Discussie over uitzendwerk: stop alle misbruik!

Naar aanleiding van de acties bij Ford Genk en de toeleveranciers kwam er een initiatief van de leiding van ABVV-Metaal en de SP.a om iets te doen tegen de uitbuiting van uitzendarbeiders. Nadat ze het systeem jarenlang heeft getolereerd en zelfs aangemoedigd, wil de SP.a nu plots een betere regeling voor uitzendarbeid.

Uitzendarbeid kan in principe enkel bij een tijdelijke vermeerdering van werk. De realiteit is totaal anders. Steeds meer wordt uitzendwerk gebruikt om te beschikken over flexibele arbeidskrachten die gemakkelijk aan de deur kunnen worden gezet bij een tijdelijke vermindering van werk. Uitzendwerk is overigens niet beperkt tot private bedrijven, De Post is koploper in het gebruik van interimmers. De overheid stelt daar met andere woorden het voorbeeld. Voor de SP.a is het dan ook pijnlijk om na 20 jaar regeringsdeelname (met een grote invloed in de openbare diensten) plots op te komen voor een betere regeling van uitzendarbeid.

Hans Bonte en Meryame Kitir lanceerden een wetsvoorstel voor een beter sociaal statuut. Ze stelden dat het niet gaat om een principiële tegenstand tegen uitzendwerk, maar enkel om de misbruiken aan te pakken. Kitir stelde dat het niet langer kan “dat uitzendkrachten maanden of jaren van het ene uitzendcontract naar het andere gaan. Uitzendwerkers die in een periode van drie maanden of 60 dagen bij éénzelfde onderneming werken, moeten recht krijgen op een contract van onbepaalde duur. Uitzendarbeid moet een tijdelijke oplossing blijven.”

Dat is natuurlijk correct. Na drie maanden kan je niet meer spreken van een tijdelijke vermeerdering van het werk, maar van een vast patroon in het gebruik van interimkrachten. Alleen is er niet bepaald een tendens om meer vaste contracten toe te kennen. Integendeel, na de overheid willen ook de private patroons steeds meer gebruik maken van goedkopere dagcontracten of weekcontracten. Vaak wordt maandenlang met interimcontracten gewerkt. In sommige grote bedrijven zit het interimkantoor gewoon in het bedrijf zelf (bij Ford Genk is dit bijvoorbeeld het geval).

Jan Denys van uitzendbureau Randstad is het natuurlijk niet eens met een beperking van uitzendarbeid. Hij ontkent dat uitzendkrachten “goedkoper” zouden zijn dan vaste werknemers en stelt dat een beperking van de uitzendarbeid de “flexibiliteitsbehoefte” niet wegneemt. Natuurlijk zijn uitzendkrachten “goedkoop” voor het patronaat: het gaat telkens om beginnerslonen en afdanken is makkelijk. 9% van de arbeid in dit land is overigens “tijdelijk”. Dat geeft aan hoe breed verspreid het misbruik wel is.

De verdedigers van interimarbeid onderschatten de gevolgen van het tijdelijk karakter hiervan. Probeer maar eens een lening los te krijgen om een huis te kopen. Probeer ook maar eens wat zekerheid te verwerven als je met weekcontracten werkt. Bijna 10% van de werkenden kent geen zekerheid. Bovendien zijn steeds meer nieuwe jobs onzekere of flexibele jobs, ook bij de overheid.

Het is goed dat tegen het misbruik wordt geprotesteerd, maar uiteraard moet dit dan op alle niveaus worden aangepakt. De overheid heeft jarenlang een verkeerd voorbeeld gegeven. Bovendien werd systematisch aanvaard dat interimarbeid uitbreiding nam en niet langer overeenstemde met de wettelijke omschrijving van arbeid bij een “tijdelijke vermeerdering van het werk”. Interimarbeid is vandaag een vaststaande vermindering van arbeidscondities geworden.