Your cart is currently empty!
Naar jaarlijkse traditie kwam Campagne ROSA opnieuw strijdbaar de straat op tijdens de internationale dag voor de strijd voor vrouwenrechten, 8 maart. Dit jaar waren er naast een lokale betoging met 8000 aanwezigen in Brussel stevige betogingen in onder meer Gent, Antwerpen, Leuven, Luik, Brugge, Aalst en Kortrijk.
Tijdens de corona crisis groeide het vermogen van de rijkste 10 miljardairs met 1,3 miljard euro per dag. Oxfam voorspelt dat de inkomensongelijkheid tussen mannen en vrouwen de komen de jaren enkel gaat groeien. Geweld op vrouwen nam toe tij dens de pandemie, het aantal meldin gen bij de hulpdiensten verdubbelde. Het Instituut voor de Gelijkheid tus sen Mannen en Vrouwen schat dat er jaarlijks 150 femicides plaatsvinden in België. Er zijn verschillende obstakels voor vrouwen die weg willen uit een ge welddadige relatief. Financiële drem pels zitten ingebakken in dit systeem.
Met acties tegen seksisme en oorlog knoopten we aan bij de wortels van de internationale vrouwendag. Op 8 maart 1908 kwamen vrouwelijke arbeiders in New York op straat voor hogere lonen en uit protest tegen seksuele intimidatie op de werkvloer. Enkele jaren later, in 1917, trokken textielarbeidsters in Petrograd de straat op om ‘brood en vrede’ te eisen. Dit was de vonk voor de Russische Revolutie die een golf van protest in Europa inspireerde en zo een einde hielp maken aan de Eerste Wereldoorlog. We deden er alles aan om van deze 8 maart ook een anti-oorlogsactie te maken. Vrouwen zijn vaak het eerste slachtoffer van oorlog, maar ook de eersten die ertegen protesteren. “Stop de invasie van Oekraïne” en “Voor een massale internationale anti-oorlogsbeweging” stond op onze bordjes. In Gent wees Angeline Van de Rijse van het ABVV terecht op de rol van Clara Zetkin, “socialiste, marxiste en
Onder druk van de feministische strijd verandert het bewustzijn. De term ‘femicide’ is in de massamedia binnengedrongen. Meer en meer slachtoffers verbreken het stilzwijgen. De schuldgevoelens van slachtoffers, een pijler van de verkrachtingscultuur, worden steeds meer verworpen. We moeten op deze weg verder gaan. Op 8 maart, de internationale vrouwendag, roept Campagne ROSA (Reageer tegen Onderdrukking, Seksisme en Asociaal beleid) in acht steden op tot strijdbaar protest. Alsof vrouwen uit de arbeidersklasse nog niet genoeg redenen hadden om te strijden tegen de moeilijkheden die op hun schouders worden gelegd, voegt de ‘Koude Oorlog’ tussen de VS en China om de wereldheerschappij nog een existentiële bedreiging toe. Zeker nu die ‘koude’ oorlog verandert in een ‘heet’ militair conflict met de agressieve interventie en agressieve oorlog van het Russische regime tegen Oekraïne.
Oorlog is de voortzetting van politiek met andere middelen, het resultaat van toenemende imperialistische spanningen, op brute wijze uitgespeeld ten koste van de bevolking in Oekraïne. Maar oorlog is ook de vroedvrouw van de revolutie. En hoewel die op dit moment ver weg lijkt, moeten we denken aan de talrijke voorbeelden van vrouwen uit de arbeidersklasse die opstaan en zich organiseren tegen oorlog.
Niet omdat vrouwen van nature vreedzamer zijn, zoals blijkt uit het grote aantal pro-kapitalistische vrouwelijke politici in oorlogszuchtige imperialistische landen, maar omdat vrouwen uit de arbeidersklasse op een brutale wijze door oorlog worden getroffen. Terwijl zij geconfronteerd worden met het vooruitzicht te moeten rouwen om hun partners en zonen, die worden opgeroepen om aan het front te vechten, moeten zij de samenleving draaiende houden op een ogenblik dat ze geconfronteerd worden met honger en ontberingen voor henzelf en hun kinderen. Zoals vrouwen in gebieden waar militaire conflicten woeden uit harde ervaring weten, worden zij ook geconfronteerd met de dreiging van seksueel geweld als oorlogswapen om het vijandelijke kamp te demoraliseren.
In de huidige oorlog vallen er reeds heel wat burgerdoden. Wakker geworden door het geluid van raketten en geweerschoten in de straten op de vroege ochtend van 24 februari, zit het Oekraïense volk gevangen tussen imperialistische krachten die strijden om de wereldheerschappij. Dit gebeurt na weken van oorlogszuchtige acties van Rusland, de NAVO en de VS. De Oekraïners, die al te lijden hadden onder de economische problemen en de corruptie van hun eigen heersende elite, hadden niets te zeggen over het conflict dat tot deze oorlog heeft geleid – zij zullen alleen maar de gevolgen ervan ondervinden, met voedsel- en energieprijzen die nog hoger zullen stijgen, en rouwen om hun slachtoffers.
De roep om vrede klinkt luid, overal in de regio: er zijn onmiddellijk protesten tegen de oorlog begonnen, ook in Rusland! Het mag geen verrassing zijn dat het reactionaire Poetin-regime op deze protesten met harde repressie heeft gereageerd. In de afgelopen weken is duidelijk geworden dat er geen hoop op vrede is als men rekent op de heersende elites van kapitalistische naties of internationale organisaties als de VN en de NAVO. De strijd voor vrede kan alleen komen van de mensen van de arbeidersklasse zelf.
Dit is niet de eerste keer in de geschiedenis dat socialistische vrouwen tegen een imperialistische oorlog moeten vechten. In 1915 organiseerden zij de eerste internationale socialistische conferentie tegen de Eerste Wereldoorlog, waarbij socialisten uit Rusland, Polen, Duitsland, Zwitserland, Italië, Nederland, Frankrijk en Groot-Brittannië over de scheidingslijnen heen verenigd waren. Tegen die tijd waren er in een aantal landen al door vrouwen geleide protesten en rellen tegen inflatie en oorlog. Hun manifest luidde:
“Wat is het doel van deze oorlog, die jullie zulk vreselijk lijden bezorgt? Men zegt dat het voor het welzijn van het land is, voor de verdediging van het vaderland. Wat is het welzijn van het vaderland? Is dat niet het welzijn van de vele miljoenen die door de oorlog in lijken, kreupelen, werklozen, bedelaars, weduwen en wezen zijn veranderd?”
“Wat heeft het vaderland in gevaar gebracht? Zijn het de mannen in andere uniformen aan de andere kant van de grens? Maar zij wilden net zo min oorlog als jullie mannen. Ze weten net zo min waarom ze hun broeders met andere uniformen moeten vermoorden. Nee! Het vaderland wordt in gevaar gebracht door al diegenen die rijk worden van het lijden van de brede massa’s en hun heerschappij baseren op onderdrukking.”
“Wie profiteert er van de oorlog? Slechts een kleine minderheid in elk land. Allereerst de fabrikanten van geweren en kanonnen, van pantserplaten en onderzeeërs; de eigenaars van dokken en toeleveranciers van het leger. Om hun winsten te vergroten, wakkeren zij de haat tussen de verschillende volkeren aan en dragen zo bij tot het uitbreken van de oorlog.”
“De oorlog dient de belangen van de kapitalisten als geheel. De arbeid van onterfde en uitgebuite massa’s heeft stapels goederen voortgebracht die niet kunnen worden geconsumeerd door hun scheppers. Zij zijn te arm; zij kunnen niet betalen! Het zweet van de arbeiders heeft deze goederen voortgebracht; het bloed van de arbeiders wordt nu vergoten om nieuwe markten in het buitenland te veroveren.”
In 1917 begonnen de vrouwen achter deze oproep de Russische Revolutie, de gebeurtenis die leidde tot het einde van de Eerste Wereldoorlog. Door de heersende elites van de oorlogszuchtige imperialistische naties het recht te ontzeggen over hun lot te beslissen, begonnen zij de strijd die hun eigen oorlogszuchtige heersende elite omver wierp. Tegen de massale oorlogspropaganda in, moeten we vandaag een massale beweging tegen oorlog en imperialisme opbouwen, waarbij we een beroep doen op de arbeidersbeweging en de vrouwenbeweging om zich in te zetten voor vrede, in het besef dat het voortbestaan van kapitalisme en imperialisme altijd tot oorlog zal leiden.
Het zijn de vrouwen van de arbeidersklasse in Oekraïne, Rusland, Wit-Rusland, Roemenië en andere landen in de regio; het zijn de vrouwen van de arbeidersklasse in het “westen”, in Europa en de VS; het zijn de vrouwen van de arbeidersklasse in China, Hongkong en Taiwan die het meest te lijden hebben onder de imperialistische spanningen. Net zoals het de arbeidersklasse en de vrouwen in Syrië, Irak, Jemen en Afghanistan zijn wier levens het meest zijn verwoest door de brute imperialistische bombardementen en bezettingen. En het zijn de verenigde vrouwen van de arbeidersklasse die de macht hebben om zich hiertegen te verzetten.
Als arbeiders, jongeren en vrouwen in Rusland hun protesten en stakingen tegen de Russische invasie verderzetten tot een lang verwachte strijd om het autoritaire, corrupte en misogynistische regime van Poetin en zijn trawanten omver te werpen, zou dat het krachtigste wapen zijn om alle Russische troepen uit Oekraïne terug te trekken.
Wij zijn solidair met onze kameraden in Rusland die, terwijl deze tekst wordt geschreven, moedig deelnemen aan de opbouw van de anti-oorlogsbeweging in Rusland zelf – op dezelfde manier hebben wij geprotesteerd voor Russische ambassades toen onze kameraden werden gearresteerd na het organiseren van protesten tegen andere oorlogen of tegen gender-gebaseerd geweld en ten gunste van LGBTQ+ rechten.
Als arbeiders in Oekraïne protesteren en staken om de macht in eigen handen te nemen, de corrupte elites te verjagen en hun eigen verdediging te organiseren in alle gemeenschappen, en zich aansluiten bij de strijd voor de volledige rechten van minderheden, inclusief het recht op zelfbeschikking, dan zou dit worden beantwoord met solidariteit en steun van mensen uit de arbeidersklasse en jongeren over de hele wereld
Voordat je zegt “dat is onmogelijk”, laten we denken aan de rol van de arbeidersklasse in de strijd van de afgelopen jaren, ook in Wit-Rusland en Kazachstan, de miljoenen jongeren op straat die protesteren voor ” system change not climate change”, de miljoenen gezondheids- en onderwijswerkers die zich organiseren en vechten voor hun eigen omstandigheden en essentiële openbare diensten van goede kwaliteit die voor iedereen toegankelijk zijn – dit is de machtige kracht van waaruit een anti-oorlogsbeweging kan worden opgebouwd!
We roepen op tot anti-oorlogsprotesten op deze Internationale Vrouwendag, want we weten dat dit de zoveelste extra last is, het zoveelste risico voor de levensomstandigheden van vrouwen in de arbeidersklasse. Dit komt bovenop de moeilijkheden die we hebben moeten doorstaan tijdens de pandemie, een periode waarin de inkomens van 99% van de mensheid is gedaald en nog eens 160 miljoen mensen tot armoede zijn veroordeeld. Dit alles terwijl de 10 rijkste mannen ter wereld hun fortuin verdubbelden.
Vrouwen behoorden tot de zwaarst getroffen slachtoffers, met langdurige gevolgen: volgens het Global Gender Gap Report 2021 van het World Economic Forum is de kloof in slechts 1 jaar tijd met 36 jaar gegroeid. Volgens de voorspelling in het rapport van 2020 zou het 99,5 jaar duren voordat vrouwen enige mate van gelijkheid zouden bereiken; nu is de voorspelling opgelopen tot 135,6 jaar!
De pandemie heeft echter ook aangetoond dat vrouwelijke werknemers echt essentieel zijn voor het functioneren van de samenleving: vrouwen vormen de meerderheid van de werknemers in de dienstensector die in de frontlinie stonden in de strijd tegen het levensbedreigende virus. Het waren geen bankiers of politici, niet de wapenindustrie of het grootkapitaal, maar vrouwen uit de arbeidersklasse die deze strijd aangingen en daarbij hun eigen gezondheid en leven op het spel zetten. Het gaf hen het vertrouwen om nog harder dan voorheen, met meer steun in de samenleving, te vechten voor hun rechtmatige plaats in de samenleving, tegen hun lage lonen en een ondraaglijke werkdruk na decennia van neoliberale bezuinigingen, tegen seksisme en gendergerelateerd geweld, voor een zorgzame samenleving die nooit kan worden gebouwd op de fundamenten van het kapitalisme.
Naast het opbouwen van een krachtige vrouwenbeweging is het ook onze taak om sterke, strijdbare en democratische vakbonden op te bouwen, vakbondsleiders ertoe aan te zetten hun banden met partijen die de rechten van arbeiders en vrouwen ondermijnen te verbreken, en de strijd aan te gaan om de meest onderdrukte lagen van de arbeidersklasse, waaronder vrouwen en werkenden met een migratie-achtergrond, in de vakbonden te organiseren.
Het wordt steeds duidelijker dat er binnen het kapitalistische systeem geen einde komt aan oorlog, ellende en onderdrukking. Wij strijden niet voor gelijkheid van verarming, of gelijkheid die gebaseerd is op het naar beneden halen van de (relatief) betere lonen en voorwaarden van mannelijke arbeiders. Wij geloven niet dat het hebben van meer vrouwelijke politici of managers iets zal veranderen in ons leven. Wij stellen ons niet tevreden met deze of gene kleine verbetering. Wij vechten om de manier te veranderen waarop de maatschappij en de economie worden geleid en in wiens belang.
Alleen een planeconomie, gebaseerd op publiek eigendom van de grote monopolies die het leven van miljoenen domineren, onder de democratische controle van de arbeidersklasse en de onderdrukte massa’s, kan ervoor zorgen dat er geen levens verloren gaan aan armoede, oorlog en ziekte, en kan de natuur en al haar bewoners beschermen.
De planeet kan niet langer zoveel verwoesting verdragen. De gevolgen van de klimaatcrisis zijn onmiddellijk voelbaar voor de armsten, maar beginnen nu al iedereen te treffen. Daarom pleiten socialistische feministen voor de onteigening van de grote fortuinen die zijn vergaard uit het zweet van onze onderbetaalde of onbetaalde arbeid, en voor de onteigening van de rijken om de rijkdom, die door ons arbeiders is gecreëerd, in het voordeel van de meerderheid aan te wenden. Dit is noodzakelijk om de door het kapitalistische systeem veroorzaakte verwoesting te herstellen en de basis te leggen voor een wereld van vrede, veiligheid en waardigheid. Het is afschuwelijk dat 252 mannen meer bezitten dan de 1 miljard meisjes en vrouwen van Afrika, Latijns-Amerika en de Caraïben samen, het zijn wij vrouwen uit de werkende klasse en armen die de rekening betalen van de kapitalistische crisis.
Overal ter wereld komen arbeidersvrouwen, arme vrouwen en jonge vrouwen in opstand tegen hun verschrikkelijke levensomstandigheden en tegen alle onderdrukking waarvan zij het slachtoffer zijn. Van de strijd voor toegang tot werk en onderwijs in Afghanistan, voor seksuele en reproductieve rechten in Ierland, Mexico, Argentinië, Columbia en Zuid-Korea, voor werk onder fatsoenlijke omstandigheden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika, voor het recht op land en een gezond milieu in Brazilië, tegen structureel racisme in de VS en verschillende andere landen. Tegen de explosie van huiselijk en familiaal geweld die tijdens de pandemie aan het licht is gekomen en die de realiteit van vrouwenmoorden op scherp stelde. In de strijd voor democratische rechten in Soedan, China, Libanon, Myanmar en Wit-Rusland, de strijd van zorgpersoneel, leraren en vele anderen die specifiek getroffen zijn door het werken onder Covid-19, waarbij vrouwen vaak in de voorste gelederen stonden. Al deze voorbeelden tonen aan dat we niet passief zijn.
Steeds meer vrouwen en jongeren over de hele wereld stellen vragen bij het kapitalisme, dat alleen maar patriarchaal kan zijn. Dit houdt onder meer in dat zij de beperkende en achterlijke rolpatronen aan de kaak stellen die aan mensen van alle seksen worden opgelegd omwille van de klassenmaatschappij, en de vele vormen van geweld waaronder wij te lijden hebben, versterkt door de verschillende vormen van systematische op gender, seksualiteit en ras gebaseerde onderdrukking die integrale elementen zijn van het kapitalistische systeem. Deze nieuwe, geradicaliseerde generatie komt steeds meer tot de conclusie dat het zo niet hoeft te gaan.
De massale feministische bewegingen die zich internationaal ontwikkelen, worden door de gevestigde orde gevreesd wanneer zij de methoden van de arbeidersstrijd, zoals de staking, overnemen en gebruiken en het kapitalisme zelf ter discussie stellen. Daarom proberen delen van het kapitalistische establishment de beweging bewust te coöpteren, de leiding ervan op te eisen en haar te demobiliseren. Voor ons, werkende vrouwen, is een “feminisme” dat er alleen op gericht is om vrouwen uit de elite in regeringen en leidinggevende posities in kapitalistische bedrijven te plaatsen, niet in onze behoeften voorzien en biedt het geen manier om de onderdrukking van vrouwen als zodanig te bestrijden. De individuele “empowerment” van de liberale feministen, is niet in staat een kwalitatieve verandering teweeg te brengen in ons leven en het leven van de ontelbare honderden miljoenen arbeidersklasse en arme vrouwen.
Het liberale feminisme probeert ons te doen geloven dat een humaan kapitalisme mogelijk is. De voorstanders ervan zijn vaak blij met hun eigen comfortabele posities, terwijl wij ons tevreden moeten stellen met het vooruitzicht van gendergelijkheid… over meer dan een eeuw! Zoveel tijd hebben we niet, maar zelfs al hadden we die tijd wel, dan nog zal onder het kapitalisme de loonkloof tussen mannen en vrouwen nooit volledig verdwijnen, aangezien vrouwen hun werk buitenshuis moeten combineren met onbetaald werk binnenshuis. Gelijkheid van mannen en vrouwen aan de top van de maatschappij, terwijl de uitbuiting van de arbeidersklasse, inclusief de onbetaalde en laagbetaalde arbeid van vrouwen, wordt voortgezet, zou niets wezenlijks veranderen aan de onmenselijkheid en wreedheid van het systeem tegenover vrouwen en de hele arbeidersklasse en arme massa’s van de wereld, een realiteit waar we elke minuut van elke dag mee te maken hebben.
Vandaaglijden duizenden vrouwen over de hele wereld onder een of andere vorm van geweld en ontbering. Het socialistisch feminisme strijdt voor de bevrijding van alle onderdrukten. Om een einde te maken aan alle vormen van onderdrukking moeten we een nieuwe maatschappij opbouwen waarin de werkende klasse de economie overneemt en deze democratisch bestuurt op basis van behoefte en niet op basis van winst. Deze strijd voor een nieuwe, socialistische maatschappij is op zichzelf een stap in het overwinnen van de onderdrukking van de vrouw en legt de basis voor de totale uitbanning ervan, omdat zij gebaseerd is op een nieuwe en hogere solidariteit en broederlijkheid met de werkende mannen, waarin geen plaats is voor onderdrukking van welke aard dan ook.
Wij doen niet alleen een oproep aan de vrouwen, maar ook aan de mannen van de arbeidersklasse, de vakbonden, de sociale bewegingen, de linkse partijen: betoog en staak met ons op 8 maart, maar neem de vlag van het socialistisch feminisme elke dag van het jaar ter hand! De overwinningen van de afgelopen jaren werden mogelijk doordat vrouwen de beste methoden uit de traditie van de strijd van de arbeidersklasse gebruikten. De toenemende oproepen tot een internationale staking die de vrouwen de laatste jaren ter gelegenheid van 8 maart hebben gedaan, zijn daar concrete voorbeelden van. We mogen niet vergeten dat 8 maart in zijn DNA stakingen en eisen van werkende vrouwen voor brood, land en vrede heeft, die tot de Russische Revolutie van 1917 hebben geleid. We kunnen dit herhalen, internationaal georganiseerd, met een gemeenschappelijk programma dat moet worden opgebouwd in strijdbewegingen in alle uithoeken van deze wereld – inclusief de steun aan onze zusters en broeders van de arbeidersklasse in Oekraïne en Rusland die opstaan tegen de imperialistische oorlog en degenen die deze oorlog steunen en ervan profiteren.
Wij zijn solidair met de vrouwen – en mannen – van de arbeidersklasse in hun strijd voor vrede en waardigheid, tegen uitbuiting en onderdrukking. Voor ROSA en ISA is het van het grootste belang dat we ook na 8 maart actief blijven. We zullen de straten optrekken in een Covid-veilige manier om onze boodschap te verspreiden, we zullen overal waar mogelijk stakingen en walkouts organiseren en we roepen jullie op om je bij ons aan te sluiten, en met ons te bouwen aan een socialistische feministische beweging die de urgentie van een nieuwe samenleving naar voren brengt, een samenleving zonder onderdrukking en zonder uitbuiting.
Seksisme en seksistisch geweld blijven de massa’s beroeren. Afgelopen najaar brak een storm van verontwaardiging en woede los naar aanleiding van verschillende gevallen van seksueel geweld in de studentenbuurten van Gent en Brussel. Meer getuigenissen over het onveiligheidsgevoel in het uitgaansleven volgden, net zoals acties met honderden deelnemers. Er waren ook de processen tegen Bart De Pauw en Jeff Hoeyberghs. Deze processen kwamen enkel tot stand door de maatschappelijke druk als gevolg van het groeiend feministisch protest. Die processen hebben echter ook aangetoond dat er nog veel werk aan de winkel is: onder meer de aanwezige victim blaming in de media alsook de rechtse aanvallen op het Instituut voor Gelijkheid.
