Op de CWI-zomerschool van 2011 was er een commissie over holebi-rechten. De term voor holebi’s in het Engels is eigenlijk een betere weergave van de mensen die bedoeld worden. Deze term is LGBTQ, wat staat voor lesbian, gay, bisexual, transexual, en queer. De discussie werd voornamelijk beheerst door de betekenis en het gebruik van die laatste term.
Velen denken dat de term “queer” een scheldwoord is, wat niet het geval is. Voor ons betekent “queer” het afzetten van de heteronormen en dominantie in de samenleving. Het gaat om mensen die zich willen inzetten voor holebirechten zonder zelf een label opgeplakt te krijgen. In die zin is het een verbreding van de beweging. Er waren heel wat vragen of wij die term moeten gebruiken in ons politiek materiaal. Uiteraard is dat verbonden met het feit dat er in de verschillende landen verschillende connotaties worden gegeven aan woorden en termen. Dat is niet altijd onmiddellijk verbonden met de politieke strijd voor emancipatie.
Wij willen iedere discussie over holebirechten opentrekken tot een politieke discussie en nog specifieker naar een klassengebonden context. We zien de strijd van holebi’s om rechten te krijgen in het licht van de strijd van de gehele arbeidersklasse om hun rechten te verdedigen, en in schril contrast met de kunstmatige onderverdeling en uitbuiting die opgelegd wordt door de kleine rijke minderheid die de plak zwaait. Wanneer de arbeidersklasse wordt aangevallen, zijn de meest onderdrukte lagen, zoals vrouwen, migranten, en ook holebi’s, daar het eerste slachtoffer van.
Verdeeldheid zaaien tussen de ‘meerderheid’ en de meer of anders uitgebuite minderheden is een van de favoriete methoden van de kapitalisten en hun politici om de eenheid tussen de arbeiders te breken, en zo makkelijker te kunnen doorvoeren wat ze willen. Het is geen toeval dat we tegen de achtergrond van crisis en een hard besparingsbeleid in Engeland 21% meer aanvallen op holebi’s zien. Rechtse politici eisten er zelfs de bestraffing van homoseksualiteit.
Harde homofobe campagnes, zoals in diverse Afrikaanse landen (onder meer Oeganda), worden gesteund door een conservatieve rechterzijde in onder de VS. Ook in de VS en Europa staan dergelijke conservatieven klaar om hun campagnes op te drijven. De achtergrond van crisis kan daar een zekere ruimte toe bieden.
Ook in ons land kunnen de economische en politieke crisis gevolgen hebben voor de strijd voor holebirechten en tegen iedere vorm van discriminatie. Het gebrek aan antwoorden op de crisis en de sociale problemen vanuit de hoek van de traditionele politici, biedt ruimte voor allerhande rechtse en reactionaire figuren en ideeën. Dit kan ook leiden tot een versterking van racisme, homofobie, aanvallen op vrouwenrechten (denk maar aan de anti-abortusbetogingen) en mogelijk binnenkort ook op mensen met beperkingen. We moeten daar steeds opnieuw tegen ingaan door telkens een constructief alternatief aan te bieden en de positie van alle onderdrukte minderheden te verdedigen als onderdeel van de noodzakelijke arbeiderseenheid tegenover het kapitaal.
In heel wat landen waar religie nog een grote rol speelt, heeft dit een invloed op de onderdrukking van holebi’s. Er zijn nog steeds verschillende landen waar een andere geaardheid leidt tot de doodstraf. Dat is bijvoorbeeld het geval in Iran waar holebi’s publiek worden geëxecuteerd. In Zuid-Afrika werd recent nog geopperd dat het verkrachten van lesbiennes een goed geneesmiddel is tegen hun homoseksualiteit, het werd er “corrigerende verkrachting” genoemd. Bij ons is de invloed van religie beperkter, maar de kerk spreekt zich ondertussen wel nog steeds uit tegen homoseksualiteit dat als “tegennatuurlijk” wordt beschouwd. Sommigen gingen zo ver dat ze stelden dat HIV een ‘straf van god’ is voor wie zonder moraal leeft. Gezien de vele schandalen in de kerk is dat overigens een vrij hypocriet standpunt.
Onze organisatie is internationaal erg actief in de verdediging van holebirechten. In Londen protesteerden we aan de Iraanse ambassade tegen het geweld op en de executies van holebi’s. Jammer genoeg stonden we vrijwel alleen in deze strijd, andere organisaties wilden zich blijkbaar niet uitspreken tegen het Iraanse regime.
In Zweden zijn we erg actief in het verzet tegen deportaties van holebi-migranten die politiek asiel zoeken omdat ze in eigen land worden vervolgd wegens hun geaardheid. We voeren momenteel campagne tegen de uitwijzing van een koppel uit Wit-Rusland dat in eigen land verkracht en mishandeld werd door de politie omdat ze het hadden aangedurfd om hand in hand op straat te lopen. De Zweedse regering wil het koppel, dat een kind heeft, geen asiel verlenen. Daarnaast zijn we in Zweden ook actief in het protest tegen extreme rechtse groepen die zich niet alleen tegen migranten maar ook tegen holebi’s keren, soms op een gewelddadige wijze.
In Israël was er in 2009 een aanval op een ontmoetingsplaats voor holebi’s waarbij verschillende slachtoffers vielen. Het land stelt zich graag voor als holebi-vriendelijk om zo toeristen aan te trekken naar de rijkere buurten van de grote steden. Maar voor de holebi’s uit eigen land is de situatie minder evident. De aanval op het holebicafé in 2009 was daar een uitdrukking van. Naar aanleiding van dat geweld was er een grote protestbeweging waarin ook wij actief betrokken waren. Wij probeerden de slogans en het protest in een politieke richting te duwen en te pleiten voor een gezamenlijke strijd van holebi’s en hetero’s als onderdeel van een strijd voor de rechten en de emancipatie van de volledige arbeidersklasse.
In de VS is het feit dat holebi’s niet langer geweigerd worden in het leger een positieve ontwikkeling. Uiteraard zijn wij geen voorstander van de rol van het Amerikaanse leger vandaag, maar het opheffen van een vorm van discriminatie tegenover holebi’s is ook in een dergelijke omgeving een positief gegeven.
Ook in onder andere Rusland, Brazilië en Venezuela, waar homofobie nog steeds zeer wijd verspreid is, komen onze zusterorganisaties tussen in holebi-bewegingen, en organiseerden we zelfstandig acties voor de rechten van de holebi’s.
In Venezuela is er sprake van een kleine decriminalisering van de holebi-beweging. De discriminatie van holebi’s is lichtjes afgenomen in de staatsbedrijven. Ook in de privésector is het nu verboden om een HIV-test uit te voeren op werknemers of sollicitanten. En in Brazilië waren 4 miljoen aanwezigen op de gay-pride. Maar achter de schermen is er nog steeds een gigantische uitbuiting van holebi’s in Zuid-Amerika. Er is veel prostitutie onder homoseksuelen, omdat hun kansen op de arbeidsmarkt heel beperkt zijn, en de maffia, die ook banden heeft met de politie, profiteert hiervan door betaling te eisen van holebi’s in ruil voor ‘bescherming’, wat eigenlijk neerkomt op het niet vermoorden of mishandelen van holebi’s in ruil voor maandelijkse betaling.
Voor ons is het duidelijk dat een klassenmaatschappij zoals het kapitalisme, waar de meerderheid wordt onderdrukt door een kleine minderheid die de productiemiddelen bezit en de meerderheid op alle mogelijke wijzen wil verdelen, geen enkele blijvende garantie kan bieden voor holebirechten.
Waar er formele gelijke rechten worden toegekend, is er een probleem met de commercialisering van de holebi-scène. Hierdoor wordt de politieke betrokkenheid weg gehaald. Dat is de basis voor het ontstaan van de ‘queers’ die uit deze scène willen blijven om de strijd voor hun rechten op een politieke manier aan te gaan.
In landen waar de jaarlijkse Gay Pride zodanig gecommercialiseerd is omdat de organisatoren banden hebben met grote bedrijven en er geld uit hopen te slaan, kunnen en hebben we bijvoorbeeld al alternatieve ‘gay prides’ georganiseerd die politieke slogans gebruiken en een eisenplatform voor gelijke rechten naar voor brengen. Bijvoorbeeld in Rusland bracht onze zusterorganisatie 60 man op de been voor een “mars voor gelijkheid”, een verboden betoging tegen discriminatie die enkel kon plaatsvinden omdat er geen publieke oproep voor was verspreid. Het verzet tegen de commercialisering van de Gay Pride blijft elders ook erg belangrijk in onze tussenkomsten.
Een ander belangrijk element is het verzet tegen de besparingen. De achteruitgang van het onderwijs zal niet bepaald leiden tot een beter begrip voor homoseksualiteit en een algemene maatschappelijke aanvaarding. Het opdrijven van de werkloosheid drijft de concurrentie op de arbeidsmarkt op de spits. Besparingen in de gezondheidszorg kunnen HIV-patiënten hard raken. Dat is allemaal het resultaat van een maatschappij die volledig gebaseerd is op de winsthonger van een minderheid. Onze verworvenheden zullen altijd worden aangevallen om de geprivilegieerde positie van een kleine minderheid veilig te stellen, en de zwakste groepen onder de arbeiders zullen daar de eerste slachtoffers van zijn.
Het is ook duidelijk dat de holebigemeenschap internationale solidariteit nodig heeft in de strijd voor haar rechten. Met het CWI voeren we de strijd voor gelijke rechten consequent op internationaal vlak. We pleiten overal voor eenheid in de strijd voor meer werk, beter onderwijs, meer democratische rechten, enzovoort, We doen dit onder alle lagen van de werkende klasse, hetzij mannen, vrouwen, studenten, mindervaliden, migranten of holebi’s. Een politieke vertegenwoordiging van al deze mensen, die democratisch verkozen is en in dezelfde omstandigheden leeft en werkt als de mensen voor wie zij beslissingen neemt, is noodzakelijk.