Category: Onderwijs

We kregen een interessant pamflet doorgestuurd dat werd verspreid door ACOD-UA. Aan de Antwerpse universiteit zal de komende jaren moeten bespaard worden en de vakbond neemt dit niet. In een pamflet dat onder het personeel wordt verspreid, wordt opgeroepen tot gezamenlijk verzet van personeel en studenten.

Pamflet van ACOD-UA

Dat er aan de Universiteit Antwerpen bespaard zal worden is nu wel duidelijk. De uitgaven zullen de komende periode jaarlijks met 3% moeten dalen willen we tegen 2013 een begroting in evenwicht bereiken. Om het met de woorden van onze rector te zeggen: forse maatregelen kondigen zich aan! Als redenen voor de besparingen wordt er verwezen naar een opgebouwd tekort uit het verleden, de relatieve achteruitgang van onze universiteit tegenover de andere instellingen en de onvolledige indexering van de werkingsmiddelen. We trekken meer studenten aan en leveren meer doctoraten af, maar sommige andere universiteiten doen nog beter en door de gesloten enveloppe krijgen we minder geld. Daar komt bovenop dat de Vlaamse Regering, minister van onderwijs Frank Vandenbroucke incluis, heeft beslist dat de werkingsmiddelen voor alle instellingen in het hoger onderwijs slechts beperkt geïndexeerd zullen worden voor de periode 2008-2009, waardoor de UA een slordige 2,1 miljoen euro misloopt! Het gaat hier om een uiterst betwistbare interpretatie van het financieringsdecreet in het nadeel van de instellingen.

Jobs verdwijnen en werkdruk stijgt

Als gevolg van dit alles zullen er jobs verdwijnen, aan een hoger tempo dan de afgelopen jaren het geval was. Collega’s die de UA verlaten zullen in vele gevallen niet meer vervangen worden, zowel ATP als academisch personeel. Door dit alles zal de werkdruk omhoog gaan want we moeten vermijden dat ons marktaandeel verder afkalft. Kortom: minder jobs, stijgende werkdruk en de kwaliteit van onderwijs en onderzoek in gevaar. Stuk voor stuk zaken die behoren tot de core-business van een vakorganisatie, vandaar dat we ons roeren in dit debat.

Het is in deze wel duidelijk dat de pijlen niet in de eerste plaats naar onze Raad van Bestuur moeten gericht worden. De verantwoordelijken moeten we zoeken in het kamp van de minister, de regering en de EU, die de instellingen in het hoger onderwijs dwingen te concurreren om steeds schaarser wordende middelen. Maar als vakbond roepen we de Raad van Bestuur op om niet bij de pakken te blijven zitten en samen met ons het protest tegen het tekort aan middelen op te drijven.

Universiteiten, personeel, studenten: samen strijden voor meer middelen!

Zo zou de UA in eerste instantie, maar niet noodzakelijk exclusief, samen met de andere universiteiten die nadeel ondervinden van het financieringsmodel, zoals de VUB en de UHasselt, de strijd voor meer middelen kunnen aangaan. De Vlaamse overheid besteedt in 2008 slechts 0,73% van het BBP aan Onderwijs en Onderzoek, dat is minder dan in 2006 en nog ver verwijderd van de 1% doelstelling voor 2010. Bovendien dreigen een deel van de fondsen uit de privé-sector te verdwijnen als gevolg van de economische crisis.

Een publiek debat is broodnodig!

Waar wachten we nog op? ACOD roept alle vakbonden, de instellingen, het personeel en de studenten op om samen naar buiten te treden en zodoende de Vlaamse Regering duidelijk te maken dat alle instanties wel zeggen dat er dringend investeringen in het onderwijs nodig zijn, maar dat we naast woorden ook daden verwachten. Een publiek debat is nodig en mogelijk Het is niet dat we niet over voldoende argumenten beschikken. Op 27 november 2007 organiseerde het Centrum Pieter Gillis aan de UA een studiedag getiteld “Welke universiteit willen wij?”. Het nieuwe financieringsmodel werd er onder de loep genomen in een geanimeerde discussie met vele van onze academici. De vermarkting van het hoger onderwijs, het opdrijven van de concurrentie tussen universiteiten, het gevaar van onderwijs op 2 snelheden agv outputfinanciering, de dreigende onderfinanciering van faculteiten als L&W, de nadelen van een “gesloten enveloppe systeem”… Het kwam allemaal aan bod.

Vele zaken werden opgenomen in het boek Welke universiteit willen we (niet)?”, met bijdragen van auteurs uit eigen huis en daarbuiten. Als de werknemers van Carrefour staken, dan moeten ze hemel en aarde bewegen om in de pers hun beweegredenen te mogen toelichten. De UA heeft echter het geluk over professoren te beschikken waarnaar de media sneller geneigd zijn te luisteren. Laten we ons sterkste wapen, brains, gebruiken om het debat te voeden. Opinieartikels in kranten, interviews, optredens in debatprogramma’s enz. We zullen als vakbond ons steentje bijdragen, wanneer nodig in de vorm van manifestaties. Met de Vlaamse verkiezingen in aantocht kunnen de minister, en bij de uitbreiding de regering en de politieke partijen, deze kwestie niet links laten liggen.

Versterk de vakbond en word lid!

Tot slot nog dit. Als vakbond proberen we zo goed en zo kwaad mogelijk de belangen van alle geledingen van het personeel te verdedigen. ACOD-Overheidsdiensten (ATP-personeel) en ACOD-Onderwijs (academisch personeel), beiden vakbondscentrales van het ABVV, werken hiervoor nauw met elkaar samen. We engageerden ons vorig jaar in een campagne “Gelijk loon voor gelijk werk” voor onderzoekers. Dit zette de regering onder druk waardoor er recent beslist werd om de IWT-beurzen met 190 euro netto per maand op te trekken, waardoor de kloof met de FWO-beurzen sterk verkleint. We laten dit dossier niet los, aangezien er nog verschillende onrechtvaardigheden bestaan. Maar we willen ons ook op andere terreinen laten horen, onder andere omtrent de financiering van onze instelling. Vergroot onze slagkracht, en sluit aan bij ACOD!

Jon Sneyers van LBC KULeuven startte een petitie waarin voor de doctoraatsstudenten gelijk loon voor gelijk werk werd geëist via een harmonisatie (naar boven). Deze petitie kon op heel wat aandacht rekenen en werd door meer dan 1.400 mensen ondertekend.

Het zette druk op de Vlaamse regering die deze zomer besliste om over te gaan tot een harmonisering van de sociale voordelen tussen de beursstatuten toegekend door het Instituut voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) en deze toegekend door het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO). De regering besliste concreet om het beursbedrag van het IWT te verhogen met een maandelijkse forfaitaire vergoeding.

Een IWT’er krijgt er hierdoor 190 euro netto per maand bij (dat is meer dan 1 euro per uur). De indexaanpassing voor 2008 wordt op 1 januari doorgevoerd en zal ook nog eens 100 euro extra per maand betekenen.

Het verschil tussen IWT en FWO wordt hierdoor op jaarbasis van zo’n 2.750 euro tot 650 euro verminderd (allemaal netto).

Lees ook:

> Onderzoekers in actie voor een degelijk en éénvormig statuut

> Campagne voor beter en gelijk statuut

In 1980 gaf de overheid nog 7% van het BBP uit aan onderwijs. Vandaag is dit teruggevallen tot 4,9% terwijl het aantal studenten verdubbeld is. Dat verrast niet, deze besnoeiing is het gevolg van een neoliberale politiek. Een politiek van cadeaus aan het patronaat die leidt tot een verarming van de maatschappij. Studenten behoren tot de lagen die daar het eerst door worden getroffen.

Artikel door Jarmo (Antwerpen) en Thibauld (Luik) uit de ALS-krant

Het verlies aan publieke middelen voor het onderwijs verplicht de universiteiten en hogescholen steeds meer te besparen. Dit leidt onder andere tot ontslagen en een algemeen kwaliteitsverlies van het onderwijs. Voor studenten wordt het dagelijkse leven daarmee veel duurder. Het betreft immers niet enkel de inschrijvingskosten, ook het materiaal, het kot, en alles wat daaraan vasthangt, draagt bij tot de levensduurte. Ten gevolge daarvan wordt het voor vele jongeren onmogelijk hogere studies aan te vatten. Anderen slagen erin ten koste van toenemende problemen: sommigen zijn verplicht er een job bij te nemen, wat hun slaagkansen sterk vermindert.

Ons socialistisch programma tegen de verhoging van de studiekosten:

• Publieke financiering: 7% van het BBP voor het onderwijs, waarvan 2% voor het hoger onderwijs!
  
  Deze financiering moet publiek zijn, de privébedrijven zijn enkel geïnteresseerd in de winstgevende onderzoeken en cursussen, de richtingen die dit niet zijn, zullen geleidelijk aan afgeschaft worden.

• Afschaffing van elke vorm van inschrijvingsgeld, voor gratis handboeken en andere studiebenodigdheden!
• Publieke investeringen voor koten, aan prijzen die betaalbaar zijn voor iedereen! Een openbaar plan voor de massale bouw van kwaliteitsvolle sociale woningen!
  
  Het tekort aan sociale huisvesting drijft de jongeren en arbeiders in handen van de privé. Daar bieden eigenaars slechte huisvesting aan tegen te hoge prijzen, dit is het gevolg van het gebrek aan publiek gefinancieerde huisvesting

• Stop de privatisering van onze studentenrestaurants! Kwaliteitsvolle maaltijden aan democratische prijzen!
  
  Voor bedrijven telt enkel de winst. Het privatiseren van universitaire restaurants doet de prijzen stijgen en de kwaliteit dalen. De gemeenschap moet de resto’s opnieuw in handen nemen om de studenten en het personeel kwaliteitsvolle maaltijden aan democratische prijzen te kunnen aanbieden.

• Afschaffing van de BTW op levensnoodzakelijke producten! De BTW is een asociale belasting die impliceert dat een arbeider en een bedrijfsleider evenveel belastingen betalen op aangekochte producten. Zo geven de minst gegoede gezinnen een meer aanzienlijk deel van hun budget uit.
• Voor gratis en degelijk openbaar vervoer, overal in het land!
  
  Aan de VUB kan een beperkt aantal studenten genieten van kortingstarieven. Wij eisen dat elke studenten hier gebruik van moet kunnen maken.

• Voor gratis toegang tot cultuur! Hou multinationals buiten cultuur en vrijetijdsbesteding! Toegang tot cultuur is een recht en zou gratis moeten zijn voor iedereen. De inbeslagname ervan door multinationals en hun winsthonger maakt dit onmogelijk. De prijzen van festivals, bijvoorbeeld, blijven maar stijgen onder druk van de bedrijven die deze organiseren.
• Voor een nationale, openbare gezondheidsdienst onder controle van arbeiders en consumenten! Voor de nationalisatie van de farmaceutische industrie opdat enkel de beste producten aan de goedkoopste prijzen verkocht worden!
  
  Een handvol multinationale farmaceutische bedrijven verdeelt de markten onder elkaar en investeert massaal in propaganda.

• Een studentenloon dat het onderwijs toegankelijk maakt voor iedereen!
  
  Het studentenloon moet de directe en indirecte kosten dekken en wel op zo’n manier dat de minst gegoede studenten geen beroep moeten doen op een job om hun studies te betalen, iets wat hun slaagkansen sterk doet afnemen. Daarenboven moet het loon onafhankelijkheid ten opzichte van het gezin verzekeren. De student waarvan het gezin de studiekosten slechts met moeite kan dragen, is sneller geneigd te kiezen voor studies die toegang verschaffen tot een goed betaalde job in plaats van te kiezen voor studies die hem interesseren.

• Gratis en kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen!
• Afschaffing van de notionele intrestaftrek en andere neoliberale cadeaus voor bedrijfsleiders!
  
  De notionele intrestaftrek staat toe dat de bedrijven, die investeren met hun eigen kapitaal, de som van de intresten die ze betaald zouden hebben indien ze van een bank hadden geleend, af te trekken van hun belastingen. Dit kost 2,4 miljard per jaar.

• Voor een vermogensbelasting op grote fortuinen!
  
  15% van de bevolking leeft onder de armoedegrens terwijl een minderheid in buitensporige weelde leeft.

• Voor een harde repressie van de fiscale fraude! De fiscale fraude kost de staat jaarlijks 30 miljard euro
• De patroons hebben onze bedrijven opgeofferd ten voordele van hun winsthonger. Het is de gemeenschap zelf die de economie moet regelen door de sleutelsectoren zoals de banksector, de energiesector, de voedingssector,… te nationaliseren opdat deze produceren in functie van de behoeften en niet in functie van de winst.
• Een socialistische maatschappij onder democratische controle van de arbeiders en hun gezinnen!

Als socialisten zijn we ervan overtuigd dat elke vooruitgang die geboekt wordt in het kapitalisme, slechts tijdelijk is. De sociale diensten waarvoor onze grootouders gevochten hebben, worden vandaag weer in vraag gesteld. Het zal aan ons zijn de strijd weer op te nemen. Om een eind te maken aan deze situatie moet er ook een eind gemaakt worden aan het systeem dat de collectieve middelen in handen van de privé legt: het kapitalisme. Enkel dan zal de nood aan winst gebannen kunnen worden en zullen voldoende middelen vrijgemaakt worden voor het onderwijs.

Op zaterdag 15 november werd door een 200-tal jongeren het startschot gegeven voor de campagne “Respact”. Deze campagne wil in april een grote nationale betoging tegen de stijgende studiekosten organiseren. De Respact-dag werd georganiseerd door een platform van een 30-tal politieke en syndicale organisaties. Wij steunen deze campagne en namen actief deel aan de Respact-dag. We organiseerden drie workshops, hadden een uitgebreide infostand en kwamen tussen in verschillende andere discussies.

Door Mathias (Gent)

De Actief Linkse Studenten nemen deel aan de Respact-campagne omdat verzet tegen de stijgende studiekosten en de afbraak van studentenvoorzieningen belangrijk is. Uit een studie van de Federatie van Franstalige Studenten (FEF) van september 2007 betaalt een student jaarlijks tussen 7.200 en 12.000 euro om te kunnen studeren. Intussen zal dat bedrag ongetwijfeld verder opgelopen zijn. Steeds meer jongeren moeten bijklussen om hun studies te betalen.

Tegenover het tekort aan middelen, eisen wij het optrekken van de publieke middelen voor onderwijs tot 7% van het bbp. Wij denken dat een campagne zich niet mag beperken tot de stijgende inschrijvingsgelden, maar alle aspecten van de stijgende studiekosten moet aankaarten (dus ook de huurprijs voor een kot, voedsel, cursussen, vervoer,…). Het gebrek aan betaalbare publieke huisvesting of het verder optrekken van de treinprijzen (een Go-Pass wordt bijvoorbeeld maar liefst 4 euro duurder vanaf 1 februari!), ondermijnen eveneens de koopkracht van jongeren. Een beweging tegen de stijgende studiekosten moet arm in arm gaan met de beweging voor meer koopkracht. Zowel werkenden als jongeren ervaren immers de gevolgen van het neoliberale beleid. Een gezamenlijke strijd is nodig om veranderingen af te dwingen.

Het memorandum van Respact op de nationale dag van 15 februari was volgens ons te beperkt. Er moeten ook collectieve oplossingen naar voor worden geschoven rond huisvesting, vervoer, cultuur, voeding,… die aansluiten bij de acties voor meer koopkracht die afgelopen jaar door honderdduizenden werknemers werden ondersteund. Het is ook jammer dat de Respact-campagne haar start drie dagen later miste op de actie van het ACOD-VUB tegen de besparingen van Vandenbroucke.

Een campagne als Respact heeft een enorm potentieel, maar kan dit enkel benutten indien het over een actieve deelname van studenten en werkenden beschikt. Nu blijft het teveel beperkt tot het organiseren van meewerkende organisaties. Om Respact uit te bouwen zal het noodzakelijk zijn om bredere lagen van studenten bij de campagne te betrekken en acties zoals deze van de ACOD-VUB delegatie te ondersteunen.

ALS op Respact-dag

De Actief Linkse Studenten brachten drie commissies aan tijdens de Respact-dag:

• de strijd tegen de vermarkting van het onderwijs en een socialistisch antwoord daarop
• een workshop over de strijd voor meer middelen voor het onderwijs waarbij werd gesproken door Jo Coulier van ABVV-VUB
• een workshop over de strijd van de bursalen voor gelijk loon voor gelijk werk en het onderzoek aan de universiteiten waarbij werd gesproken door Jon Sneyers van LBC-KULeuven die rond dit thema een succesvolle campagne heeft opgezet die heeft geleid tot een verhoging van de lonen van onderzoekers!

Op dinsdag 18 november werd aan het gebouw van het Vlaamse ministerie voor onderwijs actie gevoerd door personeelsleden en studenten van de VUB. Aanleiding was de beslissing van de minister om de werkingsmiddelen voor het hoger onderwijs niet degelijk te indexeren, waardoor er verder wordt bespaard. Een 80-tal actievoerders vroeg opheldering inzake deze besparingsmaatregel.

Verslag door Alex, ACOD-militant VUB

Onze bespaargekke minister van onderwijs slaagt er weer in zich onpopulair te maken bij de studenten en het personeel van de Vlaamse onderwijsinstellingen. In 2006 zette de minister een eerste stap in de richting van een privatisering van het onderwijssysteem. Hij creërde toen de mogelijkheid om inschrijvingsgelden tot 25.000 euro per jaar te vragen voor voortgezette opleidingen (de Manama’s en Banaba’s) en er kwam eveneens een markt van onderwijscredits. Onderwijsinstellingen moesten volgens de “socialistische” SP.a-minister Vandenbroucke leren wat concurrentie is en zouden moeten concurreren voor hun middelen. Inschrijvingsgelden voor voortgezette opleidingen werden een voorrecht voor rijkeluiskinderen of voor diegenen die bereid zijn zich in de schulden te steken.

Toen werden acties gevoerd door studenten en personeel (vaak zonder echte steun van de vakbondsleiding) met een reeks betogingen in Brussel, Antwerpen en Gent. Dat zorgde ervoor dat de minister zijn maatregelen wat afzwakte en compensaties voorzag voor de “verliezende” instellingen. Daarenboven werd VDB gedwongen om een indexering van de middelen te erkennen om zo de onderfinanciering van het onderwijs tegen te gaan.

Die toegevingen deden enkel dienst als glijmiddel om zijn asociaal en neoliberaal plan erdoor te drukken. Nu komt de minister schaamteloos terug op de eerdere beloftes. Met een normale indexering (zoals voorzien in artikel 9§5 van het financieringsdecreet) hadden de middelen met 3,32% moeten toenemen. Los van het feit dat de financiering al bijzonder beperkt is en er eigenlijk meer middelen nodig zijn, weigert de eigenwijze minister nu om deze indexering te volgen. Hij wil slechts 1,9% toekennen. Als dat cijfer effectief wordt toegepast, betekent dit dat veel instellingen middelen verliezen. Voor de VUB gaat het concreet om 2 miljoen euro in 2009. Dat komt overeen met een verlies van 40 tot 60 jobs en verdere besparingen op de voorzieningen voor studenten en personeel.

ACOD-VUB besloot om een actie te organiseren en kreeg daarbij de steun van de Actief Linkse Studenten. Op 18 november was er een eerste protestactie om de minister te herinneren aan zijn eerdere beloften en om de middelen te vragen waar we recht op hebben. Deze protestactie was erg strijdbaar en met een 80-tal aanwezigen maakten we onze mening duidelijk.

Dit zal echter niet volstaan. Wij pleiten voor een onderwijsbudget van 7% van het BBP zoals dit vroeger het geval was en een onderwijs dat gratis en toegankelijk is voor iedereen. Dit zal enkel kunnen afgedwongen worden door strijd. In 2006 leidden de acties tot het afdwingen van meer middelen, dat voorbeeld zullen we nu opnieuw moeten volgen.

Een probleem daarbij is de band tussen de vakbondsleiding van ABVV en ACV met traditionele partijen als SP.a en CD&V. Dat heeft zeker een rol gespeeld in het feit dat ACOD zich in 2006 akkoord verklaarde met het financieringsplan van Vandenbroucke. Federaal zit SP.a nu misschien wel in de oppositie, maar in de praktijk staat deze partij nog steeds achter een besparingsbeleid. Als er acties zijn zoals bij Carrefour vinden we de SP.a niet aan de kant van de arbeiders, maar in de raden van bestuur (zoals met Willy Claes en Karel Van Miert het geval is bij Carrefour). We hebben nood aan een politiek verlengstuk en daartoe zullen ABVV en ACV alle banden met SP.a en CD&V moeten breken!

Nico

Vlaams minister van hoger onderwijs, Frank Vandenbroucke, tekende een akkoord met de vakbonden over de financiering van het hoger onderwijs waarin hij budgetten van universiteiten en hogescholen de index laat volgen. Dat betekent dat de budgetten volgend jaar met 3,34% zouden moeten stijgen, maar de minister lijkt zich niet aan zijn eigen belofte te houden, waardoor de budgetten tot 1,9% gelimiteerd worden.

Artikel door Helene (ALS-VUB) uit de ALS-krant

Om een voorbeeld te geven: voor de VUB is dit een verlies van 2 miljoen euro en daardoor dreigen een vijftigtal banen te verdwijnen. Voor grotere universiteiten zoals die van Gent betekent het een verlies van tientallen miljoenen euro. Deze besparingen zullen leiden tot de creatie van eliteonderwijs en een concurrentie tussen de verschillende onderwijsinstellingen.

Het doet uitschijnen dat de overheid geen geld heeft om in het hoger onderwijs te steken, terwijl er miljarden kunnen worden vrijgemaakt voor banken als Fortis, Dexia,… Dit zal leiden tot het privatiseren van het hoger onderwijs.

De Actief Linkse Studenten verdedigen de eisen voor een publieke herfinanciering van het onderwijs met een verhoging tot 7% van het BBP, waarvan 2% naar het hoger onderwijs gaat. De ALS roept op deel te nemen aan de actie georganiseerd door de delegatie van de ACOD aan de VUB, dinsdag 18 november, omdat de strijd van de studenten niet anders is dan de strijd van de arbeiders. Daarom vragen we al onze leden en sympatisanten mee te doen aan deze belangerijke actie van de vakbonden.

De ACOD aan de VUB organiseert deze dinsdag (18 november) een eerste actie tegen de, door Frank Vandenbroucke (SP.a – Vlaams minister van hoger onderwijs) aangekondigde, nieuwe budgettaire aanvallen in het hoger onderwijs. Deze zullen honderden jobs kosten en zullen de kosten om te studeren nog doen toenemen.

Pamflet van de Actief Linkse Studenten dat morgen zal worden verspreid op de Respact-Dag

[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]

15 NOVEMBER RESPACT-DAG

ALS neemt deel aan de “Respact” campagne voor een vermindering van de directe en indirecte studiekosten in het hoger onderwijs, een campagne op initiatief van de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) en haar Franstalig equivalent (FEF). Op 15 november organiseert Respact een nationale conferentie aan de ULB, gevolgd door een optreden. Overdag zullen tussen 12u en 15u er verschillende werkgroepen zijn. ALS raadt 3 werkgroepen aan:

• Van het financieringssysteem op basis van input naar het outputsysteem. Hoe verzet te bieden tegen de budgettaire aanvallen van Vandenbroucke in het hoger onderwijs? Werkgroepdebat met Jo Coulier, hoofdafgevaardigde van de ACOD-VUB die de actie op 18 november organiseert.
• Stop de commercialisering van het onderwijs! Waarom is een studentenloon noodzakelijk tegen de verhoging van de studiekosten? Werkgroepdebat met ALS
• Een degelijk loon voor degelijk werk! Waarom campagne voeren voor een (opwaartse!) harmonisatie van de salarissen van doctorandussen? Werkgroepdebat met Jon Sneyers, militant LBC en opstarter van de petitie voor beurszoekenden IWT aan de KULeuven. http://www.cs.kuleuven.be/iwtpetitie/
  [/box]

  Terwijl Frank Vandenbroucke in 2006 zorgde voor woede onder de studenten en het personeel die met duizenden betoogden tegen zijn plannen ter commercialisering van het hoger onderwijs, gaat hij nu terug in de aanval. Om de golf van protest te stoppen tekende hij toentertijd een akkoord dat een consequente indexatie van de budgetten voor universiteiten en hogescholen beloofde.

  Vandaag lijkt hij zijn beloftes niet te zullen houden en wil hij dat de budgetten voor volgend jaar gelimiteerd worden tot 1,9%, terwijl dit 3,34% zou moeten zijn. Voor de VUB betekent dit een nettoverlies van 2 miljoen euro in vergelijking met het budget van vorig jaar, waardoor een vijftigtal jobs dreigen te verdwijnen. Voor grotere instellingen als de universiteit van Gent zal de rekening oplopen tot tientallen miljoenen euro verlies.

  De federale en het regionale regeringen hebben samen al meer dan 20 miljard euro uit de hoed getoverd om de grote aandeelhouders te redden. Als het echter om koopkracht of onderwijs gaat, is het onmogelijk de middelen te vinden.

  Aan het begin van de jaren ’80 bedroeg de publieke financiering van het onderwijs nog 7% van het BBP. Sindsdien werd een neoliberale politiek gevoerd die erop uit was de gemeenschapsmiddelen over te dragen naar de privé, door middel van belastingsverlagingen en andere cadeaus aan het patronaat. Vandaag de dag is de publieke financiering teruggevallen tot 5% van het BBP, en dit terwijl de studerende bevolking verdubbeld is.

  De vermindering van de publieke middelen ter beschikking van het onderwijs zetten de directies van de instellingen onder druk te snijden in de uitgaven voor sociale doeleinden en tewerkstelling, wat de kwaliteit van ons onderwijs bedreigt. De studiebeurzen zijn afgebouwd, de koten zijn duur, verouderd en te beperkt in aantal, de maaltijden worden steeds minder betaalbaar, … Kortweg, de gevolgen van de gevoerde politiek zijn duidelijk voelbaar in de portemonnee van de studenten en hun gezinnen. De verhoging van de studiekosten hebben de toegang tot het hoger onderwijs reeds sterk beperkt. Vandenbroucke wil de weg naar een nog minder toegankelijk, nog duurder en nog minder kwaliteitsvol onderwijs verder doortrekken.

  Tegen de, door de regering Berlusconi gewilde, monsterlijke besnoeiing in de publieke financiering van het onderwijs verzet zich in Italië een massabeweging met de slogan “Wij zullen jullie crisis niet betalen”. Ook in België moeten we tot actie overgaan gezien enkel de strijd resultaat levert. Een gemeenschappelijke beweging van het personeel en de studenten zal noodzakelijk zijn om de strenge besparingspolitiek van Vandenbroucke een halt toe te roepen.

  ALS roept de studenten van alle universiteiten en hogescholen op deel te nemen aan de actie van het ACOD-VUB. Afspraak om 14u aan het Noordstation.

  ---

  Een socialistisch programma tegen de verhoging van de studiekosten:

  • Stop de commercialisering van het onderwijs!
  • 7% van het BBP voor het onderwijs, waarvan 2% voor het hoger onderwijs!
  • Afschaffing van elke vorm van inschrijvingsgeld, voor gratis handboeken en andere studiebenodigdheden!
  • Publieke investeringen voor koten aan prijzen die betaalbaar zijn voor iedereen! Een openbaar plan voor de massale bouw van kwaliteitsvolle sociale woningen!
  • Stop de privatisering van onze studentenrestaurants! Kwaliteitsvolle maaltijden aan democratische prijzen!
  • Afschaffing van de BTW op levensnoodzakelijke producten!
  • Voor gratis toegang tot cultuur! Hou multinationals buiten cultuur en vrijetijdsbesteding!
  • Voor een nationale, openbare gezondheidsdienst onder controle van arbeiders en consumenten! Voor de nationalisatie van de farmaceutische industrie opdat enkel de beste producten aan de goedkoopste prijzen verkocht worden.
  • Een studentenloon dat het onderwijs toegankelijk maakt voor iedereen!
  • Gratis en kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen!
  • Afschaffing van de notionele intrestaftrek en andere neoliberale cadeaus voor bedrijfsleiders!
  • Voor een vermogensbelasting op grote fortuinen!
  • Voor een harde repressie van de fiscale fraude!
  • De patroons hebben onze bedrijven opgeofferd ten voordele van hun winsthonger. Het is de gemeenschap zelf die de economie moet regelen door de sleutelsectoren zoals de banksector, de energiesector, de voedingssector,… te nationaliseren opdat deze produceren in functie van de behoeftes, niet in functie van de winst.
  • Een socialistische maatschappij onder democratische controle van de werkenden en hun gezinnen!

Studeren steeds meer onbetaalbaar

Jarenlang hebben opeenvolgende neoliberale regeringen ons gezegd dat er geen middelen waren voor onderwijs, gezondheidszorg, openbaar vervoer,… Bovendien werd ons gezegd dat er niets kan worden gedaan aan de koopkracht, een probleem dat niet alleen de arbeiders raakt, maar ook hun gezinnen. Jongeren voelen de koopkrachtcrisis en zien hun toekomst beknot worden.

Pablo N (Brussel)

Volgens een studie van de Federatie van Franstalige Studenten (FEF) van september 2007 betaalt een student jaarlijks tussen 7.200 en 12.000 euro voor zijn/haar studies. Een groot deel van het verschil tussen beide bedragen ligt in het al dan niet huren van een kot. In de studiekosten gaat een groot deel naar het inschrijvingsgeld, cursussen en boeken, huur, voeding, gezondheidszorg,… De cijfers langs Nederlandstalige kant zullen niet fundamenteel verschillen van deze van Franstalige studenten.

De enorme studiekosten wegen op het budget van studenten en hun familie. Het verhindert de toegang tot universitair onderwijs voor een aantal zonen en dochters van arbeiders of uitkeringstrekkers. Met de huidige prijsstijgingen en economische crisis (die onder meer leidt tot ontslagen), zal dit er niet beter op worden. De studentenorganisatie van LSP, de Actief Linkse Studenten, heeft de oproep van het platform Respact ondertekend en steunt deze campagne voor een beperking van de studiekosten. Op een ogenblik dat de koopkracht van werkenden en jongeren moet verdedigd worden, is een dergelijke campagne erg nuttig.

De problemen in het onderwijs beperken zich niet tot de studiekosten. De “socialistische” minister van onderwijs, Frank Vandenbroucke, heeft destijds de commercialisering van het onderwijs mee versterkt met de doorvoering van de Bologna-akkoorden. Nu komt hij niet eens de regels van zijn eigen plan-VDB na, met name de indexering van de enveloppes voor de universiteiten en hogescholen wordt in vraag gesteld. Met een aanpassing aan de index, zouden de middelen voor bijvoorbeeld de VUB met 3,34% moeten toenemen, de minister wil slechts 1,9% toekennen. Dat betekent een verlies van 2 miljoen euro voor de universiteit die hierdoor wellicht een 50-tal personeelsleden zal moeten afdanken. Dat is een enorm aantal voor een instelling als de VUB. Bovendien zal een gelijkaardig scenario ongetwijfeld ook worden gevolgd in andere universiteiten en hogescholen.

De regeringen weigeren de publieke middelen voor het onderwijs te verhogen en maken de directies verantwoordelijk voor het doorvoeren van de besparingen in hun verschillende instellingen. Als we toegankelijk en degelijk onderwijs voor iedereen willen, dan moeten we breken met de logica die van de universiteiten en hogescholen opleidings- en onderzoekscentra in onderaanneming van multinationals en de bedrijfswereld wil maken.

Er zijn meer publieke middelen voor het onderwijs nodig: een verhoging van het budget tot 7% van het BBP zou een eerste stap in die richting kunnen zijn. Om de jongeren een onafhankelijk leven te kunnen laten leiden en een antwoord te bieden op hun dalende koopkracht, is er nood aan een studentenloon. Waar kan het geld daarvoor worden gehaald? Daar waar het zit: in de zakken van de grote aandeelhouders die ons hebben bestolen en dit blijven doen met de medeplichtigheid van de traditionele politici.

Sinds het begin van dit schooljaar geldt in het lager- en kleuteronderwijs een plafond voor kosten die niet noodzakelijk zijn om de eindtermen te behalen. Er werden twee maximumfacturen ingevoerd. De zogenaamde scherpe maximumfactuur houdt een maximumbedrag in van 60 euro per jaar in het basisonderwijs en 20 euro per jaar in het kleuteronderwijs. De minder scherpe maximumfactuur in het basisonderwijs, is de 360 euro die maximaal over zes jaar aan de ouders gevraagd mag worden voor bepaalde uitstappen (meer buitenschools).

Door Benoit, LSP-Gent

Hoewel deze maatregel op het eerste zicht positief lijkt, betekent het in de praktijk dat heel wat scholen moeten besparen. Uit een rondvraag van De Morgen (bij 248 scholen) bleek dat 1 op de 2 basisscholen uitstapjes en/of zwemlessen laat vallen. Veel directeurs kantten zich om deze reden tegen de nieuwe maatregel. Pieter Breynaert, directeur van school De Oester in Gooik verklaarde bijvoorbeeld: “Nog nooit is een minister erin geslaagd om het vertrouwen in leerkrachten en de school zo snel en zo erg aan het wankelen te krijgen. Ouders worden gevoed met het idee dat scholen er zeer goed bij zitten en dat ze de kluit belazeren. Nog nooit heb ik zoveel wantrouwen gevoeld als de voorbije twee jaar.”

In het kleuteronderwijs geldt een maximumfactuur van 20 euro. Ook de werkgroep kleuteronderwijs Vlaanderen kant zich tegen de maximumfactuur. Een interne rondvraag stelde: “Vier op de tien schrappen schoolreisjes, drie op tien gaan niet langer zwemmen en in 23 procent van de gevallen verdwijnt het toneel van de agenda.“

De invulling van de maximumfactuur zal ertoe leiden dat scholen moeten schrappen in de uitstappen. Vooral het transport is een probleem omdat dit vaak duurder is dan de rest van de uitstap. Het zou vrij makkelijk zijn om op dat vlak tot oplossingen te komen. SP.a-minister Vandenbroucke kan toch overleggen met zijn partijgenoot en minister van mobiliteit Van Brempt om het openbaar vervoer gratis te maken voor jongeren? En waarom wordt niet meteen overgegaan tot gratis toegang tot musea, investeringen in publieke zwembaden en sportinfrastructuur zodat deze gratis toegankelijk zijn voor iedereen,… Dat vereist natuurlijk meer middelen en een andere visie op het aanbieden van openbare diensten (in de zin dat deze effectief diensten zouden aanbieden in plaats van winsten centraal te moeten stellen).

Volgens Vandenbroucke is het budget voor basisonderwijs al sterk toegenomen en zijn het de scholen die deze extra middelen liever aan andere zaken besteden dan aan uitstappen. Daarmee komt hij op een centraal punt in zijn beleid terug: het doorschuiven van alle besparingsverantwoordelijkheden naar de verschillende scholen of scholengroepen. Die moeten maar zien hoe ze rondkomen met de gekregen middelen, ook als die ontoereikend zijn.

Het is duidelijk dat Vandenbroucke enerzijds een sociale retoriek hanteert van betaalbaar onderwijs, terwijl er geen structurele middelen tegenover staan. Begin jaren ‘80 maakte onderwijs nog 7% uit van het bbp, vandaag is dit herleid tot om en bij de 5%. Wij zijn voorstander van gratis onderwijs dat volledig wordt gefinancierd met publieke middelen. Dat is een socialistische visie op onderwijs die niet wordt gedeeld door neoliberale ministers als Vandenbroucke.