Op de middag werd in het Harmoniepark in Antwerpen een eerste scholierenactiecomité opgezet met scholieren uit drie scholen uit de buurt. Een 25-tal scholieren nam aan de bijeenkomst deel. Er werden slogans geroepen, maar ook gediscussieerd over wat we in Antwerpen kunnen doen.
Een scholier van het KA Berchem verwees naar het feit dat er wel middelen zijn voor dure straaljagers, maar niet voor onderwijs. Het geeft meteen aan dat er wel degelijk middelen zijn en dat de besparing op onze kap een keuze is. Een scholiere van het Lyceum Groenhout zei dat de regering ervan uitgaat dat ieder gezin een inkomen van 3.000 euro heeft, maar dat dit bijvoorbeeld voor eenoudergezinnen zeker niet het geval is. Voor veel gezinnen is 900 euro inschrijvingsgeld heel veel geld en onbetaalbaar.
Zoals op de acties in Gent werd de megafoon doorgegeven zodat iedereen die dat wilde iets kon zeggen. Ook werden plannen gemaakt voor volgende acties. Zo was er enthousiasme om het Gentse voorbeeld van zitacties te volgen, sommigen wisten al van die acties in Gent. De meeste aanwezigen gaven zich op om zelf een actieve rol te spelen in het protest op hun school.
Vandaag en morgen wordt in een aantal Gentse scholen een pamflet verspreid om deze week nog een zitactie te houden. Het pamflet brengt enkele antwoorden op vragen die vaak gesteld worden over het jongerenprotest tegen de besparingen in het onderwijs. Hieronder vind je de tekst van het pamflet.
Ok, met al uw lawaai, waarover gaat dit?
Kort gezegd over een enorme aanval van de nieuwe regering op onze toekomst. Die zijn van plan om een nieuwe ronde te besparen op onderwijs, in totaal voor meer dan €800 miljoen. Ook deel van het plan is een serieuze verhoging van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs naar bijna €1.000 per jaar.
Ja, maar waarom is dat belangrijk voor mij?
Omdat deze verhoging van het inschrijvingsgeld maar een eerste stap is. Als de regering hier mee weg raakt, zal het inschrijvingsgeld in de komende jaren verder stijgen. Jij zal dus veel meer moeten betalen om verder te kunnen studeren of jezelf diep in de schulden moeten steken. Daarbij, zal deze besparingsronde de problemen zoals kamperende ouders, verouderde computerlokalen, overwerkte leerkrachten, versleten gebouwen … die al bestaan in het middelbaar onderwijs enkel erger maken. Kortom, deze besparingen zijn een regelrechte aanslag op de toegankelijkheid en de kwaliteit van jouw onderwijs.
Maar moet niet iedereen een steentje bijdragen om de crisis op te lossen?
Dat is inderdaad wat de regering zegt maar de superrijken en grote multinationals, die nochtans een grote steen zouden kunnen bijdragen, blijven vandaag wel buiten schot. De 50 grootste bedrijven in België betalen nauwelijks meer belasting dan je ouders ondanks hun miljardenwinsten. Wij daarentegen moeten opdraaien voor de éne besparing na de andere op wachtuitkeringen, in de sportclub, in de jeugdbeweging, bij het openbaar vervoer en nu dus ook op onze toekomst via de besparingen in het onderwijs.
Op het nieuws hoor ik wel elke dag dat we niet anders kunnen dan besparen. Is er dan een alternatief?
Besparingen zijn helemaal geen natuurwet maar een politieke keuze. Voor nieuwe gevechtsvliegtuigen vindt men zonder veel moeite €6 miljard. Ook voor nieuwe cadeaus aan de bedrijven vindt men altijd wel geld. De nieuwe federale regering wil bijvoorbeeld €2,4 miljard aan belastingverlagingen uitdelen aan de bedrijven. Dat geld kan veel beter besteedworden om te investeren in onze toekomst.
Maar als we als maatschappij voldoende middelen willen investeren in onderwijs om de problemen echt aan te pakken, zullen we het geld moeten halen waar het te vinden is, in de kluizen van de grote bedrijven en de miljonairs. Kortom, we moeten het beleid 180 graden omkeren.
Dat klinkt niet slecht. Hoe willen jullie dat doen?
De regering blijft vandaag potdoof voor de eisen van jongeren en werkende mensen. Als we echte verandering willen zullen we die moeten afdwingen. Dat zal alleen lukken door een massale beweging van onderuit uit te bouwen. Dat zal moeten gebeuren met scholieren, studenten, ouders en leerkrachten samen. We zijn immers allemaal slachtoffer van deze besparingen.
En wat kan ik daarin doen?
Zo’n beweging valt natuurlijk niet uit de lucht, we zullen die samen moeten opbouwen via steeds grotere acties. In Gent gingen reeds verschillende acties en betogingen door georganiseerd door actiecomité’s in verschillende scholen. Vandaag willen we de beweging verder uitbouwen in zoveel mogelijk Gentse scholen via acties van scholieren en personeel. Daarom organiseren we een eerste zit-actie tijdens de ochtendpauze op donderdagvoormiddag 16 oktober op verschillende scholen. Daar willen we bespreken om op woensdag 22 oktober een scholierenstaking te organiseren in Gent. Om zoiets waar te maken, hebben we jouw inzet nodig!
Een staking klinkt wel redelijk radicaal, is dat wel verantwoord?
Wel, zoals ik al zei zal er massale druk nodig zijn om verandering te bekomen. Het gaat er niet enkel om ‘gehoord’ te worden maar om onze eisen ook af te dwingen. We staken ook niet omdat we niet naar de les willen of omdat we tegen leerkrachten zijn. We zijn geen ‘luiaards’ of ‘hooligans’! We nemen een maatschappelijke verantwoordelijkheid op om democratisch, toegankelijk onderwijs te beschermen voor onszelf en voor toekomstige generaties en dat zal via actie moeten.
“De regering schotelt ons een egoïstische maatschappij voor, waarin enkel een elite van een zorgeloze toekomst kan genieten. We willen het anders en zijn bereid daarvoor te vechten”, klinkt het fel.
Nieuwe scholieren- en studentenbetoging bevestigt het grote potentieel voor beweging tegen besparingen in onderwijs.
Gentse scholieren kiezen voor nieuwe acties in Gentse scholen.
Deze middag betoogden 500 Gentse scholieren en studenten tegen de geplande verhoging van het inschrijvingsgeld en de besparingen in het onderwijs.
De betoging kwam er op het initiatief van het Gentse scholierenactiecomité dat al op initiatief van Actief Linkse Studenten en Scholieren een eerste actie organiseerde op 10 september en een zitactie op 23 september. De betoging kreeg de steun van het studentenactiecomité. De actie vandaag maakt opnieuw duidelijk dat scholieren en studenten zich niet neerleggen bij de aanvallen op hun toekomst. De algemene vergadering van scholieren besloot na de betoging om te bouwen aan een scholierzitstaking op 22 oktober, de laatste woensdag voor de herfstvakantie.
Louis, scholier uit het Sint Lucas, zei:
“Overal rond mij merk ik dat mensen kwaad zijn. Maar dat alleen is niet genoeg. De besparingen stoppen is maar mogelijk als we ons verder organiseren en scholieren, studenten, personeel en ouders samen massaal in actie gaan. Daarom ben ik voorstander om een zitstaking te doen op 22 oktober.”
De algemene vergadering besloot ook om mee de studenten betoging van 29 oktober te ondersteunen.
Koerian, woordvoerder van de Actief Linkse Studenten/Scholieren (ALS), zei:
“Besparen is iets voor iedereen, volgens de federale regering. Alleen rijk zijn doet men nog alleen. Opa moet werken tot aan zijn dood maar zijn kleinkinderen staan op de werkloosheid. De bedrijven eisen gediplomeerde werkkrachten, maar wij en onze ouders moeten er wel voor betalen. De regering zegt dat ze bespaart om onze toekomst veilig te stellen, maar wat ze ons voorschotelt, is een egoïstische maatschappij waarin alleen een elite een zorgeloze toekomst kan genieten. Wij willen een andere maatschappij en we zijn bereid daar voor te vechten ook!”
Op de betoging waren er heel wat scholieren, maar ook studenten. De Actief Linkse Studenten en Scholieren voerden de voorbije maand intensief campagne om een bredere scholieren- en studentenbeweging van onderuit op te bouwen. We werden op deze actie ook vervoegd door leden van de studentenraad en van Comac. Na afloop van de strijdbare betoging door de studentenbetoging werd een algemene vergadering gehouden om over volgende stappen in de beweging te discussiëren. Daarbij kon iedereen het woord nemen, wat heel wat scholieren en studenten ook effectief deden. Opmerkelijk daarbij was het feit dat de nieuwe aankondigingen van federale aanvallen, onder meer op de pensioenleeftijd, de woede verder doen toenemen. Het jongerenprotest kan de toon de zetten voor een dynamisch, levendig en sterk verzet tegen alle besparingen. De komende weken zullen de scholieren en studenten aan nieuwe acties bouwen.
Artikel door Tim (Brussel) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’
De nieuwe gemeenschapsregeringen hebben allen besloten zwaar te besparen op onderwijs. In de Franstalige gemeenschap gaat het voorlopig om 320 miljoen euro, de Vlaamse gemeenschap plant 850 miljoen euro besparingen. Beide regeringen tonen zich bereid om frontaal in de aanval te gaan tegen scholieren, studenten en het personeel in het onderwijs.
De besparingen vinden plaats nadat het onderwijs in heel België al decennialang ondergefinancierd werd. Daar waar begin jaren ’80 nog meer dan 7% van het BNP naar onderwijs ging, schommelt dit percentage, naargelang de berekening, vandaag de dag rond de 4 à 5%. Steeds minder personeelsleden moeten instaan voor steeds groter wordende groepen leerlingen en studenten. Ondersteuning wordt op alle mogelijke manieren afgebouwd: de infrastructuur en uitrusting van veel scholen is vaak ondermaats om op een degelijke manier les te geven, overal is er een nijpend tekort aan administratief en technisch personeel. De privésector krijgt steeds meer greep op ons onderwijs: diensten zoals schoonmaak, resto’s etc. worden uitbesteed aan firma’s die meestal dramatische werkomstandigheden bieden aan hun personeel, en een slechte dienstverlening aan te hoge prijzen voor de instellingen. Vooral in het hoger onderwijs wordt steeds meer uitgekeken naar private financiering van onderzoek en onderwijs, zowel door bedrijven als door verhogingen van de inschrijvingsgelden. Privéfinancierders hebben vaak meer oog voor hun winsten dan voor het bieden van een degelijke opleiding aan jongeren.
Meer publieke middelen!
Met LSP en onze jongerenorganisatie ALS pleiten we voor een grondige publieke herfinanciering van het onderwijs. Met het extra geld zou kunnen geïnvesteerd worden in goed lesmateriaal, goede onderzoeksfaciliteiten, betere bibliotheken, … Ook zou extra personeel kunnen worden aangetrokken, om zo de hoge werkdruk in het onderwijs te verlichten. De kwaliteit van het onderzoek en onderwijs zullen ook stijgen, een gezondere werkdruk zal zorgen voor minder stress en meer ruimte om degelijk onderwijs en onderzoek te voorzien.
Het extra geld kan het onderwijs ook verder democratiseren: we kunnen komaf maken met alle studiekosten, en alle economische barrières om deel te nemen aan het onderwijs wegnemen. We kunnen extra aandacht en begeleiding voorzien voor leerlingen die het op sommige vlakken moeilijker hebben, en het onderwijs uitdagend en interessant maken voor elke leerling. Het uiteindelijke doel is een onderwijs waarin elke leerling en student wordt opgeleid tot een breed gevormd, kritisch en mondig lid van de maatschappij.
Een ander onderwijs in een andere samenleving
Stages en meer praktijkgericht onderwijs kunnen de lessen interessanter maken, en het schoolcurriculum moet zo georganiseerd zijn dat jongeren al hun individuele talenten ten volle kunnen ontplooien. Scholen moeten in de wijken een rol kunnen spelen als lokale gemeenschapscentra, waar muzieklessen, debatten, cursussen en andere sociale activiteiten kunnen doorgaan. Universiteiten en hogescholen moeten de middelen krijgen om ook voor werkenden een uitgebreid aanbod aan interessante vormingen te bieden. Ten slotte willen we scholen en universiteiten die democratisch worden georganiseerd, waarin zowel studenten en scholieren, personeel als de lokale gemeenschap hun zeg hebben.
“Wie een school opent, kan een gevangenis sluiten”, zei Victor Hugo. Wij denken dat de maatschappij rond die school even belangrijk is om jongeren een degelijke toekomst te kunnen bieden, maar er valt iets voor te zeggen: een degelijk gefinancierd onderwijs, waar jongeren kunnen worden opgeleid tot kritische, solidaire en individuen vol zelfvertrouwen is van cruciaal belang. Laten we hiervoor de strijd voeren, en meteen ook eisen stellen rond een maatschappij waarin de rijkdommen ter beschikking staan van de hele bevolking, zodat elkeen de middelen heeft een degelijke toekomst uit te bouwen!
Met een sterke beweging kunnen we besparingen stoppen. Maar onder het kapitalisme is geen enkele verworvenheid permanent. Vandaag zijn het immers de patroons van de grote multinationals die beslissen over wat er gebeurt met de rijkdom die wij allemaal samen produceren, en zij hebben er geen enkel belang bij die rijkdom aan te wenden om bijvoorbeeld gratis en degelijk onderwijs te voorzien voor iedereen.
Daarom brengen we ook de noodzaak van een democratisch socialistische maatschappij naar voren. Een maatschappij waarin de sleutelsectoren van de economie worden genationaliseerd, en onder democratische controle geplaatst van de hele bevolking. Enkel zo kan de rijkdom die er is ook worden besteed aan zaken die prioritair zijn, zoals onderwijs. Een onderwijssysteem waarin de behoeften van studenten en scholieren centraal staan, en waar iedereen de mogelijkheden heeft om te studeren naar zijn/haar eigen interesses, en waar de ontplooiing van alle talenten van een individu centraal staan.
Opgezet door scholieren in solidariteit met personeel en studenten
Publieke herfinanciering van het onderwijs tot 7% van het BBP
Aanstaande woensdag roept het Gents Scholierenactiecomité op te betogen tegen besparingen in het onderwijs en tegen verhoging van het inschrijvingsgeld. Na de betoging volgt een algemene vergadering.
De Vlaamse regering van minister-president Bourgeois wil zwaar besparen op onderwijs: 400 miljoen euro op lager en secundair en 419 miljoen euro op hoger onderwijs, deels door de inschrijvingsgelden bijna te verdubbelen.
Na de nationale betoging in Brussel op 2 oktober willen we de acties lokaal verder zetten.
Het actiecomité roept studenten en personeel op om samen met hen op straat te komen voor een kwaliteitsvol en toegankelijk onderwijs.
Initiatiefnemer Louis stelt:
“De aankomende besparingen op onderwijs zullen iedereen raken. De besparingen van de vorige jaren zorgden er al voor dat iedereen op zijn tandvlees zit. Het personeel bezwijkt onder de werkdruk, scholieren zitten in overvolle containerklassen en de kwaliteit van het hoger onderwijs gaat er zienderogen op achteruit.”
Koerian, woordvoerder van Actief Linkse Studenten en Scholieren:
“Er is geld, de grootste bedrijven betalen amper belastingen en blijven fiscale cadeaus toegestopt krijgen. Dat geld moet worden gebruikt voor nieuwe investeringen in onderwijs. Wij denken dat er opnieuw 7% van het BBP via publieke financiering naar onderwijs moet, zoals in het begin van de jaren ‘80.”
Eerder was er al een zitactie aan Sint Lucas door tweehonderd scholieren. Nu zoekt het scholierenactiecomité verbinding met studenten en personeel om de besparingen tegen te houden. Voor een kwaliteitsvol onderwijs en een degelijke toekomst voor iedereen!
Luxewoningen in plaats van een groene ruimte. Iets meer automobilisten om de wegen te vullen op een plaats waar het verkeer al vaak vastloopt. Gebouwen die neergepoot worden zonder overleg met de buurt. Dat is wat wellicht zal gebeuren op de Pleincampus van de ULB in Brussel.
Door Louis M (Brussel)
De campus wordt al 50 jaar gebruikt door de ULB en ligt vlak achter de VUB. De ULB verkocht de helft van het terrein in de zoektocht naar middelen als gevolg van de chronische onderfinanciering. Het is een praktijk die al enkele jaren wordt toegepast: de ULB verkoopt patrimonium om de begroting in evenwicht te krijgen.
Hierdoor kan de privé grote terreinen verwerven in de buurt van de twee grote Brusselse universiteiten en met een goede verbinding met de metro. Er wordt gekozen om er een groot en luxueus complex te bouwen. Terwijl Brussel dringend nood heeft aan sociale woningen en huisvesting voor studenten, wordt gekozen voor appartementen voor een toplaag. Dat is logisch, die kunnen duurder verkocht worden.
De omwonenden, studenten en werkenden uit de buurt hebben zich hiertegen verzet. Ze verdedigen het ecologische belang van de site waar verschillende beschermde diersoorten onderdak vinden. Het terrein bevindt zich midden in de stad, maar toch is er een bloeiende fauna en flora. Een aantal beschermde bomen is bedreigd.
De gemeente Elsene op wiens grondgebied het terrein zich bevindt, toonde weinig belangstelling voor de eisen van de tegenstanders. Dat is begrijpelijk: de studenten zijn geen potentiële kiezers. En de macht van de bouwpromotor, met onder meer Immobel en Louis De Waele, is slechts een extra argument voor het project.
Immobel overtuigde de gemeente en had weinig moeite om hetzelfde te doen bij de Brusselse regering. Er werden slechts enkele beperkte aanpassingen gedaan, waarbij enkele milieuvragen van het comité ‘Red het Plein’ werden opgenomen.
Vandaag zijn twee van de drie benodigde vergunningen binnen. Het rooien van de bomen kan op elk moment beginnen. Tegenover dit dreigende gevaar wil het actiecomité een lokaal verzet organiseren om de werken te blokkeren. Hiervoor is wel nog wat werk aan de winkel, onder meer om de studenten van de ULB mee te krijgen.
De Actief Linkse Studenten steunen het actiecomité. We wijzen er bovendien op dat het gebrek aan middelen voor het onderwijs de belangrijkste oorzaak van deze situatie is. Enkel een gemeenschappelijke strijd van studenten, werkenden, onderwijzend personeel en omwonenden kan dit project tegenhouden.
Het project Universalis Park is bovendien een goede gelegenheid om de studentenstrijd opnieuw op gang te brengen. We moeten deze kans grijpen en er alles aan doen om het debat te politiseren door te wijzen op de onderliggende oorzaken en niet alleen op de gevolgen ervan. We zien hier een groeiende privatisering van alle onderdelen van de samenleving, een gebrek aan democratie in het beheer van collectieve goederen en meer fundamenteel uiteraard ook de wijze waarop het kapitalisme zelf functioneert.
Wij verdedigen ook meer algemene eisen en niet enkel het stopzetten van dit project. Zo komen we al jarenlang op voor meer publieke middelen voor het onderwijs voor een bedrag van 7% van het BBP. Dat zou toelaten om te vermijden dat universiteiten als de ULB hun terreinen moeten verkopen. We eisen ook de bouw van 60.000 sociale woningen in Brussel om aan de noden te voldoen. Dit is mogelijk als bijvoorbeeld de vele leegstaande bureauruimtes gebruikt worden. Het is niet nodig om de weinige groene ruimtes in de hoofdstad hiervoor te gebruiken.
De meest fundamentele eis is ongetwijfeld de noodzaak van arbeiderscontrole en -beheer op de sleutelsectoren van de economie – transport, onderwijs, banken, industrie. Enkel een collectief beheer van de economie kan vermijden dat privaat kapitaal begint te bouwen waar niemand het wil.
De organisatoren van de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) en de studentenraden hadden pas op het laatste moment een snelle oproep voor een betoging gedaan en hoopten op een duizendtal aanwezigen. Het waren er veel meer, zelf hadden de organisatoren het in de toespraken over 4.000 aanwezigen. Zelfs indien dat overdreven is, wijst de opkomst wel degelijk op het potentieel voor een brede beweging tegen alle besparingen in het onderwijs.
“Bourgeois, Crevits, van ons krijg je niets”, “Bespaar niet op onderwijs, bespaar niet op onze toekomst”, aan slogans ontbrak het niet op de betoging en dit ondanks het feit dat het lang geleden is dat er nog sterke studentenbetogingen waren. Indien alle besparingsmaatregelen van de rechtse regeringen op dergelijk verzet botsten, dan zullen die regeringen het niet makkelijk hebben in de komende maanden.
De opkomst voor de betoging overtrof de verwachtingen van de organisatoren en de media. Het geeft aan dat het thema van het inschrijvingsgeld bijzonder gevoelig ligt. Bovendien bleek er een grote openheid om het open te trekken naar verzet tegen alle besparingen. Onze toekomst wordt niet alleen bedreigd door de aanvallen op het onderwijs, maar door de aanvallen op alle vlakken. Van de middelen voor jeugdbewegingen over besparingen in de culturele sector tot aanvallen op de lonen en uitkeringen voor wie afgestudeerd is.
Het potentieel voor de uitbouw van de beweging moet gegrepen worden. Niet om alle aandacht te vestigen op onderhandelingen met de minister van onderwijs of het parlement, daar zullen ze pas luisteren als ze hiertoe gedwongen worden door een massabeweging. Het potentieel gebruiken kan door te bouwen een brede beweging van onderuit. Een beweging met openheid voor discussie over verdere stappen, eisen en actiemethoden, waarbij er een brede betrokkenheid is met respect voor elks eigenheden en standpunten. Deze beweging kan zich versterken met een opbouwend actieplan. Er is een datum gelanceerd voor een volgende betoging, wel pas op 17 november. Maar dat geeft ruimte om in de aanloop ernaar te bouwen aan regionale acties.
Pakweg een verbod op pamfletten en vlaggen, zoals enkele organisatoren op deze betoging wilden opleggen, doet eerder denken aan de GAS-logica van de oprukkende repressieve staat dan aan de uitbouw van een open beweging met democratische betrokkenheid. De aanwezigheid van personeelsleden van ABVV en ACV op de betoging was een enorm positief gegeven en kan de eenheid tussen personeel en jongeren versterken, wat ons betreft had dit sterker in de verf mogen gezet worden.
Met de Actief Linkse Studenten en Scholieren waren we uiteraard ook op de betoging aanwezig. We hebben onze slogans mee gelanceerd en verdeelden ons pamflet waarin we uitleggen hoe de beweging kan versterkt worden. We namen ook deel aan de Franstalige delegatie rond FGTB-Jeunes en JOC en er waren linkse socialisten onder de aanwezige syndicalisten van ABVV en ACV. De betoging toonde het potentieel, wij zullen er alles aan doen om dit verder te benutten. Een volgende stap is alvast de betoging die volgende week gepland is in Gent en die ondersteund wordt door zowel scholierencomités als het studentencomité. Afspraak op woensdag 8 oktober om 14u aan het Zuid in Gent!
Dit is het begin van een strijd. Bouw mee aan een sterke beweging waarmee we overwinningen kunnen bekomen!
De woede rond de besparingsplannen is groot. En terecht! Iedereen, scholier, student of werkende, is de dupe van de maatregelen die Bourgeois I wil doorvoeren. Maar met woede en verontwaardiging alleen zullen we de besparingen niet stoppen. Daarvoor moeten we een krachtsverhouding uitbouwen: een massale beweging van studenten, scholieren en personeel die samen in actie komen!
Dossier door Mathias (Antwerpen) uit de oktobereditie van ‘De Linkse Socialist’
Voor democratische actiecomités!
Een dergelijke beweging uitbouwen, kan enkel door studenten en scholieren actief te betrekken. Laat ons daarom actiecomités oprichten op elke universiteit, hoge- en middelbare school in Vlaanderen. Deze comités kunnen ruimte scheppen om van onderuit een beweging uit te bouwen. Het laat studenten toe om te discussiëren en democratisch te beslissen over de eisen die we gebruiken en de acties die we zullen organiseren. Deze actiecomités zullen ook woordvoerders, organistoren en vertegenwoordigers verkiezen. Alle studenten, studentenorganisaties en personeelsleden die de strijd willen aangaan, moeten er een plaats in vinden.
De kracht van zo’n democratische strijdorganen werd al aangetoond bij het studentenprotest van 2011 in Québec. De rechtse Québecse regering besloot toen om het inschrijvingsgeld op te trekken met 1.650 CAD (Canadese Dollar), een verhoging van 75%. De studenten pikten dit niet en kwamen massaal in actie.
De meerderheid van de Québecse studenten is aangesloten bij een van de vier grote studentenvakbondsfederaties. Na enkele waarschuwingsacties gericht naar de regering, besloten deze om een algemene studentenstaking van onbepaalde duur te organiseren. De respons van de studenten was enorm: 100.000’en studenten gingen gedurende vijf maanden in staking. Op het hoogtepunt waren er 215.000 studenten in staking en betoogden er 310.000 studenten in verschillende steden!
De regering probeerde de beweging met brute repressie te breken. Op een gegeven moment werd er de beruchte wet 78 gestemd in het Québecse parlement. Acties rondom campussen werden verboden. Wie toch in actie kwam, riskeerde een boete van 1.000 tot 7.000 CAD. Indien je een leidinggevende functie had bij een studentenvakbond liep dat zelfs op tot 35.000 CAD. Bovendien kreeg de studentenvakbond zelf daar nog eens een boete van 125.000 CAD bovenop.
Verder verbood wet 78 zowat alle vormen van protest in de meeste steden en werd het de politie toegestaan om zelfs de meest omstreden repressiemiddelen te gebruiken. Studentenbetogingen of -acties gingen steevast gepaard met de nodige wolken traangas en op sommige momenten werden er zelfs rubberkogels afgeschoten.
Maar repressie was niet meer in staat om de beweging te breken. Het was onmogelijk om de lessen nog te laten doorgaan en het academiejaar werd uiteindelijk noodgedwongen afgelast. Na een verkiezingsnederlaag van de rechtse regering werd de verhoging van het inschrijvingsgeld afgevoerd.
Dat alles was enkel mogelijk doordat de beweging van onderuit werd opgebouwd en elke student op een democratische wijze kon deelnemen. Dagelijks vonden er op de verschillende universiteiten en hogescholen algemene studentenvergaderingen plaats. Vaak zat men daar met honderden of zelfs duizenden studenten. Er werd gediscussieerd over de politieke ontwikkelingen, over welke actiemethoden er gebruikt werden en waar en wanneer de acties plaatsvonden.
Bovendien zorgden deze algemene vergaderingen ervoor dat de studenten ook betrokken waren bij de onderhandelingen met regering. En maar goed ook. Midden in de protestbeweging probeerde de leiding van de rechtsere studentenvakbonden het op een akkoordje te gooien met de regering. De verhoging van het inschrijvingsgeld zou niet over vijf maar over zeven jaar gespreid worden en er zou een commissie komen waar ook studenten in zetelen. Deze commissie moest dan beslissen over hoe er bespaard zou worden. Er zou m.a.w. geen enkele eis van de studenten worden ingewilligd. Het voorstel werd massaal weggestemd: ongeveer 324.000 studenten stemden tegen en slechts 4.600 voor! Zonder deze mogelijkheid om democratisch beslissingen te nemen, had de beweging waarschijnlijk op een nederlaag uitgedraaid.
In Vlaanderen werden er vanuit de studentenraden al de eerste actiecomités opgericht. Deze moeten verder uitgebouwd worden naar representatieve democratische strijdorganen. Een belangrijke eerste stap is om in de verschillende steden een open en democratische algemene studentenvergadering bijeen te roepen. Vervolgens zouden de actiecomités op de verschillende hogescholen, middelbare scholen en universiteiten moeten worden uitgebouwd.
Voor een actieplan!
Simpelweg vergaderen zal de Vlaamse regering niet van gedachten doen veranderen. Daarvoor moeten we op straat komen! Niet zomaar één keer, dat zal niet voldoende zijn. De strijd moet gevoerd worden op basis van een opbouwend actieplan tot de regering de besparingsmaatregelen intrekt.
De petitie die al werd opgestart is een uitstekend middel om studenten aan te spreken, te informeren en te activeren. Mediagenieke en ludieke acties zijn nuttig om de beweging in de kijker te zetten. Maar we hebben ook nood aan actiemomenten waar studenten massaal aan deelnemen en die echt de kracht van de beweging tonen. In eerste instantie kunnen we mobiliseren naar lokale acties op de campussen. Die acties kunnen dienen om op te roepen voor regionale betogingen in de verschillende studentensteden. Deze regionale betogingen kunnen op hun beurt het startpunt zijn van een campagne voor een nationale betoging tegen de besparingen in het onderwijs.
Verder moeten we ook al eens nadenken over welke stappen we na zo’n nationale betoging kunnen nemen indien de regering vasthoudt aan haar besparingsplan. In Québec was de studentenstaking de centrale strijdmethode. Het legde niet alleen het hele academische leven stil, maar gaf de studenten ook de tijd om deel te nemen aan de algemene vergaderingen en de verschillende acties.
Een nationale betoging zou een perfect moment zijn om op te roepen voor algemene studentenstaking van 24 uur. Het zou de druk op de regering nog verder opvoeren. Bovendien kan zo’n studentenstaking makkelijk worden uitgebreid naar één van 48 uur of zelfs een week.
Tegen alle besparingen!
Hoe breder de beweging gedragen wordt, hoe sterker ze staat, dat spreekt vanzelf. We mogen ons daarom niet beperken tot slogans tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld. Anders zou de besparing volledig op het personeel kunnen worden afgewenteld, zo ontstaat de ruimte voor de regering om personeel en studenten tegen elkaar op te zetten.
We moeten duidelijk zijn: al 30 jaar wordt er bespaard op onderwijs, elke bijkomende besparing is onaanvaardbaar! Er is nood aan massale publieke investeringen in het onderwijs. Een verhoging van het onderwijsbudget naar een bedrag ter waarde van 7% van het BBP moet dat mogelijk maken.
Onder de huidige economische omstandigheden zal het enorm moeilijk zijn om zo’n herinvestering af te dwingen. Studentenprotest alleen zal daar niet genoeg voor zijn. Dat is één van de negatieve lessen van de studentenbeweging in Québec. Want vergeleken met de omvang van die beweging, zijn de resultaten ervan uiteindelijk beperkt.
Het fundamentele probleem was dat de beweging zich voornamelijk beperkte tot studenten. Een studentenstaking, hoewel lastig, raakt de regering en de patroons niet waar het pijn doet: in hun portefeuille. Hadden de studenten erin geslaagd om de georganiseerde arbeidersbeweging in het protest te betrekken, dan had er veel meer afgedwongen kunnen worden. Het probleem was dat geen enkele studentenvakbond met een concreet actieplan naar buiten kwam dat opriep voor een algemene 24-urenstaking in Québec. De noodzaak ervan werd echter wel duidelijk voor de studenten. Dat uitte zich bijvoorbeeld in de eis van CLASSÉ, de linkse studentenvakbond, voor een “sociale staking”. Het bleef echter bij deze vage omschrijving.
Verder moeten we ons ook uitspreken over andere besparingen die de verschillende rechtse regeringen willen doorvoeren. Want besparen op onderwijs mag dan wel schandalig zijn, het zou even schandalig zijn te stellen dat het geld dan maar gezocht moet worden bij kinderopvang, rusthuizen of het openbaar vervoer. Haal het geld waar het zit! Bij de 1% rijken met hun enorm vermogen en de grootste bedrijven die amper belastingen betalen!
