Tag: koopkracht

Koopkracht, openbare diensten, syndicale vrijheden… Een sociaal noodprogramma afdwingen met al onze kracht!

Nationale betoging in gemeenschappelijk vakbondsfront op 20 juni, 11 uur, Brussel Noordstation

Het regent crisissen. Voor de gezondheid, de economie, het klimaat, energie, voeding ; en er is oorlog. De ene crisis versterkt de andere. Onzekerheid explodeert. Het hele kapitalistische systeem gaat recht tegen de muur. Maar voor het handjevol profiteurs dat aan de top staat, gaat het heel goed. Energiecrisis? Volgens het Internationaal Energieagentschap hebben de energiebedrijven in de Europese Unie door de stijgende prijzen al 200 miljard euro aan “onverhoopte” winsten vergaard.

• PDF

Dit systeem is georganiseerd rond zulke crisis- en oorlogsprofiteurs. Er is voor 2030 een budget van 20 miljard euro uitgetrokken voor defensie. Geen enkel ander federaal ministerie krijgt zo veel middelen, en de regering wil op deze weg voortgaan. En dan wordt ons verteld dat er geen geld is?

Toen de banken in 2008-09 in gevaar waren, aarzelden de autoriteiten geen seconde om ze te redden. Tijdens de pandemie stond de gezondheid van de bedrijven steeds voorop en werden er voordien ondenkbare maatregelen genomen om die te ondersteunen. Maar als het om onze koopkracht gaat … De Vivaldi-coalitie doet het “piano piano”… Een groep experts heeft de opdracht gekregen eind juni een eerste verslag uit te brengen. En de BTW op gas en elektriciteit blijft 6% tot september, net voordat we de verwarming weer aanzetten … De regering doet alsof de index alles regelt, maar die wordt achteraf toegepast en de vorige regeringen hebben ervoor gezorgd dat de index niet de reële stijging van de kosten van levensonderhoud weerspiegelt.

Zij organiseren onze ellende – Wij moeten onze woede organiseren

Het is schandalig! In mei bereikte de inflatie haar hoogste peil sinds augustus 1982. Dat is 40 jaar geleden! En daar zal het niet bij blijven. De woede stijgt. Eerst waren er spontane stakingen in verschillende bedrijven in Wallonië en Brussel. Vervolgens verschillende actiedagen in maart, april en mei, met het vooruitzicht van een nationale demonstratie op 20 juni.

Er is haast bij, en niet alleen voor onze lonen. Het Franstalige personeel uit het onderwijs had het al in drie betogingen (10.000 in Brussel op 10 februari, 7.000 in Bergen op 29 maart en 15.000 in Luik op 5 mei) uitgeschreeuwd. De staking van de openbare diensten van 31 mei heeft het nog eens onderstreept: wij hebben middelen nodig die aan onze behoeften beantwoorden! Ook in Vlaanderen zijn werknemers in de kinderopvang in actie gekomen. Wat wij nu nodig hebben is een programma en een actieplan dat de verschillende sectoren in de strijd kan verenigen. Zo kan een krachtsverhouding worden opgebouwd die niet genegeerd kan worden. Anders wat? Weer een leeg Interprofessionele Akkoord (IPA) aan het eind van het jaar? Een nieuwe pensioenhervorming die ons rechtstreeks van het werk in de doodskist stuurt? Een belastinghervorming die de grote bedrijven nog meer in de watten legt?

Onze ambitie mag zich niet beperken tot het terugdraaien van de door de regering Michel ingevoerde verstrenging (in 2017) van de “loonblokkeringswet” van 1996. De schandalige IPA’s dateren van lang daarvoor. Deze hele wet van ellende moet zo snel mogelijk worden afgeschaft. Als eerste stap.

Een operatie waarheid en actieplan

Stel je voor wat we zouden kunnen doen met een syndicale “Operatie Waarheid” om de leugens van het patronaat te weerleggen. Die laatsten beweren namelijk dat er een loon-prijsspiraal is, wij weten dat er vooral een winst-prijsspiraal is! Zo’n informatiecampagne ging vooraf aan de “Staking van de Eeuw” in de winter van 1960-61. Een dergelijke campagne (met openbare meetings, personeelsvergaderingen, …) op de werkplaatsen en in de wijken zou nog worden versterkt door de publicatie van een “koopkrachtkrant”, vergelijkbaar met de “pensioenkrant” van het gemeenschappelijk vakbondsfront in 2018 ten tijde van de – succesvolle – mobilisatie tegen het op punten gebaseerde pensioenstelsel. Zoiets moet natuurlijk gecombineerd blijven met de gebruikelijke mobilisatiemiddelen zoals pamfletten, affiches ophangen op het werk (die misschien door de delegatie zelf gemaakt kunnen zijn), en zelfs het uithangen van interessante artikels uit de media om de aandacht van collega’s te trekken.

Tegelijkertijd hebben we nood aan een serieus actieplan met een aantal belangrijke data die voldoende van tevoren bekend zijn, vergelijkbaar met het plan in het najaar van 2014, toen de kracht van de georganiseerde arbeidersbeweging de regering-Michel deed wankelen. De enige reden waarom de regering toen overleefde, was dat er geen tweede, krachtiger actieplan was, met bijvoorbeeld een reeks algemene stakingen van 24, 48 en 72 uur.

De beste manier om ervoor te zorgen dat het momentum niet van bovenaf wordt gestopt, is door organisatie aan de basis. Het belang van algemene vergaderingen werd in deze eerste helft van het jaar onderstreept. Over het algemeen was de mobilisatie het grootst daar waar dergelijke bijeenkomsten plaatsvonden, ook op sommige plaatsen (zoals scholen) waar jonge werknemers gewoon nog nooit een dergelijke bijeenkomst hadden meegemaakt. Zij bieden niet alleen informatie, maar kunnen ook de gelegenheid zijn om specifieke spandoeken en slogans te ontwikkelen om te voorkomen dat vage eisen de acties overheersen. Het zijn ook uitstekende gelegenheden om delegaties te versterken met meer informele gesprekken in kleine groepen. Maar deze vergaderingen kunnen ook democratisch stemmen over moties over wat er moet worden gedaan, wat er moet worden geëist, enz.

Van 20 juni een zo groot mogelijk succes maken

De eerste uitdaging was duidelijk: de mobilisatie voor de nationale betoging van 20 juni verzekeren. Deze datum moet een springplank zijn voor verdere actie in het najaar. Het doel van de acties voor onze koopkracht mag niet louter zijn om druk uit te oefenen op de parlementaire verandering of om “links” te versterken in de regering zelf. Het gaat erom een krachtsverhouding op te bouwen die de bazen en hun politieke vertegenwoordigers niet kunnen negeren. Een dergelijke strijd om koopkracht zou ons beter in staat stellen de vele andere uitdagingen van vandaag het hoofd te bieden. Het werktempo en de werkdruk nemen toe, het klimaat wordt vernietigd, alle vormen van discriminatie worden erger, het onderwijs en de gezondheidszorg raken achterop … Dit alles hangt met elkaar samen. Dit zijn geen excessen, maar het onvermijdelijke gevolg van het kapitalistische systeem. Dit systeem moet verdwijnen.

De gezondheidscrisis heeft aangetoond dat dit systeem niet in staat was tot rationeel crisisbeheer. Oorlog en inflatie moeten ons aan het denken zetten over de vraag hoe we de productie van essentiële goederen en diensten op een andere basis kunnen organiseren dan via privé-bezit van de productiemiddelen. Het idee dat de particuliere markt betere diensten tegen betere prijzen biedt, wordt door de realiteit ondermijnd. Maar je kunt niet controleren wat je niet bezit. De energiesector moet om twee redenen worden genationaliseerd: om de energietransitie naar een koolstofarme economie voor te bereiden en om de hele bevolking tegen een betaalbare prijs van groene energie te voorzien.

Het is de hoogste tijd om te strijden voor een ander systeem: een democratisch socialistisch alternatief, d.w.z. een democratisch geplande maatschappij waarin het hart van de economie (financiën en verzekeringen, energie, farmaceutica, enz.) onder de democratische controle en het beheer van de werknemers zou staan. Dit is de enige manier om alle beschikbare middelen en technieken te mobiliseren, zodat de mensheid niet regelrecht de afgrond inloopt.

• Betalen om te gaan werken? Geen denken aan! Volledige vergoeding van de vervoerskosten.
• Volledig herstel van de index met controle van de werkende klasse over de berekening en samenstelling ervan. Telkens wanneer de index wordt overschreden, moeten alle lonen en uitkeringen onmiddellijk worden verhoogd.
• Breek de loonwet! Verhoog alle lonen met 2 euro per uur!
• Verhoging van het minimumloon tot €15 per uur of €2.470 bruto per maand en het minimumpensioen op €1.700.
• Tegen de onhoudbare werkdruk en voor werkgelegenheid: de 30-urige werkweek, zonder loonverlies, met compenserende aanwerving.
• We hebben een massaal investeringsplan nodig om openbare diensten zoals openbaar vervoer, kinderopvang, onderwijs, gezondheidszorg uit te breiden en gratis te maken …
• Voor onze portemonnee en voor een groene transitie: nationalisering van de hele energiesector!
• Bevries alle huurprijzen. Voor de massale bouw van sociale woningen, zodat de vastgoedmarkt niet wordt overgelaten aan de grillen van huisbazen en speculanten.
• De financiële sector in publieke handen nemen, zodat de gemeenschap een overzicht heeft van alle geldstromen en de beschikbare middelen worden geïnvesteerd in wat sociaal noodzakelijk is.
  Voor een democratisch geplande economie, democratisch socialisme.

Koopkracht is hét thema waar iedereen vandaag mee geconfronteerd wordt. Het is mogelijk om onze eisen hiervoor centraal op de agenda te zetten. Een geslaagde betoging op 20 juni zou de arbeidersbeweging beter positioneren voor de confrontatie die er dit najaar komt.

Dan zijn er immers onderhandelingen over een nieuw Interprofessioneel Akkoord (IPA) dat de maximale loonsverhogingen vastlegt. De strikte loonwet van 1996 bepaalt de marge waarbinnen die loonnorm mag vallen. Sinds de crisis van 2008 was er voor de werkenden geen enkel ernstig loonakkoord. In de huidige context van stevige inflatie is het duidelijk dat er nu helemaal geen marge zal zijn. Over niets onderhandelen, heeft geen zin. Het alternatief daarop is de strijd organiseren. De betoging van 20 juni kan de toon zetten.

Strijdsyndicalisme betekent organisatie en betrokkenheid op de werkvloer. In de beweging tegen de rechtse regering-Michel in 2014 benadrukten wij onder meer de rol van personeelsvergaderingen. Vandaag blijkt het belang daarvan opnieuw in de acties van het Franstalig onderwijs: waar er personeelsvergaderingen zijn, staat de beweging sterker. Die vergaderingen zijn niet enkel nodig om mededelingen te doen, maar zijn momenten om de strijd te organiseren. Dat betekent bespreken en stemmen over volgende stappen van de acties en over de eisen en perspectieven voor de beweging.

Een ander cruciaal onderdeel van strijdsyndicalisme is het uitwerken van een actieplan dat opbouwt naar algemene stakingen. Een betoging is veel sterker indien het een aanzet is naar regionale stakingen die verder opbouwen naar een nationale algemene staking, die indien nodig herhaald wordt. Om zo’n actieplan tot een succes te maken, is er nood aan argumentatie en een eisenplatform dat enthousiasme opwekt. Behalve de afschaffing van de loonwet van 1996 en het herstel van de volledige index kan bijvoorbeeld de eis van een algemene loonsverhoging met 2 euro per uur worden voorgesteld.

Vandaag maken de grote bedrijven recordwinsten. De inflatie wordt opgedreven door hun winsthonger, niet door onze lonen. Hun argumentatie over een loon-prijsspiraal pakt dan ook niet en zelfs over de index zijn de bazen niet offensief. Tegelijk zijn ze niet bereid om hogere lonen toe te kennen. De eerste tekenen van de komende economische recessie zijn al zichtbaar in de VS. Het patronaat vreest dat een recessie de recordwinsten zal ondermijnen. Als dat gebeurt, zal ook de index opnieuw actiever in vraag gesteld worden. De bazen bereiden zich voor op wat komt, de arbeidersbeweging moet dat ook doen. Op een ogenblik dat heel het systeem vastloopt, is de kwestie van een alternatief daarbij essentieel.

De acties voor onze koopkracht moeten niet zozeer gericht zijn op politieke druk om parlementaire werkzaamheden te beïnvloeden of om de ‘linkse’ regeringspartijen te versterken in de debatten binnen de regering. Het gaat over de opbouw van een krachtsverhouding waar de bazen en hun politieke vertegenwoordigers niet omheen kunnen. Dat doen we door onze strijd te organiseren en door op te komen voor een andere samenleving, een socialistische maatschappij waarin de werkende klasse de productiemiddelen bezit en democratisch aanwendt in het kader van een planning die vertrekt van de noden van de bevolking en de planeet.