Sociaal-democratische hypocrisie – “anders”

Nog geen maand nadat SP.a plaats heeft moeten ruimen voor de zogenaamde kerstregering probeert ze een linksere toon aan te slaan vanuit de oppositie. Die oppositietoon heeft weliswaar een wrange nasmaak. De rode roep klinkt immers niet bepaald geloofwaardig uit SP.a-kringen. Bovendien liet de partij zich meteen meeslepen in het communautaire opbod.

Jonas Van Vossole. Artikel overgenomen vanop www.lspgent.be

De SP.a zit na de verkiezingsnederlaag van 10 juni in een allesbehalve comfortabele positie. Voor een partij waar de electorale resultaten (en bijhorende postjes) belangrijker zijn dan de principes, moet deze nederlaag zeer hard aangekomen zijn. Er zat dus weinig anders op dan in de oppositie te gaan om iets van geloofwaardigheid te proberen terugwinnen. Dat is weinig evident voor een partij die 20 jaar ministerpostjes kon invullen.

De huidige topfiguren van de SP.a zijn gewoon geraakt aan de regeringsdeelname, op Vlaams niveau blijft de partij overigens gewoon verder meeregeren. Dat maakt oppositie een moeilijke oefening. Zeker als het dan nog om een oppositie gaat tegen een regering waar de Waalse “zusterpartij” wel in vertegenwoordigd is. Het zorgt voor een schizofrene situatie en een slappe “oppositie”.

Het grootste probleem voor de SP.a is haar geloofwaardigheid. Caroline Gennez kwam bijvoorbeeld op de nieuwjaarsreceptie van de partij doodleuk stellen dat de regering genoeg geld heeft. Ze stelde dat het enkel aan “politieke wil” ontbreekt om dat voor sociale maatregelen te gebruiken. Dat klinkt cynisch uit de mond van de voorzitter van een partij die de afgelopen 20 jaar in de federale regering zat. Veel cynischer wordt het nog als je weet dat SP.a zelfs de begrotingsministers van de vorige regering leverde. Achtereenvolgens waren Johan Vandelanotte en Freya Vandenbosche ministers van begroting in de regering Verhofstadt, en beheerden zij dus het geld. Veel “politieke wil” was er toen ook niet bij de SP.a.

Diezelfde Freya Vandenbossche was begrotingsminister op het moment dat de notionele intrestaftrek werd ingevoerd. Deze legale manier van belastingontduiking voor grote bedrijven kostte de schatkist al zo’n 2,5 miljard euro. Dit mechanisme kwam er met steun van de SP.a, maar blijkbaar zijn ze dat daar nu ‘vergeten’. Wat vandaag voor de SP.a geldt als een fraudemechanisme, was zes maand geleden nog een ‘belastingsverlaging’ die noodzakelijk was om jobs te creëren. Vanwaar dat plotse inzicht?

In tijden van “koopkrachthysterie” hebben de sociaal-democraten blijkbaar ook ineens de thema’s armoede en koopkracht herontdekt. Op de betoging van 15 december kwamen de sociaal-democraten zelfs even protesteren rond de koopkracht. Maar hoe geloofwaardig is dat wanneer het verlies aan koopkracht onder meer te danken is aan de ondermijning van de index (in de vorm van de gezondheidsindex) die werd doorgevoerd onder de regering Dehaene-Tobback? Destijds stelde die regering dat de lonen de olieprijzen niet konden volgen. Vandaag vormen de stijgende energiefacturen een serieuze hap in onze koopkracht.

De SP.a probeerde de afgelopen jaren om haar afkalvende steun op te krikken met stemmen uit de migrantengemeenschap. Dat gebeurde onder meer door kandidaten op de lijsten te zetten. In de discussie rond het hoofddoekenverbod valt de partij echter door de mand. Het “verzet” tegen het verbod in Gent of Lier (waar de partij in de gemeentelijke coalitie zit) was niet belangrijk genoeg om de eigen postjes op het spel te zetten. Bovendien kwam het hoofddoekenverbod er onder impuls van de Antwerpse meerderheid waarin SP.a-burgemeester Patrick Janssens de lakens uitdeelt.

We kunnen met Gennez vaststellen dat de huidige regering voor een rechts beleid staat. Maar de SP.a zwijgt er gemakshalve over dat dit beleid weinig zal verschillen van haar eigen rechtse neoliberale beleid van de afgelopen 20 jaar. De SP.a probeert zich links te profileren, maar blijft een steunpilaar voor het traditionele establishment. Een korte federale oppositieperiode zal daar weinig aan veranderen. En wie daar toch illusies in had, moet maar eens kijken naar het beleid van pakweg Frank Vandenbroucke in de Vlaamse regering.

Groen-voorzitster Mieke Vogels stelt dat SP.A een nieuwe regeringsdeelname voorbereidt na pasen (in wat de regering-Leterme moet worden). Dat zou natuurlijk snel duidelijk maken wat overblijft van de linkse retoriek. Maar zelfs indien de SP.a in de oppositie blijft, zal het een halfslachtige oppositie zijn waarbij niet de kant wordt gekozen van de arbeiders en hun gezinnen. Op dat vlak moet Mieke Vogels de SP.a overigens niet veel verwijten.

Tegenover een “linkerzijde” die er niet in slaagt om de eisen en bekommernissen van de arbeiders en hun gezinnen politiek naar voor te brengen, is er nood aan een echte arbeiderspartij. De huidige “linkse” partijen discrediteren “links” door ofwel een rechts beleid te voeren, ofwel een rechtse oppositie tegen een ander rechts beleid. Een echte linkse formatie zou onverwijld overgaan tot acties en duidelijke standpunten rond de koopkracht, met bijvoorbeeld een afschaffing van de BTW op basisgoederen, het herstel van de index, reële loonsverhogingen, nationalisering van de energiesector,… Gennez en haar hippe aanhangers staan echter voor een “ander” “socialisme”.