, maar de delegees zelf hebben gecapituleerd.”

Waarom zijn de delegees terug aan het werk gegaan?

“De grond werd hen te heet onder de voeten, daardoor zijn ze naar binnen gegaan en zullen ze wel opslag gekregen hebben. Het is zo dat delegees hier aangesteld zijn, maar ik ben altijd content geweest van de ACV-delegee. Nu staan we hier natuurlijk wel alleen. Diegenen die hier vandaag buiten staan, willen verder gaan met de staking. Het is met deze actie ook duidelijk dat de vakbonden ons zullen steunen in verdere acties. De secretarissen (van zowel ABVV als ACV) zeiden dat de actie niet stopgezet wordt, maar opgeschort. Op 15 september zal er een ‘verzoening’ plaatsvinden, dan evalueren we of we verder actie voeren of niet.”

Hoeveel mensen zijn er vandaag in staking?

“Oorspronkelijk waren we met 13 van de 19 arbeiders in staking. Op een totale bedrijfsgrootte van 45 mensen in dienst zijn er zo’n 20 bedienden waarvan heel veel interims. Er zijn maar zo’n drie of vier vast aangenomen bij de bedienden en bijgevolg is er voor hen weinig reden of motivatie om mee te staken. Op twee jaar tijd zijn zowat alle bedienden vertrokken. Op dit moment zijn er van de 13 nog 9 aan het staken. De ABVV-delegee is geschorst vanwege het stopzetten van syndicale activiteiten. Het feit dat de directeur aan vriendjespolitiek doet en dat diegene die komt klikken opslag krijgt, heeft natuurlijk een effect op diegenen die niet naar de pijpen willen dansen van de directie.”

Wat stellen jullie, de arbeiders in staking, zelf voor, voor de komende dagen?

“We zullen zien wat de verzoening brengt.”

Zien jullie het zitten om morgen binnen te gaan?

“Niet echt, persoonlijke intimidatie zal er bij horen. Het is geen toeval dat er hier al iemand bij ons staat die eerder op respectloze wijze werd afgedankt.”

---

Deze morgen werd aan het Antwerpse justitiepaleis actie gevoerd tegen de poging om syndicale acties bij Petroplus te verbieden met eenzijdige verzoekschriften en deurwaarders. Naar aanleiding van het optreden van een deurwaarder werd derdenverzet aangetekend door de vakbonden. Deze procedure kwam vandaag voor en de vakbonden hadden opgeroepen tot een protestactie. Een 120-tal syndicalisten namen deel aan deze actie, daaronder vertegenwoordigers van zowel ABVV als ACV. We publiceren enkele foto’s.

Het Internationaal Vakverbond publiceerde een verslag over de syndicale rechten in 2008. De internationale vakbondskoepel trekt daarbij aan de alarmbel. In tal van landen is het nog steeds levensbedreigend om syndicaal actief te zijn. Maar ook in landen als België is er een toename van het aantal aanvallen op het recht om syndicale actie te voeren.

Door Simon Hupkens

Als het over syndicale rechten gaat, wordt vaak gedacht aan de neokoloniale wereld. Dat is deels terecht. Ook nu weer verwijst het Internationaal Vakverbond naar de vele aanvallen op het recht om zich te organiseren, inmenging van regeringen in syndicale activiteiten en ontslagen omwille van vakbondsactiviteiten. En dat zijn dan nog maar lichte aanvallen op de syndicale rechten. In Colombia werden 49 activisten vermoord omwille van hun syndicale activiteiten. In Guatemala vielen 9 doden. Ook elders zijn er doden gevallen onder arbeiders die opkwamen voor hun rechten.

In België gaan de aanvallen gelukkig niet zo ver, maar het Internationaal Vakverbond acht het wel nodig om te wijzen op enkele zorgwekkende evoluties. Het Belgische patronaat organiseert zich steeds beter om stakingen onmogelijk te maken. Ondanks het informele akkoord uit 2002 (het zogenaamde “herenakkoord”) om niet naar de rechters te stappen bij collectieve conflicten, zijn er toch steeds meer gerechtelijke procedures tegen stakers. De vakbonden kwamen hun verbintenissen uit het herenakkoord na, het patronaat niet.

In 2008 waren er verschillende gerechtelijke procedures die erop gericht waren om stakersposten onmogelijk te maken. Procedures op eenzijdig verzoekschrift werden ingezet om dwangsommen te kunnen opleggen aan al wie deelnam aan een stakerspost. Daarbij werden gerechtsdeurwaarders ingezet en bij Carrefour ook de politie. Voor het eerst in jaren werd een stakingspiket door de politie fysiek aangevallen. Na Carrefour volgden anderen: Cytec, UCB, Elia,… In oktober 2008 was er een heuse golf van gerechtelijke procedures van het patronaat om stakersposten onmogelijk te maken (en stakingen dus te verbieden).

Daarmee heeft het Belgische gerecht het stakingsrecht met de voeten getreden en gaat het in tegen onder meer Europese regels inzake syndicale rechten.

Het rapport haalt ook uit naar de vele gevallen van delegees die worden afgedankt wegens hun syndicale activiteiten. Ondanks de bescherming van delegees wordt toch regelmatig tot ontslag overgegaan. Vaak zelfs zonder de procedure te respecteren. Daartegen wordt door het gerecht minder doortastend opgetreden.

Misschien nog één frappant recent voorbeeld van een inbreuk op de syndicale rechten in ons land. Bij IAC (Italian Automotive Center, de distributeur van Fiat in ons land) werd het bedrijf geherstructureerd. De 90 werknemers werden verdeeld in twee “zelfstandige” bedrijfseenheden. Eén daarvan met 24 werknemers werd met sluiten bedreigd. “Toevallig” betrof het de bedrijfseenheid waar de 12 beschermde syndicale militanten in werden ondergebracht. Toen de arbeiders in actie gingen tegen deze poging om de syndicale werking weg te herstructureren, riep de directie plots die acties in als “dringende reden” om de arbeiders af te danken.

De economische crisis zal leiden tot patronale druk op de syndicale rechten. De angst voor jobverlies zal een rol spelen in het tegenhouden van mobilisaties. Maar om onze syndicale rechten te verdedigen, is het nodig om ons te organiseren en te mobiliseren. Solidariteit is het beste wapen tegen het agressieve patronaat. Die solidariteit moet worden georganiseerd bij iedere inbreuk op onze syndicale rechten.

De Franse multinational Total ging in Engeland een harde confrontatie aan met de arbeiders van de raffinaderij in Lindsey. Na solidariteitsacties tegen het ontslag van strijdbare militanten bij een onderaannemer, ging de directie over tot een lock-out. Alle arbeiders werden afgedankt. We laten Keith Gibson van het stakerscomité en lid van de Socialist Party aan het woord.

Artikel uit het zomernummer van maandblad "Socialistisch Links"

“Op maandag 22 juni gingen ontslagen arbeiders over tot een symbolische actie: ze verbrandden hun ontslagbrieven collectief voor de gebouwen van de olieraffinaderij. Daarmee werd een duidelijke boodschap gegeven aan de directie van Total: massale afdankingen zullen de arbeiders er niet toe brengen om de staking af te blazen.

“Eerder was er een spontane en dus “illegale” stakingsactie op 11 juni. Die actie was gericht tegen het ontslag van 51 arbeiders bij een onderaannemer. Dat ontslag was een poging tot afrekening met strijdbare militanten. Total weigerde hierna om te onderhandelen over de 51 afdankingen en eiste een hervatting van het werk. Een personeelsvergadering besliste om de patronale chantage niet te aanvaarden en de acties verder te zetten. Total kondigde hierop via een persbericht aan dat 647 stakende arbeiders werden afgedankt. Er volgden solidariteitsacties in meer dan 20 petrochemische fabrieken en energiebedrijven.

“Total heeft de oorlog verklaard aan de vakbonden. Dit gaat niet meer over 51 arbeiders, maar over de toekomst van onze sector. Het patronaat wil de solidariteit onder de arbeiders breken en afraken van nationale akkoorden om zo de lonen en arbeidscondities naar beneden te halen.

“We zullen dat niet toelaten. We moeten samen opkomen tegen de inhalige patroons. Zij zeggen dat ze niet willen onderhandelen zolang we staken. In februari zeiden ze dat ook, maar dwongen we hen uiteindelijk om te onderhandelen en toe te geven. Volgens de directie hadden we een referendum moeten houden vooraleer stakingsacties op te zetten, maar tegelijk willen de patroons het houden van referenda onmogelijk maken. We zullen niet ingaan op hun voorstel om opnieuw te solliciteren voor onze job, waarbij zij kunnen kiezen wie terug mag en wie niet. Delegee Phil Whitehurst stelde: “We kwamen samen naar buiten en we zullen dan ook samen terug naar binnen gaan.”

“We verzetten ons tegen werkloosheid en slecht betaald werk, tegen anti-vakbondswetten en tegen grote bedrijven als Total die ons willen laten betalen voor de kapitalistische crisis.”

Op 26 juni werd een akkoord bereikt met de directie waarin werd vastgelegd dat alle ontslagen arbeiders terug aan het werk mochten. De impact van de snelle verspreiding van de staking en de vastberaden opstelling gaven de doorslag. Op basis van strijd en solidariteit zijn overwinningen mogelijk!

ABVV-Antwerpen solidair

Het congres van ABVV-Antwerpen nam op 19 juni unaniem een motie aan waarin het zich uitsprak tegen onder meer de ondermijning van syndicale rechten en vrijheden en tegen het ontslag van de collega’s in Engeland. In Total-Antwerpen werd een pamflet van het gemeenschappelijk vakbondsfront verspreid waarin de situatie in Engeland werd uitgelegd. De vakbonden hebben hun ongenoegen ook laten blijken bij de Franse directie van Total.

---

Video. Keith Gibson over de overwinning bij Lindsey

Op het congres van ABVV-Antwerpen werd door een delegee van Total-Antwerpen een solidariteitsmotie voorgesteld met de Engelse Total-arbeiders. In de raffinaderij van Lindsey dreigt Total met 900 ontslagen omdat het personeel het aandurfde om actie te voeren tegen het afdanken van 51 bouwvakkers die te strijdbaar waren bevonden bij eerdere acties. Total heeft uiteindelijk 647 arbeiders afgedankt in een aanval op de vakbonden en het recht om zich te organiseren. (hier vind je ons vorig artikel over deze kwestie). Er volgden reeds solidariteitsacties op 17 andere sites. ABVV-Antwerpen stemde unaniem een solidariteitsmotie.

De 17 sites waar solidariteitsstakingen plaatsvonden zijn: Fiddlers Ferry, Aberthaw, BOC Scunthorpe, South Hook, Drax, Ferrybridge, Eggborough, BP Saltend, Conoco, Staythorpe, West Burton, Ratcliffe, Cottam, Didcot, Stanlow, Wilton, Hinkley.

Op het congres van ABVV-Antwerpen werd volgende motie unaniem gesteund.

---

Het congres van het ABVV Antwerpen vindt het onaanvaardbaar dat :

• werknemers ontslagen worden om zo de loon en arbeidsvoorwaarden te ondermijnen
• werkgevers alles in het werk stellen om syndicalisten en vakbonden te weren in bedrijven om zo de werknemers niet te kunnen ondersteunen en bij staan in de strijd
• er een onderscheid wordt gemaakt in loon -en arbeidsvoorwaarden tussen verschillende werknemers voor hetzelfde werk
• de syndicale rechten en vrijheden van werknemers worden ondermijnd

Daarom stellen we dan ook dat de ontslagen werknemers terug moeten worden aangeworven onder dezelfde arbeidsvoorwaarden als voorzien. Ook moeten de rechten op syndicale actie ten allen tijden gevrijwaard worden.

We ondersteunen de strijd van onze collega’s in Engeland en willen hen dan ook een hart onder de riem steken. Solidariteit is voor het ABVV geen loos begrip. Solidariteit stopt niet aan de landsgrenzen en onze syndicale strijd stopt ook niet aan de landsgrenzen.

Put the people first,

Samen sterk

Over de grenzen heen !

---

Een kleine honderd militanten van vooral ABVV en ook ACV uit het Brusselse, beantwoordden vandaag een dringende noodoproep tot solidariteit met de werknemers van IAC-Fiat. In dit artikel berichtten we op 12 mei reeds over de brutale pogingen van de directie om de wet Renault en de bescherming van de vakbondsafgevaardigden aan haar laarzen te lappen.

Ze doet dat via een juridische montage van “kunstmatige versnippering” van het bedrijf. Ze gijzelt de werknemers om de afgevaardigden onder druk te zetten vrijwillig ontslag te nemen. Daarbij bedient ze zich van “gerechtelijke shopping” in kortgeding, bevel tot betaling van dwangsommen, en het belasteren van de afgevaardigden. Om het klimaat totaal te verzieken heeft de directie nu beslist 5 werknemers op staande voet te ontslaan "om dringende reden" namelijk hun deelname aan een vreedzame vakbondsactie.

De directie bij IAC-Fiat wil een precedent scheppen. Als ze hiermee wegkomt, staat niets nog de patronale willekeur in de weg. Niet voor niets riep het Uitvoerend comité van de bediendebond BBTK Brussel-Halle-Vilvoorde op tot een fysieke mobilisatie. Patroons uit alle sectoren kijken likkebaardend uit naar het resultaat. Als dit lukt, zal het vlug navolging kennen elders. Patroons die wel nog de weg zouden willen volgen van normale sociale dialoog, zullen door hun radicalere collega’s weggelachen en weggeconcurreerd worden.

Geen wonder dat de arbeiders van IAC de steun kregen van heel wat secretarissen, maar ook en vooral van vakbondsdelegaties van onder meer Cytec, Spy, Sitel en Mobistar, naast talloze militanten die spontaan na het werk hun solidariteit kwamen betuigen.

Na enkele korte toespraken vatten we post voor de hoofdzetel en vroegen een onderhoud met MR. Randa, gedelegeerd bestuurder. Zoals intussen de gewoonte is bij "sociaal overleg" bij IAC bleven de deuren dicht. We trokken dan maar in autokaravaan met zijn allen naar diens indrukwekkende villa in Tervuren, waar we behalve door de politie, ook door enkele ingehuurde Italiaanse body-guards werden opgewacht. Wellicht neemt de directie haar dromen voor werkelijkheid en hoopte ze dat we een poging zouden ondernemen om de PDG te molesteren. We hielden het op het bussen van de wijk en het vragen van een ernstige sociale dialoog. Meer actie volgt.

Komende vrijdag wordt actie gevoerd tegen de schending van de vakbondsvrijheden door de directie van IAC/Fiat in Brussel. De provocaties van de directie gingen bijzonder ver: het wou het bedrijf opsplitsen om een onderdeel te sluiten. Van de 24 werknemers in deze bedrijfseenheid zijn er “toevallig” 12 beschermde werknemers. Alle 12 de beschermde om precies te zijn. Dat is een weinig doorzichtige poging om vakbondsmilitanten de mond te snoeren. Komende vrijdag wordt een belangrijke protestactie hiertegen georganiseerd.

Om de vakbondsmilitanten buiten te krijgen, stelde Fiat een fictieve scheiding van het bedrijf voor. Daarmee wil het herstructureren zonder de procedure van de wet-Renault te volgen. Bij die procedure heeft het personeel het recht om alternatieven naar voor te brengen. Veel levert dat vaak niet op, maar het kan gebruikt worden om een aantal ontslagen “socialer” te organiseren via bijvoorbeeld brugpensioen. De wettelijke procedure biedt geen oplossing op de ontslagen zelf, maar zelfs deze beperkte procedure was te verregaand voor de directie van IAC (dat onderdeel is van Fiat).

Begin mei organiseerden de arbeiders van IAC protestacties tegen deze opstelling van de directie. Ze hielden een bijeenkomst aan de gebouwen van IAC, waarop de vertegenwoordigers van de directie zichzelf opsloten in hun lokaal. Ze schreeuwden moord en brand over de “gijzeling” van de directie, maar blijkbaar was die gijzeling niet efficiënt genoeg om pakweg journalisten buiten te houden. De arbeiders lieten iedereen passeren, het was de directie zelf die binnen besliste om de deur – van binnen uit – op slot te doen en enkel te openen voor journalisten.

Nadien hielden de arbeiders de gebouwen van IAC in Brussel van 7 tot en met 13 mei bezet om te protesteren tegen de poging om de vakbond weg te herstructureren. De directie greep deze bezetting aan om arbeiders, waaronder beschermde arbeiders, om dringende reden te ontslagen. Indien vreedzame collectieve acties kunnen worden ingeroepen als dringende reden tot ontslag, dan is het hek van de dam. Dat betekent dat het recht op collectieve actie zelf onder vuur ligt. Het is een nieuwe provocatie in een bedrijf waar de provocaties tegen de vakbondsrechten zich stilaan opeenstapelen.

Er is een syndicale oproep om de anti-vakbondsmethoden van IAC aan te klagen over verschillende sectoren heen. Komende vrijdag wordt om 13u30 actie gevoerd aan garage Meiser (Leuvensesteenweg 770, 1030 Brussel) rond de eis van de reïntegratie van de werknemers die om dringende reden werden ontslagen wegens hun deelname aan de acties van 7 tot 13 mei. Er wordt gevraagd om per auto naar de actie te komen omdat een verplaatsing zal worden gemaakt.

LSP vraagt syndicalisten en andere militanten om deze oproep verder te verspreiden en zal uiteraard zelf ook aanwezig zijn.

Bij Fiat-IAC in ons land zijn de sociale verhoudingen bijzonder gespannen. De directie wil een herstructurering doorvoeren en “twee vestigingen” sluiten. Het gaat om hetzelfde bedrijf met in totaal 90 werknemers, maar door te spreken van twee zelfstandige bedrijfseenheden, wil de directie vermijden dat er syndicale pottenkijkers opduiken. Eén van de "bedrijfseenheden" die zou moeten sluiten, omvat 12 werknemers. "Toevallig" allemaal syndicaal militanten…

“Italian Automotive Center” (IAC) wil overgaan tot 24 ontslagen. Daarmee zou het bedrijf zo goed als volledig worden afgebouwd. Om een dergelijke collectieve ontslagronde erdoor te krijgen, is een wettelijke procedure nodig. Dat wil de directie zo veel mogelijk vermijden. De directie wil snel overgaan tot de ontslagen en wil niet dat het personeel zich organiseert tegen deze ontslagen. Daarom werd beslist om rekening te houden met twee zelfstandige bedrijfseenheden. Hierdoor worden onderhandelingen vermeden, kunnen delegees zonder enige bescherming op straat worden gezet,…

Gesprekken tussen personeel en directie verlopen al een tijd moeizaam, begin deze maand werd nog overgegaan tot een actie van “bosnapping” waarbij de directie een tijdlang werd vastgehouden door de woedende arbeiders. Dat kwam na vier maanden van moeilijke onderhandelingen waarbij de directie ieder gesprek uit de weg wou gaan. In haar poging om iedere syndicale inmenging te vermijden, doet de directie overigens beroep op dezelfde advocaat die eerder dwangsommen liet opleggen aan stakersposten bij Carrefour.

Een opvallend detail dat meteen duidelijk maakt waar het de directie om te doen is: één van de “bedrijfseenheden” telt 12 werknemers, toevallig allemaal vakbondsmilitanten. En laat dit nu toch wel toevallig een “bedrijfseenheid” zijn die moet worden gesloten! Het is duidelijk: de directie wil de vakbonden buiten en haalt daar alle mogelijke argumenten toe boven. De directie stelt dat het geen sociaal plan wil aanvaarden indien niet “alle beschermelingen op voorhand opgeheven worden” en “indien iedere beschermde werknemers niet op voorhand schriftelijk van zijn bescherming afziet.” Dat is chantage en het gaat in tegen de wettelijke bescherming van syndicale afgevaardigden.

De vakbonden nemen dit niet en organiseren komende donderdag een protestdag waarbij onder meer naar het kabinet van de minister voor werk wordt getrokken. Dit is een nieuwe aanval op alle syndicale verworvenheden. Als dit zomaar kan passeren, is het een verdere ondermijning van de bescherming van syndicale militanten. Het zal belangrijk zijn om de werknemers van Fiat niet alleen te laten strijden, maar om aan een bredere mobilisatie te beginnen.

Vorige week besliste de rechtbank in Bergen dat Carrefour niet zomaar kan overgaan tot het beperken van het stakingsrecht. Bij een conflict eind vorig jaar trok Carrefour meermaals naar de rechter om met eenzijdige verzoekschriften en deurwaarders stakersposten te lijf te gaan. Op een aantal plaatsen gebeurde dat zelfs met fysiek geweld van de politiediensten. Het stakingsrecht ligt onder vuur, de rechter in Bergen biedt nu enig weerwerk.

Er waren tijdens het conflict met Carrefour (dat slechtere arbeids- en loonsvoorwaarden wou opleggen aan het personeel van een nieuwe hypermarkt in Brugge) acties aan verschillende vestigingen. De meeste rechters stemden meteen in met de vraag van Carrefour in haar eenzijdige verzoekschriften om de toegang tot het bedrijf vrij te maken en de stakersposten in de praktijk te verbieden. Een enkele rechter weigerde dit, in Mechelen was dit het geval.

Naar aanleiding van de eenzijdige verzoekschriften trokken syndicale militanten naar de rechtbank via een derdenverzet. Een dergelijke procedure was noodzakelijk omdat de betrokken militanten geen partij waren bij het nemen van de eerste beslissing (die immers op eenzijdig verzoekschrift werd genomen).

De rechtbank in Bergen deed nu een opmerkelijke uitspraak. De rechter verklaarde immers dat het eenzijdig verzoekschrift van Carrefour niet ontvankelijk was. Bovendien wordt het stakingsrecht expliciet erkend. De aanwezigheid van stakersposten is onderdeel van de normale uitoefening van het stakingsrecht, aldus de rechter. De rechter stelde dat de absolute noodzakelijkheid van een procedure op eenzijdig verzoekschrift niet was aangetoond.

Opvallend detail: de rechter verwijst naar artikel 6 EVRM en stelt dat de procedure een inbreuk hierop vormde. Dat bewuste artikel gaat over het recht op een eerlijk proces. Eigenlijk stelt de rechter dat het gebruik van een eenzijdig verzoekschrift in een sociaal conflict ingaat tegen de bepalingen van het mensenrechtenverdrag! Een dergelijk standpunt ondermijnt de mogelijkheden om een eenzijdige procedure te voeren in het kader van een sociaal conflict. Het is echter afwachten om te zien of deze rechtspraak navolging zal krijgen.

De beste manier om het stakingsrecht af te dwingen, is natuurlijk via massale mobilisatie. Indien niemand wil werken, kan de patroon met zoveel verzoekschriften afkomen als hij wil. Het zal weinig impact hebben. De poging van Carrefour om het stakingsrecht in ons land verder te ondermijnen, lijkt voorlopig geen resultaat voor het patronaat op te leveren. Maar de inbreuken op het stakingsrecht zijn wel breed genoeg verspreid om de waakzaamheid in stand te houden!

---

Nederland: 19de eeuwse stakingsbrekers in actie

Bij Schavemaker Transport BV in het Nederlandse Hazeldonk besloot de patroon om een staking gewapenderhand te beëindigen. Het bedrijf huurde veiligheidspersoneel in om chauffeurs met geweld uit hun trucks te halen. Daarbij werden ook de ruiten van de truck ingeslagen. Bij het optreden werden 2 Poolse vrachtwagenchauffeurs gewond. 10 truckers hielden zich schuil in hun truck om het bedrijf te blokkeren. De stakingsactie was gericht op het afdwingen van meer loon. De Poolse chauffeurs kregen 700 euro per maand zonder enige vergoeding van overuren etc. Naar aanleiding van het gewelddadig opbreken van de stakerspost werd de bedrijfsleider samen met vier anderen opgepakt.