Your cart is currently empty!
Tag: klimaat
-
Our climate, not their business
De klimaatproblematiek is zicht-baarder dan ooit. Veel mensen proberen zelf hun gedrag te veranderen. Maar hoe veel impact heeft dat? Sinds 1988 zijn de 100 meest vervuilende bedrijven verantwoordelijk voor 71% van de uitstoot van broeikasgassen. Welke maatregelen treffen zij? Hoe kunnen wij de strijd aangaan voor onze toekomst?Wie draait op voor de gevolgen? Tegen 2050 zullen er tussen de 200 miljoen en 1 miljard klimaatvluchtelingen zijn. In België is luchtpollutie bij de slechtste van Europa. Politici profileren zich milieuvriendelijk, maar laten de gewone gezinnen betalen met belastingen op vervuilende producten. Dit terwijl een op zes Belgen in armoede leeft!
Grote bedrijven daarentegen mogen blijven vervuilen. 40% van het voedsel wordt weggegooid omdat de voedingsindustrie er geen winst op maakt. Electronicabedrijven zorgen ervoor dat hun producten sneller stuk gaan. De impact van consumenten op ecologische productie vervalt in het niets tegenover de winstlogica van die grote vervuilers. Dat betekent niet dat we lijdzaam moeten toezien. We kwamen met bijna 100.000 op straat tijdens de historische klimaatmars op 2 december. Ook in Polen, Zweden, Australië, … gingen scholieren massaal in actie!
Hoe kunnen we onze stem best laten horen?
Greta Thunberg, de Zweedse scholiere die Fridays for Climate organiseert op haar school zei: “onze planeet wordt opgeofferd zodat een heel kleine groep mensen enorme winsten kunnen maken.” Ze komt tot de conclusie dat “als oplossingen in het systeem niet mogelijk zijn, we misschien het systeem zelf moeten veranderen.” Daarvoor is er nood aan een massabeweging van jongeren en werkenden!
Op 15 maart is er een oproep voor een Internationale actiedag voor het klimaat. Wat als we dan allemaal samen spijbelen voor het klimaat en massaal betogen? Zo’n scholierenstaking zou tonen dat we onze toekomst zelf in handen nemen! Dan tonen we met hoe veel we zijn. We kunnen bijvoorbeeld vanaf nu elke donderdag gebruiken om een kleine actie te doen op/aan onze school om de oproep te verspreiden en te mobiliseren voor 15 maart.
- Wil je van 15 maart een succes te maken? Je kan een actiecomité opzetten op je school en mobiliseren.
- Sluit aan bij de Actief Linkse Scholieren en strijd samen met ons voor een maatschappij waarin niet de winst, maar de mens en planeet centraal staan!
-
Australische scholieren en studenten staken voor maatregelen tegen klimaatverandering
Op 1 december was er een grote studenten- en scholierenstaking in Australië tegen het falen van de regering om iets tegen klimaatverandering te ondernemen. Er waren acties in minstens 30 steden waarop duizenden jongeren aanwezig waren.
Verslag door Kai Perry, Socialist Party Australië
Deze acties vonden plaats op het ogenblik dat bekend raakte dat de steenkoolmijn van Adani in Queensland effectief zal opengaan, ondanks protest. Geen enkele grote partij is bereid om het project stop te zetten.
De jongerenacties haalden inspiratie uit de Zweedse scholiere Greta Thunberg die elke vrijdag de klas verlaat om voor het parlement in Stockholm te protesteren. Thunberg riep andere jongeren op om ook in actie te komen. In de Britse krant The Guardian schreef ze: “Ga voor je parlement of lokale regeringsgebouw neerzitten om te eisen dat ze de weg volgen om de opwarming onder de grens van 1,5 graden te houden.”
Jongeren zullen de gevolgen van klimaatverandering het meest voelen. Zij zullen gestraft worden voor het gebrek aan actie door de huidige regeringen. De Australische premier, de liberaal Scott Morrison, toonde hoe ver hij van de realiteit staat toen hij de geplande protestacties aanviel. Hij zei dat er minder activisme op school moet zijn en dat hij niet kan toelaten dat “scholen veranderen in parlementen.”
Veel jongeren op de acties maakten duidelijk dat hun protest niet nodig was geweest indien de regeringsleiders iets ernstig hadden ondernomen in de strijd tegen klimaatverandering. De opmerkingen van Morrison tonen vooral hoe ver hij en de rest van de regering van de bevolking staan. Hij gaf aan dat hij de bekommernissen van de jongeren niet ernstig neemt.
De opstelling van de regering heeft de actiebereidheid verder versterkt. Er was een brede steun voor de jongeren. Veel protestborden haalden uit naar het falen van de regering en wezen op de hypocrisie van de uitspraken van Morrison. Een van de meest populaire slogans was: “We zullen minder activistisch zijn als jij minder rot bent” (‘We’ll be less activist, if you’ll be less shit’).
De premier beweerde dat zijn de regering de klimaatverandering ernstig neemt en dat er maatregelen zijn. Maar het verslag van de VN over uitstoot toont aan dat er in Australië het voorbije jaar geen verbetering was.
De waarheid is dat het kapitalisme een obstakel is voor ernstige maatregelen tegen klimaatverandering. Het kapitalisme is gebaseerd op het privaat bezit van de grote industriële sectoren, waaronder energie. De productie is enkel gericht op winst.
Machtige groepjes van superrijken zitten voor miljardenbelangen in de fossiele brandstoffen. Ze doen er alles aan om hun belangen zo lang mogelijk winstgevend te houden. Er worden ook nog altijd grote winsten gemaakt in de steenkoolsector en andere vervuilende sectoren. Dat maakt dat kapitalisten er blijven in investeren.
De rijkdom die gecontroleerd wordt door kapitalistische investeerders en door de energiesector, moet onder publieke controle komen om ingezet te worden in de uitbouw van duurzame groene energie. Het probleem is echter dat wat we niet controleren wat we niet bezitten. Regeringen slagen er niet in om kapitalisten voldoende te laten investeren in groene energie. In plaats van het door winst aangedreven kapitalistisch bezit, moeten we energie onder publiek bezit plaatsen als onderdeel van een democratisch opgemaakt plan om over te schakelen naar hernieuwbare en duurzame energieproductie.
De jongeren op de nationale actiedag in Australië hadden een duidelijke boodschap voor de regering: ze laten niet toe dat hun toekomst op het spel gezet worden door kapitalisten die enkel oog hebben voor directe winsten en door de marionetten van deze kapitalisten in de regeringen.
Dit is mogelijk slechts het begin van een campagne, niet het einde. Om klimaatverandering te stoppen, zullen er meer acties nodig zijn. Daarbij moeten ook bredere lagen van de samenleving, in de eerste plaats de werkenden, betrokken worden. Enkel door georganiseerde acties op de werkplaatsen, in de scholen en in de wijken, samen met duidelijke eisen, kunnen we een voldoende stevige en succesvolle beweging opbouwen.
De problemen worden veroorzaakt door het kapitalistische systeem. We moeten dit systeem bestrijden, enkel zo kunnen we de reden voor het gebrek aan maatregelen aanpakken. Greta Thunberg vatte samen wat nodig is in de strijd tegen klimaatverandering: “We kunnen de wereld niet meer redden door de regels te volgen, de regels moeten veranderen.”
-
Historische klimaatmars in Brussel: tienduizenden in actie voor toekomst van onze planeet!
De ongerustheid en de woede onder de bevolking groeit. De toekomst van de onze planeet wordt namelijk op het spel gezet. Het IPCC-rapport geeft ons nog 12 jaar om een onomkeerbare ecologische ramp te vermijden. Toch lijkt het politieke establishment de ernst niet te vatten. De opkomst voor de historische klimaatmars in Brussel geeft aan hoe een groeiende laag van de bevolking dit niet langer neemt.
De tienduizenden betogers bleven maar toestromen: meer dan twee uur nadat de eerste manifestanten vertrokken waren aan Brussel-Noord moesten anderen nog aan de tocht naar het Jubelpark beginnen. Qua omvang deed het denken aan de grote vakbondsbetoging in oktober 2014 of de anti-oorlogsbetoging van 2003. De politie had het over 65.000 maar dat was een onderschatting, zelfs de 75.000 volgens de organisatoren leek ons een lage schatting. Mogelijk waren we met 100.000!
De lichte regen kon het enthousiasme van de betogers niet stoppen, wat extra zon had ongetwijfeld voor een nog grotere opkomst gezorgd. Onder de aanwezigen opvallend veel gezinnen met kinderen en veel jongeren. Het thema van klimaatverandering en de strijd ertegen staan op de politieke agenda. De vraag is nu hoe we effectief resultaat kunnen bekomen.
Op een dergelijk grote betoging zijn er uiteraard heel uiteenlopende standpunten. Sommigen pleiten voor meer individuele maatregelen zoals taksen op vliegreizen. Als het protest van de gele hesjes de afgelopen dagen iets duidelijk maakte, is het echter dat de gewone bevolking al genoeg betaalt. Er waren enkele van die gele hesjes op de betoging: protest tegen dure brandstofprijzen betekent immers niet dat voor vervuiling wordt gepleit. Feit is dat niet in milieuvriendelijke alternatieven wordt geïnvesteerd: de 5,5 miljard euro die de overheid jaarlijks aan brandstof verdient, is meer dan alle overheidsdotaties aan openbaar vervoer samen. Dat vat het samen.
Er is een groeiende roep naar collectieve antwoorden. Veel mensen proberen zelf een steentje bij te dragen, maar ze merken op dat er geen gelijkaardige inspanning komt van diegenen die echt verantwoordelijk zijn. Zolang grote bedrijven sectoren als energie domineren, zal daar geen verandering in komen. Klimaattoppen mogen dan nog zoveel goede voornemens spuien als ze willen (en helaas zijn ook die voornemens onvoldoende), echte verandering komt er niet. Wat de gemeenschap niet bezit, kan ze immers niet controleren. Het wordt hoog tijd om energie in publieke handen te nemen en publieke middelen te voorzien voor wetenschappelijk onderzoek naar de ontwikkeling van alternatieve duurzame energie op massale schaal. Het is ook hoog tijd om drastisch te investeren in openbaar vervoer, in plaats van te besparen zoals momenteel gebeurt (bij de NMBS is er op vijf jaar tijd 663 miljoen bespaard, de gevolgen daarvan ondergaan personeel en reizigers elke dag).
‘Groen kapitalisme’ is geen antwoord. Dat is uitgeprobeerd en het faalt. Consumptie kan niet los gezien worden van productie. Eerder waarschuwden de Belgische werkgevers (VBO) al voor te ambitieuze klimaatdoelstellingen want die “mogen de competitiviteit niet schaden.” Tegenover de chaos van het kapitalisme pleiten wij voor een socialistisch alternatief: een samenleving waarin de meerderheid van de bevolking beslist over wat en hoe er geproduceerd wordt zodat de belangen van de mens en de planeet centraal staan. Daarvoor moeten we een krachtsverhouding uitbouwen. De klimaatmars was daar een goede aanzet voor. Verandering is steeds afgedwongen door ons met de werkende bevolking te organiseren en door strijd aan te gaan.
De snelheid waarmee we tot fundamentele collectieve oplossing kunnen komen, zal afhangen van de rol van de arbeidersbeweging in de klimaatbeweging. Zij heeft de sleutels van de economie in handen. Met het stakingswapen kunnen zij de natuurlijke rijkdommen en productiemiddelen uit handen nemen van degenen die de klimaatverandering veroorzaken (de kapitalisten) en een socialistisch alternatief uitbouwen onder hun democratische controle en beheer.
Op de betoging vormden we een strijdbare delegatie en kregen we een goede respons op ons materiaal. De badges vlogen de deur uit en we verkochten meer dan 100 exemplaren van ons maandblad. Tientallen betogers gaven hun contactgegevens op. Wil je samen met ons de strijd voor een socialistische samenleving aangaan? Contacteer ons om lid te worden!
Fotoreportage door Liesbeth:
[embed-google-photos-album https://photos.app.goo.gl/MPoLU6xUW9PrvJ5B9]Video van onze delegatie:
-
Komende zondag: grote klimaatbetoging in Brussel
De kranten staan er vol van, journalisten en activisten maken films en schrijven boeken, de wetenschappelijke wereld publiceert een spervuur aan waarschuwingen en argumenten die ons een dramatische toekomst voorhouden. Wat ons overkomt, lijkt onwezenlijk. We ervaren klimaatverandering van dichtbij. 2018 is het jaar met recordtemperaturen, ongeziene droogte en klimaatrampen. En er is unanimiteit: het wordt erger.
Waar minder unanimiteit over is: de oplossingen. De wereldleiders komen in december opnieuw samen voor een klimaattop. De COP24 vindt plaats in Katowice, Polen. Gezwollen taal en veel beloftes is wat we in het beste geval voorgeschoteld zullen krijgen. Aan de vooravond van die bijeenkomst organiseert de klimaatbeweging een betoging in Brussel. Het wordt de grootste sinds de betoging in Oostende in 2015, naar aanleiding van de COP21.
De Actief Linkse Studenten en de Linkse Socialistische Partij mobiliseren voor deze belangrijke betoging. Onze mobilisatie beperkt zich niet tot druk zetten op de wereldleiders. De wereldleiders verdedigen de belangen van de multinationals, niet die van ons.
Met onze mobilisatie willen we de discussie aangaan over het economische model dat onze planeet uitbuit en vernietigt. We willen een oriëntatie voorstellen voor de klimaatbeweging die zich richt op de productie eerder dan op de consumptie.
Het kapitalisme is de belangrijkste oorzaak van de klimaatproblemen én van het uitblijven van oplossingen. De chaotische vrije markt en winstmotieven zullen niet met duurzame oplossingen komen. Daarvoor is democratische controle over de natuurlijke rijkdommen nodig. Anders gezegd: socialistische planning in plaats van privaat winstbejag.
ZONDAG 2 DECEMBER – 12u BRUSSEL NOORD
-
Save our planet from capitalism
Claim the climate – 2 december – Betoging voor het klimaat – 12u00 – Brussel Noordstation
- Voor democratische controle over natuurlijke rijkdommen
- Socialistische planning in plaats van kapitalistische chaos
Het lijkt onwezenlijk. De nieuwe studie van het IPCC (het klimaatpanel van de VN) geeft ons nog 12 jaar om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te voorkomen en de temperatuurstijging tot 1,5°C te beperken. In realiteit zitten we op koers voor 3°C. Geen wonder dat we klimaatverandering al van dichtbij ervaren. 2018 is opnieuw een jaar van recordtemperaturen, ongeziene droogte en klimaatrampen. Daarbovenop komen het verlies in biodiversiteit, verzuring van de oceanen, plastic soup …
De wetenschappelijke wereld publiceert een spervuur aan waarschuwingen en tal van organisaties of activisten proberen hun steentje bij te dragen. Toch lijkt het allemaal niet te baten. Waarom? Wat staat fundamentele aanpak dan in de weg?
[divider]
Iedereen verantwoordelijk?
Is iedereen verantwoordelijkheid omdat we allemaal consumeren? Media en politici zijn duidelijk: we moeten minder of anders consumeren. Dat zou de markt beïnvloeden en groene alternatieven promoten. Dat is wat we al decennia lang horen. Toch gaat het steeds achteruit. Hoe komt dat?
De ecologische voetafdruk van de gemiddelde mens is klein. Oxfam berekende dat de rijkste 10% evenveel koolstof uitstoot als de armste helft van de mensheid. Voor de armsten in de maatschappij is minder consumeren overigens geen optie. Zij zijn al blij als ze voldoende kunnen consumeren om te leven.
Consumptie kan niet los gezien worden van productie. En in het kapitalisme draait die om private winst. “Milieunormen” beschouwen ze als kosten. Voor de ecologische “kosten” draait de maatschappij op. De cijfers zijn navenant: sinds 1988 zijn 100 bedrijven verantwoordelijk voor 71% van de uitstoot van broeikasgassen. Ook het VBO (Verbond Belgische Ondernemers) waarschuwde voor te ambitieuze doelstellingen want “die mogen de competitiviteit niet schaden”.
[divider]
Iedereen slachtoffer?
Zitten we allemaal in hetzelfde schuitje? In september berichtte Bloomberg dat enkele miljardairs veiligheidsbunkers bouwen in Nieuw-Zeeland. Sociale onrust of klimaatrampen? Zij zitten veilig!
Gewone mensen in overstromingsgebied of woestijngebied, hebben geen geld voor bunkers. Zij zullen de hittegolven, overstromingen, waterschaarste, rampen of ziektes niet kunnen ontlopen. In steden treffen longziektes kinderen en ouderen. Voor ons, de meerderheid, is klimaatverandering en vervuiling een kwestie van leven en dood.
In 2016 werden 24,2 miljoen mensen ontheemd omwille van rampen. De VN schat het aantal klimaatvluchtelingen tegen 2050 tussen de 200 miljoen en 1 miljard. Voor rechtse populisten zoals Francken betekent dat meer muren bouwen, push-backs en dodelijke slachtoffers.
[divider]
De Actief Linkse Studenten staan voor
- Solidariteit met de strijd van lokale bevolkingen die het slachtoffer zijn van droogtes, overstromingen …
- Een degelijk en menselijk asielbeleid zonder onderscheid tussen politieke-, economische- of klimaatvluchtelingen.
[divider]
Wat nu?
De wetenschappelijke rapporten zijn duidelijk: klimaatverandering is al reëel en maakt al slachtoffers. De vraag is niet alleen hoe we de ergste gevolgen tegenhouden, maar ook: hoe gaan we om met klimaatverandering? Geldt de wet van de rijkste? Of gebruiken we de bestaande rijkdommen voor collectieve oplossingen?
[divider]
Voor een programma op maat van de uitdaging!
De mensheid heeft wetenschappelijke wonderen verricht. Toch lijken volwaardige alternatieven op fossiele brandstof en kernenergie onvindbaar? De realiteit is dat de noodzakelijke investeringen niet rijmen met de winstlogica. Er was echter nog nooit zo veel rijkdom in de wereld. Een geplande economie, beheerd en gecontroleerd door de gemeenschap, zou tot democratische conclusies komen: die collectieve rijkdom investeren in duurzame voedsel- en energieproductie; afschaffen van verspillende productie, de levenskwaliteit verbeteren …
Een linkse regering (of lokaal bestuur) kan massaal investeren in gratis en degelijk openbaar vervoer, in een publiek gefinancierd isolatieplan en in publiek gefinancierd wetenschappelijk onderzoek naar groene productie en distributie.
[divider]
Een krachtsverhouding uitbouwen
Zaken kunnen veranderen. Gezondheidsregels op en rond het werk bijvoorbeeld zijn afgedwongen door strijd. Voor werkgevers waren dat (en zijn dat nog steeds) extra kosten, maar dankzij een krachtsverhouding en vakbonden hebben we die verkregen.
Willen we een planeet waarop we kunnen leven en water om te drinken? Dan is er ongeziene verandering nodig. Volgens ons is die verandering een socialistische maatschappij, opgebouwd door de massale actie van de werkende klasse en jongeren.
De snelheid waarmee we tot fundamentele collectieve oplossing kunnen komen, zal afhangen van de rol van de arbeidersbeweging in de klimaatbeweging. Zij heeft de sleutels van de economie in handen. Met het stakingswapen kunnen zij de natuurlijke rijkdommen en productiemiddelen uit handen nemen van degenen die de klimaatverandering veroorzaken (de kapitalisten) en een socialistisch alternatief uitbouwen onder hun democratische controle en beheer.
[divider]
De Actief Linkse Studenten staan voor
- Mobilisatie van activisten, vakbonden en jongeren in een massabeweging tegen destructieve investeringen, tegen de akkoorden en beslissingen van het politieke establishment.
- Meer, beter en gratis openbaar vervoer is het enige echte alternatief op privaat transport en fijnstof.
- Snelle conversie naar volledig hernieuwbare energiebronnen: wind-, golf- en zonne-energie …
- Publiek gefinancierde energiebesparende maatregelen die collectief worden doorgevoerd. Onder andere door huizen CO2 neutraal te maken.
- Voor een grootschalig groen werkgelegenheidsprogramma waarmee de overgang weg van fossiele brandstoffen en kernenergie kan worden gemaakt, terwijl er tegelijkertijd degelijke banen worden gecreëerd.
- Onteigening en nationalisatie onder democratische controle van de productie en distributie van energie. Samen met de nationalisatie onder democratische controle van de financiële sector en onderzoek en wetenschap kunnen op korte tijd de reusachtige maar noodzakelijke investeringen gedaan worden.
- Een democratisch socialistisch geplande productie gebaseerd op de belangen van de overgrote meerderheid van de bevolking en dus ook op de bescherming van onze leefomgeving en planeet.
-
‘Groen kapitalisme’ is een leugen
Zoals Engels in ‘Dialectiek van de Natuur’ opmerkt: “Bij iedere stap worden we eraan herinnerd dat de natuur zich niet laat veroveren zoals een vreemd volk dat doet, maar dat wij, als vlees, bloed en hersenen, deel uitmaken van de natuur en midden in de natuur leven.”door Laura Feeney, Groningen, uit ‘Socialistisch Alternatief’ (krant van onze Nederlandse zusterorganisatie)
De natuur moet niet gezien worden als slechts een slachtoffer van kolonisatie door de rijken, blanken en machtigen. Engels begreep in het jaar 1870 dat het socialistische doel niet is om de natuur te overstijgen, maar om in het milieu te leven. We hebben het voordeel dat er heel veel kennis over de natuurlijke wereld is. Daar moeten we uit leren en niet proberen om deze kennis te negeren of te verdraaien. Technologische vooruitgang en economische groei onder het kapitalisme leiden tot meer schade aan de planeet, ze worden gebruikt om het rotte systeem op te lappen. Het eco-modernisme gaat uit van grootschalige landbouwproductie waarbij elke hoek van de wereld ‘productief’ wordt, maar het is niet omdat we ‘één zijn met de natuur’ dat we het recht hebben om de natuur te vernietigen. De aarde voor de winst manipuleren, heeft negatieve gevolgen voor ons dagelijks leven, de lucht die we ademen, het water dat we drinken en het voedsel dat we eten.
De eerste schade werd aangericht tijdens de Industriële Revolutie, toen de drang om zo snel mogelijk te produceren leidde tot onmogelijke arbeidsvoorwaarden en vernietigende vervuiling. China kent vandaag gelijkaardige problemen. Naarmate de industriële productie werd opgedreven op basis van goedkope arbeidskrachten, volgden ook de slechte milieugewoonten. Milieuspecialisten in China schatten dat er tegen 2020 maar liefst 550.000 mensen voortijdig zullen overlijden door luchtvervuiling. Fabrieken en bedrijven willen op massale schaal luxe voor de ontwikkelde landen produceren, maar gaan voorbij aan de arbeids- en levensvoorwaarden van de Chinese arbeiders en die in andere ontwikkelende landen.
De kapitalistische consumptiecultuur is gebaseerd op verspilling. We leren naar dingen te verlangen die we niet nodig hebben, terwijl velen geen toegang hebben tot basisbehoeften om te overleven, zoals schoon water en gezonde lucht. Wie het zich kan veroorloven, en vaak ook wie dit niet kan, neemt deel aan een “kooptherapie” die een vals gevoel van voldoening moet opleveren, een gevoel dat we niet krijgen op de werkplaats. We kunnen verslaafd worden aan de sensatie van consumptie. Maar tot welke blijvende schade kan deze consumptie leiden? We produceren bijvoorbeeld 20 miljoen ton elektronisch afval per jaar, onder meer computers, televisies en alle nieuwste iPhone-upgrades. Volgens een studie van de VN uit 2014 wordt slechts 16% van het e-afval hergebruikt. Er werden sinds 2007 7,1 miljard smartphones gemaakt. Daartoe worden schadelijke zware metalen gebruikt, deze worden vaak versmolten en dragen bij aan de klimaatverandering. De mijnbouw voor grondstoffen als kobalt heeft eveneens ernstige gevolgen. In de Democratische Republiek Congo vervuilt het afvalwater van kobaltmijnen het drinkwater in de regio. De mijnwerkers kennen bovendien harde arbeidsvoorwaarden, met onder meer kinderarbeid.
Deze discussie dook recent opnieuw op met de nieuwe iPhone X. Er waren veel klachten over hoe gemakkelijk die iPhone kapot gaat, alsof het er voor gedaan is. Dit wordt vaak omschreven als ‘geplande veroudering’, een belangrijke oorzaak van e-afval. Het bedrijf Apple wordt geprezen voor het aanpassen van de productiemethode om de ecologische voetafdruk te beperken, maar dit gebeurde slechts nadat op de vervuilende productie werd gewezen en de klanten daarover klaagden. Apple heeft nu ‘Apple Renew’ opgezet om oude telefoontoestellen te hergebruiken, maar er wordt niets ondernomen wat de eigen winsten kan schaden. Deze bedrijven blijven de verantwoordelijkheid voor hergebruik doorschuiven naar de consumenten in plaats van de productie te veranderen. Consumenten worden wereldwijd aangezet om hun ellende te vergeten door nieuwe technologie aan te schaffen. De kosten hiervoor zijn niet alleen van financiële aard, maar omvatten ook de lucht die we ademen.
We hebben als consumenten macht, maar om iets te veranderen is er nood aan collectieve actie tegen de grote bedrijven. Wie het zich kan veroorloven, kan op individuele basis betere keuzes maken maar de schade aan het milieu zal onder het kapitalisme nooit hersteld worden. Het huidige kapitalistische wereldsysteem doet de aarde en de arbeiders bloeden in naam van de winst. Dit zal zo blijven tot we ertegen in opstand komen en een socialistische oplossing aanbieden waarmee een einde wordt gemaakt aan de winstzucht, onnodige verspilling en uitbuiting.
-
Ecologie: tegen de kapitalistische verspilling, socialistische planning
In een reactie op de studies van het Internationaal Klimaatpanel (IPCC) verklaarde de algemeen secretaris van de Verenigde Naties Ban Ki-moon: “Binnenkort is het te laat (…) Onze consumptiepatronen zijn niet verenigbaar met de gezondheid van de planeet.” De economische en politieke elite bekijkt het probleem van het milieu vaak enkel langs de kant van de consumptie. Dat is een handige methode om iedereen op gelijke voet verantwoordelijk te stellen voor de problemen. De echte inzet van de discussie bevindt zich nochtans op het vlak van de productie. En dus stelt de vraag wie de productiemiddelen in handen heeft.Artikel door Nicolas Croes uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
Het klopt dat er elk jaar meer en meer nieuwe producten op de markt komen en dat de inwoners van de rijke landen overtuigd worden om oude producten weg te gooien. De energie die nodig is voor het maken van die producten, bijvoorbeeld in China, is een van de redenen waarom de vraag naar energie zo sterk is toegenomen. Maar de vraag naar energie is niet gewoon een kwestie van “westers egoïsme”. Het is het productiesysteem dat we vandaag kennen dat leidt tot een uitputting van natuurlijke grondstoffen (bodem, water, …), een opeenstapeling van afval die niet verwerkt wordt omdat dit te duur is en een enorme verspilling van energie en bodemrijkdommen. Denk maar aan de absurde logistieke operaties waarbij goederen enkel worden vervoerd omwille van economisch rendement.
De Franse journalist Hervé Kempf heeft zich na de kernramp in Tsjernobyl in 1986 gespecialiseerd in berichtgeving over milieu. Hij stelt: “Als we de milieukwestie van dichterbij bekijken, moeten we vaststellen dat het huidige economische systeem niet alleen de problemen niet oplost, maar ze erger maakt. Het huidige systeem is het kapitalisme. Een consequente berichtgeving over milieu leidt dus tot vragen over het economisch systeem.” (1)
Het is niet mogelijk om de consumptiewijze los te zien van de productiewijze. Een systeem gebaseerd op de winsten kan enkel leiden tot een productie van middelmatige kwaliteit en pak afval. Die logica wordt ondersteund door een onmogelijk levensritme binnen deze samenleving, het dagelijkse reclamebombardement, …
Waarom socialisme?
Socialisme betekent in de eerste plaats dat de productie afgestemd wordt op de reële behoeften van de bevolking en dit via een democratische planning. Die behoeften omvatten ook het overleven van de mensheid, er is dus nood aan een ecologische planning. Enkel al de bestaande ideeën en mogelijkheden optimaal benutten, zou tot een grote vooruitgang leiden. Denk maar aan passiefhuizen, recyclage, hernieuwbare energie, versterking van openbaar vervoer, … Vandaag zijn veel ecologische mogelijkheden enkel toegankelijk voor wie voldoende middelen heeft en zich tegelijk een goed geweten kan kopen. Onder het socialisme kan de rijkdom die uit onze arbeid voortkomt, ingezet worden om de mogelijkheden op massale schaal toe te passen.
Een democratische planning van de productie zou vooral ook een einde stellen aan de verspilling en de vervuiling waarvoor het kapitalisme en de concurrentielogica van dit systeem verantwoordelijk zijn. Het zou mogelijk worden om massaal te investeren in onderzoek naar ecologische alternatieven. Een democratische planning is nodig om te bepalen wat de behoeften en noden van de bevolking zijn, maar ook om wetenschappers en specialisten te betrekken. Heel wat bestaande mogelijkheden worden nog niet benut omdat ze niet meteen rendabel zijn of omdat het onderzoek ernaar over onvoldoende middelen beschikt.
(1) Point Chaud – Il faut sortir du capitalisme (http://www.ledevoir.com/environnement/actualites-sur-l-environnement/388166/il-faut-sortir-du-capitalisme).
[divider]
Enkele cijfers:
- 1 op de 8 overlijdens in de wereld is verbonden met luchtvervuiling (volgens een studie van de Wereldgezondheidsorganisatie in maart 2014)
- 1.000 miljoen ton giftig afval van mijnbedrijven komt jaarlijks in rivieren, meren en oceanen terecht (planetoscope.com)
- Gemiddeld zijn er 55 kleinschalige of grootschalige olierampen per dag in de VS, dat zijn er 20.000 per jaar (planetoscope.com)
- 5 miljard ton vervuild water komt elk jaar in de zee terecht vanop schepen of rechtstreeks vanuit bedrijven (planetoscope.com)
- Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterven jaarlijks 3,4 miljoen mensen als gevolg van watervervuiling
- In 2013 moesten 22 miljoen mensen vluchten als gevolg van klimaatredenen (zogenaamde “klimaatvluchtelingen”), aldus een studie van de Noorse vluchtelingenraad. In 2010 werd een voorlopig record van 42,4 miljoen vluchtelingen bereikt.
[divider]
Ons programma
- Voor het gebruik van hernieuwbare energie en publieke investeringen in de verdere ontwikkeling van hernieuwbare energie en een plan om de koolstofuitstoot te beperken.
- Voor publiek gefinancierd wetenschappelijk beleid ontdaan van de concurrentie- en winstlogica.
- Voor een massale uitbreiding van het openbaar vervoer, in het bijzonder het spoorverkeer, om de vervuiling omwille van wegverkeer (zowel personen- als goederenverkeer) drastisch te beperken.
- Voor een publiek plan om alle gebouwen te isoleren, wijk per wijk!
- Ondersteuning van strijd van mensen in laag gelegen gebieden (in het bijzonder in Zuidoost-Azië en de Stille Oceaan) die door de klimaatverandering tot migratie en ellende veroordeeld worden.
- Voor een gezamenlijke mobilisatie van de organisaties van werkenden, inheemse bevolkingen en milieu-activisten tegen rampzalige ontwikkelingsprojecten (ontginning van teerzand, plantages die enkel op ‘biobrandstoffen’ gericht zijn, …)
- Voor de nationalisatie van de energiesector, zowel de productie als de distributie moeten volledig in publieke handen komen onder democratische controle en beheer van het personeel en de gebruikers, zodat de gemeenschap over de middelen beschikt om zo snel mogelijk de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen volledig af te bouwen.
- Voor de nationalisatie van sleutelsectoren van de economie (financiewezen, staal, voeding, …) onder democratische controle en beheer van de werkenden zodat een democratische en ecologisch verantwoorde planning mogelijk wordt.
- Voor een grootschalige reconversie van de defensie-industrie in een sector gericht op de ondersteuning van wind- en zonne-energie.
- De chaos van de markteconomie en de winsthonger zijn rampzalig voor het milieu, de democratische rechten en sociale rechten. Voor een geplande economie die democratisch wordt gecontroleerd door de gemeenschap: voor een democratisch en modern socialisme!
-
Video van klimaatdebat in New York met onder meer Kshama Sawant, Bernie Sanders en Naomi Klein
Zaterdagavond was er in New York een debat in de aanloop naar de grote klimaatbetoging van zondag. We komen later op die betoging terug, maar publiceren nu alvast een video van het debat. Een reeks bekende sprekers nam daaraan deel. Naast Kshama Sawant van Socialist Alternative gaat het onder meer om Naomi Klein die een nieuw boek over ecologie uitgebracht heeft en senator Bernie Sanders.
-
Klimaattrein naar Warschau. “Het is al tien na twaalf”
Afgelopen vrijdag vertrok een trein met 700 Belgische activisten naar Warschau. Het initiatief ging uit van ‘Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid’. In Warschau werd deelgenomen aan een betoging in het kader van de VN-top over het klimaat, COP 19 (de 19e conferentie). Verschillende betogers hadden op hun gezicht een uurwerk getekend. Dat uurwerk gaf aan dat het tien na twaalf was, een uitdrukking van de dringendheid en van het feit dat het zelfs al wat te laat is.
De Afrikaanse delegatie in Warschau benadrukte dat de klimaatveranderingen zich al laten voelen. Het is geen probleem dat zich morgen pas zal stellen, er zijn nu al gevolgen. De recente ramp met de tyfoon Haiyan op de Filipijnen herinnert op brutale wijze aan de dringendheid van maatregelen. De tijd van de mooie woorden is voorbij, er moeten daden komen.
Maar sinds de eerste Klimaatconferentie van de VN, in Rio in 1992, is er niets of toch bijzonder weinig veranderd. De top in Warschau moest de basis vormen voor een akkoord over de beperking van uitstootgassen. Dat akkoord zou in 2015 op de volgende Klimaattop in Parijs moeten ondertekend worden. Het ontbrak evenwel niet aan officiële argumenten om vooral niet tot een bindend akkoord te komen. De VS verklaarden dat ze geen enkele andere doelstelling zou toepassen dan diegene die de Amerikaanse regering zelf bepaalt. De andere landen aarzelden niet om zich te verschuilen achter het feit dat de grote landen niet tot een concreet resultaat wilden komen.
Een top gedomineerd door het kapitaal
“COP19 zal het meest extreme voorbeeld zijn van hoe de private sector op nooit eerder geziene wijze de onderhandelingen domineert”, verklaarde een lid van Corporate Europe Observatory aan een journalist van de Franse krant Libération. “De Poolse regering heeft elf bedrijven het statuut van partner gegeven. Onder die bedrijven ook enkelen die eerder getuigden van weinig betrokkenheid met het klimaat, zoals ArcelorMittal, het bedrijf dat het meeste voordeel haalt uit de steenkoolmarkt in Europa, of BMW dat pogingen van de EU om de uitstoot van auto’s te verminderen al decennialang blokkeert.”
De Poolse autoriteiten gingen erg ver. De minister van Economie organiseerde zelfs een top over steenkool en klimaat tijdens de VN-top om zo de mijnsector te ondersteunen. De logica van concurrentie en de winsthonger van het kapitalistische productiesysteem zorgen ervoor dat iedere regering steeds vertrekt vanuit de concurrentiepositie van de eigen economie.
Geen verandering
“De definitie van waanzin is hetzelfde blijven doen en een ander effect verwachten”, aldus Albert Einstein. Dat gaat eigenlijk ook op voor de tegentoppen. Tal van activisten en vele NGO’s denken dat het doel van de mobilisatie er vooral uit bestaat om de politici ertoe aan te zetten enige moed te tonen. De politieke leiders hebben totnutoe echter op geen enkel ogenblik wat dan ook gedaan om de kern van het probleem aan te pakken – de enorme verspilling van middelen en energie door een productiesysteem dat gebaseerd is op winstmaximalisatie ten koste van het milieu en van de meerderheid van de bevolking. Waarom zouden ze daar nu wel iets aan doen?
We stellen iedere dag opnieuw vast hoe de regeringsleiders volgzame lakeien van de dictatuur van de banken en de multinationals zijn. Ze voeren een hard besparingsbeleid, gebruiken de economische crisis als excuus om milieuregels te versoepelen voor de bedrijven, geven rechtstreekse steun aan de bedrijven (met name aan de werkgevers, niet aan de werkenden),…
Sommige militanten denken dat de betogingen samen met de toename van het aantal rampen en de realiteit van de klimaatveranderingen zullen volstaan om de machthebbers op andere gedachten te brengen. Het voorbeeld van het smeltende poolijs geeft aan dat dit een illusie is. Het kapitalisme past zich aan de klimaatveranderingen aan en ziet er kansen in: het afsmelten van het poolijs opent een nieuwe economische strijd omdat er olievoorraden toegankelijk worden.
System change, not climate change
De Belgische delegatie in Warschau was goed voor ongeveer de helft van de betogers. Er waren minder dan 2.000 betogers. Dat geeft aan dat er weinig enthousiasme voor de betoging was. Het was bovendien niet evident om in Polen zelf te mobiliseren.
In Polen berichten de media nooit over milieuthema’s. Maar liefst 86% van de elektriciteit in het land komt van fossiele energiebronnen. Er zijn bovendien ongeveer 3 miljoen jobs met die sector verbonden, er zijn bijvoorbeeld nog ongeveer 90.000 mijnwerkers. Het volstaat ook niet om over “ecologische transitie” te spreken in een land dat gekenmerkt werd door een “democratische transitie” waarbij een wild kapitalisme in de plaats van de stalinistische dictatuur kwam. Zelfs de Poolse vakbonden staan erg sceptisch tegenover ecologische eisen. In die omstandigheden zullen we niet ver geraken met een retoriek die zich beperkt tot “verantwoordelijke consumptie” en zonne-energie.
De kunstmatige tegenstelling tussen werkgelegenheid en milieu doorbreken, kan enkel door tot de kern van het probleem door te dringen. We moeten wijzen op het falen van het kapitalisme, zowel op economisch vlak als voor mens en milieu. In onze mobilisaties moeten we dan ook een antikapitalistisch en socialistisch programma naar voor schuiven gekoppeld aan de actiemethoden waarover de arbeidersbeweging beschikt: het blokkeren van de economie door algemene stakingen en massastrijd.
Tegenover de gevaren als gevolg van de klimaatveranderingen, is er nood aan een planmatige aanpak van de economie waarbij de reactionaire greep van de wereld van de big business aan de kant wordt geschoven om plaats te maken voor het publiek bezit van de sleutelsectoren van de economie onder democratisch beheer en controle. Dat laatste is ook van belang om het verschil met de bureaucratisch geplande stelsels van het vroegere Oostblok duidelijk te maken.
De recente massamobilisaties sinds het uitbarsten van de Tunesische revolutie in 2011 geven een weg vooruit aan. Het feit dat deze bewegingen nu in een impasse zitten, wijst op de noodzaak om grondig te discussiëren over een alternatief op het kapitalisme en over de wijze hoe we daartoe kunnen komen. Het volstaat niet om ons te beperken tot het aanklagen van het systeem, we moeten het omverwerpen.
Naar Polen met de klimaattrein
Een trein vol activisten naar Polen brengen en logement ter plaatse, maaltijden onderweg (en zelfs bier van de tap) organiseren, was een enorme uitdaging die ‘Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid’ op een geslaagde wijze is aangegaan. Het aantal deelnemers overtrof de verwachtingen, waardoor ook de wagon die voor debatten was voorzien met reizigers werd volgestouwd. Dat verhinderde niet dat er onderweg heel wat werd gediscussieerd.
Op de betoging viel de Belgische delegatie natuurlijk op door zijn relatieve gewicht, maar ook door de dynamiek die uitging van de delegaties van JNM (Jeugdbond voor Natuur en Milieu) en Comac, de jongeren van de PVDA.
Enkele LSP-leden gingen mee met de trein. In Polen vervoegden we enkele leden van Alternatywa Socjalistyczna, onze Poolse zusterorganisatie, met wie we samen tussenkwamen op de betoging. Op de slotmeeting kon een LSP-vertegenwoordiger kort spreken. Hij had het over het verband tussen de ecologische crisis en de economische crisis alsook over het belang om de sociale mobilisaties onderling te verbinden tot een massastrijd voor een democratisch socialistische samenleving.
Enkele foto’s van socialisme.be
