De grote meerderheid van de vrouwen, onafhankelijk van het werelddeel waarin ze zich bevinden, wordt hard geraakt door de neoliberale aanvallen op de arbeidersklasse. Massale ontslagen, onzekere werkomstandigheden, lage lonen, aanvallen op de welvaartstaat, op pensioenrechten, op kinderopvangfaciliteiten, op de reproductieve rechten van vrouwen,… zullen niet enkel leiden tot een toename van de miserie en het leed van vrouwen, maar hoogst waarschijnlijk ook tot een stijgende politieke radicalisatie van vrouwen en vooral van vrouwen uit de arbeidersklasse.

Dagmar Walgraeve

11 maart: Vormingsdag naar aanleiding van de internationale vrouwendag Op zaterdag 11 maart organiseert LSP/MAS een nationale vormingsdag met discussies en debat naar aanleiding van de internationale vrouwendag (op 8 maart). Op het programma staan onder meer: Discussie: Vrouwenemancipatie na 20 jaar neoliberale aanvallen. Hoe het huidige systeem de vrouwenemancipatie uitholt. Workshops: > Geschiedenis van de vrouwenbeweging en van de vrouwen in de arbeidersbeweging > Geweld binnen het gezin: welk antwoord kunnen we hierop bieden? Met een verslag van de Campaign Against Domestic Violence (CADV) > Prostitutie: is legalisering een oplossing? Welk standpunt nemen socialisten in? Meeting: De plaats van de vrouw is in de strijd! Op de vormingsdag zal onder meer worden gesproken door Sinead Daly, lid van de leiding van de Scottish Socialist Party en lid van onze Schotse zusterorganisatie. Sinead is reeds jarenlang actief in campagnes tegen huishoudelijk geweld (CADV) en andere campagnes voor vrouwenrechten. De vormingsdag zal plaatsvinden aan de ULB te Brussel. Er wordt begonnen om 13u en de dag duurt tot 20u. Kinderopvang wordt voorzien, laat wel vooraf iets weten. Voor meer info: contacteer LSP/MAS, telefoon: 02/345 61 81 of e-mail: info@socialisme.be. Op de vrouwenpagina van onze site vind je meer achtergrondinformatie. Zo staan er verwijzingen naar analyses over seksisme, vrouwen en globalisering, klassieke marxistische teksten over vrouwen en over het gezin,… www.lsp-mas.be/lsp/vrouwen

Vervrouwelijking van de arbeid?

De laatste decennia zagen we wereldwijd een opvallende stijging van het totaal aantal vrouwen op de arbeidsmarkt. Op zich lijkt dat positief. De term “vervrouwelijking van de arbeid” die haar intrede deed, is echter een misleidend gegeven. Dit fenomeen heeft geenszins geleid tot de algemene verbetering van de economische, politieke en sociale status van vrouwen op wereldvlak.

Door de uitbreiding van economische vrijhandelszones, voeren regeringen in voornamelijk Aziatische en Latijns-Amerikaanse landen een agressief beleid om Westerse investeerders aan te trekken. Het is opvallend dat 90% van de 27 miljoen mensen tewerkgesteld in deze vrijhandelszones jonge vrouwen zijn. Ze verdienen 50 tot 80% minder dan de mannen.

Werkgevers in deze landen gaan ervan uit dat deze arbeidsters zich sneller zullen neerleggen bij slechte arbeidsomstandigheden en vooral zullen handelen uit verantwoordelijkheidsgevoel (ruim de helft van deze vrouwen zijn alleenstaande moeders).

Het kapitalisme maakt gebruik van de bestaande patriarchale ideeën dat vrouwen onderdaniger zijn, minder geneigd om zichzelf te organiseren en dat ze gemakkelijker kunnen worden ontslagen omwille van huwelijk en zwangerschap.

De trend van “vervrouwelijking van de arbeid” is dus niet zozeer een positief gegeven, maar eerder een gevolg van de eeuwige zoektocht van de bedrijven naar meer winst op basis van goedkope en flexibele arbeidskrachten. De arbeidsomstandigheden zijn voor veel vrouwen in de neokoloniale wereld erbarmelijk. Hun jobs zijn vaak zeer laag betaald, onveilig en onzeker.

Slechts 38% van de werkende vrouwen is economisch zelfstandig

In de Westerse landen werken veel vrouwen in sectoren die een weerspiegeling vormen van het werk dat ze thuis uitvoeren. 85% van de Belgische arbeidsters werkt in de dienstensector als verpleegster, kuisvrouw, kokkin, kapster,…

Zelfs in landen waar het principe van gelijke betaling in de wet is opgenomen, verdienen vrouwen vaak minder dan mannen die hetzelfde werk doen. In Groot-Brittannië is dat gemiddeld 19% minder, in België is dat nog meer. In de EU wordt ongeveer 80% van de parttime jobs uitgeoefend door vrouwen. Vaak zijn deze jobs laagbetaald en is er een grote werkonzekerheid.

Het systeem van deeltijds werk (en dus ook van “deeltijdse lonen”) maakt dat bijvoorbeeld in Nederland amper 38% van de werkende vrouwen economisch zelfstandig is.

Vrouwen kiezen vaak uit noodzaak voor deeltijds werk. 29% werkt deeltijds om voor de kinderen te zorgen en 25% om andere familiale redenen. Dit toont aan dat er nog altijd een gebrek is aan betaalbare kinderopvang. 20% werkt deeltijds omdat ze geen voltijdse baan vinden. Zo kan je in veel supermarkten enkel maar deeltijds werken.

Vroeger kreeg iemand die op zoek was naar een voltijdse baan, maar ondertussen deeltijds werkte, nog een aanvullende uitkering. Dit verdween aangezien het enkel diende om deeltijds werk in een eerste fase te promoten. Bovendien kampen vrouwen ook met hogere werkloosheidscijfers dan mannen. Door het artikel 143/80 kunnen langdurige werklozen die samenwonen, hun uitkering verliezen. In 1991 waren 91,6% van de geschorsten vrouwen!

Dubbele dagtaak

Nog te vaak wordt het inkomen van vrouwen beschouwd als ‘aanvullend’ op het hoofdinkomen van hun partner en zijn vrouwen verantwoordelijk voor het overgrote aandeel van huishoudelijk werk, zelfs als beide partners fulltime werken. Die dubbele dagtaak maakt dat vrouwen, ook vandaag nog, een pak minder vrije tijd hebben dan mannen.

Bij kinderloze koppels is dat verschil nog relatief beperkt omdat vrouwen meer buitenshuis werken en er ook andere maatschappelijke opvattingen zijn over huishoudelijk werk. Maar zelfs bij kinderloze koppels hebben vrouwen gemiddeld 4 uur per week minder vrije tijd dan mannen.

Eens er kinderen zijn, valt vooral de vrije tijd van vrouwen weg. De vrije tijd voor mannen valt terug van gemiddeld 50,1 uur tot 31,6 uur per week. Voor de moeders is er een achteruitgang van 46,6 uur tot 22,5 uur per week. Dit zijn Britse cijfers, maar onderzoeken in België wijzen in dezelfde richting.

Alleenstaande vrouwen, 73% van alle alleenstaanden met kinderen, staan vaak voor de bijna onmogelijke taak om financieel overeind te blijven en arbeid te combineren met de zorg voor hun gezin. 60% van de bestaansminimumtrekkers in België zijn alleenstaande moeders.

Generatiepact: deeltijdsen betalen de rekening

Door bij de criteria voor brugpensioen sterker de nadruk te leggen op de loopbaanvereiste, worden vrouwen als eersten geraakt door het Generatiepact.

2/3de van de deeltijdse jobs wordt ingevuld door vrouwen, 38% van de actieve vrouwen werkt deeltijds tegenover 5% van de actieve mannen. Zij zullen langer moeten werken om recht te hebben op een brugpensioen. Vrouwen werken vaker deeltijds omwille van hun specifieke situatie, die hen dwingt te kiezen tussen een familieleven en een carrière. Dit is heel duidelijk als je kijkt naar de leeftijd waarop vrouwen deeltijds werken. Tussen de 20-29 jaar is dit slechts 24%. Wanneer de meeste vrouwen kinderen krijgen (of hebben), tussen de 30 en 40 jaar, is dit 41%. De jaren nadien schommelt het rond de 45%. Mannen zitten gedurende heel die periode op 4%, dit stijgt naar 12% tussen de 60 en 64 jaar.

Deeltijds werk is voor veel vrouwen een noodzaak om werk en gezin te combineren. Voor mannen is het in heel wat gevallen bedoeld om het wat rustiger aan te doen en meer vrije tijd te hebben. Dit vindt men ook terug in de cijfers van tijdskrediet en de leeftijd waarop mannen en vrouwen tijdskrediet opnemen.

Mannelijke werknemers die momenteel op pensioen gaan (tussen 60 en 65 jaar) kunnen op 58 jaar gemiddeld een loopbaan van 37 jaar bewijzen. Dit zijn gemiddeld 35 jaar tewerkstelling en 2 jaar gelijkstelling. Vrouwelijke werknemers die op pensioen gaan (tussen 60 en 64 jaar) kunnen op 58 jaar gemiddeld een loopbaan van 34 jaar bewijzen: 26 jaar tewerkstelling en 8 jaar gelijkstelling. Zoals blijkt uit de voorgaande cijfers heeft 38% van de vrouwen een deeltijdse tewerkstelling achter de rug.

71% van de vrouwen zal door het Generatiepact niet meer in aanmerking komen voor brugpensioen omdat niet voldaan is aan de loopbaanvereiste. 30% van de vrouwen met een loopbaan van meer dan 30 jaar geniet bovendien geen minimumpensioen (omdat daartoe 30 jaar voltijdse tewerkstelling vereist is) tegenover 8,5% bij de mannen.

1 op 5 vrouwen in België geconfronteerd met huiselijk geweld

De neoliberale aanvallen op onze sociale verworvenheden leiden tot steeds meer problemen en stress binnen het gezin. Dat uit zich ook op een gewelddadige manier. Vorig jaar lazen we in de kranten een 30-tal berichten over familiedrama’s, maar dit is slechts het topje van de ijsberg. Er is ook een stijging in het geweld op vrouwen.

In Europa is partnergeweld bij vrouwen tussen 16 en 44 de hoofdoorzaak van invaliditeit en sterfte, voor kanker en verkeersongevallen. In de 15 Europese lidstaten (voor de uitbreiding) sterven jaarlijks meer dan 600 vrouwen door familiaal geweld.

1 op 5 vrouwen in België wordt geconfronteerd met huiselijk geweld. Dagelijks nemen in Vlaanderen 14 vrouwen de moeilijke beslissing om zich te melden bij een vluchthuis, 1 op 2 wordt echter geweigerd wegens plaatsgebrek. Als er nog plaats is voor de vrouw, dan is er vaak geen plaats voor de kinderen. Dit plaatst vrouwen voor de hartverscheurende keuze om hun kinderen achter te laten bij hun gewelddadige partner of om samen met hen terug te keren naar huis. Voor velen is er echter geen weg terug.

11% van de vrouwen, die uiteindelijk een plaats vinden in een vluchthuis, hebben eerst een tijd rondgezworven. Zij die een plaats krijgen, betalen daarvoor 17 euro per dag (12 voor kinderen). Aangezien zelfs werkende vrouwen zelden economisch onafhankelijk zijn (38% van de werkende vrouwen in Nederland), is de financiële afhankelijkheid voor veel vrouwen een extra reden om niet weg te gaan van een gewelddadige partner.

Het duurde tot 1998 vooraleer partnergeweld werd erkend als een misdrijf, maar de wet blijft dode letter. Terwijl er 21 aangiften per dag zijn van slagen en verwondingen tussen (ex-) partners, worden nog altijd 9 op 10 klachten geseponeerd. Er moet voldoende en gratis opvang zijn voor de slachtoffers, maar ook de daders moeten geholpen worden, ze wegstoppen in de gevangenis is geen oplossing. Om huishoudelijk geweld te bestrijden, moeten de maatschappelijke oorzaken aangepakt worden. De doorgedreven flexibiliteit leidt tot veel meer stress. Dat uit zich niet alleen in een toenemend aantal depressies of het stijgend gebruik van slaappillen, maar ook in een stijging van geweld binnen het gezin.

Ook in de woonsituatie moeten maatregelen genomen worden, de hoge huurprijzen maken het voor vrouwen moeilijk om hun partner te verlaten. Een snelle toezegging van een sociale woning aan vrouwen die ontsnappen uit gewelddadige situaties, kan enkel gegarandeerd worden als het aantal sociale woningen fundamenteel stijgt van de huidige 6% tot 40 à 50% van de woningmarkt.

Enkel door de arbeids- en levensomstandigheden van vrouwen en mannen te verbeteren, zullen de sociale relaties verbeteren.

De structurele problemen waar vrouwen vandaag mee geconfronteerd worden zijn inherent aan de economische structuur van het kapitalistische systeem, waar winstbejag voorop staat. De strijd van vrouwen is geen afzonderlijke strijd, maar moet aansluiten bij de strijd van arbeiders, jongeren, vluchtelingen, armen,… overal ter wereld, voor een systeem waarin niet de winsten van enkelen, maar de noden van heel de wereldbevolking centraal staan.

Ons standpunt

> Stop de superflexibileit en de toenemende werkdruk. 32-urenweek zonder loonsverlies en met bijkomende aanwervingen

> Degelijke jobs voor iedereen. Geen nepstatuten, dienstencheques en tijdelijke jobs

> Degelijke openbare diensten die de huishoudelijke taken zoveel mogelijk overnemen

> Stop de afbraak van de (brug) pensioenen

> Voldoende en degelijke sociale woningen

> Gratis en degelijke kinderopvang

11 MAART: LSP/MAS organiseert een vormings- en discussiedag n.a.v. de internationale vrouwendag

Het Generatiepact heeft de pensioensituatie van vrouwen nog onmogelijker gemaakt dan het al was. Nu reeds horen grote groepen vrouwelijke gepensioneerden tot de armste lagen van de samenleving. Politici, zoals Minister van Pensioenen Bruno Tobback, stellen doodleuk dat dat komt omdat vrouwen “de foute keuzes maken”. Ze moeten dus “ingelicht” worden van de gevolgen van hun keuze.

Lees ook: > Dossier: Neoliberalisme holt vrouwenemancipatie uit > Waarom socialisme voor vrouwen nodig is

Een informatiecampagne zal niets veranderen aan het feit dat in heel wat sectoren waar vooral vrouwen werken ENKEL deeltijds werk wordt aangeboden. Of aan het feit dat voltijds werken gecombineerd met kleine kinderen erop neerkomt dat je na het betalen van de kinderopvang (als je ze al vindt) niet veel meer overhoudt. Met de opgedreven flexibiliteit is het nagenoeg onmogelijk geworden om een voltijdse job te combineren met een gezin met kleine kinderen. Als 43% van de vrouwen deeltijds werkt (tegenover nog geen 7% van de mannen), dan heeft dat weinig met “keuze” te maken!

Vrouwenemancipatie is een ijdel woord, is leeg en hol als de keuze voor vrouwen een partner of armoede is: 80% van de alleenstaande moeders leeft in armoede. Want je kunt dan wel deeltijds werken, je moet wel voltijds je rekeningen betalen.

De enige manier om vrouwenemancipatie van dat hellend vlak af te krijgen, om de afbouw van onafhankelijkheid van vrouwen in de dagdagelijkse praktijk te stoppen, is een gezamenlijke strijd van vrouwelijke en mannelijke arbeiders voor degelijke lonen en werkomstandigheden en tegen de afbouw van de sociale bescherming waar onze ouders en grootouders hard voor hebben gevochten en waarvoor doden in onze rangen zijn gevallen.

Voor de uitbouw van een strijdbare oppositie in de vakbonden om die organen terug op te eisen als instrumenten voor die strijd! Voor een breuk van ABVV en ACV met hun asociale partijen SP.a en CD&V! Voor een nieuwe arbeiderspartij die de meerderheid van de arbeiders organiseert en hun rechten verdedigt, ongeacht hun nationale afkomst, ongeacht hun sekse of seksuele voorkeur!

Dit is waar de Linkse Socialistische Partij (LSP/MAS) voor vecht, ook haar vrouwencommissie, waarin de vrouwelijke leden van LSP/MAS samenkomen om de discussie te voeren over en strategieën en programma’s uit te werken voor de problemen waarmee vrouwen geconfronteerd worden.

Vandaar deze vormings-en discussiedag. Op het programma staan, naast de hoofddiscussie over de effecten van de rechtse politiek op de rechten en verworvenheden van vrouwen, ook werkgroepen rond de volgende onderwerpen: Geschiedenis van de Belgische vrouwenbeweging | Geweld binnen het gezin: wat zijn de oorzaken en hoe ertegen vechten? (met een spreekster van de Schotse Campaign again Domestic Violence) | Hoe vechten tegen seksisme en geweld in de uitgangsbuurten? | De positie van de vrouw in Pakistan/Kashmir – een verslag van onze werking in Pakistan en Kashmir en meer bepaald van onze campagne tegen geweld op vrouwen in Pakistan en de campagne voor heropbouw na de verwoestende aardbeving in Kashmir | We sluiten de dag af met een laatste meeting, waarop we onze werking (in België en internationaal) voorstellen.

Heb jij ook genoeg van lage lonen, slechte werkomstandigheden? Wil je vechten voor een degelijk leven en een toekomst voor jou en je kinderen? Heb je genoeg van geweld en intimidatie? Wil je niet aan de kant zitten en de asociale politiek over je laten komen? Kom dan naar de vrouwendag van LSP/MAS. Ontmoet er vrouwen en mannen die reeds hebben beslist om niet bij de pakken te blijven zitten en terug te vechten.

PRAKTISCHE INFO De meeting begint om 14u (tot 20u) in gebouw H van de ULB, Campus du Solboch, Avenue Franklin D. Roosevelt 50, B-1050 Brussel, op zaterdag 11 maart Toegangsprijs: 5 euro voor werkenden; 3 euro voor scholieren, studenten en uitkeringsgerechtigden Er worden broodjes en drank voorzien Er is kinderopvang voorzien in het gebouw, wel vooraf inschrijven graag (vrouwen@lsp-mas.be of 0472/41.62.78 voor meer info) > PDF-file van het pamflet

Een maand geleden blies een bekeerlinge van Belgische afkomst zichzelf op in Irak. De vrouw had zich kort daarvoor bekeerd tot een radicale stroming binnen de Islam. Deze gebeurtenis zorgde ervoor dat men wereldwijd meer en meer aandacht vertoonde voor Europese vrouwen die zich bekeren tot Moslima. Maar de burgerlijke media geven zich graag over aan vooroordelen en paniekzaaierij.

Jan Van Olmen

De echte redenen waarom vele vrouwen zich bekeren wordt verzwegen. Waarom? Het seksisme en de druk die die de moderne, kapitalistische maatschappij op de schouders van jonge vrouwen zet, vormen vaak de aanzet tot bekering.

In Frankrijk worden vrouwen die zich bekeren tot de Islam nauwlettend gevolgd. De strijd tegen het terrorisme zorgt ervoor dat de moslimgemeenschap wordt gecriminaliseerd. Pascal Malhot, hoofd van de Franse Veiligheidsdienst zegt o.a. in Het Laatste Nieuws dat “de huidige toestand hem zorgen baart.” In vele landen, ook in Frankrijk na de recente rellen, worden militante moslims of migranten die opkomen voor hun rechten en zich bijvoorbeeld openlijk uitspreken tegen de regering, meer en meer geklasseerd als onruststokers en mogelijke terroristen… Voor de vrouwen onder hen is dat niet anders.

Het is echter een zeer klein percentage Moslims en bekeerlingen die overgaan tot zelfmoordacties. Maar het merendeel van de vrouwen die zich bekeren blijken dat te doen omdat ze de Westerse maatschappij en vooral de druk en het seksisme binnen de Westerse maatschappij beu zijn. Een onderzoekster stelde dat veel vrouwen zich aangetrokken voelen tot de Islam omdat de vrouw er een vaste, zekere plaats in het gezinsleven en de maatschappij krijgt.

Dit is niet in alle gevallen even goed (denk maar aan de positie van vrouwen in Iran of Afghanistan) maar voor veel westerse vrouwen die in een seksistisch, veeleisend systeem zijn opgegroeid, vormt de beslotenheid en de conservatieve traditie van de Islam een schril contrast met de bevelen tot schoonheid, seksueel, familiaal en professioneel succes die in onze “vrije” maatschappij dikwijls van kleinsaf worden opgedrongen. Zo is er in de Islam bvb meer ruimte voor familie en kinderen en wordt er op het gebied van carrière en materieel bezit minder nadruk gelegd voor de vrouw.

Anderzijds is er in veel moslimlanden een enorm probleem van discriminatie en geweld tegen vrouwen. Zo voeren onze kameraden in Pakistan campagne tegen geweld binnen het gezin. Ze voeren deze campagne zonder de godsdienst op zich aan te pakken, waardoor het gemakkelijker is om bredere lagen van de bevolking te bereiken. Het aanpakken van de discriminatie en het verbeteren van de positie van de vrouwen, zal het werk zijn van de arbeidersbeweging. Daarbij is er nood aan arbeiderseenheid en moeten tegenstellingen op basis van godsdienst uit de weg worden gegaan.

Westerse vrouwen die zich bekeren tot de islam willen zich veelal terugtrekken uit de maatschappij en zoeken individuele oplossingen aan de hand van religie. Dat zal echter geen oplossing bieden. Om seksisme, vrouwenonderdrukking en misbruik door fundamentalisten te vermijden, zullen vrouwen moeten opkomen om zichzelf te kunnen zijn door zich te bevrijden van het seksistische en kapitalistische juk, zowel binnen de Westerse maatschappij als in de moslimlanden. Dat is een onderdeel van de strijd van de arbeidersbeweging, van zowel mannen als vrouwen die opkomen voor een alternatief op het kapitalisme.

In de jaren 1970 werd de Vlaams Nationale Partij (VNP) opgericht na discussies over het Egmontpact, maar ook omwille van een discussie over abortus. De VNP van Karel Dillen was een directe voorloper van het Vlaams Belang. Vandaag wordt het VB-programma over vrouwen zachter naar voor gebracht, om de kiezers niet af te schrikken. Dit betekent echter niet dat het anti-vrouwen standpunt werd afgezworen.

Marijke Decamps

Het VB vertrekt van het gezin als “hoeksteen van de samenleving”, met een traditionele rolverdeling waarbij de vrouw voornamelijk instaat voor het huishouden en de opvoeding van de kinderen, terwijl de man werkt. Vrouwen die niet aan dat profiel voldoen, moeten alvast niet op de sympathie van VB-kopstukken als Rob Verreycken rekenen.

De enige oplossing van het VB voor de zogenaamde vergrijzing, is dat het geboortecijfer omhoog moet. Daartoe zou er een “opvoedersloon” moeten komen, naast maatregelen zoals geboortepremies of het geven van voorrang aan kroostrijke gezinnen bij de toekenning van een sociale woning.

Het isoleren van de vrouw in een gezin, komt neer op de slogan “de vrouw aan de haard”. In de plaats van op te komen voor meer openbare dienstverlening zoals crèches, echt gratis onderwijs,… wordt alle verantwoordelijkheid op de vrouwen zelf afgeschoven.

Het VB is hevig tegen het recht op abortus. Ze willen dit zelfs strafbaar maken. Het principe van “baas in eigen buik” vindt geen gehoor in VB-middens. Kinderen krijgen, is niet iets waarover een vrouw zelf beslist, het is een onderdeel van de plicht om de volksgemeenschap te dienen. Dit verklaart waarom de VB-studenten van de NSV begin vorig jaar nog actie voerden tegen een abortuskliniek in Gent. Abortus is veelal een bijzonder harde beslissing voor vrouwen. Ze hebben daarbij zeker geen nood aan moraliserend fascistisch tuig.

In de realiteit betekent dit programma een enorme verdeling van de arbeidersklasse en een ondermijning van de verworvenheden van arbeidersvrouwen. De enorme lasten die dit systeem op de gezinnen afwentelt, moeten worden verlicht door degelijke en betaalbare openbare diensten. In de plaats daarvan wil het VB de crisis van het systeem op de gezinnen, en in het bijzonder op de vrouwen, afwentelen.

Kinderopvang

Ongeveer 15 weken per jaar moeten werkenden en werkzoekenden een oplossing zoeken voor de opvang van hun jonge kinderen. Dat eist een zware tol van de ouders. Los hiervan beschikken arbeiders die volgens een “klassiek” contract werken over zo’n 20 dagen verlof (waaraan afhankelijk van de sector nog andere legale verlofdagen toegevoegd worden). Een basis dus van 4 weken verlof.

Cécile Mangin

Hoe organiseren werkenden vandaag de opvang van hun kinderen tijdens de schoolvakanties? De stress wordt enkele weken voor de vakantie groter en groter en de ouders (meestal de moeders) beginnen te zoeken naar oplossingen. Op hetzelfde moment worden overal aantrekkelijke stages aangeboden: sport, het aanleren van een taal op ludieke wijze, circus, theater, supermoderne infrastructuur, enz. Prijs van één van die stages: 240 euro per week per kind!

Dat is natuurlijk onbetaalbaar voor het merendeel van de ouders. Bovendien zijn de uren soms niet in overeenstemming met de uren van een werkende: men moet z’n kinderen bijvoorbeeld afhalen om 16u. Sommige gemeenten organiseren activiteiten aan een democratische prijs tijdens de vakanties. Soms gaat het dan gewoonweg over een kinderopvang in de lokale school. Soms zijn de activiteiten interessanter voor de kinderen, maar is er een gebrek aan plaatsen.

Er zijn ook ouders die elk op hun beurt vakantie nemen en zelf op de kinderen passen. Ze zijn dus weinig of nooit samen tijdens een vakantie. Het is in elk geval geen oplossing voor het geheel van de schoolvakanties. Op die manier moeten de partners wijken voor de noodzakelijkheden van het ouderschap. Nog anderen doen een beroep op familie. Maar dat creëert een situatie van afhankelijkheid, wat mogelijk de oorzaak van conflicten kan worden.

Ouders worden verplicht om een oplossing te zoeken op eigen kosten! Een volledig loon gaat er vlotjes door. De kost kan echter ook van relationele aard zijn. De huidige maatschappij zadelt het gezin op met dit probleem, terwijl het over een sociale nood gaat! De arbeidersbeweging moet een strijd voeren voor gratis kinder-opvang georganiseerd in kwalitatief hoogstaande structuren, die toegankelijk zijn voor iedereen.

Gelijkheid tussen man en vrouw?

De gelijkheid tussen mannen en vrouwen is uitdrukkelijk opgenomen in de Belgische Grondwet. Talloze voorbeelden getuigen echter dat deze gelijkheid op papier niet tot uiting komt in de realiteit.

Tina De Greef

Vandaag verdienen vrouwen nog steeds gemiddeld slechts 70% van het loon van mannen. Zelfs bij een compleet evenwaardige functie bestaat er een loonkloof van 5% tot 7%. Deze inkomensongelijkheid begint overigens reeds in de middelbare school, wat bewezen wordt door een recent Antwerps onderzoek bij 15-jarigen. Meisjes hebben minder zakgeld dan jongens omdat de bijverdiensten van jongens beter betalen dan die van meisjes. Bij huisartsen daalt het loon meer en meer naarmate meer vrouwen dit beroep beginnen uit te oefenen. De slogan “gelijk loon voor gelijk werk” die de vrouwenbeweging reeds naar voor schoof toen dit nog geen evidentie was voor iedereen, is vandaag nog steeds brandend actueel, zoals we in de praktijk kunnen zien. Helaas staat niet enkel deze loondiscriminatie ter discussie. Op vele andere vlakken is er ook nog steeds discriminatie.

Slechts een heel beperkt aantal vrouwen dringt door tot het topniveau in bedrijven en de overheidsadministratie. Zo vormen vrouwen bijvoorbeeld 81% van de leerkrachten in kleuter- en lager onderwijs, maar zijn er slechts 57% vrouwelijke directeurs. Ook hebben vrouwen vaker flexibele, meer onzekere jobs en slechtere werkuren dan mannen.

De werkloosheid ligt ook hoger bij vrouwen dan bij mannen. Bovendien werkte in 2003 werkte 41% van de vrouwen deeltijds, tegenover 6.4% van de mannen. Het gaat vaak om vrouwen die liever voltijds zouden werken, maar zo’n werk niet vinden. Andere vrouwen belanden in deeltijds werk, omdat ze voor de huishouding en de kinderen moeten zorgen (kinderopvang is beperkt en duur).

Omdat mannen gemiddeld meer verdienen dan vrouwen – zoals hierboven geschetst – is het “evident” dat vrouwlief dan de onbetaalde huisarbeid op zich neemt. Bovendien bestaan er nog steeds vooroordelen op gebied van taakverdeling, als we zien dat vrouwen meer dan 8 uur per week spenderen aan koken en boodschappen doen (buiten hun job) en mannen 2 uur meer vrije tijd hebben in het weekend dan vrouwen. Vrouwen zitten nog altijd opgezadeld met een dubbele dagtaak.

Ook fysiek partnergeweld (in de overgrote meerderheid van de gevallen van mannen op vrouwen) wordt in België nog steeds gebanaliseerd. Een mooi voorbeeld hiervan is het seponeren door het Antwerps parket van de klacht tegen “Rob Klop” (Vlaams Blok parlementslid Rob Verreycken) wegens het molesteren van zijn ex-vrouw in het openbaar vorig jaar. Nochtans is 1 op 7 vrouwen in België slachtoffer van zwaar partnergeweld. Op het werk worden vrouwen ook nog steeds met seksistische pesterijen geconfronteerd.

Op internationaal vlak

In westerse economiën zoals Duitsland en Nederland – waar prostitutie legaal is – steken de uitwassen van het kapitalisme de kop op. Beide landen worden momenteel geconfronteerd met een hoge werkloosheid omwille van de economische crisis. Werkloze vrouwen (tot 55 jaar) worden gedwongen eender welke vacature – ook in de seksindustrie – aan te nemen of hun werkloosheidsuitkering te verliezen. Zo verloor onlangs een 25-jarige Duitse leerkracht informatietechnologie haar werkloosheidsuitkering nadat ze een aanbod om in een bordeel te gaan werken, afgewezen had!

Ook in de EU zijn vrouwen oververtegenwoordigd in deeltijdse arbeid: 80% van de part-time jobs wordt uitgeoefend door vrouwen. In Nederland bedraagt het percentage deeltijds werkende vrouwen 70%. Slechts 38% van de werkende vrouwen kan zich dan ook financieel onafhankelijk noemen.

Als we verder gaan kijken, wordt de toestand nog schrijnender. Zo zijn er elke dag stenigingen of openbare executies van vrouwen in Iran omwille van vermeende ontrouw, zijn er delen in de wereld waar vrouwen nog steeds een besnijdenis moeten ondergaan, worden vrouwen onder andere in de Verenigde Staten door het beleid van Bush gestigmatiseerd omwille van hun keuze voor abortus.

70% van de armen in de wereld zijn vrouwen. Vrouwen werken meer uren dan mannen (in bijna alle landen): ze besteden overal minstens de helft van hun werktijd aan onbetaalde arbeid. Vrouwen doen twee derde van al het werk in de wereld en krijgen toch slechts één tiende van het wereldinkomen.

2 op de 3 van de 880 miljoen volwassen analfabeten zijn vrouwen. Vrouwen vertegenwoordigen wereldwijd slechts 13,4% van de parlementairen en er zijn landen waar vrouwen vandaag nog steeds geen politieke inspraak hebben.

1 op 3 vrouwen wordt tijdens haar leven geconfronteerd met seksueel geweld, bovendien zijn mannen grotendeels verantwoordelijk voor het verspreiden van HIV/Aids en lopen vrouwen een groter gevaar op besmetting.

Wereldwijd worden 50 miljoen vrouwen verhandeld door mensenhandelaars die van de kwetsbaarheid van vrouwen, die proberen te ontsnappen aan hun uitzichtloze situatie, gretig gebruik maken. De seksindustrie is immers winstgevender dan de wapenhandel.

Elke minuut sterft een vrouw aan de complicaties van een bevalling. 99% van deze vrouwen woont in een land met een laag of gemiddeld inkomen.

8 maart: internationale vrouwendag

Op 8 maart wordt de internationale vrouwendag gevierd. Op 8 maart 1907 kwamen New Yorkse naaisters op straat voor gelijk loon en een 10-urenwerkdag. De demonstratie werd door de politie uiteen geslagen. Op 8 maart 1908 gingen diezelfde vrouwen opnieuw de straat op, ditmaal voor de afschaffing van kinderarbeid en het vrouwenstemrecht. In 1910 werd 8 maart uitgeroepen tot internationale vrouwendag. Sinds 1978 wordt de dag door de Verenigde Naties als feestdag erkend.

In België werd hierbij het 100-jarig bestaan van de Vrouwenraad (opgericht op 30 januari 1905) betrokken. Deze raad is een eeuw geleden ontstaan uit drie organisaties (‘Ligue du Droit des Femmes’, ‘Société belge pour l’Amélioration du Sort de la Femme’ en ‘l’Union des Femmes belges contre l’Alcoolisme’). Dit onder leiding van Marie Popelin, die Doctor in de Rechten wordt in 1888, maar zich niet aan de balie mag inschrijven als advocate omwille van haar geslacht (hoewel dit niet bij wet verboden was).

Ze vertegenwoordigt in feite een liberaal, burgerlijk feminisme, waarbij ze stelt dat de vrouw niet emotioneel ondergeschikt is aan de man en haar taken als huisvrouw beter zal kunnen volbrengen als ze zich daarbuiten kan ontplooien. Popelin streefde eigenlijk enkel juridische gelijkheid na.

In het begin van de 20e eeuw, bij deze eerste feministische golf, waren er ook andere feministische strekkingen. Volgens het christelijk feminisme was de eerste taak van de vrouw de verzorging van het gezin. Bij het socialistisch feminisme waren er voor- en tegen-standers voor het recht op arbeid van vrouwen. In de tweede feministische golf van de jaren ’70, ’80 streden de radicale feministen tegen de ongelijkheid in lonen, werkomstandigheden,… Zij plaatsten persoonlijke problemen zoals huishoudelijk geweld (die een maatschappelijke basis hebben) in een politiek, collectief daglicht met de slogan: “het persoonlijke is politiek”. Ze kwamen ook op voor het idee van “gelijk loon voor gelijk werk”, wat we vandaag nog altijd moeten verdedigen. De burgerlijke partijen – die ook nu de problematiek van onder andere inkomensongelijkheid aankaarten – en ook de media blijven steken in een discours van burgerlijk feminisme. Ze kunnen geen echte oplossing bieden voor de problemen van vrouwen omdat ze het kapitalisme niet verlaten.

In een kapitalistisch systeem telt enkel de winst en zolang vrouwenhandel opbrengt, zolang huishoudelijk werk gratis door moeder-de-vrouw kan gedaan worden en zolang mensen uitgebuit kunnen worden, blijft het systeem draaien en zal er geen verandering komen in de situatie. Net zoals je volgens Malcolm X geen kapitalisme zonder racisme kan hebben, is ook een kapitalisme zonder seksisme onmogelijk.

Er werd hier een schets gegeven van de ongelijkheid die nog steeds bestaat. Seksisme is hierop gebaseerd. Om komaf te maken met de onderdrukking van de vrouw is een herorganisatie van de samenleving nodig. Degelijke lonen, gratis kinderopvang en collectieve diensten moeten vrou-wen bevrijden van hun dubbele dagtaak. Kom mee op voor deze eisen met de Jongerenmars voor Werk, waarin we samen vechten voor een maatschappij waarin iedereen, zowel mannen als vrouwen, een degelijke job en goede arbeidsomstandigheden heeft, een socialistische maatschappij!

In 2005 herdenken socialisten de revolutionaire gebeurtenissen die Rusland 100 jaar geleden overspoelden. In Rusland in 1905 waren er massale politieke algemene stakingen in de strijd van leven op dood tegen de autocratie en tegen de uitbuitende klassen. De eerste sovjets werden opgericht, democratische en strijdbare verkozen raden van arbeidersafgevaardigden.

Verklaring van het CWI

In het gewoel van deze turbulente gebeurtenissen – een “algemene repetitie voor het revolutionaire jaar 1917, toen de eerste arbeidersregering ooit werd gevestigd – gebeurde er iets dat zich in het geheugen van een van de leiders van de revolutionaire regering, Leon Trotski, heeft ingeprent. Trotski schreef in dat verband over een meeting van de Petersburgse Sovjet op 12 november 1905, over hoe een textielarbeidster de strijdbaarheid van de hele vergadering opzweepte met haar passionele pleidooi voor een strijd tot de finish voor de 8-urendag.

“Een weefster van middelbare leeftijd uit Maxwell’s fabriek stond op om te spreken. Ze had een mooi, open gezicht; ze droeg een vervaalde katoenen jurk, hoewel het al laat in de herfst was. Haar hand beefde van opwinding terwijl ze nerveus haar kraag betastte. Haar stem had een klinkende, geïnspireerde, onvergetelijke kwaliteit. ‘Jullie laten jullie vrouwen gewoon worden aan het slapen in zachte bedden en het eten van zoetigheid”, schreeuwde ze naar de Putilov-afgevaardigden (die voorstelden om minstens een tijdelijke terugtrekking te aanvaarden). “Daarom zijn jullie bang jullie jobs te verliezen. Maar wij zijn niet bang. Wij zijn bereid om te sterven, maar we zullen de 8-urendag verkrijgen. Wij zullen vechten tot het einde. Overwinning of dood! Lang leve de 8-urendag!”

“Tot vandaag, (schrijft Trotski), 30 maanden later, klinkt deze stem van hoop, wanhoop en passie nog steeds in mijn oren, een blijvend verwijt, een onvermoeibare oproep tot actie. Waar ben je nu, heldhaftige kameraad in vervaald katoen? Ah, je was eraan gewoon te slapen in een zacht bed en zoetigheid te eten…

“De klinkende stem stokte. Er was een moment van pijnlijke stilte. Dan een storm van passioneel applaus. Op dat moment stegen de afgevaardigden, die neergedrukt waren door een drukkend gevoel van hulpeloosheid onder het kapitalistische juk, hoog boven hun dagelijkse zorgen. Ze applaudisseerden voor hun toekomstige overwinning op wreedheid en onmenselijkheid.”

(Uittreksel uit Leon Trotski’s boek “1905”, hoofdstuk “Acht jaar en een geweer”. Het uittreksel verwijst naar een speech door een vrouwelijke afgevaardigde op de Peterburgse Sovjet op 12 november 1905. De Sovjet was verdeeld over het voortzetten van de directe actie voor de 8-urendag, die leidde tot sluitingen en ontslagen.)

Voor de vrouw “in vervaald katoen” en voor alle werkende vrouwen zou het de kans betekenen te kunnen deelnemen aan toch enkele aspecten van het publieke en het privé-leven in plaats van lange uren van loonslavernij te zwoegen in de fabriek en daarna nog meer uren van zwoegen thuis. Tegen het einde van 1905, toen arbeiders werden ontslagen en fabrieken gesloten, toen de bazen en de regering van de Tsaar de controle over de maatschappij terugwonnen, was het niet mogelijk dat specifieke gevecht tot het einde door te voeren. Maar na de overwinning van de arbeidersklasse onder Bolsjevistische leiding in oktober 1917 was de 8-urendag een van de eerste maatregelen die werd doorgevoerd. Die maatregel werd snel gevolgd door andere die bedoeld waren om de vrouwen te bevrijden van de dubbele last van werk en huishouden: vrije abortus, burgerlijk huwelijk, kinderopvang, openbare kantines en wasserijen.

Het afkalven van deze hervormingen, door de isolatie van de revolutie in een achterlijk land en door de opkomst van het stalinisme, kan niets wegnemen van de idealen en prioriteiten die in de praktijk werden uitgedrukt door de eerste socialistische arbeidersregering ooit. Maar hoe staan de zaken er vandaag voor, in de wereld van hoogontwikkelde technologie en globalisering?

Vrouwen en werk in de 21e eeuw

In het laatste decennium is het aantal vrouwen dat deelneemt aan de arbeidsmarkt met 200 miljoen toegenomen. In 2004 maakten vrouwen 1,1 miljard van de 2,8 miljard officieel werkende mensen uit. Dat betekent dat vrouwen 40% van de mondiale arbeidskracht uitmaken. Maar vrouwen hebben volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) minder kans op regulier betaalde jobs en meer kans op werk in de informele economie buiten legale en reguliere kaders. Bovendien verdienen vrouwen in het algemeen minder dan mannen voor hetzelfde type werk, zelfs in beroepen die gedomineerd worden door vrouwen.

De grote meerderheid van vrouwen vandaag, onafhankelijk van het werelddeel waarin ze zich bevinden, worden het hardst geraakt door de neoliberale aanvallen op de hele arbeidersklasse. Massale ontslagen, onzekere werkomstandigheden, lage lonen, aanvallen op de welvaartstaat, op pensioenrechten, op kinderopvangfaciliteiten, op de reproductieve rechten van vrouwen, zullen niet enkel leiden tot een toename van de miserie en het leed van vrouwen, maar hoogstwaarschijnlijk ook tot een stijgende politieke radicalisatie van vrouwen en vooral van vrouwen uit de arbeidersklasse.

De komende periode zal ongetwijfeld een toename brengen in de strijd van de arbeidersklasse over de hele wereld en arbeidersvrouwen zullen zeker hun stempel op die strijd drukken.

De strijd tegen armoede

Vrouwen maken 60% uit van die werkenden die minder dan 1$ per dag verdienen. Dit cijfer, en het armoedepeil in het algemeen, zal ongetwijfeld toenemen eens de volledige draagwijdte van de gevolgen van de tsoenami-ramp duidelijk wordt. De tsoenami en de misdadige verwaarlozing door het imperialisme en de anti-arbeidersklasseregeringen – door het niet installeren van waarschuwingssystemen in de Indische Oceaan – kostten bijna 300.000 levens. Bovendien schat de IAO dat als gevolg van de tsoenami 1 miljoen jobs verloren gingen in Sri Lanka en Indonesië alleen.

Vandaag stelt de IAO dat tussen de 50 à 60% van de getroffen bevolking tegen het einde van 2005 in staat zal zijn voor hun inkomen in te staan, vooropgesteld dat hulp en steun snel gemobiliseerd kan worden. Gezien het slechte rapport dat kapitalistische regeringen in het verleden hebben behaald bij het leveren van hulp en geld, is een dergelijke ontwikkeling zeer onwaarschijnlijk tenzij deze regeringen onder een enorme druk van onderuit worden gezet. Als resultaat van de corruptie, de incompetentie en de onwil van de kapitalistische regering om het leven van de geraakte bevolking substantieel herop te bouwen, zullen we veel meer doden zien door aan armoede verbonden ziektes. Maar we zullen ook, net als altijd, zien dat de meerderheid van de vluchtelingen en de meest kwetsbare slachtoffers van de ramp vrouwen en kinderen zijn.

Armoede, seksueel misbruik en HIV/AIDS

Armoede is ook de belangrijkste oorzaak van de horror die het leven van miljoenen mensen in Afrika bepaalt. Rosa Luxemburg, een van de meest inspirerende en vastberaden revolutionaire leiders van de Duitse arbeidersbeweging in de vroege 20e eeuw, zei ooit dat de mensheid voor een keuze stond: socialisme of barbarij. Een van de laatste en vreselijkste voorbeelden van barbarisme dat heerst in grote delen van het Afrikaanse continent, is de nachtmerrie die zich ontwikkelde in Soedan. Duizenden families werden uit hun huizen gedreven, lijden honger en sterven in de slecht uitgeruste vluchtelingenkampen.

Zoals in andere situaties van oorlog of burgeroorlog worden massale verkrachtingen en andere vormen van seksueel geweld tegen vrouwen gebruikt als oorlogswapen. De slachtoffers van geweld en seksueel misbruik lijden vaak onder onherstelbare psychologische schade. In veel gevallen lijkt zelfmoord de enige oplossing voor die vrouwen die de nachtmerrie van geweld en vernedering overleefd hebben.

Armoede, seksueel geweld en gebrek aan onderwijs bij vrouwen hebben de laatste twee jaar in iedere regio van de wereld geleid tot een toename van het aantal vrouwen die leven met HIV/AIDS. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gebeurde de scherpste stijging (56%) in Oost-Azië, gevolgd door een toename van 46% in Oost-Europa en Centraal Azië. In sub-Sahara Afrika, de meest getroffen regio, zijn meer dan 60% van de volwassenen met HIV, vrouwen. Jonge vrouwen tussen 15 en 24 jaar hebben drie of vier maal meer kans geïnfecteerd te worden dan jonge mannen in dezelfde leeftijdsgroep. Bij veel meisjes en jonge vrouwen is hun eerste seksuele ervaring niet vrijwillig.

Door een gebrek aan informatie en onderwijs geloven mannen in een aantal Afrikaanse landen dat ze zichzelf tegen het dodelijke virus kunnen beschermen door seks te hebben met jonge vrouwen die geen seksuele ervaring hebben. Als gevolg worden jonge vrouwen verkracht en geïnfecteerd met HIV/AIDS.

Van de zes miljoen mensen die in de neokoloniale wereld nood hadden aan anti-Aids-medicatie, hadden volgens de WHO tegen juli 20004 slechts 440.000 mensen toegang daartoe.

Sommige politici, zoals de Britse minister Gordon Brown, hervonden kort geleden hun sympathie voor Afrika. Hij riep op voor een “Marshall Plan” voor het “verloren continent”. Maar zolang het kapitalisme bestaat, is het een illusie te geloven dat Afrika en andere berooide regio’s in de wereld verlost zullen worden van de armoede. Het geld dat aan deze landen werd beloofd, is niets in vergelijking met wat gespendeerd wordt om de imperialistische bezetting van Irak verder te zetten.

Om succesvol te vechten tegen armoede en HIV/Aids is een duidelijke breuk met het kapitalisme nodig, een breuk die een einde zal maken aan de dictatuur van het IMF en de Wereldbank. Als onderdeel van die internationale strijd moet de farmaceutische industrie genationaliseerd worden en onder controle en beheer van de arbeiders gebracht worden. Dit is de enige manier om de toekomst en een levenswaardig leven voor de massa’s in de neokoloniale wereld te verzekeren.

Het potentieel, de strijdwil en de capaciteiten van de Afrikaanse arbeidersklasse om zich te verenigen en te vechten tegen aanvallen op hun levensstandaard, werden vorig jaar aangetoond door stakingsbewegingen in twee belangrijke landen op het Afrikaanse continent. Zuid-Afrika zag de grootste staking ooit van de openbare diensten en Nigeria, het Afrikaanse land met het grootste aantal inwoners, werd overspoeld door verschillende algemene stakingen tegen de verhogingen van de petroleumprijzen. In beide gevallen leverden vrouwen een grote bijdrage tot het vastberaden karakter van de stakingsacties.

De herverkiezing van Bush en de aanval op vrouwenrechten

Toen George W. Bush in november 2004 herverkozen werd voor een tweede termijn, kon dat rekenen op het ongenoegen van miljoenen anti-oorlogsactivisten, ecologisten en veel arbeiders over de hele wereld. Maar nu heeft Bush, zich steunend op religieus rechts in de VS, zijn overwinning gebruikt om grote aanvallen uit te voeren op vrouwenrechten en op de holebi-gemeenschap.

Bush stelt zichzelf voor als een verdediger van de “traditionele Amerikaanse levensstijl”, door zich te verzetten tegen homohuwelijken en het recht op een keuze van vrouwen. Er waren in de voorbije periode referenda in elf staten over het verbieden van het homohuwelijk. Het reactionaire karakter van de religieuze fundamentalistische vleugel binnen de Republikeinse Partij werd samengevat door senator Tom Coburn, die op de verkiezingsdag in november beloofde “abortus te bannen en iedere dokter die abortus uitvoert te executeren”. In een poging haar politiek inzake vrouwenrechten aan de rest van de wereld op te leggen, eiste de Bush-administratie dat de Verenigde Naties publiek abortusrecht zou afkeuren.

Ongetwijfeld is de herverkiezing van Bush een stap terug voor vrouwen in de VS. Maar het zal ook leiden tot oppositie door de vrouwenbeweging. Dit werd in april 2004 aangetoond door de “Million Women March” ter verdediging van het recht om te kiezen. Socialist Alternative, de VS-afdeling van het CWI, nam deel aan deze betoging, de grootste vrouwenrechtenbetoging ooit, en riep op voor een nieuwe arbeiderspartij in de VS. Ze eisten ook: “gratis abortus op aanvraag” en “gratis gezondheids- en kinderzorg”.

Reeds enkele weken na de aanvang van zijn tweede ambtstermijn begon Bush een oorlog tegen de Amerikaanse arbeidersklasse. Het is een oorlog die grote delen van de bevolking in armoede kan laten wegzinken. Om tegemoet te komen aan de verkiezingsbelofte van Bush om het begrotingstekort te halveren, kondigde het Witte Huis de hardste besparingsmaatregelen aan sinds Ronald Reagan, een van de architecten van de neoliberale politiek in de jaren ’80. Onderdeel van de aanval zijn zware besparingen in welvaart, onderwijs en huisvestingsprogramma’s voor de armen. Volgens schattingen zou 1,1 miljard $ geschrapt worden in de voedselbonnenprogramma’s die arme mensen in de VS moeten helpen om voeding te kopen. Het plan houdt ook het dichtknijpen van Medicaid in, een programma dat voorziet in gezondheidszorg voor de armen. Hierbovenop werden plannen naar voor gebracht om de pensioenen te privatiseren.

In combinatie met het moeras waarmee het VS-imperialisme wordt geconfronteerd in Irak, en het feit dat de binnenlandse veiligheid en defensiebudgetten de enige zijn die onaangeraakt blijven, betekent dit een potentieel zeer explosieve mix in de VS. Ongetwijfeld zullen initiatieven als “military families speak out”, die de terugtrekking van de troepen uit Irak eisen en waarin moeders van soldaten die in Irak werd vermoord een prominente rol spelen, een sleutelrol spelen in de oppositie en in het organiseren van verzet tegen de Bush-administratie.

In een pamflet om het begin van de oorlog, twee jaar geleden, te herdenken, zeggen ze: “In dit land, het rijkste ter wereld, komen soldaten terug thuis van de oorlog naar een onzekere economische toekomst. Hun kinderen hebben geen toegang tot onderwijs… We applaudisseren voor de 335 miljoen $ die werd beloofd aan de tsoenami-slachtoffers, maar de VS spenderen dat bedrag om de drie dagen in Irak. We hebben geld nodig voor jobs en onderwijs en niet voor oorlog en bezetting.”

Het offensief van de bazen en de strijd ertegen

De bazen en de kapitalistische regering in de ontwikkelde kapitalistische wereld voeren een offensief om de resten te vernietigen van de welvaartstaat die na de tweede wereldoorlog onder druk van de arbeidersklasse werd opgebouwd. Opnieuw zullen het vrouwen zijn, en vooral alleenstaande moeders, die het hardste zullen geraakt worden door die aanvallen. De zogenaamde “hervorming” van de werkloosheidswetgeving in Duitsland is niet enkel een onderdeel van het grootste armoedeprogramma in de na-oorlogs Duitse geschiedenis, het versterkt ook de traditionele rolverdeling. De hervormingen die sinds januari dit jaar hebben plaatsgevonden, houden rekening met het inkomen van de partner bij het toekennen van werkloosheidsbijdragen en de hoogte ervan.

Bovendien zullen deze veranderingen alleenstaande ouders hard raken. Alleenstaande moeders hebben nu reeds een grotere kans op langdurige werkloosheid door onvoldoende kinderopvang enz. Ze komen daarom meer in aanmerking om geraakt te worden door de nieuwe wetten op uitkeringen, die de werkloosheidsuitkeringen per maand doen dalen tot 345 euro in het Westen en 331 euro in het Oosten van het land na één jaar werkloosheid. Als gevolg hiervan zal de kinderarmoede, die al een recordhoogte heeft bereikt, nog verder toenomen.

Dezelfde vormen van besparingen in uitkeringen vinden plaats in heel Europa. In Groot-Brittannië discrimineren de aanvallen van de Blair-regering op pensioenen vrouwen wiens pensioen in het algemeen lager is dan dat van mannen. De voorgestelde nieuwe reglementen zullen niet enkel leiden tot een algemene stijging van de pensioenleeftijd van 60 tot 65 in de openbare sector, maar ook tot een fundamentele daling van de vrouwenpensioenen. In de huidige reglementering wordt het maximumpensioen grotendeels bepaald door de lonen die de gepensioneerden hadden op het einde van hun carrière. Gewoonlijk zijn dit de hoogste lonen in het arbeidsleven van werkenden. De nieuwe reglementering neemt de hele carrière in overweging. Terwijl dit in het voordeel kan zijn van enkele werkenden, zullen vrouwen, die carrièrepauzes hebben door hun verantwoordelijkheid voor de kinderopvang, een de-facto daling van hun pensioenen zien.

De leden van de Socialist Party (CWI-afdeling in Engeland en Wales) in de vakbonden van de openbare diensten en de leden van International Socialists (CWI-afdeling in Schotland) hebben een vitale en beslissende rol gespeeld in de argumentatie voor een nationale algemene 24-urenstaking van de openbare sector op 23 maart.

In Rusland zijn gepensioneerden de strijd aangegaan tegen de aanvallen door de regering-Poetin. Massale betogingen, blokkades van snelwegen en andere vormen van protest werden spontaan georganiseerd, in veel gevallen door vrouwelijke gepensioneerden. Het verzet en de protesten leidden tot een gedeeltelijke overwinning. Poetin moest gas terugnemen en toegevingen doen. In sommige gevallen moest de Russische president bijvoorbeeld toelaten dat lokale autoriteiten het gratis openbaar vervoer voor gepensioneerden herinvoerden.

Het laatste jaar waren we getuige van een algemene opgang van arbeidersprotest, vooral in Europa. Vrouwen speelden hierin een belangrijke rol. Het feit dat vrouwen vaak de meest vastberaden en toegewijde vechters zijn in de strijd ter verdediging van de levensstandaard, lonen en arbeidsomstandigheden, werd prachtig aangetoond door de heldhaftige staking van de kinderverzorgsters in de crèches in Schotland. Zo’n 4.000 arbeiders, vooral vrouwen, namen deel aan een staking van negen weken over loon en erkenning. De meerderheid van de betrokken verzorgenden hadden geen traditie van betrokkenheid in vakbonden, laat staan van deelname aan een staking. Dit weerspiegelt een belangrijke bewustzijnsverandering en toont een glimp van de vastberadenheid die vrouwelijke arbeiders zullen ontwikkelingen als de klassengevechten exploderen.

Het verdiepen van de crisis van het kapitalistische systeem zal ook leiden tot een toename van massa-ontslagen. De jongere generatie zal het steeds moeilijker hebben om een degelijke en vaste job te vinden. De situatie is hard voor jonge vrouwen. Vrouwen tussen 15 en 24 jaar maken bijna de helft uit van alle werkloze vrouwen.

Het CWI in België, de Linkse Socialistische Partij/Mouvement pour une Alternative Socialiste (LSP/MAS), initieerde een “Jongerenmars voor Werk, Gelijkheid en Gratis Onderwijs”, die plaats zal vinden op 19 maart. In die campagne zal ook nadruk gelegd worden op de situatie waarmee vrouwen geconfronteerd zijn. Ze roepen op voor degelijke lonen, het recht op een voltijdse job, degelijke openbare diensten zoals kinderopvang, en een einde aan seksisme en racisme in de werkplaatsen. Hiermee wil LSP/MAS jonge werkende vrouwen aanmoedigen om hun stem te laten horen op 19 maart.

Vrouwenhandel en prostitutie

De herinvoering van het kapitalisme in de voormalige Sovjet-Unie en andere landen in Oost-Europa, het afbreken van alle vooruitgang van de geplande economie, en de daaropvolgende dramatische toename van de armoede, is de belangrijkste oorzaak voor de toename in prostitutie en vrouwenhandel in en vanuit die landen.

Mensenhandel is niets anders dan moderne slavernij en de meest brutale vorm van uitbuiting. Het is de derde grootste criminele industrie in de wereld na de wapen- en drughandel. Het is de snelst groeiende criminele industrie en één van de meest “winstgevende” sectoren. Het omvat ook prostitutie, pornografie, bruidshandel en commercieel seksueel misbruik van kinderen.

Mensenhandel stelt openlijk, zonder masker, de brutale en hebzuchtige natuur te kijk van het kapitalisme, dat ernaar streeft ten alle koste iedereen en alles te veranderen in goederen om winst te maken. Sekshandel brengt miljarden dollars winst op met een zeer laag risico voor de handelaars. Beloften van een beter leven, een einde aan een leven van miserie,… zo worden de meest vrouwen en meisjes gevangen in de brutale wereld van sekshandel. Ieder jaar worden naar schatting 30.000 tot 50.000 vrouwen verhandeld in de VS. Eens in de VS kan een vrouw haar handelaars een gemiddelde van 30.000 $ per week opbrengen door zo’n 20 maal per daag verkracht te worden, zeven dagen per week. Als vrouwen weigeren, worden ze geslagen en soms vermoord.

Zogezegd om de situatie voor prostituees te verbeteren, hebben sommige landen zogenaamde “tolerantiezones” ingevoerd of zelfs prostitutie gelegaliseerd. De bittere realiteit van de legalisatie van prostitutie werd onlangs duidelijk gemaakt door de situatie van een vrouw in Duitsland, waar prostitutie in 2002 werd gelegaliseerd. Recente veranderingen in de werkloosheidswetgeving kunnen mensen dwingen bijna gelijk welke job te aanvaarden die hen wordt aangeboden. Een werkloze vrouwelijke IT-specialiste werd een job aangeboden als barmeid door de werkloosheidsdienst. De bar bleek een bordeel te zijn en de werkloze vrouw werd geacht als prostituee te werken. Toen ze weigerde de job aan te nemen, werd ze bedreigd door schorsing van haar werkloosheidsuitkering. Gelijkaardige gevallen vonden plaats in Nederland. Terwijl publieke woede het eerder onwaarschijnlijk maakt dat die politiek op grote schaal wordt toegepast in die landen, zijn dat de feiten die gecreëerd worden door de legalisatie van prostitutie.

De nood aan massale nieuwe arbeiderspartijen

De oorsprong van de Internationale Vrouwendag gaat terug tot het midden van de 19e eeuw en vormde destijds een uitdrukking van de groeiende druk om vrouwenrechten toe te kennen in de VS en Europa. Op het begin van de 20e eeuw was de campagne voor vrouwenstemrecht van enorm belang voor de vrouwenbeweging en was het een belangrijke eis van de Internationale Vrouwendag. Het afdwingen van dat vrouwenstemrecht nam decennia strijd in beslag. Zelfs vandaag is het nog steeds niet voor iedere vrouw afgedwongen. Waar vrouwen wel mogen stemmen, hebben veel arbeidersvrouwen het moeilijk om een partij te vinden die effectief voor hun belangen opkomt.

De verkiezingen in Afghanistan in september 2004 werden door de pro-kapitalistische media geprezen en gebruikt als een reden om de invasie in het land na de aanslagen van 11 september 2001 in de VS goed te praten. Er werd bijzonder veel nadruk gelegd op het feit dat 40% van de geregistreerde kiezers vrouwen waren. Dit werd voorgesteld als een grote stap voorwaarts voor de vrouwenrechten in Afghanistan. Terwijl wij het positief vinden dat vrouwen mochten stemmen, moeten we echter ook vaststellen dat de positie van vrouwen in het land nog grotendeels bepaald wordt door feodale tradities en overblijfselen van de regels die voorheen werden opgelegd doro het reactionaire Taliban-regime. Hetzelfde geldt ook voor andere delen van de wereld.

In Baluchistan, een provincie in Pakistan waar stammenleiders en feodale heersers nog steeds domineren, zijn vrouwen amper zichtbaar in het publieke leven. Onderwijs voor vrouwen is quasi onbestaand omdat het niet toegelaten wordt door de stammen. Vrouwen worden amper toegelaten om hun huizen te verlaten. Eremoorden, gedwongen huwelijken en andere vreselijke, onmenselijke gewoonten en tradities vinden er nog op grote schaal plaats.

Volgens de traditionele ‘gewoonten’ moet een vrouw die een voor haar onbekende man ontmoet, gaan neerzitten en haar rug keren naar deze man. Ze moet die positie aanhouden tot de vreemdeling gepasseerd is. Reactionaire en feodale wetten zoals deze zullen niet onmiddellijk verdwijnen, en het kapitalisme zal geen fundamentele weg vooruit aanbieden om economisch en ook cultureel stappen vooruit te zetten in deze landen. Dat is waarom veel vrouwen geen mogelijkheid zien om uit de verschrikkelijke omstandigheden te ontsnappen.

De Socialist Movement in Pakistan, een afdeling van het CWI, heeft bijzonder veel aandacht voor de situatie van vrouwen. Het voorbije jaar organiseerde onze organisatie publieke meetings en speciale werkgroepen rond de kwestie van geweld binnen het gezin. De leden van de Socialist Movement zijn ook actief betrokken in een campagne tegen de ‘Hudood Wetten’ die discriminatoir zijn tegenover vrouwen. Zo wordt door deze wetgeving opgelegd dat vrouwen die het slachtoffer zijn van een verkrachting vier mannelijke getuigen moeten aanbrengen om de verkrachting aan te tonen en anders zelf kunnen vervolgd worden wegens ‘overspel’.

Als gevolg van de campagnes die we voeren, werden leden van de Socialist Movement al bedreigd door religieuze fundamentalisten. Een belangrijk onderdeel van onze campagnes bestaat er in om vrouwen in de informele sector actief te betrekken bij vakbonden en om campagne te voeren voor een massale arbeiderspartij die vooraan staat in de strijd voor vrouwenrechten.

Een politieke uitdrukking

Wereldwijd zijn slechts 15,2% van de parlementsleden vrouwen. Tegelijk moeten vrouwen soms echt zoeken naar partijen die effectief voor hun belangen opkomen. Dit komt ook tot uiting in de discussie rond de mogelijkheid om een vrouwenpartij op te zetten rond vrouwen die voortkomen uit de Linkse Partij in Zweden. Volgens opiniepeilingen zou 20% van de vrouwen – waaronder veel slecht betaalde vrouwen – overwegen om voor zo’n partij te stemmen.

Socialisten denken niet dat een groter aantal vrouwelijke parlementsleden automatisch leidt tot een verbetering van de situatie van arbeidersvrouwen. Hun belangen worden niet verdedigd door vrouwelijke parlementsleden, ministers of presidenten zoals de VS-minister Condoleeza Rice, de Duitse minister voor gezondheid Ulla Schmidt, de Britse onderwijsminister Ruth Kelly of de Sri Lankese president Chandrika Kumaratunga. Die zijn allemaal mee betrokken bij een beleid dat de arbeidersklasse aanvalt. De twee Belgische ministers die het hardst ingaan tegen de stakingen van de non profit, waar heel wat vrouwen werken, zijn net twee vrouwen.

Het beperkte aantal vrouwen in de parlementen vormt echter wel een uitdrukking van het patriarchale karakter van de politiek vandaag. Er mag geen twijfel over bestaan dat socialisten positief staan tegenover een grotere deelname van arbeidersvrouwen aan politieke activiteiten en daar zelf ook actief naar streven. Wij komen op voor nieuwe arbeiderspartijen en nemen deel aan initiatieven die in deze richting ontwikkelen. Bij dergelijke initiatieven komen wij op voor een socialistisch programma. Dat is het geval in de P-SOL (Partij voor socialisme en vrijheid) in Brazilië of het Electoraal alternatief voor Werk en Rechtvaardigheid in Duitsland.

Het karakter van die nieuwe formaties is nog absoluut onduidelijk op dit ogenblik. Hun toekomstig succes en ontwikkeling zal mee afhankelijk zijn van het programma en de campagnes die ze voeren om op te komen voor een verbetering van de levensstandaard van arbeidersvrouwen doorheen strijd.

Om het leven van arbeidersvrouwen te verbeteren, komen socialisten op voor een programma dat onder meer volgende elementen omvat:

– verwerping van de neo-liberale aanvallen van regering en patronaat

– organiseren van het verzet tegen ontslagen

– arbeidsduurvermindering zonder loonsverlies

– volwaardige jobs voor iedereen

– stop de lage lonen, voor een degelijk minimumloon

– organiseren van gezamenlijke campagnes met de vakbeweging om op meer arbeidsplaatsen een vakbondsvertegenwoordiging te kennen

– gratis en degelijke kinderopvang voor iedereen

– voor het recht van vrouwen om zelf te beslissen op ze kinderen wensen

– het voeren van campagnes tegen geweld binnen het gezin, seksuele intimidatie op het werk en andere vormen van discriminatie in de samenleving

Uiteindelijk moeten vrouwen die komaf willen maken met de armoede en onderdrukking, mee strijden om komaf te maken met het kapitalistisch systeem waar enkel de winst telt. Dat kan enkel door een massale beweging van de arbeidersklasse die overgaat tot het nationaliseren en het onder publieke controle plaatsen van de grote bedrijven die de afgelopen jaren massale rijkdommen bijeengebracht hebben op basis van de uitbuiting van de arbeiders op internationaal vlak. Arbeidersvrouwen zullen van cruciaal belang zijn in deze strijd die uiteindelijk zal leiden tot de bevrijding van de mensheid en echte gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

Op het eerste ‘Alrussische Congres van werkende vrouwen’ in oktober 1918, stelde Lenin: “De ervaring van alle bevrijdingsbewegingen heeft aangetoond dat het succes van een revolutie afhankelijk is van de graad van deelname van vrouwen.” Dat blijft ook vandaag relevant en het succes van de opbouw van nieuwe sterke arbeiderspartijen zal mee afhangen van de mate waarin deze er in slagen om arbeidersvrouwen te betrekken in hun werkingen.

8 maart. Internationale vrouwendag.

Vandaag wordt verkondigd dat de strijd voor vrouwenrechten gestreden is. Zogenaamde “feministen” stellen dat we nu enkel nog moeten kunnen doorbreken tot de hogere functies. De Linkse Socialistische Partij (LSP) denkt dat dit een drogbeeld is: op veel vlakken zijn vrouwen er slechter aan toe dan pakweg 20 jaar geleden. Armoede, werkloosheid, woningnood, geweld in het gezin,… zijn voor veel vrouwen geen ver verleden, maar bittere realiteit.

LSP-pamflet

WIJ WILLEN VOLWAARDIGE LONEN. GEEN AALMOEZEN!

Interim, deeltijdse arbeid, dienstencheque’s, pwa’s, allerhande nepstatuten,… vrouwen vormen er de meerderheid in. Vaak combineren ze de slechtste werkomstandigheden met de miserabelste lonen. Ook bieden hun jobs vaak geen bestaanszekerheid, of financiële onafhankelijkheid.

Mensen die werk hebben, lijden onder een zeer hoge werkdruk, terwijl aan de andere kant velen geen echte job vinden. Veel echte jobs zijn er immers niet te rapen. Indien de dienstencheques zouden worden omgezet in voltijdse jobs, zou dat 4.500 tot 5.000 echte jobs opleveren. Het gaat echter de andere kant op.

“Je kunt wel deeltijds werken, maar je kunt je kinderen niet deeltijds te eten geven”

Je kunt wel deeltijds werken en deeltijds loon krijgen – je hebt vaak geen keus – maar je kunt uiteraard geen deeltijdse huur betalen of je kinderen slechts deeltijds te eten geven. Nochtans werkt 40% van de werkende vrouwen deeltijds.

In 1966 staakten en betoogden de arbeidsters van FN-Herstal voor de eis “gelijk loon voor gelijk werk” Hun strijd is vandaag nog altijd actueel.

Vrouwen verdienen nog altijd maar gemiddeld 72% in vergelijking met mannen. Gedeeltelijk omdat ze te vinden zijn in de laagstbetaalde sectoren, maar ook voor hetzelfde werk krijgen ze nog altijd minder betaald. Veel heeft te maken met het feit dat vrouwen nog steeds ¾ van het huishoudelijke werk verrichten, onbetaald uiteraard. Vrouwen met kinderen hebben het dan ook moeilijker om hun basisloon op te krikken door overuren of ploegenarbeid, vaak een vereiste om een beter loon te verkrijgen of te behouden.

WIJ EISEN!

> verhoging van het minimumloon tot 1250 euro

> drastische terugschroeving van de flexibiliteit tot wat noodzakelijk is voor de maatschappij, niet voor de bazen.

> Voor een verhoging van de minimumuitkering tot 1000 euro

> arbeidsduurvermindering naar 32u/week zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen

> Zet alle nepstatuten, dienstencheque’s, deeltijds werk,… om in vaste en voltijdse jobs!

WIJ WILLEN OOK LEVEN MET ONZE KINDEREN. STOP DE SUPERFLEXIBILITEIT!

De meeste werkenden hebben het gevoel constant heen en weer te rennen. Mannen omdat ze vaak voltijds werken en overuren kloppen, vrouwen omdat ze naast hun job vaak nog de verantwoordelijkheid voor het huishouden hebben. Zeker als er kinderen zijn, blijft er niet veel vrije tijd meer over.

De laatste 20 jaar is de flexibiliteit enorm toegenomen. Overuren en gesplitste uurroosters zijn schering en inslag, en er is een gebrek aan werk in eigen streek. Dit alles komt het patronaat zeker ten goede, maar maakt ons het leven zuur. Vrouwen met kinderen, zeker als ze er alleen voor staan, kunnen hier vaak niet aan voldoen.

Er is een enorm gebrek aan betaalbare kinderopvang, maar als kinderopvang flexibel wordt, gebruiken de patroons dat onmiddellijk om ons op de meest onmogelijke uren te laten werken.

WIJ EISEN!

> De creatie van openbare diensten die het huishoudelijk werk zoveel mogelijk overnemen

> Gratis en degelijke kinderopvang!

> Stop de superflexibiliteit, terug een normale werkdag voor iedereen

WIJ WILLEN GEEN SEXUELE INTIMIDATIES. VERZET JE TEGEN SEKSISME!

De flirtende, seksuele opmerkingen lozende en billenknijpende chef bestaat wel degelijk echt. Veel vrouwen durven niet reageren tegen ongewenste intimiteiten en pesten uit angst hun job te verliezen en laten alles over heen gaan. Vaak wordt door het gedrag van de chefs overigens nog een bedrijfsmentaliteit gecreëerd, waardoor ook collega’s eraan deelnemen. “’t is toch allemaal niet zo erg”, zeggen velen. Het is wel erg! Het tast ons zelfvertrouwen aan en het maakt dat we niet graag naar ons werk vertrekken. Dergelijke houdingen maken het nog moeilijker voor vrouwen om serieus genomen te worden.

Waarom vrouwen en meisjes moeten mobiliseren naar de Jongerenmars voor Werk. Voor een toekomst moeten we vechten!

Een echte oplossing van dit probleem ligt in een collectieve aanpak, in plaats van het zoeken naar individuele “trucjes”. Binnen de strijd tegen werkloosheid, lage lonen en slechte werkvoorwaarden moeten we ook de strijd tegen seksisme naar voor brengen en onze mannelijke collega’s overtuigen dat ze geen belang hebben bij de discriminatie van vrouwen. De enige die er immers belang bij heeft, is de patroon, die het gebruikt om te verdelen en te heersen. De lage lonen en slechte voorwaarden die aan vrouwen (en jongeren of migranten) worden opgelegd zetten immers de lonen en werkomstandigheden van iedereen onder druk. De vakbonden hebben daarin een belangrijke rol te spelen.

Strijd voor vrouwenrechten. Iets van het verleden?

Leen (23) uit Turnhout: “Op de interimbureaus zeggen ze dat er enkel werk is voor mannen. Werklozen die beroep moeten doen op kinderopvang kunnen enkel tijdens de dag werken, niet in ploegen, enz. Op controle bij de RVA zei men dat ik zeker niet luidop moest zeggen dat het moeilijk is om werk te vinden vanwege de kinderopvang. De vrouw zei dat ze dat normaal dient te noteren als een negatieve beoordeling! Terwijl er een enorm tekort is aan kinderopvang! In de plaats van het schrappen van werklozen zou men beter het geld in andere dingen steken, zoals het creëren van jobs voor openbare werken. Het is niet mijn schuld dat ik werkloos ben. Ik ben de LSP leren kennen op een betoging van de non-profit. Ik heb toen mijn contact opgegeven en momenteel organiseer ik het lokaal werklozencomité!”

Migrantenvrouwen: driemaal onderdrukt!

Volgens de media lijkt het alsof de enige onderdrukte vrouwen migrantenvrouwen zijn. De voornaamste oorzaak zou hun cultuur en religie zijn. Wij zijn het daar niet mee eens. Vrouwen kunnen onderdrukt en gediscrimineerd worden omdat ze door hun slechte positie op de arbeidsmarkt vaak niet in staat zijn een echte financiële onafhankelijkheid te bereiken. Op je eigen benen staan, betekent vaak rond de armoedegrens hangen, zowel voor migrantenvrouwen als Belgische vrouwen. Wij verdedigen de godsdienstvrijheid en het recht een hoofddoek te dragen als dat hun vrije keuze is. Uiteraard verzet LSP/MAS zich tegen zaken als gedwongen huwelijken (wat in tegenstelling met het beeld in de kranten in België slechts in een kleine minderheid van gevallen gebeurt), kledingvoorschriften, etc. Maar werkelijke vrijheid van migrantenvrouwen, net als zoals Belgische vrouwen, ligt in de strijd voor financiële onafhankelijkheid. Dan pas kunnen ze immers zelf beslissen. En hier moeten migrantenvrouwen op onze solidariteit kunnen rekenen: het recht op een degelijke sociale woning, investeringen in vluchthuizen, gratis en degelijke kinderopvang,… moeten gerealiseerd worden voor alle vrouwen.

Vecht terug! Mobiliseer mee naar de nieuwe Jongerenmars voor werk, gelijkheid en gratis onderwijs

LSP/MAS heeft het initiatief genomen om de jongerenorganisaties van de vakbonden voor te stellen samen een nieuwe jongerenmars voor werk te organiseren. Dat om de huidige politiek van sociale afbraak aan te klagen en verschillende groepen van jongeren en werkenden een instrument te bieden die ze kunnen aangrijpen om verschillende strijdterreinen samen te brengen. De realiteit is dat vrouwen nog steeds een zwakke positie hebben op de arbeidsmarkt, waardoor we gemiddeld armer en afhankelijker zijn dan mannen. In Brussel zoekt 1/5 van vrouwen onder de 25 jaar al twee jaar naar werk. Op nationaal vlak zijn 15,7% van de vrouwen werkloos tegenover 10,6% onder mannen.in Wallonië is dit voor vrouwen bijna 22%! In Brussel heeft slechts 1 de vrouwen werkloos tegenover 10,6% onder mannen, op 5 laaggeschoolde vrouwen werk! Tegelijkertijd werkt 1/3 van de werkende vrouwen in het Brusselse in de non-profit. We hebben dus ook alle redenen om de eis van de vakbond voor 25.000 extra banen te ondersteunen. En met de omzetting van de dienstencheque’s naar degelijke en goedbetaalde jobs, zouden ook weer 5000 mensen, vooral vrouwen, uit de werkloosheid gehaald worden. Werkende en werkloze vrouwen hebben dus alle redenen om massaal voor hun rechten op te komen en mee te bouwen aan deze Jongerenmars. Maak met ons van deze campage een succes, door mee te bouwen aan een mobilisatiecomité op je werkplaats, op je school, in je wijk, aan je doplokaal,…

In de jaren ‘70 en ‘80 streden feministen tegen de ongelijkheid in loon, in werkomstandigheden enz…. Zij vonden dat persoonlijke problemen, zoals huiselijk geweld, politiek en collectief opgelost moesten worden. Dit haalden ze aan met de slogan “het persoonlijke is politiek”, omdat deze problemen een maatschappelijke basis hebben.

Laura Gilles

Nu, in de “moderne tijden” worden vrouwen steeds vaker geconfronteerd met de dubbele dagtaak. Wat de vrouw aan de haard vroeger deed, moet de werkende vrouw vandaag nog steeds grotendeels doen: koken, boodschappen doen, voor de kinderen zorgen, enz…. Daarnaast kunnen we niet echt opscheppen over kinderopvang. Vrouwen kiezen hierdoor ook minder snel voor een veeleisende of hoge functie, het geeft hen minder tijd om met het gezin of de kinderen bezig te zijn.

Een ander aspect dat we kunnen aanhalen is dat vrouwen nog steeds niet hetzelfde verdienen als een man voor hetzelfde werk. Vrouwen werken, door de dubbele dagtaak vaker deeltijds (39% van de vrouwen werkt deeltijds) en in meer onzekere en flexibele jobs dan mannen. Het is dus niet juist te stellen dat als je goed studeert je automatisch financieel onafhankelijk wordt. Volgens studies is de beste manier voor vrouwen om aan armoede of lage levensstandaard te ontsnappen nog steeds het vinden van een partner. Om nog maar niet te spreken van het buitenland. Twee derden van de arme wereldbevolking zijn vrouwen. Zij doen twee derden van al het werk in de wereld – in de fabrieken en de kantoren, de scholen en de ziekenhuizen, winkels, banken en hotels, in transport en op het land. Toch krijgen ze slechts één tiende van het wereldinkomen. Vrouwen en hun kinderen vormen de overweldigende meerderheid van het aantal vluchtelingen op de wereld, meestal wegvluchtend van oorlogen en burgeroorlogen.

Wereldwijd worden meer dan 50 miljoen vrouwen “verhandeld” als goederen door bendes mensenhandelaars, die de kwetsbaarheid van vrouwen, die proberen te ontsnappen aan de crisis, misbruiken. Dit is waarom we aan iedereen, die zich door deze thema’s aangesproken voelt, vragen om mee naar de Jongerenmars voor werk te gaan.

Onze Westerse maatschappij claimt dat er gelijkheid is tussen vrouwen en mannen. Toch worden vrouwen nog altijd verhandeld als koopwaar, als lustobjecten: de seksindustrie is winstgevender dan de wapenhandel. De mondiale schoonheidsindustrie, inclusief make-up, plastische chirurgie, dieetproducten, enz. wordt geschat op een totale waarde van 160 miljard dollar per jaar.

Stefanie Deberdt

De omzet van de Amerikaanse porno-industrie is groter dan de totale filmbusiness van Hollywood. Het is dan ook geen toeval dat slechts 1% van de jonge vrouwen zich volledig gelukkig voelt met haar lichaam, dat 54% van de 10 tot 14-jarigen zich zorgen maakt over haar gewicht en dat meisjes van 7 jaar al gaan diëten.

Twee derde van de vrouwen zouden plastische chirurgie overwegen om hun zelfbeeld te verbeteren. In het Westen heerst de idee dat het je eigen schuld is als je “het niet maakt” en dat je jezelf maar moet veranderen.

Vrouwen verdienen maar 72% van wat mannen verdienen voor hetzelfde werk. Vrouwen worden ook meer ingezet in flexibele en onzekere jobs en vrouwenberoepen weerspiegelen meestal de traditionele rol die vrouwen vervullen zoals poetsvrouw, opvoedster,…

Er zijn wel een aantal sociale voorzieningen om werkende vrouwen te ondersteunen zoals kinderopvang, maar door de toenemende flexibilisering waardoor vrouwen op de meest onmogelijke uren werken kunnen ze daar niet altijd gebruik van maken. De opvang wordt ook alsmaar duurder waardoor veel vrouwen “ervoor kiezen” om thuis te blijven bij de kinderen of deeltijds te gaan werken.

Als je vroeger onvrijwillig deeltijds werkte kreeg je van de overheid een uitkering. Men ging er toen nog van uit dat niemand van een deeltijdse job kan leven. Dat behoort nu tot het verleden. In Nederland waar het percentage deeltijds werkende vrouwen 70% bedraagt, kan slechts 38% van de vrouwen zich financieel onafhankelijk noemen.

Als vrouwen ondanks dat toch voor financiële onafhankelijkheid kiezen, belanden ze vaak in armoede. Van alle eenoudergezinnen met een vrouwelijk gezinshoofd is 80% arm. Desondanks blijven het aantal echtscheidingen stijgen, 2/3 wordt door vrouwen aangevraagd. Nog veel jonge vrouwen hebben de illusie dat ze dankzij hard studeren later kans maken op een goede baan en op financiële onafhankelijkheid.

Maar die dromen komen vaak bedrogen uit. Volgens studies is de beste manier voor vrouwen om aan armoede of lage levensstandaard te ontsnappen nog steeds het vinden van een partner.

Je prostitueren om je studies te kunnen betalen?

Met het duurder worden van het hoger onderwijs, gebeurt het steeds vaker dat meisjes zich gaan prostitueren om hun studies te kunnen betalen. In Engeland waar het systeem van Bachelor en Master al langer is ingevoerd, zie je dat studentes voor escortebureau’s werken. Een tijdje geleden verkocht een meisje op het Internet haar maagdelijkheid om haar studies te financieren. Na de invoering van de Bologna-akkoorden zullen we hiermee in België ook vaker geconfronteerd worden.

De bedenker van deze akkoorden is de ERT, de Europese tafel der Industriëlen. De bedoeling ervan is het onderwijs op de arbeidsmarkt te richten en het aantal hoogopgeleiden te verminderen. De arbeidsmarkt heeft immers geen grote nood aan veel hoogopgeleide mensen.

Met een Bachelor ben je na drie jaar klaar voor de arbeidsmarkt. Wie dan nog verder wil studeren zal hoge inschrijvingsgelden moeten betalen en verder zelf voor zijn studies moeten opdraaien, met als gevolg dat studenten zullen moeten gaan werken en misschien zelfs een lening zullen moeten aangaan. In Engeland neemt de prostitutie bij studenten nu al toe. Prostitutie zal nog meer opleven als de inschrijvingsgelden zullen stijgen.

Jongerenmars voor werk, tegen racisme.

De jongerenmars is een mars voor werk, tegen racisme. Tegen seksisme kan er eigenlijk gemakkelijk aan toegevoegd worden.

Seksisme verdeelt net zoals racisme de arbeidersklasse en zorgt ervoor dat onze kracht om samen te strijden voor onze gemeenschappelijke belangen verzwakt wordt. “Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons.” Dat staat echt niet zomaar op de Blokbustersticker. Seksisme is geen oorzaak van vrouwenonderdrukking maar een gevolg ervan. Het is het product van een systeem dat gebaseerd is op ongelijkheid.

Om een einde te maken aan deze onderdrukking zal een reorganisatie van de maatschappij nodig zijn. Degelijke lonen, gratis kinderopvang en collectieve diensten moeten vrouwen bevrijden van hun dubbele taak: het huishouden doen en gaan werken. In zo’n maatschappij zou niemand zich moeten prostitueren om aan geld te geraken. Maar in een kapitalistisch systeem, dat alleen maar belang hecht aan de winstcijfers van de grote bedrijven, zal dit nooit gerealiseerd kunnen worden.

Daarom moeten we samen vechten voor een maatschappij waar iedereen, vrouwen en mannen, een degelijke job met goede arbeidsomstandigheden heeft. Alleen een socialistische maatschappij zal aan de behoeften van de gewone bevolking voldoen en een einde maken aan vrouwenonderdrukking.