“Bring the troops back home”

"Bring the troops back home" en "Troepen uit de Golf", dat zijn de slogans van de nieuwe "anti-bezettingsoorlogsbeweging" in de VS, een beweging die gebaseerd is op het massale anti-oorlogsverzet van begin dit jaar toen honderdduizenden arbeiders en jongeren betoogden tegen het begin van de oorlog in Irak.

Ondertussen is de oorlog reeds 9 maanden officieel voorbij en wordt de aard van de oorlog alsmaar duidelijker. Na de oorlog waren de VS heel snel in het ondertekenen van de privatiseringscontracten voor de olieontginning, de heropbouw van het land was duidelijk geen prioriteit. Volgens de Knack van 14 januari “zijn de al sombere cijfers van de eerste maanden nog somberder geworden. Tachtig procent van de bevolking leeft in armoede, zestig procent hangt – net als in de tijd van Saddam Hoessein – af van voedselpakketten en staatssteun. De werkloosheid zou oplopen tot 75 procent.”

Het verzet tegen de bezetting blijft niet beperkt tot kleine groepen van Saddam-getrouwen. Er wordt wekelijks bericht over betogingen van gepensioneerden die hun pensioen opeisen, van werklozen die het werk eisen die hen beloofd werd.

Ook de plannen van de VS op economisch vlak maken duidelijk welke belangen er in Irak zullen heersen als de VS het er voor het zeggen heeft. Het zal van Irak één van de meest open economieën maken voor handel en kapitaalinvoer. Het zal:

• de hoogste personenbelasting en vennootschapsbelasting terugbrengen tot 15%
• importtarieven terugbrengen tot maximaal 5%
• alle beperkingen op buitenlandse investeringen opheffen

Zelfs een bezetting onder de vleugels van de VN zal aan het karakter van deze plundering niets veranderen. Het zal gewoon de koek verdelen tussen meer imperialistische mogendheden. Welk alternatief is er dan? Volgens ons kan enkel de lokale bevolking – niet georganiseerd op religieuze of etnische basis – maar via vakbonden en andere organisaties een alternatieve kracht vormen. Een kracht die met de steun van gelijkaardige organisaties wereldwijd de Iraakse rijkdommen kan benutten voor het vervullen van de behoeften van de bevolking i.p.v. de winsten van een kleine minderheid.

De VS zullen trachten de gevangenneming van Saddam als propagandamiddel te gebruiken om hun bezetting te rechtvaardigen. Elke dag die voorbijgaat toont in de praktijk de enorme chaos en miserie die de VS er veroorzaakt hebben.

In Amerika beseffen ondertussen meer en meer mensen dat deze oorlog een fortuin aan het kosten is aan de gewone Amerikanen, zonder dat er massavernietingswapens gevonden zijn, zonder dat de dreiging van terrorisme verdwenen is, in tegendeel.

De woede over de leugenachtige patriottische propaganda van Bush en Co leidt tot verzet tegen de administratie van Bush.

Binnen het Amerikaans leger en bij de families van militairen is er een groeiende angst en woede over de bezetting in Irak. In een brief aan de Peoria Journal Star verspreid door “Military Families Speak Out” schrijft Tim Predmore, die in Irak dienst doet in de 101st Airborne: “Ik geloofde vroeger dat ik mijn diensten verleende aan de goede zaak – het verdedigen van grondwet van de VS – Nu geloof ik niet langer, ik ben mijn overtuiging en mijn vastberadenheid verloren. Ik kan niet langer mijn diensten ter beschikking stellen voor wat ik denk halve waarheden en drieste leugens zijn”.

Een beweging van de Amerikaanse jongeren en arbeiders kan een kracht ontwikkelen die deze bezetting kan stoppen, zoals Vietnam heeft aangetoond. De LSP zal zich de komende periode inzetten om een anti-bezettingsbeweging op te bouwen in België. Samen met onze zusterorganisaties wereldwijd en ook in de VS mobiliseren we de bevolking tegen oorlog en uitbuiting. Door wereldwijd te protesteren tegen de plundering van Irak kunnen we de beweging in de VS en Groot Brittannië om de troepen terug naar huis te brengen ondersteunen.

Op zaterdag 20 maart 2004 zal een internationale actiedag plaatsvinden tegen de bezetting van Irak. In de VS en in Groot-Brittannië worden massale betogingen verwacht. Ook hier in België kunnen we een rol spelen, door eveneens op deze actiedag te betogen kunnen we het internationale karakter ervan onderlijnen en tevens de bewegingen in de VS en Groot-Brittannië tegen de bezetting van Irak ondersteunen.

Lees ook:

• US: Tide turning against Bush Artikel door Philip Locker van onze Amerikaanse zusterorganisatie over het groeiende ongenoegen tegenover Bush in de VS
• Dag X Onze toenmalige site over 20 maart 2003, de acties op de dag dat de oorlog in Irak begon

Economie

De voorspellingen voor de economische groei in 2004 in de V.S. gaan van 3,9 tot 4,4 %. Hoe sterk de groei ook wordt, de daling van de dollarkoers (t.o.v. de Euro) zal er niet door gestopt worden. De Japanse banken hebben nog steeds een massa leningen uitstaan in dollar. In China blijft de spectaculaire groei van 8 % nog verder aanhouden wat een ernstig gevaar inhoudt voor oververhitting van de economie (inflatie) : door de enorme investeringenskredieten worder er massale hoeveelheden geld in de economie gepompt zonder dan de verkoop van geproduceerde goederen in dezelfde maat toeneemt. Bovendien staat de overheid enorme kredieten toe aan bedrijven die kunstmatig in leven gehouden worden wanneer door de overproductie de afzetmarkt al lang verzadigd is.

Als gevolg van de catastrofale aardbeving in Bam lijkt er een (tijdelijke) afname te zijn van de spanning tussen de V.S. en het regime in Iran. Ook tussen Korea en de V.S. is er een zekere dooi opgetreden nu er een inspectieteam op bezoek mag naar de kerncentrale in Yang Pyong. Ook kolonel Khadafi zoekt toenadering tot het Westen en wil inspectieteams toelaten op Libisch grondgebied. President Bush zal zeker niet nalaten op deze ‘successen’ tegen het terrorisme op zijn conto te schrijven om hiermee zijn eventuele herverkiezing proberen af te dwingen.

Irak

In Irak was er een betoging van 10.000 Koerden voor onafhankelijkheid. De Koerden in en rond Kirkuk zijn in een conflict verwikkeld met Turkmenen en Arabieren uit de regio. Ze eisen controle over de nationale rijkdommen, gewapende grenswachten en een eigen ministerraad. Bovendien willen ze een einde van de arabisatie en een terugkeer van de Arabieren naar hun oorspronkelijke huizen.

Servië

De radicale nationale partij (SRS) wint de verkiezingen van 28 december . De partij van Milosovic (SPS) haalt 7,5 % en de partij van ex-president Kostuniça strandde op 15 %. Het is mogelijk dat er eind dit jaar nieuwe verkiezingen georganiseerd worden.

Israël

De regering Sharon gaat verder met het bezetten van de Golan hoogvlakte in de grensstreek met Syrië. Hiermee probeert Sharon de aandacht af te leiden van de enorme economische problemen op binnenlands vlak. De werkloosheid is in enkele maanden tijd gestegen van 7 tot 10 %. Sinds de laaste intifada zijn de inkomsten uit het toerisme verminderd met 75 %, de industriële productie is teruggelopen met 5,7 % en de industriële investeringen met 17 %.Het aantal falingen van K.M.O. is vermenigvuldigd met vier. Het BBP krimpte in 2001 met 0,9 % en in 2002 met 1,2 %. In 2003 was er een zeer kleine heropleving van 1,2 %.

Georgië

Sakaaschvilli werd verkozen tot president met 85,6 %. Voor de verkiezingen had hij beloofd de economie te herstellen en de pensioenen te zullen verdubbelen. Sinds de herinvoering van het kapitalisme zijn in Georgië de uitgaven voor de gezondsheidszorg met 95 % en voor het onderwijs met 90 % gedaald. De jarenlange politieke en economische bevoorrechting van de Georgische elites door Shevarnadze heeft voor etnische spanningen gezorgd met de Abchasische (gesteund door Rusland) en Zuid -Ossetische minderheden.

Latijns -Amerika

60 % van de bevolking in Uruguay stemde in een referendum tegen privatisering van de olie -ontginning. In Guatemala is Berger,de kandidaat van rechts verkozen tot president met 54 % van de stemmen. De opkomst bij de verkiezingen was slechts 45 % omdat de Maya’s, de grootste inheemse bevolkingsgroep de verkiezingen boycotten. De mensenrechtenactiviste Roberta Menchu werd gevraagd om deel uit te maken van de regering. Guatemala is één van de armste landen van Latijns -Amerika : meer dan 50 % van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

De partijleiding van de PT in Brazilië heeft vier ‘radicalen’ , waaronder de populaire Helena Heloïsa (lid van het Verenigd Secretariaat van de Vierde Internationale) uitgesloten. In het partijbureau steunden 55 op 87 leden de beslissing van president Lula.

In Haïti was er op 16 december een algemene staking tegen president Aristide. Het waren vooral studenten die op straat kwamen maar ook de armen steunen niet langer de president. Dit betekent dat de regering snel zou kunnen vallen.

Europa

In Frankrijk heeft de regering Raffarin de termijn voor de uitbetaling van de werkloosheidsuitkeringen teruggebracht van 30 naar 23 maanden : 180.000 mensen hebben hierdoor reeds hun recht op een uitkering verloren. (de schattingen voor het totaal aantal mensen dat zijn recht op uitkering verliest binnen de twee jaar gaan van 650.000 tot 850.000 ! ). Na een zeer zwakke groei voor 2003 in Duitsland wordt er voor 2004 een groei van 1,4 % voorspeld. De Duitse regering gaat uit van een groei tussen 1,5 en 2 %. De adviesraad van Schröder houdt het bij 1,6 %.

België

Volgens een (jaarlijks) gehouden TNS Dimarso enquête is 41 % van de Belgen eerder pessimistisch voor de toekomst en verwacht economische moeilijkheden. Het pessimisme is meer uitgesproken bij vrouwen (46%) dan bij mannen (36 %). Slechts 17 % schat het komende jaar rooskleurig in. De Belg verwacht ook meer stakingen in 2004 en dit vooral bij vrouwen, jongeren, Vlamingen en mensen uit de laagste sociale groepen. Slechts 10 % denkt dat we een vredig jaar tegemoet gaan terwijl 45 % een jaar vol internationale moeilijkheden voorspelt. Opvallend is dat meer Vlamingen dan Walen een vredig jaar verwachten.

De begroting voor 2004 is opgemaakt uitgaande van een groei van 1,8 % (bij een voorspelling van 2 %). Om de begroting in evenwicht te houden werd 1,4 miljard van het door Belgacom overgehevelde pensioenfonds ingeschreven in de begroting van 2004. Althans dat was de bedoeling want het Europees bureau voor de statistiek is niet akkoord met deze manier van ‘creatief boekhouden’ op staatsniveau. De bedrijfsinvesteringen kenden volgens de Belgische vereniging van banken een nulgroei in 2003 en een achteruitgang van 2.5 % in 2002. De magere economische groei in 2003 was dus bijna volledig te wijten (net als in de V.S.) aan de doorgevoerde belastingverlaging(en). 2003 was ook een recordjaar voor het aantal failissementen (+ 5,9 %, 7640 bedrijven : goed voor 21.000 jobs). De werkloosheid staat op het hoogste peil sinds 1997. De werkloosheid zou verder groeien van 8 % in 2003 tot 8,2 % in 2004, en stijgt sneller in Vlaanderen (+ 8,6 %) dan in Wallonië (+ 8,2 %). De RVA stelt een doorgedreven begeleiding voor na 3 maanden uitkeringsgerechtigde werkloosheid.

De verschrikkelijke aanslagen in Istanboel vorige week maken duidelijk hoe zwak de oorlog tegen het terrorisme van Bush en Blair wel staat. Als socialisten spreken we ons duidelijk uit tegen die aanslagen, waarvoor Al-Qaeda de verantwoordelijkheid opeiste. De belangrijkste slachtoffers van deze aanvallen zijn niet de wereldleiders die zich veilig verschuilen in Londen of Washington, maar de gewone werkende bevolking in Turkije en elders.

Bush en Blair maakten op hypocriete wijze gebruik van de zelfmoordaanslagen in Turkije (dat een doelwit was omwille van de steun aan de VS), om hun acties in Irak goed te praten en de repressie op basis van de zogenaamde oorlog tegen het terrorisme te versterken.

Ze probeerden ook de bomaanslagen te gebruiken om de massale protestacties tegen Bush en Blair in Londen op dezelfde dag te minimaliseren. Die schitterende betoging toonde de enorme oppositie die er is tegen het imperialistische beleid van Bush en Blair waarbij de bevolking zich meer en meer uitspreekt voor een ‘regimeverandering’ in Groot-Brittannië en de VS zelf.

De steun van Blair voor de militaire bezettingen in Afghanistan en Irak leidt ertoe dat er grotere kansen zijn dat bij terroristische aanslagen Britse steden of Britten een doelwit zullen zijn. De bomaanslagen van vorige week zullen de angst bij de gewone bevolking voor mogelijke aanslagen enkel doen toenemen.

De acties van Bush en Blair leiden er niet toe dat groepen als Al-Qaeda aangepakt worden, maar enkel dat de onderdrukten wanhopige actiemethoden ondernemen, zoals zelfmoordaanslagen, in een poging om weerstand te bieden tegen het imperialisme.

De terroristische methoden van groepen als Al-Qaeda spelen echter een contra-productieve rol omdat het de imperialisten toelaat om de repressie in hun landen en elders op te drijven. Dat gebeurt in Irak, het Midden-Oosten en in heel de wereld.

Burgerlijke vrijheden bedreigd

Volgens de New York Times is de FBI in de VS zich uitgebreid aan het informeren over anti-oorlogsactivisten. Moesten de aanslagen in Istanboel plaatsgevonden hebben voor een anti-oorlogsbetoging zou door de regering druk uitgeoefend worden om de betoging niet te laten doorgaan.

Ook de regering van Blair wil na de aanslagen in Turkije maatregelen nemen die een bedreiging vormen voor de burgerlijke vrijheden.

Wij hebben altijd campagne gevoerd tegen oorlog en terrorisme en hebben uitgelegd dat beiden een destructief gevolg zijn van een kapitalistisch systeem waar de uitbuiting van de arbeiders en onderdrukten – de overgrote meerderheid van de bevolking – wereldwijd centraal staat.

De methoden van groepen zoals Al-Qaeda laten de kapitalisten toe om verdeeldheid en wantrouwen onder de arbeiders en armsten in de wereld te zaaien. Wij stellen dat het imperialisme niet kan verslaan worden op basis van individueel terrorisme, maar door massa-bewegingen die protestacties en stakingen opzetten.

De grote acties tegen de bezetting door Bush en Blair tonen aan dat het potentieel daarvoor zeker aanwezig is. En velen die nu actie voeren, gaan ook op zoek naar antwoorden op vragen die verder gaan dan de tegenkanting tegen de oorlog en bezetting van Irak.

Velen gaan nu akkoord met socialistische antwoorden, komen op voor regimeverandering bij ons en elders in de wereld en voor de noodzaak van een socialistische omvorming van de samenleving om vrede en vrijheid te brengen voor de bevolking van Irak, het Midden-Oosten en elders in de wereld.

‘Ja aan vrede, neen aan oorlog’

George Bush en Tony Blair maakten van het nieuws over de aanslagen in Turkije gebruik om hun bezetting van Irak te rechtvaardigen als onderdeel van de ‘oorlog tegen het terrorisme’.

Die propaganda gaat in tegen het feit dat Osama bin Laden en zijn terroristisch netwerk het resultaat zijn van de VS-strategie in de Koude Oorlog. Bovendien kunnen rechtse Islamistische groepen sneller groeien door de pogingen van Bush en Blair om delen van het Midden-Oosten te veroveren als onderdeel van hun imperialistische expansie en hun steun aan de repressie van de Israëlische regering in de Palestijnse gebieden.

De Britse journalist Robert Fisk schreef in ‘The Independent’ van 21 november: "De Australiërs hebben in Bali de prijs betaald voor John Howards alliantie met Bush. De Italianen hebben in Nasiriyah de prijs betaald voor Silvio Berlusconi’s alliantie met Bush. Nu is het aan ons."

Terwijl de media in Groot-Brittannië de vredesbetogingen na de aanslagen probeerde voor te stellen als ‘pro-Brits’, waren er veel spandoeken en toespraken tegen de bezetting van Irak door Bush in Blair. Dat is ook niet verwonderlijk in een land waar volgens de peilingen 90% zich uitsprak tegen de oorlog.

"Er is oorlog in Irak, er is oorlog in Palestina, de mensen zijn erg kwaad hierover", zei een jonge betoger. De actievoerders van het platform ‘Ja aan vrede, neen aan oorlog’ kwamen volgens het persbureau AFP voornamelijk uit vakbonden, linkse organisaties, studentengroepen en leden van de communistische partij. Veel Turken leggen de verantwoordelijkheid voor de aanslagen bij het buitenlandse beleid van de VS en Groot-Brittannië.

Een maand voor het begin van de oorlog in Irak werd Blair ingelicht door het Joint Intelligence Committee dat een oorlog het risico van terroristische aanslagen vanuit de omgeving van Al-Qaeda zou versterken. Die informatie werd genegeerd.

Bush en Blair rechtvaardigden hun "regime-verandering" in Afghanistan en Irak met de stelling dat hierdoor de terroristen niet zouden kunnen terugvallen op die landen. De aanslagen in Turkije en elders in de wereld, geven aan dat dit een verkeerd perspectief was.

Van waar komt Bin Laden?

George W Bush zou er eens moeten over nadenken dat het zijn vader, George Bush senior die als vice-president in de jaren ’80 mee verantwoordelijk was voor het bewapenen, trainen en financieren van Osama bin Laden en andere islamistische groepen die een guerilla-oorlog voerden tegen het Sovjet-leger dat toen Afghanistan bezet hield.

Tijdens de Koude Oorlog was het vormen van ‘anti-communistische’ allianties een belangrijk onderdeel van de strategie van het VS en westers imperialisme in het Midden-Oosten, een strategie om de olie- en gastoevoer veilig te stellen en de belangen van Israël te verdedigen.

De CIA gebruikte verschillende landen, vooral Saoedie-Arabië en Pakistan, om een leger met 50.000 manschappen op te bouwen tegen de Russen. Miljarden dollars, vanuit financieel dubieuze bronnen, werden daartoe gebruikt.

In 1989 kon de ineenstortende stalinistische Sovjetunie haar oorlog in Afghanistan niet volhouden en president Gorbatsjov trok het leger terug. Onder het presidentschap van George Bush (1989-1993) vierde de CIA haar overwinning met champagne. Desondanks eindigde de heilige alliantie van de Amerikanen met de islamistische krachten tegen de Russen met een reeks van erg onheilige oorlogen en uitbarstingen van geweld, die harder aankwamen dan de Russische bezetting.

Bij de rechtszaken in 1995 en 1996 in de VS waarbij Sheikh Omar Rahman en een aantal andere beklaagden in de VS veroordeeld werden wegens de bomaanslagen in 1993 op de WTC-torens, werden alle verwijzingen naar de oorlog in Afghanistan en de rol van de CIA uit de publieke verslaggeving van de rechtszaak geweerd. De CIA wou zichzelf beschermen.

Na de oorlog concentreerde Bin Laden zich op de opbouw van zijn Al-Qaeda groep in de vorm van een stadsguerilla gericht op het destabiliseren van ‘zondige’ Arabische regimes. Na de Golfoorlog van 1991 begon Bin Laden steun te verlenen aan anti-VS krachten in Saoedie-Arabië.

In februari 1998 werd door Bin Laden en een aantal leidinggevende islamistische leiders een front gevormd tegen Israël en de VS, waarbij een fatwa werd uitgesproken die het legitiem verklaarde om gelijk welke Amerikaan, burger of militair, te vermoorden.

Als Westerse leiders vandaag hun imperialisme naar voor brengen als een "oorlog tegen het terrorisme", is het nuttig van erop te wijzen dat het hun imperialisme was die de terroristische groepen gecreëerd heeft.

Actualiteit van de week – internationaal

Irak

De donorconferentie voor Irak wordt voorgesteld als een overwinning. Nochtans werd slechts 33 miljard dollar gecollecteerd – er werd 58 miljard nodig geacht voor de heropbouw van het land. Zelfs deze laatste raming lag al een stuk lager dan de oorspronkelijke schatting van 150 miljard dollar.

Van die 33 miljard komt 20,3 miljard van de VS. Meer dan de helft van die som is geen gift, maar een lening. Hetzelfde geldt voor de tweede grootste "gift" van 5 miljard dollar door Japan. De 900 miljoen euro die GB beloofde en de 300 miljoen euro van Spanje lopen over maar liefst 5 en 6 jaar. Het belangrijkste is echter dat noch Frankrijk, noch Duitsland, noch Rusland met geld over de brug kwamen. Daarmee weigeren ze de legitimiteit van de VS-bezetting te erkennen en hopen ze ongetwijfeld de positie van Bush te verzwakken. Verwilghen (VLD) meende daarover te moeten uitpakken naar die landen. Verhofstadt en Michel moesten hals over kop tussenkomen om Verwilghen terug te fluiten en hun loyauteit ten aanzien van de 3 landen te herbevestigen.

Intussen werd met 5 aanslagen op de eerste dag van de ramadan – waarvan 3 op politiekantoren in Bagdad, één op het Al Rasheed-hotel waar Wolfowitz verbleef en een op het hoofdkwartier van het Rode Kruis – extra in de verf gezet dat de instabiliteit in Irak verder toeneemt. Het was met een bang hart dat Wolfowitz benadrukte dat de VS de strijd tegen het terrorisme zullen verderzetten (zelf zal hij die strijd wellicht vanop veilige Amerikaanse bodem verderzetten). Het uit de lucht halen van een Amerikaanse helicopter (Black Hawk) moest de smadelijke afgang van de VS in Somalië nog eens in herinnering brengen.

De aanhouding van een Syriër in de enige mislukte aanslag lijkt het verhaal te bevestigen dat buitenlandse terroristen en Baathisten het land willen destabiliseren. In werkelijkheid toont het vooral aan dat de bezetting door de VS, net zoals in Afghanistan, de voedingsbodem voor terrorisme enkel heeft versterkt en een situatie van chaos heeft gecreëerd.

VS

Er wordt veel spel gemaakt van de voorspelling van een groei van 6% voor het derde kwartaal. Dat is echter hoofdzakelijk het gevolg van de belastingsvermindering die er in de VS toe leidt dat mensen ook echt geld krijgen terugbetaald. Daardoor is de consumptie de laatste maanden kortstondig opgeveerd. Niemand gelooft er echter in dat dit van blijvende duur zou zijn en kan leiden tot een terugkeer van de investeringen. Intussen werd het tekort op de begroting 2003 (in de VS rekent men van september op september) bekendgemaakt: het gaat om een absoluut record van maar liefst 374 miljard dollar (zowat 15.000 miljard Bfr, anderhalve keer het BBP van België!). In % van het BBP is dat -3,5%.

Colombia

Het referendum van Uribe – de rechtse president van Colombia met minstens sympathie voor de rechtse doodseskaders – die onder het mom van strijd tegen terrorisme en corruptie een neoliberaal programma wou doordrukken, is mislukt. Bovendien is een ex-communist en vakbondsleider verkozen tot burgemeester van de hoofdstad Bogota. Dit illustreert dat ondanks de waanzinnige geweldcampagnes van de "linkse" guerilla (FARC en het ELN) en de rechtse doodseskaders de bevolking niet zomaar bereid is het neoliberale beleid te slikken. Een vergelijkbaar referendum in Roemenië slaagde nipt doordat kiezers uit de cafés en de kerken werden gehaald. Dat referendum behandelde een nieuwe grondwet die onder meer hernationalisatie verbiedt.

Rusland

Het conflict tussen Rusland en de Oekraïne over het eiland Tuzla is voorlopig uit de weg. Voor Poetin is dat een magere troost na de mijnramp in Chackhty, in de mijn Zapadnaya, waar mijnwerkers werden vermist na een ondergrondse overstroming in een oud gedeelte dat omwille van besparingen nooit werd dichtgegooid. Dat deed de beurskoersen geen vin verroeren. Die stuikten wel 10% naar beneden na de aanhouding van de oligarch Chodorkovsky op beschuldiging van fraude, maar wellicht vooral omdat hij de liberale oppositie tegen Poetin steunt. Burgerlijke commentatoren wijzen erop dat de kapitalisten niet willen investeren in een land waar zakenlui lastig worden gevallen. Hadden ze maar evenveel problemen met die landen waar arbeiders lastig worden gevallen.

Israël/Palestina

Sharon heeft tegenover een reeks Europese parlementairen moeten verklaren dat hij Arafat niet dood wil, dat die "springlevend is en volop terroristische aanslagen aan het voorbereiden". Intussen wordt Sharon door de vakbond (Histadruth) bedreigd met een algemene staking in november. Sharon pareert door te stellen dat dit een staking is tegen de 6,5 miljoen inwoners van Israël. Tot nog toe had dat geen effect.

China

De Chinese economie is nu al de zesde ter wereld. Economisten waarschuwen dat met de huidige groei van investeringen en de lage rentevoeten de economie kan overhitten. Dit wil zeggen dat er teveel geld in de economie gepompt wordt zonder dat de productie van goederen gelijke tred kan houden. Zoiets leidt tot inflatie of geldontwaarding. Geldontwaarding is uiteraard gunstig voor de Chinese export en ondermijnt de westerse markten met goedkope Chinese producten. Economisten "vragen" dat China de rentevoeten zou optrekken om haar munt te onderstutten en overhitting van de economie te voorkomen.

Tegelijk pleit Bush – die voorheen, toen de dollar nog sterk (eigenlijk overgewaardeerd) was steeds voor een koppeling van nationale munten aan de dollar pleitte (dat zorgde ervoor dat die landen geen gebruik konden maken van de exportvoordelen van een zwakkere munt) – nu voor een loskoppeling van de yuan van de dollar. De koppeling van de yuan aan de dollar zorgt er immers voor dat Amerikaanse investeerders – lees: Amerikaanse aasgieren die hopen de beste Chinese industriële brokken voor een appel en een ei uit te kopen – niet kunnen profiteren van de meerwaarde van de dollar ten aanzien van de yuan.

Europa

De Duitse begroting stevent dit jaar af op een tekort van 4,3%. Daardoor moet de regering 43,4 miljard euro lenen, in plaats van de voorziene 18,9 miljard (een meeruitgave van maar liefst 1000 miljard Bfr!). Ook voor volgend jaar verwacht men dat het tekort hoger zal uitvallen dan het voor Europa maximaal toegestane tekort van 3%. Dat is al het vierde jaar voor Duitsland. Al eerder moest Europa Frankrijk opnieuw uitstel verlenen tot 2005. Berlusconi, deze week nog geconfronteerd met een 4-urenstaking en 1,5 miljoen betogers tegen zijn pensioenplannen (optrekken van de pensioenleeftijd tot 60j. voor vrouwen en 65j. voor mannen en van de werkjaren voor een volledig pensioen van 35j. naar 40j.), vindt een begrotingstekort van 4 tot 5% best aanvaardbaar. Zelfs GB kijkt nu tegen een tekort van 2,9% aan. Dat betekent dat geen enkele van de grote economieën in de EU erin slaagt de zogenaamde Maastrichtnormen en het zogenaamde stabiliteitspact na te leven.

Intussen leveren de Oosteuropese regeringen heroïsche gevechten om de norm van een maximaal begrotingstekort van 3% te halen. In Hongarije is het tekort hoger dan 5%, tegen 2008 zou de 3% behaald moeten worden. Om dat te doen werden al 8.000 ambtenaren ontslagen en overschat de regering de economische groei voor 2004 met een totaal onrealistische verwachting van 3,5%. In Polen wordt voor 2004 een tekort van 5,4% verwacht. De sociaal-democratische premier Miller staat onder zware druk. Er was een explosie van klassenstrijd, inclusief een gewelddadige mijnstaking. In Servië is een massaal privatiseringsprogramma aan de gang, onder meer met de verkoop van staatsaandelen in de tabaksproductie van Philip Morris en de verkoop van het Servische oliebedrijf aan het Russische Lukoil.

Dehaene, destijds op verzet van GB gestoten, zou nu in aanmerking komen voor het voorzitterschap van de EU binnen een jaar in opvolging van Prodi. Diens conservatieve concurrenten zijn Aznar, maar die zal wellicht op een njet van Frankrijk en Duitsland stoten en de Luxemburgse ex-premier Junker. Voor de sociaal-democraten zou Wim Kok, altijd in voor een postje, kandidaat zijn. Voor de kleine, kansloze liberale fractie Guy himself Verhofstadt en voor de groenen de onvermijdelijke Joschka Fisher.

Intussen heeft het Nederlands Planbureau de liberaliseringsbakens alweer wat verder verlegd. De welvaartstaat – hoe raad je het – is onbetaalbaar geworden. 10 jaar na Maastricht komt het Planbureau tot de vaststelling dat de pensioenlasten en de zorgdiensten te hoog oplopen, dat kapitaal te mobiel is om een hoge vennootschapsbelasting vol te houden, dat de overheden kleiner moeten worden en dat we moeten opletten voor fiscale concurrentie. Kortom: oude wijn in nieuwe zakken, maar dan wel bedoeld om het mes nog eens extra diep in onze verworvenheden te zetten.

Actualiteit van de week – internationaal & nationaal

Internationaal

Afgelopen weekeinde was er een zware bomaanslag op het ‘CIA’ -hotel in Bagdad, de zwaarste zelfmoordaanslag tot nog toe, met 6 doden en 32 gewonden. De afgelopen weken was het reeds erg onrustig in de sjiitische wijk Sadr City met betogingen van duizenden moslims en confrontaties tussen het VS-leger en soldaten van de militie van Moqtada Al Sadr. Volgens de Amerikaanse bestuurder in Irak Paul Bremer willen de daders van de aanslag ‘de aandacht afleiden van de positieve resultaten van de oorlog in Irak’. In de VS is er ondertussen een pr-campagne gestart om de Amerikaanse kiezers te overtuigen van de positieve resultaten van de oorlog in Irak. In een radio-toespraak gehouden op 11 oktober zei Bush dat ‘ de VS een duidelijke strategie hebben om van Irak een stabiel, rechtvaardig en welvarend land te maken dat geen bedreiging vormt voor de VS en de wereld’. Bush roept ook op om ‘de samenwerking uit te breiden voor de heropbouw en de stabilisering van Irak’. De EU heeft reeds € 200 miljoen toegezegd en ook België, Groot-Brittanië en Denemarken hebben al financiële steun beloofd.

Commandant Sanchez, ex-generaal van het VS-leger beweert echter dat de aanvallen tegen de VS-troepen aan precisie en intensiteit winnen. Bovendien zijn in werkelijkheid slechts 3 van de 49 door de oorlog verwoeste bruggen en is 1.5 km van het wegennet al hersteld. Nog niet de helft van de 500.000 telefoonaansluitingen zijn terug operationeel. In verschillende regio’s is er nog steeds een tekort aan electriciteit. Het is duidelijk dat het ongeduld en het verzet van de (vooral sjiitische) bevolking toeneemt en ook steeds radicalere vormen aanneemt.

Palestina: ontslag Qurei

Premier Ahmed Qurei van de Palestijnse Autoriteit boodt vorige week zijn ontslag aan na een conflict met president Arafat over de aanstelling van de Minister van Binnenlandse Zaken en hoogste veiligheidsverantwoordelijke generaal Nasser Youssef. Deze weigerde de eed af te leggen in het bijzijn van Arafat. Nasser wou de Al Aqsa-brigades die nauw aanleunen bij de Fatah-partij van Arafat aanpakken. De inval van het Israelische leger met 100 pantserwagens en tanks koste reeds negen Palestijnen het leven. Tachtig Palestijnen raakten gewond en 44 huizen werden verwoest. Bij een vergeldingsaanslag in Haifa afgelopen week werden 19 Israëli’s gedood.

In een bericht, verschenen in de LA-Times, melden VS- en Israëlische functionarissen dat Israël zijn duikboten met kernkoppen aan het uitrusten is, wat duidelijk moet begrepen worden als een waarschuwing aan het adres van de Arabische vijanden van Israël. De corrupte Arabische regimes van hun kant weten dat ze geen schijn van kans maken tegen een in militair opzicht oppermachtig Israël.

Enkel de mobilisatie van de massa’s in de Arabische landen zou het Israëlische leger kunnen verslaan. De verschillende leiders in deze landen weten dat dit ook meteen het einde van hun wankele heerschappij zou kunnen betekenen.

Na de aanval van het Israëlisch leger op een Palestijns vluchtelingenkamp in Libanon wil ook de VS sancties opleggen aan de ‘schurkenstaat’ Syrië. Na de tweede golfoorlog stelde Colin Powell ook onmiddellijk de Syrische bezetting van Libanon ter discussie. De aanval van Israël creëert ook spanningen in Libanon zelf tussen het pro-Syrische kamp en een klasse van voornamelijk zelfstandige ondernemers die afwil van de dominantie door de Syrische Baath-partij in Libanon.

Mobilisaties tegen asociaal beleid

In Nigeria heeft het massale verzet van de bevolking tegen andermaal de verhoging van de brandstofprijzen ervoor gezorgd dat de regering zich verplicht zag deze asociale maatregel terug in te trekken.

In Bolivië heeft het massaal protest van de bevolking tegen de uitvoer van aardgas via Chili naar de VS en Mexico voor confrontaties met het leger gezorgd, waarbij 31 doden vielen.De bevolking eist het aftreden van president Sanchez de Lozada Tijdens protesten van mijnwerkers vorige week vielen er ook al twee doden bij confrontaties met de politie.

Deze massale mobilisaties tonen de en de vastberadenheid aan van de georganiseerde arbeidersbeweging in Latijns-Amerika en van Afrika. We kunnen ons in de toekomst zeker verwachten aan meer verzetsbewegingen van dergelijke omvang, ook in de ‘geavanceerde’ kapitalistische landen.

Marokko: ‘versoepeling’ familiewetgeving

Koning Mohamed V heeft de familiewetgeving ‘versoepeld’: meisjes kunnen nu slechts op 18 jaar huwen (i.p.v. 15) en polygamie moet aangevraagd bij en goedgekeurd worden door een rechter. Alhoewel dit een belangrijke stap vooruit is in de strijd voor vrouwenrechten in Marokko, is het vooral de ondergeschikte economisch positie van vrouwen die hen tot tweederangsburgers maakt. Vrouwen hebben amper toegang tot het hoger onderwijs en tot de arbeidsmarkt en blijven afhankelijk van hun partner, ook als deze beslist om een tweede vrouw te huwen. Niettemin zou deze beslissing ook voor de 130.000 Marokkaanse inwoners van België en de 70.000 Belgen van Marokkaanse afkomst gevolgen kunnen hebben.

Frankrijk: Juppé veroordeeld

Ex-premier Alain Juppé (UMP) is veroordeeld tot een acht maanden voorwaardelijke en een geldboete. Samen met de ex-RPR-leider krijgen ook twee oud-penningmeesters van de RPR acht maanden voorwaardelijk. De rechter beschouwde het gebruik van illegale partijfinanciering door alle traditionele partijen als een verzachtende omstandigheid. Door zijn betrokkenheid in de illegale partijfinanciering van de RPR riskeert Juppé niet te mogen deelnemen aan de volgende presidentsverkiezingen in Frankrijk in 2007. Een wet die gestemd werd tijdens zijn premierschap bepaalt dat hij zich voor een periode van tien jaar niet meer verkiesbaar kan stellen. Huidig president Chirac ontsnapt deze keer de dans omdat hij als staatshoofd ontschendbaarheid geniet terwijl hij zich ook schuldig maakte aan corruptie toen hij burgemeester was van Parijs.

België

Werkgelegenheidsconferentie: een maat voor niets

Het eindresultaat van de werkgelegenheidsconferentie allesbehalve indrukwekkend te noemen : de regering ‘hoopt’ 60.000 extra banen te creëren, voornamelijk door het doorvoeren van een verregaande loonlastenverlaging. De andere ‘beloofde’ 140.000 jobs zouden er moeten komen door een verhoopte algemene verhoging van de economische groei. Hierbij gaat de regering uit van een zeer onwaarschijnlijk groeiscenario van minstens 2,5 % tot 3 % in de komende jaren.De hervorming van het stelsel van dienstencheques zou 25.000 banen moeten opleveren en in de sociale economie zouden er 12.000 jobs moeten bijkomen. Een algemene verlaging van de loonlasten voor alle categorieën zou 18.000 jobs moeten opleveren in de privé-sector en 5.000 in de non-profit-sector.In 2004 komt er een loonlastenverlaging van 400 miljoen euro, en vanaf 2005 zou jaarlijks 840 miljoen euro lastenverlaging toegkend worden. Door het nakende ontslag van de drieduizend Ford-werknemers wil de regering ook 80 miljoen euro bijkomende lastenverlaging uittrekken voor ploegenarbeid.

De werkgeversorganisaties zijn gematigd positief over het akkoord. De vakbonden reageren ‘ontgoocheld’.

Begroting: verkoop gemeenschapsmiddelen om budget in evenwicht te houden

De Belgische begroting stevent af op een tekort van 2,75 miljoen euro in 2004. De regering heeft beslist om de de helft van de opbrengst van de verkoop van het Belgacom pensioenfonds te gebruiken om de begroting kunstmatig in evenwicht te brengen.

Sinds 2000 heeft de regering systematisch de verkoop van overheidsbezit (en dus gemeenschappelijk) aangewend om een deficitaire begroting in evenwicht te brengen.

PS en SP.A in congres

Bij de SP.A werden Steve Stevaert en Caroline Gennez respectievelijk als voorzitter en vice-voorzitter verkozen met 95.5 % van de stemmen. Pierre Vrancken, hoofddelegee van het ABVV bij Ford Genk, smeekte het congres ‘een einde te maken aan het meedogenloze kapitalisme’. Van de partij van Stevaert zal hij alleszins niet veel steun moeten verwachten. Het enige dat Stevaert voorstelt is een algemene loonlastenverlaging en een specifieke verlaging van de lasten voor ploegenarbeid en overuren en verdere expansiesteun. Het is net dit soort neo-liberale maatregelen en geschenken aan de bedrijfsleiding en de weigering om het personeel en de bevolking te mobiliseren die de sluiting van Renault-Vilvoorde en Sabena mogelijk gemaakt hebben.

Elio di Rupo werd met 93 % herkozen tot voorzitter van de PS. Hij beloofde een nieuwe dynamiek en versterkte zijn eigen positie binnen de partij. Federaties of afdelingen die niet bijdragen tot de ‘dynamiek’ kunnen onder voogdij geplaatst worden. De budgetten worden afhankelijk gemaakt van de uitvoering van contracten. Dit betekent een serieuze beperking van de autonomie van de federaties die traditioneel bij de PS zeer groot was. Vooral de Luikse federatie van Guy Mathot (een opvallende afwezige op het congres) wordt hiermee geviseerd.

Naar het voorbeeld van de SP.A wil ook de PS een grote populaire linkse partij worden. Ze lonkt hierbij vooral naar de kiezers en de mandatarissen van Ecolo en de CDh, maar ook naar de zelfstandigen, om een ‘kijkje te komen nemen in een andere winkel’.

WHO-top in Cancun mislukt

De Mexicaanse badplaats Cancun, gekend als mondain ontspanningsoord voor rijke Amerikaanse toeristen, ontving van 10 tot 14 september een van de grootste symbolen van het kapitalisme: de conferentie van de Wereld Handels Organisatie (WHO). De uitkomst van de bijeenkomst bezorgde veel landen een onvergetelijke kater…

Nicolas Croes

De 146 leden van de opvolger van de GATT waren er samengekomen om de verdere vrijmaking van de wereldhandel weer op gang te brengen, ditmaal met een focus op landbouw en industrie. Voortbouwend op de Doha-maatregelen van 2001 zouden niet alleen douanerechten worden afgeschaft. Ook de "niet-getarifieerde handelsbarrières" kwamen aan bod, zoals het toekennen van verschillende importvergunningen per land of de beperkingen opgelegd door milieu-wetgevingen – een niet te onderschatten rem op het welzijn van het kapitalisme!

We zijn gewaarschuwd. Zoals de Belgische minister van Buitenlandse Handel, Fientje Moerman, het stelde: "De doorzichtigheid van de economische activiteiten is bij deze verzekerd. Als liberaal zal ik u niet verbazen door te zeggen dat de vrijhandel de beste manier is om de armoede terug te dringen." De huidige crisis van sommige van de beste leerlingen van de WHO, in Zuid-Amerika in het bijzonder, en de stijgende armoede gaan vreemd genoeg samen met de toenemende macht van deze organisatie. Dit bevestigt niet bepaald bovenstaande uitspraken. Diezelfde Fientje Moerman voegt toe: "Het is een leugen om te zeggen dat de WHO een instrument is van de multinationals."

Als het milieu en sociale kwesties toch geen prioriteiten waren op de Cancun-agenda – welke overheid houdt zich daar daadwerkelijk mee bezig? – is er toch iets belangrijks veranderd. De opkomst van de "G21", die landen "op weg naar ontwikkeling" als India en Brazilië groepeert, heeft de gevestigde hiërarchie – voornamelijk gedomineerd door de VS en de EU – flink dooreen geschud. Toch is deze groep er niet in geslaagd om een grondige kritiek te geven op de WHO. Ze ijverden voornamelijk voor een volledige afschaffing van subsidies in de geïndustrialiseerde landen en het openstellen van deze markten, voornamelijk op het vlak van de landbouw. Uiteindelijk is de top vastgelopen op een poging van voornamelijk de EU en Japan om een volledige vrijmaking van de competitie en de investeringen aan de onderontwikkelde kapitalistische landen op te leggen (de zgn. Singapore-kwesties).

Nog maar eens zitten de wolven elkaar op te eten. De wanhoopsdaad van een Koreaanse boer, die tijdens de protesten zelfmoord pleegde, staat symbool voor de verwarring bij brede lagen van de bevolking, die zich door de vrije markt-economie in de steek gelaten voelen.