Category: MIVB

Vandaag wordt opnieuw gestaakt bij het openbaar vervoer in Brussel. Er waren LSP-leden aanwezig aan de stakingspiketten van de depots in Haren, Molenbeek, St. Gillis, Elsene en Delta. Overal werd geklaagd over de beperkte reistijden, het instappen vooraan, het perso-neelstekort en besparingen op het materieel en het onderhoud. De staking is quasi volledig. In Delta waren er slechts 3 werkwilligen, in Woluwe en Molenbeek zouden er eveneens enkele geweest zijn. Dit toont de draagkracht van de staking en van de delegees aan de basis. Deze voormiddag trekken de stakers in betoging door Brussel.

LSP-Pamflet

De LSP drukt haar steun uit aan de arbeiders van de MIVB naar aanleiding van deze derde stakingsdag. We feliciteren hen tevens omwille van hun vastberadenheid om in te gaan tegen de druk die op hun beweging wordt gezet.

Om de strijd te winnen zal er eenheid nodig zijn in de staking: eenheid tussen alle arbeiders van de MIVB, tussen de leden van de drie vakbonden. De beste manier om te strijden is om het volledige net plat te leggen door een staking.

Wie wordt gegijzeld?

Als er een staking is bij de MIVB, De Lijn of de NMBS, hebben de media en de politici het vaak over het feit dat de reizigers “gegijzeld” worden. We zijn het daar niet mee eens. Door het gebruik van de term “gijzeling” bij een staking wordt het sociaal conflict gecriminaliseerd. Algemeen genomen zijn het terroristen die gijzelingen uitvoeren. Die taal gebruiken, komt erop neer dat de stakers gezien worden als terroristen.

Eén van de belangrijkste motieven voor deze staking is de beperkte reistijd waarbij de aangegeven reistijd onvoldoende is. Dat maakt de arbeidsvoorwaarden erg zwaar aangezien er geen enkele garantie is om effectief een pauze te kunnen genieten aan de eindhalte.

Beeld je in dat in een groot bedrijf als Volkswagen in Vorst door de directie zou aangekondigd worden dat de arbeiders aan de band als gevolg van een technisch incident… hun middagpauze van 20 minuten moeten afstaan om de verloren productie in te lopen. Dat zou leiden tot een revolte omdat de arbeiders met duizenden aan de band staan.

Nochtans gebeurt hetzelfde bij de MIVB: de chauffeur moet vertragingen (die niet afhankelijk zijn van zijn wil) inlopen en zijn pauze van 20 minuten vervalt! Het verschil is dat er bij VW duizenden arbeiders aan de band staan, terwijl bij de MIVB de chauffeur alleen staat als hij het moet uitleggen aan de dispatching. Anders gezegd, het zijn de chauffeurs die gegijzeld worden door huidige systeem.

De zekering doen springen?

Tijdens de staking van 29 oktober gaven de politieke verantwoordelijken van de Brusselse regio aan dat ze “een laatste kans” wilden geven aan Flausch, de directeur-generaal van de MIVB. In een elektrisch circuit springt de zekering als de druk te groot wordt. Zal Flausch de rol van zekering spelen om het sociaal conflict op te lossen? Als een zekering springt is het omdat er iets mis is in het elektrisch systeem: het volstaat niet om de zekering te veranderen, het elektrisch systeem moet eerst hersteld worden. Het is niet van belang of de positie van Flausch zal in stand gehouden worden, misschien zal hij door iemand anders vervangen worden aan het hoofd van de MIVB. Het belangrijkste is echter dat moet worden ingegaan op de eisen van de arbeiders.

Vasthouden aan het eisenplatform

De reistijden, het voorin opstappen en de weigering om interimarbeiders in te zetten, zijn een aantal van de belangrijkste eisen. Op het punt van de interimarbeiders is het belangrijk te weten dat deze in het algemeen onvoldoende op de hoogte gebracht worden van de veiligheidsvoorschriften. Bovendien zijn ze bereid om alles te aanvaarden uit vrees om hun contract niet verlengd te zijn, waardoor ook slechte arbeidsvoorwaarden aanvaard worden. Dat zou leiden tot slechtere arbeidsvoorwaarden voor iedereen: zowel de interimarbeiders als de vaste werknemers van de MIVB.

Naar een actieplan voor de openbare diensten

De strijd van de postbodes tegen het personeelstekort en tegen Georoute, is dezelfde strijd als die bij de MIVB: een verzet tegen de aftakeling van de arbeidsvoorwaarden veroorzaakt door de kapitalistische logica in een openbare dienst. We kunnen niet winnen als iedereen alleen strijd levert in zijn sector. We kunnen niet winnen met een staking die depot per depot plaatsvindt, postkantoor per postkantoor. Daarom stellen we voor de vakbondsleden bij de MIVB en De Post aan hun vakbonden voorstellen om gezamenlijke vergaderingen te organiseren (eventueel samen met andere openbare diensten zoals de NMBS) om een gezamenlijk actieplan op te stellen voor de werknemers van de openbare diensten. Het is enkel door een veralgemening van de strijd dat we erin zullen slagen de eisen te laten inwilligen.

De geslaagde staking van alle depots op 21 oktober, de staking in Molenbeek op woensdag, in Haren en Delta gisteren en de staking van vandaag tonen het enorme ongenoegen van ALLE chauffeurs.

LSP-pamflet dat aan de stakingspiketten is verspreid

Aanslag op onze gezondheid

De chauffeurs hebben gelijk dat ze in actie komen tegen het gebrek aan personeel, de gescheiden dienstroosters, de te strakke reistijden (wat versterkt wordt door het verplicht opstappen aan de voorkant), het niet respecteren van de pauzes, de aanpassingen van de uurroosters op het laatste moment,… Dat alles vormt een aanslag op de gezondheid van de chauffeurs. De twee recente ernstige ongelukken op de tramlijnen 44 en 39 hebben aangetoond dat het bovendien ook ten koste gaat van de veiligheid van de passagiers. En ondanks alles houdt de directie vast aan haar beleid! Hoe valt dat te verklaren?

Het beheren van een openbare dienst volgens kapitalistische logica?

Het volstaat om de schandalige verklaringen van Flausch in de media tegen de staking te lezen om dit te begrijpen. Flausch komt uit de private sector en meent dat hij een openbare dienst als de MIVB moet beheren volgens een kapitalistische logica: zoveel mogelijk trams, bussen en metrostellen laten rijden… met zo weinig mogelijk personeel. Zo wil men van de MIVB een bedrijf maken dat winst opbrengt, om vervolgens de mogelijkheid te hebben om het te verkopen aan de privé.

Dat is de reden waarom de MIVB vandaag opgesplitst is in 3 onderdelen (tram, bus, metro) die elk op zich winstgevend moeten zijn. Dat is de reden waarom het verplichte opstappen aan de voorkant op de bus is ingevoerd: het verhogen van de verkoop van tickets door aan de chauffeurs te vragen om twee jobs tegelijk te doen voor één loon. We mogen niet vergeten dat er in het verleden zowel een chauffeur als een ticketverkoper aanwezig waren.

De kapitalistische logica is er voor alles op gericht om winst te maken, niet op het beheren van een openbare dienst. In werkelijkheid moet niet enkel rekening gehouden worden met het aantal verkochte tickets, maar ook met het feit dat het openbaar vervoer globaal minder kost aan de gemeenschap dan de duizenden wagens in de straten van Brussel (ongevallen, tijdsverlies, vervuiling,…)

Daarom moet een belangrijk deel van de werkingsmiddelen van de MIVB komen van de financiering door de publieke macht. Bij de MIVB is de kapitalistische logica van Flausch dezelfde als deze van de directie bij De Post waar men zich voorbereidt op een partnerschap met de privé. Dat is waarom bij De Post een nieuw distributiesysteem (Georoute) wordt ingevoerd waartegen alle postbodes protesteren.

Allen samen!

Om ervoor te zorgen dat de eisen ingewilligd worden, is er eenheid nodig bij de staking. Eerst en vooral eenheid onder alle arbeiders van de MIVB over de drie vakbonden heen. De beste strijdmethode is het platleggen van het volledige net. Dat is het enige middel dat effect zal hebben. Het feit dat duizenden reizigers te laat komen op hun werk zorgt voor een enorme druk op de directie van de MIVB die geconfronteerd wordt met verwijten van patroons uit de privé. (Die gebruikers die zich uitspreken tegen de staking, zijn veelal de eersten die zich niet durven uitspreken tegen hun patroon.) De acties met een “nultarief” hebben weinig effect: voor de abonnees verandert er niets, het is niet te controleren of alle chauffeurs de oproep volgen, het is geen manier om te mobiliseren (want weinig zichtbaar) en het heeft geen effect op de privé-bedrijven. We hopen dat de ACV-leden die voor deze actiemethode gestemd hebben zich achter de staking scharen die gestemd werd door de ACOD-leden.

Naar een staking in de openbare diensten

De strijd van de postbodes tegen het personeelstekort en tegen Georoute, is dezelfde strijd als die bij de MIVB: een verzet tegen de aftakeling van de arbeidsvoorwaarden veroorzaakt door de kapitalistische logica in een openbare dienst. We kunnen niet winnen als iedereen alleen strijd levert in zijn sector. We kunnen niet winnen met een staking die depot per depot plaatsvindt, postkantoor per postkantoor. Daarom stellen we voor de vakbondsleden bij de MIVB en De Post aan hun vakbonden voorstellen om gezamenlijke vergaderingen te organiseren (eventueel samen met andere openbare diensten zoals de NMBS) om een gezamenlijk actieplan op te stellen voor de werknemers van de openbare diensten. Het is enkel door een veralgemening van de strijd dat we erin zullen slagen de eisen te laten inwilligen.

Op vrijdag lag het openbaar vervoer in Brussel plat. De arbeiders van de MIVB voerden actie omwille van een reeks problemen. Een aantal basismilitanten verspreidde een pamflet met 25 redenen om deel te nemen aan de staking. Daaruit blijkt dat het ongenoegen enorm is en vooral een gevolg is van besparingen op personeel en materieel waardoor de werkdruk en de onveiligheid voor de chauffeurs toenemen.

Een correspondent

Op vrijdagochtend waren we met militanten van LSP aanwezig aan de depots Delta, Haren, Molenbeek en St. Gillis. Er waren daarbij telkens officiële vakbondspamfletten aanwezig, alsook de pamfletten van een aantal basismilitanten waarop een reeks problemen aangegeven werd (zie kader hiernaast).

Het vakbondspamflet legde sterk nadruk op de werkdruk, het personeelsgebrek, het uitblijven van de erkenning van het beroep van metrobestuurder en het gebrek aan materiaal of de slechte staat ervan. De vakbonden pleiten ook voor de vermindering van het aantal overuren en de herklassering van zieke personeelsleden. Toch was er een kritische houding tegenover de vakbondssecretarissen omdat er de afgelopen periode een aantal akkoorden getekend werden die niet de steun van de werknemers hadden. In Molenbeek werd gesproken over een eventueel verlengen van de staking op zaterdag, wat ook elders gevolgen zou hebben.

Op dinsdag zijn er algemene vergaderingen van zowel het ACOD als het CCOD. Daar zal ook een standpunt ingenomen worden over de spontane staking op donderdag naar aanleiding van een tweede ongeval op één week tijd op dezelfde tramlijn. Volgens de bestuurders komt dat omdat de reistijden te beperkt zijn. Rottende bladeren kunnen een rol spelen, maar als het dat niet is, is het zware regen, sneeuw, hagel, werken… Die bewuste lijn wordt zowel bediend door het depot van Woluwe als dat van Elsene. Woluwe, niet meteen het depot met de sterkste traditie van strijd, ging onmiddelijk in staking. De betrokken bestuurders waren van dit depot. Het depot van Elsene volgde uit solidariteit.

De secretarissen van ACOD en CCOD erkennen wel de staking in Woluwe, maar houden hun houding inzake Elsene in beraad, officieel omdat dit soort onaangekondigde acties de publieke opinie zou schaden. Dat argument is echter fout en wordt te pas en te onpas gebruikt. Tegenover een onveilige werksituatie moet geprotesteerd worden en als het zover komt dat er gewonden vallen, zoals eerder deze week, dan wordt het begrepen door bredere lagen van de bevolking dat er iets grondig fout is.

Op maandag 13 september, in de vroege ochtend, legden de chauffeurs van het dépôt Haren spontaan het werk neer. Normaal ontvangen de chauffeurs hun uurrooster voor gedurende 2 weken enkele dagen op voorhand. Regelmatig gebeurt het echter dat ze het maar op de dag zelf ontvangen! Dat was de vonk die de acties deed ontbranden. De chauffeurs staan onder een enorme druk: de tijd waarin ze hun traject moeten afleggen is veel te kort. Dikwijls hebben ze zelfs geen tijd meer om een pauze te nemen.

Cécile Mangin

In Haren weigerden de chauffeurs spontaan om nog uit te rijden. Chauffeurs die reeds vroeger waren begonnen, keerden terug naar het dépôt toen ze te weten kwamen dat het staking was. Andere dépôts deden niet mee, omdat de vakbonden de informatie niet doorspeelden. Het ACV en vervolgens het ABVV waren toch gedwongen om de staking te erkennen.

Op het piket kwamen alle problemen naar voor: te weinig tijd voor de ritten, slechte communicatie met de dispatching,… Het vooraan opstappen en controleren van de reizigers brengt de chauffeurs in een positie van “politie-agent”: er zijn dikwijls incidenten met reizigers. Het aantal incidenten is nog toegenomen door de hernieuwde druk om dubbel werk te doen: rijden en de passagiers controleren.

De directie van de MIVB, die aanvoelde dat de vakbondsleiding werd voorbijgestoken door haar basis, liet snel 2 directeurs ter plaatse komen. Geconfronteerd met de vastberadenheid van de chauffeurs hielden die zich redelijk kalm. Ze beloofden de situatie te onderzoeken in een werkgroep met de syndicale vertegenwoordigers.

De directie van de MIVB handelt volgens een zuiver kapitalistische logica: de tijd voor de ritten wordt zoveel mogelijk beperkt om zoveel mogelijk kilometers te kunnen rijden met zo weinig mogelijk buschauffeurs. Het is erg waarschijnlijk dat de werkgroep niets anders wordt dan een instrument om de woede te kanaliseren en het probleem van de rittijden in een commissie te begraven.

Eén zaak is zeker: de werkonderbreking van de chauffeurs heeft meer gedaan om de situatie te deblokkeren dan 10 vergaderingen van een werkgroep. We moeten echter ook de beperkingen zien van een geïsoleerde actie in één dépôt. Dit laat de directie toe om enkele minuten van één traject te gaan afnemen om die aan een ander te geven: een vestzak-broekzak operatie dus. Enkel een eengemaakte beweging van alle buschauffeurs voor correcte rittijden – die reëel rekening houden met de moeilijkheden op een traject, mogelijke werken, pauzes,… – kan de werkomstandigheden verbeteren voor alle chauffeurs.

Op vrijdag 22 oktober zijn er nieuwe acties aangekondigd.

Sociale verkiezingen

Op 11 en 18 juni onderzocht de arbeidsrechtbank van Brussel de vraag tot rechtzetting van het resultaat van de sociale verkiezingen bij de MIVB, ingeleid door William Caers, buschauffeur (arbeider) en ACOD-delegee in het depot van Delta.

Guy Van Sinoy en Francine Dekoninck, militanten ACOD-Brussel

Bij de verkiezingen van 11 en 13 mei behaalde de ACOD 6 mandaten bij de arbeiders voor het Comité voor de Preventie en Bescherming op het werk. Door de vakbondsverantwoordelijken werd William op de 20e plaats op de lijst gezet. Daar behaalde William 147 voorkeurstemmen, het 5e beste resultaat van de lijst. Om te bepalen wie verkozen is, telt men de voorkeurstemmen en voegt men daar een stemverdeling uit de “gezamenlijke pot” bij (lijststemmen zonder een voorkeur voor een specifieke kandidaat).

Voor de 20e plaats op de lijst bleef van die “gezamenlijke pot” niets meer over. Op 3 stemmen na haalde William Caers geen effectief mandaat binnen. Hij werd echter verkozen tot opvolger. Het proces-verbaal van de stemmen van de MIVB vermeldt de lijst van effectieven en opvolgers in de orde waarin ze op de lijst staan en niet in de orde waarin ze verkozen zijn. Zo wordt William vermeld als 5e opvolger, terwijl hij de 3e opvolger is. Voor de effectieve delegees heeft de rangorde van verkiezing geen belang gezien ze allemaal zetelen in het Comité voor Preventie en Bescherming, maar voor de opvolgers is het onontbeerlijk de rangorde van de opvolgers te kennen om te weten wie effectief wordt indien een effectieve ermee ophoudt (bijvoorbeeld bij een vertrek wegens brugpensioen).

William Caers contacteerde dus de directie die zich verstopte achter het excuus dat ze het informaticaprogramma van de firma Kluwer had gebruikt en dat dus alles correct is. De secretaris van de ACOD vond dat het “weinig belang” had! William heeft dus in de korte tijd die de wet daartoe voorziet helemaal alleen een vraag tot rechtzetting moeten inleiden voor de arbeidsrechtbank.

In de rechtbank erkende de advocaat van de MIVB dat William Caers verkozen is als 3e opvolger. Hij legde nadruk op het feit dat de software voorzien door Kluwer niet de orde van opvolgers kon bepalen. Nochtans is de MIVB bereid de orde van opvolgers te publiceren… zonder te vermelden dat het om een rechtzetting gaat.

Van zijn kant baseerde William Caers zich op artikel 80 van het KB van 15 mei 2003, dat de orde van vervangingen van effectieven preciseert en op artikel 66, dat voorziet dat de publicatie van de resultaten duidelijk en precies moet zijn. Dat volstond niet om de voorzitter van de arbeidsrechtbank te overtuigen. Zij volgde de advocaat van de MIVB en veroordeelde William Caers tot het betalen van 102,63 euro aan gerechtskosten!

Verschillende vragen blijven onbeantwoord. Wat is de lijst van bedrijven die het programma van Kluwer hebben gebruikt? Moet men in al die bedrijven de opvolgerslijst herbekijken? Waarom vond de ACOD-secretaris dit alles “weinig belangrijk”? Waarom moet William uit zijn eigen zak meer dan 100 euro betalen om de verkiezingswetgeving te doen respecteren?

Vandaag publiceren we een interview met William Caers, kandidaat bij de sociale verkiezingen voor het ACOD bij de Brusselse MIVB (openbaar vervoer).

Hoe verlopen de sociale verkiezingen bij de MIVB en wat is het motief voor jouw kandidatuur?

William: “De verkiezingen vinden plaats enkele maanden na een 24-urenstaking. De laatste druppel was een overeengekomen premie, enkel voor het metropersoneel, waarvan het bedrag sterk opliep voor diegenen die hoger in de hiërarchie staan. Maar het ongenoegen beperkt zich niet tot die affaire alleen. Het personeel lijdt dagelijks onder de verslechterende arbeidsomstandigheden: uur regelingen worden krapper, conducteurs hebben minder tijd om op adem te komen, de directie die flexibilisering wil opleggen… De delegees op de werkvloer ervaren duidelijk dat ongenoegen. Met mijn kandidaatstelling wil ik een spreekbuis zijn voor het stemloos verzet van de basis.

"De MIVB is een bedrijf met duizenden arbeiders, met slechts één enkele Ondernemingsraad en één enkel Comité voor Preventie en Bescherming. Maar in de praktijk organiseren de arbeiders zich rond depots of werkplaatsen. Voor delegees van het ene depot is het niet evident zich bekend te maken in andere depots. Ik beschouw mezelf als kandidaat voor alle arbeiders, niet enkel voor diegenen van mijn depot. Syndicale strijd is ook niet beperkt tot sociale verkiezingen alleen. Na de verkiezingen moet men zich inzetten om alle arbeiders te verenigen, tegen de directie die ons harder wil uitbuiten.”

William Caers, ACOD-kandidaat bij de MIVB (Brussel)

De arbeiders van de MIVB hebben zich door de bureaucraten van de ACOD in de luren laten leggen voor wat betreft de CAO 2003-2004. Aanvankelijk was er de eis voor een loonsverhoging van 75 euro per maand. Tijdens de onderhandelingen is gebeurd wat vaak gebeurt: de directie heeft haar eisenpakket op tafel gelegd en heeft dat met de medewerking van het vakbondsapparaat opgelegd.

Een correspondent

Het is een roemloze terugtocht op sociaal vlak: de eis van 75 euro is in het water gevallen, wie nu bij het bedrijf komt werken, wordt aangenomen onder een minder gunstig statuut.

Maar de grootste stap achteruit is er op vlak van de arbeidsduur. Gedurende lange tijd legde de 8-urenregel de arbeidsdag vast: een rit van bus of tram gedurende pakweg 7u42 werd beschouwd als een arbeidsdag van 8 uur. De directie moest het zo regelen dat het uurrooster van een conducteur overeenkwam met een 8-urendag. De gemiddelde arbeidsduur per week was 37u30, de arbeiders hadden recht op 16 extra verlofdagen arbeidsduurvermindering (ADV). De nieuwe overeenkomst veegt de 8-urendag van tafel en installeert de berekening van de arbeidstijd op jaarbasis, ‘t is te zeggen op basis van de optelling van alle uurroosters van een jaar en van een gemiddelde. Concreet betekent dit dat, in functie van de uurroosters, bepaalde conducteurs hun ADV-verlofdagen zullen verliezen. Bovendien is een private gezondheidsverzekering geïnstalleerd (verplicht voor alle arbeiders met een contract van onbepaalde duur). De jaarlijkse kost voor de MIVB is geplafonneerd op 2,1 miljoen euro en vervangt elke andere tussenkomst van de MIVB.

Met welke goocheltruc is het ACOD-apparaat erin geslaagd dit te doen slikken door de arbeiders? De meerderheid van de delegees hadden zich verzet tegen het voorstel, maar hebben niet kunnen stemmen. Enkel de hoofddelegees van ieder depot hebben kunnen stemmen. De stemmen werden geteld door op bureaucratische wijze (de arbeiders werd niet om hun mening gevraagd) bij iedere hoofddelegee een aantal stemmen te voegen dat gelijk was aan het aantal vakbondsleden in zijn depot. Er werd met andere woorden gestemd volgens de kapitalistische regels in een beheerraad: iedereen heeft stemrecht naargelang het aantal aandelen die hij/zij bezit. In de plaats van arbeidersdemocratie, past men de kapitalistische democratie toe.

Arbeidersdemocratie had ten eerste vereist dat de arbeiders correct werden geïnformeerd over het voorstel tot overeenkomst, via algemene vergaderingen in de depots. Vervolgens hadden de arbeiders moeten kunnen stemmen, hetzij via een geheim stembiljet, hetzij door afgevaardigden te kiezen voor een regionaal congres dat zich moet uitspreken over de overeenkomst (op basis van bijvoorbeeld een mandaat per 50 vakbondsleden). In plaats daarvan hebben enkele hoofddelegees die dicht bij het apparaat staan op bureaucratische wijze gestemd zonder rekening te houden met de basis en de andere delegees. We moeten hieruit lessen trekken voor de toekomst.