Your cart is currently empty!
Category: De Lijn
-
Dienstverlening van De Lijn wordt zwaar afgebouwd
De besparingen bij De Lijn worden stilaan concreet. Het algemeen besparingspakket werd opgedeeld per regio en de concrete besparingen worden op dat niveau genomen. Gazet van Antwerpen kon de plannen voor de provincie Antwerpen inzien nog voor dit aan het personeel werd voorgelegd. De omvang van de besparingsoperatie is groot: de helft van de bussen in de Mechelse binnenstad verdwijnt, in Antwerpen neemt het bus- en tramverkeer fors af.
Dinsdag worden de concrete plannen in Antwerpen aan het personeel bekend gemaakt, woensdag volgt Mechelen. Voor die laatste stad werd bekend dat het aantal ritten in de binnenstad wordt gehalveerd. Ook in centrumsteden als Turnhout en Lier zullen minder bussen naar het centrum rijden.
In Antwerpen zullen naast de bussen ook de trams minder uitrijden. Er wordt gesteld dat er momenteel gemiddeld om de 7,5 minuten een tram rijdt, dat wordt opgedreven tot een gemiddelde van 8 minuten. Dat kan beperkt lijken, maar het betekent dat er op enkele lijnen veel minder zal worden gereden. Lijn 8 sneuvelt helemaal, lijn 3 wordt sterker dan gemiddeld afgebouwd.
Voor de reizigers betekent de hervorming dat de dienstverlening wordt afgebouwd. Voor het personeel betekent het minder ritten en mogelijk ook minder collega’s. Er zou onder meer gesnoeid worden in de technische diensten. De besparingsoperatie van 60 miljoen euro zal bovendien wellicht nog worden opgevoerd als gevolg van de extra besparingen die de Vlaamse regering zal nemen na de federale begrotingscontrole eind deze maand. En er zijn de hoge brandstofprijzen die doorwegen in de begroting van De Lijn.
Woordvoerder Koen Peeters van De Lijn stelde: “Er zullen geen ontslagen vallen bij de bus- en tramchauffeurs. Toch zeker geen naakte. Wel is het zo dat personeelsleden die met pensioen gaan, en dat zijn er jaarlijks heelwat, niet meer worden vervangen.” In directere taal: er verdwijnen jobs.
Nadat de media werden ingelicht, volgen komende week ook de vakbonden en het personeel. ACV-verantwoordelijke De Wilder werd in Gazet van Antwerpen aan het woord gelaten: “De reizigers zouden dit niet mogen pikken. Ze zouden moeten betogen, in opstand komen tegen de besparingen. Want zij gaan die het meest voelen.”
Er is nood aan een front van personeel en reizigers om samen in verzet te gaan tegen het besparingsbeleid. De vakbonden bij De Lijn zijn het beste geplaatst om daar een initiatief toe te nemen met een campagne waar ook de reizigers een actieve rol in kunnen spelen. Dergelijke campagne mag niet beperkt blijven tot één lijn of één regio, het besparingsbeleid treft alle personeelsleden en alle reizigers van het volledige openbare vervoer.
-
TEC: Een actieplan dat personeel en reizigers verenigt, is nodig!
De laatste stakingsdagen die de TEC in de regio Luik troffen, n.a.v. een probleem met het statuut van de chefs van de technische ploegen, veroorzaakten veel commotie. Er was een facebookgroep die opriep voor een betoging tegen de stakingen en voor het invoeren van een minimumdienstverlening. De facebookgroep had veel succes, de betoging al wat minder. Eens te meer bleek hoe weinig ‘objectief’ de traditionele media is in de berichtgeving.
Voor RTL-TVI, die een zekere reputatie opbouwde door het minste sociale conflict meteen door de modder te halen, was het een niet te missen buitenkans. Eén van haar reportages kondigde aan: “door de TEC gegijzelde Luikenaars” willen privatisering TEC. En de journaliste heeft het vervolgens over chauffeurs van de private lijnen die het werk niet neerleggen, zelfs al worden straatstenen naar de bussen gegooid. Er wordt nauwelijks uitgelegd dat men in de privé 12, soms zelfs 14 uren onafgebroken rijdt… En ja, staken is nuttig, en het laat toe de rechten van de werknemers te verdedigen, maar goed, daar praten we liever niet te veel over op de RTL.
Ook het Luikse La Meuse heeft niet geaarzeld en van haar kant getiteld: “Staken de hersenen van de chauffeurs en de vakbonden?”. Het is niet met die toon en die arrogantie dat ze spreken over de besparingen of de winsten van de grote aandeelhouders, verre van… In feite werd de berichtgeving over de staking in de media eenzijdig gebruikt als een campagne om het idee van de minimumdienst en de privatisering van het openbaar vervoer te propageren.
Een ander element is de oproep van twee Luikse studenten om te betogen tegen de stakingen van de TEC en voor de instelling van een minimumdienstverlening. Allebei verduidelijken ze tegen de privatisering van de TEC te zijn en te geloven in de openbare dienst. Natuurlijk begrijpen we dat deze staking, die plaatsvond in volle examenperiode, vele moeilijkheden teweeg bracht. Maar om echt tot een oplossing te komen, is het opleggen van een minimumdienstverlening bij stakingen geen stap vooruit, integendeel. Voor de directie van de TEC was het de gelegenheid om besparingsmaatregelen er door te krijgen, de arbeidsomstandigheden en de lonen aan te vallen,… en de werknemers zijn niet de enigen die eronder lijden. Zoals gebruikers van openbaar vervoer maar al te goed weten, resulteert het gebrek aan middelen en personeel in vertragingen, afschaffing van lijnen,… Uiteindelijk is het verdedigen van het stakingsrecht het verdedigen van een middel bestemd om te strijden voor een kwaliteitsvolle openbare dienst.
Men staakt nooit voor zijn plezier, in tegenstelling tot wat sommige media ons proberen te doen slikken. Vaak, wanneer de officiële reden voor een staking onbetekenend lijkt, is het de druppel die de emmer doet overlopen. Het betreft meer een ophoping van frustratie en woede tegenover een opeenstapeling van problemen. Maar zowel bij de TEC als bij de NMBS als elders, stapelen de problemen zich op zonder dat een actieplan bediscussieerd wordt en zonder dat de vakbondsleiding zich er al te veel van aantrekt. Anne Demelenne, de algemene secretaris van FGTB, heeft publieklijk afstand genomen van deze stakingsacties bij de zeer (zeer!) patronale ‘Cercle de Lorraine”, verduidelijkend dat de staking eerst werd ontketend door de CSC. Ze zou beter de strijd van de werknemers steunen!
Stel je de impact voor die een sensibiliseringscampagne van syndicalisten van de TEC naar de reizigers toe zou kunnen hebben. Daarbij in detail uitleg verschaffend over de problemen van het personeel, op welk punt het leveren van een kwaliteitsvolle dienstverlening geschaad wordt,…. En dit door de verdeling van pamfletten, het uithangen van affiches aan de bushaltes,…
Het zal niet alleen mogelijk blijken de patronale propaganda in de media af te blokken. Maar er zal ook komaf gemaakt worden met het onbegrip van de reizigers. Men zal ze zelfs kunnen oproepen tot solidariteit. Zulke strijd, voldoende van te voren voorbereid, zal een sterke impact hebben. Niet alleen in de betreffende sector, want zulke strijd zou ook anderen tonen hoe de publieke opinie kan gewonnen worden en hoe je gebruikers kan betrekken in je strijd.
De Facebook-mobilisatie tegen stakingsacties bij de TEC
Een Facebookgroep die opriep tot een mobilisatie tegen de stakingsacties bij de TEC kreeg al snel enkele duizenden leden. Op de bijeenkomst ‘in real life’ was de opkomst afgelopen zaterdag in Luik heel wat beperkter: hooguit enkele tientallen betogers daagden op.
-
Staking bij De Lijn. Verslag vanop een piket in Antwerpen
Bij De Lijn voerden de vakbonden op zaterdag een succesvolle staking uit. De LSP (Linkse Socialistische Partij) stond mee naar de piketten in onder meer Antwerpen om de arbeiders een hart onder de riem te steken. In Antwerpen Zurenborg waren er 15 aanwezigen (sympathisanten niet meegerekend) en de stakingsbereidheid lag op ongeveer 90%. Ook Erik De Bruyn van Rood! toonde present, wat erop wijst dat deze nieuwe beweging zich terecht richt op strijdbewegingen. Op het piket spraken we met vakbondsmilitant Jef.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Libreparcours op de Antwerpse piketten
Het pamflet van Libre Parcours werd in Antwerpen aan verschillende piketten verspreid. Naast de stelplaats Zurenborg trokken we ook naar de Vaartkaai en de PAL (Punt aan de Lijn, aan de Noorderlaan). Op alle piketten weerklonk dezelfde boodschap: het personeel wil een betere zaterdagvergoeding en is het beu om met gebrekkig materieel en zonder enige erkenning vanwege de directie bijzonder flexibel te moeten werken. De actiebereidheid was erg groot.
In Hoboken stond een kleine ploeg piket, maar kwam geen enkele werkwillige opdagen. Aan de Vaartkaai was er ’s ochtends een jonge chauffeur uitgereden, er zijn veel nieuwe personeelsleden die soms nog niet goed weten wat hun rechten zijn. Om de nieuwe collega’s meteen op het juiste syndicale spoor te zetten, is er naast een informatieve voorbereiding ook nood aan goede piketten. Een instructeur die de eisen van de stakers ondersteunt, beslist om toch nieuwe chauffeurs in opleiding op te volgen. We hebben personeel tekort, hoe sneller er chauffeurs bijkomen hoe beter, stelt hij.
ACOD-delegee Ronny geeft ons wat uitleg over de staking en komt al snel bij het gebrek aan degelijk materieel: soms zijn er onvoldoende bussen die kunnen uitrijden. De zaterdagvergoeding is ook hier een erg gevoelig punt, het is een manier om de koopkracht toch een beetje op te trekken. Als het nieuws meldt dat de helft van de bussen zou uitrijden, wordt erop gewezen dat de pachters inderdaad niet meedoen. Het feit dat een groot aantal lijnen zijn uitbesteed aan pachters die elk met eigen voorwaarden werken, maakt het moeilijker om het openbaar vervoer volledig plat te leggen. Nochtans zijn de problemen van het personeel bij zowel De Lijn als bij de pachters vaak dezelfde.
De actiebereidheid is groot en ook vrijdag zal hier actie worden gevoerd. Een punt waarover wellicht nog meer discussie nodig is, is hoe het personeel zich naar de reizigers kan richten. De ACOD-delegee op de Vaartkaai legt uit dat een betaalstaking (waarbij reizigers niet moeten betalen) niet zomaar kan, de directie kan het interpreteren als diefstal door de chauffeurs. Bovendien zorgt het grote aantal abonnementen ervoor dat het effect beperkt is en tenslotte voelt de directie niet de druk van buitenaf wegens het wegvallen van de bussen en trams.
Aan het piket van de PAL staat een vrolijke bende van de drie vakbonden. Daar is er wat discussie over hoe de actie moet worden aangepakt. Enkele tramchauffeurs rijden wel uit, ze worden niet tegengehouden door het piket. Een militant zegt dat dit wel zou kunnen indien het piket groter is en niet enkel de delegees mobiliseert. Met een massapiket kan de poort worden dicht gehouden. Over hoe er meer personeel kan worden gemobiliseerd, is er geen duidelijkheid bij de delegees.
Op de verschillende piketten wordt al uitgegaan van een nieuwe actie op vrijdag 24 juni, van het overleg op maandag wordt niet veel verwacht. Het pamflet van Libre Parcours benadrukte de noodzaak van een actieplan op langere termijn dat op basis van een democratische betrokkenheid van onderuit wordt opgesteld en waarbij er ook een campagne wordt opgezet om solidariteit onder de reizigers te bekomen. Een dergelijk actieplan kan ook aansluiting zoeken bij andere openbare diensten waar de problemen vaak gelijklopend zijn.
[/box]Wat is de inzet van deze stakingsdag?
Na de onderhandelingen met de directie zijn we gekomen tot drie kernpunten om vandaag het werk neer te leggen. Ten eerste is er het behoud van de verworven rechten. Sinds de invoering van pachtermaatschappijen en ook door de altijd maar hardere besparingsplannen, zien we die rechten steeds vaker onder druk te komen staan. Bij De Lijn is de flexibiliteit al zéér hoog (sommige buschauffeurs moeten met gesplitste diensten werken, waarbij ze tweemaal op een dag een korte dienst moeten draaien).
Ten tweede eisen we een zaterdagvergoeding van 150%, naar analogie van vele privébedrijven.
Tenslotte vragen we ook een stevige vergoeding voor de buschauffeurs die met gesplitste diensten moeten werken, want hiervoor krijgen zij nu nog geen twee euro per dienst. Het is zo dat een chauffeur met gesplitste diensten vaker thuis is in het weekend, maar het privéleven in de week kunnen ze wel vaarwel zeggen. Bij de MIVB is er wél een degelijke vergoeding (16 euro per dag met gesplitste diensten). Er wordt ontzettend veel gevraagd van die chauffeurs en de verloning is gewoon ondermaats.
Wat gebeurt er na de staking? Worden de onderhandelingen hervat? Volgen er nog stakingsdagen?
Maandag zal er nieuw overleg plaatsvinden, als die slecht uitdraait voor de werknemers, dan staken we terug op 24 juni, een weekdag. Op zo’n dag rijden er normaal gezien véél meer bussen uit (enkel in Zurenborg gaat het dan over 120 bussen), en we vermoeden dat de actiebereidheid zeker even hoog zal zijn. We zijn dus nog niet aan onze laatste adem voor wat betreft de strijd.
In de traditionele pers lazen we onlangs een artikel over ziekteverzuim bij de buschauffeurs. Buschauffeurs zouden te vaak ziek zijn. LibreParcours laat graag de kans aan arbeiders om de traditionele media van repliek te dienen.
Kijk, reizigers zien elke dag hoe zwaar onze job is, tussen het verkeer flaneren in volle spits in Antwerpen is geen lachertje. Ook wordt er van ons steeds meer productiviteit en flexibiliteit verwacht. De directie demotiveert (met een sanctioneringsbeleid) meer dan dat ze motiveert. Als je dan een dienst doet met oncomfortabel materiaal en dat gedurende 8 uur aan een stuk, dan begrijp je waarom dit tot fysieke klachten leidt. Ik daag Marino Keulen (OpenVLD) uit om onze job eens te komen meevolgen. Vooraleer uitspraken te doen dat wij véél te vaak ziek zijn, zoekt hij beter naar de oorzaken van die afwezigheden. Mag ik er op wijzen dat bij De Lijn een zeer strak systeem van controle op ziekteverzuim hanteert? Meestal staat de controledokter al aan je bed nog voor je je eigen arts hebt kunnen laten komen. Ook, wanneer een werknemer al wat vaker afwezig is op een jaar (wegens aanslepende rugpijn bvb), dan moet die zich vaak ook nog eens gaan verantwoorden bij de HR-manager, die helemaal geen doktersdiploma heeft. Dat komt intimiderend over en is tekenend voor dit bedrijf.
Zijn er nog zo’n voorbeelden van hoe De Lijn omgaat met zijn chauffeurs?
Zoals ik al zei, het sanctioneringsbeleid in combinatie met het ontbreken van een “motiveringsbeleid”. Men roept buschauffeurs op het matje voor de grootste bagatellen, waardoor de sfeer op de werkvloer aardig verzuurt. Als wij dan klagen over het materieel dat erg slecht onderhouden wordt (en wat soms tot onveilige situaties kan leiden), dan wordt dat weggewuifd. Vroeger moest een bus quasi perfect in orde zijn om de baan op te mogen, vandaag past men de reglementen aan zodat we afgekeurd materiaal de baan op worden gestuurd: “Een kapotte koplamp? Rij dan met mistlichten hé!”.
Komt De Lijn dan zo slecht uit de kosten?
Er wordt veel geld uitgegeven aan consultancy. Ook de geldverslindende make-over van onze huisstijl is een pure schande, als je weet hoe we hier moeten werken. Men plakt wat nieuwe stickers op de bussen (nieuwe stijl), terwijl de hele winter lang de Car-Wash buiten gebruik is. Of die dure informatieborden aan elke halte, de reizigers hebben een jaar moeten wachten vooraleer er iets op verscheen en nu is de informatie die erop komt meestal fout. Dan ben je beter af met papieren uurregelingen. En dan is er nog “het waterhoofd van De Lijn”, het management heeft nu ongeveer heel de Grote Hondstraat ter beschikking om te vergaderen, jammer dat er van al dat vergaderen zo weinig werkbare ideeën voortkomen. Er is geen geld meer voor de basics, geen geld voor het personeel, maar wel geld te over voor de fratsen van het hoogste kader.
Hoe verhoogt men de productiviteit?
Als onze dienst begint, hebben we zes minuten om onze bus rijklaar te maken en buiten te rijden. Dat is absurd weinig, gezien die bussen van tijd niet willen starten. En, de dienstregelingen die we moeten naleven zijn opgemaakt in de jaren stilletjes. Dat wilt zeggen dat er nu niet meer op tijd kan gereden worden door het alsmaar drukkere verkeer op de wegen. Dat maakt ook dat elke korte pauze verloren gaat, omdat we alweer onze volgende rit moeten verzekeren. Tenslotte worden de meeste dienstregelingen door een computer berekend en wordt er dus niet meer uitgegaan van de reële verkeerssituatie, en dat wordt goedgekeurd door managers die vaak extern zijn aangenomen en dus nauwelijks feeling hebben met “het beroep van buschauffeur”. Volgens hun statistieken is er weinig aan de hand, want veel bussen rijden op tijd (buiten de spits en op het platteland). Geen vuiltje aan de lucht dus.
Dank u voor het interview!
Enkele foto’s
Vaartkaai Antwerpen
Zurenborg
Zurenborg
Gentbrugge
Gentbrugge
-
Voor een (vol)waardige CAO is een degelijk actieplan nodig!
Vorig en dit jaar is er fors bespaard bij De Lijn, besparingen die op de kap van het personeel en de reizigers zijn gebeurd. Toch zijn er in 2010 weer maar eens 8 miljoen reizigers meer vervoerd. Een prestatie die enkel te danken is aan de inzet van datzelfde personeel dat, ondanks verslechterde omstandigheden, er toch nog alles aan gedaan heeft om een degelijke dienstverlening aan te bieden. Maar ondanks deze goede prestaties en een wel heel magere CAO 2009-2010 zouden wij tevreden moeten zijn met een schamele 0,3% loonsverhoging in 2012, of ongeveer een 2,5 euro netto per maand!
Nochtans zijn de eisen niet zo overdreven. Het lijkt ons toch niet teveel gevraagd om een deftige compensatie te krijgen voor de flexibele uren. Niet meer dan logisch dat werken op zaterdag aan 150% wordt betaald en dat er een deftige vergoeding is voor onderbroken diensten. En na een CAO zoals de vorige is een degelijke koopkrachtverhoging ook niet meer dan normaal.
Geen geld?
Tijdens de onderhandelingen rond de vorige CAO schermden De Lijn en de Vlaamse Regering met het argument van de crisis en de noodzaak aan besparingen. Vandaag verschuilen ze zich achter de loonnorm van 0% in 2011 en 0,3% in 2012. Nochtans heeft de sociaal bemiddelaar al verklaard er geen rekening mee te houden en zien we dat bijvoorbeeld in de Antwerpse chemie geen rekening wordt gehouden met de loonnorm: bij Evonik komt er 3% bij en ook bij Bayer is er een ontwerp-akkoord met 3% opslag tegen 1 januari 2013.
Bij De Lijn wordt gezegd dat iedere extra op een andere manier moet worden gecompenseerd, bijvoorbeeld door de afschaffing van de hitte-uren. Nochtans staat er zwart op wit in de beheersovereenkomst dat de Vlaamse Regering de kosten voor de CAO betaalt. Uiteraard zal de Vlaamse Regering stellen dat er geen geld is, maar er is wel geld voor extra belastingsverminderingen voor multinationals en fiscale constructies zoals de notionele intrestaftrek. Vinden de regeringspartijen dat belangrijker dan het openbaar vervoer?
Ook weigert de directie van De Lijn nog steeds een herwaardering van de technische diensten uit te voeren en verkiest ze meer taken uit te besteden aan de privésector. Dit al lang aanslepende probleem, moet dringend opgelost worden.
Een actieplan bediscussieerd met het personeel
Er zal actie nodig zijn om tot een goede CAO te komen. Na de acties van de non-profit in maart werd het budget door de Vlaamse regering al verhoogd van 147 naar 210 miljoen euro. Dat is op zich niet voldoende, maar het geeft wel aan dat actie loont.
Bij De Lijn volgt na de staking op 18 juni wellicht een nieuwe staking op vrijdag 24 juni, tenzij er alsnog iets uit de bus zou komen op de vergadering tussen bonden en directie op 20 juni. Het is goed dat er actie wordt gevoerd, maar zal dit volstaan om de directie en de Vlaamse regering ertoe te dwingen om het personeel te geven waar het recht op heeft? Wij vrezen van niet, wellicht hoopt de directie dat de acties in de zomer zullen stilvallen.
Wij denken dat er een goed actieplan moet komen dat op voorhand wordt bediscussieerd onder het personeel. Dat zou bijvoorbeeld kunnen bestaan uit een algemene 24-urenstaking in september, wat de tijd biedt om personeel en reizigers te informeren en te mobiliseren, om daarna diverse acties te voeren. Dat kan met stakingen per entiteit, gekoppeld aan kleinere prikacties. Indien bredere lagen van het personeel daar actief bij betrokken worden, onder meer via personeelsvergaderingen, en ook de solidariteit onder de reizigers wordt georganiseerd, is het mogelijk om de druk op de directie en de regering gedurende een lange periode hoog te houden.
-
Neen aan de besparingen op het openbaar vervoer!
In augustus waren er stakingsacties bij De Lijn aan de Kust en in Oost-Vlaanderen, in september volgden Brugge, Dilbeek, Grimbergen en de onderaannemers De Schelde (Aartselaar) en VBM (Lommel). In oktober waren er stakingsacties in Leuven en een algemene staking bij de TEC (Waalse tegenhanger van De Lijn). De media berichtten intussen ook over buschauffeurs van de MIVB (Brusselse openbare vervoersmaatschappij) die wegens tijdsgebrek steeds meer roken op de bus, of over de chauffeurs van De Lijn die in 2009 maar liefst duizend keer werden geflitst.
De redenen zijn niet ver te zoeken. Terwijl de dames en heren van de traditionele partijen de mond vol hebben over milieu en mobiliteit, wordt er volop bespaard op openbaar vervoer. Bij de MIVB 46 miljoen €, De Lijn 51,8 miljoen € in 2010 en nog een pak in 2011 en bij de TEC is de dotatie van de Waalse overheid van 2008 tot 2014 bevroren, waardoor er dit jaar een tekort van 9,9 miljoen € moet worden weggewerkt.
De besparingen bouwen de dienstverlening af en verhogen de werkdruk. Bij De Lijn wordt gesproken over het realiseren van “efficiëntiewinsten”. Kersvers financieel directeur Werner Jacobs had het in Trends over het wegwerken van “dode uren”, waarna hij verduidelijkt: dat is de tijd tussen de ritten. De directie wil de rusttijd van chauffeurs tot een minimum herleiden. Als chauffeurs 7 tot 9 uur bijna non-stop aan het stuur zitten, is het niet verwonderlijk dat ze op de bus roken of sneller rijden zonder rekening te houden met snelheidslimieten om toch even de benen te kunnen strekken tussen twee ritten.
De Lijn maakte in oktober de resultaten van een tevredenheidsmeting onder de reizigers bekend. Daaruit bleek een groeiende ontevredenheid inzake stiptheid en overvolle bussen. Met de besparingsmaatregelen zal dit niet verbeteren, minder rusttijd tussen twee ritten betekent dat er nog meer bussen met vertraging zullen rijden en het afbouwen van de frequentie op een aantal lijnen zal de overbezetting niet bepaald verbeteren. In Gent wordt gesnoeid in het avondvervoer, in heel wat regio’s daalt de frequentie van ritten of worden “onrendabele” lijnen afgeschaft. Elders worden lijnen samengevoegd, waardoor reizigers langer onderweg zijn of moeten overstappen.
Reizigers en personeel zijn in alle delen van het land de dupe. Er waren al heel wat stakingsacties en soms worden beperkte verbeteringen afgedwongen. Maar het is nodig om in verzet te gaan tegen het volledige besparingsbeleid. We hebben nood aan een actieplan. Bij de TEC was er al een eerste aanzet met een algemene staking op 11 oktober. Waarom geen nationale stakingsdag en betoging waarbij ook de reizigers worden gemobiliseerd?
-
Staking bij De Lijn in Vlaams-Brabant. Verslag van aan het piket
Op woensdag 13 oktober werd bij De Lijn in de stelplaatsen van Leuven, Overijse, Tielt, Tienen en Evere gestaakt. Aanleiding is het personeelstekort waar maar geen oplossing voor komt. De chauffeurs stonden in Leuven al vanaf 4u aan een piket. Er was vooral ’s ochtends vroeg veel volk. Sommige chauffeurs kwamen het piket versterken ook al was het hun rustdag, anderen brachten hun partner en kinderen mee.
Rond twaalf uur stonden er nog een tiental arbeiders aan het piket. Volgens een van de twee ACLVB-delegees waarmee we spraken, was er veel ongenoegen onder de chauffeurs en werd de staking gesteund door het gehele personeel. Er zijn al maandenlang onderhandelingen tussen de vakbonden en de directie over besparingen bij De Lijn. Deze onderhandelingen slepen al lang aan, maar zonder resultaat.
Sinds begin september zijn een aantal maatregelen ingevoerd die een ernstige aanvallen op de arbeidsomstandigheden van de chauffeurs vormen. Rij- en rusttijden worden niet meer gerespecteerd; chauffeurs moeten lange shiften (tot negen uur) rijden met weinig of geen pauze, waardoor er geen tijd is om te eten of gewoon naar het toilet te gaan. Deze beperking en in veel gevallen zelfs afschaffing van de rusttijd ondermijnt niet alleen de arbeidsomstandigheden van de chauffeur, het is ook een gevaar voor de veiligheid. Vermoeide chauffeurs doen meer ongevallen. Een delegee uit Overijse zei ons dat de reizigers dit ook begrijpen en veel begrip hebben voor de actie. Het beperken van de rusttijden is ook een bedreiging voor hun veiligheid en het zet de stiptheid verder onder druk. Nu worden onverwachte vertragingen vaak opgevangen met de rusttijden tussen twee ritten, als dit wegvalt zijn er natuurlijk meer vertragingen.
De directie is verantwoordelijk voor deze staking. Haar besparingsmaatregelen bedreigen de dienstverlening en de arbeidsomstandigheden van de chauffeurs. Naast de problemen inzake rij- en rusttijden is er een personeelstekort dat blijft aanhouden. In de stelplaats Leuven zouden 20 extra chauffeurs moeten worden aangenomen, maar op dat vlak is de directie niet bepaald snel.
Het personeelstekort maakt het moeilijk voor chauffeurs om verlof te nemen. Samen met de lange shifts en de stress door het gebrek aan pauzes tussen twee ritten, zorgt dit voor steeds meer moeilijkheden voor het gezin en/of het sociale leven van de chauffeurs. Het is niet verwonderlijk dat werken voor De Lijn steeds minder aantrekkelijk is.
De directie verklaarde in de media dat het personeel zonder onderhandelingen is overgegaan tot de stakingsactie. Er wordt al maandenlang gevraagd naar een oplossing voor het personeelstekort, maar de directie blijft doof voor deze eis. Blijkbaar erkent de directie nu zelf dat de gesprekken tussen vakbonden en directie dovemansgesprekken waren en geen “onderhandelingen”.
-
De Lijn. Eengemaakt verzet tegen besparingen nodig!
Op 4 augustus staakte De Lijn in West-Vlaanderen. Aan de kust reed bijna geen enkele tram uit en in heel West-Vlaanderen reed volgens de directie slechts 60% van de bussen. Daarbij moet worden opgemerkt dat 50 van die 60% voor rekening was van onderaannemers waar niet werd gestaakt. De acties waren gericht tegen de besparingsmaatregelen waarbij de frequentie van de kusttram wordt verlaagd, de rittijden en rusttijden worden beperkt en heel wat late en vroege buslijnen sneuvelen.
Artikel door een buschauffeur, gepubliceerd in het septembernummer van De Linkse Socialist (abonnees kregen normaal gezien op dinsdag of woensdagochtend hun exemplaar van De Linkse Socialist in de bus)
Schrappen van ritten en beperken van rij- en rusttijd
De besparingsmaatregelen kaderen in een besparingsplan van 51,8 miljoen euro in 2010 en 40 miljoen in 2011, opgelegd door de Vlaamse Regering. Dit jaar wil De Lijn 30 miljoen besparen op exploitatie en 21 miljoen op marketing, strategische projecten,…
De besparingsmaatregelen en de timing verschillen per regio, maar in grote lijnen zijn ze dezelfde. In de mooie woorden van De Lijn gaat het over een “optimalisatie van de dienstverlening”. In de praktijk is er een beperking van ritten met weinig reizigers, het beperken van de rusttijden en waar mogelijk het beperken van de rittijden als eerste stap. Hiertoe wordt gewerkt met minbus, een computerprogramma dat de meest optimale diensten berekent. Wat georoute bij De Post betekende, moet minbus voor De Lijn worden. Resultaat: rusttijden worden beperkt zonder rekening te houden met vertragingen en verkeersdrukte.
De volgende stap is het effectief schrappen van ritten met een te lage bezetting en vroege en late ritten zoals dit bijvoorbeeld al gebeurt met het avondvervoer in Gent en Antwerpen. Hierdoor worden vooral de meer landelijke gebieden geraakt waar sowieso al weinig bussen rijden. Of zoals een aantal burgemeesters uit de Westhoek het stelde: “Als er lijnen of ritten moesten bijkomen in het verleden, werden we overgeslagen. Maar nu er bespaard moet worden, zijn wij bij de eersten.” Misschien moeten de burgemeesters hun partijgenoten in de Vlaamse regering eens aanspreken?
Personeel en reizigers betalen de rekening
De Vlaamse regering stelt dat de werkvreugde van het personeel niet mag verminderen en dat de reizigers geen hinder mogen ondervinden… Deze woorden zijn misschien mooi voor de camera’s, maar de praktijk is anders. Het is duidelijk dat het personeel en de reizigers het besparingsplan zullen moeten dragen.
Chauffeurs moeten langere diensten rijden met een pak minder rusttijd en een strakker uurschema. Dit zal niet alleen zorgen voor meer vertragingen, maar ook voor meer stress, agressie en ongevallen. Voor reizigers betekent het dat ze ofwel hun bus of tram vaker te laat zullen zien komen of dat hij zelfs helemaal niet meer komt.
Mobiliteit en milieu worden steeds belangrijkere thema’s maar als puntje bij paaltje komt, wordt er bespaard op openbaar vervoer en zijn mensen verplicht zich met de auto te verplaatsen of thuis te blijven.
Nood aan eengemaakt verzet: 24-urenstaking en nationale betoging
De staking in West-Vlaanderen was zeker geen maat voor niets. Onder meer de rij- en rusttijden zijn gevoelig verbeterd. Maar zolang het besparingsplan doorgevoerd wordt, zullen we aan de ene kant verliezen wat we aan de andere kant hebben gewonnen. De staking was een goed begin en toont aan dat strijd loont.
Maar meer is nodig, er is nood aan eengemaakt verzet tegen de besparingsplannen. Alle regio’s worden zwaar geraakt door de besparingen en overal is de frustratie groot. Waarom als volgende stap geen 24-urenstaking bij heel De Lijn en als het kan, samen met chauffeurs van de pachters die eveneens geraakt worden, gekoppeld aan een nationale betoging. Hiervoor kan er eveneens gemobiliseerd worden onder de reizigers, eventueel samen met de actiegroepen van reizigers zoals een groep uit de wijk Den Dam in Antwerpen die reeds een betoging organiseerde tegen het schrappen van hun buslijn 19. Op deze manier kan er gewerkt worden aan een front van personeel van De Lijn en de pachters en reizigers.
-
De Lijn: staking in Oost-Vlaanderen
Vandaag werd opnieuw gestaakt door het personeel van De Lijn in Oost-Vlaanderen. De directie wil besparingen doorvoeren door het aantal ritten te beperken en eveneens door de rij- en rusttijden aan te pakken. Het personeel klaagt evenwel al langer over een tekort waardoor verlof niet evident is en shiften onderling worden uitgewisseld. Het verder besparen op personeel zal de problemen enkel nog groter maken. Enkele foto’s van de staking in Gent.
Jean-Marie
-
Staking aan zee. Protest tegen aanval op personeel en dienstverlening
Uitgerekend 125 jaar nadat de eerste kusttram over de sporen reed, wordt er gestaakt tegen de afbouw van o.a. de kusttram. Door de besparingen opgelegd door de Vlaamse Regering zal de frequentie van de kusttram niet alleen dalen, de diensten zullen ook “efficiënter” georganiseerd worden. Dit staat synoniem voor een verhoogde werkdruk en het beperken van de rusttijden voor de chauffeurs. Dit is een aanval op het personeel en op de dienstverlening.
In West-Vlaanderen moet er dit jaar 4,56 miljoen bespaard worden. Dit kadert in een totaal besparingsplan van 51,8 miljoen in 2010 en mogelijk nogmaals hetzelfde in 2011. Een goeie 30 miljoen hiervan zal moeten komen van exploitatie, het overige van het terugschroeven van strategische projecten, marketing,…
De concrete besparingsmaatregelen komen nu met mondjesmaat naar boven, maar de timing en de vorm verschillen van provincie tot provincie. Zo zien we o.a. dat het laatavondvervoer in Gent en Antwerpen wordt teruggeschroefd en dat er overal (nu of in de toekomst) ritten worden geschrapt. Niet alleen betekent dit een verhoogde werkdruk voor de chauffeurs en eventueel loonverlies door een verlies van premies (bv. minder zondagwerk), maar evengoed 420 jobs die verdwijnen (de helft bij De Lijn en de helft bij onderaannemers). Er vallen dan wel geen naakte ontslagen, maar voor een regering die als topprioriteit “werk” heeft, kan het wel tellen.
Minbus: de georoute van De Lijn
Minbus is een computersysteem dat de efficiëntie moet verhogen. Concreet betekent dit het beperken van lege ritten, rusttijden en het aantal in te zetten voertuigen. Voor chauffeurs betekent het een verhoogde werkdruk en diensten die het sociaal leven van de chauffeurs nog een pak moeilijker maken. Wat op papier rusttijd is, is in de praktijk immers veelal een buffer om vertragingen op te vangen. Vlaams minister van Mobiliteit Hilde Crevits kan dan wel zeggen dat het plan de “werkvreugde” van de chauffeurs niet mag verminderen, het is duidelijk dat de besparingen door het personeel (en de reizigers) zullen gedragen worden.
Kris Peeters: “De zwaksten zullen niet geraakt worden”
Toen het besparingsplan van de Vlaamse Regering van 1,7 miljard bekend werd, stelde minister-president Peeters dat de sociaal zwaksten in de samenleving niet geraakt zouden worden. Tegelijk zien we dat diezelfde “sociaal zwakkeren” wel hun bus- en/of tramverbinding verliezen of zien afgebouwd worden. Zo was er eind juni nog protest en een betoging van bewoners van de wijk Den Dam in Antwerpen. Die verliezen door de besparingen de enige rechtstreekse verbinding met het stadscentrum door de afbouw van buslijn 19. Voor veel reizigers zal dit de praktijk zijn, want enkel de meest rendabele lijnen zullen worden behouden.
Tegelijk zien we dat CD&V een aanval lanceert op de 1,4 miljoen mensen met een gratis abonnement (1,2 miljoen 65+’ers met daarnaast invaliden, werklozen in trajectbegeleiding,…). In tijden van besparingen kan het volgens hen niet dat zoveel mensen gratis rijden. Blijkbaar vinden ze bij CD&V dat het toch wel schandalig is dat mensen die met een klein pensioen moeten rondkomen en het grootste risico hebben om in armoede te vervallen, gratis met de bus mogen rijden.
Personeel en reizigers mogen zich niet tegen elkaar of onderling laten opzetten. Want het is hetzelfde beleid dat hen wil laten betalen voor een crisis veroorzaakt door een blinde winsthonger van een kleine elite.
Eéngemaakte strijd en actieplan is nodig!
De staking van De Lijn regio kust is een stap vooruit in het organiseren van het verzet tegen de besparingsplannen. Maar meer is nodig. Vandaag zien we dat regio per regio en openbare dienst per openbare dienst geïsoleerd in strijd gaat. We mogen niet stelplaats per stelplaats de strijd aangaan.
Er is een ééngemaakte strijd nodig tegen de asociale besparingsplannen van de Vlaamse regering. In de eerste plaats van al het personeel en de reizigers van De Lijn om verder samen met personeel en gebruikers van alle openbare diensten te vechten voor sterke openbare diensten, tegen de besparingen en voor onze rechten.
-
Zware besparingen op avondvervoer in Gent
De Lijn moet besparen en in Gent heeft dit vanaf volgende week directe gevolgen. Het bedrijf kondigde aan dat het “net als alle andere Vlaamse overheidsbedrijven” moet besparen. Er wordt gesteld dat 97% van het huidige aanbod behouden blijft, maar intussen wordt wel fors gesnoeid in het laatavond-, nacht- en ochtendaanbod in het weekend. Na 23u zullen er geen trams meer rijden, maar erg onregelmatige “laatavondbussen”.
De besparingen bij De Lijn in Gent zal vooral het laatavondverkeer worden geraakt. De trams en bussen na 23u worden allemaal vervangen door laatavondbussen die slechts om de 45 minuten rijden. De nachtbussen op vrijdag en zaterdag worden beperkt, in de plaats van om de 45 minuten zullen er maar om de 90 minuten nachtbussen zijn. Verder wordt ook gesnoeid in het aanbod op ochtenden in het weekend en op de avonden tijdens schoolvakanties en in het weekend. Zo wordt de helft van de ochtendtrams op zaterdag geschrapt. De Lijn stelt intussen dat deze besparingen beperkt zijn en dat 97% van de dienstregelingen wordt behouden.
Eerder werd ook al in andere regio’s bespaard. Vanaf 1 juli is het aanbod van De Lijn in West-Vlaanderen afgebouwd. Ook daar gaat het vooral om bussen die ‘s ochtends vroeg, ’s avonds laat of in het weekend reden. In West-Vlaanderen stelde De Lijn dat het in de eerste plaats bespaart op “algemene werkingskosten” en door een “verdere optimalisatie van de exploitatie (via minimaliseren lege kilometers, herschikken van de diensten van de chauffeurs,…)”. Daarnaast wordt ook geraakt aan de dienstverlening zelf. Het lijkt er op dat het personeel en de gebruikers de rekening moeten betalen.
Ongetwijfeld zullen nog andere besparingsmaatregelen volgen. Er wordt nu al gesuggereerd dat zowat alle reizigers van De Lijn gratis rijden omdat 1,4 van de 1,8 miljoen abonnees een gratis abonnement hebben. Dat er daarbij 1,2 miljoen 65-plussers zijn, wordt er niet onmiddellijk bij verteld. Het doel van dit soort nieuws is duidelijk: een nieuwe besparing voorbereiden door te snoeien in het aantal gratis abonnementen. Carl Decaluwé (CD&V) verklaarde dat het niet houdbaar is dat vier op de vijf abonnementen gratis zijn. Het gaat om 1.248.533 65-plussers, 149.975 mensen met een handicap, 29.595 mensen die hun nummerplaat inleverden, 22.553 gratis abonnementen voor scholieren uit gezinnen waar al twee betalende schoolabonnementen zijn en 14.187 werklozen die via de VDAB een opleiding volgen. Wie van deze groepen wil Decaluwé aanpakken?
De reeds doorgevoerde en geleidelijk aan voorbereide maatregelen gaan in tegen de bestaande behoeften. Er is nood aan meer en goedkoper openbaar vervoer. Dat is noodzakelijk om het gebruik van auto’s te verminderen en aldus het vastlopen van de wegen af te bouwen alsook de hoeveelheid uitlaatgassen te beperken. Het zou logisch zijn om tegen de achtergrond van een economische crisis en bijhorende uitbreiding van de werkloosheid en armoede, de mobiliteit van iedereen te garanderen door het aanbod uit te breiden en gratis te maken.
Het laatavondvervoer in een studentenstad als Gent heeft wel degelijk nut en het is niet omdat het maar studenten zijn dat ze daarom als sardienen opeengepakt kunnen worden op onregelmatige bussen. Of wil De Lijn het autogebruik aanmoedigen? De Lijn zelf doet intussen alsof haar neus bloedt. Een woordvoerster verklaarde: “We willen vooral communiceren dat de reizigers ‘s avonds en ‘s nachts nog altijd met het openbaar vervoer op hun bestemming kunnen geraken. Het heeft geen zin om te benadrukken of dat nu om de 10, 20 of 45 minuten is.” En nog: “We willen vooral naar buiten brengen wat er is en niet van start gaan met een negatieve boodschap.”
Dit is een flauwe poging om een besparingsmaatregel in een mooie verpakking te stoppen. De realiteit is dat deze Vlaamse regering (CD&V, N-VA en SP.a) een besparingsbeleid voert en daarbij de overheidsbedrijven laat snoeien in het aanbod van diensten aan de bevolking. De besparingen zijn het resultaat van een crisis waar wij geen verantwoordelijkheid voor hebben, maar waarvoor we nu wel gevraagd worden om de prijs te betalen. Sommigen deden dat al met hun job, anderen volgen nu met een beperkter aanbod aan openbaar vervoer. Straks volgt een afbouw van het aanbod op televisie, de verdere afbraak van de dienstverlening van De Post (althans voor gewone gebruikers zoals wij), een ondermijning van de zorgsector en een besparing op het onderwijs. Tegen deze politiek van sociale afbraak is verzet nodig!