Category: Distributiesector

In het paaswekend werd in 38 van de 117 Carrefourwinkels in eigen beheer gestaakt. Daarnaast waren er ook verspreide acties in bedreigde winkels. De directie wil het harde besparingsplan aanvaardbaar maken door een aantal winkels te verkopen aan de groep Mestdagh. De grote lijnen van de aanval blijven: sluiting van enkele vestigingen en een forse inlevering op lonen- en arbeidsvoorwaarden voor wie blijft.

Artikel uit het meinummer van De Linkse Socialist

Het overblijvende personeel zou mogelijk onder een ander Paritair Comité vallen en hierdoor moeten inleveren. Topman Lavinay verklaarde dat een verandering van PC niet hoeft indien op een andere wijze 1,4% wordt ingeleverd op de lonen. Het personeel dat wordt overgenomen door Mestdagh zal ongetwijfeld ook moeten inleveren. En bovendien zal dit druk zetten op de lonen bij de concurrenten. Dit is een onderdeel van een nooit eindigende neerwaartse spiraal die de sociale verworvenheden van de werkenden terug naar het verleden torpedeert.

De groep Mestdagh – eigenaar van Champion – zou 17 supermarkten en 3 hypermarkten overnemen, waaronder 9 van de 21 bedreigde winkels. Mestdagh is voor een vierde in handen van… Carrefour. Toch heeft het heel wat tijd nodig om te onderzoeken of het de geplande overnames effectief zal realiseren. Het doel van de directie van Carrefour is duidelijk: het personeel verder opdelen en uiteindelijk de verschillende franchisehouders elk hun eigen specifieke besparingen laten uitvoeren om zo de totale winsten op te drijven.

ABVV-delegee Wiske Leemans van Mechelen-Noord stelde in een interview met socialisme.be: “Eens alle “oude en dure krokodillen” eruit zijn, is Carrefour veel goedkoper geworden voor een overname. Dan kan de keten in de uitverkoop worden gezet.” In Portugal deed Carrefour dit reeds met de winkelketen Minipreço. De snel opeenvolgende besparingsrondes bij Carrefour in ons land moeten de prijs voor de keten opdrijven. Indien de huidige besparingen erdoor komen, zullen er andere volgen.

Er is nood aan coördinatie zodat het verzet niet wordt beperkt tot winkel per winkel. Dit belangt alle personeelsleden aan, zowel bij Carrefour als in de volledige sector. Het zal er op aankomen om het protest één te maken en uit te breiden naar alle personeel en klanten. Er zijn mogelijkheden om via de winkels de klanten aan te spreken en mee te betrekken en te mobiliseren. Met een grote nationale mobilisatie zouden we sterker staan tegenover het beleid van de directie van Carrefour en zouden we een vuist kunnen maken tegen de neerwaartse spiraal die ons allen treft.

Carrefour wil in ons land 1672 mensen afdanken en 21 vestigingen sluiten. De media leggen de oorzaak bij de dalende winsten. Desondanks maakte Carrefour vorig jaar meer dan 400 miljoen euro winst. Werknemers worden opgeofferd voor het blinde winstbejag van de aandeelhouders. Verzet is nodig!

Dossier door Jonas (Gent) uit de aprileditie van De Linkse Socialist

Er was al enige tijd speculatie over de geplande besparingen bij Carrefour. Met het uiteindelijke plan om (minstens) 1.672 personeelsleden bij het restafval te zetten, sluit het bedrijf zich aan bij de reeks multinationals die de afgelopen maanden met plannen op de proppen kwamen om te besparen op personeel en lonen: Opel, Bayer, Heineken, Inbev,… Deze sociale bloedbaden komen er op een ogenblik dat honderdduizenden arbeiders en jongeren al geen werk vinden.

Ontslag met voorbedachte rade

De directie had schrik dat het personeel en de publieke opinie het besparingsplan als onaanvaardbaar zouden zien. Daarom werden de ontslagen al maanden voorbereid en circuleerden allerhande rampscenario’s. Zo werd het gerucht gelanceerd dat Carrefour in zijn geheel uit België zou wegtrekken om de angst bij de werknemers te vergroten. Dat is een tactiek die eind 2009 ook door de directie van Bayer werd uitgeprobeerd. Daar werden de dreigementen van de directie beantwoord met vastberaden verzet van de arbeiders en baremieke bedienden. Het resultaat was dat de directie haar besparingsplannen terug in de koelkast moest stoppen.

Om het sociaal bloedbad bij Carrefour voor te bereiden, werden de cijfers van de boekhouding bewust vervalst. De directie stal vlak voor nieuwjaar zomaar even 1 miljard euro uit de koffers van Carrefour België om het bedrijf kunstmatig te verarmen. De Standaard schreef hierover: “Door de geldstromen af te zonderen, maak je het geheel [het besparingsplan, nvdr] verkoopbaar… Carrefour heeft het geld uit het bedrijf gehaald zodat de bonden nu voortaan onderhandelen met een ‘arm’ bedrijf. Doordat het geld weg is, is Carrefour iets minder kwetsbaar voor sociale chantage.”

Besparingsronde nummer zoveel

De winkelketen is met deze kostenbesparing niet aan zijn proefstuk toe. De laatste jaren heeft de multinational een hele rist besparingsrondes doorgevoerd. In 2007 werden 16 vestigingen gesloten om ze nadien door te verkopen aan individuele zelfstandigen die de winkel opnieuw openden met goedkoper en jonger personeel. Het oudere personeel moest opkrassen: teveel anciënniteit en teveel syndicale ervaring.

Carrefour bleef intussen winsten ontvangen via de huur van vestigingen en de verkoopsrechten van de uitbaters. Dit was dubbele winst voor de aandeelhouders: de inkomsten zijn gegarandeerd en als het personeel lastig doet, moet de zelfstandige uitbater het maar oplossen.

Ook in de eigen vestigingen ging Carrefour op zoek naar besparingsoperaties. In 2008 werd een nieuwe vestiging geopend aan de Blauwe Toren in Brugge. Dat er al een hypermarkt in Brugge was, bleek geen probleem te zijn. Nu weten we waarom: de oude hypermarkt van Sint-Kruis staat op de lijst van te sluiten vestigingen. In de Blauwe Toren kreeg het personeel andere arbeidsvoorwaarden. Niet deze van het paritair comité 312 voor de supermarkten, maar wel van paritair comité 202.01 voor kruidenierszaken. De directie wou meer dan 25% besparen op personeel. Daarnaast zou er controle op de productiviteit zijn door middel van camera’s en bovendien zou er geen syndicale afvaardiging zijn.

De lageloonjobs waren niet populair in Brugge. Er werd dan maar samengewerkt met de VDAB: alle Brugse werklozen werden uitgenodigd op een jobbeurs en gestimuleerd om een job bij Carrefour aan te nemen. Wie weigerde, verloor meteen zijn uitkering. Moderne slavernij heet zoiets.

Mismanagement of pure speculatie?

Volgens de media worden de besparingen doorgevoerd om de competitiviteit van het bedrijf te herstellen. Het heeft de laatste jaren marktaandeel verloren aan voornamelijk Colruyt en Delhaize. Bovendien kunnen de winkels niet concurreren met goedkopere ketens als Lidl en Aldi. De oorzaak hiervan wordt vaak bij de incompetentie van het management gelegd.

Er is echter meer aan de hand dan mismanagement. Er zit een lugubere, rationele strategie achter. De huidige eigenaars van Carrefour pasten in het verleden reeds een vergelijkbare strategie toe in Frankrijk. Jarenlange aanvallen op de arbeidsvoorwaarden van het personeel hebben van de werknemers van de Franse Carrefour-vestigingen de slechtst betaalde gemaakt. Door de loonkosten te drukken en de winstmarges te vergroten, slaagden ze erin de marktwaarde van het bedrijf drastisch te vergroten. Hoe minder het personeel verdient, hoe beter voor de aandeelhouders.

Een zelfde strategie wilden ze ook in België toepassen toen de keten van GB werd overgenomen. Er was evenwel een groot verschil: de Belgische afdeling werd aangekocht om achteraf met winst te verkopen. Er werd vanaf het begin een doelbewuste strategie gevoerd om de kosten te verlagen om het bedrijf nadien aan een grotere waarde te verkopen. Daartoe werden de lonen aangepakt, werd er bespaard op personeel, werd tijdelijke arbeid in heel wat vestigingen de norm, werd vast personeel ontslagen en liet men winkels waar men vanaf wou doelbewust verloederen.

Daardoor zou een kleinere winkelketen gecreëerd worden met enkel de meest interessante vestigingen en met flexibel en goedkoop personeel, liefst zonder vakbondsvertegenwoordiging. Zo’n keten zou een pak winstgevender zijn en dus ook veel meer geld opbrengen dan de aankoopprijs. De strategie van Carrefour is pure speculatie. Daartoe moeten minder interessante vestigingen de deuren sluiten en het resterende personeel moet inbinden op de arbeidsvoorwaarden en lonen.

Enkel de winsten tellen

Deze strategie van Carrefour toont waar onze economie vandaag om draait. Het enige wat directies van grote bedrijven drijft, is het winstoogmerk. Ook als dit volledig in tegenstelling is met het maatschappelijk belang. Winkels van Carrefour die belangrijk zijn voor maatschappelijke behoeften of als buurtwinkel worden zonder pardon gesloten.

Het voorbeeld van de Carrefour Groene Vallei in Gent is tekenend. Heel wat mensen die in de buurt wonen, vooral gepensioneerden die op deze Carrefour terugvallen voor dagelijkse inkopen, komen door de herstructurering in de problemen. Voor deze mensen is de auto nemen naar een andere winkel een eind verder geen optie. Maar dat soort noden in de samenleving past niet in strategische plannen van multinationals die enkel winsten voor de aandeelhouders voorop schuiven.

Wie protesteert, botst op repressie

Op de ondernemingsraad waar de herstructurering werd aangekondigd, was er extra beveiliging door een ingehuurde security-dienst. Het doel was om eventuele ontevreden personeelsleden weg te houden van de bijeenkomst. Dat toont hoe Carrefour omgaat met haar personeel, zeker met diegenen die niet akkoord gaan met de opgelegde besparingen. De afgelopen jaren maakte Carrefour meermaals duidelijk dat het niet opgezet is met het stakingsrecht. Stakersposten werden beantwoord met eenzijdige verzoekschriften, deurwaarders met dwangsommen, fysiek geweld, dreigtelefoons en zelfs puur politiegeweld.

Dat hebben verschillende militanten ondervonden. Naar aanleiding van een actie op 8 november 2008 werd een ACOD-militant en LSP-lid opgepakt aan de Carrefour van Sint-Pieters-Leeuw. Hij kreeg een rekening voor een combitaks van 50 euro maar voert nu campagne daartegen. Deze campagne wordt onder meer ondersteund door ABVV-VUB. Zelfs de kapitalistische media en het gerechtelijk apparaat stellen soms vast dat het te gortig wordt. Verschillende rechtbanken stelden al dan niet achteraf vast dat de eenzijdige verzoekschriften van Carrefour onterecht waren.

Verzet is nodig

Op het gerecht en de media moeten we niet rekenen om de strijd bij Carrefour te winnen en de besparingen te doen intrekken. Daarvoor zullen het personeel en de vakbonden het verzet moeten organiseren. Enkel verzet en strijd lonen. Dat hebben de acties in het verleden, ook bij Carrefour, aangetoond.

Ten opzichte van de hebzucht van de kapitalisten moeten we als werknemers en syndicalisten een antwoord klaar hebben. Jaren superwinsten gingen aan onze neus voorbij, waarom zouden wij er nu dan voor opdraaien als de winsten wat verlagen? Ingaan op de eisen van de directie zou door hen als een teken van zwakte geïnterpreteerd kunnen worden door de directie. Dan mogen we er zeker van zijn dat in de toekomst nog meer ontslagen en looninleveringen zullen volgen. Ook in de vestigingen die vandaag niet zullen sluiten, zal een nederlaag zware gevolgen hebben in de toekomst. Bij de pakken blijven zitten, zal niet helpen. Verschillende acties en een nationale staking in alle Carrefour vestigingen gaven reeds het goede voorbeeld.

Verzet organiseren in een supermarktketen is allesbehalve evident. Personeel dat over verschillende vestigingen verdeeld is, zeker in de kleinere supermarkten, staat immers vaak zwakker ten opzichte van repressie en deurwaarders dan in andere sectoren. Daarom is de organisatie van solidariteit tussen de vestigingen en met de buurtbewoners rond de vestigingen cruciaal voor een overwinning in de strijd voor het behoud van jobs en arbeidscondities.

De afgelopen maanden hebben Bayer en Inbev reeds het goede voorbeeld getoond. Ook de werknemers daar werden geconfronteerd met de dreiging tot ontslag en sluiting. De syndicale delegaties namen het initiatief om het verzet te organiseren. Ze blokkeerden de vestigingen en organiseerden solidariteit. Zo namen ze bij Bayer contact op met hun Duitse collega’s, en slaagden de werknemers van Inbev erin solidariteitsacties te organiseren tot in de vestigingen van Sao Paulo in Brazilië.

Willen we het plan van de Carrefour-directie in de prullenbak krijgen, dan zal eenzelfde weg gevolgd moeten worden. Daarvoor is het cruciaal dat de vakbonden met een plan naar voor komen om de werknemers te organiseren in hun strijd en de solidariteit uit te bouwen.

Waarom geen nationale stakingsdag en betoging ruim vooraf, een maand of zelfs zes weken, aankondigen. We zouden aan iedere kassa bij Carrefour en wie weet bij de collega’s in andere ketens pamfletten met deze oproep kunnen mee geven. Bij Carrefour zouden we om het uur, misschien om de twee uur, via de officiële micro aan de kassa toelichting kunnen geven en een oproep tot solidariteit met het personeel doen. We zouden de winkels kunnen tooien met spandoeken, affiches en vlaggen. We zouden zes weken lang al werkend onze collega’s en onze klanten kunnen motiveren tot actieve deelname. Wij denken dat een massale betoging van honderdduizend werknemers in solidariteit met het personeel van Carrefour niet alleen mogelijk is, maar ook nodig om de directie op haar beslissing te doen terug komen.

Als een lokale directie het zou wagen onze spandoeken, affiches en vlaggen te verwijderen of onze pamfletten in beslag te nemen of ons de micro te ontzeggen, kunnen we onmiddellijk in staking gaan. Toen de patroon bij Inbev dreigde beroep te doen op deurwaarders om de blokkades te breken, dreigden de werknemers prompt met een algemene staking. Uiteindelijk besloot de directie geen beroep te doen op dwangsommen en deurwaarders en trok ze haar volledige plan in. Laat ons hetzelfde doen!

Er is nood aan een actieplan van blokkades en acties op langere termijn en het betrekken van andere bedrijven in de sector en over de sectoren heen. Laat ons niet bedrijf per bedrijf de strijd voeren, maar het conflict bij Carrefour aangrijpen om onze strijd te veralgemenen. Het is immers niet enkel Carrefour dat vandaag getroffen wordt door ontslagen.

In het paasweekend werd Carrefour getroffen door een omvangrijke staking. Van de 117 winkels in eigen beheer, bleven er 38 dicht. Zowel vrijdag als gisteren werd eveneens gestaakt in een beperkt aantal vestigingen. De woordvoerder van Carrefour verklaarde begrip te hebben voor de acties in de bedreigde winkels, maar niet in de andere vestigingen. Hij benadrukte tevens dat er zowat 600 Carrefour-winkels openbleven, plots hoorden de 508 franchisewinkels er opnieuw bij voor de directie.

Carrefour wil 21 winkels sluiten, waarvan 14 hypermarkten. Het feit dat de staking van afgelopen zaterdag zich niet beperkte tot deze winkels was belangrijk. Indien Carrefour er in slaagt om de geplande herstructurering door te voeren, zal dit niet alleen gevolgen hebben voor het personeel dat moet verdwijnen. Ook wie blijft, zal er slechter aan toe zijn met een aanval op de lonen en arbeidsvoorwaarden. Dit maakt deel uit van de nooit stoppende neerwaartse spiraal als het gaat om lonen en arbeidsvoorwaarden.

Een overstap naar een goedkoper paritair comité zal de lonen onder druk zetten bij Carrefour, maar ook bij de “concurrenten”. Wat zal de reactie van Colruyt of Aldi zijn op de dalende lonen bij Carrefour? Deze bedrijven staan nu al bekend om hun bespaarwoede – bij Colruyt zijn er zelfs 100 “werkvereenvoudigers” die erop toezien dat geen “onnodige” kosten worden gemaakt (zo zijn er geen deksels meer op toiletten in Colruytgebouwen – een WC-bril volstaat en een deksel is een nodeloze kost). Dat geldt zowel voor de infrastructuur als voor het personeel.

Bij Carrefour wil de directie de winkels in ons land saneren. Het oudere personeel moet weg wegens te duur en teveel georganiseerd in vakbonden. Van de meer dan 600 winkels zijn er nog amper 117 in eigen beheer. De rest is overgenomen door franchisehouders die elk tot eigen specifieke besparingen overgaan om de winsten op te drijven – verdeel en heers noemen we dat.

De directie voert de druk op het personeel op. Topman Lavinay klaagde over de dalende omzet als gevolg van de onzekerheid bij personeel en klanten. De Tijd schreef hierover “Het water staat Carrefour aan de lippen” om vervolgens te melden dat het nieuwe voorstel van de directie “een laatste poging” was om de vakbonden mee in bad te trekken met de besparingen. De directie kondigde namelijk aan dat er negen van de 21 met sluiting bedreigde winkels zouden kunnen openblijven indien ze worden overgenomen door de groep Mestdagh of omgevormd tot winkels in franchise. Dit zou 650 jobs kunnen redden.

De patronale druk werd ook versterkt met het eerder opgedoken argument van een mogelijk vertrek van Carrefour uit ons land. In Portugal vertrekt Carrefour effectief – daar wordt de keten Minipreço te koop gezet en werden eerder 12 hypermarkten en 8 tankstations verkocht. In ons land zijn we zeker nog niet zo ver. Een verkoop van Carrefour is niet uitgesloten – de mogelijkheid dat het Franse bedrijf destijds GB heeft opgekocht om het vervolgens duurder te kunnen doorverkopen, wordt door velen als reëel ingeschat. De geplande sanering dient dan om de verkoopprijs verder op te drijven door de winstmaximalisatie te versterken. Was het plan om slechts 12 winkels te sluiten de oorspronkelijke bedoeling van de directie?

Er is een nieuw overleg gepland op 12 april. Intussen worden nieuwe acties gepland, maar blijft dit wat afhankelijk van winkel tot winkel. Het zal er op aankomen om het protest een te maken en uit te breiden naar alle personeel en klanten. Samen staan we sterk in het verzet tegen de arrogante directie van Carrefour.

Enkele foto’s van het piket in Mechelen-Noord afgelopen zaterdag

Op de lijst van te sluiten Carrefour-vestigingen staat ook Mechelen-Noord. We spraken met Wiske, al meer dan dertig jaar werkzaam bij Carrefour, vakbondsafgevaardigde en bekend van aan de stakersposten maar ook meer algemeen onder de klanten. Wiske vreest dat Carrefour na deze herstructureringsronde nog verder zal willen gaan, al het “oude” en dus “dure” personeel moet weg zodat het bedrijf interessant wordt voor een overnemer.

Interview door Amaury, LSP-Mechelen

“Toen we staakten, zijn LSP en PVDA hun steun komen betuigen, en ze waren zeer welkom. Maar dat Caroline Gennez haar smoel wou komen tonen en daarvoor alle pers optrommelde, dat heb ik niet gepikt. Telkens als we ze nodig hadden, heeft de SP.a ons in de steek gelaten. Dan moet Gennez nu niet hypocriet komen doen.” Aan het woord is Wiske, al meer dan dertig jaar werkzaam bij Carrefour, vakbondsafgevaardigde daar en bekende figuur van de stakingspiketten aan de Carrefour van Mechelen-Noord. “Verschillende vakbondssecretarissen bleven op haar wachten, in plaats van ook andere piketten zoals in Schoten te gaan opzoeken.”

Op het moment van het gesprek heeft Carrefour topman Gérard Lavinay zijn ronde van de bedreigde Carrefour-vestigingen gedaan. De procedure-Renault loopt al dertig dagen. Maar die consultatieronde is een maat voor niets voor de ABVV-afgevaardigde. “Lavinay is telkens één uur op een vestiging gebleven. Op zo’n korte tijd kan je niets deftig bespreken.” Er was geen enkele gelegenheid om reële wantoestanden aan te klagen. Het aankoopbeleid was een fiasco. Wiske geeft een voorbeeld: Mechelen-Noord, dat als belangrijkste klanten een stedelijk en verarmd publiek kent, kreeg meer dan twintig dure grasmaaiers toegewezen. Carrefour-Zemst, dat een veel rijker publiek heeft en dat in landelijker gebied ligt, kreeg er drie toegewezen. Uiteraard bleven de “Mechelse” grasmaaiers onverkocht liggen. Breedbeeldtelevisies waren jarenlang zoek en werden plots teruggevonden in een Waalse opslagruimte.

Carrefour kwam twee jaar geleden al negatief in het nieuws met de problemen rond de opening van een nieuwe vestiging in Brugge, waar het personeel in een veel slechter paritair comité werden geplaatst dan gewoonlijk. Dit leidde tot een stakingsgolf in de Carrefour-vestigingen waarbij de directie er niet voor terugdeinsde om dwangbevelen tegen piketten in te zetten. Vooral in de uitbetaling van avond- en weekendwerk voelen de mensen het verschil tussen de paritaire comités in hun loon. Voor zaterdagwerk kan het loonverschil tussen het normale paritair comité 312 en het pc 202.01 dat de directie wil opleggen, tot meer dan 25% bedragen. Uiteraard strijken de aandeelhouders dat verschil op.

Een massale afdanking van het Carrefourpersoneel zal tot vele drama’s leiden. Vele werkneemsters van Carrefour zijn aangetrokken door de invoering van het deeltijds werk en deeltijdse werkloosheid, onder Miet Smet. Later werd het luik van deeltijdse werkloosheid afgeschaft. Indien de arbeiders van Carrefour hun job verliezen, dan kunnen zij ook maar terugvallen op een deeltijdse werkloosheidsuitkering. En daar kan niemand van leven.

Het hoofddoel van de directie van Carrefour is om van Paritair Comité te kunnen veranderen. Door het personeel een slechter statuut te geven, hopen ze beter te kunnen concurreren met Delhaize en Colruyt. Hoe zullen die bedrijven reageren? Met een verdere neerwaartse spiraal? Carrefour wil een aantal mensen opnieuw aannemen, maar dan wel onder de voorwaarden van paritair comité 202. Het personeel zou drie jaar lang een loonsbevriezing kennen en tegelijk moeten inleveren: een kwartier rustpauze en ADV-dagen zouden worden beperkt. Wiske verwacht dat er na drie jaar gewoon een verdere sanering zal volgen. Eens alle “oude en dure krokodillen” eruit zijn, is Carrefour veel goedkoper geworden voor een overname. Dan kan de keten in de uitverkoop worden gezet.

Zullen er verdere acties volgen? Als het van Wiske afhangt wel. Maar ze moet toegeven dat de stemming niet erg strijdvaardig is. De gewone werknemer hoopt bij de uitverkorenen te zijn die wel zullen worden overgenomen. De solidariteit van de niet-bedreigde vestigingen is gering en de vakbondstop wou nog geen strijd voeren zolang de Renaultprocedure loopt. Maar dat kan veranderen.

Zoals de voorbeelden van Bayer en AB Inbev hebben aangetoond, lonen verzet en strijd. Maar dat zal er niet vanzelf komen. Daarvoor is een doorgedreven campagne nodig onder al het personeel en onder de klanten.

Gisteren was er een ontmoeting tussen de directie en de vakbonden van Carrefour op de hoofdzetel in Evere. Er waren zowat 400 personeelsleden aanwezig van de rode en groene vakbonden. Zij kwamen protesteren tegen de geplande afdankingen. Het overleg, een bijzondere ondernemingsraad, was het eerste sinds de aankondiging van de herstructurering.

Verslag door Nico (Brussel)

Voor de directie was de bijeenkomst een gelegenheid om te benadrukken dat het de wil heeft om de activiteiten in ons land verder te zetten. De hypocrisie van de directie bleek uit het feit dat de aanvallen op de lonen en arbeidsvoorwaarden werden verbonden met toekomstige investeringen. Het centrale punt op de agenda was natuurlijk wel het herstructureringsplan met de geplande ontslagen en het sociale bloedbad in de groep. Eens te meer wordt aan de arbeiders gevraagd om de crisis te betalen om de winsthonger van de directie en de aandeelhouders te stillen. De groep realiseert heel wat winst (ongeveer 385 miljoen in 2009) maar dat is nooit genoeg. De recepten om de winsten te vergroten zijn steeds dezelfde: de lonen beperken door personeel af te danken en door de lonen en arbeidsvoorwaarden onder vuur te nemen.

Onderhandelen is één zaak, maar als dit beperkt wordt tot voorstellen die niet aanvaardbaar zijn heeft het weinig zin. Velen stelden dat het herstructureringsplan volledig van tafel moet en niet zomaar moet “afgezwakt” worden. De vraag is natuurlijk hoe het mogelijk is om het plan van tafel te krijgen.

Op de actie van woensdagochtend waren er zowat 400 personeelsleden die hun woede kwamen uiten. Ze werden vervoegd door enkele tientallen administratieve bedienden. Ook op het hoofdkwartier van Carrefour dreigen heel wat jobs te verdwijnen. Er waren ook heel wat delegees en syndicalisten uit andere sectoren die hun solidariteit kwamen betuigen. Zo was er een CNE-delegee (de Franstalige LBC) van een call center die ons stelde: “Bij dit soort conflicten moeten de arbeiders sneller grotere acties kunnen opzetten zoals een nationale staking in alle winkels of zelfs de volledige sector.” Solidariteit en strijd zijn essentieel voor de toekomst van de arbeiders van Carrefour.

Als we wachten op de regering of de directie voor een oplossing, dan laten we het initiatief aan de aandeelhouders en de kapitalisten om hun agenda op te leggen zonder enige hindernis. We hebben in de traditionele media vaak kunnen lezen of horen dat de staking van afgelopen week 40 miljoen euro zou hebben gekost aan de groep. Het is een klassieke strategie om de arbeiders die opkomen voor hun job de schuld te geven. Het is een klassieke strategie om het verzet tegen afdankingen tegen te gaan. Voor de werknemers van Carrefour gaat het niet om 40 miljoen euro die verloren zijn gegaan, maar om duizenden families die hun inkomen verliezen en wie blijft, verliest aan inkomen met een concurrentie tussen de overblijvers.

De eerste reacties na de vergadering waren eensgezind ontgoocheld langs de kant van het personeel. Er moet niet veel verwacht worden van het soort onderhandelingen waarbij de directie probeert verdeeldheid te zaaien tussen wie ontslagen wordt en wie het “geluk” heeft om te blijven met slechtere arbeids- en loonsvoorwaarden. Net als bij Agfa, Bayer en Inbev is verzet nodig tegen de aanvallen op onze lonen en tegen afdankingen. Dit kan door een solidariteit uit te bouwen doorheen de volledige sector en op internationaal vlak.

Wellicht komt er een conflict dat weken of zelfs maanden zal duren. Er is een breed actieplan nodig dat wordt uitgewerkt door de syndicale delegaties en het personeel. De mogelijkheden van solidariteit zijn enorm, het personeel heeft de publieke opinie mee. Bij Inbev zagen we dat ook reeds en dit vormde een belangrijke factor in het tegenhouden van de patronale plannen.

LSP was aanwezig met een pamflet en verkocht ook 17 exemplaren van haar maandblad. Het idee van een nationale staking en nationale betoging die goed wordt voorbereid met solidariteitsbezoeken aan het personeel van andere ketens en acties in de winkels zelf (pamfletten, spandoeken, affiches, omroepen,…) om de klanten te informeren en te mobiliseren, vond een goede weerklank. Een betoging met 100.000 aanwezigen is niet alleen mogelijk, het is ook nodig om de directie op haar stappen te laten terugkeren.

Boris (Brussel)

In 2007 publiceerde de Franstalige krant La Dernière Heure een opvallend artikel over de lonen bij Carrefour. Dat was in het kader van het ongenoegen dat er toen was omwille van de herstructureringen en de poging om de lonen naar beneden te halen. Het vermelden van de cijfers maakt op zich al heel wat duidelijk…

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

SP.a-topman blijft in de raad van bestuur van Carrefour

Tekst: Etienne Heyndrickx. Afbeelding: Jon

Willy Claes, bekend als minister van staat, voormalig secretaris-generaal van de NAVO en een spil in de Agusta-affaire, houdt stand als lid van de raad van bestuur van Carrefour. "Ik denk meer diensten te kunnen verlenen aan de tewerkstelling en de economie door te blijven zitten dan op de vlucht te slaan." De SPa laat zien voor welk soort socialisme (eigen financiële belangen zijn absolute prioriteit) het opkomt, ik hoop dat de kiezers dit niet vergeten.

[/box]

Het is duidelijk dat niet de lonen van het gewone personeel voor een grote kost zorgen bij Carrefour. Het loon van het personeel is immers niet hoger als bij andere winkels en is helemaal niet overdreven, integendeel. In het paritair comité 202 krijgt een kassierster met een anciënniteit van meer dan 10 jaar iets meer dan 1.200 euro per maand netto. La Dernière Heure berekende dit als volgt: een brutoloon van 1.609,25 euro met een anciënniteit van 11 jaar. Wie deeltijds werkt (24 uur per week), wat meer norm dan uitzondering is in de sector, houdt netto 956,72 euro per maand over. Dat is net boven de armoedegrens.

Wie de rekken moet aanvullen, krijgt netto 1.214 euro met een brutoloon van 1.560,86 euro per maand (anciënniteit van 11 jaar). Voor een deeltijdse aanvuller wordt dat 928,38 euro netto per maand. Dit loon wordt eventueel aangevuld met een kleine premie voor de late uren (na 18u ’s avonds) van 148,74 euro (per jaar!).

De topman van de groep in 2007, Jose Luis Duran, was goed voor een brutojaarloon van 1,1 miljoen euro aangevuld met een bonus van 700.000 euro. Dat komt neer op twee miljoen euro per jaar of 150.000 euro per maand aangevuld met allerhande voordelen die niet in het loon zijn opgenomen.

Een topman van Carrefour verdient maandelijks dus 100 tot 150 keer zoveel als een kassierster. Bovendien kunnen de toplui genieten van een gouden parachute bij hun vertrek, terwijl het gewone personeel het met een magere opzegvergoeding zal moeten stellen.

Deze cijfers uit 2007 zijn nog steeds de norm bij Carrefour. Om de winsten te verhogen worden jobs geschrapt en moet het overblijvende personeel inleveren op de lonen en arbeidsvoorwaarden door van paritair comité te veranderen. Ongetwijfeld zal de top voor de grotere winsten worden beloond met een hogere bonus. Onze inleveringen dienen voor hun bonussen. Deze logica mogen we niet aanvaarden, we moeten opkomen voor het volledig intrekken van de plannen van de directie. Dat kan door de strijd uit te breiden, eenheid tussen personeel en klanten uit te bouwen en samen te gaan voor een nationale betoging voor onze jobs.

Artikel van La Dernière Heure uit 2007

De directie van Carrefour wil een ware sociale ravage aanrichten door het sluiten van 21 winkels en het kelderen van de lonen van hen die niet ontslagen worden. De winkel in Ronse is eveneens met sluiting bedreigd en de 80 werknemers houden, sinds het vreselijke nieuws bekend raakte, de winkel stevig dicht. In de traditionele media wordt buitengewoon veel aandacht besteed aan de zogenaamde loonkloof die zou bestaan tussen Carrefour en andere warenhuizen.

Verslag en foto’s door Frederik (Ronse)

Het idee wordt gecreëerd dat de werknemers van Carrefour het "te goed" zouden hebben. Aan het piket wordt echter snel duidelijk dat het personeel de laatste jaren massaal heeft moeten inleveren op vlak van arbeidsomstandigheden. Onderbemanning, deeltijdse en flexibele contracten, het niet respecteren van rusttijden en lunchpauzes, … zijn maar enkele problemen waarmee het personeel dagelijks te kampen heeft. Niemand had verwacht dat het noodlot nu helemaal zou toeslaan. Twee weken geleden werd in de vestiging in Ronse nog een nieuwe printmachine ter waarde van 25.000€ geïnstalleerd. Niemand geloofde dat deze vestiging de deuren dicht zou doen.

Burgemeester Luc Dupont (CD&V) kwam vandaag een bezoek brengen aan de stakers, maar repte met geen woord over wat de traditionele politici schikken te doen aan dit vreselijke banenverlies. Er valt vanuit die hoek ook niet veel te verwachten zolang arbeiders niet beschikken over hun eigen politieke partij. Het zal nu afhangen van de vakbonden om de directie van Carrefour op andere gedachten te brengen. Zijn de vakbonden bereid om de andere werknemers uit de sector te betrekken bij deze strijd? Een veralgemeende beweging die zich verzet tegen de heersende sociale kaalslag kan ook voor de werknemers van Carrefour het verschil betekenen tussen job en dop.

Zaterdag ging ook het personeel van Carrefour in Bierges in staking. We spraken er met enkele arbeiders en delegees van zowel Setca (BBTK) als CNE (LBC).

Baptiste (Waver)

Sinds wanneer wordt hier gestaakt?

“Er wordt al gestaakt sinds donderdagochtend. Het ging daarbij om een spontane staking na een algemene personeelsvergadering die ochtend. Deze beweging is vanuit de basis begonnen en sinds donderdag is het piket steeds groter geworden.”

Deze beweging volgt op het herstructureringsplan dat dinsdag door de directie werd aangekondigd. In welke mate wordt de Carrefour in Bierges getroffen door dit plan?

“Wij worden niet met sluiting bedreigd, maar we staan niet los van de rest. De overgang naar paritair comité 202 betekent een loonsverlies van zowat 15% en een aanval op een aantal arbeidsvoorwaarden. De staking stelt haar solidariteit met de collega’s die getroffen worden door de sluitingen, maar er is ook een grote woede omwille van onze arbeidsvoorwaarden. Er was voor het herstructureringsplan al veel ongenoegen en dat is enkel nog versterkt.”

De Carrefour in Bierges is een “piloot-winkel”, wat betekent dat juist?

“Het is in deze winkel dat de directie een aantal strategieën wil uittesten. We weten maar al te goed dat de directie geen commerciële strategie heeft, maar eerder een financiële. Zo was er een test waarbij de bakkerij en de beenhouwerij werden afgeschaft. Dat had geen enkele zin, het personeel dat hiervoor was opgeleid bleef ter plaatse en er veranderde niets aan de vraag van de klanten. Integendeel! De gevolgen van de commerciële mislukkingen van Carrefour wegen zwaar door.”

Welke eisen brengen jullie naar voor?

“We verzetten ons tegen ieder naakt ontslag. De directie heeft nu enkel gedaan wat kan binnen het kader van de wet-Renault. Nu zal verder worden onderhandeld.”

Waar staat de beweging volgens jullie?

“Tot nu toe gaat het vooral om spontane stakingen. De actiedag vandaag [Zaterdag] is slechts de kers op de taart van die acties. Het is slechts het begin van de strijd. Er is een strategie nodig voor het verdere verloop van de beweging. Wellicht gaan we naar een groot conflict.”

Gisteren werd bij Carrefour gestaakt. In het Brusselse trokken we in de vroege ochtend naar de stakingspiketten van verschillende vestigingen om onze solidariteit te betuigen, ons pamflet te verspreiden en ons materiaal naar voor te brengen. We waren aanwezig in Drogenbos, Sint-Pieters-Leeuw en “Les Halles”. Hierbij enkele verslagen, foto’s en een interview.

Michael, Aisha, Boris, Alex en Eric (Brussel)

---

Drogenbos: interview met een delegee van CNE

Wat is de huidige sfeer op de werkvloer?

“Er is steeds minder personeel. Wie vertrekt of langdurig ziek is, wordt niet langer vervangen. Er komen soms interimmers op een ogenblik dat er meer klanten zijn, zoals op het einde van het jaar. Maar die interimmers blijven doorgaans maar één tot drie maanden.”

Wat is jullie reactie op het herstructureringsplan?

“Er zijn nu ruim 1600 ontslagen aangekondigd, maar het zal daar zeker niet bij blijven. Er zullen makkelijk 5.000 jobs verdwijnen. De groep-Mestdagh wil een aantal winkelruimtes overnemen, maar niet het personeel. Ze zeggen dat we te duur zijn omdat onze gemiddelde leeftijd 40 jaar is. Bovendien zijn er 21 winkels die met sluiting bedreigd zijn en die zullen zeker niet allemaal worden overgenomen. Er is ook een project om 7 andere winkels in franchise onder te brengen. Dat betekent dat de arbeiders van deze winkels onder een ander paritair comité zullen vallen. Het is een regelrechte aanval op de arbeidsvoorwaarden: vermindering van de lonen tot 30%, verlies van specifiek verlof eigen aan Carrefour,… Voor een voltijdse is er toch drie weken minder verlof per jaar.”

Wat zal er nu gebeuren?

“Wij zijn al in staking sinds dinsdag. De staking begon spontaan aan de basis. Het personeel besloot om ermee te stoppen. Wat plannen we verder? Dat hangt af van de onderhandelingen die woensdag starten. Het plan wordt alleszins afgewezen. Als ze het ons toch willen opleggen, zullen de acties worden opgedreven. Carrefour heeft al ongeveer 500 winkels in franchise. Die brengen de directie en de aandeelhouders het meeste op. De loonkosten zijn er lager, net als de arbeidsvoorwaarden. Indien nodig zullen we die winkels blokkeren om de directie tot onderhandelingen te dwingen.”

---

Les Halles: verslagje en foto’s

In het centrum van Brussel bevindt zich de winkel “Les Halles” van Carrefour. Daar stonden een twaalftal militanten op post om te staken. Dit is een van de grootste super-GB’s met een honderdtal personeelsleden. De winkel maakt geen deel uit van de 21 met sluiting bedreigde winkels, maar iedereen weet dat geen enkele vestiging en geen enkel personeelslid zal worden gespaard.

Onze aanwezigheid en solidariteit aan het piket werd gewaardeerd, ons pamflet goed ontvangen. De woede en de wil om in te gaan tegen het jobverlies is groot. “Op onze leeftijd zal niemand ons nog aanwerven”, stelde een kwaad personeelslid naar aanleiding van de verklaring van Milquet dat er genoeg werk is. “Als de directie er in slaagt om dit door te voeren, zet het de deur open voor andere patroons om hetzelfde te doen”, stelde een syndicalist. “We zullen binnenkort met een miljoen werklozen zijn. Welke toekomst is er nog voor de jongeren”, hoorden we op het piket.

Even later overloopt een arbeider de verschillende reacties op de staking. Gérard Lavinay, de baas van Carrefour België, had verklaard: “Dit zal pijn doen”. Hij had het over de 14 miljoen euro verlies als gevolg van de staking en niet over het sociaal bloedbad dat hij wil aanrichten.

---

Sint-Pieters-Leeuw: verslagje en foto’s

Deze ochtend in St Pieters Leeuw stonden een 40-tal werknemers voor de ingang. Het piket bestond hoofdzakelijk uit blauwe en groene syndicalisten. Werkwilligen waren er niet. De inzet is groot. De vestiging staat op de lijst van hypermarkten die volgens de directie dicht moeten. Aan het piket klonk het strijdbaar. Niemand was bereid zich zomaar bij de beslissing neer te leggen. Men wil zijn vel zo duur mogelijk verkopen. Vooral over de oudere werknemers maakt men zich zorgen. "Velen zijn te jong voor brugpensioen, maar te oud om elders nog aan de slag te kunnen. Wat zal er van hen worden? Bovendien is iedere job die hier verloren gaat, wellicht voorgoed weg", vertelde een blauwe syndicalist ons. In de vestiging werken vooral Nederlandstaligen, slechts een tiental Franstaligen. "Ooit werkten we hier met 300", vertelde een groene delegee ons, "maar daar blijven vandaag hooguit 100 van over".

Het is een gaan en komen, niet van klanten, "iedereen weet dat het vandaag gesloten is", maar van syndicalisten uit andere bedrijven en sectoren. Een bouwvakker komt zijn vrouw afzetten die delegee is bij de blauwe. Een rode delegee van Delhaize,een secretaris van BBTK-non-profit en nog een van schoonmaak, komen allemaal hun solidariteit betuigen. We worden er zoals iedereen vriendelijk ontvangen en ons pamflet wordt gretig aangenomen en gelezen. Bij het afscheid wordt er nogmaals op gedrukt dat dit slechts een eerste actie is in een lange rij. Weinigen geloven dat dit conflict tegen 30 juni, de datum die de directie voorop gesteld had zal afgelopen zijn.