Your cart is currently empty!
Category: verkiezingen 2024
-
Vals Belang: niet in ons belang. Enkele argumenten tegen extreemrechts
Op minder dan drie maanden voor de verkiezingen wijst alles erop dat er een zwarte zondag komt waarbij het Vlaams Belang scoort. Antifascisten moeten zich daar niet bij neerleggen, maar kunnen tegenwerk bieden. Hieronder enkele nuttige argumenten voor gesprekken op de werkplaats, thuis of onder vrienden en familie.
Nooit in de geschiedenis kwam er meer sociaal beleid op basis van asociale voorstellen die de tekorten verdelen in plaats van ertegen te strijden.
Het simpelste en meest efficiënte argument van extreemrechts is dat het voortrekken van het ‘eigen volk’ meer voordelen zou opleveren zoals toegang tot openbare diensten of sociale huisvesting. Wie een paar plaatsen kan voorsteken stelt de lange wachtrij minder in vraag, terwijl dat het echte probleem is.
Alle sociale verwezenlijkingen van de arbeidersbeweging – van stemrecht over sociale zekerheid tot sociale huisvesting en openbare diensten – zijn afgedwongen door er samen voor te strijden. Nooit gebeurde dit op basis van de vraag om anderen verder achteruit te duwen.
Bij sociale strijd voor verandering stond extreemrechts steeds aan de andere kant. Toen we in 2014 met vakbondsleden protesteerden tegen de indexsprong van de rechtse regering-Michel, protesteerde het VB tegen ons vakbondsprotest!
Een oproep om tekorten te verdelen (bvb migranten verder achteruit op de wachtlijst voor sociale huisvesting) versterkt het asociaal beleid, waarna de aanvallen worden uitgebreid tot andere groepen.
Het Vals Belang zegt voor hogere lonen te pleiten, maar gaf steun aan het beleid waarmee loonsverhogingen onmogelijk werden.
Het VB vond in 1996 dat de loonwet niet streng genoeg was en stemde onder de regering-Michel mee met een verstrenging van die wet die loonsverhogingen vandaag zo goed als onmogelijk maakt. Pas sinds kort is het VB niet langer tegen de volledige indexering van onze lonen, maar dan enkel omdat het stelt dat dit vandaag ook de bazen ten goede komt.
Het VB beweert dat de werkende klasse dezelfde belangen heeft als de ondernemers. Voor de bazen wil het VB lastenverlagingen, inclusief op de bijdragen aan onze sociale zekerheid. Voor de werkenden kan er hoogstens een aalmoes van af, betaald door de gemeenschap zelf. Een verhoging van de minimumlonen met 5% zou welkom zijn, maar voor het laagste uurloon van 11,87 euro per uur komt dat neer op slechts 0,6 euro extra per uur. In het Europees Parlement stemde het VB tegen de invoering van een Europees minimumloon.
Het Vals Belang steunt de afbraak van de openbare diensten zoals zorg, onderwijs en openbaar vervoer.
Regelmatig probeert het VB zich voor te doen als verdediger van het personeel in de zorg, het onderwijs of het openbaar vervoer. Tegelijk zegt de partij dat de overheid “op een strikt financieel dieet” moet, waarbij het initiatief voor bijvoorbeeld de zorg meer aan de private sector en dus de winsthonger wordt overgelaten.
Het VB erkent dat er problemen in het onderwijs zijn, maar pleit niet voor meer middelen. De problemen zijn volgens extreemrechts het resultaat van het “steeds diverser geworden leerlingenpubliek.” In plaats van te kijken naar het gebrek aan middelen, wordt met de vinger naar de kinderen (!) gewezen.
Massale publieke investeringen en het aanpakken van de ongelijkheid zijn noodzakelijk, ook als antwoord op onveiligheid in de samenleving en zeker op het openbaar vervoer. Meer middelen voor zorg staan niet op de agenda van het VB, dat zich vooral uitspreekt voor een verdere regionalisering op een ogenblik dat de reeds geregionaliseerde diensten (woonzorgcentra, kinderdagverblijven …) vandaag het meest te maken krijgen met tekorten aan personeel en middelen, wat de kwaliteit onder druk zet.
Het Vals Belang weigert te spreken over de redenen waarom mensen vluchten, omdat dit de ontmenselijking zou doorprikken.
Asiel en migratie zijn een corebusiness voor het VB. Over de redenen waarom mensen vluchten zegt het echter niets. Als je niet weet waarom iets gebeurt, hoe kan je er dan iets aan doen? Vluchtelingen worden herleid tot aantallen en nummers, tot kostenposten en concurrenten op wachtlijsten voor onder meer sociale huisvesting.
De redenen waarom mensen vluchten zijn evident als we kijken naar de herkomstlanden. In 2022 vroegen 36.871 mensen asiel aan in België, in 2023 waren dit er 35.507. De belangrijkste herkomstlanden waren Afghanistan, Syrië en Palestina. Daarnaast kregen 65.000 mensen uit Oekraïne tijdelijke bescherming. Het gaat telkens om landen waar er oorlogen woeden.
Extreemrechts steunde de oorlogen van George W Bush in Afghanistan en Irak, bakt zoete broodjes met de Syrische dictator Assad, spreekt zich uit tegen elke humanitaire hulp aan Gaza en spreekt kolonialisme goed (het zijn VB-militanten die slogans roepen als ‘Handjes kappen, de Congo is van ons’). Het VB ontkent klimaatverandering, terwijl dit een belangrijke oorzaak van vluchten aan het worden is.
Om het niet over de onderliggende oorzaken te moeten hebben, doet het VB aan victim blaming. Het zijn nochtans niet de vluchtelingen die verantwoordelijk zijn voor dit systeem in verval, een systeem van oorlog, klimaatverandering en steeds toenemende tekorten en bijhorende spanningen.
Het Vals Belang wil ons uiteindelijk langer doen werken.
Het VB wil de pensioenleeftijd loslaten en een volledig pensioen afhankelijk maken van een loopbaanvereiste van 66.000 gewerkte uren. Dat betekent 40 jaar voltijds werken.
Dit is discriminerend voor al wie een tijdje zonder werk zit of al dan niet tijdelijk deeltijds werkt, bijvoorbeeld om voor kinderen of ouders te zorgen. Om aan 40 voltijdse werkjaren te komen, zullen velen langer dan tot 67 jaar moeten werken.
Daarnaast wil het VB de pensioenen van ambtenaren verlagen en het wettelijk pensioenstelsel verder ondermijnen door de verplichting van een aanvullend pensioen op de private markt van pensioenfondsen en andere woekeraars.
Het Vals Belang zoekt het geld waar het niet zit.
Oxfam merkte op dat 765 grote Belgische bedrijven in 2020 voor 383 miljard euro naar belastingparadijzen stuurden. Daar zwijgt het VB over.
Er zijn omvangrijke publieke investeringen nodig. Waar zoeken we de middelen hiervoor? De arbeidersbeweging zegt: bij de superrijken door middel van een vermogensbelasting en andere maatregelen in essentiële en vandaag bijzonder winstgevende sectoren zoals energie, banken of farma. Het VB zegt: bij migranten, Franstaligen en de gemeenschap. Waarom kijken naar de aandeelhouders van AB InBev of de Antwerpse chemiereuzen, als je ook kan kijken naar vluchtelingen die in Brussel op straat slapen of naar werklozen en gepensioneerden?
Wie is er verantwoordelijk voor de sociale tekorten? Vluchtelingen of de aandeelhouders van de grote bedrijven die jaar na jaar nieuwe belastingcadeaus krijgen terwijl ze recordwinsten boekten en onze energiefactuur of winkelkarretje hierdoor onbetaalbaar werden? Al jaren wordt niet of amper in sociale huisvesting geïnvesteerd. Dat komt niet door de vluchtelingen maar door het besparingsbeleid. Hetzelfde geldt voor onderwijs, zorg, openbaar vervoer …
Het Vals Belang is geen haar beter dan de traditionele graaipolitici.
De wereldvreemdheid van politici die elke maand tot 10.000 euro naar huis nemen, stoot velen voor de borst. Terecht! Hoe kunnen die nu weten hoe wij leven?
Het VB speelt in op de afkeer tegenover de gevestigde politici zoals Siegfried Bracke, maar graait zelf mee. Leven aan een gemiddeld werknemersloon zoals de verkozenen van de PVDA, doen die van het VB niet. PVDA-voorstellen om de parlementaire lonen te verlagen, stemt het VB weg.
Het doet dit met het argument dat de hoge lonen corruptie tegengaan. Filip Dewinter liet zich betalen door een vzw die banden had met het Chinese regime. Hij verstuurde exemplaren van zijn boek vanuit het parlement om de portkosten naar de gemeenschap door te schuiven.
Alles wat de werkende klasse verdeelt, verzwakt haar. En dat is wat het VB effectief wil.
Wanneer staat een baas het sterkst? Als het personeel verdeeld is en hij daarop kan inspelen. Verdelen om te heersen is al eeuwenlang een veelgebruikte tactiek van de machtigen op deze aarde. De kapitalisten hebben verdeeldheid en onderdrukking nodig om hun heerschappij op te leggen en te beschermen. Dit systeem werkt racisme, seksisme en queerfobie in de hand. Extreemrechts beweert anti-establishment en soms zelfs anti-systeem te zijn, maar baseert zich op onderdrukking en verdeeldheid die eigen zijn aan het huidige systeem en die door het establishment worden gepromoot.
-
Wiens belang? Nuttig boek over de asociale politiek van extreemrechts
Gepensioneerd ACV-vakbondssecretaris Marijke Persoone beschrijft in ‘Wiens belang’ hoe het sociale masker van extreemrechts slechts een vermomming is voor een achterliggend beleid van verdeeldheid en asociale maatregelen die uiteindelijk de volledige werkende klasse treffen. “Sociale retoriek, neoliberale praktijk” vat een titel van een Duits onderzoek naar de opstelling van de extreemrechtse AfD (Alternative für Deutschland) het goed samen.
Door Geert Cool
Het is positief dat het sociaal-economische centraal wordt gesteld in dit boek, zeker omdat dit een belangrijke factor vormt in de opgang van extreemrechts. Het Vlaams Belang wordt groot door een terechte afwijzing van het huidige beleid, maar het probeert de woede te kanaliseren tegen diegenen die niet verantwoordelijk zijn voor dit beleid, zoals vluchtelingen, migranten, queer activisten en al wie niet in het racistische, seksistische en queerfobe plaatje van extreemrechts past. Vanuit een loopbaan als vakbondssecretaris met ook internationale vakbondscontacten, kan Marijke Persoone het boek versterken met ervaringen uit landen waar extreemrechts aan de macht is en met eigen ervaringen op de werkvloer die duidelijk maken dat offensieve strijd het beste antwoord op verdeeldheid is.
De verwijzing naar het Hongaarse onderwijs is hallucinant. Tom Van Grieken kondigde al aan dat hij na de verkiezingen wil afrekenen met het onderwijs. Orban in Hongarije doet dit nu al: verlies van het ambtenarenstatuut, invoering 48-urenweek, willekeurige overplaatsingen, controle op de werktelefoons en laptops, stakingsverbod … en dat voor een startersloon van 500 euro per maand! Het resultaat is dat er 16.000 vacatures in het Hongaarse onderwijs openstaan, één op de acht posities. Persoone omschrijft het als een implosie van het onderwijs. Van Grieken probeert in te spelen op schoolmoeheid onder scholieren om te scoren, maar zijn partij staat voor een hard regime op de scholen: herstel van “tucht en orde zoals die in vorige eeuw veel gebruikelijker was,” gekoppeld aan nadruk op “excellentie en competitiviteit.” Het onderwijs dient als fabriek om de bedrijven kant-en-klare arbeidskrachten te bieden waarmee ze sneller meer winst kunnen maken.
Extreemrechts speelt in op de groeiende bestaansonzekerheid en richt zich zogezegd tegen de elite. Wilders scoorde daar sterk mee in Nederland. “Maar wie is die elite? Niet de fossiele brandstofindustrie, want die wil hij voluit haar gangen laten gaan. Niet de commerciële spelers die zich schaamteloos verrijken door de zorg te privatiseren.” Persoone voegt er terecht aan toe dat Wilders vlotjes stemde voor het verhogen van de pensioenleeftijd, voor zware besparingen in de zorg, voor het bevriezen van de lonen in de publieke sector …
‘Wiens belang?’ heeft het ook over de aanvallen op de leeflonen in Italië onder het bewind van Meloni en Salvini. Meloni hield de invoering van een minimumloon van 9 euro per uur tegen en verplicht werklozen om gelijk welke job aan te nemen. “Werkgevers in de industriële landbouw en de toeristische bedrijven juichen,” merkt Persoone op. Hetzelfde beeld in Hongarije waar de werkloosheidsuitkering in de tijd beperkt is tot drie maanden, waarna er slechts een uitkering van 72 euro per maand volgt en een verplichting om deel te nemen aan tewerkstellingsprogramma’s van de overheid bij de groendienst, als straatveger, schilder … voor een loon van amper 300 euro per maand, de helft van het minimumloon. Nog meer uitbuiting en een race to the bottom inzake arbeidsvoorwaarden en lonen, dat is wat extreemrechts voor de werkenden in petto heeft.
Ondanks pogingen tot sociale retoriek komen ook de VB-voorstellen daarop neer. Een aanval op onze pensioenrechten met een loopbaanvereiste van 40 jaar voltijds werken. Verdere privatisering van de pensioenen door een groter aandeel van de private pensioenfondsen. Ondermijning van het recht op collectieve actie en van de vakbonden. Verplichte gemeenschapsdienst voor werklozen. Het zit er allemaal in. Daarmee wordt het huidige asociale beleid versneld en versterkt. Persoone wijst erop dat de vele cadeaus aan het patronaat ervoor zorgen dat in 2021 nog slechts 56% van de sociale zekerheid gefinancierd werd door sociale bijdragen, terwijl dat in 2015 nog 70% was. Onder meer de taxshift onder de regering-Michel zorgde daarvoor. Dat toont overigens ook waarom de arbeidersbeweging in haar eisen best geen onduidelijkheid laat bestaan. De stakingsbeweging eind 2014 werd begin 2015 op een laag pitje gezet om kansen te laten voor de taxshift van de rechtse regering van Michel en De Wever. Het stilleggen van de beweging bood de regering ruimte om van die taxshift een verdere aanval op onze levensstandaard te maken.
Het is geen toeval dat het VB er vandaag alles aan doet om ondernemers en bazen aan te trekken. De partij haalde liberale dissidenten binnen en voert een charme-offensief waarmee het reeds enkele ondernemers overtuigde. Daarbij wordt de retoriek over verzet tegen de elite en het establishment zorgvuldig opgeborgen. Eén van die ondernemers is Kurt Moons, voormalig ceo van onder meer Brantano en erevoorzitter van Pro Flandria, een groep ondernemers en academici. Persoone schrijft terecht: “In de coronaperiode hebben we gezien wie de bron is van onze welvaart, wie ervoor zorgt dat de boel blijft draaien, ook onder hachelijke omstandigheden. Maar zorgwerkers, poetshulpen, winkelbedienden, industriearbeiders, chauffeurs en andere werkers in ‘essentiële beroepen’ figureren niet in de speeches en op de feestjes van Pro Flandria.” Om het asociale beleid erdoor te krijgen staat het VB uiteindelijk voor een beleid van “verdeeldheid onder de werknemers en consensus met de baas.”
Het boek doet een oudere generatie antifascisten denken aan een vorig boek van dezelfde uitgeverij met dezelfde titel, geschreven door Norbert Van Overloop in 2006. Marijke Persoone gaat niet zo gedetailleerd in op de sociaal-economische posities van het VB als Van Overloop in 2006. Langs de andere kant is de benadering internationaler en grijpt Persoone meermaals terug naar haar eigen syndicale ervaring, wat het boek bevattelijk maakt.
Een belangrijk verschil met 2006 komt niet sterk uit de verf: het Vlaams Belang zag zich verplicht om minstens qua retoriek afstand te doen van de harde neoliberale koers die ze voor de grote recessie van 2008-09 aanhing. Het VB probeert integendeel in te spelen op de toenemende ongelijkheid en wil zichzelf een socialer imago aanmeten. De sociaal-economische programma’s van het VB uit 2005 of 2012 verschillen dan ook van het laatste uit november 2023, zelfs indien bij dat laatste het laagje sociaal vernis wel heel dun is en niet volstaat om de onderliggende asociale voorstellen echt te verbergen. Wat dreef extreemrechts tot deze koerswijziging? Die vraag wordt slechts gedeeltelijk beantwoord in dit boek met een verwijzing naar het Britse vakbondsprotesten de afgelopen jaren die de “kracht van het collectieve nieuw leven inblazen” als antwoord op de neoliberale ontreddering. Het is een dynamiek die we in België eerder zagen met de strijd van de werkende klasse tegen de aanvallen op de brugpensioenen, de indexsprong, verhoging van de pensioenleeftijd … De massale acties tegen de rechtse regering-Michel eind 2014 komen niet aan bod in het boek, maar vormden een belangrijk keerpunt. Voor handvaten in de strijd tegen extreemrechts en voor sociale vooruitgang moeten we niet noodzakelijk zo ver teruggaan als de grote algemene staking van 1936, die terecht vermeld wordt door Persoone in haar conclusie. We kunnen ook teruggrijpen op meer recente ervaringen die toonden welke impact offensieve strijd heeft op onze krachtsverhouding en dus ook op de publieke opinie.
De historische verwijzingen zijn nuttig, ook al maken wij een andere inschatting van het Franse Volksfront eind jaren 1930 en lijkt Persoone geen onderscheid te maken tussen een ‘volksfront’ (een alliantie tussen arbeidersorganisaties en traditionele partijen) en een ‘eenheidsfront’ (van arbeidersorganisaties). De spontane algemene staking van onderuit in België in 1936 was het werk van de arbeidersbeweging, het was een eenheidsfront van onderuit en geen ‘Volksfront’ met liberale of andere burgerlijke partijen.
De verkiezingsoverwinning van het Franse Volksfront in 1936 beschrijft Persoone als “de kers op de taart” van een stakingsgolf met bedrijfsbezettingen. Het Franse Volksfront was een alliantie tussen socialisten, communisten en de ‘Radicale Partij’, de traditionele partij van de Franse burgerij. Het was gericht op het redden van het kapitalisme op een ogenblik dat dit systeem betwist werd, zowel ter rechterzijde als ter linkerzijde. De Franse arbeiders zagen in de verkiezingsoverwinning van het Volksfront een stap vooruit, het waren overigens vooral de vertegenwoordigers van de werkende klasse die erop vooruitgingen. Het gaf de arbeiders moed en enthousiasme om bedrijven te bezetten en sociale vooruitgang af te dwingen. De Volksfrontregering en ook de communisten deden er echter alles aan om de stakingsbeweging onder controle te krijgen en te stoppen. Op het hoogtepunt van de stakingsgolf verklaarde PCF-topman Thorez: “Je moet weten hoe je een staking beëindigt.” Bij gebrek aan leiding en ordewoorden, zou de stakingsbeweging uiteindelijk doodbloeden en uitgeput raken. Het patronaat deed er vervolgens alles aan om de toegevingen aan de werkende klasse terug te draaien. De stakingsbeweging in België in 1936 was een spontane explosie van woede en strijd. Het was een eenheidsfront van onderuit die net zoals de Franse stakingsbeweging het kapitalisme op haar grondvesten deed daveren en daarmee belangrijke sociale verworvenheden afdwong.
Dat dergelijke strijd ook cruciaal is om extreemrechts te stoppen, is een conclusie die we delen met Marijke Persoone. Het is een aspect van de benadering die wij verdedigen in antifascistische acties vandaag. Het opvoeren van antifascistische acties en het verdedigen van een programma van sociale verandering door de werkende klasse daarin, is meer dan nodig. ‘Wiens belang?’ wijst terecht in de richting van een klassenbenadering. De verenigde werkende klasse in al haar diversiteit is in staat om verandering af te dwingen. Dit boek is een nuttige bijdrage voor een antifascisme vanuit de arbeidersbeweging.
-
Protest tegen racistische meeting met Van Langenhove aan de KU Leuven
Volgens VB-voorzitter Van Grieken is de Leuvense NSV-afdeling goed bezig en vond zijn partij er recent nog enkele nieuwe personeelsleden. De politieke opstelling van de Leuvense NSV is hard extreemrechts. In april haalden ze de Oostenrijkse neonazi Martin Sellner naar Leuven, de man van de massale deportatieplannen waartegen honderdduizenden mensen in Duitsland de afgelopen weken betoogden.
Nu was het de beurt aan Van Langenhove, die zogezegd over landbouw zou spreken maar het platform vooral aangreep voor een racistische tirade. Enkele citaten uit het verslag van Het Nieuwsblad: “Er zijn nu eenmaal minder Afrikaanse ingenieurs. Klassen met veel Afrikaanse kinderen doen het slechter, weten we uit wetenschappelijk onderzoek”, “Als Roma-vrouwen je de weg komen vragen, ga je automatisch harder op je telefoon en je portefeuille letten” en vooroordelen hebben is voor Van Langenhove “nuttig en levensnoodzakelijk.” Extreemrechts voelt zich gesterkt door de peilingen en is het racisme aan het opstoken. Dat zagen we eerder ook al na de verkiezingen van 2019 toen extreemrechts bijvoorbeeld aan de Gentse universiteit een seksistische en racistische meeting hield met Jeff Hoeyberghs. Als het hiermee wegkomt, zal extreemrechts stappen verder zetten en de retoriek in daden omzetten.
Gelukkig was er een antifascistische tegenactie met meer dan 100 aanwezigen. Een betoging mocht niet van de stad Leuven. Haatmeetings aan de unief zijn geen probleem, maar met een betoging laten horen dat er protest is tegen racisme, seksisme en verdeeldheid wordt niet toegelaten. Het antifascistisch protest was strijdbaar en bracht activisten van diverse politieke achtergronden samen. Campagne ROSA en LSP mobiliseerden actief voor dit protest, samen met het Platform Antifascistische Activisten Leuven en een hele reeks organisaties waaronder de vakbonden aan de KU Leuven. Het was positief dat vertegenwoordigers van zowel ABVV als ACV het woord namen op de protestactie en zich duidelijk uitspraken. Strijd tegen alles wat ons verdeelt, is immers ook in het belang van de veiligheid van het personeel.
Vakbondsvertegenwoordigers namen als eersten het woord. Elise van Campagne ROSA merkte op dat we de voedingsbodem van extreemrechts moeten aanpakken en dat dit een sociale strijd tegen het kapitalisme betekent. Ze maakte duidelijk dat we deze strijd internationaal moeten voeren en wees onder meer op de situatie in Brazilië. Eind maart spreekt een Braziliaanse socialistische feministe in Leuven (op woensdag 27 maart om 19u30 in zaal Romaanse Poort). Elise riep verder op om een antifascistische aanwezigheid te laten zien op 8 maart, de internationale vrouwendag. Offensief opkomen voor feministische eisen is onderdeel van het verzet tegen extreemrechts.
Het belang van antifascistisch protest werd door alle sprekers duidelijk gemaakt. Er werd verwezen naar de massale betogingen in Duitsland. In België zijn de acties nog kleiner, maar de massale verontwaardiging over de klassenjustitie en eigenlijk over heel het klassensysteem van onderdrukking en uitbuiting toont het potentieel. Elise verwees uitdrukkelijk naar Sanda Dia maar ook naar het massaprotest tegen de horror in Gaza. De Luikse antifascist Constantin van de Actief Linkse Studenten stelde dat Chez Nous zich moeilijk kan organiseren omwille van het stelselmatige antifascistisch protest dat mee gesteund en gevoerd wordt vanuit de arbeidersbeweging. Dat neemt niet weg dat de voedingsbodem ook langs Franstalige kant aanwezig is en kan leiden tot een doorbraak van Chez Nous. Ons daarop voorbereiden door ons beter te organiseren is belangrijk. Het opzetten van de nieuwe Belgische Antifascistische Coördinatie is een belangrijke stap in die richting.
De uitdagingen van antifascisten zijn groot: duidelijk maken dat extreemrechts geen antwoorden heeft, verzet organiseren tegen een beleid dat door de enorme sociale tekorten steeds meer asociale maatregelen neemt waarmee het extreemrechts achterna loopt en, vooral, de strijd opvoeren voor de belangen en noden van de sociale meerderheid van de bevolking, de werkende klasse in al haar diversiteit. Geert van Blokbuster en LSP stelde dat het niet de vluchtelingen zijn die 500 jobs schrappen bij Barry Callebout om de recordwinsten op peil te houden of die de nieuwe bussen van De Lijn niet bij Van Hool bestellen waardoor ook daar een sociaal drama dreigt. Neen, de migranten die bij Barry Callebout en Van Hool werken zijn evengoed slachtoffer van de winsthonger van voornamelijk witte mannen in raden van aandeelhouders. Onze tegenstander komt niet met gammele bootjes over de Middellandse Zee, maar met limousines en privéjets. Trouwens, wie tegen die privéjets durft te protesteren zoals Code Rood in december deed, wordt door het staatsapparaat met de matrak beantwoord. Zowel N-VA als VB juichten dat staatsgeweld toe!
Nooit heeft verdeeldheid onder de werkenden en onderdrukten iets opgeleverd. Het verzwakt de arbeidersbeweging en de mogelijkheid om samen op te komen voor hogere lonen, goede werkomstandigheden en een betere levensstandaard voor iedereen. Extreemrechts stond daarbij steeds aan de andere kant van de barricaden, van de strijd voor sociale zekerheid tot het protest tegen het bloedbad in Gaza vandaag. Elke versterking van extreemrechts is een obstakel in onze strijd voor fundamentele verandering, wat maatschappijverandering inhoudt om de noden en behoeften van de meerderheid van de bevolking eindelijk centraal te kunnen stellen. Een andere samenleving is nodig om de beschikbare middelen en rijkdom te richten op zorg, onderwijs, diensten en een beter leven in plaats van op oorlogsmisdaden. De winsthonger wegnemen zal niet automatisch gebeuren, we zullen er ons actief voor moeten organiseren. Daarbij komen wij op voor een socialistisch alternatief, een samenleving waarin we democratisch beslissen over wat en hoe er geproduceerd wordt. Dat is een samenleving die de voedingsbodem voor extreemrechts en alle vormen van onderdrukking en uitbuiting wegneemt. Voor minder doen we het niet! No Pasaran!
-
Brief van LSP aan de PVDA: samen de uitdagingen van dit tijdperk van wanorde aangaan
De komende verkiezingen zijn in meerdere opzichten uniek. Ze vinden plaats midden in een diepe crisis van het kapitalistisch systeem, in een proces van toenemende radicalisering en polarisatie. Alle verkiezingen vinden op een paar maanden tijd plaats, ook de sociale verkiezingen. We zijn ervan overtuigd dat het verkiezingsresultaat van de PVDA/PTB een troef zal zijn voor de werkende klasse en willen daarom die campagnedynamiek ondersteunen.
door het Uitvoerend Bureau van LSP
Voor een echte politieke breuk
De openbare diensten storten in, net als onze koopkracht. De werkdruk is onhoudbaar en leidt tot een ware epidemie van burn-outs. Overal zijn er eindeloze wachtlijsten. Het falen van het heersende beleid is duidelijk op alle gebieden, terwijl de klimaatcrisis verergert en het gevaar van militaire conflicten toeneemt. De omvang van het gebrek aan middelen geeft een idee van de omvang van de uitdagingen die we moeten aangaan als we een echte politieke breuk willen. Zonder deze breuk zullen de vele vormen van onderdrukking van dit ongelijke systeem verder versterkt worden, terwijl de bedreiging van onze democratische rechten verergert.
Zoals Gramsci zei: “De oude wereld sterft, de nieuwe wereld raakt maar niet geboren, en in die schemerzone rijzen monsters op.” Het wordt steeds duidelijker dat het kapitalisme zelf de meervoudige crises veroorzaakt en versterkt en dat het voor het oplossen ervan nodig is om dit systeem omver te werpen. Zolang er geen breed gedeeld begrip is over hoe dit te doen, naar welk alternatief we gaan en met welke sociale kracht, zal deze wirwar van crises een voedingsbodem zijn voor contrarevolutionaire wanhoop.
Het gevaar van extreemrechts
Het Vlaams Belang hoeft niet veel te doen om te scoren. De andere partijen geven het voortdurend nieuwe kansen en normaliseren zijn politiek. Racisme blijft belangrijk voor het VB, maar is niet het enige thema. Extreemrechts probeert in te spelen op alle vormen van onvrede en richt zich bijvoorbeeld specifiek op jongeren en de plattelandsbevolking. Het probeert zich te onderscheiden van de N-VA door de gevolgen van asociaal beleid te bekritiseren, ook al blijft het VB voor de rijken rijden. De Franstalige partij die ze controleert, Chez Nous, kan de eerste Franstalige extreemrechtse verkozenen in jaren binnenhalen. Dit gevaar bij de verkiezingen zal ook tot uiting komen in meer racistisch, seksistisch en queerfoob geweld op straat, mee gevoed door de resultaten van extreemrechts en populistisch rechts in andere landen.
Alles wijst erop dat de federale en regionale verkiezingen een historische nieuwe politieke crisis zullen veroorzaken, op een moment dat het IMF de Belgische overheid oproept om de komende zes jaar nog eens 30 miljard euro te besparen.
Linkse hoop
Tegen deze achtergrond zijn velen van ons in België opgelucht over de voorspelde resultaten van de PVDA/PTB in Wallonië, Brussel en Vlaanderen. We zijn ervan overtuigd dat de uitslag van de PVDA de positie van de arbeidersklasse in België positief zal versterken en we willen hieraan bijdragen en campagne voeren met onze leden en sympathisanten.
Het enthousiasme en inzet voor de campagne zouden versterkt worden door de aanwezigheid van kandidaten van onze partij op jullie lijsten. LSP/PSL heeft leden die respect hebben verdiend en een politieke invloed hebben op hun collega’s en daarbuiten. Elke dag tonen ze hun onwrikbare inzet voor de strijd voor de emancipatie van de arbeidersklasse, of het nu is door vakbondswerk of door hun betrokkenheid bij feministische en antiracistische strijd of in de strijd tegen queerfobie. Bij de Europese, federale, regionale en lokale verkiezingen kunnen we op alle niveaus bijdragen aan het strijdbare momentum dat nodig is om electorale kracht op te bouwen. We kunnen dit ook doen op onze werkplekken tijdens de sociale verkiezingen.
We hebben er alle begrip voor dat de belangrijkste zorg van de PVDA op dit moment is om bestuurservaring op lokaal niveau op te doen, vooraleer dit op een hoger niveau door te trekken. De sociale beweging in de breedste zin van het woord, van vakbonden tot verenigingen, heeft echter geen gebrek aan ervaring en talenten. De PVDA kan hen betrekken en de campagne richten op een regering die breekt met het huidige beleid, niet slechts een regering van ‘sociaal beheer’ van het status quo met de PS en Ecolo. Om dit te realiseren, is de kracht en de druk van de volledige arbeidersbeweging in al haar diversiteit nodig. De lijsten van de PVDA zouden nog positiever worden ontvangen door de arbeiders als ze openlijk de verscheidenheid aan meningen weerspiegelen van al diegenen die willen strijden voor een echte breuk met het gevoerde beleid.
Dynamiek van strijd
Heel wat vakbondsleiders doen er alles aan om de mobilisaties op een laag pitje te zetten tot de verkiezingen. Dat is een gevaarlijke berekening met als doel om de ‘bevriende partijen’ aan de macht te houden. De meest effectieve manier om onze bekommernissen en eisen centraal in het publieke debat te brengen, is nochtans door middel van mobilisatie, massabetogingen, stakingen en protestacties. De gevestigde partijen zouden gedwongen worden om zich rond onze noden uit te spreken, in plaats van mee te stappen in een opbod van racisme waarmee vooral het Vlaams Belang wint. Sociale strijd is ook de beste manier om te verhinderen dat extreemrechts de woede en frustraties afleidt.
Zo’n dynamiek van strijd is ook belangrijk om vertrouwen op te bouwen in collectieve actie en om ons voor te bereiden op de strijd die komt na de verkiezingen. Er hangen donkere wolken van besparingen boven alle bestuursniveaus, inclusief de gemeenten, waarvan er vele onder financieel toezicht staan van het Brussels Gewest of het Centre Régional d’Aide aux Communes, het ‘Waalse IMF’. Het zal een intense strijd vergen om het budgettaire keurslijf te doorbreken dat op alle overheidsniveaus bestaat, niet alleen op federaal en gewestelijk niveau.
Een fundamentele, revolutionaire verandering in de samenleving – een einde maken aan het privé-eigendom van de belangrijkste productiemiddelen – is een kwestie van absolute sociale, ecologische en economische urgentie. Dit vereist een gevoel van dringendheid en een duidelijke en openlijke strategie voor de socialistische transformatie van de samenleving. We willen samen met jullie deelnemen aan dit belangrijke debat en aan de discussie over hoe de verkiezingsperiode kan worden gebruikt om dit doel te bereiken, in het bijzonder rond een ambitieuze campagne voor de miljonairstaks.
We stellen daarom voor een bijeenkomst te organiseren om concreet te bespreken hoe we de verkiezingswinst van 9 juni en 13 oktober kunnen maximaliseren in het kader van een verkiezingscampagne die gekoppeld is aan initiatieven van strijd en die gericht is op het populariseren van klassenthema’s en de noodzaak van een socialistische transformatie van de samenleving.
-
ABVV-voorzitter roept op tot links front van PS, Ecolo en PTB om samen te regeren na 9 juni
Toen hij nog Algemeen Secretaris van de Waalse interregionale van het ABVV was, pleitte Thierry Bodson voor de vorming van linkse coalities na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en na de verkiezingen van 2019 voor het Waals Gewest. Sinds 2020 staat hij aan het hoofd van het federale ABVV. Nu pleit Bodson voor een ‘links front’ om te regeren op federaal niveau en in Wallonië. In een uitgebreid interview met Le Soir op 3 februari pleitte hij voor zo’n coalitie van PS, Ecolo en PTB.
Op papier lijken de programma’s van deze partijen erg gelijkaardig, wat de illusie wekt dat het gemakkelijk moet zijn om een coalitie te vormen. Dit verklaart de wijdverspreide kritiek op de weigering van de PVDA om ‘verantwoordelijkheid te nemen’. Langs de andere kant heeft de PVDA geen vertrouwen in de PS en het klopt dat de PS vooral bekend staat om zijn gewoonte om een linkse campagne te voeren om vervolgens dit programma in de ijskast te zetten na de verkiezingen.
Dit debat moet in het openbaar gevoerd worden door heel de linkerzijde. Er moet een einde komen aan de geheime onderhandelingen na de verkiezingen en er moet – vanaf nu – een breed publiek debat komen met linkse activisten en kiezers, vakbondsleden en delegees, feministen, klimaatactivisten, antiracisten, verenigingen die actief zijn op het terrein, enz.
In een reactie op het nieuws stelde de journalist Bertrand Henne (RTBF) dat “Thierry Bodson zelf niet gelooft in zijn oproep”. Toen Le Soir hem vroeg welke reacties hij verwachtte op zijn oproep, stelde Bodson: “Ik zou echt willen dat de telefoontjes die ik krijg iets anders zijn dan de gebruikelijke antwoorden: Je weet dat ze nooit aan de macht zullen komen, of Je weet dat we geen beleid kunnen verwachten dat een breuk vormt.” Hoe komen we uit deze impasse?
Het ABVV zou de oproep tot een ‘links front’ kunnen combineren met de organisatie van openbare bijeenkomsten waar vertegenwoordigers van de partijen en de basis van de sociale beweging aan het woord komen. Ze zouden van de gelegenheid gebruik kunnen maken om te verduidelijken wat er nodig is om een antwoord te bieden op het gebrek aan middelen en om een sociaal beleid te voeren dat die naam waardig is, d.w.z. een beleid dat niemand aan zijn lot overlaat. Deze grote programmatische discussiebijeenkomsten zouden voorafgegaan kunnen worden door lokale demonstraties die meteen de toon zetten: het aanmoedigen van strijd via de dynamiek van de verkiezingscampagne en deze niet op ‘pauze’ zetten.
Op deze manier zouden we ook belangrijke stappen kunnen zetten om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij de krachtsverhouding die na de onderhandelingen opgebouwd moet worden: om zich te verzetten tegen het gevoerde beleid in geval van onenigheid, en om een echt links regeringsbeleid te steunen tegenover het kapitalistische antwoord in het geval er wel een coalitie komt. Elk van deze opties betekent een titanenstrijd waaruit we alleen echt als overwinnaars tevoorschijn kunnen komen door het kapitalisme omver te werpen.
-
Dreiging extreemrechts ook in Wallonië ernstig nemen
Nieuwe publicatie over Waalse extreemrechtse partij Chez Nous
Het “Centre de recherche et d’information socio-politiques” (CRISP) publiceert wekelijks een diepgravend dossier over een politiek thema. Zo biedt het achtergrondinformatie op een manier die langs Nederlandstalige kant ongezien is. De nieuwste uitgave is een dossier over de partij ‘Chez Nous’ geschreven door Benjamin Biard die zich wekenlang vastbeet in onderzoek naar deze partij en met verschillende militanten ervan sprak. Het resultaat is een dossier van 55 pagina’s.
Artikel vanop blokbuster.be
Terecht gaat dit dossier ervan uit dat Wallonië niet immuun is voor een doorbraak van extreemrechts. In 2019 verdwenen de laatste verkozenen van de Parti Populaire, maar de vele extreemrechtse lijstjes samen kwamen ook toen al aan 9% van de stemmen. Chez Nous is uitdrukkelijk opgezet met als doel om dat potentieel te verenigen in een sterkere partij, die de steun geniet van andere extreemrechtse formaties zoals het Vlaams Belang, Rassemblement National uit Frankrijk, de PVV van Wilders of de AfD uit Duitsland. Dat zijn grote namen om steun te geven aan een klein groepje militanten die er amper in slagen om een publieke bijeenkomst te organiseren. De steun gaat verder dan het lenen van hun naam en reputatie, er is ook materiële steun. Hoe kwam Chez Nous anders aan de ruim 20.000 euro die ondertussen aan sociale media zoals Facebook is uitgegeven? Het Vlaams Belang sloot een akkoord met Chez Nous om zelf geen ‘spooklijsten’ in Wallonië in te dienen, terwijl Chez Nous er zich toe verbond om niet in Brussel op te komen. Nochtans komen enkele kopstukken van Chez Nous, waaronder voorzitter Jérôme Munier, uit Brussel. Het doel van de steun is duidelijk: een betrouwbare partner creëren en inzetten tegen de sterke antifascistische tradities in Wallonië en Brussel. Rassemblement National gaf Chez Nous toelating om de logo’s van RN en voorloper FN in België te gebruiken. Er circuleren affiches met het gezicht van Marine Le Pen gekoppeld aan een oproep om voor Chez Nous te stemmen.
Het CRISP-dossier van Benjamin Biard is volledig en grondig, maar wij zouden de ideologische basis van extreemrechts op een andere manier beschrijven. Biard vertrekt vanuit de propaganda (tegen migratie, tegen het ‘systeem’, tegen de traditionele partijen, een autoritair antwoord op onveiligheid) en de wijze waarop extreemrechtse formaties omgaan met de democratie. Dat zijn elementen die in rekenschap moeten genomen worden, maar te sterk beperkt zijn tot de politiek ‘politicienne’. Extreemrechts is een uitdrukking van een verwerping van het gevoerde beleid, het speelt in op een gevoel van onbehagen en op een vervreemding van een beleid dat de ongelijkheid en bijhorende sociale spanningen vergroot. Waar de arbeidersbeweging geen collectieve antwoorden biedt op de vele sociale problemen, duiken andere krachten op zoals extreemrechts. Dat staat voor een ‘antwoord’ dat regelrecht ingaat tegen de belangen van de arbeidersbeweging, het staat voor een uitvergroting van nationalisme, racisme en verdeeldheid gekoppeld aan een beleid dat uiteindelijk de belangen van de superrijken verdedigt door op gewelddadige wijze de arbeidersbeweging fysiek uit te schakelen. Om die link met de belangen van het establishment te verdoezelen, heeft extreemrechts een anti-systeemretoriek nodig die vluchtelingen, werklozen, migranten … verantwoordelijk stellen voor de sociale problemen in plaats van naar het volledige kapitalistische systeem te kijken.
Antifascistische acties lonen
Los van de discussie ten gronde over het karakter van extreemrechts vandaag, biedt het CRISP-dossier een erg interessante blik op het reilen en zeilen van Chez Nous. Van de lancering in 2021 op de restanten van de vroegere gefaalde extreemrechtse projecten tot de voorbereiding op de verkiezingen van 2024. Aan de basis van Chez Nous staat een handvol figuren met een verleden binnen extreemrechts. Partijvoorzitter Jérôme Munier komt uit de Parti Populaire van Modrikamen en nadien de Listes-Destexhe waarvoor hij in 2019 kandidaat was. Die partij was opgezet door een rechtse dissident van de liberale MR, Alain Destexhe. Gregory Vanden Bruel werkte van 2014 tot 2017 als parlementair medewerker voor de PP in het Waals parlement. Patricia Potigny zat van 2015 tot 2019 in het Waals parlement, eerst namens de MR om in 2019 over te stappen naar de Listes-Destexhe (waardoor MR-CDH haar meerderheid verloor). Anne Maurice was kandidate op de Brusselse lijsten van de Listes-Destexhe. Munier, Potigny en Maurice vormden de vzw La Ruche die samen met de partij Chez Nous werd opgezet. Munier en Vanden Bruel waren samen met Jordan Bardella (RN) en Tom Van Grieken (VB) de gezichten op de persconferentie waarmee Chez Nous werd opgericht in oktober 2021.
Opmerkelijk is dat zo goed als elke poging tot publieke bijeenkomst van Chez Nous op antifascistisch verzet botst. Voor de stichtingsconferentie in Herstal waren er naar eigen zeggen 276 inschrijvingen, maar het werd noodgedwongen een persconferentie zonder publiek nadat antifascisten protesteerden en de gemeente de toelating introk. Hetzelfde gebeurde nadien meermaals, tot grote frustratie van Chez Nous. Uit gesprekken van militanten van die partij maakt Biard op dat dit wel degelijk een demoraliserend effect heeft en een rol speelt in het afhaken van enkelen van hen of een verlaagde activiteit van anderen. Het antifascistisch protest en het maatschappelijk isolement, dat mee versterkt wordt door antifascistisch protest, verhogen de drempel om bij extreemrechts actief te zijn. Daar bovenop is er langs Franstalige kant een cordon médiatique, waarbij extreemrechts niet aan het woord wordt gelaten. Jérôme Munier kwam al op VTM en VRT, maar bijna niet op de Franstalige zenders. Als de traditionele media en de gevestigde politici zich zo opstellen, is dat een gevolg van de maatschappelijke druk die aangewakkerd wordt door de arbeidersbeweging en de antifascisten. Zoals langs Nederlandstalige kant blijkt, is het echter iets waar we best niet te hard op rekenen. De groei van het VB maakte al gauw een eind aan de terughoudendheid van de media en zelfs van de traditionele partijen. We kunnen enkel rekenen op ons eigen verzet.
Bij elke poging tot publieke bijeenkomst was er dus protest. Van 27 oktober 2021 in Herstal bij de oprichting van Chez Nous over de zomeruniversiteit met onder meer VB-parlementslid Filip Brusselmans in juni 2022 in Luik, een winteruniversiteit begin 2023 in Charleroi of een meeting in Charleroi (en vervolgens Mons) in maart 2023. Het maakt dat Chez Nous discreter wordt in aankondigingen en zich meer terugplooit op sociale media, waar het heel wat geld tegenaan gooit. Chez Nous beweert over 250 leden te beschikken, maar de militante kern is beperkt tot enkele tientallen. Daaronder militanten die eerder bij Listes-Destexhe en Parti Populaire actief waren, enkele jongeren die zich in de traditie van elitair extreemrechts in onder meer Vlaanderen steevast ‘deftig’ voordoen in maatpak, maar ook meer traditionele ‘biernazi’s’ die van groepen als Nation komen. De combinatie leidt tot interne spanningen, moet een ex-militant erkennen in een gesprek met Benjamin Biard. Voor de elitaire ex-liberalen is het niet evident om zich volks voor te doen of geloofwaardig een sociale retoriek te hanteren. Daarnaast blijft de nationale kwestie een heet hangijzer. Er is een akkoord met het VB om niet in Brussel op te komen en op 29 mei vorig jaar nam Chez Nous met een delegatie deel aan de Brusselse ‘protestmeeting’ van het Vlaams Belang. Een aanzienlijk deel van Chez Nous is echter Belgicistisch. De affiches met het gezicht van Marine Le Pen die in de grensgemeente Couvin werden geplakt op 22 januari bevatten bijvoorbeeld een Belgische vlag.
Wat in 2024?
Het programma van Chez Nous loopt grotendeels gelijk met onder meer het Vlaams Belang, met uitzondering van het communautaire thema dat niet aan bod komt bij Chez Nous. Centraal staat het racisme met nadruk op de christelijke identiteit en verzet tegen migratie. De pogingen om zich sociaal voor te doen zijn erg stuntelig, de retoriek over de zware belastingen op gewone werkenden wordt al gauw gekoppeld aan de eis om vooral de vennootschapsbelasting voor bedrijven verder naar beneden te halen. Het communautaire is afwezig, wel wordt er nadruk gelegd op verzet tegen de gevestigde politici en tegen de ‘elites’ (je weet wel, die ondernemers die wat Chez Nous betreft minder belastingen moeten betalen). Een klein verschil met het VB-programma is de benadering rond ecologie, waarbij Chez Nous zich voordoet als voorstander van een ‘lokaal ecologisme’. Dat dient als opstap om uit te halen naar de neoliberale globalisering, maar ook om de lokale en nabije productie centraler te stellen. Het is een poging om steun te winnen onder kleine producenten en handelaars. Verder wordt ook steeds meer op de conservatieve kar van de anti-woke brigade gesprongen, van diegenen voor wie elk verzet tegen onderdrukking verdacht is.
Om aan de verkiezingen deel te nemen, zal Chez Nous handtekeningen moeten ophalen (enkel voor de Kamer kan het handtekeningen van VB-parlementairen gebruiken). Dit wordt niet evident, maar het bereik via sociale media is niet te onderschatten. Bovendien is er een voedingsbodem waarop extreemrechts kan scoren: een opeenstapeling van sociale problemen na jarenlang asociaal beleid waardoor een steeds grotere groep van de bevolking uit de boot viel. Een antwoord daarop moet niet verwacht worden van de traditionele partijen die al jarenlang aan de macht zijn, ook niet van diegenen die moties aannemen om hun gemeente of stad uit te roepen tot ‘antifascistische gemeente’ (Charleroi, Namen, Luik, La Louvière, Bergen). Een antifascistisch antwoord kan niet los gezien worden van een programma dat vertrekt van de noden van de sociale meerderheid, en van strijd om dit programma in te lossen.
Als extreemrechts moeite heeft om zich te organiseren in Franstalig België komt dit vooral door de aanwezigheid van een sterke arbeidersbeweging die elke poging van extreemrechts om voet aan de grond te krijgen systematisch heeft afgeslagen. Een andere belangrijke, meer recente, factor is het bestaan van een links electoraal alternatief in de vorm van de PVDA waarmee de woede tegen het establishment kan worden geuit. De voedingsbodem voor de groei van extreemrechts is echter eveneens aanwezig. Grotere formaties zoals die van Le Pen, Van Grieken en Wilders willen hun middelen inzetten om het potentieel voor extreemrechts in Wallonië om te zetten in een electorale kracht.
De arbeidersbeweging moet dat gevaar ernstig nemen. Dit betekent aandacht hebben voor wat er gebeurt bij extreemrechts en het opbouwen van antifascistisch protest. Consequent antifascisme is onlosmakelijk verbonden met fel verzet tegen asociaal beleid en degenen die dit beleid uitvoeren. Niemand vertrouwt op brandstichters om een brand te blussen, en antifascisme is geen uitzondering. Een gedurfd programma voor sociale verandering is een van de pijlers van de strijd tegen extreemrechts.
-
Vlaamse regering is gespecialiseerd in sociale afbraak
Meer middelen voor De Lijn om bussen te laten rijden? Njet, schreeuwt Jan Jambon (N-VA). Mensen met een zorgnood het budget geven waar ze recht op hebben? Schandalig, beweert Maurits Vande Reyde (Open VLD). Er is geen geld, roepen de rechtse regeringspartners in koor. Enkel Diependaele (N-VA) krijgt zijn geld niet op omdat hij er maar in slaagt om sociale woningen te bouwen. Dat is niet de specialiteit van een regering die excelleert in sociale afbraak.
Tekort aan zorgbudget drijft mensen in wanhopige situaties
In 2021 veranderde de Vlaamse regering het systeem voor een persoonsvolgend zorgbudget. Aanvankelijk werd gezegd dat er voor de 15.000 mensen op de wachtlijst niets zou veranderen, maar ook daar werd op teruggekomen. Een klein aantal mensen zou meer krijgen, een grote groep van 2.200 mensen kreeg minder dan beloofd en alleszins veel minder dan nodig. Sommige zorgbudgetten zouden met meer dan een kwart verlaagd worden. Dit leidt tot menselijke drama’s. Vorig jaar stapte een vrouw uit het leven omdat het financieel en menselijk niet meer haalbaar was. Ze deed dit nadat ze in de media had getuigd en nadat die getuigenis was besproken in het Vlaams Parlement. Toch kwam er geen verandering. Ondertussen groeit de wachtlijst verder aan tot momenteel 17.172 mensen in nood. Het Vlaams Mensenrechteninstituut omschrijft dit als “ontoelaatbaar.”
Eind december berichtte Gazet van Antwerpen over een 39-jarige rolstoelgebruiker die euthanasie aanvroeg. Ze stond acht jaar op de wachtlijst en zou uiteindelijk een kleiner zorgbudget dan beloofd toegewezen krijgen. De getuigenis was hartverscheurend: “Ik kan nu voor 2,5 dagen per week een verzorgende inhuren. Als ik op een andere dag niet uit bed raak door de pijn, kan ik – sorry dat ik het zo uitdruk – niet anders doen dan alles laten lopen, bellen naar de verpleegster en hopen dat ze tijd heeft. Ik zit fysiek, financieel en emotioneel aan de grond.” De laconieke reactie van minister Crevits was dat je nooit iedereen gelukkig kan maken…
De verlaging van de budgetten van mensen op de wachtlijst is teruggefloten door de Raad van State. Die stelde dat de maatregel tegen de grondwet inging, meer bepaald tegen de regel dat verleende sociale rechten niet mogen verminderd worden zonder goede redenen in het algemeen belang. Crevits zal 10 miljoen euro extra vragen om de uitspraak van de Raad van State na te komen. Dat gebeurt met tegenzin en vanwege Open VLD en N-VA met kritiek op de bepaling in de grondwet die sociale rechten beschermt. Parlementslid Maurits Vande Reyde (Open VLD), ook bekend van zijn tirades tegen de vredesbeweging, verklaarde dat hierdoor “geen enkele sociale hervorming meer kan.” Hij beweert dat dit een hindernis is voor sociale vooruitgang. Sociale afbraak wordt door de liberalen van diverse partijen steeds meer als ‘vooruitgang’ omschreven.
Voor de rechterzijde betekent ‘vooruitgang’ dat mensen met een beperking in een wanhopige situatie geduwd worden zonder enig toekomstperspectief. Het betekent dat sociale bescherming voor nieuwkomers nog meer beperkt wordt (daarover botste de N-VA eerder met het Grondwettelijk Hof). Het enige waar rechts rekening mee houdt, is de zogenaamde budgettaire oefening. Sander Loones (N-VA): “We moeten sociaal-economisch hervormen, of we botsen op een muur en dan is er gewoon géén geld meer. Dit gaat over de houdbaarheid van ons sociaal model.” Dat de allerrijksten vorig jaar nog wat rijker werden en hun managers nu reeds meer dan een gemiddeld jaarloon verdiend hebben, is van geen tel voor rechts. Er moet bespaard worden. Mensen met een beperking worden opgeofferd aan het hogere belang van een regering die 250 miljoen euro overbruggingskrediet kan uittrekken om de winsthonger van Ineos te sponseren, maar steen en been klaagt over 10 miljoen euro voor mensen met een beperking.
Geen extra middelen voor openbaar vervoer
De kritiek op de dienstverlening van De Lijn weerklonk al bijzonder luid dit jaar. Het afschaffen van 3200 bushaltes is er maar één onderdeel van. Het gaat al langer slecht met De Lijn, zo slecht dat zelfs de directie spreekt over een ‘verrottingsstrategie’.
De vraag om extra middelen, wordt beslist afgewezen. De directie van De Lijn, die politiek aangesteld is door de Vlaamse regering, vraagt extra middelen om het huidige beperkte aanbod te kunnen realiseren. Zoniet komen er extra verhogingen van de ticketprijzen, aldus topvrouw Ann Schoubs.
De Vlaamse regering, die wel middelen uittrekt om de fabrikanten van elektrische voertuigen te sponseren, spreekt zich klaar en duidelijk uit tegen elke vraag om extra middelen. Lydia Peeters (Open VLD) zei eerder dat de directie van De Lijn moet stoppen met ‘klagen en zagen’. Jan Jambon (N-VA) zegt dat er geen sprake kan zijn van extra middelen. “De budgetten zijn vastgelegd,” verklaarde hij.
Jambon voegde er aan toe: “Ik zal u een oplijsting maken van alle diensten in Vlaanderen die geld bijvragen.” Daar heeft hij natuurlijk een punt: na jaren van gebrek aan investeringen zijn de tekorten veralgemeend. Van gebrekkige infrastructuur (denk aan het waterbeheer van de Dender) over het onderwijs (met het rampzalige PISA-rapport als resultaat) en het krakende openbaar vervoer tot de drama’s in de geregionaliseerde onderdelen van de zorg (kinderopvang, ouderenzorg, mensen met een beperking …) is het palmares van deze en vorige Vlaamse regeringen ronduit asociaal. Wat de Vlaamse regering zelf afbreekt, breekt ze des te harder af. Dat omvat ook het recht op protest tegen die afbraak, met aanvallen op het stakingsrecht zoals voor de kerstvakantie nog bleek met de acties van het personeel van de sluizen.
Welk alternatief?
Wie is er verbaasd dat deze rechtse coalitie onder leiding van de N-VA volgens de peilingen haar meerderheid verliest? Wie denkt dat het VB een alternatief vormt, vergist zich. Bij de vorige coalitievorming had De Wever gesprekken met Van Grieken die bereid was om alles wat in het uiteindelijke akkoord zonder het VB kwam te steunen. In de wandelgangen is nu al te horen dat het VB bereid is om een minderheidsregering van N-VA van buitenaf te steunen. Het Vals Belang wil het rampzalig asociaal beleid van de afgelopen jaren verder zetten. Het eist daarbovenop enkel nog wat extra asociale maatregelen tegen vluchtelingen en mensen met een migratie-achtergrond.
Voor een beleid in het belang van de meerderheid van de bevolking moet niet naar rechts gekeken worden. Er is nood aan een stem voor een consequente linkerzijde, de PVDA dus, gekoppeld aan de opbouw van een breed verzet van onderuit door de werkenden in alle sectoren die vandaag met tekorten kampen en al wie daar het slachtoffer van is. Dit moet leiden tot een volledige maatschappijverandering met een samenleving waarin de noden en behoeften van de meerderheid van de bevolking centraal staan en niet de winsten van een kleine minderheid superrijken. Dat is het socialistisch programma waar LSP voor staat.
-
Recensie. ‘Niet alles maar veel begint bij luisteren. Een verslag uit de Denderstreek’
Activist Dominique Willaert trok maandenlang door de Denderstreek om te luisteren naar gewone mensen. Hij deed dit om te begrijpen waarom het extreemrechtse VB scoort in deze regio. De titel dekt de lading: Willaert is vooral gaan luisteren om vast te stellen en verslag uit te brengen. Het resultaat is een beeld van een erg diverse werkende klasse die moeite heeft met snelle veranderingen, sociale afbraak en spanningen in de strijd om de weinige middelen.
Door Geert Cool
De afgelopen jaren is de bevolking in de Denderstreek snel veranderd. De grootstad Brussel is niet ver, maar erg onbetaalbaar en druk voor gezinnen. In het bijzonder kwamen veel mensen van Afrikaanse afkomst naar de Denderstreek, op zoek naar nabijheid van mensen met wie ze hun afkomst delen. Tegelijk staan alle oude sociale weefsels in de Denderstreek onder druk. De vroegere industrie is grotendeels weg, de bevolking is verarmd, het verenigingsleven is mee verdwenen. Ondertussen weegt de sociale afbraak door. Toegang tot sociale huisvesting en openbare diensten wordt steeds moeilijker. Het politieke bestuur staat zowel letterlijk als figuurlijk steeds verder van de leefwereld van de meerderheid van de bevolking. De elementen van sociale aftakeling maken de Denderstreek net aantrekkelijk voor nieuwkomers: waar anders in de buurt van Brussel vind je immers nog een betaalbare woning?
De verhalen van gewone mensen, zowel inwoners die al generaties lang in de streek wonen als nieuwkomers, klinken als een schreeuw om sociale verandering. Zelfs indien dit doorgaans niet zo geformuleerd wordt door de mensen zelf, spreekt het onbehagen en de vervreemding uit de bladzijden van dit boek. Het begint vaak met kleine frustraties en noden, maar door deze samen te brengen kan je moeilijk naast het onderliggende bredere plaatje kijken. Daaruit blijkt ook dat alle inwoners van de streek meer met elkaar gemeen hebben dan ze vaak denken. Het sterkste moment in het boek is als Willaert overtuigde VB’ers bijeenbrengt met mensen met een migratie-achtergrond om te spreken over het leven in de streek en hun frustraties. Het bevestigt het spreekwoord ‘onbekend maakt onbemind’. Doorheen het gesprek voel je toenadering. De VB’ers konden zich deels herkennen in de moeilijkheden waarmee migranten te maken krijgen in het leven. Op zich volstaat dit niet als antwoord op extreemrechts, maar het geeft een beeld van de sterkte van menselijke solidariteit.
Het boek wil geen lessen geven over de strijd tegen extreemrechts. Maar natuurlijk komt deze vraag wel aan bod. In het gesprek met Filip De Bodt bijvoorbeeld, sinds jaar en dag het strijdbare uithangbord van een sociale en radicale linkerzijde in Herzele en omgeving. Hij wijst op de noodzaak van nabijheid en een strijdbare benadering rond directe bekommernissen. “We moeten de mensen opnieuw leren geloven in verandering,” zegt hij terecht. Eerder zegt hij: “Als de bussen niet op tijd rijden en de mensen daardoor niet op tijd op hun werk geraken, dan moet je niet beginnen over het historisch materialisme of over de klassentegenstellingen.” Uiteraard is er een taal en benadering nodig die begrepen wordt en aansluit bij de leefwereld van onze omgeving, maar een bredere kijk en begrip over hoe verandering werkt (wat is historisch materialisme anders dan dat?) is essentieel.
Terecht weerklinkt doorheen het boek een pleidooi voor meer sociaal weefsel en de noodzaak van middelen hiervoor. Veel meer betaalbare sociale huisvesting is de enige manier om een einde te maken aan de wachtlijst en de discussies over wie waar op die lijst staat. Toegankelijk taalonderwijs op maat van nieuwkomers (die vaak weinig tijd hebben door de combinatie van werk, gezin en nieuwe omgeving). Ontspanningsruimtes voor jong en oud zouden spanningen over het gebruik van de krimpende publieke ruimte wegnemen. Verlaging van de werkdruk zodat collega’s op het werk met elkaar kunnen spreken en elkaar leren kennen.
Op basis van zijn tocht door de Denderstreek schreef Willaert in De Morgen (3 augustus) een “zevenpuntenplan om extreemrechts in te dijken.” Zijn uitgangspunt is: “Jaag niet op de kwetsbaren, maar roep op tot solidariteit.” Hij pleit voor een klassenbenadering die solidariteit centraal stelt en koppelt aan eisen rond de uitbouw van openbare diensten en het afdwingen van een toekomstperspectief op basis van herverdeling van de rijkdom. Terecht merkt hij op dat de arbeidersbeweging zich hiertoe moet organiseren, maar dat beperkt hij tot luisteren, vormingen geven, propaganda en een nabijheidspolitiek rond een tegenverhaal. Verdeel-en-heers weerleggen, gebeurt het best doorheen actie rond onze bekommernissen waarin we ons ook duidelijk uitspreken tegen al wat ons verdeelt. Doorheen actie en strijd kan een gedurfd programma van maatschappijverandering geconcretiseerd worden. Vervreemding en de opeenstapeling van tekorten kan je niet stoppen zonder het systeem erachter – het kapitalisme – te bestrijden. Herverdeling van de rijkdom kan enkel afgedwongen worden met een krachtsverhouding die het winstbejag en dus de private eigendom van de grote productiemiddelen betwist.
Het formuleren van een alternatief is een zwakte in de teksten van Willaert. “De burgerbevolking doen verlangen naar en doen geloven in broederschap, sociale vooruitgang en ecologische betrokkenheid,” is te vaag en leidt in feite tot een pleidooi voor een terugkeer van de oude structuren van sociaal weefsel en een oproep aan de traditionele partijen om meer te zijn zoals ze vroeger waren, zelfs indien dit in het huidige tijdperk niet meer mogelijk is. In een podcast over zijn boek in de reeks ‘Alles wordt beter’ suggereert Willaert dat feminisme geen antwoord biedt in de strijd tegen extreemrechts op het platteland omdat er daar een ander referentiekader is waarbij het volledige woke-debat aan hen voorbijgaat. Dat is een wel erg eenzijdige kijk op feminisme, zeker een feminisme dat vertrekt vanuit de werkende klasse en actief opkomt voor meer openbare diensten zoals zorg en kinderopvang, investeringen in onderwijs of nog het recht van iedereen om zichzelf te zijn. Het is trouwens een vooroordeel dat arbeidersbuurten inzake feminisme en lgbtqia+ rechten conservatiever zouden zijn dan de bevolking van rijke witte villawijken. Bij het Ierse referendum over het homohuwelijk in 2015 werden enkele van de hoogste ja-scores in volkse buurten gehaald.
De kwestie van de alternatieven en het programma waar links voor opkomt, kan soms abstract lijken maar is een cruciaal onderdeel van een effectieve strijd voor sociale vooruitgang. Het maakt dat de hoop op vooruitgang net realistischer wordt, want onderbouwd en gestoeld op fundamentele verandering van de hele maatschappij. Het maakt een bredere kijk op de aanwezige woede en het onbehagen mogelijk, wat het luisteren vergemakkelijkt en kan bijdragen aan het formuleren van voorstellen om stappen vooruit te zetten en doorheen strijd hiervoor het sociaal weefsel van de werkende klasse op te bouwen.
-
Polarisatie en instabiliteit zitten in het DNA van dit tijdperk van wanorde
“Scholen melden een toenemende radicalisering en polarisering onder hun leerlingen.” Zo meldde De Tijd op 10 november. De verantwoordelijkheid werd meteen doorgeschoven naar de jongeren zelf of desnoods hun ouders. Op sociale media is er een explosie van wanhopige standpunten of uitroepen. Extreemrechts en andere populisten hebben de wind in de zeilen. Een tijdperk van wanorde, oorlogen, onzekerheid en rampen brengt uiteraard polarisatie met zich voort.
door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
Toekomst bedreigd
Kenmerkend vandaag is de afwezigheid van een breed gedeeld positief toekomstbeeld van een samenleving waarin het menselijke potentieel ten volle benut wordt. Dat is ook moeilijk in te beelden op een ogenblik dat we op zoveel vlakken achteruit gaan en barbarij als een dreigende wolk boven ons hangt. Terwijl de door de mens veroorzaakte klimaatverandering steeds meer verwoestingen aanricht in het leven van mensen, blijven fossiele brandstofbedrijven recordwinsten boeken en investeren in olie en gas. Terwijl de angst voor nog meer oorlogen toeneemt, stijgen de winsten in de wapenindustrie zo sterk dat zelfs Test Aankoop adviseert om in die sector te beleggen.
De twee belangrijkste grootmachten, de VS en China, liggen niet alleen op ramkoers met elkaar maar worden ook intern geconfronteerd met crises. De Chinese jongerenwerkloosheid wordt niet meer bekendgemaakt wegens te hoog. In de VS was er vorig jaar een scherpe stijging van het aantal armen: 44 miljoen Amerikanen lijden regelmatig honger. De opbrengst van de economische groei gaat naar een kleine minderheid en zelfs die groei is bedreigd door de vele tegenstellingen van het kapitalisme.
Ook in België dreigt de economie verder stil te vallen, nadat de groei geen einde kon maken aan de vele wachtlijsten en systematische tekorten in zorg, onderwijs, betaalbare huisvesting … De recordwinsten van de graaiflatie gingen naar de aandeelhouders, niet naar technologische en ecologische transitie. Dit draagt bij aan de recessie in de industrie. Zij kregen de winsten, wij dragen de nefaste gevolgen met jobverlies, ellende en sociale spanningen.
Politieke systeem ondermijnd
Het is logisch dat het vertrouwen in alle instellingen en hun spreekbuizen op een dieptepunt staat. De leegloop van het politieke centrum is geen persoonlijke kwestie. De centrumpartijen die het status quo verdedigen, hebben geen antwoord op de uitdagingen van dit tijdperk, er blijft enkel politieke marketing over.
De soap van de ongeziene neergang van Open VLD is kenmerkend voor de neergang van het politieke centrum. De partij van de premier haalt in de peilingen geen 10% en de hypocrisie bij het interne geruzie over de overblijvende postjes ontgaat niemand. Vooruit leek op basis van een uitgekiende communicatie stand te houden, maar de opeenvolging van schandalen rond kwesties van onderdrukking bedreigt dit. Het racisme, seksisme en bodyshaming van Conner Rousseau krijgt de sterkste marketingcampagne niet goedgepraat.
Langs Franstalige kant houden de traditionele partijen iets beter stand. De opgang van de PTB zet echter druk op de PS, die verplicht is campagne te voeren voor een vermogensbelasting. Les Engagés kennen een zekere terugkeer op basis van de onbetrouwbaarheid van Georges-Louis Bouchez als MR-voorzitter. Maar indien er in 2024 geen regeringsdeelname volgt, dreigt een nieuwe existentiële crisis voor Les Engagés.
N-VA trok lange tijd als enige het ongenoegen naar zich, maar dat wordt moeilijker door de positie van de partij eerst in de Zweedse regering en nu de Vlaamse. Het staat vandaag net als de MR voor een meer brutale benadering van meer Trumpisme, met antiwoke campagnes en onvoorwaardelijke steun aan de Israëlische staatsterreur.
Dit zal de vorming van zowel federale als regionale regeringen in 2024 niet gemakkelijker maken. Volgens het IMF moet er de komende zes jaar 30 miljard euro bespaard worden, terwijl alles al kapot bespaard is en het argument dat we ‘boven onze stand leven’ alle geloofwaardigheid verloren heeft. Tekorten brengen onvermijdelijk de communautaire tegenstellingen terug op de voorgrond.
Rechts is klaar voor harde besparingen. In de woorden van De Wever: “Je zult langer moeten werken voor je pensioen en er moet een grote kuis in de sociale zekerheid komen.” Besparen zal nochtans sowieso niet evident zijn met de schokken die onderdeel zijn van het tijdperk van wanorde. Denk aan natuurrampen en oorlogen. Die vragen telkens weer nieuwe overheidsinvesteringen om overeind te blijven. En dan hebben we het nog niet gehad over de arbeidersbeweging die voor haar rechten opkomt doorheen strijd waar de traditionele politieke ‘partners’ steeds minder greep op hebben.
Het ongenoegen niet aan extreemrechts overlaten
In deze polarisatie scoort het Vlaams Belang. Veel moet het niet doen, de andere partijen geven steeds nieuwe kansen aan extreemrechts. De thema’s en doelgroepen voor de verkiezingscampagne zijn al zorgvuldig uitgekozen. Racisme blijft belangrijk, maar is niet het enige thema. Het VB speelt in op alle vormen van ongenoegen, met nadruk op de jongeren en de bevolking op het platteland. Het differentieert zich van N-VA met kritiek op de gevolgen van het asociaal beleid, ook al rijdt het Vals Belang voor de rijken.
Extreemrechts beweert voor de gewone werkmens op te komen, maar is vooral bezig met het opvrijen van ondernemers. Het beweert tegen de elite in te gaan, maar stuurt haar mandatarissen naar de Antwerp Business School om ervaring op te doen om mee te besturen. Gevraagd naar de groeiende steun van ondernemers voor het VB verklaarde Bart Deconinck, de voorzitter van de Beaulieugroep, in De Tijd: “De meeste ondernemers zitten niet te wachten op een splitsing van het land en de bijbehorende instabiliteit. Maar men wil wel het signaal geven dat radicale verandering nodig is.” Dat het anders moet, wordt breed gedeeld. De radicale verandering waar ondernemers op aansturen is echter niet die waar een wachtende op een sociale woning of jonge ouders die geen plaats vinden bij de kinderopvang op hopen.
Het valse sociaal karakter van extreemrechts doorprikken gebeurt door acties en door de eisen vanuit de arbeidersbeweging centraal te stellen. Door bijvoorbeeld duidelijk te maken dat de onbetaalbaarheid van huisvesting niet door migranten wordt veroorzaakt, maar door leegstand en speculatie.
De groei van het VB leidt ook tot andere druk, die van brede eenheid om het ‘land te redden’. Tegenover eenheid met de verantwoordelijken voor het asociaal beleid dat extreemrechts groot maakt, stellen wij eenheid van de werkende klasse in strijd voor sociale vooruitgang.
Ons antwoord bestaat uit het kijken naar de onderliggende ziektesymptomen van het systeem en vooral uit strijd voor welvaart en een toekomst voor iedereen, als basis om vertrouwen en solidariteit op te bouwen om radicale verandering voor onze klasse op de agenda te zetten in de vorm van een socialistische samenleving. Dat perspectief wordt versterkt door sociale strijd niet ‘on hold’ te zetten tijdens de politieke en sociale verkiezingen, maar door onze belangen actief te verdedigen. Daarnaast door te stemmen voor de PVDA als spreekbuis van de werkende klasse in de parlementen. Sluit aan bij LSP om samen te strijden voor socialistische maatschappijverandering.
-
Chinagate bij extreemrechts. Achter Creyelman staat Dewinter
Na berichten in de Financial Times, Der Spiegel en Le Monde over betalingen van een Chinese spion aan voormalig parlementslid Frank Creyelman, zet het Vlaams Belang hem aan de deur. Zowel de Chinese interesse in Creyelman als het aanslepen van zijn uitsluiting zijn het resultaat van de nauwe banden met partijleider Dewinter. Dit schandaal maakt duidelijk dat de politici van het Vlaams Belang te koop zijn voor buitenlandse politieke krachten, op voorwaarde dat die dictatoriale trekjes hebben natuurlijk. In hun campagnes toeteren ze over ‘eigen volk eerst’, maar blijkbaar is dat een opstapje naar goedbetaalde spandiensten voor buitenlandse regimes.
Artikel vanop blokbuster.be
Internationaal netwerk
Als Dewinter of mensen uit zijn omgeving een dubieus internationaal bezoek aflegden, was Creyelman vaak van de partij. In 2013 trok hij met Dewinter naar de Syrische dictator Assad. Een jaar later ging hij met toenmalige VB-parlementsleden Jan Penris en Christian Verougstraete feesten op de Krim toen Rusland daar een annexatiereferendum hield. Veel toezicht kwam er volgens journalisten niet aan te pas of het moet op de lokale alcoholvoorraden geweest zijn. Creyelman ging met Dewinter, Anke Van dermeersch en Jan Penris op bezoek bij de Griekse neonazi’s van Gouden Dageraad in 2016. Ze gingen trots op de foto met partijleider Michaeloliakos die nadien tot een celstraf van 13 jaar werd veroordeeld wegens het leiden van een “criminele organisatie.” In 2018 ging Creyelman met de neonazi Kris Roman naar Donetsk. Hij was net als Dewinter meermaals in Moskou te gast.
We wierpen eerder al de vraag op wie deze uitstapjes betaalde. Nu blijkt dat het niet zozeer gebeurde met de riante middelen die het Vlaams Belang uit de zakken van de Belgische belastingbetalers haalt, maar dat dictatoriale regimes en hun met bitcoin betalende marionetten de VB-politici konden kopen om hen diensten te laten vervullen.
Geen figuur in de marge van het VB
Waar Marijke Dillen op het voorzitterscongres van het VB vorige week nog een toespraak mocht houden om de historische continuïteit in de partij te benadrukken, wordt het belang van Creyelman in de geschiedenis van de partij nu bewust geminimaliseerd. Eind jaren 1970 werd Creyelman lid van de Vlaamse Militanten Orde, de knokploeg van het Vlaams Blok die begin jaren 1980 werd veroordeeld als privémilitie. Sinds 1984 was hij bestuurslid bij het VB in Mechelen en sinds 1994 gemeenteraadslid. Tussen 1995 en 2014 was hij parlementslid. In 2009 werd hij door het VB in het Vlaams Parlement aangesteld als voorzitter van de Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese aangelegenheden en Internationale Samenwerking. In 2005 overleed voormalig VMO-voorzitter Bert Eriksson, een zelfverklaarde nazi die nooit naliet om zijn ‘trouw’ aan de Führer van de daken te schreeuwen. Creyelman aarzelde niet om als parlementslid zijn trouw aan Eriksson te betuigen. Daar kan Tom Van Grieken echter niet veel van zeggen. Bij het overlijden van Eriksson bracht hij zelf een eerbetoon “aan deze grootse man.”
Bij de Russische invasie in Oekraïne moest Van Grieken reeds afstand nemen van Creyelman. Hij deed dit door zijn jarenlange partijmakker te omschrijven als “clownesk” en “potsierlijk.” Van je eigen partijvolk moet je het hebben… Toch bleef Poetin-lover Creyelman gewoon in de Mechelse gemeenteraad zitten voor het Vlaams Belang. Het was enkel voor de buitenwereld dat Van Grieken zich distantieerde van Creyelman.
Spionage
Daar komt nu verandering in. Het bericht dat de Chinese spion David Woo beroep deed op Creyelman en hem daarvoor betaalde (in bitcoins) maakt duidelijk dat de internationale contacten van de omgeving rond Dewinter zich niet beperken tot gelegenheidsbezoekjes aan dictators. Der Spiegel, The Financial Times en Le Monde spreken over “honderden berichten” tussen Woo en Creyelman. Het doel was beïnvloeding van de Europese politiek. Met extreemrechts dat een opgang kent in Europa is het niet verwonderlijk dat gezocht wordt naar connecties in die kringen. Op die manier wil het Chinese regime op zijn minst twijfel zaaien rond hete hangijzers zoals de aanval op wat nu de voormalige democratische rechten in Hongkong zijn of over de vervolging van de Oeigoeren in Xinjiang.
Van Grieken benadrukt dat Creyelman weinig impact had. In de media duiken tegelijk berichten op van VB-parlementsleden die zich welwillend tegenover het Chinese regime opstelden. Anke Van dermeersch wordt daarbij genoemd, net als Kamerlid Steven Creyelman, de broer van Frank en sterke man van het VB in Buggenhout. In 2018 raakte bekend dat Dewinter adviseur was bij een vzw die door de staatsveiligheid werd gevolgd wegens spionageactiviteiten. De organisator van de vzw, Shao Changchun, werd het land uitgezet. Dewinter ging op kosten van die vzw verschillende keren naar China en hij verbleef vijf dagen in Kazachstan. Niet gespeend door enige zin voor ironie werd hij met Anke Van dermeersch naar China gehaald om een cultuurprijs uit te reiken. Op vraag van de vzw had Dewinter een etentje met een directeur van de federale politie. Volgens Het Laatste Nieuws zou Dewinter in 2017 voor 25.000 euro kosten aan de vzw gedeclareerd hebben. Volgens Dewinter zelf een absurd bedrag, maar als je alle activiteiten op een rijtje zet kan je de vraag stellen wanneer Dewinter nog tijd had voor de Belgische politiek.
Het roept vragen op over de buitenlandse inmenging, maar ook over de bereidheid van directeuren van de federale politie om met extreemrechtse politici te gaan eten.
Nu Creyelman aan de deur gezet is bij het VB probeert Dewinter afstand te creëren. Hij ontkent dat hij Creyelman in contact bracht met de Daniel Woo en stelt dat hij nooit met Creyelman in China was. Verder zou het contact met Creyelman “verwaterd” zijn. Een Dewinter-boy die vandaag aan Chinese spionage gelinkt wordt terwijl Dewinter zelf een verleden heeft op dat vlak, is dat zo ver gezocht? Het Nieuwsblad schrijft vandaag: “Volgens verschillende bronnen bij de veiligheidsdiensten is er een verband tussen Changchun en Daniel Woo, de spion die contact had met Creyelman. Meer zelfs: ze beschikken over informatie waaruit blijkt dat Dewinter Creyelman zélf in contact bracht met de Chinezen.” Dewinter probeert de schade voor hemzelf te beperken en zijn handen in onschuld te wassen. Een verdienstelijke poging, maar zoals het spreekwoord zegt: “Met alle Chinezen, maar niet met den deze.”
Behalve persoonlijk gewin – iemand moet de Maserati van Dewinter financieren – en persoonlijk prestige, spelen er ook politieke argumenten in de connecties met dergelijke regimes. Het VB keek jarenlang naar Poetin als een bondgenoot inzake racisme en verdeeldheid. Niet alleen Dewinter, ook andere parlementsleden van het VB gingen in 2011 reeds naar Rusland als ‘verkiezingswaarnemer’ om de kritieken over het oneerlijk verloop ervan te weerleggen. De ideoloog van Poetin, Alexandr Doegin, sprak in 2015 op een NSV-meeting in Antwerpen, die na protest van de Actief Linkse Studenten niet aan de universiteit kon doorgaan.
Aanvaardbaar
Het Vlaams Belang probeert zich vandaag ‘aanvaardbaar’ voor te doen. De oproepen van De Wever en de N-VA om de stal uit te mesten, hebben een effect binnen het VB. Het probleem daarbij is dat elke poging om de ranzigheid van de partij af te schrapen zinloos is: onder elke laag zit er nog een. Ook na de roemloze afgang van Van Langenhove en de Chinese exit van Creyelman blijft het VB een partij die opgebouwd is rond een neofascistische kern die teruggaat tot de collaboratie met het nazisme en de extreemrechtse knokploegen van na de oorlog. Van Grieken is zelf een voormalig straatvechter, zelfs indien hij dat verleden communicatiegewijs probeert weg te gommen.
De uitsluiting van Creyelman verzwakt de groep rond Dewinter. Eerder moest die vrede nemen met een lijstduwersplaats voor de parlementsverkiezingen (ook al blijft hij lijsttrekker voor de gemeenteraad in Antwerpen). Na het bezoek aan de Griekse neonazi’s in 2016 kreeg Dewinter een blaam en werd Van dermeersch uit het partijbestuur gezet. Toen Creyelman vorig jaar onder vuur lag wegens zijn pro-Russische steun, merkten we op dat Van Grieken de zondebokpolitiek die zijn partij kenmerkt ook intern toepast. Eerst en vooral worden de zwaksten aangepakt, terwijl Dewinter buiten schot blijft. Meer nog: omdat Dewinter openlijk erkende dat hij zich vergist heeft, verklaarde Van Grieken: ‘Het zijn enkel grote mijnheren die hun excuses kunnen bieden’.
Het VB probeert zich met het oog op de verkiezingen ‘sociaal’ en ‘aanvaardbaar’ voor te doen, terwijl het eigenlijk vooral bezig is met het verdedigen van de belangen van grote bedrijven en dubieuze buitenlandse regimes. Die grote leugen zit in het DNA van het Vlaams Belang. Met handige publiciteitscampagnes kan je veel, maar niet het DNA van extreemrechts veranderen.