Category: Non/social profit

Op 7 mei is een voorakkoord bereikt tussen vakbonden, werkgevers en regering bij de Vlaamse non-profitsector. Zeventien maanden van strijd waren hiervoor nodig. Op de vooravond van de aangekondigde staking (voor onbepaalde duur) sprak 77% van de LBC-militanten zich uit voor het akkoord. Bij de andere vakbonden behaalde het ja-kamp slechts een nipte meerderheid. Het akkoord treedt in werking vanaf januari 2006, waardoor er een gat is van een volledig jaar, het vorige akkoord liep immers af in december 2004.

Een LBC-militant

Het akkoord verbetert wel de loon- en arbeidsvoorwaarden binnen de non-profit, maar meer is nodig en lag zelfs binnen handbereik. Zo is er wel een verhoging van de eindejaarspremie, maar geen volledige dertiende maand. Ook de gevraagde verhoging van de premies voor onregelmatige prestaties blijft achterwege. De uitbreiding van de 45+ regeling naar alle werknemers binnen de Vlaamse non-profit is er wel gekomen, net als de gedeeltelijke terugbetaling van de vervoersonkosten voor de werknemers van de thuiszorg. In de gehandicaptenzorg zal iedere A1-werknemer volgens zijn diploma betaald worden. Daarnaast hebben de vakbonden ook verkregen dat de buitenschoolse kinderopvang eindelijk in het akkoord opgenomen is en hebben ze de creatie van nieuwe nep-statuten kunnen verhinderen.

Globaal gezien kunnen we dus spreken van een matig akkoord. De loon- en arbeidsvoorwaarden zijn er op vooruitgegaan, maar de gemiddelde loonkloof van 10,5% ten opzichte van de andere sectoren is niet structureel weggewerkt. Ook de invoering van de 36-uren werkweek viel uit de boot en bij het creëren van nieuwe jobs heeft de Vlaamse regering dezelfde truc uitgehaald als de federale regering. Zo gaat een deel van de middelen uit het meerjarenakkoord naar maatregelen die genomen werden in andere dossiers.

Het akkoord blijft beperkt en ligt in de lijn van het federaal akkoord. De ontgoocheling bij heel wat vakbondsleden is begrijpelijk, na de voorbeeldige strijd van de afgelopen maanden. Door die ervaring van strijd en het besef dat toegevingen kunnen (en moeten) afgedwongen worden, werd meer verwacht. Anderzijds zijn er ook op Vlaams niveau een aantal toegevingen afgedwongen en was meer wellicht moeilijk, gezien het bestaan van het federaal akkoord in de sector.

Betoging Vlaamse Non Profit. 15 april, 10u Martelarenplein, Brussel

In december 2003 werd de nieuwe eisenbundel van de non-profit voorgesteld aan de militanten van het gemeenschappelijk vakbondsfront. 20.000 werknemers uit verscheidene sectoren van de non-profit werkten mee aan dit eisenplatform. 14 maanden later was er eindelijk een akkoord op federaal vlak. De gewestelijke sectoren blijven echter nog steeds in de kou staan.

Pamflet Polsslag, actieblad van strijdsyndicalisten in ACV en ABVV

Voor een PDF-versie van dit pamflet, klik op de afbeelding hieronder:

De originele eisenbundel is omvangrijk en bevat dringende eisen zoals 25.000 extra jobs, uitbreiding van de 45+ regeling, een 36-urenweek, verhoging van de koopkracht (door betere verloning van de onregelmatige prestaties, een 13de maand, …), meer middelen voor opleiding, betere pensioenregeling, verlaging van de grens voor het oprichten van een vakbondsafvaardiging en het tegengaan van de commercialisering van de sector. Allemaal eisen die het mogelijk moeten maken om in een minder begoede sector als de non-profit betere loon- en arbeidsvoorwaarden te creëren.

Het federaal akkoord dat gesloten werd op 7 maart bevat zeker goede zaken (gelijkschakeling van arbeiders- naar bediendenstatuut, uitbreiding 45+ regeling), maar veel van de oorspronkelijke eisen komen er niet of in afgeroomde vorm in terug. De 13de maand werd een premie, enkel de onregelmatige prestaties voor nachten op zon- en feestdagen worden opgetrokken (van 50 naar 56%), er werden 7.230 extra voltijdse jobs gecreëerd en enkele onderdelen van het akkoord moeten nog via CAO worden bekrachtigd. Enkele dagen na het sluiten van het akkoord werd minister Demotte bovendien reeds teruggefloten door Reynders en Vande Lanotte die stelden dat hij zijn boekje te buiten ging door 100 miljoen euro extra te beloven.

Gewestelijke sectoren blijven op hun honger zitten

De sectoren die onder de bevoegdheid van de gewesten vallen hebben nog geen akkoord en blijven achter de oorspronkelijke eisenbundel staan. Langs de kant van de regeringen blijft het echter muisstil. Zowel op Waals, Brussels als Vlaams vlak. De Vlaamse regering blijft maar uitvluchten uitvinden om de onderhandelingen uit te stellen. In het begin wilde men wachten tot na de verkiezingen, daarna was er zogezegd nog geen mandaat om te onderhandelen en nu wil men wachten tot na de begrotingsonderhandelingen.

Het blijft echter niet bij een weigering tot onderhandelen. Alle traditionele partijen hebben het afgelopen jaar hun duit in het zakje gedaan wat betreft de aanvallen op de non-profit. Somers (VLD) en Byttebier (GROEN!) beweerden dat de wachtlijsten in de gehandicaptenzorg te wijten zouden zijn aan de oneigenlijke gehandicapten die op deze lijst staan. SP.a minister Vandenbroucke kondigde een loonstop aan voor het onderwijs en de non-profit voor een periode van twee jaar. Vervotte (CD&V) was er als de kippen bij om dit voorstel te steunen. Freya Van den Bossche (SP.a) weigerde te onderhandelen met een sector in staking.

Breek met de traditionele partijen!

De reeds verwaterde, maar nog steeds aanwezige link tussen de vak-bonden en de partijen van deze politici, SP.a en CD&V, brengt de werknemers geen stap vooruit, ook de werknemers van de non-profit niet. Daarom vinden wij dat er een volledige breuk moet komen tussen de vakonden en deze partijen. De aanvallen op de werklozen, jongeren en arbeiders blijven immers maar doorgaan. Kijk maar naar de afbouw van het onderwijs, het plan van de post om tegen 2009 600 kantoren te sluiten, de afschaffing van het brugpensioen onder het mom van de vergrijzing, stakingen bij Splintex, MIVB en vele anderen. Het zijn slechts enkele voorbeelden.

Maar ja, ondertussen moet toch iedereen al weten dat er geen geld is? Onzin, want terwijl wij inleveren zijn er anderen die met de buit gaan lopen. Zowel de winsten als de lonen van managers stegen nooit eerder op een manier als deze die we vandaag zien. Recente cijfers van het rechtse weekblad Trends tonen aan dat de 30.000 grootste bedrijven in België hun gezamenlijke winst verdubbelden in 2003 tot maar liefst 27,8 miljard euro. Dit is zo’n 300.000 oude Belgische frank per actieve inwoner. In de farmaceutische sector maakte Jansen Pharma in 2003 een nettowinst van 355 miljoen euro, of 100.000 euro (4 miljoen BEF) per werknemer… Er is dus wel geld voor recordwinsten en hoge managerslonen, maar niet voor de non-profit, de post, onderwijs en vele anderen.

Het is duidelijk dat er nood is aan een nieuwe brede arbeiderspartij. Een partij die opkomt voor de noden en behoeften van de ganse bevolking en dus ook voor deze van de non-profit. Deze partij moet groeien uit de basis van de vakverenigingen, want de vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica reeds aanvaard. Ze beperken zich tot het ‘sociaal’ begeleiden van de herstructureringen. Als strijdsyndicalisten binnen de non-profit willen we meehelpen aan de uitbouw van zo’n nieuwe arbeiderspartij. Een partij die openstaat voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak en die zich verzet tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Een partij die de strijd aanbindt tegen het imperialisme en vecht tegen de vernietigingen van het milieu. Sluit je bij ons aan of contacteer ons: polsslagnonprofit@yahoo.co.uk

Balans van een historische beweging

Na een historische staking van 12 dagen keurden de vakbonden van de non-profit op 7 maart het voorakkoord voor de federale gezondheidsdiensten goed. Hoewel dat akkoord veraf staat van de oorspronkelijke eisenbundel, is het de eerste keer sedert lang dat de verworven rechten niet enkel behouden bleven, maar werden uitgebreid. Dit heeft zijn effect niet gemist. Sindsdien is de voedingssector in het offensief, gaan de Vlaamse ministeries in actie tegen de aanwervingsstop en ontwaken zelfs de onderwijsbonden.

Eric Byl

Gedurende 14 maanden voer-den de bonden van de non-profit actie. In december 2003 stelden ze, na raadpleging van 15.000 personeelsleden, een gezamenlijk eisenplatform op voor heel de sector. Daarin werd onder meer gepleit voor 25.000 extra banen, een 36-urenweek, een volledige 13e maand, verlenging van de 45+ CAO en brugpensioen op 57 jaar. Aan het geheel hing een prijskaartje van 3,7 miljard euro.

Die eisen waren niet eens zo enorm. 25.000 extra banen in een sector met 460.000 personeelsleden is een verhoging van het personeelsbestand met hooguit 5%. De regering heeft de mond vol over vergrijzing om ons langer te laten werken. Ze houdt er echter geen rekening mee als bijkomende middelen worden gevraagd door de sector.

De winstcijfers van de bedrijven zijn fors toegenomen door het opdrijven van de flexibiliteit en ongezond werk. Dat levert meer ziektekosten op. De patroons en de regering strijken graag de winsten op, maar willen de gezondheidsfactuur die daarmee gepaard gaat niet ophoesten. Een steeds kleinere groep staat in voor een steeds groter werkvolume. Personeelsleden raken uitgeblust en oververmoeid. De regering beseft dat ook, vandaar het eindeloopbaansysteem dat voorziet in extra dagen verlof voor +45-jarigen. Brugpensioen op 57 jaar en de uitbreiding van de eindeloopbaan-regeling naar alle personeelsleden zijn geen overbodige luxe.

Een studie van het HIVA toonde aan dat de lonen in de non-profit gemiddeld 10,5% lager liggen dan lonen voor vergelijkbare functies in andere sectoren. Een volledige 13e maand zou deze achterstand deels compenseren. Pas na 13 maanden actie was de regering bereid te praten. Intussen hadden de vakbonden hun eisen flink afgezwakt. Geen sprake meer van de 36-urenweek. Het eisenplatform waarmee ze naar de onderhandelingstafel trokken bedroeg nog maar 520 miljoen euro. Minder dan de 700 miljoen euro die Belgacom dit jaar wil uitkeren aan de aandeelhouders, of evenveel als de federale regering heeft uitgetrokken om risicokapi-taal aan de fiscus te onttrekken.

Maar zelfs dat was nog teveel voor de regering. Die wou slechts met 375 miljoen euro over 5 jaar tijd over de brug komen. Dit werd op 22 februari door de vakbonden verworpen. Bij BBTK/ Setca werden de militanten nauwelijks geraadpleegd. In de beroepscomités verklaarden de secretarissen achteraf dat de LBC het akkoord wel zou aanvaarden en dat het dus geen zin had om te staken. Bovendien stelde de sociaal-democratische fractie binnen BBTK/ Setca het voor alsof de LBC enkel staakte omdat CD&V en CDh niet in de regering zitten. De LBC staakt nochtans ook in de Vlaamse sectoren, ondanks een CD&V-minister voor Welzijn afkomstig uit de LBC. Resultaat: 66% van BBTK/Setca stemde voor werkhervatting. Zelfs het liberale ACLVB stemde op haar belangengroep non-profit met 75% het voorakkoord weg. De LBC raadpleegde 350 militanten en delegees op haar Staten-Generaal. Daar stemden slechts 2 aanwezigen voor het voorakkoord.

"Staking tot de finish"

Nadat de LBC het regeringsvoorstel had verworpen, verklaarde Walter Cornelis dat de maat vol was. Hij riep een “staking tot de finish” uit vanaf 24 februari. Niet enkel syndicalisten, maar zowat alle personeel was enthousiast om eindelijk eens een strijd aan te gaan die de vakbondsleiding niet zomaar halverwege zou uitverkopen. In het begin van de acties, vanaf de ge-zamenlijke militantenconcentratie in de Magdalenazaal in december 2003, beperkte de mobilisatie zich doorgaans tot de delegees aangedikt met een “vaste” groep betogers.

Dat veranderde vanaf 24 februari. Voor het eerst werden bredere lagen van het personeel betrokken. In sommige ziekenhuizen werden personeelsvergaderingen georganiseerd, ook voor de opgeëisten, elders werden stakerscomités opgezet. Mensen zullen zich maar echt betrokken voelen als ze mee kunnen beslissen. SP.a-minister voor Werk, Freya Vanden Bossche, wou niet onderhandelen onder druk van een staking, maar de snelle uitbreiding ervan dwong Miss “Mooi en meedogenloos” tot inkeer. Terwijl de acties en stakingen uitbreidden, het bewustzijn en de strijdbaarheid toenamen en er nog steeds werknemers aansloten die eerder niet betrokken waren… overlegde de regering met de vakbonden een nieuw voorakkoord ten belope van 471 miljoen euro.

Daarin onder meer een opwaardering van arbeiderscontracten naar bediendencontracten; een forse uitbreiding van de eindeloopbaanregeling; een lichte verhoging van de “aantrekkelijkheidspremie” van 300 euro naar 400 euro; een povere toename van de vergoeding voor onregelmatige prestaties van 50% naar 56% en een toeslag voor het middenkader. Inzake tewerkstelling: een verhoging van de normen voor de verzorging en verpleging, goed voor 3.432 voltijdse betrekkingen (VTE) in de ziekenhuizen. In de ROB/RVT 2.613 VTE, 80 in de thuisverpleging, 205 in geestelijke gezondheidszorg en 900 voor het opvangen van de eindeloopbaanregeling. Totaal: 7230 VTE.

Het is duidelijk dat de regering met spoed tot een akkoord wou komen. In die mate zelfs dat ze zaken heeft toegezegd die eigenlijk pas kunnen als ook de werkgevers hun handtekening zetten. Beco-privé, een organisatie van werkgevers in Wallonië en Brussel, heeft alvast laten weten op zijn minst met 5 punten uit het voorakkoord, en niet de minste, problemen te hebben. Tijdens de onderhandelingen vandaag (25 maart) op het kabinet van de werkgevers, zag het er niet naar uit dat ze het akkoord zouden aanvaarden.

De “finish” lag veel dichter dan de verwachtingen

Veel werknemers, geënthousiasmeerd door de harde opstelling van de LBC, waren ontgoocheld dat de acties plots gestopt werden zonder het advies in te winnen van die bredere lagen die in beweging waren gekomen. Velen ervaarden het bijna unaniem aannemen van het akkoord door de LBC als “onbegrijpelijk”, en in sommige gevallen regelrecht “verraad”. Vooral de verpleegkundigen voelden zich in de kou gezet. Het was duidelijk dat de LBC-top onder druk van haar basis illusies had gecreëerd die ze nooit van plan was te realiseren. De desillusie in de BBTK-top was al vanaf 22 februari een feit en keerde zich naar een grotere strijdbaarheid en kritische opstelling tegenover de eigen vakbondsleiding.

Paradoxaal was Cornelis in staat het huidige akkoord te verkopen juist door de grote autoriteit die hij verworven had met de harde taal over het vorige voorakkoord op 22 februari. Bij de LBC werd het akkoord gestemd in een Staten-Generaal: een grote meeting van 500 delegees en militanten met open micro waar eenieder één stem heeft. Bij de BBTK werd beslist door het federaal comité, dat vooral bestaat uit secretarissen en vrijgestelden, enkele afdelingen uitgezonderd – waaronder Brussel-Halle-Vilvoorde, dat dan ook tegenstemde. De stemming gebeurde per afdeling en werd niet proportioneel overgebracht, maar volgens het principe “the winner takes it all”.

Die bewuste maandag 7 maart moest, onder druk van de regering, het akkoord met alle mogelijke middelen worden goedgekeurd. De stemming was dan ook een voorbeeld van subtiele en minder subtiele manipulatie. Bij de BBTK kwam de tekst (die toch vrij lang en gedetailleerd is) pas in handen van de afgevaardigden bij het begin van de vergadering: onmogelijk dus om dit op een ernstige manier te bediscussiëren.

De LBC deed nog beter: daar kregen de militanten de tekst pas nadat de stemming had plaatsgegrepen (met het excuus dat men het akkoord nog aan het copiëren was). Men was aangewezen op de powerpointpresentatie en het commentaar van de vakbondsleiding.

In vergelijking met veel andere sectoren is het akkoord van de non-profit een forse stap vooruit. Als we echter kijken naar de noden van de sector en de snelheid waarmee de regering – zodra de staking menens werd – moest toegeven, was meer niet alleen nodig, maar zeker ook mogelijk geweest. LSP-sympathisanten in de non-profit publiceren een bedrijfsblad “Polsslag”. Wij zijn zowel actief in LBC als in BBTK en ACOD. Wil je mee vechten voor strijdbare en democratische vakbonden: contacteer ons.

Deze voormiddag keurde de LBC met ruime meerderheid het akkoord goed voor de non profit. Dit akkoord kwam er nadat een eerder voorstel door de LBC-basis quasi unaniem werd weggestemd en de acties verder werden opgedreven. Na een maandenlange strijd is nu duidelijk geworden dat belangrijke toegevingen kunnen afgedwongen worden.

De vakbonden voerden in de non profit reeds maandenlang campagne voor een eisenpakket waarin onder meer 25.000 nieuwe jobs, betere lonen en een eindejaarspremie werden geëist. Het eisenpakket werd reeds afgezwakt tot een pakket van 520 miljoen euro. De regering stelde echter dat ze niet meer kon besteden dan 375 miljoen euro. Voor het huidig akkoord heeft de regering daar 100 miljoen euro moeten bijdoen.

Het is duidelijk dat de strijdbeweging in de non profit een bijzonder sterke druk gezet heeft op de regering om toegevingen te doen. Nadat Freya Van den Bossche werd teruggefloten toen ze stelde niet te willen onderhandelen zolang gestaakt werd, kwamen er effectief nieuwe onderhandelingen. Uit die onderhandelingen is nog heel wat uit de brand gesleept.

Uiteraard kunnen we ons de vraag stellen of er bij een verderzetting van de strijd niet nog meer kon bereikt worden, maar het huidig akkoord bevat alleszins heel wat toegevingen aan de werknemers van de non profit. Die strijd heeft de regering in de problemen gebracht en het is maar de vraag of de regering een verderzetting van de acties zou overleefd hebben. Een val van de regering zou wellicht een akkoord op de helling gezet hebben.

Op een LBC-bijeenkomst in Zemst deze voormiddag stemde een overgrote en bijna unanieme meerderheid voor het akkoord. Militanten van LSP in de non profit zijn momenteel nog het akkoord aan het bekijken om een uitgebreid standpunt in te nemen. Maar onze eerste indruk is alvast dat de toegevingen van de regering duidelijk aangetoond hebben dat strijd loont. Dit boezemt vertrouwen in om ook op Vlaams niveau verdere toegevingen af te dwingen.

De non-profit-sector staat voor een beslissende fase in de strijd om haar eisen voor verbetering van de loon- en arbeidsvoorwaarden te realiseren. Na de betoging van 27 januari, waar nog maar eens vele duizenden verpleegkundigen, verzorgenden, opvoeders en ondersteunend personeel op straat kwamen om de witte woede te tonen, leverden onderhandelingen weer eens niets op. Zowel op het gebied van werkgelegenheid als koopkracht blijft de overheid bij een veel te laag budget van €375 miljoen, over 5 of 6 jaar verspreid.

Een correspondent

Dat wil zeggen dat er maar 10.000 van de 25.000 geëiste banen bijkomen, wat slechts overeenkomt met 7.000 voltijdse betrekkingen. Veel te weinig om tegemoet te komen aan de te hoge werkdruk.

Voor de koopkracht is nog veel minder beschikbaar. De regering houdt vast aan het door Minister Frank Vandenbroucke (SPa) opgelegde njet tegen loonsverhogingen gedurende twee jaar. Alleen voor de laagst betaalden wordt een kleine verbetering voorzien en er komt een tweede pensioenpijler voor de sector. De pensioenen voor de werknemers in de non-profit behoren nu tot de slechtste in België. De non-profit loopt 10.5% achter op andere sectoren in de lonen, maar daar gaat dus nog eens 2 jaar achterstand bijkomen.

De vakbonden hebben het aanbod tot nu als onvoldoende van de hand gewezen. Zij eisen dat er tenminste 520 miljoen wordt toegezegd. Maar daarmee laten ze wel het grootste deel van het eisenpakket, waar nu al meer dan een jaar acties voor gevoerd wordt, vallen. Hoe kan het personeel in de non-profit er van op aan dat hun onderhandelaars in de loop van de komende maand niet nog een paar stappen opschuiven naar de regering en de sector weer voor vijf of zes jaar met een waardeloos akkoord zit opgescheept?

De vakbonden hebben een onbeperkte aanzegging gedaan voor stakingen vanaf 24 februari, maar ze laten hun leden wel totaal in het ongewisse over hoe die stakingen dan wel georganiseerd moeten worden. De LBC wil 24 en 25 februari algemeen staken om snel grote druk op de regeringen te zetten om met toegevingen te komen. Als de regering haar been stijf houdt, gaat de sector dan keer op keer algemeen in staking gaan? Houdt de LBC er ook rekening mee dat in veel instellingen de acties vaak beperkt bleven tot de delegees?

Er moet een mobilisatie komen. Maar de vorm ervan blijft erg onduidelijk. Zo stuurde de BBTK al haar delegees pamfletten met als titel “Staking van onbepaalde duur … gezondheidszorg?” Let op het vraagteken. Deel maar uit onder de collega’s en trek uw plan zeker? Dit is een recept voor mislukking.

In ons pamflet “Polsslag” (van activisten in de non-profit uit BBTK-Setca en LBC-CNE) stelden we dat er een actieplan moet komen per regio opgesteld door een actiecomité uit de instellingen. Daarbij is aandacht nodig voor het informeren van het personeel dat tot nu toe amper bereikt is. Bij BBTK-Setca Brussel-Halle-Vilvoorde is er een actieplan met informatievergaderingen en massale pikketten vanaf 1 maart aan zowat alle Brusselse ziekenhuizen. Zo’n plan maakt het mogelijk de acties op te bouwen en verder uit te breiden. Dat zal noodzakelijk zijn indien de acties langere tijd duren.

Om de actiecomités te doen slagen, zal aan de basis moeten worden gewerkt aan eenheid tussen de ‘roden’ en de ‘groenen’. Met de kleurblokken op betogingen en acties, wordt het eengemaakte karakter van de strijd ondermijnd.

Een overwinning voor de non-profit is noodzakelijk. Voor het personeel in eerste plaats, maar niet in het minst ook voor de gebruikers. Iedere delegee moet het initiatief nemen om zo snel mogelijk tot actievergaderingen te komen in de instellingen en regionaal om actieplannen op te stellen die tot een overwinning kunnen leiden.

In de non profit sector wordt momenteel gestaakt. Er is een staking van onbepaalde duur, wat betekent dat er geen tijdslimitiet op de acties staat. Hierdoor kunnen kleinere instellingen bijvoorbeeld een aantal stakingsdagen organiseren zonder de dienstverlening aan patiënten in het gedrang te laten komen. De acties worden vooral gedragen door de LBC aangezien deze vakbond in de sector het sterkst staat, bij de vorige sociale verkiezingen haalde LBC 83% in de sector. De woede in de sector is enorm, vandaar de harde acties na een aangehouden periode van verschillende betogingen en acties. Hieronder publiceren we een verslagje vanuit Brussel over de acties de afgelopen dagen.

Maandag 28/02: 9u30

Er is een betoging naar het kabinet van minister Demotte (PS) met een 200-tal militanten van voornamelijk LBC en CNE (de Franstalige tegenhanger van LBC). Er zijn ook een aantal militanten van SETCA en BBTK (de socialistische bediendenbond). Er is een goeie militante sfeer. Voor het kabinet van Demotte is er een "lig-in" waarbij de betogers zich neerleggen. Gedurende een kwartier wordt ook de ring geblokkeerd. Militanten van onze organisatie verdelen er ons pamflet ‘Polsslag’ dat goed ontvangen wordt en herkend wordt vanop vorige acties.

Dinsdag 01/01: 6u

Pikket aan het universitair ziekenhuis Saint-Luc (UCL) door 250 militanten van de drie vakbonden (kleine 100 van St-Luc en rest van andere Brusselse ziekenhuizen). Verschillende ingangen worden geblokkeerd en met kettingen afgesloten. Het pikket is goed georganiseerd waarbij enkel het personeel met een badge voor de minimumbezetting wordt binnengelaten. Onder de aanwezigen is er een bijzonder solidaire en kameraadschappelijke sfeer. Ook hier zijn een aantal leden van onze organisatie aanwezig met een pamflet rond de non-profit en een pamflet rond vrouwenrechten. Het pikket wordt om 14u opgeheven na een korte betoging rond het ziekenhuis.

Tegelijk betoogden een 80-tal personeelsleden van Sint-Maria in Halle (waar er 600 werknemers zijn) door Halle. Er worden ook andere prikacties gepland gedurende de rest van de week.

Woensdag 02/03 : 6u

Het pikket aan het AZ-VUB in Jette is minder goed georganiseerd. Bij onze aankomst om 6u zijn enkele groepjes militanten hun vlaggen en spandoeken nog aan het installeren. De directie heeft het volledige personeel, inclusief zieke personeelsleden opgeëist en de politie (met waterkannon) laten uitrukken. Blijkbaar heeft de directie last van stakingsstress… Een aantal van onze militanten zijn aanwezig, onder meer met delegaties vanop hun werkplaats in andere ziekenhuizen (Saint-Luc en Erasmus). Een LBC-afgevaardigde van een groot Brussels ziekenhuis komt ons zelfs vragen of hij ons pamflet mag uitdelen op zijn werkplaats.

De verschillende acties tonen de grote actiebereidheid en de dynamiek van het personeel, wat versterkt wordt door het feit dat deze stakingsacties niet zomaar ‘plotseling’ tot stand gekomen zijn, maar na een lange aanloop van acties en stakingen gedurende de voorbije maanden. Het eisenplatform in de non profit is reeds maanden oud en het geduld van het personeel raakt op. In tegenstelling tot wat wel eens in de media beweerd wordt, komen de acties nu dus niet uit de lucht vallen, maar zijn deze een logische verderzetting van de beweging van de witte woede.

Ook opvallend is de grote eenheid onder het personeel en dit over de vakbondsgrenzen heen. Dit was niet evident nadat in de BBTK een stemming plaatsvond om de acties op te schorten en dit met 66% werd goedgekeurd. Na de overweldigende stemming in de LBC om de voorstellen van de regering te verwerpen, moest de BBTK zich echter opnieuw bij de acties aansluiten.

De militanten staan ook erg open voor discussies over een politiek alternatief. Ze voelen zich in de steek gelaten door alle traditionele partijen. Het gaat niet op om te stellen dat LBC zich door de CD&V zou laten gebruiken om druk te zetten teneinde CD&V in de federale regering te krijgen, de acties in Vlaanderen zijn even goed deels gericht tegen CD&V-minister Vervotte, nochtans afkomstig uit ACV-stal.

LSP steunt de acties die momenteel plaatsvinden en wil vooral nadruk leggen op de noodzaak om bredere lagen van het personeel actief te betrekken in de acties, de massapikketten vormen daar een goed instrument toe. Daarnaast zijn personeelsvergaderingen eveneens van cruciaal belang. Van daaruit kunnen verdere acties gepland worden om de druk hoog te houden en de regering tot toegevingen te dwingen. Het is mogelijk om deze strijd te winnen!

Freya, Inge en Rudy willen: gezondheidszorg op maat van de begroting

Al meer dan een jaar is het personeel van de non-profit in actie. We eisen een verlaging van de werkdruk en een betere verloning om de scheefgetrokken situatie recht te trekken. De regering wil hieraan niet tegemoet komen. Dat heeft uiteindelijk geleid tot een patstelling waarbij het hard tegen hard gaat. De regering weigert te onderhandelen onder druk van een staking, de vakbonden beseffen echter dat na meer dan een jaar betogen ons geduld op is.

Polsslag actieblad non-profit van strijdsyndicalisten in ACV en ABVV

In december 2003 hebben de vakbonden van de non-profit na raadpleging van maar liefst 15.000 personeelsleden een gezamenlijk eisenplatform opgesteld voor heel de sector. Daarin werd onder meer gepleit voor 25.000 extra banen, een 36-urenweek, een inhaaloperatie inzake verloning, een volledige 13de maand, middelen voor opleiding, verlenging van de 45+ CAO en brugpensioen op 57 jaar. Aan het geheel hing een prijskaart van 3,7 miljard euro.

Die eisen waren niet eens zo enorm. 25.000 extra banen mag dan wel veel lijken, in een sector met 450.000 personeelsleden gaat het hooguit om een verhoging van het personeelsbestand met 5%. De regering heeft de mond vol over de vergrijzing. De Nationale Bank van België heeft ons voorgerekend dat de gezondheidsuitgaven voor een 70- jarige gemiddeld 3,5 keer hoger liggen dan voor een 35-jarige, voor een 90-jarige liggen die maar liefst 12 maal zo hoog. De regering zelf citeert deze cijfers graag wanneer het erom gaat ons nieuwe besparingen op te dringen of ons langer te laten werken, maar ze houdt er blijkbaar geen rekening mee als er bijkomende middelen gevraagd worden door de sector.

Nog niet zo lang geleden publiceerde het rechtse weekblad Trends de winstcijfers van de 30.000 grootste bedrijven in België in 2003. Blijkt dat die op 1 jaar tijd verdubbelden tot maar liefst 27,8 miljard Euro of zo’n 300.000 Bfr/actieve inwoner. Noch de beurskoersen, noch de investeringen, die nog steeds historisch laag zijn, kunnen die winsttoename verklaren.

De belangrijkste reden ervoor is het opdrijven van de uitbuitingsgraad door flexibiliteit en ongezond werk. Dat levert uiteraard meer ziektekosten op. De patroons en de regering strijken de winsten wel op, maar zijn niet bereid de gezondheidsfactuur die hiermee gepaard gaat op te hoesten.

Niet alleen in de privé-sector, maar ook in de non-profit staat een steeds kleinere groep in voor een steeds groter werkvolume. Meer en meer personeelsleden raken uitgeblust en oververmoeid. De regering beseft dat ook wel, vandaar het einde loopbaansysteem dat voorziet in extra dagen verlof voor 45+ jarigen. Brugpensioen op 57 jaar en de uitbreiding van de eindeloopbaanregeling naar alle personeelsleden zijn bijgevolg geen overbodige luxe.

Een studie van het HIVA toonde aan dat de lonen in de non-profit gemiddeld 10,5% lager liggen dan lonen voor gelijkwaardige functies in andere sectoren. Een volledige 13de maand zou deze achterstand voor een deel compenseren.

Afgezwakt eisenplatform

Omdat ze geen gehoor kregen bij de regering hebben de vakbonden hun eisen al flink afgezwakt. Over de veralgemening van de 36-urenweek of zelfs over 25.000 bijkomende banen is geen sprake meer. Het eisenplatfporm waarmee ze naar de onderhandelingstafel trokken bedraagt nog maar 520 miljoen euro, evenveel als Belgacom, dat 30 keer minder personeelsleden telt als de non-profit, alleen al dit jaar in dividenden wil uitbetalen aan haar aandeelhouders.

Het vakbondsfront vraagt slechts 520 miljoen euro, evenveel als Belgacom dit jaar in dividenden zal uitkeren aan haar aandeelhouders. De regering wil slechts 375 miljoen euro geven.

Zelfs dat was echter nog te hoog gegrepen voor de regering. Die wil slechts met 375 miljoen euro op 5 jaar tijd over de streep komen of 75 miljoen euro per jaar. Daarmee wil de regering op 6 jaar tijd 10.000 nieuwe banen creëren, waarvan bijna de helft voor extra bedden in rust- en verzorgingstehuizen. Slechts 5.700 van die bijkomende jobs zouden bijgevolg kunnen aangewend worden om de werkdruk te verminderen, de afwezigen te vervangen en de uitbreiding van de eindeloopbaanregeling naar alle personeelsleden te compenseren. De regering heeft het voortdurend over 10.000 extra banen, maar ze vertelt er zelden bij dat het gaat om een groot deel deeltijdse. In werkelijkheid zou het maar gaan over 7500 voltijdse equivalenten.

Inzake verloning wil de regering niet horen van een volledige 13de maand. Ze houdt het op een verhoging van de eindejaarspremie die geleidelijk zou groeien tot zo’n 300 euro per jaar. Dat komt neer op een nettoloonsverhoging van nog geen 2% op 6 jaar tijd! Bovendien wil de regering het uithollen van het wettelijk pensioenstelsel deels compenseren door een 2de pensioenpijler , een extra-legaal pensioen, op te starten met een bijdrage van 150 euro/jaar per werknemer of zo’n 0,58% van de gemiddelde maandwedde in de gezondheidssector.

Om de werkdruk te verlagen stelt de regering een lichte verbetering van de eindeloopbaanregeling voor. Het aantal personeelsleden dat ervoor in aanmerking komt wordt uitgebreid en ook de “niet-zware” beroepen krijgen een lichte toegeving. Verontrustend is echter dat de eindeloopbaanregeling vooral wordt uitgebreid als pasmunt voor het afbouwen van de brugpensioenen. De vakbonden van de non-profit zijn er niet mee gediend dat de regering hun sector wiil misbruiken om de brugpensioenen op de helling te zetten in aanloop naar de eindeloopbaanconferentie.

De Vlaamse non-profit sectoren hebben nog niets. Hun eisen zijn echter vergelijkbaar met de federale sectoren. De Vlaamse regering wacht officieel op de federale, maar Vervotte had zich al eerder akkoord verklaard met het voorstel van een loonstop door Vlaams minister voor Werk Frank Vandenbroucke.

Gemeenschappelijk vakbondsfront houdt stand, maar niet zonder moeite

Uiteindelijk werd het regeringsvoorstel door de vakbonden verworpen. Vooral binnen de BBTK/ Setca liep dit niet van een leien dakje. De militanten werden niet of nauwelijks geraadpleegd. Binnen de beroepscomités verklaarden de secretarissen dat het LBC het akkoord wel zou aanvaarden en dat het dus geen zin had om door te staken. Bovendien stellen de sociaal-democraten binnen BBTK/ Setca het steeds voor alsof de LBC alleen maar zou staken omdat CD&V en Cdh niet in de regering zitten. De LBC staakt nochtans ook in de Vlaamse sectoren, ondanks een CD&V -minister voor Welzijn afkomstig uit het ACV.

Resultaat: 66% van BBTK/Setca stemde voor werkhervatting. Zelfs het liberale ACLVB stemde op haar belangengroep non-profit met 75% het akkoord weg. Het LBC consulteerde 350 militanten en delegees op haar Staten-Generaal. Daar stemden slechts 2 aanwezigen voor het akkoord. LSP heeft zowel militanten in LBC, CNE als BBTK/Setca. Onze militanten in BBTK/Setca voelden zich zoals velen gemanipuleerd. Sommigen maken deel uit van stakerscomités waar ze verplicht werden zich te distanciëren van hun vakcentrale. Uiteindelijk draaide BBTK/Setca bij, maar de nood aan interne democratie werd hierdoor nog maar eens in de schijnwerpers geplaatst.

Soms zijn de vakbonden meer bezig met elkaar te dwarsbomen dan met het organiseren van de strijd. Dat uiit zich onder meer in de zinloze kleurblokken. We hopen dat de personeelsvergaderingen die her en der worden georganiseerd het vertrouwen en de éénheid kunnen herstellen.

Freya in de voetsporen van Wivina Demeester en Mieke Vogels

Slechts één staking was nodig om het masker van Freya VdB te laten afvallen. Ze weigert te onderhandelen onder druk van een staking. Iedere patroon die zoiets zou verklaren zou terecht verguisd worden. Freya treedt hiermee in de voetsporen van voormalig CVP-minister Wivina Demeester die zich destijds afvroeg of er wel gewerkt werd in de witte sector. Mieke Vogels, ooit Agalev minister voor Welzijn in de Vlaamse regering, wou destijds haar “akkoord” uitvoeren zonder de vakbonden.

---

Pdf-versie

Na een woelig 2004 maakt de non-profit zich klaar om ook dit jaar actie te voeren. Op 27 januari zakten wederom duizenden sociaal werkers, verpleegsters, opvoeders en begeleiders naar Brussel af om een vuist te maken en onderhandelingen af te dwingen.

LBC-militant

Over het communisme van Stevaert De topverdieners onder de specialisten moeten bijspringen om het budget binnen de perken te houden. Dat is het voorstel van SP.A-voorzitter Steve Stevaert, dat op stevige kritiek van de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) kon rekenen. Volgens woordvoerder Marc Moens rook dit voorstel naar “communisme”. Deze overtrokken reactie toont dat de betrokken artsen hun bevoorrechte positie niet willen opgeven, een positie die ze verkregen hebben door het systeem van prestatiegeneeskunde. Als de BVAS de afroming van de toplonen al naar communisme vindt ruiken, dan zullen ze bij het horen van de voorstellen van LSP zeker op hun eigen dure ziekenhuisbedden terecht komen. Wij zijn immers voor het opzetten van een nationale gezondheidszorg in handen van de staat en onder verregaande controle van werknemers en consumenten, resoluut tegen de prestatiegeneeskunde en voor het nationaliseren van de farma-industrie, zodat enkel de beste producten in omloop komen aan zeer lage prijzen.

De werknemers zijn het beu aan de slechtste loon- en arbeidsvoorwaarden te werken. Uit een recente studie van het Hoger Instituut Voor de Arbeid (HIVA) bleek dat de werknemers uit de non-profit gemiddeld 10,5 procent minder verdienen dan hun collega’s uit andere sectoren met een zelfde diploma en evenveel anciënniteit. Het is dan ook terecht dat zij een gelijkschakeling van de lonen vragen en een volwaardige dertiende maand. Naast een tekort aan opvangplaatsen voor mensen met een handicap, patiënten en andere gebruikers van de sector, is er ook een groot tekort aan begeleidend, verzorgend en verplegend personeel.

Om de grote werkdruk en stress te doen afnemen, eist de non-profit een verhoging van het personeelsbestand met 5% of 25.000 extra jobs. Daarnaast wordt ook de 36-urenweek zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen geëist, meer middelen voor vorming, uitbreiding van de eindeloopbaanregeling naar alle non-profitsectoren en de oprichting van een extra-legaal pensioenfonds (nu behoren de gepensioneerden uit de non-profit tot de armste pensioentrekkenden).

Dit alles moet voorkomen dat de sector leegloopt, wat een enorme maatschappelijke kost teweegbrengt. Denken we maar aan Nederland, waar men wegens personeelstekort verschillende ziekenhuisvleugels sloot, waardoor patiënten maanden moeten wachten voor operatie of opname, en duizenden personen met een handicap op ellenlange wachtlijsten staan,…

De objectieve situatie waarmee de sector wordt geconfronteerd, lijkt echter sterk veranderd te zijn. In de afgelopen 10 jaar leidden de acties steeds tot toegevingen van de regering. Dit lijkt nu afgelopen. Op Vlaams vlak zijn nog geen onderhandelingen gestart, hoewel de eisenbundel eind 2003 al op de bevoegde kabinetten afgeleverd is. Op federaal vlak zijn ondertussen enkele gesprekken geweest. Onlangs kondigde minister Demotte aan 7500 jobs te willen creëren, gespreid over 5 jaar. Van loonsverhoging of één van de andere eisen is er geen sprake.

Erger nog, de regeringen gaan in de tegenaanval. Zo kondigde Vlaams minister van werk en onderwijs Frank Vandenbroucke (SP.a) in oktober 2004 een loonstop van twee jaar aan. Minister van welzijn, volksgezondheid en gezin Inge Vervotte (CD&V) bevestigt dat de Vlaamse regering “heeft vastgesteld dat er eigenlijk geen ruimte is om extra loonsopslag te geven”.

Het ziet ernaar uit dat beide regeringen zo weinig mogelijk zullen proberen toe te geven. Het is zelfs niet onrealistisch te denken dat ze de werknemers van de non-profit zullen proberen af te schilderen als egoïsten. Daarom is het belangrijk dat de vakbonden hun acties uitbreiden en zich niet beperken tot betogingen en ééndagsstakingen. Ze zouden onder andere aan studenten verpleegkunde, opvoeders en maatschappelijk werkers kunnen uitleggen dat de 25.000 bijkomende jobs die ze eisen niet enkel bedoeld zijn om de werkdruk te verlagen, maar ook om de grote werkloosheid onder jongeren tegen te gaan. Naar de gebruikersverenigingen en patiënten kan duidelijk gemaakt worden dat meer personeel, middelen en bijkomende vorming ervoor zullen zorgen dat ze eindelijk krijgen waar ze recht op hebben: een zorg op maat. De eisen van de non-profit zijn niet egoïstisch. Integendeel, ze dienen het maatschappelijk welzijn.

Vandaag trokken zo’n 20.000 werknemers uit de non-profitsector door Brussel in een nationale betoging. De mobilisatie was opvallend groot en een uitdrukking van de actiebereidheid die aanwezig blijft in de sector. Militanten van LSP waren aanwezig, waaronder een aantal delegees en militanten van zowel LBC als ACOD en BBTK. We verdeelden er dit pamflet. Hieronder publiceren we een aantal foto’s vanop de betoging.

Betoging donderdag 27 januari 11u Albert II laan – Noordstation

We behoren tot de armste pensioentrekkenden, verdienen gemiddeld 10,5% minder dan collega’s uit andere sectoren, hebben geen recht op een dertiende maand, staan onder grote grote werkdruk en stress bij gebrek aan voldoende begeleidend, verzorgend en verplegend personeel. De sector kampt met een groot tekort aan opvangplaatsen voor mensen met een handicap, patiënten en andere gebruikers. Dit is waar de nonprofit vandaag staat.

LSP-pamflet

Tien jaar lang hebben de vakbonden van de non-profit gestaakt en actie gevoerd om te komen waar we nu staan. Er zijn in die periode veel toegevingen afgedwongen van de verschillende regeringen. Helaas nooit voldoende om de loonachterstand weg te werken en de arbeidscondities draagbaar te maken.

Die periode ligt echter achter de rug. De regeringen staan nu op het punt om niets meer toe te geven. Zoals vanouds wachten de regionale regeringen op de federale. In Vlaanderen zijn nog steeds geen onderhandelingen gestart, hoewel de eisenbundel eind 2003 al op de bevoegde kabinetten is afgeleverd.

Wel zijn de vakbonden opgesplitst geweest in werkgroepen om uitleg te geven en misverstanden weg te werken. Niet om te beslissen of zelfs te onderhandelen.

Op federaal vlak zijn er ondertussen enkele gesprekken geweest. Na de vrijdagacties in december kondigde Demotte aan 7500 jobs te willen creëren in de non-profit, gespreid over 5 jaar. Van loonsverhoging of één van de andere eisen was er geen sprake. En toen de vakbonden uit de straten van Brussel verdwenen waren, schoot zelfs van de belofte voor personeelsuitbreiding niets meer over.

Het is duidelijk dat de bevoegde overheden geen aanstalten maken om over te gaan tot ernstige onderhandelingen. Erger nog, ze gaan frontaal in de tegenaanval.

Zo springt in Vlaanderen Welzijnsminister Inge Vervotte (CD&V) haar collega voor werk Frank Vandenbroucke (SP.A) bij, die een loonstop van twee jaar wil, en bevestigt dat de Vlaamse regering “heeft vastgesteld dat er eigenlijk geen ruimte is om extra loonsopslag te geven”.

Het ziet ernaar uit dat de regeringen er alles aan zullen doen om zo weinig mogelijk toe te geven. Het is zelfs niet onrealistisch dat ze de werknemers van de non-profit zullen proberen isoleren en af te schilderen als egoïsten. Daarom is het belangrijk dat de vakbonden hun acties uitbreiden en zich niet beperken tot betogingen in kleurblokken en één-dags-stakingen voor militanten en delegees.

Heel wat personeelsleden beschouwen de stakingen nu al niet meer als hun staking, maar als die van de vakbonden. Meer inspanningen zijn nodig om het eisenplatform uit te leggen aan alle personeelsleden en hen tenvolle te betrekken bij de acties.

“Onze eisen zijn niet egoïstisch, maar nodig voor de samenleving”

We zouden onder andere aan studenten verpleegkunde, opvoeders en studenten uit de maatschappelijk sector kunnen uitleggen dat 25.000 bijkomende jobs niet enkel de werkdruk moeten verlagen, maar ook de jongerenwerkloosheid moeten tegengaan.

Naar de gebruikersverenigingen en patiënten kan duidelijk gemaakt worden dat meer personeel, middelen en bijkomende vorming ervoor zullen zorgen dat ze eindelijk krijgen waar ze recht op hebben. Een zorg op maat. De eisen van de non-profit zijn verre van egoïstisch. Integendeel, ze dienen het maatschappelijk welzijn.

De huidige acties moeten uitgebreid en versterkt worden. De vakbonden kunnen hun slagkracht verhogen door actie-comités op te richten per regio. Zo zijn er meer mogelijkheden tot overleg tussen de verschillende sectoren binnen de non-profit, maar kan er ook een actieplan opgesteld worden om de vele instellingen, organisaties en ziekenhuizen te bereiken waar momenteel geen syndicale activiteiten aanwezig zijn.

Betoging donderdag 27 januari 11u Albert II laan – Noordstation

We mogen niet uit het oog verliezen dat er ook in andere sectoren en bedrijven strijdbewegingen aan de gang zijn. De nationale betoging van 21 december was hier een mooi voorbeeld van. 50.000 werknemers protesteerden in de straten van Brussel als passend antwoord op de agressieve houding van de werkgevers in de onderhandelingen over een nieuw interprofessioneel akkoord. Deze betoging ging gepaard met een reeks spontane stakingen van o.a. De Lijn, TEC, Van Hool en in alle vestigingen van de Glaverbelgroep. Ook de nonprofit was massaal aanwezig. Daarnaast waren er de stakingen bij de Post, MIVB, NMBS, DHL en vele kleinere bedrijven. De werknemers kunnen zich niet veroorloven zich te laten opsplitsen per vakbond, beroepscategorie of sector. Een eengemaakte strijd is nodig, niet alleen intersectorieel maar interprofessioneel.

Jongerenmars voor werk

Op vraag van Blokbuster, de jongerencampagne van de Linkse Socialistische Partij, organiseren ABVV-jongeren, ACV-jongeren, KAJ en Blokbuster op 19 maart een Jongerenmars voor Werk, Gelijkheid en Gratis Onderwijs. Met deze jongerenmars streeft Blokbuster 3 doelstellingen na:

1. sedert enkele jaren zijn jongeren massaal op straat gekomen tegen de gevolgen van de kapitalistische globalisering. Die jongeren drukken een verzet uit dat leeft bij bredere lagen. We willen met de jongerenmars voor werk deze jongeren richten op de arbeidersbeweging

2. Jongeren voelen zich nauwelijks betrokken bij de vakbondswerking. Met de jongerenmars hopen we de aandacht van de vakbond voor jongeren te versterken en tegelijk jongeren te interesseren in vakbondswerking

3. Met de jongerenmars willen we de discussie aanbrengen van de nood aan een onafhankelijke arbeiderspartij en een breuk tussen de vakbonden en de SP.a en CD&V die allebei politieke instrumenten van het patronaat zijn geworden.