NL Socialisme

Tag: China

  • Grootste protestgolf in China sinds 1989 schokt het regime. Hoe verder?

    Analyse door Li Yong en Vincent Kolo van chinaworker.info

    Op het moment van schrijven verzamelt de politie zich in Chinese steden in een poging de protestgolf de kop in te drukken. De protesten zetten echter door op de universiteiten. Het komende weekend zouden nieuwe straatprotesten kunnen plaatsvinden in het hele land. De betogingen van de afgelopen dagen zijn de ernstigste uitdaging van de dictatuur van de zogenaamde ‘Communistische’ Partij (CCP) en haar pas gekroonde ‘keizer’ Xi Jinping in dertig jaar.

    Na drie jaar van verstikkend en bijzonder brutaal Zero-Covidbeleid en lockdowns hebben mensen het breekpunt bereikt. Zero Covid en een dodelijke brand in Xingjiang afgelopen donderdag vormden de aanleiding, maar de huidige protestgolf is veel meer dan een beweging tegen de lockdowns, hoe belangrijk die kwestie ook is.

    Tijdens studentenprotesten op meer dan 80 universiteiten in het hele land werd “Vrijheid of de dood” geroepen. Dat is een slogan uit de strijd van 1989, die de meeste Chinese jongeren helemaal niet kennen. Eisen voor democratische rechten en een einde aan de dictatuur gaan samen met verontwaardiging over het waanzinnig onwetenschappelijke aandringen van de dictatuur om tegen elke prijs een schijnbaar onuitroeibaar virus volledig te stoppen.

    De voorbije week nam het aantal dagelijkse infecties met Covid-19 toe tot een recordaantal van 40.000. In vergelijking met veel westerse landen op het hoogtepunt van de pandemie is dit nog steeds erg laag. Toch reageert de regering steevast met meer lockdowns. Ze heeft zichzelf in een hoek gedreven door vol te houden dat ‘Zero Covid’ zal slagen.

    De dictatuur heeft blindelings een falende strategie gevolgd. Dit werd versterkt door de persoonlijke rol van Xi Jinping die het Zero-Covidbeleid hanteerde als wapen in de interne machtsstrijd van de CCP, waarbij regionale regeringen tot loyaliteit werden gedwongen, en als manier om de controlemogelijkheden van de dictatuur op te voeren.

    De Zero-Covidstrategie heeft het belang van vaccinatie geminimaliseerd en vooral ingezet op intensieve massatests, het opsporen van contacten, quarantaine en brutaal opgelegde lockdowns. Een miljoen Chinezen – waaronder familie van één van de auteurs van dit artikel – zit momenteel in quarantainecentra (fancang), die algemeen worden omschreven als “erger dan een gevangenis”. Maar liefst 50 steden met ongeveer een kwart van de Chinese bevolking kennen momenteel één of andere vorm van lockdown. Dat blijkt uit gegevens van Nomura, dat wekelijkse updates brengt.

    Een grote verandering in beleid naar een soort van “coëxistentie met Covid”, die de meeste andere regeringen aannemen, zou de ondergefinancierde gezondheidszorg in China overweldigen en mogelijk tot honderdduizenden doden leiden. Een studie van Bloomberg geeft aan dat China over slechts vier plaatsen op intensieve zorgen beschikt per 100.000 inwoners, wat veel minder is dan in ontwikkelde landen. Als Xi Jinping op zijn beleid moet terugkomen, zou dit ook een vernederende persoonlijke nederlaag zijn. Het Zero-Covidbeleid wordt immers gezien als zijn paradepaardje. De dictator bevindt zich in een “politieke zetdwang”, aldus Bloomberg-columniste Clara Ferreira Marques die verwees naar een schaakterm die betekent dat een speler gedwongen wordt een zet te doen, terwijl elke optie de situatie erger maakt.

    Waarschuwingssignalen

    De tekenen van een komende sociale explosie zijn duidelijk. In oktober kwamen duizenden arbeiders van Foxconn, de grootste iPhone-fabriek ter wereld, in Zhengzhou in actie. Dit had een enorm effect op het bewustzijn. De beelden van het protest gingen massaal rond op sociale media, ondanks de grote inspanningen van de censuur om dit tegen te gaan. In de stad Urumqi, waar de laatste golf van protest begon, is er al 100 een lockdown die gepaard gaat met tekorten aan voedsel en medicijnen.

    De lockdowns hebben geleid tot een mentale gezondheidscrisis van onvoorstelbare proporties. Al in 2020 bleek uit een nationale enquête dat bijna 35% van de respondenten te kampen had met psychische problemen als gevolg van de pandemie. Dit jaar heeft het ministerie van Volksgezondheid geweigerd zelfmoordstatistieken vrij te geven.

    Aan veel van de universiteiten waar nu spontane protesten tegen de lockdown en tegen de regering plaatsvinden, waren er eerder verschillende golven van lockdowns waarbij studenten wekenlang vastzaten in hun slaapzalen en gebrek hadden aan alles, inclusief sanitaire producten. Toen het WK voetbal in Qatar van start ging, zorgde dit voor een schok in China. De beelden van grote menigtes zonder mondmasker en zonder zichtbare Covid-beperkingen deed sommigen de vraag stellen of China zich wel op dezelfde planeet bevindt?

    Een kameraad in China beschreef de situatie als volgt: “Van wat ik kan zien in mijn sociale kring, afgezien van een paar bureaucraten en jonge ambtenaren die geen enkel commentaar geven, staat bijna iedereen achter de betogers – inclusief de gebruikelijke ‘zwijgende meerderheid’. Wat opmerkelijk is aan deze storm is dat de onvrede met het regime van Xi op de voorgrond is getreden, waarbij het publiek zijn woede niet langer beperkt tot lokale ambtenaren of andere leden van de inner circle van het regime, maar zelfs tegen Xi zelf.”

    Tien doden in Urumqi

    Op 26-27 november kwam de opgehoopte woede over het Zero-Covidbeleid tot uitbarsten. In heel het land kwamen mensen bijeen om de opheffing van de lockdowns te eisen. Ze hadden zelfs de moed om de hekkens rond testfaciliteiten weg te nemen en die centra binnen te vallen, waarbij bewakers en ordediensten opzij geduwd werden. Op 27 november protesteerden studenten van ten minste 85 universiteiten, met aantallen die varieerden van tientallen tot honderden.

    De directe aanleiding voor de uitbarsting was een brand op 24 november in een flatgebouw in een Oeigoerse wijk van Urumqi, de hoofdstad van de provincie Xinjiang. De bevolking van Urumqi bestaat voor 80% uit Han-Chinezen. Dat er toch geprotesteerd werd na doden onder de Oeigoerse bevolking is van grote betekenis. Het toont de spontane eenheid van de Han en de Oeigoeren, ondanks jarenlange venijnig racistische CCP-propaganda die de Oeigoeren wegzette als ‘terroristen’.

    De brand zelf was niet groot, maar brandweerwagens konden niet op tijd arriveren om het vuur te blussen vanwege de hekken die waren opgericht om de lockdown af te dwingen. Vermoed wordt dat de slachtoffers niet konden ontsnappen omdat hun deuren en vluchtwegen waren afgesloten. Videobeelden van mensen die schreeuwen om hun deuren te openen werden op grote schaal online verspreid voordat ze door censoren werden verwijderd.

    Tien mensen, allemaal Oeigoeren, kwamen bij de brand om het leven, hoewel sommige online berichten suggereren dat het dodental hoger ligt. CCP-functionarissen onttrokken zich later aan hun verantwoordelijkheid door te ontkennen dat de uitgangen geblokkeerd waren en gaven de bewoners de schuld dat ze de vluchtroutes niet kenden. Dit wakkerde de publieke woede verder aan en die nacht brak een groot aantal burgers van Urumqi, zowel Han als Oeigoeren, door de afsluitingen heen om voor de kantoren van het stadsbestuur te protesteren.

    De zaden van de opstand zijn in de harten van de mensen geplant als gevolg van opeenvolgende incidenten waarbij mensen om het leven kwamen. Een voorbeeld is het busongeluk in de provincie Guizhou waarbij 27 passagiers omkwamen die onder dwang naar een afgelegen quarantainecentrum werden gestuurd, en talloze tragedies waarbij mensen stierven omdat hun de toegang tot het ziekenhuis werd geweigerd zonder een negatieve PCR-test.

    De afgelopen weken zijn mensen en werknemers in plaatsen als Zhengzhou en Guangzhou door de afsluitingen heen gebroken en de confrontatie met de politie aangegaan. In Chongqing raakte een video van jongeren die “vrijheid of de dood” riepen voor de politielijnen bij veel mensen een gevoelige snaar. De protesten in Urumqi ontketenden een golf die zich in twee dagen tijd over het hele land verspreidde. Dit wakkerde de woede en onvrede aan die zich onder het onmenselijke Zero-Covidbeleid had opgestapeld, maar dieper dan dat gaat. Het harde beleid van Xi Jinping heeft ook voor miljoenen mensen de realiteit van een verstikkende en repressieve dictatuur blootgelegd. Het liet zien tot waar het regime bereid is te gaan inzake repressie en controle.

    “Weg met de Communistische Partij!”

    In de nacht van 26 november braken mensen in Shanghai door de afsluitingen in het kader van de pandemie en marcheerden door de Wulumuqi Road, genoemd naar de stad Urumqi. Met het protest wilden ze hulde brengen aan de slachtoffers van de brand en hun woede uiten. Dagen later verwijderde de politie alle straatnaamborden voor Wulumuqi Road als onderdeel van haar maatregelen om meer protesten te voorkomen. De menigte in Shanghai scandeerde ook slogans als “Weg met de Communistische Partij” en “Xi Jinping moet aftreden.” Ze blokkeerden politieauto’s en vochten om betogers die door de politie waren gearresteerd, vrij te krijgen. Het protest ging de hele dag en avond van 27 november door, waarbij mensen de vrijlating van de gearresteerde betogers eisten. Naast Shanghai braken grote protesten uit in Beijing, Nanjing, Guangzhou, Chengdu, Wuhan en andere steden.

    Sinds 1989 heeft China nooit een beweging op zo’n nationale schaal meegemaakt. De huidige protesten zijn nog niet van dat niveau, maar het valt nog af te wachten hoe ze verder ontwikkelen. De economische en sociale crisis in China is in veel opzichten ernstiger dan toen. De huidige protesten zijn afkomstig uit vele sociale lagen: arbeidsmigranten zoals in Zhengzhou en Guangzhou, studenten, etnische minderheden zoals Oeigoeren, en veel jonge vrouwen staan vooraan in de protestacties. Er zijn veel verschillende elementen in het zich ontvouwende politieke bewustzijn, maar dit is al geëscaleerd van een anti-lockdown beweging naar politieke eisen voor democratie, tegen onderdrukking, voor een einde aan de dictatuur en voor het afzetten van Xi Jinping.

    In Urumqi draaide de lokale overheid na de brand onmiddellijk om en kondigde aan dat de Covid-uitbraak in de stad was “opgeruimd” en dat de controles werden versoepeld. Maar de mensen bleven de straat op gaan om te protesteren. Veel andere lokale overheden hebben een soortgelijke houding aangenomen en haastig aangekondigd dat de lockdowns worden opgeheven en dat er enkele cosmetische veranderingen worden doorgevoerd.

    Dit is de klassieke CCP-strategie om protesten onschadelijk te maken met een mix van een eerste ‘wortel’ van toegevingen, gevolgd door de ‘stok’ van repressie en arrestaties. Op sociale media werd alom scepsis geuit over het feit dat het virus in onder meer Urumqi blijkbaar onmiddellijk en wonderbaarlijk verdween. De dictatuur van de CCP is berucht om haar valse beloften en concessies. Zij heeft talloze milieuprotesten gedemobiliseerd door aan te kondigen dat de vervuilende industrieën worden gesloten, om ze vervolgens toe te staan door te gaan zodra de onmiddellijke onrust was bezworen. In Wukan, in de provincie Guangdong, beloofden de CCP-autoriteiten beperkte lokale verkiezingen om de protesten tegen landroof en corruptie te bezweren. De verkiezingen werden vervalst en vervolgens begon het harde optreden, waarbij veel van de protestleiders in de gevangenis of in ballingschap terechtkwamen. “Ze gaven ons een cheque van een miljoen dollar,” zei een Wukan-activist later, “maar die werd geweigerd.”

    In deze golf van protesten hebben Han-Chinezen en Oeigoeren zich solidair getoond en de tactiek van verdeeldheid van de CCP overwonnen. Er waren hartverwarmende taferelen in Urumqi waarbij Han-mensen werden toegejuicht en omhelsd door Oeigoeren die langsliepen terwijl zij spandoeken ophingen in de straten om te rouwen om de slachtoffers van de brand van donderdag. Sommige commentatoren in China beschreven deze situatie als ongekend sinds het incident van 5 juli (dodelijke interetnische rellen en pogroms) in Xinjiang in 2009.

    Welke eisen?

    Op universiteitscampussen sloten grote aantallen studenten zich solidair aan. Op de Tsinghua Universiteit in Beijing hielden honderden studenten op 27 november blanco vellen papier omhoog uit protest, onder het roepen van “democratie, rechtsstaat, vrijheid van meningsuiting” en “Lang leve het proletariaat”, waarbij ze de Internationale zongen.

    In tegenstelling tot eerdere protesten laat de huidige golf een verschuiving zien naar meer expliciet verzet tegen de dictatuur, met zeldzame directe slogans tegen de CCP en Xi Jinping die op grote schaal worden gebruikt. Ook dit is voor het eerst sinds 1989. Het incident op de Sitong-brug in oktober, toen de eenzame betoger Peng Lifa in het centrum van Beijing spandoeken ophing met slogans tegen de dictatuur, heeft duidelijk invloed gehad op veel van de eisen die nu worden gesteld. Terwijl een protest van één persoon in de meeste landen niet zo’n grote impact zou hebben, is het effect in China, waar alle onafhankelijke organisaties, politieke en democratische rechten verboden zijn, bijzonder groot.

    In onze reactie op het protest op de brug van Sitong (zie reactie onderaan dit artikel van 17 oktober: https://chinaworker.info/en/2022/10/17/33429/) erkenden we dit effect en prezen we veel van de slogans op het spandoek, ook al was dit geen voldoende volledig of duidelijk programma voor de beweging. Sommige van de eisen ter ondersteuning van de ‘hervormingen’ versterken helaas de illusie dat de dictatuur, of sommige fracties ervan, in staat zijn om te hervormen en democratische toegevingen te doen.

    Keer op keer heeft de CCP laten zien dat dit een vals uitgangspunt is. De belofte van de CCP om in Hongkong beperkte democratische rechten toe te staan, werd ingetrokken en verbroken. Als de CCP een verminkte en beperkte vorm van burgerlijke ‘democratie’ in de relatief afzonderlijke entiteit Hongkong niet kon tolereren, kan zij dit zeker niet in China.

    Geen enkel autocratisch regime in de geschiedenis heeft zichzelf ooit gewoon hervormd tot meer democratie. Massale strijd, meestal aangevoerd door een stakingsgolf en beslissende interventies van de arbeidersbeweging, zijn altijd de belangrijkste ingrediënten geweest van een succesvolle beweging om een dictatoriaal regime te verslaan en democratische rechten te winnen. De nederlaag en daaropvolgende onderdrukking van de beweging in Hongkong in 2019 toont dat er geen hervorming mogelijk is, geen ontmoeting halverwege, met een dictatuur die van nature volledige controle nodig heeft.

    De massale woede tegen het Zero-Covidbeleid, dat met Xi Jinping wordt vereenzelvigd, heeft de stemming tegen de dictatuur aangewakkerd. Het uitbreken van de protesten is ongetwijfeld een vernedering en een ernstige tegenslag voor Xi, die net aan zijn derde ambtstermijn is begonnen. Ten tijde van de kroning van Xi, tijdens het 20e congres van de CCP, voorspelden wij: “Wat de uitkomst ook is, het zal de vooruitzichten voor het CCP-regime, dat op de grootste van alle stormen afstevent, niet fundamenteel veranderen.”

    Er zijn veel overeenkomsten tussen de huidige situatie in China en de Iraanse opstand. In beide gevallen bracht een brutaal incident een landelijke protestbeweging op gang waarin politieke eisen tegen het hele regime naar voren kwamen. Er was ook sprake van een indrukwekkende eenheid tussen verschillende etnische groepen die op instinctieve wijze de verdeeldheid van racistische en nationalistische propaganda overwonnen. Ook in Hongkong brak in 2019 een massabeweging uit over de kwestie van een nieuwe uitleveringswet, maar binnen enkele weken was deze kwestie achterhaald toen golf na golf van straatprotesten de eisen gericht werden op democratische rechten en het stoppen van de staatsrepressie.

    Een belangrijk kenmerk van de huidige protesten in China zijn de vele publieke uitingen van spijt dat “we Hongkong hadden moeten steunen.” Hieruit blijkt dat het bewustwordingsproces een inhaalbeweging begint te maken. Voor de strijd in China zijn er cruciale lessen te trekken uit de oorzaken van de nederlaag van de beweging in Hongkong. Het ontbrak daar niet aan strijdbaarheid of aantal betogers. Maar er waren geen massa-organisaties, met name arbeidersorganisaties, om de strijd door vele onverwachte wendingen, regeringsaanvallen en verkeerde informatie heen te loodsen. De beweging was geïsoleerd tot één stad en kon de CCP-dictatuur niet in haar eentje verslaan. Binnen de strijd in Hongkong raakte de liberale ideologie dominant, de failliete strategie van compromissen sluiten van de pan-democratische oppositiepartijen en de nog extremer op zichzelf gerichte mentaliteit van de zogenaamde ‘lokalisten’ in Hongkong. Dit was een belangrijk obstakel voor de beweging.

    De strijd in Hongkong werd ook belemmerd door een anti-organisatiefilosofie, die enkel vertrouwde op spontaniteit en onlineplatformen. Tegenover een meedogenloze staat met enorme middelen, zijn planning, strategie, de ontwikkeling van een duidelijk programma en inzicht in een alternatieve samenleving nodig. Dit vereist organisatie: arbeiders- en studentenvakbonden, protestcomités aan de basis, en ook een arbeiderspartij met een duidelijk programma van democratische rechten en socialisme.

    Lessen uit Hongkong

    Dit laatste zou aantonen dat de dictatuur van de CCP onlosmakelijk verbonden is met het Chinese kapitalisme. Het is het grootste industriële en financiële bedrijf ter wereld, met een eigen leger en politiemacht. Illusies over kapitalistische democratie, die gewoonlijk en misschien onvermijdelijk een plaats innemen in elke anti-autoritaire strijd, moeten worden bestreden met duidelijke waarschuwingen – zoals we hebben gedaan tijdens de strijd in Hongkong – dat de enige manier om democratische rechten te winnen is om resoluut te breken met het kapitalisme, het systeem waarop de dictatuur van de CCP rust.

    Xi Jinping is, zoals gewoonlijk bij een grote crisis, uit beeld verdwenen. We mogen echter de vastberadenheid en de wreedheid van de koelbloedige repressie van de CCP niet onderschatten. De CCP zal niet lichtvaardig ingaan op de eisen van de massa’s, zelfs niet op gedeeltelijke eisen tot wijziging van het pandemiebeleid, uit vrees dat dit tot meer massale strijd zal leiden. De CCP zal niet instemmen met zelfs beperkte democratische hervormingen in de context van de enorme en diepe sociale en economische problemen. Dit zou immers de dictatuur opblazen.

    De belangrijkste sociale kracht in China zoals overal is de arbeidersklasse, die al een belangrijke factor is in de protesten, maar die geen enkele organisatie heeft, zelfs geen vakbond om voor haar arbeidsvoorwaarden te vechten. De arbeidersklasse, die zich eerst op de plaats van productie en vervolgens in de maatschappij in het algemeen organiseert, is de natuurlijke en in feite enige consistente drijvende kracht achter een succesvolle beweging tegen onderdrukking, dictatuur en kapitalisme.

    Om zich aan het hoofd van de huidige protestgolf te plaatsen, moeten de arbeiders een oproep tot een stakingsbeweging doen en ook de studenten oproepen dit voorbeeld te volgen. Een algemene staking zou het krachtigste wapen zijn tegen de dictatuur van Xi. Dit moet gekoppeld worden aan organisatie via stakingscomités, nieuwe onafhankelijke vakbonden en een nieuwe arbeiderspartij die opkomt voor democratisch socialisme.

    We eisen:

    • Actieve solidariteit met de massale opstand in China, het protest verder uitbouwen!
    • Geen lockdowns meer, stop de  Zero-Covidwaanzin!
    • Escaleer de beweging naar studenten- en arbeidersstakingen.
    • Massale middelen om de gezondheidszorg op te bouwen en uit te rusten, het vaccinatieprogramma op te voeren en onmiddellijk het verbod op buitenlandse mRNA-vaccins op te heffen.
    • Neem de farmaceutische en zeer winstgevende Covid bedrijven in democratisch publiek eigendom zonder compensatie, investeer hun middelen in openbare ziekenhuizen.
    • Nee tegen ‘996’ (een werkrooster van 9u ’s ochtends tot 9 u ’s avonds gedurende 6 dagen op de week). Jongeren en afgestudeerden willen fatsoenlijke banen en lonen, verhoog de minimumlonen, nationaliseer elk bedrijf dat zijn werknemers niet betaalt.
    • Uitbouw van sterke sociale zekerheid, degelijke pensioenen, ziekte- en werkloosheidsverzekering voor iedereen!
    • Onmiddellijke en volledige democratische rechten: vrijheid van meningsuiting, persvrijheid, sluiting van de censuur, vrijheid van vergadering, stakingsrecht, recht van organisatie.
    • Opbouwen van onafhankelijke en democratische arbeiders- en studentenbonden.
    • Bouw ondergrondse comités uit om de massale strijd te coördineren, een strategie te ontwikkelen en de strijd verder op te bouwen. Gebruik sociale media, maar erken de grenzen ervan – echte organisatie is nodig, de nederlaag in Hongkong toonde de beperkingen  van een puur spontane beweging.
    • Laat politieke gevangenen vrij.
    • Schaf de nationale veiligheidswet af. Afschaffing van de gevangenkampen. Democratische rechten voor Hongkong, Tibet en Xinjiang, met inbegrip van het recht op zelfbeschikking.
    • Verenigde strijd van de arbeidersklasse in China, Hongkong, Xinjiang en Taiwan tegen nationalisme en kapitalisme.
    • Geen illusies over zelfhervorming van het CCP-regime. Weg met Xi Jinping en de dictatuur. Weg met de staatsrepressie. Ontbinding van de geheime politie.
    • Voor een revolutionaire volksvergadering, gekozen via algemeen kiesrecht, met een mandaat om echt socialistisch beleid in te voeren om de rijkdom van de miljardairs en ‘rode’ kapitalisten in beslag te nemen.
    • Voor internationaal socialisme. Geen Koude Oorlog, maar een klassenoorlog tegen de kapitalisten in Oost en West.

  • China. Opstand tegen hypotheekbetalingen schokt regime

    Analyse vanop chinaworker.info (eerst gepubliceerd op 28 juli)

    China wordt opgeschrikt door een nieuwe verzetsbeweging. Tienduizenden mensen kondigden aan dat ze niet langer de hypotheek zullen afbetalen voor onafgemaakte appartementen waar ze niet in kunnen wonen. Het protest werd enkele weken geleden op sociale media aangekondigd en verspreidde zich als een lopend vuurtje naar tientallen steden. Dit gebeurde ondanks de censuur van de staat die discussies hierover verbiedt en webfora sluit als die gebruikt worden om de ‘betaalstaking’ te coördineren.

    De vastgoedcrisis in China wordt met de dag erger. De mondiale kapitalisten en het Chinese regime zijn grotendeels overrompeld door de snelheid en de diepte van deze vastgoedcrisis. S&P Global heeft zijn eerdere raming van een inkrimping van de Chinese vastgoedmarkt met 15% dit jaar herzien en voorspelt nu een ineenstorting van 28-33%. Dat cijfer is zo enorm dat de Chinese economie onmogelijk nog een recessie kan vermijden. Toch is het mogelijk dat Beijing frauduleuze BBP-cijfers publiceert waarin sprake is van een groei van 3-4% tegen het eind van het jaar.

    Vervalste gegevens

    De bbp-groei van 0,4% in het tweede kwartaal is niet geloofwaardig, en uitgaande van andere meetgegevens zoals de huizenverkoop, de cement- en staalproductie, het goederenvervoer over de weg en het luchtverkeer lijkt het waarschijnlijker dat de economie in de periode april-juni sterk is gekrompen.

    De hypotheekstaking is snel toegenomen sinds zij eind juni in één provincie, Jiangxi, uitbrak. Het aantal mensen dat weigert hun hypotheek te betalen, is gestegen van aanvankelijk 20 bouwprojecten tot 100, 200 en nu 300 bouwprojecten in het hele land. Deze opstand omvat tienduizenden, mogelijk zelfs 100.000 betaalstakers in 50 steden. Dit zijn meestal armere steden, waaruit blijkt dat dit protest grotendeels is gebaseerd op gezinnen uit de arbeidersklasse of de lagere middenklasse.

    Er zijn naar schatting acht miljoen onafgewerkte appartementen in China, die zijn verkocht door financieel insolvente projectontwikkelaars, zonder dat de kopers ze kunnen betrekken. In China is de meest gebruikelijke methode voor de verkoop van nieuwe appartementen de voorverkoop, waarbij tot 80% van de appartementen wordt verkocht voordat ze zijn gebouwd. De bouw van deze projecten is opgeschort omdat de ontwikkelaars, enkele van China’s grootste bedrijven, geen geld meer hebben.

    Snel ontwikkelen

    De hypotheekstaking is de nieuwste manifestatie van ‘plat liggen en niets doen’ (tangping) in China. In dit geval gaat het niet om passieve niet-medewerking, maar om een actieve strijd. Betalingen worden gestopt, ondanks het gevaar van repressie en ondanks dreigementen door de staat. Deze beweging zorgde voor paniek bij de autoriteiten, onder meer wegens de mogelijk nefaste gevolgen voor het banksysteem indien de beweging zich verder uitbreidt.

    “Bouwvertraging is niet nieuw,” vertelde een CCP-functionaris aan de Financial Times. zWat wel onverwacht is, is de op hol geslagen verspreiding van het probleem.”

    “Als deze kwestie [de hypotheekstaking] zich veel sneller ontwikkelt, zo niet explodeert, zal het de financiële stabiliteit zeker bedreigen,” verklaarde Betty Wang van ANZ Research aan ABC News. “Als de beleidsmakers er niet in slagen om deze kwestie snel aan te pakken, zou het zich verder kunnen ontwikkelen en evolueren tot een veel groter risico,” voegde ze eraan toe.

    De centrale bank kondigde een reddingspakket van 148 miljard dollar aan voor de vastgoedsector. Zo hoopt het een aantal vastgelopen projecten weer op gang te brengen. Volgens ons zal dit pakket niet volstaan, net zoals we dit jaar al veel eerdere overheidsmaatregelen hebben zien sneuvelen naarmate de vastgoedcrisis zich verdiepte. Kenmerkend voor de crisis dit jaar is de toenemende verlamming van de regering in Beijing.

    Het dilemma van het regime

    De Chinese dictatuur heeft een traditie in het bezweren van massale strijd door middel van een wortel-en-stok-benadering: een mix van kleine concessies en zware repressie. Maar de regering staat voor een ongewoon lastig dilemma met deze betaalstaking. De stok dreigt al: arrestaties door de politie en de dreiging van een straf waardoor overtreders in de toekomst geen toegang meer hebben tot leningen, reizen, zelfs werk of toelating tot een universiteit.

    Tegelijk zijn er berichten over een ‘hypotheekpauze’, de spreekwoordelijke wortel dus. Beide opties houden grote risico’s in voor de Chinese heersende klasse. De tegenstrijdige berichten zijn bovendien een teken van besluiteloosheid en mogelijk zelfs van verdeeldheid binnen het regime. Repressie kan een averechts effect hebben en de opstand doen uitbreiden. Een ‘hypotheekpauze’ zou aangeven dat de regering beseft dat het geen goed moment is om hard op te treden gezien de erbarmelijke toestand van de economie en de algemene woede van de bevolking.

    Indien de regering een ‘pauze’ inlast, legaliseert ze in feite een massale niet-betalingscampagne, zelfs indien het slechts tijdelijk is. Dit zou veel meer mensen kunnen aanmoedigen om niet te betalen.

    Wat socialisten zeggen

    Chinaworker.info verklaart zich solidair met de niet-betalers. Ze zijn bedrogen en bestolen, hun strijd is dan ook volkomen gerechtvaardigd. Socialisten roepen op tot annulering en terugbetaling van de hypotheekbetalingen voor alle onvoltooide projecten. We eisen een dringende verhoging van de werkloosheidsuitkering en een einde aan de loonsverlagingen, die zich ook als een epidemie uitbreiden.

    We eisen dat niet alleen de “zombie”-projectontwikkelaars, maar de gehele vastgoedsector zonder vergoeding in handen van de overheid komt en onder democratische controle en beheer van de arbeidersklasse wordt geplaatst. Socialistische maatregelen en democratische planning zijn de enige uitweg uit de crisis van China, terwijl het kapitalistische en repressieve beleid van het regime alles alleen maar erger maakt.

    We eisen dat er een einde komt aan de repressie tegen de stakingsgroepen en aan alle politieke censuur op het internet. We eisen de vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging. Van cruciaal belang is dat arbeiders onafhankelijke vakbonden en arbeidersorganisaties opbouwen om hun belangen te verdedigen in de strijd tegen het parasitaire en failliete kapitalisme en tegen het dictatoriale bewind.

  • Socialisten en de koude oorlog tussen de VS en China

    In plaats van de pauzeknop van de imperialistische Koude Oorlog tussen de VS en China in te drukken, heeft de Russische invasie in Oekraïne de processen versneld.

    Analyse door Vincent Kolo, chinaworker.info

    “De Russische invasie in Oekraïne heeft een einde gemaakt aan de globalisering die we de afgelopen drie decennia hebben meegemaakt,” stelde Larry Fink, voorzitter van Blackrock, ‘s werelds grootste financiële speculant. Heel wat kapitalisten, zoals Fink, zijn bezig met een inhaalbeweging in verband met de nieuwe realiteiten in de wereldsituatie. Tot eerder dit jaar spraken zij nog in de toekomstige tijd over de Koude Oorlog tussen de twee grootmachten, China en de VS.

    Maar in feite begonnen de algemene contouren van het huidige conflict tussen de VS en China een decennium geleden met president Obama’s ‘Pivot to Asia’. Tegelijkertijd kwam Xi Jinping in 2012 aan de macht en voerde een agressiever en nationalistischer buitenlands beleid. Dit was de keerzijde van de sterk toegenomen repressie en harde controle in eigen land. Xi gooide de pragmatische diplomatieke doctrine van de vorige Chinese regeringen overboord, samengevat in de oneliner van Deng Xiaoping: ‘verstop je capaciteiten en wacht af’ (‘hide and bide’). Xi’s aanpak kenmerkt zich door stoere uitspraken en een overdrijving van de Chinese capaciteiten. Een voorbeeld hiervan zijn de teleurstellende resultaten van China bij het produceren van vaccins tegen COVID-19, ondanks de honderden miljarden dollars die de laatste jaren in de biofarmaceutische sector werden geïnvesteerd.

    Het conflict met het VS-imperialisme escaleerde in 2018 onder het rechts-populistische presidentschap van Trump. Het kwam tot de grootste handelsoorlog sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. Toen Trump in 2020 verloor van Biden, legden we uit dat de Koude Oorlog onder de nieuwe regering zou voortduren en escaleren. Dit komt omdat het conflict geworteld is in objectieve processen, de historische crisis van het mondiale kapitalisme, en uiteindelijk niet afhankelijk is van welke kapitalistische partij aan de macht is.

    In de resolutie van het ISA-congres van 2020 over de wereldperspectieven stelden we: “Het conflict tussen de VS en China is nu de belangrijkste as waar de mondiale situatie om draait.” Zoals in deze resolutie werd verwoord: “Het wereldkapitalisme verlaat het tijdperk van neoliberale globalisering, de dominante trend gedurende bijna vier decennia, en gaat het tijdperk van ‘geo-economie’ binnen waarin de botsing van belangen tussen de grote imperialistische mogendheden de dominante factor is.”

    Staat boven markt

    Die resolutie werd geschreven voor de pandemie en voor de oorlog in Oekraïne, die beiden deze processen hebben versterkt. Vandaag is dit verder gekanteld in de richting van militarisme en een scherpere geopolitieke machtsstrijd, waarbij economische trends de neiging hebben de ontwikkelingen te volgen in plaats van ze te leiden. Het zijn steeds meer de nationale staten en niet zozeer de ‘marktkrachten’ die bepalend zijn. Militaire expansie en strategische deglobalisering zijn nu de belangrijkste trends. Het gaat daarbij niet alleen om grotere wapenbudgetten, hoewel dat een dramatische en alarmerende ontwikkeling is, met Japan en Duitsland als de meest in het oog springende voorbeelden.

    China heeft nu de grootste marine ter wereld, met 355 schepen tegen 297 in de VS. China lanceerde in juni zijn derde en meest geavanceerde vliegdekschip, de Fujian. Xi’s moderniseringsplan voorziet in een leger “op gelijke voet met de VS” tegen 2027, de 100e verjaardag van het Volksbevrijdingsleger. Veel commentatoren waarschuwen dat dit Xi’s tijdschema kan zijn voor een invasie van Taiwan. Xi is immers vastbesloten om Taiwan onder controle van Peking te brengen, zelfs indien China al 100 jaar geen zeeoorlog meer heeft gevoerd. Militaire experts waarschuwen dat een invasie van Taiwan nog gecompliceerder is dan de landing in Normandië op D-Day in 1944.

    Het politiek klimaat wordt opgefokt door de heersende klassen, zowel in Europa als in delen van Azië. Dit gaat gepaard met voorbereidingen voor aanvallen op de werkende klasse om meer middelen van defensie te financieren. De oplossing van de kapitalisten en hun regeringen bestaat overal uit meer wapens. Nationalisme, een opgeklopte sfeer en desoriëntatie, zijn heel gewoon in de beginfase van een oorlog. Maar het tij zal onvermijdelijk keren als de steun groeit voor een internationalistisch alternatief voor oorlog en kapitalisme.

    De recente NAVO-top in Spanje, de bijeenkomst van de G7 in Duitsland en de top van de Quad-leiders in Japan waren stuk voor stuk historische voorbeelden van een nieuw niveau van gecoördineerde westerse druk, niet alleen tegen Rusland maar ook, en dat is cruciaal, tegen China. Het nieuwe niveau van retoriek tegen China, dat in het Strategisch Concept 2022 van de NAVO voor het eerst als een “systemische uitdaging” wordt bestempeld, bewijst dat het afremmen van de Chinese macht het overheersende doel op lange termijn is van het VS-imperialisme en nu ook van de NAVO. Deze strategische focus werd onderstreept in een recente toespraak van de Britse marinecommandant admiraal Sir Ben Key, die waarschuwde: “Als we ons alleen richten op de Russische beer, lopen we het risico de tijger over het hoofd te zien.” Het punt is duidelijk, ook al zijn er maar heel weinig tijgers in China (blijkbaar is een goed begrip van dierkunde niet vereist om een marine te leiden).

    De Russische invasie in Oekraïne was uiteraard het eerste agendapunt op deze bijeenkomsten, behalve op de Quad-top, waar de betrokkenheid van Modi een aangepaste boodschap vereiste van de andere leden van die groep, de VS, Japan en Australië. India weigert partij te kiezen tegen Rusland, deels omdat het vreest Poetin nog dichter bij China te brengen. Het Chinese regime lobbyt al jaren bij Rusland om de wapenverkoop aan India, waarmee Peking een langlopend grensgeschil heeft, te beperken. Xi heeft de invasie van Rusland de facto gesteund om dit te gebruiken als pressiemiddel tegen India en om China de hand te laten leggen op Russische militaire technologie, waaronder kernwapentechnologie.

    Armageddon

    De verlammende sancties tegen Rusland, dat in feite uit de wereldeconomie is gestoten, dienen een tweeledig doel: als waarschuwing en als generale repetitie voor een toekomstige krachtmeting met China. In dat geval zou de mondiale impact van een heel andere orde zijn. De economie van China is tien keer groter dan die van Rusland en is van cruciaal belang voor de wereldwijde toeleveringsketens, handel en financiële stromen. “Pas wat we in Rusland hebben gezien toe op China, en je hebt een Armageddon voor de Chinese economie en voor de wereldeconomie,” vertelde een westerse bedrijfsleider aan de Financial Times.

    Beide partijen willen zo’n scenario voorkomen of uitstellen. Maar beide partijen bereiden zich ook voor op de dag dat het zover komt. Zelfs Henry Kissinger, die onderhandelde om het China van Mao in het westerse kamp te brengen tijdens de oorspronkelijke Koude Oorlog tegen het stalinistische Rusland, is het ermee eens dat het huidige kapitalistische China geen dominante macht mag worden. Tegelijk waarschuwt Kissinger dat de vijandelijkheden tussen de VS en China een wereldwijde “catastrofe vergelijkbaar met de Eerste Wereldoorlog” kunnen veroorzaken.

    De terugslag van de Oekraïne-oorlog heeft het VS-imperialisme in staat gesteld meer van zijn bondgenoten achter zijn anti-Chinese strategie te scharen. Er blijven meningsverschillen bestaan, bijvoorbeeld met de Duitse regering, die in de ogen van de regering-Biden nog steeds treuzelt met haar standpunt over Rusland en China. Maar vergeleken met de standpunten die de respectieve regeringen innamen vóór de invasie van februari, is de kloof aanzienlijk kleiner geworden.

    De nieuwe situatie heeft ook een financiële meevaller opgeleverd voor de Amerikaanse wapenindustrie. Toen de Duitse regering enkele dagen na de Russische invasie besloot haar militaire begroting te verdubbelen, van 47 miljard euro in 2021 tot 100 miljard euro in 2022, was haar eerste aankoop 35 Amerikaanse F-35 gevechtsvliegtuigen die kernwapens kunnen dragen (geraamde kostprijs 4 miljard euro). De Amerikaanse energie-industrie zal ook enorme winsten boeken wanneer Duitsland en Europa zich afkeren van Russische olie en gas. In de eerste vier maanden van het jaar zijn de verschepingen van vloeibaar aardgas van de VS naar Europa verdrievoudigd in vergelijking met dezelfde periode in 2021.

    NAVO en vrienden

    Op de NAVO-top van Madrid werden voor het eerst Japan, Zuid-Korea, Australië en Nieuw-Zeeland uitgenodigd om deel te nemen. Dit was niet alleen om Peking een boodschap te sturen, maar ook een stap in de richting van meer militaire coördinatie tussen deze Indo-Pacifische staten en de NAVO. Xi Jinping mag dan hebben berekend dat zijn regime voordeel kan halen uit de confrontatie tussen Rusland en het Westen, maar uiteindelijk dreigt hij meer verliezen dan Poetin omdat er voor de Chinese economie veel meer op het spel staat.

    Het gaat om het ruimere proces van deglobalisering en de vorming van twee antagonistische blokken, waarbij China het risico loopt te worden weggedrukt uit belangrijke marktsectoren en toegang tot nieuwe technologie. De Amerikaanse tech-miljardair Vinod Khosla voorspelt een “techno-economische oorlog” tussen de VS en China die volgens hem twee decennia kan duren. De VS hebben al strenge controles opgelegd op strategisch belangrijke technologieën zoals 5G-telecommunicatieapparatuur en halfgeleiders en hun technologiecontroles zullen alleen maar toenemen. Er liggen verschillende wetsvoorstellen op tafel in het Amerikaanse parlement om de screening van investeringen in een groot aantal Chinese bedrijfssectoren te verscherpen. Andere maatregelen zijn gericht op de financiering van de productie in de VS van halfgeleiders, zeldzame aardmetalen, verbeterde batterijtechnologie en andere sectoren waar China een dominante positie inneemt of de economie van de VS kwetsbaar is voor verstoringen van de toeleveringsketen.

    De aanval van Trump op de Chinese telecomgigant Huawei heeft het bedrijf in een ernstige crisis gestort. Geblokkeerd door Amerikaanse sancties om toegang te krijgen tot de nieuwste halfgeleiders, is zijn positie zelfs in de Chinese binnenlandse smartphonemarkt gedaald van de eerste naar de zesde plaats sinds 2018, met een omzetdaling van 64% in het afgelopen jaar. De problemen worden nog verergerd doordat Huawei gedwongen is zijn activiteiten in Rusland, één van zijn weinige groeimarkten, terug te schroeven om te voorkomen dat het onder de westerse sancties komt te vallen.

    De Amerikaanse ‘Entiteitslijst’ of zwarte lijst van Chinese bedrijven, opgesteld tijdens de regering-Trump, is sindsdien een sjabloon geworden voor het voeren van Amerikaanse economische oorlogsvoering in het tijdperk van de Koude Oorlog. Onder Biden is de ‘Entiteitslijst’ uitgebreid en volgens Chinese media staan er nu 260 Chinese bedrijven op de lijst. In februari werden meer dan 100 Russische bedrijven toegevoegd.

    Tariefverlagingen?

    Verdere escalatie ligt in het verschiet. “Als de VS de EU en Japan ertoe overhalen het Coördinatiecomité voor Multilaterale Exportcontroles (CoCom) nieuw leven in te blazen om de technologiestromen naar China af te stoppen – een vooruitzicht dat door de oorlog in Oekraïne waarschijnlijker is geworden – zal China weinig kans maken om de technologierace met de VS te winnen,” aldus Minxin Pei, een Chinees-Amerikaanse commentator.

    Dit wordt niet tegengesproken door berichten dat Biden beraadslaagt over de mogelijke opheffing van enkele tarieven op Chinese goederen die Trump in 2018 heeft opgelegd. Als dit gebeurt, zal de verlaging waarschijnlijk ‘bescheiden’ zijn, misschien minder dan 3% van de invoertarieven weghalen, die in totaal meer dan 300 miljard dollar aan Chinese goederen bestrijken. Het doel zou zijn om de inflatiedruk in de Amerikaanse economie te verlichten in de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen in november, hoewel dit mogelijk geen effect op de inflatie zal hebben.

    Tegenstrijdige verklaringen suggereren dat er binnen de regering van Biden een machtsstrijd gaande is tussen het ministerie van Financiën en het ministerie van Handel, waarbij elke verlaging van de tarieven de president waarschijnlijk zal blootstellen aan aanvallen van beide zijden van het parlement omdat hij zich soft opstelt tegenover China. Niet alleen in China is het manische nationalisme een rem op het vermogen van de regering om het beleid te verfijnen. Janet Yellen, die voorstander lijkt te zijn van enige ‘herijking’ van de tarieven, stelt dat deze niet bijzonder effectief zijn als wapen tegen China en dat meer ‘strategische’ tarieven nodig zijn. Dit debat gaat dus over de vraag hoe China’s economie op een slimmere manier pijn kan worden berokkend, niets anders.

    Betrekkingen tussen de EU en China

    Gedurende een groot deel van het afgelopen decennium heeft Peking de hoop gekoesterd dat de Europese Unie, onder de feitelijke Duitse leiding, zou vasthouden aan een positie van “strategische neutraliteit” in het conflict tussen de VS en China. Deze hoop was gebaseerd op de overtuiging dat het Duitse kapitalisme niets zou doen om de meer dan 100 miljard dollar die Duitsland jaarlijks naar China uitvoert in gevaar te brengen. Maar de pogingen van Xi Jinping om de betrekkingen tussen de EU en China te vrijwaren van de Koude Oorlog tussen de VS en China begonnen al vóór de Oekraïne-oorlog in elkaar te storten.

    Spanningen over Xinjiang torpedeerden in maart vorig jaar de investeringsovereenkomst tussen de EU en China (Comprehensive Agreement on Investment ofte CAI). Als deze overeenkomst was geratificeerd, zou dat een belangrijke diplomatieke coup voor Peking zijn geweest en een afwijzing van Washington. Maar de CAI is nu dood. Dit jaar oefent de Duitse regering financiële en politieke druk uit op haar grootste bedrijven, waaronder autofabrikant Volkswagen, onder verwijzing naar de schendingen van de mensenrechten door de Chinese dictatuur in het door moslims gedomineerde Xinjiang.

    De kwestie Xinjiang wordt gebruikt om een nieuwe hardere aanpak van Berlijn te markeren, niet alleen ten aanzien van China maar ook ten aanzien van de Duitse kapitalisten, om hen te dwingen hun investeringen en toeleveringsketens te “diversifiëren” en een einde te maken aan hun afhankelijkheid van China. Dit is een wereldwijde trend. Zij weerspiegelt het beleid van de VS en andere landen waar de regeringen steeds meer om redenen van “nationale veiligheid” aan particuliere ondernemingen investeringsbeslissingen opleggen. Het imiteert sommige kenmerken van het Chinese model.

    Een dergelijke ‘statistische’ aanpak was ondenkbaar tijdens de hoogtijdagen van de neoliberale globalisering. Maar vandaag moet elke heersende klasse haar nationale macht beschermen om te overleven wat Martin Wolf van de Financial Times het “nieuwe tijdperk van wereldwanorde” noemt. Het is eerder dit dan bezorgdheid over repressie en foltering (die op grote schaal voorkomen in Xinjiang), dat Duitsland en andere westerse economieën ertoe dwingt de rem te zetten op een grotere onderlinge economische afhankelijkheid met China. Deze ontkoppeling van China’s economie is nog in een pril stadium, maar versnelt door de ‘grenzeloze’ alliantie van Xi met het regime van Poetin.

    Dit proces is in feite bijna tien jaar geleden begonnen, onder invloed van andere factoren, waaronder een stijging van de Chinese lonen in vergelijking met andere Aziatische en zelfs Oost-Europese economieën.

    In de eerste helft van dit jaar werden 11.000 buitenlandse bedrijven in China uitgeschreven, vergeleken met een netto toename van 8.000 nieuwe buitenlandse registraties vorig jaar. Everbright Securities schat dat tussen september 2021 en maart 2022 ongeveer zeven procent van de Chinese meubelorders aan Vietnam en andere landen verloren is gegaan, vijf procent voor textielproducten en twee procent voor elektronica. Deze trends werden gemaskeerd door de tijdelijke hausse van de Chinese export tijdens de pandemie, maar als die nu wegebt, zullen we waarschijnlijk de “uitholling” van de Chinese industrie zien – vergelijkbaar met wat er dertig jaar geleden in Japan gebeurde.

    Democratische rechten

    Het door de VS geleide kamp stelt zijn standpunt over Oekraïne voor als een verdediging van de ‘democratie’ tegen de ‘autocratie’. Dezelfde hypocrisie geldt voor Xinjiang en Taiwan. De propaganda van het Chinese en Russische imperialisme berust op agressief nationalisme (“wolf-krijger-retoriek” in China). Zij verwijten het Westen dat het probeert het moederland te verzwakken en te vernietigen, waarbij het de ‘democratie’ gebruikt als één van zijn verraderlijke wapens. Alle vijanden van het regime – arbeiders, activisten tegen de oorlog en voor democratie, LGBTQI+ personen en feministen – worden bestempeld als ‘buitenlandse agenten’. Het nationalistische project draait om het worden van een sterke macht en het heroveren van ‘gestolen gebieden’.

    Marxisten verzetten zich tegen alle imperialistische machten of blokken en hun propaganda. Wij waarschuwen dat het steunen van één van beide kampen of het geloven dat het ene imperialisme minder gevaarlijk is dan het andere rampzalige gevolgen heeft voor de strijd van de arbeiders tegen het kapitalisme.

    Het imperialisme is nooit een bondgenoot in de strijd voor de bevrijding van onderdrukte volkeren en naties, en staat niet aan de kant van democratische rechten voor de massa’s. De politieke vrijheden die momenteel in de westerse kapitalistische democratieën bestaan, maar in China en in toenemende mate ook in Rusland geheel ontbreken, zoals het recht om te stemmen, zich te organiseren, de vrijheid van meningsuiting en het stakingsrecht – deze rechten zijn altijd en overal veroverd door massadruk en strijd, niet door de welwillendheid van de heersende klasse.

    De woeste aanval van de Amerikaanse staat op het recht op abortus is een aanfluiting van de poging van Washington om het “democratische” hoge woord te voeren. Westerse kapitalistische landen hebben de laatste jaren golf na golf aanvallen gelanceerd op burgerlijke vrijheden en vakbondsrechten. In landen met een formele of burgerlijke democratie is het niet de kapitalistische staat die de bewaker van democratische rechten is.

    Leon Trotski legde uit dat als de arbeidersklasse niet onmiddellijk in staat is het kapitalisme omver te werpen, zij de burgerlijke democratie verdedigt tegen fascistische of autoritaire reacties: “De arbeiders verdedigen de burgerlijke democratie echter niet met de methoden van de burgerlijke democratie… maar met hun eigen methoden, dat wil zeggen, met de methoden van de revolutionaire klassenstrijd.” (Antwoorden op vragen over de Spaanse situatie, 1937).

    De ene dictator is de andere niet…

    Werkende mensen kunnen nooit beroep doen op de kapitalistische staat, de rechtbanken, de politie of kapitalistische legers om hun democratische rechten te verdedigen. De democratische rechten die in de westerse kapitalistische staten bestaan, zijn het resultaat van strijd en de krachtsverhoudingen tussen de klassen in de maatschappij, en niet van wat er in wetten of grondwetten staat. Alleen een massale strijd die internationaal verbonden is en geleid wordt door een dynamische arbeidersbeweging die strijdt voor de vervanging van het kapitalisme door een echt socialisme, kan democratische rechten veilig stellen. Dit is de enige kracht die een einde kan maken aan oorlogen en nationale onderdrukking. Socialisten verzetten zich tegen de Orwelliaanse staatsrepressie van de Chinese en Russische kapitalistische staten en staan aan de kant van de arbeidersklasse in deze landen, die de enige kracht is die een echte strijd tegen dictatuur kan voeren.

    Wanneer de NAVO Turkije nodig heeft om de lidmaatschapsaanvragen van Zweden en Finland goed te keuren, aarzelen haar ‘democratische’ leiders niet om de kant van de meedogenloze autocraat Erdogan te kiezen, die nieuwe oorlogen tegen de Koerden voorbereidt en de rechten van vakbonden, vrouwen en LGBTQI personen aanvalt.

    Dezelfde dubbele moraal geldt voor Biden’s recente bezoek aan Saoedi-Arabië om dictator Mohammed bin Salman de hand te schudden. Twee jaar geleden pochte Biden tijdens zijn campagne dat hij Saoedi-Arabië in een ‘paria’ zou veranderen, maar nu heeft hij een deal over de olievoorziening nodig omdat het Russische olie-embargo de wereldmarkten onder druk zet. Zo was het ook met Blinken’s missie om de Thaise dictator generaal Prayut in juli te charmeren. Washington wil niet dat het Thaise regime volledig naar de kant van China opschuift.

    Een heldere analyse

    Het imperialistische conflict tussen de VS en China dringt zich op in bijna elke beweging en strijd die over de hele wereld plaatsvindt. We zagen een element daarvan in Myanmar vorig jaar, waar aan de ene kant de staatsgreep van het leger werd gesteund door Peking en Moskou, terwijl aan de andere kant een deel van de jongeren en de arbeiders, die een ongelooflijke verzetsstrijd en massale stakingsbeweging op touw hadden gezet, helaas begonnen te kijken naar Westerse druk en zelfs interventie (door de zogenaamde internationale gemeenschap) om hen te helpen de junta te verslaan. Dit was een illusie die alleen maar verwarrend werkte in de strijd. Hetzelfde gebeurde in een andere vorm in Hongkong tijdens de massale democratieprotesten van 2019, en opnieuw in Thailand het jaar daarop.

    Er zijn belangrijke politieke lessen te trekken uit deze ervaringen in de veranderde mondiale omgeving die is ontstaan door de nieuwe Koude Oorlog. In de eerder genoemde voorbeelden werd er gekeken naar het zogenaamde ‘minste kwaad’, wat een deel van deze bewegingen op een dwaalspoor zette. Ook in landen als Indonesië, de Filippijnen, Maleisië, Japan, Taiwan en Zuid-Korea kunnen delen van de arbeidersbeweging en de linkerzijde door deze verwikkelingen gedesoriënteerd en verdeeld raken. Natuurlijk is dit ook een waarschuwing voor de opkomende arbeidersbeweging in China.

    De Koude Oorlog, waarbij de twee imperialistische blokken de reeds onstabiele situatie uitbuiten en verder polariseren om geopolitieke overwinningen te boeken, vormt een ernstig gevaar voor arbeiders en jongeren. Dit is het geval zelfs zonder een nieuwe hete oorlog die de verschrikkingen van Oekraïne herhaalt en misschien zelfs overschaduwt. Een helder perspectief, analyse en programma dat ‘het minste kwaad’ en het nationalisme verwerpt en opkomt voor een internationalistisch klassenstandpunt van onverbiddelijke oppositie tegen alle kapitalistische en imperialistische regeringen, zijn absoluut noodzakelijk om te vermijden dat de strijd van de onderdrukten op een dwaalspoor wordt gezet door de reactie.

  • China: de diepste crisis sinds 30 jaar

    Foto vanop Wikimedia Commons

    Een opeenvolging van economische, politieke en sociale rampen werpt donkere wolken over Xi Jinping’s aanstaande kroning als dictator-voor-het-leven. Er zijn de verlammende sluitingen van grote steden onder het ‘zero-Covid’-beleid, de groei van het BBP stort in, de werkloosheid bereikt pieken en de imperialistische conflicten worden scherper in de nasleep van de oorlog in Oekraïne. Dit alles stort de Chinese samenleving in haar diepste crisis sinds dertig jaar.

    Artikel door Vincent Kolo, Chinaworker.info ( ingekorte versie van een artikel uit het komende nummer van het magazine Socialist World)

    In alle sociale klassen heerst een gevoel van economisch pessimisme en angst voor wat de toekomst brengt. De wreedheid van het ‘zero-Covid’-beleid heeft de woede tegen het regime op nooit eerder geziene schaal aangewakkerd.

    Xi heeft naar verluidt hoge ambtenaren geïnstrueerd dat het BBP dit jaar koste wat kost boven het cijfer van de VS moet uitkomen. Dat is echter bijzonder onwaarschijnlijk, tenzij de Amerikaanse economie een harde landing maakt. Bloomberg heeft zijn groeiprognose voor het BBP van China naar beneden bijgesteld tot 2 procent, terwijl voor de VS 2,8 procent wordt voorspeld. Geen enkel internationaal prognosebureau voorspelt nu een groei van meer dan 4,3 procent voor China in 2022, ver onder het streefcijfer van 5,5 procent van de regering.

    Op het vijfjaarlijkse congres van de zogeheten ‘Communistische’ Partij (CCP), dat later dit jaar wordt gehouden, zal Xi zijn bewind verlengen met een derde termijn als algemeen secretaris of mogelijk door de lang ingeslapen post van CCP-voorzitter nieuw leven in te blazen.

    Stabiliteit

    Xi’s concentratie van persoonlijke macht en het loslaten van het model van ‘collectieve dictatuur’ dat de afgelopen veertig jaar gehanteerd werd, sinds de CCP onder Deng Xiaoping het proces van kapitalistisch herstel in gang zette, is een uitdrukking van de diepe crisis binnen het regime en de Chinese samenleving. Sociale, politieke en regionale spanningen bereiken een kookpunt. Deze interne druk is één van de drijvende krachten achter het imperialistische conflict, aangezien het Chinese kapitalisme gedwongen wordt een grotere rol op het wereldtoneel te spelen. Tegelijkertijd verergert de imperialistische Koude Oorlog tussen de VS en China de interne tegenstellingen.

    De uitbraken van de zeer overdraagbare Omikron-variant dit jaar hebben geleid tot een dystopisch schokbeleid van de dictatuur. De massale lockdowns van 2022 kennen geen gelijke in de menselijke geschiedenis. Meer dan 300 miljoen mensen zijn rechtstreeks getroffen door wekenlang huisarrest, inkomensverlies, voedseltekorten, ontzegging van niet-COVID gerelateerde medische behandeling en bureaucratische pesterijen. Maar zelfs ver weg van de lockdowns is de impact groot – zoals blijkt uit de ineenstorting van de consumentenbestedingen – omdat mensen vrezen dat zij de volgende zijn.

    Door de censuur van de staat is het niet mogelijk om het ‘zero-Covid’-beleid in twijfel te trekken. Zelfs de milde kritiek van de Wereldgezondheidsorganisatie dat dit beleid ‘onhoudbaar’ is, wordt uit de publieke opinie gewist. Het mondiale kapitalisme is geleidelijk tot het besef gekomen dat het regime van Xi minstens tot na het CCP-congres zal doorgaan met dit ‘zero-Covid’-beleid, ondanks de duizelingwekkende economische kosten ervan.

    Wie betaalt?

    Dit beleid draagt bij tot een sterke economische teruggang. In het tweede kwartaal was er wellicht een krimp van de economie. Het leidt ook tot extra lasten voor de reeds overbelaste lokale overheden, die elke 72 of zelfs elke 48 uur massale testen voor de bevolking moeten financieren. Volgens een rapport van Soochow Securities lopen de kosten van de regelmatige Covid-testen voor de bevolking van de steden van eerste en tweede klasse (samen 505 miljoen inwoners) op tot 1,7 biljoen yuan per jaar, of 1,3% van het BBP. Dat is meer dan het defensiebudget van 1,45 biljoen yuan. Dit omvat uiteraard niet de veel grotere kosten voor de economie als geheel van de verloren productie, verloren consumentenbestedingen en verbroken toeleveringsketens.

    De meeste lokale overheden verkeren in ernstige financiële nood als gevolg van de drastische daling van de verkoop van grond (door de ineenstorting van de onroerendgoedsector) en van de belastinginkomsten (door lockdowns en belastingverlichting door de overheid). Lokale overheden in het hele land leggen hun personeel loonsverlagingen op en eisen zelfs de terugbetaling van bonussen uit 2021.

    Voor de werkende klasse betekent het ‘zero-Covid’-beleid meer uitbuiting, verlies van loon en een grotere schuldenlast. Shanghai bijvoorbeeld telt bijna vijf miljoen werkenden die als migrant uit armere provincies geregistreerd staan. Tijdens de lockdowns hadden de meesten van hen geen werk en geen inkomen.

    Om tegemoet te komen aan de eisen van de kapitalisten, met name de buitenlandse, die hun productie steeds meer naar landen buiten China verplaatsen, is er in aangewezen fabrieken tijdens de lockdown een “gesloten circuit”-systeem ingevoerd, waarbij de arbeiders in een afgesloten omgeving een bepaald productieniveau in stand houden. In plaats van thuis te werken, betekent het dit systeem dat er op het werk wordt gewoond. In de Gigafabriek van Tesla in Shanghai bijvoorbeeld sliepen duizenden werknemers tijdens de lockdown op de fabrieksvloer om zes dagen per week diensten van 12 uur te draaien.

    Sinds maart waren er in Shanghai minstens zeven arbeidersprotesten die met de pandemie gerelateerd waren. Een online geplaatste video toonde bijvoorbeeld hoe in juni tientallen ordehandhavers in grote witte beschermpakken marcheerden om de betaling van achterstallig loon te eisen.

    Instrument van sociale controle

    De incidenten ontkrachten de bewering van het regime dat het pandemiebeleid de mens centraal stelt. Het is ook een antwoord op linkse groepen en activisten elders die het Chinese beleid voorstellen als een progressief alternatief voor het rampzalige wanbeheer van de pandemie door de westerse regeringen. De houding van de CCP is even reactionair, tegen de werkende klasse en pro-kapitalistisch.

    De nadruk van het regime op de massale tests heeft geleid tot een vorm van goudkoorts onder bedrijven in deze sector. Vorig jaar alleen zijn er meer dan 400 nieuwe bedrijven opgezet, waarvan vele banden hebben met CCP-leiders. De nettowinst van 20 bedrijven die genoteerd staan op de Covid-19 Detection Index van de beurs van Shenzhen verdubbelde in 2021. Onder de top 100 van rijkste miljardairs in China komt meer dan een tiende uit de farmaceutische of biotechnologische industrie.

    Het regime van Xi houdt niet alleen vast aan ‘zero-Covid’, maar verankert het beleid in een systeem voor de lange termijn. De infrastructuur van massale tests en quarantaine wordt massaal uitgebreid, met de bouw van honderdduizenden permanente testcentra in het hele land. Daarmee verbetert het regime van Xi zijn apparaat van sociale controle en repressie aanzienlijk onder het mom van de bestrijding van het virus.

    Beperkingen op de bewegingsvrijheid van burgers worden versterkt door het elektronisch merken van de hele bevolking via de verplichte Covid-gezondheidscode-app. Deze technologie bestond nog niet tijdens de eerste fase van de pandemie twee jaar geleden. De lockdown van Wuhan, die toen de wereld schokte, was veel zachter dan de lockdowns van dit jaar in Shanghai en elders.

    Hoe uniek?

    De economische crisis is niet uitsluitend of zelfs maar hoofdzakelijk te wijten aan het ‘zero-Covid’-beleid, ook al heeft dit beleid de situatie sterk verergerd. Het beslissende economische keerpunt kwam vorig jaar toen de zeepbel van de vastgoedsector barstte. Deze sector was goed voor 28% van het Chinese bbp. Het was de belangrijkste motor van het schuldgedreven staatskapitalistische economische model van de CCP en die motor is nu kapot. De huidige schuldniveaus, meer dan 300% van het BBP, beperken het vermogen van het regime om de economie met financiële stimulansen te herstellen. De kapitalisten in China en de rest van de wereld raken steeds meer gefrustreerd door het uitblijven van stimulusmaatregelen met een ‘grote bazooka’ zoals toegepast in 2008 en zelfs nog in 2020.

    In vroegere debatten binnen onze stroming, in de voorloper van ISA, dacht de oude leiding van het Internationaal Secretariaat dat de hoge mate van staatscontrole in China, een erfenis uit het stalinistische verleden, het regime een uniek vermogen verschafte om de economie te beheren en crises te vermijden. De CCP kon dingen doen die geen andere regering kon doen, zo redeneerden zij.

    Dit was waar, maar slechts tot op zekere hoogte. Overdrijving kan leiden tot verkeerde analyses en perspectieven. Kameraden uit China, Hongkong en Taiwan, maar ook uit andere landen, betoogden dat het niet voldoende was om te wijzen op de “unieke” kenmerken van de Chinese staatskapitalistische economie (geen planeconomie, maar een kapitalistische economie geleid door een dictatuur met belangrijke bureaucratische en staatsinterventionistische kenmerken), maar ook om de beperkingen daarvan te benadrukken. Deze verschillen verlenen de economie geen onoverwinnelijkheid of immuniteit voor crises, zoals zelfs sommige kapitalistische commentatoren dachten. Uiteindelijk blijven de wetten van de kapitalistische economie gelden, ook al kunnen processen zich op een andere tijdschaal voltrekken.

    De verkoop van nieuwe woningen is al elf maanden op rij gedaald, met een recorddaling van 59% in mei in vergelijking met een jaar voordien. Vorig jaar kwam de uitputting van de vastgoedzeepbel voor het eerst naar voren met de liquiditeitscrisis bij grote ontwikkelaars als Evergrande. Dat dit slechts het topje van de ijsberg was, zoals wij benadrukten, wordt nu bevestigd.

    Massale werkloosheid

    De stijgende werkloosheid is de meest verontrustende graadmeter voor de economische problemen in China. Het meest explosief is de werkloosheid onder 16- tot 24-jarigen, die in mei een historisch hoogtepunt bereikte met 18,4%. Dit is meer dan het dubbele van de jeugdwerkloosheid in de VS (7,9%) en hoger dan in de EU (13,9%).

    Een nieuw niveau van economische tegenspoed en onzekerheid vormt het bewustzijn van jongeren, arbeiders en migranten, wier vertrouwen in het vermogen van de CCP om economische zaken te regelen, tot op het bot wordt aangetast. De radicalisering van de jongere generatie komt tot uiting op de sociale media – het enige kanaal voor beperkte openbare discussie en sociaal commentaar in China.

    De volgende periode van het bewind van Xi, waarin hij zijn controle voor de komende decennia probeert te verstevigen, zal veel stormachtiger zijn. De demografische crisis (met minder arbeiders en minder consumenten), de stagnerende economie, het gewicht van de schulden … Dit alles zorgt ervoor dat de grote ambities van het regime om het VS-imperialisme in te halen steeds meer de grond ingeboord worden, terwijl ook het VS-imperialisme met zijn eigen ernstige problemen wordt geconfronteerd. Voor socialisten zijn deze ontwikkelingen van enorme betekenis nu de twee grootste economische en militaire machten van het wereldkapitalisme een fase van ongekende crisis en politieke omwenteling ingaan.

  • Strenge lockdowns wakkeren massale woede in China aan

    We publiceren een korte maar krachtige video van de campagne Solidarity Against Repression in China and Hong Kong (SARCHK). Deze laat zien hoe momenteel 300 miljoen mensen in China opgesloten zitten omdat Xi Jinping weigert zijn harde en meedogenloze ‘Zero Covid’-beleid bij te stellen. Dit beleid is gebaseerd op massale lockdowns, het massaal testen van tienduizenden mensen en het opsluiten van tienduizenden in geïmproviseerde quarantainecentra.

    De video van Solidarity Against Repression in China and Hong Kong (SARCHK) verbindt zelfgemaakte beelden die zijn gemaakt door verschillende mensen die in Shanghai en andere steden in een lockdown vast zitten. De meeste van dergerlijke video’s zijn van het Chinese internet verwijderd door de censoren van het regime.

    De sociale spanningen lopen op. Door een golf van banenverlies heeft de werkloosheid een recordhoogte bereikt, met een jeugdwerkloosheid van 18% (hoger dan in de EU en de VS). Arbeiders worden opgesloten in fabrieken en bouwplaatsen en slapen daar op de grond. Ziekenhuispersoneel in Sjanghai heeft zitprotesten en stakingen georganiseerd naar aanleiding van tekorten aan medische voorraden, lange diensten en zelfs naar aanleiding van gedwongen werk terwijl ze besmet waren.

    Zoals in deze video wordt uitgelegd, zijn de testbedrijven in China de grootste winnaars. Verschillende van deze bedrijven meldden in april een winstgroei van 60 tot 190% ten opzichte van een jaar eerder. “Meer dan een tiende van China’s top 100 miljardairs is afkomstig uit de farmaceutische en gezondheidszorgsector. Zij hebben een zeer winstgevende pandemie.”

    De dictatuur van de CCP (zogenaamd ‘communistische’ partij) heeft de strijd tegen het virus gebruikt als voorwendsel om de sociale controle en repressie massaal op te voeren. Ondertussen valt ‘s werelds op één na grootste economie van een klif. De economische gevolgen zijn wereldwijd en enorm.

    Ga voor meer informatie over solidariteit tegen onderdrukking in China en Hongkong naar de website chinaworker.info

  • De ‘Zero-Covid’-ramp in China. Stemmen uit Shanghai

    “Ik sta op instorten en wil vooral huilen.” Li Yong van Chinaworker.info sprak met Haiyang en Xiaoyan, inwoners van Shanghai (*).

    Deze interviews werden afgenomen op 11 april, toen Sjanghai bijna twee weken lang was afgesloten. Sindsdien is de stad met 28 miljoen inwoners nog eens vier weken lang volledig afgesloten geweest, zonder dat het einde in zicht is. De uitbraak van de Omikron-variant is de ergste Covid-golf die China kende. Ze is “tien keer ernstiger” dan de oorspronkelijke Covid-uitbraak in Wuhan in 2020, zowel in economische termen als wat de getroffen bevolking betreft, aldus econoom Xu Jianguo van een universiteit van Beijing.

    Meer dan 300 miljoen mensen in bijna 50 steden, waaronder de hoofdstad Beijing, zijn geheel of gedeeltelijk beperkt in hun beweging. Het Zero Covid-beleid van Xi Jinping leidt tot economische verlamming en een humanitaire crisis. De lockdowns worden met extreme wreedheid en bureaucratische hardhandigheid afgedwongen. Dit wekt een ongekende woede op bij de massa, zoals blijkt uit snel verwijderde berichten op sociale media en video’s van politiegeweld. Verboden video’s werden desalniettemin miljoenen keer bekeken.

    In de afgelopen week hebben de autoriteiten van Shanghai op bevel van Xi en de centrale leiding van de CCP (de zogenoemde Communistische Partij) de ‘lockdown’ opgevoerd. Dit heeft geleid tot intensievere huis-aan-huisbezoeken waarbij in witte pakken gehulde handhavers de huizen van de mensen binnenstormen om desinfecterend middel te spuiten – waarbij in sommige gevallen de deuren letterlijk zijn ingetrapt – en om mensen weg te brengen naar de alom verafschuwde quarantainecentra. Dit zijn provisorische barakken met slechte toilet- en douchefaciliteiten, geen privacy en onvoldoende voedsel. De meest recente, strenger gehandhaafde lockdownregels houden in dat als één persoon positief test, zijn hele flatgebouw naar de quarantainekampen wordt gestuurd.

    Het beleid is niet alleen meedogenloos en zeer impopulair, maar ook verkwistend en contraproductief. Personeel en financiële middelen worden weggehaald bij ziekenhuizen en de gezondheidszorg om massaal testen uit te voeren op de hele bevolking en om de quarantainekampen draaiende te houden. De vaccinatie van ouderen en kwetsbare personen – een punt van grote zorg in China, waar 40% van de 60-plussers nog steeds niet volledig is gevaccineerd – heeft te lijden onder deze scheve prioriteiten. Op nationaal niveau is het aantal vaccinaties bij deze belangrijke bevolkingsgroep gedaald van 600.000 per week in april tot 300.000 per week op dit ogenblik. De weigering van het Chinese regime om op nationalistische gronden het invoerverbod op effectievere buitenlandse mRNA-vaccins (zoals die van Pfizer en Moderna) op te heffen, is een andere belemmering.

    De interviews hieronder tonen de menselijke kant van deze ramp. Xi Jinping is er volledig op gericht zijn eenmansdictatuur (een verschuiving ten opzichte van het vorige model van collectieve dictatuur van de CCP) te bestendigen op een belangrijke bijeenkomst, het 20e Congres, later dit jaar. Xi gebruikt nu het Zero Covid-beleid, naar eigen zeggen het “beste ter wereld”, als een de facto loyaliteitseed en een instrument om ontevredenen binnen de CCP-kapitalistische elite die zich verzetten tegen zijn grotere concentratie van persoonlijke macht, te intimideren. Net als in andere crisissituaties – Hongkong, Chinese steun voor de oorlog van Rusland in Oekraïne, nationalisme en de nieuwe imperialistische Koude Oorlog – is het de standaardhouding van Xi Jinping om dubbel zo hard te slaan wanneer zijn beleid in twijfel wordt getrokken.

    Daarom lijkt Xi, ondanks de catastrofale economische tol met de snel stijgende werkloosheid en tekenen van massale ontevredenheid, vast te willen houden aan zijn Zero Covid-beleid, in ieder geval tot het 20e Congres. Toen de voorheen CPP-vriendelijke directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Tedros Adhanom Ghebreyesus, onlangs kritiek uitte op het beleid als “onhoudbaar”, werd zijn toespraak in de Chinese media verboden. Verschillende vooraanstaande Chinese virologen hebben de afgelopen maanden soortgelijke kritiek geuit en uiteraard zijn deze commentaren geblokkeerd door het censuurregime.

     

    Kan u kort de omstandigheden in uw buurt beschrijven?

    Haiyang: Mijn vrouw en ik wonen in Pudong. Hoewel het beleid zei dat de lockdown tot 1 april zou duren, is het einde niet in zicht. Er zijn immers bijna elke dag nieuwe gevallen in Pudong, waardoor voor zover ik weet het gebied nog steeds volledig is afgesloten. Dat geldt ook voor de wijk waar wij wonen. We zijn nu al een halve maand afgesloten en hebben ons huis nauwelijks verlaten, behalve wanneer we werden opgeroepen om getest te worden en wanneer we voorraad in ontvangst namen. Het beheerbedrijf zei deze morgen dat er nieuwe bevestigde gevallen zijn, waardoor we niet weten of we nog lang in quarantaine moeten blijven. Het houdt nooit op. [Opmerking: sinds het interview zijn er nog vier weken van quarantaine verstreken].

    Wat betekent dit voor je dagelijks leven?

    Haiyang: Om ons thuis geïsoleerd te houden, zijn er de dabai [“grote blanken”: de handhavers in witte pakken] die om de één of twee dagen langskomen, luidsprekers vasthouden en het ene na het andere gebouw toeroepen om naar beneden te komen om tests te doen. Soms vliegen er drones rond de buurt om waarschuwingen uit te zenden. Natuurlijk besteedt iedereen de meeste aandacht aan de aankondigingen over wanneer ze voedsel en voorraden zullen ontvangen, maar eerlijk gezegd, gezien het beruchte niveau van [on]efficiëntie en stijl van de buurtcomités, zou mijn familie verschillende keren zijn verhongerd als we op hen hadden vertrouwd. Uiteindelijk moet ik zelf op zoek naar voedsel en andere benodigdheden.

    Ik moet de hele tijd controleren of er groepsaankopen beschikbaar zijn en welke de beste kans hebben om het snelst te worden verzonden. Daarom worden in onze lokale WeChat-groep, naast het roepen van “honger”, het vaakst berichten uitgewisseld over mogelijke voedselleveringen. Vroeger werden al mijn WeChat-groepen gedempt, maar nu, zelfs als ik midden in de nacht een nieuw bericht hoor, sta ik op en kijk meteen, uit angst dat ik mijn kans zou missen om te krijgen wat er aan voedsel beschikbaar is. Vorige week waren er mensen die om middernacht varkensvlees verkochten. Ik denk dat het een soort zwarte markt was. Iedereen zei dat het prima is om het zelf te kopen, maar praat er niet over met buitenstaanders. Ik kocht vier blikjes vlees voor 220 yuan, dat is ongeveer 25 procent duurder dan normaal.

    De regering zegt dat er goederen worden uitgedeeld. Wat is er daarvan aan?

    Xiaoyan: Hahahaha! Ik heb maar één keer een goederenpakket ontvangen, en dat bevatte twee Chinese kolen en acht aardappelen, waarvan er twee waren uitgelopen en niet gegeten konden worden. Dit pakket is nauwelijks genoeg voor ons beiden om twee of drie dagen te eten. Maar vergeleken met anderen is dit niet zo erg. Ik weet dat sommige mensen in andere gemeenschappen slechts twee wortelen en twee uien hebben gekregen. Wat is dat in godsnaam? In sommige gemeenschappen waren de etiketten van de pakketten afgescheurd en werden ze daarna doorverkocht.

    Mijn collega zei dat het goederenpakket voor zijn wijk vorige week ‘s morgens vroeg was bezorgd en gewoon aan de kant van de weg was achtergelaten, buiten het hek waar je niet overheen mag. Om de één of andere reden werd het niet naar de wijk gestuurd voor distributie, zodat de hele stapel gewoon voor hun neus lag te rotten gedurende twee volle dagen, buiten in de zon.

    Toen kwamen vuilniswagens en namen het mee. Mijn collega was zo kwaad dat hij met andere bewoners naar de poort van het complex rende en de agenten uitscheldde. De politie nam hem mee naar huis en zei hem dat als hij weer herrie zou schoppen, ze hem zouden behandelen als een positieve tester, en hem naar een quarantaine-eenheid zouden slepen. Maar tegenwoordig schrikt dat dreigement de mensen niet meer af. Als ze je opsluiten, dan zijn zij tenminste verantwoordelijk voor je eten in plaats van dat jij je zorgen moet maken over je honger.

    Hoe beïnvloedt het huidige ‘Zero Covid’-beleid jou?

    Xiaoyan: Eigenlijk denkt niemand in Shanghai dat de regering de pandemie echt voorkomt. Iedereen weet dat het gewoon zo is dat de bureaucraten van de regering mechanisch het ene bevel na het andere uitvoeren, om hun eigen werkdoelen te bereiken, niet met het zogenaamde doel om de gezondheid van mensen te beschermen.

    Nu weet iedereen dat de mobiele app van de overheid om testresultaten te registreren waardeloos is. De testresultaten van de app worden semi-officieel erkend, maar kloppen niet. Zelfs als de app zegt dat je negatief bent, zullen de autoriteiten dat negeren omdat ze weten dat het niets betekent.

    Dus denk je dat het geloofwaardig is dat CCTV [de belangrijkste nieuwszender op televisie] elke dag aankondigt hoeveel nieuwe bevestigde gevallen in Shanghai? Er waren gevallen waarbij tien mensen een reageerbuis deelden voor hun test, omdat er niet genoeg reagentia waren. Als je groep positief test, zal je één voor één worden meegenomen en getest. Zelfs als ze niet individueel testen, kunnen ze aan je deur verschijnen en je vertellen dat je positief getest hebt en je hele familie zal in quarantaine worden geplaatst. Waar brengen ze ons heen? Ze zeggen dat ze het niet weten, en zelfs als ze het wisten, zouden ze het je niet vertellen. Het is alsof ze mensen naar het slachthuis leiden!

    Waarom sluit de regering dan nog steeds mensen op in quarantaine-units?

    Xiaoyan: Omdat hun doel is om “gemeenschapsniveau nul” te bereiken! Dat wil zeggen: er mogen geen bevestigde gevallen zijn in dit gebied, dus ze zullen je onmiddellijk de stad uit slepen, en er zullen geen positieve gevallen meer zijn, wanneer iedereen die positief test weg is, en het register is leeggehaald. Of je nu iets te eten hebt, warme kleren om aan te trekken, en of je nu medicijnen nodig hebt of niet, het kan ze niets schelen, want er is geen verplichting om ervoor te zorgen dat de ‘afgedankte mensen’ enige bescherming hebben.

    Dit betekent dat ze niets geven om onze gezondheid en veiligheid. We kunnen echt niet spreken met die idioten. Als ze het ons gemakkelijk maken en niet oppakken, waarna je toevallig het virus verspreidt, dan zullen zij verantwoordelijk gesteld worden. Als ze je oppakken en fouten maken die je schaden, of zelfs doden, dan worden ze daar zeker niet voor gestraft. Simpel gezegd, wij hebben geen macht om hen te controleren, maar zij hebben onbeperkte macht om over ons te heersen zonder enige verantwoordelijkheid te nemen.

    Heeft het een grote invloed op uw persoonlijke economie?

    Haiyang: Om eerlijk te zijn waren we al erg pessimistisch, en begonnen we ons zelfs een beetje hopeloos te voelen. Voor Chinees Nieuwjaar [1 februari] ontsloeg ons bedrijf acht procent van zijn werknemers, en de meesten van hen waren in mijn leeftijdsgroep, in de dertig en veertig. De situatie van mijn vrouw was niet veel beter. We zijn erg bezorgd dat wij de volgende zullen zijn. Nu de stad is afgesloten, wordt mijn salaris niet uitbetaald, maar de baas stuurt me nog steeds e-mails om me te vragen thuis wat werk te doen. Is het redelijk dat je salaris niet wordt uitbetaald, maar dat je toch moet werken, voor niets?! Maar we durven niet te weigeren. We gaan door de knieën en doen wat werk in de hoop onszelf beter te voelen. Mijn vrouw zit in een betere positie en krijgt de helft van haar salaris.

    Wij hebben het dan nog relatief goed. Met de hulp van onze familie hebben we de hypotheek op onze flat afbetaald en wat geld gespaard. Nu maken we echter ons spaargeld op en dat is onhoudbaar. Als je me vraagt wat ik de toekomst zal doen, kan ik je echt geen antwoord geven. Ik wil vooral huilen en sta op instorten. Dat kan ik je wel zeggen.

    Voor ons gewone mensen zijn de afgelopen twee jaar echt moeilijk geweest en er is niets wat we eraan kunnen doen. De toekomstplannen van veel mensen zijn in de ijskast gezet. Nu het spaargeld beetje bij beetje verdwijnt, durft niemand nog geld uit te geven aan iets anders dan het hoogstnoodzakelijke. Sommige van onze oud-klasgenoten hebben zelfs geld moeten lenen van woekeraars, en wij hebben het nieuws vernomen dat het huis van één van hen op het punt staat door de autoriteiten in beslag te worden genomen en te worden geveild.

    Kan iemand zich voorstellen dat dit meer dan tien jaar na het afstuderen gebeurt? Wat de zogenaamde economische gegevens over het BBP betreft, proberen zij [de CCP] door frauduleuze statistieken vol te houden dat China een groei van vier, vijf, zes, zeven of acht procent kan bereiken, maar met deze veranderingen die om ons heen gebeuren, kunnen zij de mensen niet langer misleiden over onze economische vooruitzichten.

    Xiaoyan: Ik ben blij dat we geen kinderen wilden, anders zouden onze problemen nu nog groter zijn. Vrienden en collega’s om ons heen zijn het ook beu en hebben er genoeg van dat er met ons gesold wordt. Als de autoriteiten zo doorgaan, zullen we ofwel ziek worden ofwel verhongeren. Dus zeggen nu steeds meer mensen dat ‘leven met Covid’ geen onredelijke optie meer is.

    Je kan ook zien dat onder onze oude klasgenoten, degenen die over het algemeen het Zero Covid-beleid steunen, ambtenaren, werknemers van staatsbedrijven en anderen die voor overheidsinstellingen werken zijn. Degenen die nog steeds de “ijzeren rijstkom” hebben [term voor gegarandeerde banen van voor de kapitalistische restauratie die in 1979 begon]. Zij kunnen thuis blijven en hun salaris ontvangen terwijl de stad voor altijd op slot zit. Maar de meesten van ons werken voor private ondernemingen [80% van de werkgelegenheid in de stad is in de private sector], en ons leven wordt echt onhoudbaar. Maar hebben we hier iets over te zeggen? Kunnen wij de richting van het beleid bepalen?

    Toen we ‘s avonds naar het buurtcomité riepen om te vragen om bevoorrading, vloog er onmiddellijk een drone over om ons te bevelen te zwijgen. Vindt u deze situatie niet erg dramatisch? Daarom dringt het langzamerhand tot de mensen in onze gemeenschap door dat het zo echt niet verder kan. Iedereen gaat naar de buitenpoort en veroorzaakt problemen voor de autoriteiten. Als we ons verenigen, als we met meer mensen zijn, dan hebben we ook meer macht. Iedereen begint dat te begrijpen.

    Haiyang en Xiaoyan zijn aliassen, hun namen zijn veranderd voor hun bescherming.

  • Onzichtbaar China: hoe de kloof tussen stad en platteland de opkomst van China bedreigt

    Het boek “Invisible China” van Scott Rozelle en Natalie Hell biedt een realiteitscheck van het Chinese platteland.

    Recensie door Vincent Kolo, chinaworker.info

    “Waarom zou ik tegen mijn baby praten?” lachte een jonge moeder op het Chinese platteland op de vraag daarnaar. “Ze kan niet terugpraten!” Scott Rozelle, die dit boek samen met Natalie Hell heeft geschreven, deed meer dan 30 jaar onderzoek naar de Chinese beroepsbevolking en de kloof tussen het platteland en de steden. Hij vertelt hoe dorpsouders verbaasd en zelfs schaterlachend reageerden toen hij vroeg of ze met hun baby’s praatten of verhaaltjes voorlazen.

    “Zie je, de baby kan geen woorden begrijpen. Hij kan niet eens eenvoudige instructies opvolgen, zoals ‘ga niet naar buiten’. Hoe kan hij dan een verhaaltje volgen?” vroeg een grootmoeder, verbaasd over de stompzinnigheid van de vraag. Dit is de realiteit op het Chinese platteland, dat in economisch en sociaal opzicht nog steeds ver achterloopt op de moderne steden. Uit een studie van de auteurs over ouderschap op het platteland bleek dat slechts 5% ooit hun kinderen voorlas, slechts 10% hun baby’s verhaaltjes vertelde en slechts 30% speelgoed aan de kinderen aanbood of voor hun kinderen zong. “Dit probleem doet zich systematisch voor in alle dorpen van het onzichtbare China,” aldus de auteurs, die wijzen op een “crisis in de ontwikkeling van jonge kinderen” in het land.

    Armoede op het platteland

    Voor de context moeten we beseffen dat het platteland van China nog steeds gebukt gaat onder armoede en is geplunderd van grondstoffen en arbeidskrachten om zo de ontwikkeling van het Chinese kapitalisme te voeden. Dit is vooral het geval met de massale migratie van de jongere generatie om als arbeiders in de Chinese steden te werken. Volgens de Wereldbank leven meer dan 70 miljoen mensen op het platteland van minder dan één Amerikaanse dollar per dag. Kinderopvang en voorschoolse voorzieningen worden in China meestal particulier gerund en zijn duur. Slechts ongeveer een vijfde van de kinderopvang wordt door de lokale overheid gerund. Voor de meeste gezinnen op het platteland bestaat kinderopvang gewoon niet.

    Veel dorpen worden alleen bevolkt door bejaarden en kinderen. Er zijn 60 miljoen ‘achtergebleven’ kinderen, die door migratie voor lange tijd van één of beide ouders gescheiden zijn. De meeste van de 280 miljoen Chinese interne migranten die actief zijn als fabrieks- en bouwarbeiders gaan één keer per jaar naar huis, naar hun dorpen. Dat doen ze voor de Chinese nieuwjaarsvakantie. Zoals de auteurs aangeven, is het op het platteland een alledaags beeld om een grootmoeder op het veld te zien werken met een baby op haar rug gebonden. “De baby wordt dicht bij de grootmoeder gehouden en is daar veilig en warm. Tegelijk is de baby urenlang geïmmobiliseerd waarbij het naar de achterkant van het hoofd van de oma staart zonder enige mentale stimulatie of sociale interactie.”

    30 miljoen woorden meer

    Soortgelijke problemen doen zich in elke kapitalistische samenleving voor. Amerikaans onderzoek heeft aangetoond dat baby’s in rijke gezinnen in de eerste drie levensjaren 30 miljoen woorden meer horen dan baby’s in arme gezinnen. De klassenkloof voor pasgeborenen is nog extremer in China. De armoede op het Chinese platteland – wat de auteurs “onzichtbaar” noemen – heeft een educatieve en economische tijdbom gecreëerd. Rozelle en Hell noemen dit “de grootste crisis waar China vandaag mee te maken heeft.”

    Volgens hun bevindingen “scoort minstens de helft van de kinderen in de plattelandsdorpen van China zo laag op cognitieve tests dat het onwaarschijnlijk is dat ze (zonder onmiddellijke interventie) ooit een volwassen IQ van boven de negentig zullen bereiken. IQ is zo geschaald dat een IQ van negentig of minder de drager in de laagste 16% van een normale bevolking plaatst.”

    Te ziek om te studeren

    De meeste mensen die bekend zijn met China weten dat het land nu een overwegend stedelijke samenleving is: bijna 65% van de bevolking woont in steden. Maar zoals Rozelle en Hell aangeven, wordt meer dan 70% van de kinderen geboren met een hukou van het platteland. Dit is China’s apartheid-achtige registratiesysteem, dat de bevolking verdeelt in stedelingen (“eerste klasse”) en plattelanders (“tweede klasse”). Dit onthutsende cijfer betekent dat meer dan tweederde van China’s toekomstige beroepsbevolking opgroeit met een enorme en systematische onderwijsachterstand. Volgens een studie in Centraal-China hadden plattelandsleerlingen in de vierde klas van de basisschool een achterstand van meer dan twee klassen op hun stedelijke medeleerlingen in wiskunde. In het boek wordt uitgelegd hoe de regering weliswaar miljarden in onderwijs heeft gestoken, waaronder de modernisering van de meeste plattelandsscholen, maar dat dit niet echt iets heeft opgelost omdat de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt. Het gaat niet alleen om nieuwe schoolgebouwen en hogere lonen voor de leerkrachten, maar ook om de gevolgen van generatiearmoede, demografische verstoringen en het ontbreken van zelfs maar elementaire sociale voorzieningen.

    Dit laatste is onlosmakelijk verbonden met de crisis in de ontwikkeling van kinderen en het onderwijs. “Eenvoudig gezegd, plattelandskinderen leren niet omdat ze ziek zijn,” leggen ze uit. Meer dan de helft van de Chinese baby’s op het platteland is ondervoed, ontdekten Rozelle’s onderzoeksteams, terwijl meer dan 30% van de kinderen in de klassen vier tot en met acht problemen heeft met hun gezichtsvermogen maar geen bril heeft. Dit is twee tot drie keer zoveel als het percentage in andere landen.

    Kapitalistische restauratie

    Een derde en misschien nog wel schokkender ‘onzichtbare epidemie’ die door de auteurs is geïdentificeerd, is de prevalentie van darmwormen bij plattelandskinderen. In de Guizhou, één van de armste provincies, was 40% van de leerlingen in plattelandsbasisscholen besmet met parasitaire darmwormen. Zo bleek uit een onderzoek op provinciaal niveau in 2013. Vergelijkbare percentages van 40% of hoger werden gemeld in plattelandsgebieden van Sichuan, Fujian, Hunan en Yunnan. Wormen leiden tot ondervoeding, duizeligheid en een verminderde lichamelijke en cognitieve ontwikkeling. In China was het tot de jaren 1980 zo dat schoolkinderen tweemaal per jaar op school werden ontwormd met behulp van medicijnen. Maar dit is stopgezet. Hoewel de auteurs dit niet vermelden, is de timing opvallend: één van de vele voorbeelden van de gevolgen van de kapitalistische restauratie en de ineenstorting van de gezondheidszorg en sociale voorzieningen op het platteland die daarmee gepaard ging.

    Terwijl het opleidingsniveau van de stadsbevolking van China even goed of beter is dan dat van de VS en andere westerse landen, raken studenten op het platteland – de meerderheid – achterop. Dit betekent dat slechts 12,5% van de Chinese beroepsbevolking een universitaire opleiding heeft genoten en slechts 30% de middelbare school heeft afgemaakt, volgens de nationale microtelling van 2015. Daarmee ligt China fors achter op alle andere midden-inkomenslanden, waaronder Mexico, Thailand en Zuid-Afrika. In het boek wordt gewaarschuwd dat dit zwarte gat in het onderwijs de ambitie van het Chinese regime om de status van geavanceerde economie te bereiken, kan doen mislukken.

  • Schandaal met geketende vrouw in Jiangsu wijst op omvang van mensenhandel in China

    Eind januari werd op Douyin (het Chinese TikTok) een video geplaatst van een geketende moeder van acht kinderen. Binnen enkele dagen werd de video meer dan 3 miljard keer bekeken en trok hij tien keer meer online verkeer dan de Olympische Winterspelen van Beijing.

    Door Adam N Lee, chinaworker.info

    De korte video die op 28 januari werd gepost en al snel door de censoren werd verwijderd, heeft China op zijn grondvesten doen schudden. De zaak van de vrouw van middelbare leeftijd, in de media nu bekend als “Xiaohuamei”, die geketend aan haar nek te zien was in een ijskoude schuur in een dorp in het district Feng in de provincie Jiangsu, heeft meer wendingen genomen dan een misdaadfilm in Hongkong. Ondanks herhaalde pogingen van plaatselijke regeringsfunctionarissen om zichzelf uit de problemen te liegen, heeft de schokkende wreedheid waarvan “Xiaohuamei” het slachtoffer is geworden een tsunami van verontwaardiging teweeggebracht.

    “Als we vandaag onze stem niet verheffen, kan iedereen van ons worden zoals die moeder van acht kinderen [uit het district Feng],” was een typisch commentaar onder de vele miljoenen online berichten. De zaak bracht één van China’s open geheimen aan het licht: de handel in vrouwen en kinderen is nog steeds wijdverbreid in het achterland van China, waar een enorme genderkloof – te weinig vrouwen – een ‘markt’ voor vrouwen heeft gecreëerd.

    Selectieve abortussen op basis van gender

    Sinds 1980 zijn er dertig miljoen mannen meer geboren dan vrouwen, als gevolg van het strenge één-kind-beleid. Dat beleid werd uiteindelijk in 2016 afgeschaft. Mannelijke kinderen krijgen traditioneel de voorkeur boven vrouwelijke omdat zij ‘de familielijn voortzetten’. Een studie uit 2019 van wereldwijde bevolkingsgegevens door de Nationale Universiteit van Singapore concludeert dat selectieve abortussen ertoe hebben geleid dat er de afgelopen vijftig jaar minstens 23 miljoen minder meisjes zijn geboren, waarbij China verantwoordelijk is voor de helft (51%) van het totaal.

    De benarde situatie van jonge vrouwen en meisjes (meestal tussen 14 en 30 jaar) uit arme plattelandsgemeenschappen die worden ontvoerd, het hele land door worden gesmokkeld, verkocht, verkracht, geslagen en gedwongen om kinderen te krijgen en te ‘trouwen’, maakt de achtergestelde positie van de Chinese vrouw in het algemeen duidelijk. De patriarchale en seksistische structuren en vooroordelen zijn niet verdwenen, ze worden zelfs versterkt door autoritair bewind en kapitalistisch beleid.

    De video van “Xiaohuamei” was blijkbaar nooit bedoeld als een aanklacht. De film richtte zich op de echtgenoot die in zijn eentje acht kinderen opvoedt in een arme gemeenschap, en was bedoeld om donaties aan liefdadigheidsinstellingen los te krijgen. De camera stuit vervolgens op de vastgeketende vrouw, die lijdt aan een psychische stoornis en geneigd is tot geweld, aldus de video. Binnen enkele uren werd de video in een collectief ‘WTF-moment’ verreweg het grootste gespreksonderwerp op de sociale media van China, waardoor de Olympische Winterspelen van Beijing naar de achtergrond werden verdrongen. Op het net wilde iedereen weten wat er aan de hand was en vroegen velen zich af in hoeverre de regering, de politie en de sociale diensten hierbij betrokken waren.

    De lokale overheden van het district Feng en de stad Xuzhou gaven in de daaropvolgende drie weken vier verklaringen uit in een poging om de publieke verontwaardiging te temperen. Elk van deze verklaringen bevatte opzettelijk misleidende informatie. In de eerste drie verklaringen werd mensenhandel uitgesloten. Ze beschreven de echtgenoot als een ‘modelouder’. In de vierde verklaring werd toegegeven wat iedereen al wist, namelijk dat “Xiaohuamei” een slachtoffer van mensenhandel was. De echtgenoot werd samen met een aantal anderen gearresteerd wegens “illegale detentie.”

    Acht kinderen

    Op het net vroegen Chinezen zich af hoe het mogelijk was dat een vrouw acht kinderen kon baren, wat zelfs vandaag illegaal is onder het minder restrictieve drie-kind-beleid. De feiten die uiteindelijk aan het licht kwamen, bewezen zonder enige twijfel dat de plaatselijke autoriteiten, de politie, het bureau voor gezinsplanning en de rechtbank die een huwelijksakte afgaf hoewel een van de partijen als ‘geestesziek’ was geclassificeerd, allemaal medeplichtig waren.

    Als slachtoffer van mensenhandel was er voor “Xiaohuamei” een nieuwe identiteit gekocht om het voor familieleden of activisten tegen mensenhandel moeilijk te maken haar op te sporen. Dit is normaal in gevallen van mensenhandel en het is onmogelijk zonder officiële medewerking. De poging van de lokale overheid om de zaak in de doofpot te stoppen werd onderuitgehaald door de ene na de andere golf van online onderzoek – een massaal ‘kruisverhoor’ – waarbij de leugens stuk voor stuk doorprikt werden. Onafhankelijke onderzoeksjournalisten, die zware sancties riskeerden, groeven diep om documenten te vinden zoals de originele huwelijksakte, die de versie van de regering weerlegde. Feministische activisten kwamen uit andere regio’s van China om te proberen “Xiaohuamei” te bevrijden. Zij was tegen die tijd naar een ziekenhuis overgebracht en gediagnosticeerd met schizofrenie. “De wereld laat je niet in de steek. Je zusters komen eraan!” zeiden twee activisten die echter opgepakt werden en uit de regio verbannen werden.

    De media meldden vervolgens dat “Xiaohuamei” was geboren in de zuidwestelijke provincie Yunnan. Het tijdschema in de officiële verklaringen over hoe zij meer dan 2000 km verderop in de regio Feng terechtkwam, werd in diskrediet gebracht onder een bombardement van online kritiek. Uiteindelijk kwam eind februari de provinciale regering van Jiangsu tussenbeide in de zaak.

    Zij gaven een ‘definitieve’ verklaring uit waarin stond dat “Xiaohuamei” in 1998 uit haar geboortedorp was ontvoerd en ten minste drie keer was verkocht voor een gedwongen huwelijk. Zeventien plaatselijke ambtenaren in het district Feng werden gestraft voor wangedrag en plichtsverzuim, zeiden ze. Het hoofd van de CCP (de zogenaamde Communistische Partij) op het districtsniveau, Lou Hai, werd uit zijn functie ontheven, samen met het hoofd van het districtsbestuur, Zheng Chunwei.

    ‘Stabiliteit’ is de prioriteit

    DNA-tests bevestigen echter niet het officiële verhaal dat “Xiaohuamei” een meisje is dat uit Yunnan is ontvoerd. Op het internet zijn andere theorieën opgedoken en het wantrouwen tegenover de officiële verklaringen is torenhoog. Net als in andere gevallen is de standaardmethode van het CCP-regime om alle bedreigingen voor de stabiliteit te stoppen in plaats van de onderliggende oorzaken aan te pakken. Toen de “twee zittingen” (Lianghui) van het Nationale Volkscongres en de Politieke Raadgevende Conferentie van het Chinese volk op 4 maart met hun jaarlijkse bijeenkomst begonnen, kregen de provinciale leiders van Jiangsu de opdracht de brand te blussen.

    Het is een standaardprocedure om een paar CCP-functionarissen en lokale afdelingen te straffen om de woede van de massa te temperen. Maar de zwaarste straffen zijn weggelegd voor klokkenluiders en activistische journalisten wier onderzoek heeft geholpen om het schandaal aan het licht te brengen. Op 21 februari werd het dorp in het district Feng afgegrendeld met wegversperringen en soldaten.

    Het schandaal in het district Feng is “slechts het topje van de ijsberg.” De handel in en verkoop van vrouwen voor een ‘huwelijk’ is geen op zichzelf staand geval, maar een landelijk gebruik, dat technisch gezien illegaal is, maar door de overheid in aanzienlijke mate wordt getolereerd. Xuzhou is van oudsher een belangrijk centrum voor mensenhandel. “Bijna 6.000 vrouwen werden ontvoerd en verkocht aan het gebied van de stad tussen 1985 tot 1988,” meldde Caixin. Tegenwoordig worden er in China, ondanks periodieke politie-acties, nog steeds 20.000 gevallen van mensenhandel per jaar gemeld.

    Slachtoffers, meestal uit de armere zuidwestelijke provincies, worden verkocht in rijkere provincies met een groter gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen, zoals Jiangsu, Zhejiang, Fujian, Shandong en Anhui, volgens een studie uit 2005 van de Zhejiang Academy of Social Science.

    Ouders die een vrouw voor hun zoon kopen, zoals in het geval van “Xiaohuamei” lijkt te zijn gebeurd, kunnen rekenen op bescherming en steun van de plaatselijke autoriteiten en de traditionele clanstructuren die op het Chinese platteland nog steeds machtig zijn. “Zelfs sommige familieleden en vrienden van wetshandhavers hebben vrouwen gekocht,” vertelde een in Shanghai gevestigde advocaat aan de South China Morning Post.

    Deze krant citeerde ook een voormalig officier van justitie: “De dorpelingen hadden niet het legale bewustzijn, ze dachten over het algemeen dat het heel normaal was om een vrouw te kopen.” Vrouwen die probeerden te ontsnappen, werden meestal geslagen, zei hij.

    Het kopen van een vrouw is sinds 1997 strafbaar, maar er is wijdverbreide kritiek dat de wetten te mild zijn, waarbij veel lokale autoriteiten duidelijk medeplichtig zijn aan deze criminele activiteiten. Deze afschuwelijke vrouwenhandel kan niet simpelweg worden toegeschreven aan de ‘achterlijkheid’ van het platteland. Het is de plattelandsbevolking van China die het zwaarst te lijden heeft onder de kapitalistische restauratie, door langdurige scheiding van gezinnen, een uittocht van jongeren om werk te vinden in de steden, waaronder de meeste jonge vrouwen, plus de tragedie van ‘achtergelaten’ kinderen die hun ouders bijna nooit meer zien – naar schatting 60 miljoen van hen op dit moment.

    Hukou-systeem

    Het rigide hukou-systeem, een vorm van apartheid die de “twee China’s” – rijke stadsbewoners en arme dorpelingen – wettelijk scheidt, is een andere oorzaak van dit probleem. In het algemeen gaan jonge plattelandsvrouwen op zoek naar een echtgenoot met een hukou in de stad om te ontsnappen. In sommige dorpen is de verhouding tussen jonge mannen en vrouwen tien tegen één.

    Door het feminisme en alle pogingen van vrouwen om zich te organiseren en voor hun rechten te vechten te vervolgen, en door een venijnig kapitalistisch beleid te voeren dat de demografische crisis verergert en de seksistische attitudes versterkt, heeft de CCP geen antwoorden. De vrouwenhandel in China is de facto gelegaliseerd, niet alleen vanwege de enorme winsten die ermee worden gemaakt, maar ook omdat het door de regering wordt gezien als een manier om het acute gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen en het lage geboortecijfer te verlichten. Zonder een fundamentele verandering van het systeem, om de onderdrukking van klasse en gender op te heffen en de grote welvaartskloof tussen stad en platteland te overbruggen, zal een hardhandige aanpak van de mensenhandel, die Xi Jinping als een tijdelijke populistische maatregel kan lanceren, het probleem niet oplossen.

     

    “Tien jaar gevangenis voor het verhandelen van een panda, drie jaar voor een vrouw…”

    Andrea van ISA in Taiwan sprak op 6 maart tijdens een door ISA georganiseerde internationale bijeenkomst over socialistisch feminisme. Enkele uittreksels uit haar toespraak.

    De Chinese dictatuur probeert het feminisme uit te roeien. Er wordt hard opgetreden tegen feministische ideeën en webpagina’s. De regering van de zogenaamde Communistische Partij gebruikt extreem nationalisme en repressie. Zij zegt dat feminisme “anti-Chinees” is en deel uitmaakt van een Amerikaans plan om problemen in China te veroorzaken.

    Ook LGBTQ-mensen liggen onder vuur. Chinese functionarissen zeggen dat homoseksualiteit een westerse creatie is. De Amerikaanse tv-sitcom Friends, die in China erg populair is, wordt gecensureerd. Eén van de hoofdpersonen heeft bijvoorbeeld een kind wiens moeder lesbisch is. Maar niet in de Chinese versie. LGBTQ-mensen mogen niet op tv worden getoond.

    In februari werd China getroffen door het grootste politieke schandaal sinds het begin van de pandemie in 2020. Het gaat om het schokkende geval van een vrouw die aan haar nek was vastgeketend en werd vastgehouden in een ijskoude, vuile hut in het district Feng, in het oosten van China. Ze baarde acht kinderen en werd aan de ketting gelegd omdat ze ‘geestesziek’ was.

    Op 1 februari werd een TikTok-video van de geketende vrouw meer dan 3 miljard keer bekeken voordat hij door censoren werd geblokkeerd. Wekenlang overschaduwde deze zaak de Olympische Spelen van Peking met tien keer meer online berichten over de geketende vrouw dan over de Olympische Spelen. Groepen vrouwen probeerden het slachtoffer te gaan redden. Ze werden tegengehouden door de politie en sommigen werden gearresteerd. Deze zaak wekte massale woede op tegen de pogingen van de regering om de waarheid te verdoezelen.

    De huiveringwekkende waarheid is er een levendige handel is in vrouwen en meisjes in China. Zij worden ontvoerd en verkocht aan mannen om hun vrouw te worden, om verkracht te worden en baby’s te krijgen. De geketende vrouw had acht kinderen, wat illegaal is in China. Dit bewijst de samenspanning van de politie en de lokale overheid. In veel lokale gebieden zijn de Communistische Partij, de politie en de rechtbanken medeplichtig aan deze illegale vrouwenhandel. Volgens de Chinese wet krijg je tien jaar gevangenisstraf voor het verhandelen van een panda, maar slechts drie jaar voor het verhandelen van een vrouw.

    De vrouwenhandel is gegroeid door het tekort aan vrouwen in China. Er zijn 30 miljoen meer mannen dan vrouwen. De Communistische Partij heeft 36 jaar lang zeer strenge controle uitgeoefend op de voortplantingsrechten van vrouwen: de één-kind-politiek. Gedurende deze periode kregen jongens de voorkeur boven meisjes onder druk van seksistische patriarchale structuren en attitudes.

    Het hangt samen met het brutale herstel van het kapitalisme in China. Sociaal welzijn werd vernietigd door privatiseringen en gebrek aan financiering. De kapitalistische economie gaf babyjongens een hogere status: mannen krijgen immers betere banen en eigendomsrechten. Zeven miljoen selectieve abortussen werden uitgevoerd. Vrouwelijke foetussen werden geaborteerd. Deze economische en seksistische druk om mannelijke baby’s te krijgen, leidde tot de bevolkingscrisis.

    De heerschappij van de Communistische Partij van vandaag is een rechtse kapitalistische dictatuur, die het lichaam van vrouwen wil controleren. In de huidige context wil het regime hen dwingen om meer baby’s te krijgen. Het regime valt het recht op abortus aan door meer bureaucratie te creëren om abortussen op “niet-medische” gronden te beperken. Het wil het “traditionele gezin”, geleid door ‘mannelijke mannen’, versterken. Dit is een instrument van sociale en politieke controle.

    Het nieuwe drie-kind-beleid werd in 2021 door Xi Jinping gelanceerd om het aantal kinderen te verhogen. Maar het drie-kind-beleid verzwakt de status van vrouwen op de arbeidsmarkt. Bazen zijn nog minder bereid om vrouwen in dienst te nemen omdat ze niet willen betalen voor zwangerschapsverlof en kinderopvang.

    De echtscheidingswet van 2020 heeft geleid tot meer rechterlijke uitspraken waarbij echtscheiding wordt geweigerd. Het aantal echtscheidingszaken is vorig jaar met meer dan de helft gedaald. China was in de jaren vijftig veel armer dan nu. Maar het voerde een revolutionaire echtscheidingswet in die de gelijkheid tussen mannen en vrouwen vergrootte.

    De dictatuur van vandaag dient het kapitalisme. Ze versterkt veel van de ergste vormen van vrouwenonderdrukking. De massale woede over de vrouwenhandel in het district Feng toont de werkelijke stemming in de Chinese samenleving tegen slavernij en onderdrukking van vrouwen. Xi Jinping wil het feminisme vernietigen, maar dat is als het terugdraaien van de oceaan. Het zal mislukken. Ik ben Taiwanees. ISA in Taiwan betuigt haar volledige solidariteit met feministen in China tegen de onderdrukking. We strijden voor een socialistisch feminisme dat zich verbindt met de strijd van arbeiders en een einde maakt aan het seksistisch kapitalistisch systeem.

  • Xi Jinping speelt Russische Roulette

    “Iemand die niet bekend is met de plannen van zijn buren, moet geen allianties met hen aangaan.” Dit zijn de woorden van de legendarische militaire strateeg Sun Tzu meer dan 2000 jaar geleden. Xi Jinping heeft dit advies duidelijk niet opgevolgd toen hij bij de opening van de Olympische Winterspelen in Peking zijn historische ‘grenzeloze’ alliantie met Vladimir Poetin onthulde. Dit was slechts twintig dagen voordat de legers van Poetin Oekraïne binnenvielen.

    Door Vincent Kolo (Chinaworker.info)

    Er wordt druk gespeculeerd over wat Xi en zijn omgeving eigenlijk wisten van Poetins oorlogsplannen. Werden ze in het ongewisse gelaten? Dat lijkt onwaarschijnlijk. Heeft Xi, net als Poetin, ingezet op een snelle en overweldigende Russische militaire overwinning? Dat lijkt zeer aannemelijk. Wist Xi meer, maar heeft hij verzuimd de rest van de top van de CCP in te lichten? Dat is mogelijk. Hoe het ook zij, beide dictators hebben zich ernstig misrekend. En zulke fouten kunnen uiteindelijk hun greep op de macht bedreigen.

    Er is een nauwelijks verholen verdeeldheid in het regime van de CCP (de zogenoemde ‘Communistische’ Partij) en een aanzienlijke oppositie tegen de pro-Poetin-lijn van Xi, die tot op zekere hoogte wordt weerspiegeld in de tegenstrijdige boodschappen die uit Beijing komen. Zoals de ervaren China-analist Katsuji Nakazawa opmerkte zijn er meningsverschillen over de alliantie met Rusland binnen het zevenkoppige Permanent Comité van het Politburo, het leidende orgaan van de CCP: “De zeven zitten niet op dezelfde golflengte.” De verdeeldheid over de oorlog en het feit dat ook het economisch beleid van Xi deels op de helling is gezet, dreigen de interne machtsstrijd binnen de CCP aan te wakkeren.

    Dit komt voor Xi op het slechtst mogelijke moment nu hij “stabiliteit” zoekt in de aanloop naar het 20e Congres en zijn Poetin-achtige kroning tot levenslang dictator. De anti-Xi factie van de CCP onder leiding van de aftredende premier Li Keqiang, die wordt gesteund door delen van de kapitalisten en gepensioneerde ambtenaren, is te zwak om Xi ten val te brengen, maar hun verzet tegen Xi’s beleid is openlijker geworden. Om in zo’n acute crisisfase beleid te kunnen voeren, moet het regime van Xi nog dictatorialer en centralistischer worden. Dit creëert een vicieuze cirkel van instabiliteit.

    “Grote controverse”

    “China kan niet aan Poetin worden gebonden en moet zo snel mogelijk de banden verbreken,” schreef Hu Wei, een politicoloog verbonden aan het Counselor’s Office van de Staatsraad (de regering onder premier Li Keqiang). Hu’s essay werd tijdens de “twee zittingen” (NPC en CPPCC) begin maart op grote schaal verspreid onder de hoogste leiders, en werd vervolgens van het internet verwijderd en door censoren geblokkeerd. Dit document is belangrijk omdat het ongewoon scherpe kritiek levert op het standpunt van Xi, uiteraard niet met naam en toenaam, en omdat de ideeën die erin naar voren worden gebracht klaarblijkelijk aanzienlijke steun genieten onder de topambtenaren. Hu zegt dat de oorlog “grote controverse in China” heeft veroorzaakt en dat de meningen “verdeeld zijn in twee onverbiddelijk tegenover elkaar staande zijden.” Hij waarschuwt: “Er is nog een periode van een of twee weken voordat China zijn speelruimte verliest,” om zich van Rusland te distantiëren. “China moet vastberaden handelen.”

    Hu’s opmerkingen zijn de scherpste uiting tot nu toe van verdeeldheid binnen de Chinese heersende klasse over Xi’s nationalistische buitenlandse beleid, met de Xi-Poetin alliantie als het nieuwste en meest controversiële onderdeel ervan. Een aanzienlijk deel van het officiële CCP-leiding en de ermee verbonden kapitalistische belangengroepen zijn van mening dat de nationalistische lijn van Xi steeds meer contraproductief is geworden, de economie schaadt en het anti-China-verhaal van het VS-imperialisme versterkt. Nu Xi zijn persoonlijke stempel heeft gedrukt op de alliantie met Rusland, heeft het Chinese regime zichzelf in een hoek gedreven. Er zal hoogstens een verandering van toon zijn in plaats van inhoud. Poetin “de pas afsnijden”, zoals Hu Wei bepleit, zou een zware klap betekenen voor Xi’s imago van “sterke man”, dat de afgelopen tien jaar met veel toewijding is opgebouwd.

    Hoe groot de moeilijkheden voor Beijing worden, hangt ook af van het verloop van de oorlog. Een lange oorlog, die zich maanden voortsleept met toenemende bombardementen op belegerde steden, is een nachtmerriescenario voor de CCP en zou het standpunt van ‘nepneutraliteit’ onmogelijk maken. Een nog slechter scenario voor Xi Jinping zou de val van Poetin zijn, hetzij door een volksopstand hetzij door een paleiscoup, wat een schokgolf door China zou veroorzaken. Om deze redenen zal het regime van Xi, terwijl het probeert te manoeuvreren en te verdoezelen, zijn uiterste best doen om Poetin aan de macht te houden.

    De tegenstrijdige officiële ‘neutraliteit’ van het Chinese regime in deze oorlog heeft reeds schade toegebracht aan het gezag van Xi, die zich tracht voor te stellen als een nationalistische sterke man die het tegen de VS durft op te nemen. Naar buiten toe is de retoriek van de CCP ten aanzien van Biden vaag en diplomatiek en distantieert zij zich van Rusland, terwijl haar binnenlandse propaganda het nationalisme bevordert en sterk pro-Rusland is. Dit scherpe contrast is door een bepaalde laag van de massa opgemerkt, waardoor enerzijds Xi’s nationalistische propaganda wordt ondermijnd en anderzijds de hypocrisie van zijn imago van wereldomspannende “vredestichter” doorprikt wordt. Er is een “grote vertaalcampagne” georganiseerd, voornamelijk door overzeese Chinezen, om de arrogante nationalistische, racistische en seksistische commentaren van de door de staat gecontroleerde media en de sociale media in het Engels te vertalen. Deze campagne weerspiegelt de stemming van een laag Chinezen die walgen van de propaganda van de CCP.

    Truman-doctrine

    Voor Poetin en het Russische kapitalisme kan de Oekraïne-oorlog op één lijn worden gesteld met de rampzalige beslissing van het VS-imperialisme om Irak binnen te vallen in 2003. De VS onder Bush hebben het etno-politieke moeras waar ze in sprongen volledig onderschat. Poetin heeft alles verkeerd ingeschat, van de militaire capaciteiten van Rusland en de kracht van het Oekraïense verzet (hij laakt Lenins leer over de nationale kwestie en betaalt de prijs voor deze onwetendheid), tot de situatie in de wereld en de omvang van de reactie van het westerse imperialisme. Door zijn regime zo nauw en publiekelijk aan dat van Poetin te koppelen, heeft Xi Jinping China blootgesteld aan het risico van diplomatiek isolement en potentieel verwoestende economische kosten in de vorm van een versnelde westerse ontkoppeling. Dit kan gebeuren ongeacht of China officieel wordt bestraft met sancties als gevolg van zijn pro-Russische opstelling.

    ISA heeft uitgelegd dat de oorlog in Oekraïne alles heeft veranderd. De Financial Times, die namens het Westerse kapitalisme een strategie uitstippelt, beschrijft dit moment als “een geopolitiek scharnierpunt” en dringt er bij Washington op aan een nieuwe versie van de Truman-doctrine uit 1947 af te kondigen (die landen verdeelde in “voor” of “tegen” het VS-imperialisme). Op korte termijn heeft de invasie van Rusland de westerse kapitalistische regeringen gesterkt. Ze gaan over tot militarisering in de stijl van de “shock doctrine”, tot ongekende staatsinterventies in de financiële markten (de sancties tegen Rusland), en ze boeken veel meer succes boeken bij het verpakken van hun beleid als een verdediging van de “democratie” tegen de “autocratie”.

    De nieuwe Koude Oorlog tussen de VS en China, die zich al enkele jaren aan het ontwikkelen is, heeft sinds het begin van de Russische invasie dan ook een ‘Grote Sprong Voorwaarts’ gemaakt. Een snellere economische deglobalisering is nu onvermijdelijk. De invasie van Rusland heeft althans op korte termijn de interne verdeeldheid in het westerse kamp beperkt, tussen de EU enerzijds en het door de VS geleide Anglosfere blok anderzijds. De Japanse ex-premier Shinzo Abe heeft opgeroepen om Amerikaanse kernwapens in Japan te stationeren, terwijl Duitsland de op twee na grootste militaire geldschieter ter wereld wordt. De oorlog in Oekraïne heeft in één klap de overblijfselen van de wereldorde van na 1945 weggevaagd.

    Rampenkapitalisme

    Dit niveau van westerse cohesie is iets waar de Chinese diplomatie sinds de tijd van Obama en Trump hard aan heeft gewerkt om te voorkomen. De oorlog van Poetin heeft Biden’s strategie om een “democratische” imperialistische coalitie op te bouwen om China en Rusland terug te dringen enorm vergemakkelijkt. Xi’s de facto steun voor de Russische invasie heeft het voor het VS-imperialisme veel gemakkelijker gemaakt om onder de dekmantel van het conflict met Rusland een proxy-oorlog te voeren tegen China, als zijn belangrijkste langetermijndoelwit. De aard en de omvang van de Westerse sancties tegen Rusland zijn een cruciaal onderdeel van deze proxy-oorlog.

    De sterke escalatie van het conflict met Rusland is onlosmakelijk verbonden met het conflict tussen de VS en China. Biden heeft aangedrongen op een sterker bondgenootschap met Europa, vooral via de NAVO, en heeft daarmee het isolationistische “America First”-beleid van Trump omgekeerd. Het doel is China te isoleren in de internationale politiek en de druk op China op te voeren in de betwiste gebieden in de Indo-Pacific, zoals de Zuid-Chinese Zee en Taiwan. Op lange termijn is Azië voor het VS-imperialisme van strategisch groter belang dan Oekraïne en Oost-Europa. Dit alles betekent dat de oorlog in Oekraïne een voorbode is van verdere wereldwijde conflicten die zich in de toekomst zullen ontwikkelen.

    Socialisten verzetten zich tegen de Russische invasie en de imperialistische agenda’s van Poetin aan de ene kant, maar ook tegen die van de NAVO en het VS-imperialisme aan de andere kant. De afschuwelijke benarde toestand van het Oekraïense volk is een waarschuwing voor de verschrikkingen die de mensheid te wachten staan onder het ‘rampenkapitalisme’, dat naast de ineenstorting van het klimaat en dodelijke pandemieën nu ook het schrikbeeld opwerpt van militaire conflicten tussen kernmachten. We wijzen op de heroïsche anti-oorlogsprotesten in Rusland en de noodzaak van internationalisme van de werkende klasse, in de eerste plaats in solidariteit met de Oekraïense massa’s, gekoppeld aan strijd tegen het militarisme en asociale beleid van alle kapitalistische regeringen.

    De acties en uitspraken van alle imperialistische machten zijn cynisch en oneerlijk. Poetin ontkent op flagrante wijze het recht van Oekraïne om als natiestaat te bestaan. Wang Yi vertelt de wereld dat China “sterk voorstander is van het respecteren en beschermen van de soevereiniteit en territoriale integriteit van alle landen,” maar de Chinese media zenden alleen Russische verslagen van het conflict uit en weigeren het woord “invasie” te gebruiken. Biden, Johnson en Scholz worden niet gedreven door bezorgdheid voor het Oekraïense volk, maar door het behalen van maximaal geopolitiek voordeel uit Poetins problemen. Jaren van politiek gemanoeuvreer door de VS en de NAVO, met de rechtse kapitalistische regering van Oekraïne als nuttige pion, hebben bijgedragen tot het zaaien van oorlogszucht. Nu is de NAVO bereid te “vechten tot de laatste Oekraïner”, juicht zij de moed van het verzet toe, maar probeert zij het conflict te lokaliseren en in te dammen – zoals blijkt uit de saga van de “ongewenste” Poolse gevechtsvliegtuigen.

    China als supermacht

    Dit is de ernstigste internationale crisis voor het CCP-regime sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie en de stalinistische dictaturen in Oost-Europa dertig jaar geleden. Dit is de eerste dergelijke crisis met China als de op één na grootste supermacht, die de VS op de voet volgt als imperialistische macht met mondiale invloedssferen, gigantische bedrijven en enorme investeringen die verdedigd moeten worden. In 1992 behoorde China niet eens tot de tien grootste economieën ter wereld. Het was een toeschouwer met een laag profiel die zich concentreerde op zijn eigen interne problemen (het voltooien van het herstel van het kapitalisme na het neerslaan van de massale opstand van 1989). Vandaag is China, als tweede grootste economie, veel meer geïntegreerd in het mondiale financiële en handelssysteem dan Rusland, de elfde grootste economie. Voor het Chinese kapitalisme is de dreiging van uitsluiting van de westerse markten door sancties veel groter dan voor Rusland.

    Socialisten verzetten zich tegen de sancties, die een instrument zijn van het financieel kapitaal in de machtigste kapitalistische staten en die in de toekomst tegen arbeiders en de socialistische strijd kunnen worden gebruikt. In Hongkong en Xinjiang heeft ISA zich verzet tegen de westerse sancties, met de waarschuwing dat deze geen einde zouden maken aan de Chinese staatsrepressie, maar eerder de massale strijd zouden verzwakken en demobiliseren. De sancties tegen Rusland zijn onmetelijk veel krachtiger. Ons verzet is echter niet gebaseerd op de intensiteit van de sancties, maar eerder op de vraag welke klasse deze macht hanteert, om welke doelen te bereiken.

    5,5 procent groei van het BBP?

    Terwijl Oekraïne brandt, zal China enorme economische verliezen lijden, zelfs als de diplomatieke acrobatie van de CCP (die de vrede met woorden steunt en Poetin met daden beschermt) het land weet te beschermen tegen de sancties van de VS en het Westen. China is ‘s werelds grootste olie-importeur en importeert 70 procent van zijn olie en 40 procent van zijn gas. De olieprijzen zijn in 2021 al met 60 procent gestegen en de prijs van olie is met 11 procent gestegen sinds het Russische leger Oekraïne is binnengetrokken. Een toenemend gebruik van steenkool en een nog snellere vernietiging van het klimaat zullen het gevolg zijn.

    De Chinese minister van Landbouw waarschuwde in maart dat de tarweoogst van dit jaar “de slechtste uit de geschiedenis” zou kunnen zijn als gevolg van hevige regens. Het land zal zijn invoer met ongeveer 50% moeten verhogen, terwijl de tarweprijzen sinds de invasie wereldwijd met 50% zijn gestegen tot recordhoogten. Rusland en Oekraïne zijn samen goed voor een kwart van de wereldwijde tarwe-export, maar door de sancties en de oorlog is deze aanvoer van de wereldmarkten afgesneden. De torenhoge voedselprijzen dreigen in veel ontwikkelingslanden tot massale honger en “broodrellen” te leiden.

    De dreiging van secundaire sancties – meegesleurd worden in het door de VS geleide sanctieweb dat rond Rusland is gesponnen – kan echter de zwaarste slag aan de Chinese economie toebrengen, zeker op een ogenblik van teruglopende binnenlandse groei. Op het Nationale Volkscongres van 5 maart heeft de regering een BBP-doelstelling van 5,5% voor 2022 bekendgemaakt, de laagste doelstelling in bijna drie decennia. De meeste economen betwijfelen of dit doel kan worden gehaald. Het cijfer lijkt meer een “aankondiging om vertrouwen te wekken” dan een echt streefcijfer. Het IMF voorspelt samen met anderen een groei van 4,8% dit jaar, maar als de regering iets lager dan 5% had goedgekeurd, zou dat een nederlaag zijn geweest, met reële gevolgen.

    Zelfs zonder de gevaarlijke economische gevolgen van de oorlog had de Chinese economie te kampen met ernstige problemen: de langzame ineenstorting van de vastgoedsector, de stijgende werkloosheid, de comateuze consumentenbestedingen en de ontwrichting van de bevoorradingsketens als gevolg van de lockdowns die in hele steden worden opgelegd om de verspreiding van Omicron tegen te gaan. Het regime van Xi is vastbesloten zijn “dynamisch nul-Covid”-beleid voort te zetten, ondanks het feit dat deze methode mislukt is in Hongkong, dat nu meer dan een miljoen gevallen van Covid heeft en het hoogste sterftecijfer per hoofd van de bevolking van alle landen in de pandemie. Morgan Stanley voorspelt nulgroei in het eerste kwartaal als gevolg van Omicron. China’s belangrijkste motor van de economische groei, de huizenmarkt, krimpt al zes maanden in (zowel wat de prijzen als de verkoopvolumes betreft), ondanks een bocht van de regering waarbij de kredietcontroles werden versoepeld, het monetaire beleid werd versoepeld en de plannen voor een onroerendgoedbelasting, waarvoor Xi zich sterk had gemaakt, werden opgegeven.

    De CCP had de oorlog van Poetin niet verwacht of gepland. De precieze redenen waarom het regime van Xi op zo’n cruciaal moment in de Chinees-Amerikaanse Koude Oorlog de aandacht volledig verloor, onthullen veel over de zwakke punten en interne tegenstrijdigheden van het regime. De eerste uitbraak van Covid-19 in Wuhan, de massale opstand in Hongkong in 2019, de handelsoorlog van Trump in 2018 – Xi werd elke keer overrompeld. In het licht van wat er sindsdien is gebeurd, komt het 5.000 woorden tellende gezamenlijke communiqué van 4 februari, waarin een verbeterd strategisch partnerschap met Rusland werd aangekondigd – “meer dan een alliantie” in Xi’s woorden – tegen een hoge prijs voor Xi. Het was eerder de Chinese leider dan Poetin die het initiatief nam voor de nieuwe overeenkomst, vooral om zijn eigen gezag op te krikken op het podium van de Olympische Winterspelen van Beijing, die grotendeels werden gemeden of geboycot door wereldleiders (slechts 21 namen deel, vergeleken met 68 in 2008). Voor Xi, die zich volledig richt op de uitbreiding van zijn heerschappij tijdens het 20e Congres later dit jaar, waren de Olympische Spelen het equivalent van een verkiezingsbijeenkomst in een burgerlijke democratie – één en al vuurwerk en patriottisme.

    “Als twee broers”

    “Het is veelzeggend dat de hoogste leiders het strategische partnerschap van de twee naties voorstellen als ‘rug-aan-rug’, wat betekent dat de twee landen, net als twee broers, op de andere rekenen om hen in de rug te dekken,” merkte de Global Times van de CCP op (13 februari). Dergelijke retoriek is niet goed verouderd. China’s diplomaten proberen zich nu in bochten te wringen om te voorkomen dat zij als “medeplichtige” van Poetin worden getroffen door westerse sancties. De overeenkomst van 4 februari bevat niet zo veel nieuwe inhoud – wat herverpakking en uitbreiding van bestaande energie- en technologie-overeenkomsten tussen de twee landen. Het doel was vooral berichtgeving: een gemeenschappelijk front tegen de VS. Maar nu Poetin de grootste Europese oorlog in 80 jaar ontketent, was de zet van Xi spectaculair slecht getimed.

    Xi gokte erop dat zijn regime baat zou hebben bij de militaire spanningen in Europa, die de regering-Biden zouden dwingen haar aandacht te verleggen van de Indo-Pacific en China. Net als Poetin heeft Xi waarschijnlijk ingecalculeerd dat de verdeeldheid tussen het VS-imperialisme en de EU, met name Duitsland, groter zou worden. Bovendien liet hij zien dat de twee dictators geen ‘broeders’ zijn en dat hun alliantie er eigenlijk één van tactisch gemak is. Xi zag voordelen in de toegenomen afhankelijkheid van Rusland van China als dominante partner, een omkering van de situatie in de Koude Oorlog van de jaren vijftig, toen China als stalinistische dictatuur zeer sterk de ondergeschikte partner van de Sovjet-Unie was. Als Poetins agressieve diplomatie en dreigementen tegen Oekraïne waren geslaagd en alleen op protesten van het westerse kapitalisme hadden gestuit (zoals het geval was met Xi’s hardhandige optreden in Hongkong), zou dat de plannen van de CCP met Taiwan een impuls hebben gegeven.

    Om deze redenen, of Xi nu volledig op de hoogte was van de plannen om Oekraïne binnen te vallen of niet, zal hij wellicht hebben genoten van een situatie waarin China toekeek terwijl Poetin problemen veroorzaakte voor het Westen. Op 24 februari veranderden al deze vermeende pluspunten echter in minpunten.

    Xi riskeert de Chinese leider te worden die “Europa heeft verloren.” Pogingen om door middel van handelsdiplomatie en het prijzen van Europa’s “soevereiniteit” de EU, en vooral Duitsland, met zijn grote afhankelijkheid van de Chinese economie, los te weken van Biden’s anti-China strategie, zijn een belangrijk kenmerk geweest van de Chinese diplomatie. Dit stuitte het afgelopen jaar op ernstige tegenslagen (de ineenstorting van de CAI-deal, Xinjiang-sancties, het aftreden van Angela Merkel, het “Litouwse incident”) maar de Oekraïne-oorlog en China’s relatie met Poetin zouden de laatste nagel aan de doodskist kunnen worden. Het VS-imperialisme werkt daar natuurlijk actief aan, met veel meer succes in de schaduw van de oorlog.

    Imperialistische verdeeldheid

    Biden’s gesprek met Xi Jinping op 18 maart was deels geënsceneerd voor Europese oren – waarbij beide presidenten hun opmerkingen op maat maakten voor Brussel en vooral Berlijn. Biden waarschuwde voor “consequenties” als China militaire steun aan Rusland zou verlenen, of het land zou helpen bij het omzeilen van westerse sancties, en beweerde over inlichtingenrapporten in die zin te beschikken. De VS leggen dus in feite een “rode lijn” voor China vast, en verhogen de druk op Europa om deze te steunen. De ernstige gevolgen van de sancties in Rusland maken deze dreiging voor Beijing zeer reëel.

    De EU is al verdeeld over het verscherpen van de sancties tegen Rusland. Een EU-diplomaat vertelde de Times dat zich drie kampen hebben gevormd. Er zijn de hardcore zogenaamde “sanctionistas” zoals Polen en de Baltische staten, die het dichtst bij de oorlog staan en het meeste risico lopen op een militaire escalatie. Zij zijn voor nog strengere sancties, zoals een totaal verbod op de Russische export van energie. Aan de andere kant staan de “contra’s”, Duitsland gesteund door Italië, Hongarije, Griekenland en Bulgarije, die zich verzetten tegen strengere sancties. En dan is er nog de rest.

    Deze interne verdeeldheid komt grotendeels overeen met eerdere verdeeldheid over China – het Hongarije van Orban zit in het pro-China kamp, net als van oudsher Duitsland (China was goed voor 38 procent van de verkoop van Duitse autobedrijven in 2021), terwijl aan de andere kant Litouwen verwikkeld is in een ‘David vs. Goliath’ strijd met China die vorig jaar uitmondde in een bredere handelscrisis. De oorlog in Oekraïne heeft diep ingegrepen in het “Belt and Road”-initiatief (BRI). Net als de sancties en andere gevolgen van de oorlog, kan de schade blijvend zijn en nog lang na de oorlog aanhouden. Oekraïne is een belangrijk BRI-land, net als Rusland natuurlijk. Polen, Hongarije, Roemenië en Slowakije zijn BRI-leden die Oekraïne steunen, terwijl BRI-lid Belarus in de oorlog aan de kant van Rusland staat. Hoe ironisch dat de CCP de BRI heeft opgezet als een kracht voor ‘vrede en samenwerking’.

    Dit zal Beijing dwingen tot een ingrijpende herevaluatie van de BRI als geheel, die al met aanzienlijke problemen, vastgelopen projecten en geschillen te kampen had, als gevolg van de groeiende schuldencrisis in veel BRI-landen. In Oost-Europa staan miljarden dollars aan Chinese investeringen nu op de tocht door de oorlog van Poetin, met alleen al in Oekraïne voor bijna 3 miljard dollar aan bouwprojecten. China’s 17+1 groep van Oost-Europese landen, een forum voor Chinese investeringen dat overlapt met de BRI, kan ook uiteenvallen. Litouwen heeft de groep vorig jaar verlaten, en de dominante Westerse machten binnen de EU hebben de 17+1 groep altijd beschouwd als een Chinese binnendringer in hun ‘achtertuin’. Dit zou kunnen leiden tot een krachtiger verzet tegen China en druk op de kleinere nationale “schaakstukken” om hun banden met de groep te verbreken.

    Taiwan en Oekraïne

    De toekomst van Taiwan is verbonden met het conflict in Oekraïne, maar niet op de manier die Xi Jinping oorspronkelijk voor ogen stond. De Chinese diplomatie heeft er altijd op gehamerd dat Oekraïne en Taiwan “niet hetzelfde” zijn, waarbij zij zich concentreert op kwesties van wettigheid en “soevereiniteit”, die, zoals Poetin heeft aangetoond, uiteindelijk geen barrière vormen tegen een hongerig kapitalistisch regime. Taiwan is geen “land” zegt de CCP, terwijl ze het met Poetin oneens is over de vraag of Oekraïne dit onderscheid verdient.

    De houding van socialisten wordt gevormd door veel fundamentelere overwegingen: nationaal bewustzijn (dat zowel in Oekraïne als Taiwan duidelijk van toepassing is), democratische aspiraties, angst voor autoritair bewind en militaire agressie. Onder het systeem van kapitalisme en imperialisme zitten de massa’s van beide landen helaas gevangen tussen grotere machten wier agenda’s de verwezenlijking van echte vrede of democratie uitsluiten. Meer over het conflict in Taiwan, zie het artikel: “Komt er een oorlog in Taiwan?” (zie: https://nl.marxisme.be/2021/09/05/komt-er-een-oorlog-om-taiwan/)

    Xi Jinping geloofde misschien dat het Oekraïne-conflict hem zou versterken in de Straat van Taiwan door Amerikaanse militaire middelen naar Europa af te leiden en door grotere druk op Japan uit te oefenen via zijn alliantie met Rusland. Mogelijk hoopte hij dat bij een snelle en overtuigende Russische overwinning het Westen zou worden ontmaskerd als een papieren tijger. Dit is niet gebeurd. Eerder gebeurt het omgekeerde en Xi’s strategie van ‘hereniging’ met Taiwan lijkt problematischer dan ooit. Dit betekent echter niet dat een Taiwan-oorlog of een Chinese aanval op lange termijn uitgesloten is, zoals sommigen ten onrechte denken. Tot die laatsten behoort een kleine groep die vorig jaar ISA in Taiwan verliet, die de dreiging van een Chinese militaire actie nu afdoet als “bluf” en vanuit die naïeve conclusie niet langer de noodzaak ziet om de onafhankelijkheidsstrijd te koppelen aan het socialisme en gezamenlijke strijd met de arbeidersklasse in China.

    De miserabele uitvoering van Poetins invasie tot nu toe, en de mogelijk zware Russische verliezen (onbevestigd), moeten de hardliners in het Volksbevrijdingsleger wakker schudden en duidelijk maken dat een aanval op Taiwan wel eens slecht kan aflopen. Het Russische leger is veel meer gehard in de strijd dan dat van China, en een invasie over land in Oekraïne is eenvoudiger dan een aanval over zee op Taiwan, die volgens militaire deskundigen minstens even moeilijk zou zijn als de landingen in Normandië in 1944. Xi Jinping zal geen oorlog riskeren tenzij hij zeker is van de overwinning, omdat een militaire nederlaag het einde van zijn regime zou kunnen betekenen. Maar Poetin was ook vol vertrouwen. Daarom zal de oorlog in Oekraïne zorgen voor twijfels en een belangrijke strategische herevaluatie in Chinese militaire kringen.

    Als Poetin van plan is om Oekraïne te bezetten, een doel dat vandaag steeds minder realistisch lijkt, zullen de VS en de NAVO waarschijnlijk reageren door een rechtse Oekraïense opstand te financieren. Dit zou er, na verscheidene jaren en tegen een verwoestende menselijke prijs, in kunnen slagen de vastberadenheid van Moskou te verzwakken, maar ook de neiging hebben de echte massastrijd te doorkruisen en te doen ontsporen. Ook dit scenario zou ongemakkelijke vragen oproepen bij de Taiwan-haviken van de CCP. Zelfs in de veronderstelling dat het Volksbevrijdingsleger een succesvolle invasie van Taiwan kan uitvoeren, zou de controle over een eiland waarvan de 23 miljoen inwoners in overgrote meerderheid niet door Beijing geregeerd willen worden, na verloop van tijd leiden tot uitputting en desintegratie van de bezettingsmacht.

    Toenemend nationalisme

    De opleving van het nationalisme aan beide zijden van de Straat van Taiwan maakt de situatie nog onstabieler. De toegenomen vrees in Taiwan dat de agressie van Poetin zijn ‘beste vriend’ Xi ertoe kan aanzetten het eiland aan te vallen, heeft de steun voor de DDP-regering van Tsai-Ing Wen en haar pro-VS-doctrine inzake militarisering versterkt.

    Uit een opiniepeiling van de Taiwan International Strategic Study Society van maart bleek dat 70,2% van de Taiwanezen “bereid is ten strijde te trekken” om het eiland tegen China te verdedigen, vergeleken met slechts 40,3% in een peiling van december. Net als andere regeringen gebruikt de DDP de crisis om “nationale eenheid” te creëren als middel om de klassenstrijd te smoren, en om aan te dringen op meer pro-kapitalistische handelsovereenkomsten met de VS en Japan in ruil voor hun “bescherming”. Tsai wil ook de wapenuitgaven verhogen en de dienstplicht verlengen.

    Aan Chinese zijde is het luidruchtige online-nationalisme, dat tegenwoordig ook verweven is met Poetinverering en steun voor Rusland, jarenlang door de CCP gecultiveerd, maar nu dreigt het uit de hand te lopen. De online nationalisten, waarvan sommigen dicht bij het fascisme staan, zijn zo fel en zelfverzekerd geworden dat hun venijn niet langer alleen gericht is tegen homoseksuelen, feministen, Taiwanese ‘separatisten’ en Hongkongers, maar zelfs tegen voormalige topnationalisten van de CCP, zoals het geval was met de voormalige redacteur van de Global Times, Hu Xijin, die vorig jaar is opgestapt. Het wordt steeds moeilijker voor Beijing om met deze nationalistische druk om te gaan, omdat het land het risico loopt nog meer ‘speelruimte’ te verliezen en zo nodig een pragmatischer buitenlands beleid te kunnen voeren.

    Voor de arbeidersklasse in Azië, Europa en de rest van de wereld opent de oorlog in Oekraïne de deur naar een nog gevaarlijker en tumultueuzer periode van kapitalistische wanorde. Om een einde te maken aan deze en toekomstige oorlogen moet de arbeidersklasse afrekenen met het kapitalisme en het imperialisme. Betogen en zich organiseren tegen de oorlog is een goed begin, maar het is op zichzelf niet genoeg. De situatie vereist meer dan oproepen en druk uitoefenen op regeringen om hun beleid te veranderen. Het vereist dat de arbeidersklasse haar gebrek aan organisatie, haar gebrek aan stem, haar gebrek aan macht overwint. De taak om opnieuw een krachtige socialistische arbeidersbeweging tegen kapitalisme en militarisme op te bouwen is dringender dan ooit.

  • Groeiende roep om boycot van Olympische Winterspelen in Beijing

    Waarom is het Internationaal Olympisch Comité (IOC) zo nauw geallieerd met de Chinese dictatuur? Dit is een vraag die steeds meer mensen zich stellen na de verdwijning van de tennisster Peng Shuai sinds 2 november, nadat ze op internet een bericht had geplaatst waarin ze Zhang Gaoli, een topman van de CCP (de zogenaamde ‘Communistische’ Partij), beschuldigde van aanranding.

    De post was minder dan 30 minuten later al gewist. Peng kon geen contact opnemen met vrienden en kon ook niet reageren op oproepen van bezorgde groeperingen zoals de Women’s Tennis Association. Op 21 november kondigde de voorzitter van het IOC, Thomas Bach, aan dat hij Peng in een video-interview had gesproken en dat ze “in orde” was. Noch de video, noch een transcriptie zijn door het IOC gepubliceerd. Het interview van Bach is in brede kring veroordeeld omdat het in samenwerking met het Chinese regime was geënsceneerd om een groeiende internationale legitimiteitscrisis rond de Olympische Winterspelen van Beijing, die op 4 februari van start gaan, te bezweren.

    Het IOC heeft een geschiedenis van samenwerking met rechtse, racistische en autoritaire regimes, van Hitlers Duitsland in de jaren dertig tot het door militairen geregeerde Zuid-Korea in de jaren tachtig. Dit is ook het geval in het huidige China, waar vakbonden en stakingen verboden zijn en de arbeidersklasse het recht wordt ontzegd zich te organiseren door middel van wrede repressie. Het politieoptreden van het Chinese regime in Xinjiang en Hongkong heeft wereldwijd de aandacht op zijn rol gevestigd, maar deze voorbeelden zijn niet uitzonderlijk. Zoals wij eerder stelden, is Xinjiang een oefenterrein voor repressieve technieken die in toenemende mate in heel China worden gebruikt.

    Achter zijn mantra “hou de politiek uit de sport” heeft het geheimzinnige, ondemocratische en berucht corrupte IOC een uitgesproken politieke agenda om zijn kapitalistische sponsors superwinsten te bezorgen en democratische en mensenrechtenkwesties met voeten te treden.

    Dit is de achtergrond van het huidige wereldwijde debat over een Olympische boycot in februari. Deze kwestie wordt door verschillende en tegenstrijdige krachten aan de orde gesteld. Er zijn oproepen van mensenrechtengroeperingen en activisten die betrokken zijn bij het protest tegen de repressie tegen Oeigoerse moslims in Xinjiang en de vernietiging van democratische rechten in Hong Kong. Dan zijn er kapitalistische regeringen zoals de regering-Biden, wier motieven voor een boycot helemaal niets te maken hebben met het handhaven van democratische rechten, maar veeleer hun imperialistische belangen dienen om een wereldwijde coalitie tegen het Chinese kapitalisme op te bouwen, om te voorkomen dat het de Amerikaanse macht uitdaagt.

    Een ‘diplomatieke boycot’

    Biden en verschillende VS-bondgenoten hebben het idee gelanceerd van een “diplomatieke boycot” van de Spelen in Beijing. De meeste waarnemers wrijven zich in de ogen. Wat is het nut van deze niet-boycot boycot? Zoals zelfs een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken opmerkte: “Het kan niemand schelen of jullie diplomaten komen.” Er had even goed een oproep kunnen zijn voor een muziekboycot (geen gezang) of een humorboycot (geen grappen).

    Op het moment van schrijven hebben de landen van de ‘Five Eyes Alliance’, bestaande uit de VS, het VK, Australië, Canada en Nieuw-Zeeland, aangekondigd dat zij zich bij de ‘diplomatieke boycot’ zullen aansluiten. Het doel van dit gebaar is om de betrokken regeringen te kunnen laten zeggen dat ze een standpunt innemen, zonder evenwel de enorme winsten die de Spelen voor hun eigen multinationals en mediabedrijven opleveren in gevaar te brengen. Ze kozen voor deze strategie om een terugslag in de public relations te vermijden en om de mogelijkheid van een echte boycotcampagne te ondermijnen.

    Gezien de steeds duidelijker bewijzen van de gruwelijke onderdrukking van de plaatselijke moslimmeerderheid in Xinjiang, de aanval op vakbonden, oppositiepartijen en de vrijheid van vergadering in Hongkong, zullen velen sympathie hebben voor de oproepen tot een boycot – niet de melige oproep tot een ‘diplomatieke’ boycot, maar een totale terugtrekking van de steun voor de Spelen.

    Volgens een opiniepeiling in de Toronto Star is 56% van de Canadezen voorstander van een volledige boycot. Dit is duidelijk beïnvloed door China’s gevangenneming van de Canadese burgers Michael Spavor en Michael Kovrig gedurende bijna drie jaar als vergelding voor de detentie – huisarrest in haar eigen herenhuis in Vancouver – van Huawei-erfgename Meng Wanzhou. Ze werden in september allemaal vrijgelaten. Uit de Canadese peiling blijkt een wijdverspreide ontevredenheid over de door Biden geleide “diplomatieke boycot” als een leeg en inadequaat gebaar. Uit een Amerikaanse opiniepeiling van Morning Consult bleek dat 24% voor een totale boycot is, 31% voor een diplomatieke boycot en slechts 12% is tegen een boycot.

    Deze kwestie weerspiegelt tegenstrijdige stromingen. De kapitalistische regeringen van het Westen misbruiken de kwestie om hun ‘democratische’ geloofsbrieven op te poetsen en hun Koude Oorlogsagenda van het onder druk zetten van Beijing te bevorderen, hoewel zij huiverig zijn voor de economische verliezen die een echte boycot met zich mee zou brengen. Maar er zijn ook veel gewone mensen, vooral slachtoffers van de onderdrukking door de CCP, die een boycot om oprechte redenen steunen in de overtuiging dat dit druk kan uitoefenen op het Chinese regime om zijn repressieve optredens te veranderen. Helaas onderschat deze opvatting het soort druk en strijd dat nodig is, met name het opbouwen van solidariteit met Chinese arbeiders om hen te helpen zich te organiseren om voor hun rechten te vechten.

    Het is ook geen toeval dat de eerste regeringen die zich tot een diplomatieke boycot hebben verbonden, afkomstig zijn uit de ‘Five Eyes Alliance’. Drie van deze landen, de VS, het VK en Australië vormden onlangs de AUKUS-alliantie, om militaire capaciteit te leveren aan de alliantie van de ‘Vijf Ogen’. Hoewel de Japanse regering momenteel overweegt of zij de diplomatieke boycot zal steunen, zijn andere regeringen, met name die van Frankrijk, hiertegen gekant. Dit weerspiegelt de spanningen en de uiteenlopende prioriteiten van de grote westerse mogendheden: de Franse regering likt nog steeds haar wonden over AUKUS, dat Parijs een contract voor onderzeeërs van 66 miljard dollar kostte. Als we beter kijken, zien we dat voor al deze regeringen ‘democratie’ en de ‘kwestie Xinjiang’ slechts een dekmantel zijn voor naakte financiële en grootmacht-belangen.

    Geen van de regeringen die zich inzetten voor de zogenaamde boycot zijn zelf onschuldig aan de onderdrukking van minderheden en militaire interventies in andere landen – de historische misdaden tegen de inheemse bevolking in Canada en Australië, de behandeling van vluchtelingen in het VK en Australië, racistisch politieoptreden in de VS en de oorlogen die het Westerse imperialisme is begonnen in Irak, Syrië en elders, betekenen dat deze regeringen serieuze schenders van de mensenrechten zijn. Elke echte campagne tegen de onderdrukking van de Chinese staat moet zich volledig afkeren van deze regeringen en hun hypocrisie.

    Internationaal Olympisch Comité verzet zich tegen boycot

    Het is niet verrassend dat het hoofd van het IOC, Thomas Bach, zich tegen een boycot verzet. Tijdens een vergadering van het Uitvoerend Comité van het IOC betoogde hij: “Als we op de één of andere manier politieke partij kiezen, zouden we nooit alle 206 nationale Olympische comités naar de Olympische Spelen krijgen… Dit zou de politisering van de Olympische Spelen zijn en dit zou, zou ik verder denken, het einde kunnen betekenen van de Olympische Spelen, net zoals dit het geval was met de oude Spelen.”

    Zonder in te gaan op Bachs bewering over de politisering van de oude spelen, die volgens recent onderzoek waarschijnlijk eindigden omdat ze gewoon te duur werden om te organiseren, is de hele geschiedenis van de moderne Olympische Spelen er één van politisering geweest, bovendien ter ondersteuning van rechtse en autoritaire regimes en belangen van het grootkapitaal ten koste van de werkende mensen.

    Dit wordt onderstreept door het beleid van de IOC-voorzitters, onder wie Baron de Coubertin (1896-1925) die vrouwensport afwees als “onpraktisch, oninteressant, onesthetisch, en we zijn niet bang om eraan toe te voegen: onjuist”; Graaf de Baillet-Latour (1925-1942) die tussen Adolf Hitler en Rudolf Hess stond bij de opening van de spelen in 1936; de anti-semitische Zweedse industrieel Sigfrid Edström (1942-52) die schreef dat “in de VS de dag kan komen dat je de Joden zult moeten tegenhouden”; Avery Brundage (1952-72), een antisemiet die Hitlers Duitsland bewonderde, en hoewel hij dacht dat “het communisme een kwaad was waartegenover alle andere kwaden onbeduidend waren” bewonderde hij Stalins autoritaire regime; en natuurlijk Juan Samaranch (1980-2001), het Spaanse lid van de fascistische Falange dat vele topfuncties bekleedde in Franco’s regering. Bach werd voorafgegaan door een andere aristocraat: Jacques Graaf Rogge (2001-2013) die toezag op een geheime deal met de Chinese regering om censuur van persberichten toe te staan.

    Gezien de rechtse, vrouwenhatende traditie van zijn voorgangers is het niet verwonderlijk dat de huidige IOC-voorzitter Thomas Bach medeplichtig lijkt te zijn aan het helpen van de CCP bij het verdoezelen van de beschuldigingen tegen zijn vriend Zhang Gaoli, die Peng Shuai heeft beschuldigd van aanranding. Nadat hij meedeed aan de nu beruchte ‘bewijs van leven’-video, beschuldigde de belangengroep van atleten, Global Athlete, het IOC van “een afschuwelijke onverschilligheid voor seksueel geweld en het welzijn van vrouwelijke atleten.”

    Wanneer het IOC zegt dat de spelen niet ‘gepolitiseerd’ mogen worden, maakt het er geen bezwaar tegen dat de spelen door rechtse en autoritaire regimes worden gebruikt om hun gezag te versterken.

    Beginnend met de beruchte Spelen van Berlijn in 1936, volgden de Spelen van 1968 in Mexico slechts enkele dagen na een bloedbad onder linkse studenten door het Mexicaanse leger. Eén van de liederen van de studenten was “¡No queremos olimpiadas, queremos revolución!” (We willen geen Olympische Spelen, we willen revolutie!). Twee Amerikaanse atleten, aanhangers van de zwarte-rechtenbeweging Tommie Smith en John Carlos, werden van die spelen geweerd nadat zij de ‘Black power’-groet hadden gebracht.

    Het militaire regime in Zuid-Korea kreeg de spelen van 1988 toegewezen in 1981, een jaar nadat het meer dan 2000 pro-democratische demonstranten had afgeslacht in de “Gwangju Opstand” van 1980. Het kon de Spelen gebruiken als platform om het imago van het regime in de wereld te verbeteren.

    Natuurlijk werden de spelen van 1980 in Moskou na de Sovjet-invasie van Afghanistan, ondanks de boycot, door de stalinistische bureaucratie gebruikt om haar steun in eigen land te versterken. Dat de door de VS geleide boycotcampagne in 1980 niet echt ging over het beschermen van de rechten van het Afghaanse volk, maar eerder over het projecteren van de macht van de VS, blijkt duidelijk uit de acties van de VS in de vier decennia daarna, waaronder de chaotische terugtrekking van dit jaar die de terugkeer van de Taliban inluidde.

    De Olympische Winterspelen van 2014 in Sotsji droegen bij aan de versterking van de positie van het reactionaire en steeds autoritairder wordende Russische regime. Met het prestige van het regime gestimuleerd door wat toen de duurste spelen ooit waren, gaf Poetin twee dagen voor de slotceremonie het geheime bevel om te beginnen met de overname van de Krim.

    De Olympische Spelen vertegenwoordigen het slechtste aspect van de moderne sport

    Het IOC stelt de Olympische beweging voor als één waarin iedereen gelijke kansen heeft. Maar alles is gecorrumpeerd door geld. De meeste atleten komen van elitescholen – ongeveer een derde van de atleten in het Britse team van 2012, 2016 en 2021 bijvoorbeeld komt van privéscholen, hoewel 93% van de Britse kinderen naar staatsscholen gaat. Besparingen op openbare sportfaciliteiten en het toenemende gebruik van commerciële sponsoring maken deze situatie nog erger.

    De locaties voor de Spelen worden in feite bepaald door wie de grootste steekpenningen biedt. Beschuldigingen over corruptie aan de top van het IOC mondden uiteindelijk uit in een publiek schandaal nadat Salt Lake City was gekozen voor de Winterspelen van 2002. Ondanks nieuwe regels kwamen er nog meer beschuldigingen nadat Londen de toewijzing voor 2012 had gewonnen. De criteria die worden gebruikt om de beslissingen te nemen, houden geen verband met wat het voordeligst is voor de ontwikkeling van de sport, maar met welke zakelijke, sponsoring- en uitzendfaciliteiten de winnaar biedt.

    Na de selectie van de locaties wordt er gebouwd. Bij de bouw van de Russische, Engelse, Braziliaanse, Japanse en Chinese locaties werd gebruik gemaakt van kinder- en slavenarbeid, vaak met superuitbuiting van migranten.

    De regeringen beweren dat de Spelen zelf de respectieve economieën ten goede komen. De ervaring heeft het tegendeel aangetoond: mensen zijn uit hun huizen verdreven om plaats te maken voor stadions (volgens één schatting zijn 1,25 miljoen mensen uit hun huizen verdreven voor de spelen van 2008 in Peking, 720.000 voor die van 1988 in Seoel). De nasleep van de Spelen van Athene, en meer recent de Olympische Spelen van Rio, omvat enorme schulden, ongebruikte stadions en een dramatische toename van de ongelijkheid. Zoals een commentator na de Spelen van Rio opmerkte: “De ongelijkheid werd verergerd in een stad die toch al berucht is om haar ongelijkheid.”

    Sponsors

    Ook de bedrijven beweren dat ze los staan van politiek! Coca-Cola gebruikte precies dat excuus toen het, ondanks de boycot door de VS, de spelen in Moskou sponsorde. Vandaag zien we dezelfde situatie bij de officiële sponsors van de spelen in Beijing.

    Tot de sponsors behoort Alibaba, dat volgens de New York Times software voor gezichtsherkenning en -bewaking heeft ontwikkeld en op de markt gebracht om gezichten van Oeigoeren en andere etnische minderheden in China te herkennen. AirBnB is ervan beschuldigd te hebben samengewerkt met paramilitairen van de Chinese staat die betrokken zijn bij de onderdrukking van de Oeigoeren.

    Verder is er Samsung, dat betrokken is bij het gebruik van kinderarbeid, het opdoeken van vakbonden, corruptie, prostitutie en steun aan extreemrechtse groeperingen. Dan is er ATOS, fabrikant van bewakingssystemen. De sponsoring van de Paralympics door ATOS maakte activisten voor de rechten van gehandicapten woedend, aangezien het beheer door ATOS van het “work capability”-programma van de Britse regering duizenden gehandicapten hun arbeidsongeschiktheidsuitkering heeft ontnomen. Het is dan ook geen verrassing dat geen van de bedrijven die de winterspelen in Beijing sponsoren, de boycotoproep steunt. Ze zullen te veel winst verliezen.

    Hebben eerdere boycots gewerkt?

    De spelen van 2008 in Peking werden voorafgegaan door een wrede onderdrukking in Tibet. Toch kwam er van de zogenaamde internationale gemeenschap geen steun voor de oproep om de spelen te boycotten, ondanks de wijdverspreide sympathie voor het voorstel onder gewone mensen. President Bush behoorde tot de wereldleiders die deze Olympische Spelen bijwoonden, net als de leiders van Australië, Frankrijk en Japan, wat aantoont hoeveel er veranderd is in de mondiale betrekkingen. In die tijd werd de Chinese dictatuur in de Westerse wereld met rode lopers onthaald, terwijl ‘mensenrechten’ een taboe-onderwerp waren omdat het Westerse kapitalisme zoveel mogelijk handelsdeals wilde sluiten.

    In de decennia na de Russische revolutie namen de bolsjewieken niet deel aan de Olympische Spelen. Ze gaven de voorkeur aan een coöperatieve lichaamscultuur boven deelname aan wat een kapitalistische en elitaire benadering van sport was. De Sovjet-Unie begon pas in 1952 deel te nemen nadat de stalinistische bureaucratie volledig geconsolideerd was. De Olympische Spelen werden een arena waarin de Koude Oorlog werd uitgespeeld. In 1936 werd een alternatieve ‘Volksolympiade’ gepland die in Barcelona zou plaatsvinden als protest tegen de Olympische Spelen van de Nazi’s in Berlijn. De ‘Volksolympiade’ vond nooit plaats wegens het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog.

    De boycot van de Olympische Spelen van 1980 in Moskou had geen effect op het gedwongen vertrek van de Sovjet-Unie uit Afghanistan, maar stelde de Sovjetbureaucratie wel in staat om de Spelen in eigen land voor te stellen als een grote overwinning, ondanks de boycot, aangezien de Sovjetatleten een recordaantal medailles wonnen.

    Met de nieuwe periode van neoliberalisme die in de jaren tachtig aanbrak, werden ook de Olympische Spelen neoliberaal gemaakt: ze werden nog commerciëler en elitairder.

    Wanneer vandaag de kwestie van het boycotten van de Spelen van Beijing ter sprake komt, nemen socialisten een welwillende houding aan ten opzichte van dit idee wanneer het wordt geopperd door arbeiders en jongeren die oprecht op zoek zijn naar manieren om te protesteren tegen de onderdrukking door de Chinese staat. Maar we waarschuwen ook voor elke illusie in het IOC, dat het eerste doelwit van elke boycotcampagne zou moeten zijn, en we waarschuwen vooral voor illusies in kapitalistische regeringen die deze kwestie gebruiken voor hun eigen machtsbelangen. Evenzo maken we, wanneer verschillende activistische groepen deze kwestie aan de orde stellen, onderscheid tussen echte onafhankelijke basiscampagnes en die welke worden gefinancierd of gesponsord door regeringsbelangen in de nieuwe Koude Oorlog.

    Kan een boycot werken?

    In 1959 werd een internationale boycot tegen het Zuid-Afrikaanse racistische apartheidsregime gelanceerd. Het ging om een boycot van sport- en academische evenementen, met de steun van de VN en regeringen. Maar grote bedrijven bleven handel drijven met het land. Dat veranderde toen de Zuid-Afrikaanse arbeidersklasse heldhaftig in opstand kwam en zich organiseerde: 1,5 miljoen mensen namen deel aan de staking van 1 mei 1986, nieuwe vakbonden ontstonden en verenigden zich tot een machtige kracht, waardoor solidariteitsacties van arbeiders in andere landen aan kracht wonnen. Dit betekende het begin van de ineenstorting van het apartheidsregime.

    Meer recentelijk, toen enkele grote voetbalclubs probeerden een Europese ‘Super League’ op te richten, werd dit idee door een opstand van de fans binnen enkele dagen de kop ingedrukt.

    Waar staan socialisten voor?

    • Socialisten veroordelen de grootschalige onderdrukking door het Chinese regime en steunen volledige en onmiddellijke democratische rechten die alleen kunnen worden afgedwongen door massale strijd, door de werkende klasse en de armen;
    • Wij waarschuwen tegen elk vertrouwen in boycots georganiseerd door kapitalistische regeringen en kapitalistische instellingen die gebruikt worden om het publiek te misleiden, hetzij door theatrale maar lege voorstellen (‘diplomatieke boycot’) of door het verbergen van hun werkelijke bedoelingen die in toenemende mate verbonden zijn met de zich ontvouwende Koude Oorlog tussen de VS en China;
    • Wij zijn tegen de commercialisering van de sport en het gebruik ervan om rechtse, autoritaire regimes te promoten – zoals we volgend jaar opnieuw zullen zien bij de Wereldbeker voetbal in Qatar. Het grootkapitaal moet uit de sport worden geschopt en vervangen door een grote uitbreiding van openbare sportfaciliteiten en programma’s voor iedereen onder de democratische controle van de atleten en de fans;
    • Eenheid van de arbeidersklasse en internationale solidariteit gekoppeld aan een revolutionair democratisch en socialistische politiek zijn de sleutel tot het omverwerpen van dictaturen. Het kapitalisme als wereldsysteem is een bedreiging voor al onze democratische rechten en alleen een arbeidersbeweging die onafhankelijk is van alle kapitalistische regeringen en instanties kan dit met succes bestrijden.
0
    0
    Your Cart
    Your cart is emptyReturn to Shop
    Continue Shopping