Category: Media

“Amper 35 jaar celstraf”, dat is waarmee het hoofdartikel van de krant Le Soir over Manning begint. Het artikel gaat over de veroordeling van Chelsea (voorheen Bradley) Manning, de soldaat die bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden door het Amerikaanse leger bekend maakte. Over die oorlogsmisdaden rept het artikel van Le Soir met geen woord. En dat is niet het enige probleem met de berichtgeving.

Volgens de journalist van dienst heeft Manning geluk dat zij niet tot de maximale straf van 135 jaar werd veroordeeld. Dat wordt gevolgd door een opeenstapeling van onduidelijkheden en zelfs gewoon fouten, toevallig allemaal fouten in het voordeel van de Amerikaanse autoriteiten.

Zo wordt gesteld dat Manning in het kader van het proces ‘berouw’ zou getoond hebben. Het doel van die opmerking is ons laten geloven dat hij de les begrepen heeft en niet opnieuw dezelfde fouten zou maken. Maar deze voorstelling van de zaken klopt niet. In de brief naar aanleiding van de veroordeling, verklaarde Manning: “Als mijn acties iemand of de VS in het algemeen schade berokkend hebben, dan vind ik dat spijtig.” Maar er werd onmiddellijk aan toegevoegd dat Manning geen spijt had over het bekendmaken van de oorlogsmisdaden. De brief na de veroordeling stelt onder meer: “We hebben er bewust voor gekozen om de waarde van een mensenleven in Irak en Afghanistan te devalueren. Door te strijden tegen wie we als onze vijanden zien, hebben we soms onschuldige burgers gedood. Elke keer dat onschuldige doden vielen, hebben we daar niet de verantwoordelijkheid voor opgenomen maar hebben we ons verstopt achter het rookgordijn van de nationale veiligheid en het geheime karakter van de informatie zodat dit niet publiek bekend raakte.” (Brief van Manning aan Obama: ‘Ik ben bereid om de prijs te betalen om in een vrije samenleving te leven’).

De journalist van Le Soir haalt dus een zin uit de context om de betekenis ervan volledig om te keren. Blijkbaar is dat wat ze op de redactie van Le Soir als journalistiek beschouwen.

In de rest van het artikel wordt Manning afgedaan als een eenvoudige spion die door haar gedrag “het leven van agenten en militairen op het terrein in gevaar bracht.” Over het leven van de onschuldige burgers die omkwamen, wordt niets gezegd. Manning wordt vergeleken met een Belgische soldaat die in 1989 voor 4 miljoen Belgische frank informatie had verkocht aan de Russische geheime diensten. De vergelijking wordt nog wat aangedikt als Edward Snowden en Julian Assange (WikiLeaks) worden omschreven als “medeplichtigen” en “klanten” van Manning. Er wordt gesuggereerd dat Manning uit financiële motivatie handelde, wat niet het geval is.

We zouden overigens ook graag van de journalist van Le Soir vernemen wat Snowden met de documenten op WikiLeaks te maken heeft. Snowden was als informaticus verbonden aan de CIA en de NSA (National Security Agency). Hij moest vluchten nadat hij bekend maakte dat de Amerikaanse veiligheidsdiensten over programma’s van massale controle beschikten om emails en gesprekken te volgen.

We weten natuurlijk dat het werk van journalisten niet gemakkelijk is. De snelheid waarmee informatie circuleert en de besparingen op personeel waardoor de werkdruk toeneemt, maken het soms moeilijk om op een correcte manier over een onderwerp te berichten. Bij de berichtgeving van Le Soir over Manning zien we wat dit concreet betekent. Maar mogelijk is er meer aan de hand en werd in dit artikel bewust kant gekozen tegen Manning. In dat geval hopen we dat de journalist en de redactie van Le Soir daar toch minstens voor bedankt worden met een uitnodiging voor het volgende cocktailfeest op de Amerikaanse ambassade. Een minimale dank voor ‘bewezen diensten’ is immers niet misplaatst.

Het gaat niet goed met de economie. Intussen zitten we al vijf jaar in een crisis en recessie. Dat leidt tot een afbraak van alle sociale verworvenheden en een oprukkende werkloosheid. Ook de Belgische werkgelegenheid gaat er op achteruit. De verantwoordelijkheid daarvoor legt het edito van De Standaard vandaag niet bij de casino’s die bij het barsten van de financiële zeepbel de hele economie meesleurden, ook niet bij multinationals die amper belastingen betalen maar toch afdanken. Neen, de verantwoordelijkheid ligt vooral bij de socialistische vakbond…

De Standaard stelt vast dat er straks “niet veel arbeid overblijf om te vieren”, ook al erkent de krant dat de socialistische arbeidersbeweging “met trots” een aantal “belangrijke verworvenheden” op haar palmares mag schrijven. Verworvenheden zijn voor de gevestigde media echter zaken uit het verleden. Liefst een ver verleden, toen er nog kinderarbeid was bijvoorbeeld. Dezelfde gevestigde media vergeten uiteraard dat hun eigen voorgangers ook bij de discussie over kinderarbeid al schreven dat de vakbonden een stap te ver gingen door de afschaffing ervan te eisen en dat de bonden amper draagvlak hadden in de samenleving. Een vertrouwd refrein dat ook vandaag wordt gebruikt, maar vreemd genoeg nooit wordt verbonden met de vaststelling dat er in de eerste helft van 2012 een record qua stakingsdagen werd gevestigd: 229.442 om exact te zijn. Qua draagvlak is dat een betere indicatie dan de indrukken die journalisten opdoen in kringen van politici en andere managers.

Voor ons is 1 mei niet louter een feest waarbij op verworvenheden uit het verleden wordt terug geblikt. Het is een dag van strijd en solidariteit voor een socialistisch alternatief. Dat is meer dan ooit actueel en muziek voor de toekomst. Het huidige systeem is er immers erg aan toe. Geen enkel beleid dat wordt uitgetest in Europa, de VS, Japan of China lijkt tot een uitweg uit de crisis te leiden. Er wordt zelfs niet meer gesproken over een licht aan het einde van de Griekse of Spaanse tunnel. Door besparingen onder druk van de dictatuur van de markten is zelfs dat licht weg gesaneerd.

De gevolgen van de wereldwijde crisis slaan ook bij ons toe met recordcijfers inzake mensen die hun energiefactuur niet kunnen betalen, recordcijfers van het aantal mensen dat in schuldbemiddeling zit, tekorten en wachtlijsten voor kinderopvang, onderwijs en sociale huisvesting (dat zijn nu eenmaal de gevolgen van de zogenaamd ‘pijnloze’ besparingen). Tegenover al die tekorten blijft het patronaat koppig pleiten voor een ondermijning van onze levensstandaard. In Griekenland hebben veel werkenden – de steeds kleiner wordende groep die wel nog werk heeft… – sinds het begin van de crisis tot de helft van hun inkomen ingeleverd. Dergelijke besparingen willen ze ook hier doorvoeren, ook al is in Griekenland niet bepaald aangetoond dat het besparingsbeleid tot het einde van de crisis leidt. Integendeel.

De druk die er nu al is op de werkgelegenheid schrijft De Standaard vandaag in haar edito niet toe aan de crisis van het kapitalisme of de politici die naar de pijpen van de patroons dansen. Neen, die doen hun best. Zo wijst DeStandaard erop: “De gewesten doen moeite om de innovatie op dreef te krijgen en de economie te heroriënteren. Ze slagen daar ten dele ook in.” Maar de “structurele handicaps van dit land en zijn werkgelegenheid” worden niet aangepakt, ook al roepen Oeso, Europa en IMF op om er wel iets aan te doen. De toenemende werkloosheid is volgens De Standaard niet enkel aan de conjunctuur toe te schrijven, “Die weegt inderdaad. Maar de echte oorzaak zit in de structurele handicaps: de loon- en energiekosten die te hoog blijven, de starheid van de arbeidsmarkt, enzovoort.” U leest het goed: wie werkt en een zekere bescherming heeft in de vorm van een loon, sociale zekerheid en ontslagbescherming, die is verantwoordelijk voor de dalende tewerkstelling.

Nu mag De Standaard ons eens uitleggen welke rol dit bijvoorbeeld bij Caterpillar speelt. In dat bedrijf werden allerhande flexibele stelsels van goedkope arbeidskrachten toegepast (‘Win-Win’: de patroons winnen twee keer terwijl de gemeenschap en de werkenden ervoor opdraaien) en het bedrijf maakt mooie winsten. Toch worden 1400 jobs op de helling gezet. Wiens verantwoordelijkheid is dat? Die van de werkenden die rijkdom creëren met hun arbeid of van winshongerige patroons en kapitaalgroepen voor wie het nooit genoeg is? Is het de schuld van de werkenden dat een kleine toplaag de afgelopen 20 jaar steeds rijker is geworden, terwijl 99% van de bevolking er ofwel niet op vooruit is gegaan ofwel amper?

Maar De Standaard weet het beter. “De politiek en de sociale partners slagen er nauwelijks in beslissingen van enige betekenis te nemen in domeinen die van belang zijn voor de concurrentiekracht van onze bedrijven. Die gaat elk jaar opnieuw met een procentpunt achteruit. En de werkgelegenheid volgt. De schuld daarvoor ligt bij velen, maar in grote mate bij de socialistische vakbond die meer dan wie ook dossiers ‘blokkeert’ omdat de problemen niet meer passen in zijn analyseschema’s. En onderlinge twisten beletten een ernstige discussie over die schema’s.”

Wie niet bereid is om lonen van 3-4 euro per uur te aanvaarden, ‘blokkeert’ blijkbaar de economische situatie van het land en is verantwoordelijk voor jobverlies. Werkenden die niet bereid zijn om zoals hun Griekse collega’s de helft in te leveren, zijn conservatief en beletten een ernstige discussie. Als de editorialist van De Standaard zijn schrijfsels ernstig meent, stellen we hem voor om eens een paar maanden te werken aan een loon naar Duits model, namelijk van 5 euro per uur. We stellen hem voor om – teneinde geen ernstige discussies te beletten – te overleven aan 600-700 euro netto per maand en dat zonder enige ontslagbescherming. Als de editorialist van De Standaard dat een paar maanden heeft vol gehouden (of minstens eens bij enkele Griekse collega’s navraag heeft gedaan over de moeilijkheden die ermee gepaard gaan), dan willen we gerust eens een ernstige discussie voeren over concurrentie, crisis, jobverliezen en de verantwoordelijkheden van patronaat, regeringen, internationale instellingen en vakbonden daarbij.

In afwachting van zo’n ‘ernstige discussie’ raden we lezers van deze site aan om niet alleen de dagelijkse propagandastroom van de gevestigde media te volgen, maar ook een andere stem te lezen. Volg deze website en neem een abonnement op maandblad De Linkse Socialist voor wat tegengif voor de vele neoliberale nonsens en leugens die we dagelijks te verwerken krijgen.

Tussen kerst en nieuw raakte bekend dat het magazine MO* in hoger beroep werd veroordeeld wegens de publicatie van een cartoon waarin de draak werd gestoken met George Forrest, een dubieuze zakenman die betrokken was bij allerhande mijncontracten in Congo en op basis van de plundering van Congo fortuin verzamelt. Het artikel waarin dit alles werd aangeklaagd, mocht wel. Een cartoon ter illustratie van het artikel niet.

De concrete aanleiding voor de klacht van George Forrest en Kinross Forrest was een editie van MO* in maart 2006. Het uitgebreide artikel over de mijncontracten van de Forrest-groep ging gepaard met een cartoon op de cover waarbij Forrest werd afgebeeld met luipaardmuts, wat kan gezien worden als een verwijzing naar de vroegere dictator Mobutu. Forrest werd de ‘koperkoning van Congo’ genoemd. Er werd klacht ingediend omwille van het artikel en de cartoon. Hier kan je het dossier van MO* uit 2006 nalezen.

De klacht werd ingediend tegen de auteur, journalist John Vandaele, en tegen uitgever Wereldmediahuis. Ze gaan vrijuit voor het artikel, maar Wereldmediahuis wordt wel veroordeeld tot een schadevergoeding van 5.000 euro omwille van de cover. De cartoon was volgens het hof van Beroep geen ‘objectieve berichtgeving’. En het recht op humor kan niet gebruikt worden omdat MO* geen satirisch blad is. Blijkbaar gelden er in dit land strikte voorwaarden voor waar en wanneer humor mag gebruikt worden.

Sinds wanneer moet een blad puur satirisch van inslag zijn om zich van het wapen van de satire te bedienen? Bovendien erkende de rechter dat het artikel – waarin wordt geargumenteerd een aangetoond dat de groep rond George Forrest een groot deel van de mijnsector controleert om daar grote winsten mee te boeken – niet kon aangegrepen worden om MO* of de auteur van het artikel te veroordelen. Dat Forrest de ongekroonde heerser van de kopermijnen is, betekent volgens de rechter evenwel niet dat hij als dusdanig mag voorgesteld worden.

Deze uitspraak is opmerkelijk omwille van de poging van Forrest om iedere kritische benadering van zijn doen en laten – nochtans met een grote maatschappelijke impact in Congo – de kop in te drukken. Als de groep op zo’n manier reageert in ons land, dan moet er geen tekeningetje (bij wijze van spreken uiteraard, enkel een magazine dat uitdrukkelijk en enkel tekeningen brengt, mag er letterlijk een tekeningetje bij maken) bij gemaakt worden hoe in Congo zelf wordt gereageerd op kritische stemmen.

En uiteraard is de uitspraak ook opmerkelijk omdat een element van vrije meningsuiting aan banden wordt gelegd. De vrijheid om een argument kracht bij te zetten met een cartoon van satirische inslag wordt hier drastisch aan banden gelegd. Als de logica van deze uitspraak wordt doorgezet, zullen ook kranten het moeilijk krijgen indien ze een cartoon over een publieke figuur publiceren. Lachen is verboden tenzij een rechter oordeelt dat het wel toegelaten is? We kijken in dat geval alvast uit naar een rechterlijke uitspraak over pakweg de laatste eindejaarshow van Geert Hoste.

Het aan banden leggen van kritiek op een publieke figuur is onaanvaardbaar. Dat daar discussie over kan bestaan, geeft aan dat de superrijken blijkbaar nog steeds meer rechten hebben dan gewone mensen. En tevens dat er steeds meer sprake is van het beperken van democratische rechten. Kortom, een schandalige ontwikkeling die onze aandacht vereist en waartegen moet geprotesteerd worden. Maar let op: gelieve bij dat protest vooral geen humor te gebruiken.