Category: Feminisme

Rob Verreycken wordt niet vervolgd naar aanleiding van het geweld tegen zijn (bijna ex-) vrouw. De officiële reden voor het niet vervolgen van Verreycken is dat er sprake was van "wederzijds geweld". Het parket zou in dergelijke gevallen niet optreden en geen procedure starten met het oog op een mogelijke gerechtelijke vervolging. Deze beslissing van het parket in Antwerpen is vooral een uitdrukking van bestaande vooroordelen die nog steeds die ingebakken zitten.

Nochtans komt één op vier vrouwen ooit in aanraking met intrafamiliaal geweld, een spectaculair aantal waarvoor amper aandacht is. Een vrouw die het geweld ontvlucht kan hoogstens terecht in één van de schaarse vluchthuizen en wordt hierna gezien als een paria die haar gezin in de steek gelaten heeft. Tegenover het geweld in het gezin wordt amper opgetreden, steeds onder het excuus dat er wel twee kanten van het verhaal zullen zijn en dat er vormen van wederzijds geweld zouden zijn.

Wij aanvaarden die uitleg niet omdat het een flauw excuus is waarbij voorbijgegaan wordt aan de realiteit van een maatschappelijk probleem. Geweld tegenover vrouwen is onlosmakelijk verbonden met de wijze waarop het gezin vandaag gezien wordt in het huidig systeem, wat overigens niet altijd zo geweest is. Voor de ontwikkeling van het kapitalisme was het aangewezen om zoveel mogelijk huishoudelijke arbeid in de privé-sfeer van het gezin te houden, zodat er voldoende tijd was voor "productieve" arbeid in de zin van arbeid die directe winst oplevert voor de kapitalisten. Gezinnen moesten net kunnen overleven om verder arbeid te leveren, maar meer middelen werd door de kapitalisten gezien als een verspilling van potentiële winst voor zichzelf.

De vrouw werd meer en meer verplicht om een dubbele taak te vervullen, naast het eventuele deelnemen aan arbeid op de werkvloer moest ze bovendien het huishoudelijke werk op zich nemen. Vanuit die dubbel onderdrukte positie stonden vrouwen erg zwak, wat geweld en pesterijen binnen het gezin meer aanvaardbaar maakte. Dit heeft nog steeds gevolgen, zeker op een ogenblik dat de druk omwille van de economische crisis harder wordt. En nog steeds blijven de overheden blind voor geweld binnen het gezin.

Wereldwijd wordt de overweldigende meerderheid van verkrachtingen en moorden van vrouwen, die niet veroorzaakt worden door oorlog, uitgevoerd door familieleden of kenissen. In sommige landen wordt het slaan van vrouwen niet alleen aanvaard als een normaal onderdeel van het leven maar zelfs aangemoedigd om vrouwen die uit de pas lopen te corrigeren! In sommige landen – China, Korea, Indië en elders – worden vrouwelijke babies vaak geaborteerd of vermoord kort na de geboorte.

Twee derden van de arme wereldbevolking zijn vrouwen. Zij doen twee derden van al het werk op de wereld – in de fabrieken en de kantoren, de scholen en de ziekenhuizen, winkels, banken en hotels, in transport en op het land. Zij krijgen één tiende van het wereldinkomen. Vrouwen en hun kinderen vormen de overweldigende meerderheid van het aantal vluchtelingen op de wereld, meestal weg vluchtend van oorlogen en burgeroorlogen. Tientallen miljoenen vrouwen verlaten hun huizen en zelfs hun landen om te proberen een inkomen voor henzelf en hun families te verkrijgen. Miljoenen eindigen als huis- en zelfs seksslaven, die niet in staat zijn naar hun eigen huis terug te keren. Wereldwijd worden meer dan 50 miljoen vrouwen "verhandeld" als goederen door bendes van mensenhandelaars, die de kwetsbaarheid van vrouwen, die proberen te ontsnappen aan de krisis, misbruiken.

Geweld tegen vrouwen is echter geen exclusief gegeven voor de ex-koloniale wereld. Ook hier in het westen krijgt één vrouw op vier ooit te maken met geweld in het gezin, worden twee vrouwen per week vermoord door hun partner of voormalige partner, iedere zes seconden wordt een vrouw verkracht of in elkaar geslagen. Intussen zijn er in de Westerse landen meer opvangplaatsen in het dierenasiel dan voor vrouwen die het intra-familiaal geweld ontvluchten!

De echte schuldigen.

Iedere bedreiging van het leven en het geluk van vrouwen heeft echter zijn origines in de dominantie van de maatschappij door klassen of kastes die de rijkdom, de macht en de staat onder hun controle hebben en de meerderheid van de bevolking willen uitsluiten van de opbrengst van de arbeid die zij dag in dag uit vervullen. Stalinistische bureaucratieën die beweerden dat de macht in handn van de arbeidersklasse lag, gebruikten arrestaties, de gevangenis, verbanning, en moord om te verzekeren dat de macht in handen bleef van hun gepriviligeerde kliek. Vandaag is het meest voorkomende systeem van klassenheerschappij het kapitalisme, voordien was het feodalisme. In veel landen houd het kapitalisme de massa’s in semi-feodale condities en zet het gebruiken en tradities van het feodalisme voort om haar heerschappij te behouden, vooral wanneer het erop aan komt vrouwen onder de authoriteit van mannen en de staat te houden. Voor deze redenen zijn het vaak vrouwen – vooral jonge vrouwen – die het eerst in opstand komen.

De dominantie van de maatschappij door één klasse die de minderheid van de bevolking vormen noodzaakt de gehoorzaamheid van de rest. De klassen die land, fabrieken en banken bezitten, hebben een grote voorraad van mensen nodig die zo goedkoop mogelijk voor hen werken. Historisch hebben heersers alle mogelijke middelen gebruikt – waarbij inbegrepen religie en bijvoorbeeld seksistische advertenties – om vrouwen in een onderdanige rol tegenover mannen te houden en alle arbeiders – mannen en vrouwen – tot het uiterste uit te buiten. Ze verwachten dat ouders de volgende generatie voeden en kleden en hun kroost trainen om binnen de gedragsregels te passen die eeuwenlang door de heersende klassen zijn vastgelegd. In het kader van de neoliberale politiek die wereldwijd door de kapitalistische regeringen wordt gevoerd, met onder andere grote besparingen in openbare diensten, worden vrouwen verwacht verantwoordelijkheden op zich te nemen die gedurende een tijdje door de staat werden voorzien.

Strijd is nodig.

Daarom geloven we als socialisten dat vrouwen uit de arbeidersklasse, die campagne voeren rond kwesties die hen raken en hun mannelijke collega’s in strijd vervoegen, het meeste te winnen hebben. Veel overwinnningen werden reeds bereikt in veel landen op de wereld. Democratische rechten van vrouwen – deelname aan verkiezingen, onderwijs, het recht om te spreken en te ageren zonder toestemming van mannelijke familieleden, enz… – werden op veel plaatsen bereikt, hoewel niet overal. Het recht op gelijk loon voor werk van gelijke waarde is in het algemeen aanvaard in principe en vaak zelfs in de wet maar het wordt ook in veel gevallen genegeerd. Veel vooruitgang werd geboekt door campagnes en strijd om het recht van vrouwen om te kiezen wel of niet kinderen te krijgen te vestigen. Er is echter nog een lange weg te gaan vooraleer het universeel aanvaard wordt dat contraceptie en abortus gratis en vrij op vraag van de vrouw beschikbaar moeten zijn. Ze zouden ook het recht moeten hebben op deskundige ondersteuning doorheen alle aspecten van de zwangerschap en het krijgen van kinderen. Het is een beperking ook van de rechten van mannen en vrouwen om obstakels op te zetten in de weg van onderzoek naar vruchtbaarheid zowel als contraceptie.

Seksuele pesterijen op het werk en geweld tegen vrouwen binnen het gezin zijn het onderwerp geworden van veel meer publiciteit en beschermende wetgeving dankzij ontelbare campagnes die grotendeels door vrouwen werden gevoerd. Het zijn organisaties als de Campaign Against Domestic Violence in Groot-Brittanië, dat werd opgezet door leden van het socialistische Comittee for a Workers’ International, die erop stonden dat vakbonden en arbeiderspartijen er hun rol in speelden.

Vrouwen stonden in de eerste linies in talrijke gevechten in wijken en werkplaatsen. Door levendige en vastberaden campagnes slaagden jonge en oude vrouwen erin ziekenhuizen en creches open te houden, bordelen en schoonheidswedstrijden te sluiten, scheldwoord van de straten te jagen en campagnes te voeren om onderwijs toegankelijk te maken voor iedereen. Marsen en campagnes hebben een belangrijke rol in het openbaar maken van problemen en in het krijgen van toegevingen van plaatselijke autoriteiten en zelfs regeringen.

Het idee echter dat de gelijke verdeling van rijkdom, het einde van discriminatie en onderdrukking en wereldvrede georganiseerd zouden kunnen worden door de kapitalistische grootmachten is utopisch en onrealistisch. Het is als het vragen aan een vos om op de kippen te letten! Het is ligt niet in de natuur van de kapitalistische handelswijze om te stoppen met het bestelen van werkende mensen in de hele wereld. Noch ligt het in hun karakter om de broeiende competitie voor land, ruwe materialen, productiecapaciteit en markten te stoppen.

Daarom moet voor een echt alternatief gevochten worden. De enige manier om de maatschappij voldoende te veranderen, om een einde te kunnen stellen aan de wereldwijde onderdrukking van vrouwen is een einde te stellen aan de heerschappij van zij die verantwoordelijk zijn voor die onderdrukking: de grote landeigenaars, industriëlen en banken, hun trouwe media, staatsdiensten en hun politieke agenten. Dit betekent een strijd voor een maatschappij waarin de industrie, land en banken in gemeenschapsbezit zijn en gerund worden onder de controle en het beheer van arbeidersvertegenwoordigers. Dit zou echte democratisch socialisme zijn. Jammer genoeg hebben de leiders van vele partijen die het woord socialist of sociaal-democraat in hun naam hebben deze ideeën terzijde geschoven en aanvaarden ze de dictaten van de markt. Nieuwe arbeiderspartijen zijn nodig om de plaats in te nemen van zij die de instrumetnen zijn geworden voor het behouden van het status quo, namelijk de kapitalistische verhoudingen in de maatschappij.

We hebben partijen nodig die argumenteren voor het socialisme, maar die ook de volgende eisen in hun vaandel dragen:

> een kortere werkweek en een degelijk loon voor alle arbeiders

> Tegen onzeker jobs en lage lonen.

> Voor kinderbijslag die de reëele kost dekt van het opbrengen van kinderen

> Voor een uitgebreid programma van openbare uitgaven om degelijke huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg en transport te voorzien.

> Maak van ongewenste seksuele intimiteiten op de werkplaats en geweld binnen het gezin een vakbondskwestie en een politieke kwestie.

> We willen middelen voor de verdediging van vrouwen tegen gewelddadige partners en familieleden en de uitbreiding van hun mogelijkheden om daarvan te vluchten.

> Help mee in de campagne voor de reproductieve rechten van vrouwen en voor een echt recht op een keuze.

> Voor vroege een relevante seksuele opvoeding in scholen.

> Gratis contraceptie en abortus op vraag.

> Voor een massaal onderzoek, met publieke fondsen, naar vruchtbaarheid en het voorzien van hulp voor vrouwen die moelijk kinderen kunnen krijgen.

> Voor adequate pre- en postnatale zorg voor alle vrouwen!

> Vervoeg onze campagnes onder jonge vrouwen in scholen, universiteiten en slechbetaalde jobs

> Tegen iedere vorm van discriminatie: Vrijheid van keuze betreffende opvoeding, werk, huwelijk en het krijgen van kinderen. Tegen sexisme en racisme Tegen lage lonen en gebrek aan training voor jonge arbeiders.

> het onder arbeiderscontrole in gemeenschapsbezit brengen van de grote multinationals en monopolies die de wereldeconomie domineren.

Vervoeg de strijd voor een socialistisch alternatief op de dominantie over onze levens door big business en het winstmotief. Stop uitbuiting, armoede, ziekte en oorlog! Vecht voor een einde aan het kapitalisme en voor het vestigen van een socialistisch alternatief.

VORIGE MAAND sprak een zogenaamde volksjury een man vrij die werd beschuldigd van de moord op zijn vrouw. Zijn prestigeuze advocaat, én Bekende Vlaming, Jef Vermassen bracht het argument van onweerstaanbare drang naar voor. Anders geformuleerd: 3 uur nadat de beklaagde had ontdekt dat zijn echtgenote verliefd was op iemand anders (er was zelfs geen sprake van overspel, maar enkel van liefde voor iemand anders) voelde die de onweerstaanbare drang om zijn vrouw met 8 messteken om het leven te brengen. Toch kon hij rekenen op vrijspraak. In de verschillende burgerlijke media werd daarop een “maatschappelijk debat” opgestart over de zin en onzin van volkjury’s, waarbij vooral de laatste echo van democratie in ons rechtssysteem werd aangevallen.

Marijke Decamps

Het persoonlijke is politiek!

In dit debat ontbrak wel een belangrijk aspect. Het geval van Natasja is geen geïsoleerd, alleenstaand geval. Niet zo lang geleden stelde de Raad van Europa dat huishoudelijk geweld de belangrijkste oorzaak van overlijden of handicaps is voor vrouwen tussen de 16 en 44 jaar. In België worden er per dag 7 mensen verkracht. Weet dat dit enkel de officiële cijfers zijn. De meerderheid wordt nooit aangegeven: uit schaamte, incompetentie van de hulpdiensten, angst voor represailles,… Het gezin is dus een zeer onveilige plaats voor vrouwen.

Tegelijkertijd “kiezen” meer en meer vrouwen ervoor om thuis te blijven, of deeltijds te werken, om voor de kinderen te zorgen, het huishouden te doen,… Een vrije keuze? Het is niet toevallig dat er in Nederland meer en meer vrouwen deze keuze maken. Sinds de verregaande privatisering van de kinderopvang en de bijbehorende prijsstijgingen kunnen steeds minder mensen deze dienst betalen. Ook de stad Gent heeft de kost van kinderopvang tijdens de vakantie sterk laten stijgen. Hierdoor is ze mee verantwoordelijk voor het thuis opsluiten van vrouwen, waardoor hun kansen op werk nog meer worden beperkt.

Als er moet gekozen worden wie er thuisblijft om voor het opgroeiende kroost te zorgen, wordt vaak gekeken naar wie het meeste verdient. En rara? Vrouwen verdienen nog altijd, in onze zogenaamd “moderne maatschappij”, gemiddeld 72% van wat mannen verdienen.

Macht van de massa?

Het is inderdaad waar dat je je vragen kan stellen, naar aanleiding van deze zaak, over de zin en onzin van volksjury’s. Wat voor zin heeft het om volksjury’s te hebben – een zogenaamde jury van gelijken – waarvan de hele samenstelling een zaak is van gekonkel tussen magistraten? Waarbij deze goedverdiendende “wijze mannen” kunnen beslissen om mogelijk meer kritische juryleden zoveel mogelijk te weren. Advocaten blijven binnen dit systeem het alleenrecht hebben over prestige, connecties en kennis van de wettelijke achterpoortjes.

Denken we dat alle daders van huishoudelijk geweld zware straffen opleggen een echte oplossing vormt? Nee, natuurlijk moet duidelijk worden gemaakt dat zoiets niet wordt geduld. Je moet ervoor kunnen zorgen dat de slachtoffers zich veilig voelen, maar ook dat er iets structureel wordt veranderd.

Vandaag zitten de gevangenissen overvol, maar worden ze gewoon gebruikt om mensen weg te steken – en er dan niet meer naar om te kijken. Wij denken dat de overheid zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar we gaan hier ook niet braafjes op wachten.

Huishoudelijk geweld kan tegengegaan worden door campagnes op de werkvloer, in de wijken, scholen, universiteiten,… Maar niet om de baas een excuus te geven om mensen te ontslaan. De verdeeldheid en de tweederangspositie van vrouwen moeten werkelijk worden tegengegaan.

Op die manier moeten we een echt, socialistisch alternatief naar voor schuiven. De rijkdom in de maatschappij moet worden gebruikt om de levensstandaard van iedereen op te trekken en vrouwen te bevrijden van de kapitalistische achterstelling.

Chocolade, reizen, ondergoed, ijskasten, televisies, cornflakes, telefoons, … Ze hebben allemaal een ding gemeen. Om ze te verkopen worden systematisch miljarden uitgegeven aan reclame, met maar een doel: winst!

Marijke Decamps

Het is niet belangrijk welke behoeften mensen hebben, ze worden gecreëerd door de bedrijfswereld. Lang leve de consumptiecultuur. Elke dag worden via kranten, tv, folders, borden langs de weg verteld welke shampoo we nodig hebben om ons leven die perfecte invulling te geven. 1 ding hebben de gladde reclamejongens ook goed door. Seks doet verkopen. Voor elk product is er wel iemand die gebruik maakt van vrouwenlichamen om de verkoop cijfers verder de hoogte in te jagen.

Maar niet alleen doet seks verkopen, ook de verkoop van seks zelf kent een grote opmars. Mannenbladen, soft-porno, porno in de videowinkel, internet (en tegenwoordig zelfs in de supermarkt) seksreizen, vrouwenhandel vanuit Oost-Europa en prostitutie doen tegenwoordig goede zaken. De seksindustrie- legaal en illegaal- is enorm, en brengt meer op dan de handel in drugs en wapens. En ook hier zijn het de grote multinationals die de mega-winsten binnenrijven. Een grote leverancier van porno is bijvoorbeeld de grote baas van de Zweedse H&M, die trouwens voor de productie van de "hippe" kleren grof gebruik maakt van kinderarbeid.

Vrouwen zijn geen objecten

Heel dit overaanbod creeërt een beeld van vrouwen als zouden het louter seksuele atributen zijn. Dus in plaats van een menselijk wezen wordt de rol van vrouwen gereduceerd tot lustobject. Vrouwelijke seksualiteit is in dit beeld louter een te kopen goed. Hoewel dit niet de oorzaak is van vrouwendiscriminatie is, maar de impact hiervan is niet al te onschuldig.

Een enquête in de franse banlieus van 2000 toonde aan dat een meerderheid van jonge franse moslims dacht dat een vrouw ja bedoelt als ze nee zegt, en dat pijn normaal en zelfs gewenst is bij seks. Ook is er een enorme aanvaarding van verkrachting. In Edinburgh stelde de helft van de mannen dat verkrachting in sommige gevallen aanvaardbaar is. 1 op 10 stelde dat ze het zelf zouden doen als ze geen kans zouden hebben op straf. Dat er tegelijkertijd zware besparingen in het onderwijs bezig zijn, en zodoende de seksuele opvoeding tot het loutere minimum wordt beperkt speelt hier ook mee.

De basis van vrouwenonderdrukking

Deze choquerende cijfers komen niet uit de lucht gevallen. Mijn zijn eigen aan een kapitalisme in crisis. Wij verzetten ons tegen deze situatie. Als je je uitspreekt tegen de vermarkting van seks en de voorstelling van vrouwen als lustobject wordt je al snel in de conservatieve hoek geduwd. Niets is natuurlijk minder waar. Eind jaren 60, en begin jaren 70 hebben we een beweging gezien tegen de conservatieve opvattingen over relaties, seks, de positie van de vrouw in de maatschappijen voor een meer open houding tegenover seksualiteit en een vrijere beleving ervan. Maar eigenlijk is dit een goed voorbeeld van hoe onder het kapitalisme progressieve hervormingen op langere termijn door de burgerij in haar tegengestelde omgekeerd zullen worden. Vandaag worden deze zaken door het kapitalisme geperverteerd. Vrouwen worden in een rollenpatroon gedwongen, ze worden als seksueel object bekeken.

Reformisme werkt niet. We kunnen nooit binnen dit systeem alle vormen van vrouwenonderdrukking doen verdwijnen. Alle randfenomenen van seksisme en vrouwenonderdrukking komen voort uit de economische tweederangspositie van vrouwen. In bijvoorbeeld Nederland kan slechts 38% van de vrouwen zichzelf financieel onafhankelijk noemen.

Vrouwen zijn ook meer werkloos, worden sneller uitgesloten van uitkeringen en hebben doorgaans ook lagere lonen. Dit is de reële basis van de onderdrukking, die onder invloed van de economische crisis ongetwijfeld nog verder zal ontwikkelen. Dit is trouwens ook een van de middelen in de verdeel en heersstrategie van het kapitalisme. Door vrouwen systematisch minder te betalen dan mannen, voor hetzelfde werk, verdelen ze de arbeidersklasse, en zetten ze een neerwaardse druk op alle lonen.

Welk alternatief?

Enkel door een gezamenlijke strijd van mannen en vrouwen om de economische basis van het systeem te veranderen; door een socialistische planeconomie te installeren kan de basis van discriminatie, de economische ongelijkheid, verdwijnen. De seksualiteitsbeleving en ons lichaam zal niet langer geperverteerd en misbruikt worden door de op winst beluste kapitalisten.

Op 11 november gaat in Brugge de nationale vrouwendag door. Deze dag gaat nagenoeg onopgemerkt voorbij. Feminisme wordt algemeen als “verouderd” beschouwd. Ondertussen neemt het seksisme dag na dag toe, maar vandaag mag je je daar niet meer boos over maken als je niet als “preuts” te boek wil staan.

Ann Van Cutsem

Vrouwen worden op grote schaal als objecten gebruikt in advertenties, vaak met soft-pornografische beelden. Vroeger reageerde de vrouwenbeweging hiertegen, maar ondertussen zijn we naar het schijnt beland in een post-feministische maatschappij. Vrouwen zijn onafhankelijker en vooral jonge vrouwen zijn meer zelfze-ker, ook op seksueel vlak.

Deze ideeën worden vrij algemeen aanvaard en passen in een ideologie die de nadruk legt op individuele vooruitgang binnen het kapitalistische systeem. In de media en vooral ook in vrouwenbladen wordt gepropageerd dat vrouwen een beter leven kunnen krijgen door vooral zichzelf te veranderen. Het kapitalistisch systeem wordt hierbij natuurlijk niet in vraag gesteld.

Deze evolutie ontwikkelde zich tegen de achtergrond van de neoliberele afbraak van collectieve verworvenheden, bereikt door door collectieve strijd van vrouwen en mannen. Vrouwen worden gestimuleerd om individuele oplossingen te vin-den. Ze hebben immers gelijke kansen (wat tegengesproken wordt door alle cijfers over o.a. werkgelegenheid, lonen, armoede) en die moeten ze maar grijpen. En als vrouwen daarin niet slagen, ligt dat aan hen zelf. Weg met het klaagfeminisme! Girl Power! Leve de seksuele bevrijding!

Aan seksuele beelden is vandaag de dag zeker geen tekort. Tegelijk is er een constante dreiging van de terugkeer van het puritanisme. We worden gedwongen om te kiezen tussen de “morele orde” of “alles moet kunnen”.

Op vlak van seksualiteit heeft zich de laatst 10 jaar een omkering van de waarden voorgedaan. Wat gisteren subversief was, is vandaag deel van de heersende orde, een peiler van de wereldeconomie. De vrije consumptie van seks is geen uitdaging van de nieuwe wereldorde, maar beantwoordt aan haar belangen.

Seks is immers een heel winstgevend product, verhandeld in pornomagazines, prostitutie, seksreizen,… Porno is een echt massaproduct geworden. Via de televisie komen de beelden de huiskamer in. Maar vooral via het internet is de drempel, zelfs tot de meest extreme vormen van pornografie (ook kinderporno), heel laag geworden. Via pop-ups en spam wordt porno massaal aan de man gebracht, want hoewel er inmiddels ook “vrouwvriendelijke” porno bestaat, is de porno-industrie nog steeds op mannen gericht. Volgens Amerikaanse cijfers wordt 98,8% van de porno door mannen geconsumeerd.

Maar wat is er zo verkeerd aan pornografie? Seks verkoopt nu eenmaal goed. Het probleem is dat het vrouwen reduceert tot lustobjecten en dat het ideeën van mannelijke dominantie versterkt, ideeën die helaas diep geworteld zijn. De manier waarop vrouwen worden voorgesteld, versterkt bovendien de idee dat hoe vrouwen eruit zien belangrijker is dan wat ze zeggen, denken of doen.

Anti-seksisme wordt tegenwoordig echter gelijkgesteld met anti-seks. Vrouwen die zich beledigd voelen door pornografische beelden en seksistische beeldvorming zijn zogezegd preuts en behoudend en hebben een probleem met seks. Seksistische beelden reduceren echter vrouwen tot objecten waardoor ongelijkheid en discriminatie in bredere zin worden versterkt.

Pornografie is echter niet de oorzaak van vrouwenonderdrukking, het is een product van het kapitalisme, een maatschappij gebaseerd op ongelijkheid. Want seksisme verdeelt. Racisme en pornografie zijn slechts enkele van de middelen die hiervoor worden gebruikt. Het werpt obstakels op voor eenheid in de strijd voor echte economische en materiële veranderingen, noodzakelijk voor het verbeteren van het leven van vrouwen en mannen. Verdeeldheid binnen de arbeidersklasse versterkt de kapitalisten.

En wie zei ook al weer dat wie niet leeft zoals hij denkt, begint te denken zoals hij leeft? Juist. Lenin.