Category: Feminisme

Op 8 maart organiseren we samen met een collectief van Iranese politieke activisten in Europa een betoging in het kader van de internationale vrouwendag. De komende dagen zullen we daar uitgebreid op terugkomen. De betoging zal zowel het probleem van vrouwen in Iran als de ondermijning van de koopkracht bij ons opnemen. We zijn trots dat we samen op een internationale strijddag als 8 maart een internationaal getinte en strijdbare betoging kunnen organiseren.

Interview verschenen in de scholierenkrant “De Verzetskrant”

Hoe is de situatie van vrouwen in Iran?

“Er is een grote ongelijkheid tussen vrouwen en mannen in Iran. De minderwaardigheid van de vrouw is zelfs vastgelegd in de wetgeving. Zo moet een ongetrouwde vrouw bijvoorbeeld goedkeuring krijgen van haar vader om te werken, te reizen, kinderen te krijgen etc. Nadat ze getrouwd is moet ze de goedkeuring krijgen van haar man. Ook kan bij scheidingen de man hiervoor makkelijk aanvraag doen, de vrouw moet eerst naar een Islamitische rechtbank.

“Als een vrouw ontrouw is, wordt ze bestraft met steniging. Wanneer vrouwen hun haar niet bedekken in het openbaar, worden ze bestraft met 70 zweepslagen. Ook is het volgens de wet voor een vader, broer of nonkel toegestaan een vrouw, zus of nicht te doden om “de eer van de familie te redden”. Zo kan een vrouw die seks heeft vóór haar huwelijk vermoord worden om de eer van haar familie te herstellen. Dit komt minder voor in de hoofdstad Teheran maar vooral in de dorpjes. Wij vechten voor de gerechtelijke gelijkheid van de vrouw en tegen de barbaarse straffen.

”In Iran wordt de vrouw als slaaf behandeld. Bijkomend zie je bij tradities in familie, religie etc. een sociale druk op vrouwen. Op economisch vlak wordt een vrouw minder betaald dan de man en heeft zij geen mogelijkheid zich te organiseren op de werkvloer. Het is voor vrouwen verboden om deel te nemen aan vergaderingen, enkel de man heeft dit recht.”

Wat kunnen jullie vertellen over de vrouwenbeweging in Iran?

“100 jaar geleden werd de vrouwenbeweging, net als andere vrijheidsstrijdbewegingen in Iran, sterker en groter. Tijdens de constitutionele revolutie in 1906 en vooral tijdens de revolutie van 1979 vormden vrouwen een belangrijke kracht en waren zij erg actief.

”Tijdens de revolutie van ’79 maakten ze gebruik van socialistische ideologie en eisen. Na de instelling van de islamitische republiek werd een radicaal-islamitische wetgeving doorgedrukt, en werd gesteld dat dit de wil van de (vrouwen)strijdbeweging zou zijn.

”Twee weken na de revolutie – op 7 maart 1979 – riep Islamitisch leider Khomeini de verplichting tot het dragen van de hijjab (hoofddoek en gezichtssluier) uit, wat leidde tot de grootste demonstratie van vrouwen tegen de hijjab op 8 maart 1979 met meer dan 2 miljoen progressieve vrouwen. Zij betoogden met de slogan “we hebben de revolutie niet gevoerd om achteruit te gaan”. Het protest tegen de hijjab duurde een week. Uiteindelijk week Khomeini van diens besluit af en trok de verplichting in. Hij deed dit wel pas in 1980.. Dit betekende echter geen vooruitgang. In het Iran van vandaag worden vrouwen vaak gearresteerd, oa vanwege hun dress-code of hun “rebels” gedrag tegenover hun vader.

“Toch zien we dat de Iranese vrouwen zich manifesteren tegen hun onderdrukking. Van de 3 miljoen universiteitsstudenten zijn 60 % meisjes. Ook werken veel vrouwen in fabrieken en ziekenhuizen. Hierdoor vormen vrouwen een belangrijke kracht. De vrouwenbeweging verzet zich tegen het onderdrukkend systeem. Deze strijd mag zich niet beperken tot een strijd tegen de onderdrukking van de vrouw, maar moet een strijd zijn tegen het politieke, sociale, economisch, religieus systeem in het algemeen.

“Dergelijke strijd zien we wereldwijd, maar richt zich in Iran specifiek tegen het reactionaire regime dat daar gevestigd is. De wijdverspreide onderdrukking van de vrouw uit zich overal anders. In Iran komt de vrouw in opstand tegen de Islamitische republiek met haar religieuze regels als drukmiddel. Er bestaat geen scheiding tussen de Islam en de staat. De vrouwenbeweging eist daarom ook een scheiding tussen deze. Die scheiding zou niet enkel voordeling zijn voor de vrouw maar ook voor de rest van de Iranese bevolking. De Islamitische republiek probeert deze krachtige vrouwenbeweging te neutraliseren om zo hun republiek te kunnen behouden, door systematisch reformistische vrouwen als leiders naar voor te schuiven en de revolutionaire eisen om te leiden. De vrouwen die aan hun kant staan, worden bevoordeeld. Deze tactiek wordt gesteund en versterkt door de interventie van de VS in Iran. In woorden steunt Bush de emancipatie van de vrouw in Iran, en gebruikt dit als argument tegen het Iranees regime. Hier is het echter zeer belangrijk dat de vrouwenbeweging haar twee vijanden herkent! Enerzijds het reactionaire regime in Iran, anderzijds het VS-imperialisme. Bush bereikte verre van de emancipatie van de vrouw, en wil noch zal dit ook niet bereiken. Hij voerde in Irak en Afghanistan slechts een beleid van oorlog en bezetting. Vandaar de slogan van de radicale vrouwenbeweging in Iran “Nee tegen de Islamitische republiek, nee tegen het VS-imperialisme”.”

Waarom is de internationale betoging van 8 maart in Brussel zo belangrijk?

“Sinds 2 jaar organiseren we op 8 maart betogingen in verschillende Europese steden (bv in Nederland, Duitsland, Engeland, Canada,…). Dit jaar organiseren we een centrale betoging in Brussel, samen met de kameraden van LSP. Dit om de succesvolle actie van 22 december tegen de repressie tegen de studenten in Iran, die de internationale solidariteit van de arbeidersbeweging aantoont, verder te zetten. Anderzijds omdat het dit jaar de 100ste verjaardag van de internationale eenheid is. Het is belangrijk om mee te stappen in de betoging om de vrouwen in Iran te ondersteunen in hun strijd tegen de Islamitische republiek en het VS-imperialisme.”

Verwijzingen

• Onze vrouwenpagina
• www.8mars.com
• www.karzar-zanan.com

Gisteren keurde de Gentse gemeenteraad ondanks protest toch het controversiële verbod op hoofddoeken in de gemeentediensten goed. Het voorstel van OpenVLD werd goedgekeurd door een wisselmeerderheid met CD&V/N-VA en VB. Voor de gemeenteraad werd er onder meer door LSP, CAP en Spirit geprotesteerd tegen het voorstel. Aan de andere kant werd het semi-racistisch voorstel vooral gesteund door kaalkoppen van Voorpost, de veiligheidsdienst van het VB.

Jonas Van Vossole

SP.a reageerde verontwaardigd, maar eerder kwam er in Antwerpen ook al een verbod op hoofddoeken en dat op initiatief van de SP.a. Onder het mom van “neutraliteit” stelde VLD dat geen enkel religieus symbool mag aanwezig zijn onder ambtenaren. Liberale topambtenaren mogen gerust zijn: hun luxe terreinwagens zijn geen “religieuze” symbolen en vormen bijgevolg geen probleem.

Het hoofddoekenverbod werd overgoten met een zogezegd vrijzinnig progressief sausje in het kader van de neutraliteit van de overheid. Maar, is deze overheid wel neutraal? De media, in handen van grootkapitaal of politiek benoemenden, zijn niet neutraal en doen er alles aan om de stem van de werkende bevolking te vervormen of te verzwijgen.

Is justitie neutraal? Is iedereen gelijk voor de wet? Wordt fiscale fraude even hard aangepakt als de zogenaamde sociale fraude? Kan je beter en sneller “recht” laten spreken als je rijk bent? Is ons onderwijs neutraal? Onafgezien van de individuele leerkracht die al eens buiten de lijntjes durft te kleuren, bevestigt ons onderwijssysteem de heersende ideeën en ideologie.

Natuurlijk is deze overheid niet neutraal. En dat heeft niets te maken met de religie van de dienstdoende loketbediende. Maar alles met het feit dat de functie van deze instellingen erin bestaat de huidige machthebbers ten dienste te zijn. Het zijn wapens in hun handen om de strijd voor een andere samenleving waar de belangen van de bevolking centraal staat te bemoeilijken.

We verzetten ons tegen iedere onderdrukking van vrouwen. Maar een verbod op hoofddoeken zal daar niets aan veranderen. Integendeel, het verscherpt enkel de tegenstellingen en verdeeldheid tussen moslims en niet-moslims. Het zal ertoe leiden dat een aantal moslimvrouwen minder toegang hebben tot jobs, wat hun financiële afhankelijkheid van de man zal versterken. Financiële onafhankelijkheid is belangrijk om onderdrukking van vrouwen tegen te gaan.

Moslimvrouwen vormen een kwetsbare groep die weet wat onderdrukking en uitbuiting is: ze kennen dit als werkenden, als migrant en als vrouw. Linkse socialisten wijzen op hetgeen ons verenigt, en niet op wat ons verdeelt. Het is aan de vrouwen om te beslissen over hun eigen hoofd en wat ze erop zetten. “Baas over eigen hoofd” is een terechte slogan (die bovendien in de traditie ligt van de strijd voor de legalisering van abortus: “baas in eigen buik”).

Op de politiek van verdeel-en-heers antwoorden wij met solidariteit. In de strijd tegen onderdrukking moeten we de eisen van allochtone vrouwen tegenover discriminatie opnemen. Door samen op te komen tegen iedere vorm van discriminatie, kunnen we samen strijden tegen onderdrukking en uitbuiting in het algemeen. Dat is een strijd om niet alleen baas te zijn over eigen hoofd, maar over heel ons eigen leven.

In de Gentse gemeenteraad pleiten Open VLD, CD&V en Vlaams Belang voor een verbod op de hoofddoek voor stadspersoneel. Volgens hen vereist de scheiding tussen kerk en staat dat stadspersoneel ‘neutraal’ moet zijn. Met deze progressieve façade probeert ze het racistische karakter van dit voorstel te verbergen. In totaal zijn slechts een vijftal personeelsleden met een hoofddoek binnen de Gentse stadsdiensten en OCMW tewerkgesteld.

LSP-Gent

Deze discussie heeft bredere gevolgen. Ze wordt doelbewust aangestookt om het racisme in de samenleving aan te wakkeren. Het creëren van een wij-zij gevoel leidt de aandacht immers af van wat de werkelijke maatschappelijke problemen zijn. Drie jaar geleden pleitte VLD minister Patrick Dewael voor een hoofddoekverbod in het onderwijs.

Dewael hanteerde het ‘progressieve’ argument dat de hoofddoek een onderdrukking van de moslimvrouw betekende. Een aantal leiders van de moslimgemeenschap gebruiken inderdaad de hoofddoek om vrouwen te onderdrukken. Maar het is verkeerd te denken dat een verbod die vrouwen zou "bevrijden". In realiteit zal zo’n wetgeving enkel de positie en de invloed van de religieuze leiders versterken.

LSP & Internationaal Verzet organiseerden toen een scholierenbetoging tegen het hoofddoekenverbod op school en pleitte tegelijk voor democratisch en gratis onderwijs voor iedereen, waar het recht op vrije meningsuiting garant staat

Vandaag verdedigen we ook het recht van moslimas om de hoofddoek te dragen in stadsdiensten. Langs de andere kant denken we dat meisjes en vrouwen die verplicht worden de hoofddoek te dragen eveneens het recht moeten hebben de hoofddoek af te werpen. We kunnen ons echter niet voorstellen dat dit zal gebeuren door een verbod op de hoofddoek. Integendeel. Discriminatie van moslimvrouwen hangt niet in de eerste plaats samen met godsdienst, maar met de (financieel) afhankelijke positie van die vrouwen. Wie geen eigen inkomen heeft, moet zijn/haar mening aanpassen aan die van de kostwinner. Als we die discriminatie willen aanpakken, dan moeten we nadenken over eisen als een studieloon, werk voor iedereen, betaalbaar wonen enz. Enkel de hoofddoek verbieden zal leiden tot verdere isolatie van moslimvrouwen of de opsluiting binnen de eigen gemeenschap. Een stap achteruit dus, niet vooruit.

We roepen iedereen, niet enkel migranten of meisjes, op om mee te protesteren tegen het verbod op de hoofddoek.

Midden oktober werd de Franse Bertrand Cantat vrijgelaten, de zanger van Noir Désir die in de zomer van 2003 zijn vriendin en actrice Marie Trintignant vermoordde en in 2004 tot 8 jaar cel veroordeeld werd. Helaas zijn het de geweldplegingen van een publiek figuur geweest die het debat rond echtelijk geweld en de vonnissen eraan gegeven, aanzwengelden. Eerder dan te pleiten voor een aanpassing van de wetgeving omtrent de veroordeling van huishoudelijk geweld, willen wij de discussie voeren over de oorzaken ervan, en de oplossingen ervoor.

Laure Miège, artikel uit de ALS-krant

Enkele cijfers: In de OESO-landen is de eerste doodsoorzaak bij vrouwen tussen 16 en 44 jaar echtelijk geweld, nog vóór kanker en verkeersongevallen. In Europa is 1 op 5 vrouwen slachtoffer van en om de 4 dagen sterft een vrouw aan huishoudelijk geweld. Bovendien wordt slechts 1 op 20 gevallen gemeld bij de politie (Enquête Eurobaromêtre- 1999). De redenen die naar voor worden geschoven zijn meestal alcoholisme, werkonzekerheid, geweldpleging tegen de agressor tijdens zijn kinderjaren, wil tot controle over de echtgenote, … : sociale gevolgen van een neo-liberaal beleid hetwelk een belangrijke factor is in de discussie over echtelijk geweld. Dit legt echter niet uit waarom in 90% van de gevallen van echtelijk geweld de vrouw het slachtoffer is.

Doordat een vrouw in het algemeen tewerkgesteld wordt in laagbetaalde sectoren en ook dikwijler parttime werkt (in België werkt 40% van de vrouwen deeltijds), verdient zij gemiddeld 20% minder dan een man. Zelfs voor gelijkaardig werk verdient een vrouw gemiddeld 6% minder. Het loon van een vrouw wordt als aanvullend beschouwd op dat van de man en maakt hen hierdoor financieel afhankelijk van hun partner. Deze inferieure plaats van de vrouw in de samenleving (en het vrouwbeeld dat dit als gevolg heeft) is de materiële basis om echtelijk geweld uit te leggen.

Enerzijds wordt deze situatie gebruikt door de kapitalisten en hun regeringen om miljarden te besparen door het onbetaald huishoudelijk werk dat vrouwen verrichten. (Volgens Franse economen is het gemiddelde verricht aan niet betaald huishoudelijk werk gelijk aan de gemiddeld gepresteerde loonarbeid.) Anderzijds betekenen de lagere lonen van vrouwen nog extra winsten voor het patronaat en zetten zij een neerwaartse druk op de lonen van hun mannelijke collega’s. Binnen dit systeem heeft de heersende klasse er dus alle belang bij het idee te onderhouden dat de plaats van de vrouw aan de haard is.

De financiële afhankelijk van de vrouw betekent natuurlijk grote moeilijkheden voor de vrouw om een agressieve partner te verlaten. Degenen die dit wél doen komen dikwijls in grote onzekerheid terecht (60% van de minimumloners zijn alleenstaande vrouwen). Bovendien zijn opvangtehuizen vaak vol of te duur (17€ per dag 12€ per kind).

Het is niet waarschijnlijk dat door het verlengen van de gevangenisstraffen voor gewelddadige mannen deze situatie kan opgelost worden. Het zijn de oorzaken van het probleem die aangepakt moeten worden.

Daarom eisen wij een socialistisch systeem waarin iedereen een fatsoenlijk leven kan leiden zonder voortdurende stress gedicteerd door de rentabiliteits- en winstlogica. We verdedigen de noodzaak aan een samenleving die gebaseerd is op de noden van ieder, niet op de winsten van een handvol rijken. Zulke maatschappij moet huishoudelijke taken op zich nemen door collectieve diensten aan te bieden die huishoudelijke taken verlichten en moet gratis en degelijke opvangplaatsen aanbieden aan slachtoffers van geweld. Slechts in zulke samenleving zullen vrouwen effectief financieel en psychologisch onafhankelijk kunnen zijn van hun partner, en het is slechts in zulke samenleving dat zowel mannen als vrouwen zich zullen kunnen emanciperen.

Aldus, de strijd die wij voeren voor een socialistische samenleving, is een strijd die moet gedragen worden door alle arbeiders met of zonder job, ongeacht hun geslacht, leeftijd, seksualiteit of afkomst.

Seksisme wordt – als plaag die de grootste helft van de bevolking blijft teisteren – in de hedendaagse samenleving uitgebuit door de anti-sociale winstlogica die de drijvende kracht is achter het kapitalisme en haar handelen domineert. Te dikwijls worden seksistische uitspattingen of gedragingen gerechtvaardigd door te verwijzen naar «de natuurlijke aard van de geslachten », die vrouwen en mannen opsluiten in bepaalde rolpatronen…

Elodie, ALS-Luik. Artikel overgenomen uit de ALS-krant

Een reclamecampagne voor een verhuurbedrijf van DVD’s heeft sinds april heel wat stof doen opwaaien. In de reclame werd de fictieve mogelijkheid gegeven vrouwen te huren via het internet, door middel van een catalogus die niet minder dan 9.584 vrouwen presenteert. Humor van de tweede graad.

Dit gaf aanleiding tot een heel aantal reacties van politieke partijen en organisaties. Het was vooral het voorstel van een wet tegen seksisme die als belangrijkste oplossing naar voor wordt gebracht. Een ‘oplossing’ die ook in het verleden reeds naar voor geschoven werd door “feministische” organisaties als Vie Féminine, en snel overgenomen werd door enkele traditionele partijen als Ecolo vanuit een puur opportunistische logica. (wetsvoorstel ingediend in augustus 2006).

Maar dit soort daden van seksisme blijven niet beperkt tot privé-bedrijven. Meer en meer zien we gouvernementele organen dezelfde methode gebruiken. In Griekenland werd door de minister van mobiliteit een handboek rijopleiding uitgegeven met bedenkelijke humor: het prototype van de vrouw achter het stuur die schade berokkent, overheerst volledig. Een reclame voor informaticahandboeken, op initiatief van de minister van voorlichting, schoof eenzelfde beeld naar voor: de onwetende naïeve vrouw blootgesteld aan de complexiteit van de moderne technologie. Dit op humoristische toon om de feiten te verzachten en aanvaardbaarder te maken.

Maar naast het hier gelegde verband tussen de vrouw en onbekwaamheid, wordt de vrouw te dikwijls geassocieerd met puur seksuele objecten..

De kapitalistische samenleving heeft het nut begrepen van het smeden van een dergelijk beeld van de vrouw, als antwoord op de dominante logica van Koning Winst. Studentes worden ten prooi gesteld aan dit beeld van de vrouw als object, en voelen zich uit zorg aanvaard te worden verplicht te beantwoorden aan allerlei – vooral fysieke – normen die voornamelijk via de media opgelegd worden door de kapitalistische samenleving. De som geld die vrouwen op deze manier spenderen aan cosmeticaproducten om aan het heersend kapitalisch schoonheidsideaal te voldoen, betekent al een flinke hap uit hun budget.

Dit is niet het enige probleem waar jonge vrouwen mee te maken krijgen. Dikwijls zetten ze hun gezondheid op het spel door lichamelijke mishandelingen die bijna een traditie worden in de samenleving. Denk maar aan pijnlijke diëten als gevolg van gecreëerde complexen, die te dikwijls leiden tot anorexia. We moeten het voorstel tot een wet tegen seksisme steunen, maar deze zal onvoldoende blijven binnen het kader van een kapitalistische samenleving, net zoals een wet tegen racisme op zichzelf niet doeltreffend kan zijn. De hedendaagse situatie van vrouwen wordt bepaald door de huidige economische en sociale situatie.

Het loon van vrouwen wordt – hoewel de reële situatie veranderd is – nog steeds beschouwd als aanvullend op dat van de man: in België is de gemiddelde loonkloof 25%. Vrouwen worden vooral tewerkgesteld in laagbetaalde sectoren, maar ook voor gelijkaardige beroepen verdienen vrouwen gemiddeld 6% minder dan mannen. Daar vrouwen ook nog steeds geconfronteerd worden met de dubbele dagtaak – wanneer ze thuiskomen van hun werk, zijn zij het dikwijls die instaan voor een groot deel van het huishouden en voor de zorg voor de kinderen, zijn zij ook het vaakst slachtoffer van deeltijds werk, tijdelijke contracten, dienstencheques,… Het gebrek aan middelen voor openbare diensten (denk aan crèches) stelt zich hier als groot probleem. Deze economische en sociale situatie van de vrouw – er zijn weinig vrouwen die met hun eigen loon kunnen overleven – is en zal geankerd blijven in en zijn invloed blijven uitoefenen op de mentaliteit van mensen, zolang de klassensamenleving blijft bestaan. Een moralistische strijd kan geen overwinning betekenen. De materiële organisatie van de samenleving moet in vraag gesteld worden daar zij aan de basis ligt van de desastreuze omstandigheden van de vrouw.

Het platform BOEH! (Baas over eigen hoofd) voert campagne tegen het hoofddoekenverbod dat werd ingesteld in de Antwerpse stadsdiensten. Er was heel wat discussie over het recht om al dan niet een hoofddoek te dragen. Welk standpunt nemen linkse socialisten in bij deze discussie? We vroegen het aan Rukhsana Manzoor, een leidinggevend lid van onze Pakistaanse zusterorganisatie.

“Zowel de rechtse politici als de rechtse religieuzen gebruiken het thema van de hoofddoeken voor hun eigen belangen. De enen willen vrouwen verplichten om een hoofddoek te dragen, de anderen willen vrouwen verplichten om er geen te dragen. Socialisten zijn tegen beide posities. Wij verdedigen het recht van iedere vrouw om zelf te kiezen als ze al dan niet een hoofddoek draagt. De overheid en de religieuze rechterzijde hebben niet het recht om zich te bemoeien met het persoonlijke leven van individuen. Iedere vrouw heeft het recht om zelf te kiezen.

“De hoofddoek is geen islamitische traditie en ook geen religieuze verplichting. De hoofddoek bestaat al langer dan de islam. De hoofddoek, als kledingstuk dat een deel van het hoofd of het gezicht bedekt, werd voor het eerst zo’n 5000 jaar geleden gedragen. In het voor-islamitische Arabië diende de hoofddoek als bescherming tegen zandstormen in de woestijn. In zowel het Jodendom als het Christendom werd de hoofddoek ooit geassocieerd met bescheidenheid en ooit ook met rijkdom. De Rajputes, een Hindoe-stam in India, kennen strikte regels rond de hoofddoek en hebben een strikte scheiding tussen mannen en vrouwen. De hoofddoek is een gewoonte die eeuwen ver terug gaat naar de stammensamenlevingen en feodale tradities die nu een onderdeel geworden zijn van religie.

“In het midden van de jaren 1700 probeerde Mohamed Ibn Abd al Wahab, een Arabische theoloog, om de islam puur te maken naar zijn eigen opvattingen. Samen met de politieke heersers werden miljarden dollars uitgegeven om de leer van Ibn Wahab onder de moslimbevolking te verspreiden. In die leer is er een discriminatie van vrouwen in het onderwijs, op de werkvloer en in het juridische systeem. Saoedische vrouwen mogen niet met de auto rijden en er zijn strikte regels over hoe ze gekleed mogen gaan: met een hoofddoek dat ook het gezicht bedekt en lange kleden. Die gewoonten hebben niets te maken met godsdienst.

“Vandaag worden vaak regels opgelegd door de overheid en religieuze leiders. Mannelijke politici en religieuze leiders leggen vrouwen hun regels op. Voor miljoenen moslimvrouwen is dit een abstract discussie omdat ze niet eens voldoende middelen hebben om zich te kleden omdat ze te arm zijn. Het thema van de hoofddoek dient vaak om de aandacht af te leiden van sociale thema’s.”

> Dit is een ingekorte versie van een langer standpunt dat eind 2006 verscheen. Voor de publicatie in ons maandblad Socialistisch Links werd het sterk ingekort. Lees hier de uitgebreidere versie van het standpunt van Rukhsana

Vaak wordt beweerd dat het feminisme in de huidige tijd heeft afgedaan; vrouwen zouden in landen als Nederland niet veel meer te klagen hebben, maar gelijke rechten aan mannen hebben. De werkelijkheid is echter anders. Niet alleen zijn in Nederland de meerderheid van de vrouwen nog steeds niet economisch zelfstandig, een betrekkelijk nieuw fenomeen is de enorme rol die media, fabrikanten van schoonheidsartikelen ed. spelen bij het opleggen van een schoonheidsideaal voor vrouwen.

Door Barbara Veger, Offensief Rotterdam

Wie als jonge vrouw opgroeit in deze tijd krijgt de onmogelijke opgave om te voldoen aan een schoonheidsideaal zoals dat in videoclips, zenders als MTV en TMF en in reclames naar voren wordt gebracht. Onmogelijk, want de beelden van de adembenemende vrouwen die ons steeds weer worden voorgeschoteld zijn totaal niet reëel. Maar al te vaak is er sprake van computeranimaties, waarbij elke “oneffenheid” van de getoonde vrouwenlichamen is “weggepoetst”. Of de sterren hebben gretig gebruik gemaakt van plastische chirurgie. Maar ondertussen wordt je wel bedolven met beelden, waaraan je als vrouw moet voldoen om mooi en aantrekkelijk te worden gevonden. Desnoods door je zelf uit te hongeren met allerlei diëten, en jezelf te laten verbouwen (voor wie daar het geld voor heeft). Zelfs operaties aan de schaamlippen, zoals laatst in een TV-programma werd getoond, worden uitgevoerd om de “playboy-look” te krijgen…

Een hele industrie van schoonheidsproducten vaart wel bij dit schoonheidsideaal. Ondertussen lijden wel vele jonge vrouwen mede door dit opgelegd schoonheidsideaal, aan ernstige eetstoornissen zoals anorexia. Het merk Dove probeert anderzijds op cynische wijze de onvrede hierover uit te buiten door reclame te maken onder de kop: “tijd voor echte schoonheid”. Natuurlijk alleen om te verdienen aan het feit dat veel vrouwen genoeg hebben van het schoonheidsideaal.

Vrouwen worden bovendien in al die clips en reclames voorgesteld als producten, als koopwaar – wie rijk is kan vrouwenlichamen kopen om zijn lusten te bevredigen. Wie kent niet de clips waarin een rapper, met goud behangen, omringd wordt door een tiental “perfecte” vrouwen? De boodschap die naar vrouwen wordt uitgezonden is: zorg dat je er perfect uitziet, dan kan je een rijke man aan de haak slaan (in een tijd waarin veel vrouwen het financieel nauwelijks redden); en naar mannen: vrouwen zijn geen mensen, maar seksobjecten.

Is het vreemd dat er soms berichten in de media verschijnen van groepsverkrachtingen door soms heel jonge jongens, en van jonge meiden die sex hebben in ruil voor een breezer?

In de jaren ’60, de tijd van de seksuele revolutie, werd ten strijde getrokken tegen de bekrompen en schijnheilige moraal op seksueel gebied. Maar niet de “vrije liefde” kwam er voor in de plaats, zoals de bedoeling was, maar seks als koopwaar, inclusief kinderporno en vrouwenhandel. Onder het kapitalisme wordt alles, zoals Marx al schreef, teruggebracht tot het naakte, koude winstbelang. Vrouwen zijn daar, als extra onderdrukte groep in de maatschappij, ook extra het slachtoffer van. Daarom is het juist voor vrouwen van het grootste belang, om te vechten voor een socialistische maatschappij. De arbeidersbeweging – vakbonden en SP – zou een voortrekkersrol moeten spelen in de strijd tegen seksisme. Seksisme onderdrukt immers niet alleen vrouwen, maar leidt ook tot verdeeldheid tussen mannen en vrouwen, terwijl we alleen door een gezamenlijke strijd voor onze belangen op kunnen komen. Niet door ons, zoals sommige kleinburgerlijk-feministen doen, te keren tegen mannen in het algemeen, maar door samen met mannelijke arbeiders en jongeren te vechten tegen het systeem dat vrouwenonderdrukking voortbrengt.

Op 30 maart organiseren de SP.a-vrouwen (ZIJ -kant) samen met de ‘ABVV-vrouwen’ acties overal in het land en in bedrijven rond ‘equal pay day’. Op zich is het natuurlijk terecht om de loonkloof tussen vrouwen en mannen aan te klagen. Maar misschien kan het ABVV in de toekomst zijn campagnepartner wat beter uitkiezen…

Artikel overgenomen vanop marxisten.blogspot.com

Het logo van de campagne is zeer toevallig hetzelfde als het logo van de SP.a maar dan met de letters ‘equal payday’. Dat is wel zeer handig: zo dicht voor de verkiezingen tonen dat het weer zogezegd koek en ei is tussen SP.a en ABVV…

De vakbondsleiding is echter ook verplicht rekening te houden met het feit dat een belangrijk deel van de actieve vakbondsbasis niet gediend is met het post-generatiepact en zuiver electoraal geflirt tussen SP.a en ABVV-leiding.

Erwin De Deyn, federaal voorzitter van BBTK-SETCa, drukte zich bijvoorbeeld recent voorzichtig uit op een vakbondsvergadering omtrent deze materie. Zo liet hij onder andere doorschemeren dat het betwijfelbaar is of een volgende federale regering het wel 4 jaar zal kunnen trekken. Deze twijfel is ook de eerste zin van het ontwerp van memorandum van het ABVV voor de federale verkiezingen van 10 juni 2007. Verder wordt er in dat ontwerp gesteld dat: “De onzekerheid en onrust bij de werknemers groot is…” Wetende dat de SP.a zowiezo de toekomstige partner-in-sociale-afbraak is die zowel door Open VLD als CD&V gesolliciteerd wordt voor coalitie… Verder wees hij ook op de tegenstrijdige berichten van de SP.a over dossiers die heilig zijn voor het ABVV o.a. over de federale solidariteitsmechanismen zoals het tewerkstellingsbeleid.

Het ABVV stelt in zijn ontwerp tot memorandum dat er drie materies zijn waar er geen toegevingen kunnen gedaan worden: de wet van 1968 m.b.t. de paritaire comités en de collectieve arbeidsovereenkomsten hetgeen betekent dat ook de loonvorming een federale materie moet blijven, het arbeidsrecht en de sociale zekerheid: deze moet federaal blijven, zonder privatiseringen of financiering in pijlers.

Met het Generatiepact achter de rug en de donkere wolken in de toekomst (de neoliberale hondsdolheid en communautaire ophitserij van alle traditionele partijen) is de samenwerking tussen de SP.a en het ABVV met ‘equal pay day’ vrij merkwaardig te noemen, om maar het woord ‘hypocriet’ niet in de mond te nemen. Tijdens de 18 jaar lange sociale afbraak van de SP.a in de regering is de positie van de vrouwen er niet op vooruitgegaan , in tegendeel, denken we maar aan de eerste versie van het Generatiepact (gelanceerd door Freya!) dat het onmogelijk maakte voor vrouwen om nog op brugpensioen te kunnen. Denken we maar aan het cijfer van de 1,5 miljoen Belgen die dagelijks moeten zien de eindjes aan elkaar te knopen. Hier zitten heel wat vrouwen tussen; alleenstaande moeders zitten al gauw onder de armoedegrens.

Ook de SP.a zal er in de toekomst moeten rekening mee houden dat de ABVV-leiding verplicht is tot koorddansen wat betreft de relaties tussen de vakbond en de voormalige socialistische partij. Een te brutale pro-SP.a positie zou de autoriteit en de representativiteit van de vakbondsbonzen tegenover de vakbondsbasis ernstig in het gedrang kunnen brengen. Dit kwam onlangs nog tot uiting bij de stemming over het IPA waar ondanks het feit dat de vakbondsleiding hemel en aarde bewogen had en de ‘consultatie van de basis’ zo beperkt mogelijk hield, men met een zeer nipte meerderheid van 55% het IPA goedkeurde.

Het is hoog tijd dat de vakbondsbasis terug een politieke spreekbuis krijgt die consequent de belangen van het werkvolk verdedigt. Laat ons allen aan zo een alternatief bouwen: sluit aan bij CAP en wees actief!

De afgelopen jaren werden stappen vooruit gezet inzake het legaal statuut van vrouwen en de officiële gelijkheid tussen mannen en vrouwen. De realiteit verschilt echter sterk van de formele gelijkheid. Werkloosheid, onzekere en flexibele jobs, armoede,… zijn steeds breder verspreid in de samenleving. Onder vrouwen nog net iets breder als onder mannen.

Geen kloof meer tussen mannen en vrouwen?

De gemiddelde loonkloof tussen mannen en vrouwen bedraagt in België nog steeds 24%. Zelfs bij gelijkaardige functies is er nog steeds een loonsverschil van 6%. De kloof wordt groter naarmate het gaat om hoger opgeleide werknemers. Een andere vaststelling: de lonen nemen af naarmate een beroep meer door vrouwen wordt uitgeoefend.

Het armoederisico onder vrouwen is groter dan onder mannen (15,8% tegenover 13,8% in België). 40% van de vrouwen in dit land werkt deeltijds, tegenover 7,1% van de mannen. In januari 2007 bedroeg de officiële werkloosheid onder vrouwen in Vlaanderen 8,22% tegenover 5,83% onder mannen. De ongelijkheid duurt ook voort bij de pensionering: vrouwen hebben een lager pensioen, onder meer omwille van loopbaanonderbrekingen (bijvoorbeeld als ze net kinderen hebben).

Vrouwen hebben de afgelopen decennia een zekere economische en sociale onafhankelijkheid verworven. Maar de ongelijkheid blijft standhouden, denk maar aan de huishoudelijke taken die nog steeds grotendeels door vrouwen worden verricht. Bovendien zien we dat geweld tegen vrouwen nog steeds amper wordt aangepakt. Eén vrouw op zeven wordt het slachtoffer van ernstig intrafamiliaal geweld. In 1998 verscheen een studie waarin 68% van de vrouwen stelden dat ze al in aanraking kwamen met fysiek of seksueel geweld. Hetzelfde zien we ook op de werkvloer waar vrouwen nog vaak geconfronteerd worden met verschillende vormen van seksuele intimidatie.

Wat kunnen we daartegen doen? Sommigen stellen dat het probleem bij de mannen zou liggen en dat we ervoor moeten opkomen dat vrouwen aan de macht komen in de bedrijven en de regeringen. Het feit dat Bachelet aan de macht kwam in Chili, de kandidatuur van Ségolène Royal in Frankrijk of van Hillary Clinton in de VS hebben dat idee opnieuw versterkt.

Vrouwen aan de macht: een alternatief?

In de VS werden in de jaren 1960 reeds een reeks maatregelen van positieve discriminatie doorgevoerd om de positie van vrouwen te verbeteren. Dat leverde echter weinig resultaat op, zeker niet voor de armste vrouwen.

We moeten ons de vraag stellen of de belangrijke rol van Colin Powell in de regering-Bush een stap vooruit heeft betekend voor de zwarten in de VS. Wat heeft Powell de zwarten meer geboden dan de kans om te gaan sterven in Irak?

In Groot-Brittannië zagen we dat de “ijzeren” eerste minister Margaret Thatcher in de jaren 1980 een nog asocialer beleid voerde dan haar mannelijke voorgangers. Dat asociaal beleid heeft ook de vrouwen hard geraakt. En wat te denken van Condoleezza Rice, vrouw en zwart en bijgevolg vertegenwoordiger van twee gediscrimineerde groepen. Rice trekt de wereld rond om de politiek van Bush te verdedigen.

Dichter bij ons zagen we de aanvallen op de brugpensioenen met het Generatiepact. De eerste plannen voor die aanval kwamen van Freya Van Den Bossche in haar nota “Actief ouder worden”. Die nota was niet bepaald een programma om de toegang tot het brugpensioen voor vrouwen gemakkelijker te maken… De Franse patroonsorganisatie MEDEF wordt geleid door een vrouw, maar de aanvallen op de arbeidscondities zijn er daarom niet beperkter.

Nood aan een andere politiek

Kunnen we concluderen dat zowel mannen als vrouwen oorzaken zijn van de problemen? Wij denken niet dat het probleem op die manier kan gesteld worden. De tegenstellingen in onze samenleving zijn niet zozeer tegenstellingen tussen mannen en vrouwen, maar wel tussen rijk en arm, tussen diegenen die de bedrijven en de rijkdom bezitten en diegenen die hun uitbuiting moeten ondergaan.

De onderdrukking van vrouwen – vaak ondersteund door religieuze en politieke argumenten – is een efficiënt middel voor de burgerij om beroep te kunnen doen op gratis arbeid (in ieder huishouden), de flexibiliteit op de arbeidsmarkt te kunnen versterken en verdeeldheid te zaaien om gezamenlijke strijd tegen te gaan.

Bijna een eeuw geleden, in 1910, werd 8 maart uitgeroepen tot Internationale Vrouwendag. Het initiatief daartoe kwam van de Duitse socialistische activiste Clara Zetkin op een internationale conferentie van socialistische vrouwen. De internationale vrouwendag was gericht op het verdedigen van een reeks eisen: voor stemrecht, gelijkheid tussen mannen en vrouwen en uiteindelijk voor socialisme. Van bij het begin werd de nadruk gelegd op de band tussen vrouwenstrijd en arbeidersstrijd voor een alternatief.

De strijd tegen discriminatie en geweld tegen vrouwen, is een dagelijkse strijd. Maar we kunnen pas tot een echte gelijkheid van mannen en vrouwen komen als we komaf maken aan het systeem waar de winsten van een minderheid alles domineren en beslissend zijn voor ons leven. Wij willen daartegenover een systeem waar de belangen van de meerderheid van de bevolking centraal staan.

De afgelopen dagen verschenen enkele opvallende cijfers die duidelijk maken dat een internationale vrouwendag nog steeds actueel en nodig is als strijddag. Ook nu nog worden veel vrouwen het slachtoffer van geweld in het gezin en moeten ze opdraaien voor het grootste deel van de huishoudelijke taken. Denk je dat dit overdreven is? We verzamelden enkele gegevens uit de media van de laatste dagen.

43% verkrachtingszaken zonder gevolg

Tussen 2000 en 2005 steeg het aantal verkrachtingsdossiers bij het gerecht met 30%. Opvallend feit is dat 43% van die zaken wordt geseponeerd. Het gaat in totaal om 17.301 verkrachtingszaken. Van die dossiers was slechts 17% naar een strafrechter doorverwezen op 10 juli 2006, in 10% van de gevallen is er nog verder onderzoek. In 49,5% zijn er “onvoldoende bewijzen”.

85% van de kinderen van gescheiden ouders woont bij de moeder

In Vlaanderen zijn er zowat 300.000 kinderen met gescheiden ouders, dat komt overeen met één kind op vier. Dat brengt uiteraard heel wat problemen mee voor de kinderen, maar even zeer voor de ouders. Nu blijkt dat zowat 85% van de kinderen bij de moeder woont tegenover 15% bij de vader. Ook na een echtscheiding is het de moeder die het gros van de huishoudelijke taken moet opvangen.

Gentse vrouw tot abortus gedwongen na weigering hulp crisisopvang

In Gent was er de afgelopen week een rel rond de weigering van een crisisopvangcentrum om steun te verlenen aan de 29-jarige Sana Ammi die een gedwongen abortus onderging onder druk van haar gewelddadige vriend en diens familie. De roep om hulp werd niet beantwoordt. Resultaat: de schoonfamilie van deze vrouw probeerde de foetus te vernietigen door de vrouw te verdoven en hard in de buik te stampen.

De vrouw zocht steun, maar in het opvangcentrum werd haar man als tolk gevraagd wat niet bepaald voor vertrouwen zorgde. Een plaats in een vluchthuis zat er niet in. Haar advocaat verklaarde dat hij te horen kreeg dat dit moeilijk zou zijn omdat “men daar werkt met quota’s op grond van etnische afkomst”, waarbij de quota voor Marokkaanse hulpbehoevenden bereikt zou zijn… Hierna volgen nieuwe pogingen van de schoonfamilie om de foetus om te brengen, maar deze mislukken.

Vrouw overleden na huiselijk geweld

Dinsdag overleed in Grembergen een 52-jarige vrouw nadat ze de dag ervoor in levensgevaar naar het ziekenhuis was gebracht. De vrouw werd het slachtoffer van huiselijk geweld van haar ex-vriend en haar huidige vriend. De ex-vriend werd in 2006 en 2003 reeds veroordeeld voor slagen en verwondingen aan de vrouw…