Op donderdag 12 juni werd de (eerste) actieweek voor meer koopkracht afgesloten met een doorregende betoging in Brussel. Er was heel wat volk op deze betoging, minstens 10.000, maar er zaten ook heel wat betogers in naburige cafés op zoek naar een droog plekje. Hierdoor werd het potentieel van de betoging zeker niet volledig getoond, maar ondanks deze omstandigheden bleef het een sterke mobilisatie.
In het paritair comité 218 (heel wat bedienden vallen onder dit paritair comité) werd in 2006 een nieuwe regeling doorgevoerd voor de indexatie van de lonen. In plaats van onmiddellijk de prijsstijgingen te volgen, is er sindsdien nog slechts 1 indexatie per jaar, op het begin van het jaar. De forse prijsstijgingen die momenteel plaatsvinden, zorgen ervoor dat het indexcijfer al sterk is gestegen, maar de lonen van heel wat bedienden volgen niet.
Hierop is er een internetpetitie gelanceerd die opkomt voor het afschaffen van de regel om slechts jaarlijks een indexatie door te voeren. Hieronder vind je de tekst van deze petitie en uiteraard vragen we u om niet te twijfelen en de bedienden van PC 218 te ondersteunen in hun strijd tegen een specifieke ondermijning van de index in hun sector.
Tot en met 31/12/2005 werden de lonen binnen PC 218 geindexeerd telkens het viermaandelijkse gezondheidsindexcijfer van 2 opeenvolgende maanden de binnen het Paritair Comite vastgestelde spilindex had overschreden. De lonen werden dan altijd met 2 % verhoogd, en dit op de eerste dag van de daaropvolgende maand.
Sinds 1/1/2006 worden de lonen slechts 1 keer per jaar meer geindexeerd, en dit bij het begin van het jaar, in functie van de evolutie van het viermaandelijkse gemiddelde van de gezondheidsindexcijfers.
Dit nieuwe systeem zorgt er nu voor dat voor de werknemers binnen het PC 218, de koopkracht met de dag afneemt. En we zullen nog geruime tijd door die zure appel heen moeten bijten, want onze lonen zullen pas voor eerst op 1 januari 2009 terug geindexeerd worden.
Daarom vragen wij aan de vakbonden dat zij bij de komende IPA-onderhandelingen 2009-2010 eisen dat men van het nieuwe indexsysteem afstapt, en het oude systeem herinvoert, zodat onze lonen terug sneller de prijsevolutie volgen.
Teken deze petitie op deze website.
Vandaag kwamen in Namen zo’n 4500 betogers bijeen voor de derde dag van de actieweek voor koopkracht. Dat was zowat het dubbele van wat werd verwacht. Ook in Namen bleek de actiebereidheid van de basis en de woede onder een brede laag. Dat bleek onder meer toen de betogers voor het Waalse parlement stonden, waar een binnenplein even werd bezet. Ook voor de zetel van de Waalse regering werd actie gevoerd.
Zoals in de andere steden bleek er een grote woede aanwezig te zijn, maar ook een gevoel van trots omdat de opeenvolgende betogingen telkens een groot succes zijn geworden. De verhalen van de betogers getuigen van het feit dat er een breed ongenoegen is. Naar aanleiding van de betoging in Hasselt maakte de lokale editie van De Standaard daar terecht de volgende opmerking: “Is het leven duurder geworden of niet? Grootverdieners menen van niet, zowat elke burger zonder indrukwekkend loon voelt van wel.”
Op de betoging kwamen die “gewone burgers” aan bod. Een gepensioneerde vertelt ons dat hij op het einde van de maand soms naar zijn kinderen moet stappen om hen te vragen om bij te springen, dat is uiteraard vernederend. Een arbeiders vertelt ons dat hij het beu is dat de discussies maar blijven gaan over het communautaire. De gezichten zijn anders op de verschillende betogingen (niet altijd overigens, we zagen ook heel wat Luikse militanten op de betoging in Namen), maar de vastberadenheid is dezelfde. Ook hier waren er weer heel wat jongeren aanwezig, zowel vakbondsmilitanten als jongeren die uit solidariteit bij de betoging aansloten. Zo spraken we met enkele scholieren die vlak voor hun examen nog rap even kwamen betogen.
Er kwam vanop het podium heel wat kritiek op Philippe Defeyt die had beweerd dat er geen daling van de koopkracht is op langere termijn. Volgens zijn studie op basis van 13 courante consumptiegoederen, is er bij slechts 3 meer arbeidstijd nodig om voldoende verdiend te hebben om het te kopen. Hij maakte een vergelijking met 25 jaar geleden. Maar als hij de situatie van toen vergelijkt met vandaag, vergeet hij heel wat zaken. De openbare diensten waren toen goedkoper (niet geprivatiseerd) en we produceren meer op een zelfde tijd door het opdrijven van de productiviteit. Thierry Bodson wees erop dat vandaag meer gepensioneerden, werklozen en uitkeringstrekkers afhankelijk zijn van het OCMW. De heer Defeyt zou dat overigens kunnen weten als voorzitter van het OCMW van Namen (Defeyt is lid van Ecolo). Bodson voegde er nog aan toe: “We moeten gehoord worden, we zullen de mobilisaties niet stoppen vooraleer de eisen zijn ingewilligd.” Hij had het over eisen als een verhoging van de brutolonen, verhoging van de minimumlonen en verlagingen van de BTW op energie, gefinancierd door de winsten van Electrabel.
De ACV-collega van Bodson stelde: “Het moet gedaan zijn met een regering die zich beperkt tot institutionele zaken, terwijl de winsten nog nooit zo groot waren en het VBO durft te spreken van syndicale hysterie over de koopkracht. Zij weten niet wat het kost om te gaan winkelen, zij sturen hun chauffeur.” Hij vervolgde met de eisen van het gemeenschappelijk vakbondsfront. De toespraken werden afgesloten met een duidelijke oproep: “Er is geld genoeg. Als er niets verandert, zullen we naar het VBO trekken.”
Militanten van LSP/MAS kwamen tussen met een kleine delegatie. We verkochten 48 exemplaren van ons maandblad. Ons pamflet werd goed onthaald en meerdere betogers kwamen na het lezen van het pamflet ons blad vragen. Sommigen kwamen discussiëren om zelf mee actief te worden. Hierdoor was onze ploeg tegen het einde van de betoging reeds uitgebreid!
Helaas geen grote betoging voor de Oost-Vlaamse syndicalisten tijdens de koopkrachtweek. In die provincies waar gekozen werd voor grote manifestaties tijdens de werkuren was men in staat om een pak volk te mobiliseren, misschien zelfs tot verrassing van de vakbondstop.
Bart Vandersteene
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Chris van de Wijgaert, provinciaal secretaris van het ABVV, verwees in zijn toespraak meermaals naar de loononderhandelingen in het najaar en het feit dat er ook dan acties en mobilisaties nodig zullen zijn om reële loonsverhogingen af te dwingen. Hij waarschuwde regering en patronaat dat enkel een verhoging van de brutolonen kan voldoen aan de verzuchtingen van de arbeiders.
[/box]
In Oost-Vlaanderen werd een alternatieve actie gepland, een Foodstock in het Zuidpark te Gent. Eén covergroep en op het einde 3 speeches moesten de aanwezigen warm houden. De 3 vakbonden verwachtten 1.000 tot 1.500 personen. Uiteindelijk werden het er 2.000 tot 2.500. ‘s Morgens waren er, verspreid in de provincie, reeds enkele ferm uit de kluiten gewassen pamflettenacties. In Gent trokken een 400 syndicalisten door de Veldstraat. Ook in Ronse, Dendermonde, Sint Niklaas en Aalst vonden acties plaats.
Maar de manifestaties ‘s morgens en ‘s avonds leken los te staan van de concrete strijd die vandaag in het Gentse wordt gevoerd voor meer koopkracht. Vorige week betoogden een kleine 1.000 personeelsleden van de gemeenten en OCMW’s voor meer loon. Een opvallende aanwezigheid van hen zou de eisen en de beweging concreet hebben gemaakt en zou een interessante inspiratiebron zijn geweest voor de andere arbeiders. De werknemers van de huisvuilophaling IVAGO zitten in een bitter conflict met hun werkgever die niet bereid is in te gaan op de bescheiden eisen voor meer loon en een volledige 13e maand. Ook daar was weinig van te merken op de acties, nochtans waren er op de dag zelf acties van het IVAGO-personeel. Bij Coca Cola ging een belangrijke groep arbeiders in op de oproep van de bonden, daardoor kon het bedrijf niet tot productie overgaan. Een pak arbeiders van Coca Cola kwamen naar de actie ‘s morgens en ‘s avonds.
LSP-militanten waren op de acties aanwezig en verspreidden de pamfletten en de affiches met de slogan "meer koopkracht door meer loon". We verkochten 68 exemplaren van onze krant en ontvingen heel wat steun voor onze koopkrachtcampagne. Volgende week organiseren we een open bijeenkomst ter evaluatie van de koopkrachtcampagne.
Foodstock was een goede gelegenheid om wat mensen te ontmoeten en bij te praten, maar het vormde geen zichtbare en strijdbare manifestatie van de eisen in deze koopkrachtweek. Jammer.
In de actieweek van 9 tot 12 juni is LSP op de verschillende acties voor koopkracht aanwezig met een pamflet dat we hier publiceren. De ondermijning van de koopkracht moet worden beantwoord met een verhoging van de lonen en een herstel van de index. Naast het herstel van een volledige index, zou een verhoging van de lonen met 1 euro per uur een goed begin zijn.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
> PDF-versie van dit pamflet
[/box]
“De beste remedie tegen armoede is niet minder, maar nog meer vrije markt”, aldus Verhofstadt (G8-top Genua 2001). De uitspraak kon net zo goed van Vandenbroucke (SP.a) of Leterme (CD&V) komen. De redenering? De vrije markt maakt uiteindelijk iedereen rijk, de één al vlugger dan de andere. Van die mythe blijft niets meer overeind. Wie destijds spaargeld belegde in hoogtechnologische aandelen (bijv. Lernhout en Hauspie), is eraan voor de moeite. Idem dito voor de honderd-duizenden huiseigenaars in de VS die zwichtten voor een aanlokkelijke hypotheeklening. Zij leven voortaan in tenten. In Europa is het zover nog niet. Maar van bedrijven als Nestlé en andere, die miljardenwinsten boeken door de stijgende voedselprijzen, terwijl miljoenen mensen honger lijden, hoeven we geen medeleven te verwachten.
Na de forse stijging van de voorgaande jaren zijn de huurprijzen vorig jaar alweer met 5% opgelopen, koophuizen met 15% en appartementen met 8%. Vooral door financiële speculanten werd brood op 1 jaar tijd 13% duurder, eieren 25%, pasta 25%, mazout 26% … Al 15% van de bevolking is intussen arm en voor het eerst komen ook hier werkende armen voor. Een patroon zoals die van Delhaize, die vorig jaar 25% opslag kreeg tot 2,6 miljoen euro, voelt dergelijke speldeprikjes niet.
Na de fabels over “buikgevoelens” en “loon-prijs spira-len” komt het patronaat aandraven met het aloude verhaal over de competitiviteit van “onze” bedrijven. Alsof de recordwinsten, de uitkering van dividenden en de managerslonen nooit hebben bestaan. En de regering? Caroline Ven, tot voor kort directrice van de denktank van VKW, de meest rechtse der patroons-organisaties, verklaarde recent in De Tijd dat “de acties van een minderheid voor meer loon absurd zijn”. Ze probeert werkenden en uitkeringstrekkers tegen elkaar uit te spelen. Diezelfde Caroline werd door Leterme (van ACW-signatuur!) geselecteerd als hoofdeconome voor diens kabinet!
In het voorjaar gingen tientallen bedrijven, vooral in de sectoren waar ons all-in akkoorden werden opgedrongen, spontaan in staking. Telkens met succes, zij het dat de patroons via loonboni of eenmalige premies, structurele loonsverhogingen trachtten te omzeilen. Ze kregen navolging van de Vlaamse ministeries, bij de NMBS en in de non-profit gaan stemmen op om het loonakkoord 2005-2010 te breken.
LSP wees er al eerder op dat we de werkenden niet bedrijf per bedrijf mogen laten strijden, maar dat deze beweging georganiseerd moet worden. Met de actieweek van 9 tot 13 juni kwam er eindelijk schot in de zaak. De opkomst was massaal en buiten de verwachtingen van de vakbondsleiding. Dit ondanks het feit dat de acties van bovenaf werden beslist i.p.v. op interprofessionele bijeenkomsten per gewest, en ondanks dat sommigen pleitten om te werken met quota op het aantal deelnemers en niet alle centrales even actief mobiliseerden.
De strijd is begonnen! Wat we nodig hebben om die te winnen zijn: gewestelijke interprofessionele vergaderingen om de acties te evalueren met de basis. We kunnen dan meteen een nationale actiedatum in het najaar bepalen, zodat regering en patronaat weet dat het ernst is en niet zomaar wat stoom aflaten. Misschien zelfs starten met het opzetten van actiecomite’s in de werkplaatsen om de mobilisatie vanaf nu voor te bereiden.
Maar zonder een politiek instrument zullen we ook niet ver komen. Dit heeft de stemming van het generatiepact in het parlement ons geleerd. Van de regering Leterme moeten we niet beter verwachten, integendeel. Waarop wachten de vakbonden om het initiatief te nemen voor een “syndicale partij”, één die bereid is en in staat is de arbeiders één te maken en de syndicale eisen ook politiek te verdedigen?!
Om dit te betalen:
De jongste maanden waren we getuige van welke nefaste gevolgen het heeft om sleutelsectoren als energie en bankwezen over te leveren aan de hebzucht van de privé-sector. Als grote banken zich in moeilijkheden bevinden mag de overheid plots wel ingrijpen. Voor ons komt de controle in dergelijke sectoren toe aan de gemeenschap. Wij pleiten voor nationalisatie ervan onder democratische controle van de arbeidersbeweging en de gemeenschap in haar geheel.
Vandaag waren (onder meer) de Limburgse arbeiders aan de beurt om in actie te komen voor meer koopkracht. Met 4.000 aanwezigen overtroffen ze zeker en vast de verwachtingen wat aantal betreft, maar ook qua strijdbaarheid moesten ze niet onderdoen voor de actievoerders van gisteren en eergisteren. Uit verschillende bedrijven in de omgeving waren stevige delegaties gekomen, en ook hier was de delegatie van De Lijn opvallend aanwezig.
De arbeiders pikken het niet langer dat ze hun koopkracht er systematisch op zien achteruitgaan, terwijl de winsten en de toplonen elk jaar opnieuw recordhoogtes bereiken. Het is hen ook duidelijk dat enkele fiscale maatregelen zoals lastenverlagingen hen niet vooruit helpen, maar er integendeel enkel voor zorgen dat we de sociale zekerheid en diensten verder aantasten. Er moet dan ook een echte loonsverhoging komen, en we zullen niet tevreden zijn met enkele centiemen. Onze militanten droegen vestjes met daarop de eis voor “1 euro meer per uur”, een aantal syndicalisten vond dat nog te weinig. Echter niet alleen aan de koopkracht voor werkenden moet dringend iets gedaan worden. In de speeches werd ook aan de alarmbel getrokken wat de pensioenen en sociale uitkeringen betreft, die al jaren de stijging van de levensduurte niet meer volgen.
Voor de meeste arbeiders is het duidelijk dat we voor het optrekken van de koopkracht, en een beleid dat er op gericht is om die ook in de toekomst te kunnen bewaren, niet moeten rekenen op de traditionele partijen. Zowel de paarse als de oranjeblauwe coalities regeren in het belang van de rijksten in ons land, en proberen alle lasten en kosten af te schuiven op de gewone mensen. We hebben dringend een nieuwe arbeiderspartij nodig, die moet groeien vanuit syndicale milieus.
LSP was aanwezig met een kleine delegatie. We verkochten 18 exemplaren van ons maandblad en hadden enkele interessante discussies. Voor de actievoerders van vandaag was het duidelijk dat deze actieweek geen eindpunt mag zijn, maar moet gezien worden als een begin. De volgende weken zouden volgens hen (en ons) moeten gebruikt worden om een sterkere regionale actie op poten te zetten, die dan gepaard gaat met stakingspiketten aan de bedrijven, om dan als volgende stap een algemene nationale staking met een mars op Brussel te organiseren. Hopelijk heeft de vakbondsleiding oren naar de verzuchtingen van de basis, en stellen ze vrijdag op hun persconferentie een begin van actieplan voor dat nadien kan worden uitgewerkt door regionale interprofessionele vergaderingen.
Vandaag kwamen in Namen zo’n 4500 betogers bijeen voor de derde dag van de actieweek voor koopkracht. Dat was zowat het dubbele van wat werd verwacht. Ook in Namen bleek de actiebereidheid van de basis en de woede onder een brede laag. Dat bleek onder meer toen de betogers voor het Waalse parlement stonden, waar een binnenplein even werd bezet. Ook voor de zetel van de Waalse regering werd actie gevoerd.
LSP/MAS was aanwezig met een kleine delegatie en verkocht daarbij 48 exemplaren van het maandblad "Alternative Socialiste" (de Franstalige versie van Socialistisch Links). Ons pamflet werd goed onthaald en heel wat aanwezigen toonden interesse in ons materiaal. Zowel jongeren als syndicale militanten kwamen interessante discussies voeren en toonden zich bereid om deel te nemen aan onze werking en partij. Tegen het einde van de betoging was onze ploeg om tussen te komen al uitgebreid…