Massale beweging tegen racisme in de VS

Na de moord op George Floyd in Minneapolis ontstonden massale protesten in de VS. Dit vormt het begin van een nieuwe en veel sterkere fase in de beweging Black Lives Matter. Een analyse van de beweging in de VS door Keely Mullen van Socialist Alternative.

 

Om 20u25 op 25 mei is George Floyd gestopt met ademen. Even later stopte zijn pols. Dat was twee minuten voordat politieagent Derek Chauvin zijn knie van Floyd’s nek haalde. Minder dan een uur later werd Floyd doodverklaard.

Op de dag van George Floyd’s dood, waren we al meer dan twee en een halve maand in lockdown. Miljoenen Amerikanen hadden geliefden verloren aan COVID-19, en werden in veel gevallen gedwongen te rouwen in volledige afzondering. Tientallen miljoenen hadden hun job verloren en nog veel meer verloren uren of loon. De betaling van de huur voor juni kwam snel dichterbij en opnieuw waren gezinnen aan het afwegen of ze huur konden betalen en boodschappen konden kopen, of als er iets tussenuit moet vallen.

Dit alles heeft de zwarte arbeidersklasse onevenredig zwaar getroffen. Zwarte mensen hebben drie keer zoveel kans om COVID-19 te krijgen als blanken. Miljoenen zwarte arbeiders zijn technisch werkloos of afgedankt. Onder zwarten is werkloosheid het hoogste van alle bevolkingsgroepen.

Het is in deze context, een systeem in volledige vrije val, dat de dood van George Floyd de grootste protestbeweging in de VS in 50 jaar heeft doen ontstaan.

#Justice4GeorgeFloyd

Vanaf de nacht dat George Floyd in Minneapolis werd vermoord, zijn massale protesten in de VS ontwikkeld. Dit vormt het begin van een nieuwe en veel sterkere fase in de beweging Black Lives Matter.

Er zijn in elke staat betogingen geweest, met over het algemeen meer betogingen dan op het ogenblik van de vrouwenmarsen in januari 2017 toen er 650 acties waren. Er waren massale betogingen op zaterdag, met honderdduizenden in Washington DC en in andere steden doorheen het land.

Deze protesten bruisen van energieke woede. Ze zijn vooral geleid door zwarte jongeren, maar de acties zijn erg multiraciaal. Jongeren van alle rassen zien dit gevecht als het hunne. Tienduizenden voornamelijk jonge mensen trokken overal de straten op met een eenvoudige, overkoepelende eis: geen politiemoorden meer op onschuldige zwarte mensen en een einde aan racistisch politiegeweld in het algemeen!

In tegenstelling tot de Black Lives Matter-beweging van 2014-2015 heeft deze beweging het karakter gekregen van een totale opstand in een reeks steden.

In Minneapolis hebben de betogers de plek van de dood van George Floyd omgevormd tot het centrum van de beweging. Er is nu een permanent kamp van het hele blok rond de plek van George Floyd’s moord.

Ook in Brooklyn zijn de blokken rond het Barclay’s Center bijna constant een centrum voor activisten. Het lijkt bijna op een ploegendienst: overdag marcheren kinderen en gezinnen, terwijl tieners en jongvolwassenen hen ’s nachts aflossen.

Trump en zijn “Law and Order”

De omvorming van deze protesten tot een bredere opstand in sommige steden, is deels het gevolg van de brutale reactie van de politie op de eerste betogingen. Ze gebruikten herhaaldelijk traangas, rubberen kogels, knuppels in het gezicht, en – in een handvol gevallen – reed de politie gewoon de menigte in, tegen de vreedzame protesten in.

Het socialistische gemeenteraadslid Kshama Sawant heeft in de gemeenteraad van Seattle wetgeving ingevoerd om het gebruik van chemische wapens (traangas, pepperspray, foelie), rubberen kogels, waterkanonnen, sonische wapens te verbieden. Deze eis is inmiddels semi-viraal gegaan en toont de belangrijke rol die socialistische gekozenen kunnen spelen.

Hoe wreed de politie ook is geweest, het komt nog niet in de buurt van de brutaliteit die Trump liefst zou willen inzetten tegen betogers. Hij heeft de gouverneurs aangespoord om de betogers te “domineren” en verklaarde: “Als de plundering start, begint het schieten.” Hij heeft het Amerikaanse leger naar Washington DC gestuurd en gedreigd om troepen naar andere steden te sturen om de beweging te stoppen. Hij beval de politie en de Nationale Garde om een vreedzaam protest buiten het Witte Huis weg te vegen om de weg vrij te maken voor een photoshoot van Trump met een bijbel aan de St. John’s kerk.

Trump heeft geen brede steun gevonden voor zijn autoritaire dreigementen, niet onder het Amerikaanse publiek en zelfs niet binnen zijn eigen regering, waarbij hooggeplaatste militaire functionarissen zich verzetten tegen het gebruik van het leger. Op dit moment beschouwt 62% van de Amerikanen de protesten als legitiem. Nog verrassender voor de gevestigde orde is dat 54% van de Amerikanen van mening is dat het platbranden van het politiebureau in het derde district van Minneapolis legitiem was.

De aanpak van Trump en de gewelddadige reactie van de politie op de protesten heeft de situatie alleen maar doen escaleren. Hij probeert zichzelf te profileren als de president van “law and order”. Hij lijkt terug te willen keren naar Richard Nixon, die in 1968 de verkiezingen won met hetzelfde platform van “law and order”. Maar de context is heel anders. In 1968 was Nixon de uitdager terwijl Lyndon Johnson en de Democraten verantwoordelijk waren voor het debacle in Vietnam en de massale burgerlijke onrust. Politiek gezien is de aanpak van Trump gunstig geweest voor Biden, die in de nationale peilingen een sterke voorsprong heeft.

Democraten met de billen bloot

Op nationaal niveau heeft de Democratische Partij wollige steunbetuigingen aan de beweging gegeven. Tegelijkertijd leggen de Democratische burgemeesters en gouverneurs in het hele land echter een avondklok op, keuren ze massale uitgaven voor de politie goed en snijden ze in de sociale voorzieningen, en ontkennen ze ronduit het geweld van hun eigen politiekorpsen.

Schandalig veel Democratische burgemeesters en gouverneurs kwamen met een echo van het verhaal van Trump en procureur-generaal Barr dat de confrontaties met de politie en de plunderingen het werk waren van “externe onruststokers”. Trump bleef doorgaan over anarchisten zoals ‘Antifa’, op een gegeven moment zei hij zelfs dat hij Antifa tot een “terroristische organisatie” zou uitroepen. De Democraten, vooral in Minneapolis, verspreidden angst en verkeerde informatie over een golf van blanke supremacisten die de betogingen kwamen verstoren. Er werden bijna geen feiten naar voren gebracht om deze verhalen te ondersteunen. Ze waren duidelijk enkel bedoeld om de aandacht af te leiden van het politiegeweld en verdere onderdrukking te rechtvaardigen.

De redactie van de New York Times kwam met een vernietigend opiniestuk over het falen van gouverneur Andrew Cuomo en Bill DeBlasio, de burgemeester van New York. Die verklaarde in 2014 dat hij de politie zou hervormen. Ze schreven: “Welke dringende verantwoordelijkheden hebben deze twee dat ze geen tijd hebben om ervoor te zorgen dat de veiligheid van de New Yorkers wordt beschermd en de rechten van de bevolking worden geëerbiedigd? Hoe is het mogelijk dat ze na zoveel meldingen van wangedrag van de politie nog steeds niet de moeite kunnen nemen om toezicht te houden op de politie?”

Dit weerspiegelt de verdeeldheid in het establishment met een laag die begint aan te dringen op meer ernstige hervormingen van de politie. In New York hebben de openbaar aanklagers van Manhattan en Brooklyn gezegd dat ze de vele honderden mensen die opgepakt werden wegens inbreuk op het samenscholingsverbod of voor het niet-naleven van de openbare orde, niet zouden vervolgen.

In Seattle is er een groeiende stemming om de Democratische burgemeester Jenny Durkan uit haar ambt te zetten voor haar onvermogen om op te treden tegen politieagenten die betogers terroriseren. Kshama Sawant heeft zich bij deze oproep aangesloten en officieel opgeroepen tot het aftreden van Durkan.

Sommige gemeenteraadsleden in Minneapolis hebben gewaagde beloften gedaan om de politie af te schaffen. Ongetwijfeld zullen er hervormingen van de politie komen als reactie op de druk van de beweging. Maar in een wereld waar acht miljardairs evenveel rijkdom bezitten als de armste helft van de wereldbevolking en waar 40 miljoen Amerikanen momenteel werkloos zijn, zal de staat altijd afhankelijk zijn van een of andere vorm van repressie om de orde te handhaven. Socialisten stellen dat een wereld zonder politie alleen kan worden gebouwd op een fundament van gegarandeerde jobs, huisvesting, gezondheidszorg, scholen en democratische controle op de middelen van de samenleving.

Helaas is Bernie Sanders gedurende deze opstand grotendeels afwezig geweest. Dit is slechts een verdere bevestiging van de vreselijke gevolgen van zijn capitulatie voor het establishment van de Democratische Partij. Als hij in de verkiezingsstrijd was gebleven, had hij met zijn campagne kunnen helpen om verandering af te dwingen.

Deze beweging heeft het gezag van de Democratische Partij ongetwijfeld verzwakt. Topfiguren uit de partij hebben een angstcampagne gevoerd en excuses gezocht voor een verdere escalatie van politiegeweld. Een ander deel probeert ondertussen met alle mogelijke middelen om de beweging naar hun hand te zetten.

Een uitzondering op het algemene beeld van de Democraten is de versterking van de campagne van Biden. Maar dit is vooral te wijten aan de brede afkeer van het gevaarlijke autoritarisme van Trump. Terwijl Biden een beetje uit zijn bunker is gekomen om Trump aan te pakken, is het nog maar twee weken geleden dat hij zich schandalig genoeg beperkte tot de stelling: ‘Je bent niet zwart als je Trump steunt.’

De strijd organiseren

Deze beweging heeft al heel wat zaken afgedwongen. Alle vier de agenten die betrokken waren bij de moord op George Floyd zijn afgedankt, opgepakt en worden vervolgd. Dit was zeker niet evident, het was het resultaat van de vastberadenheid van de betogers doorheen het land, maar in het bijzonder in Minneapolis.

We moeten dringend op dit momentum verder bouwen. Socialist Alternative heeft enkele voorstellen voor de volgende stappen.

Wat de eisen betreft. We hebben concrete eisen nodig, zowel nationaal als lokaal. Oproepen om de middelen voor de politie te herzien of af te schaffen, wonnen aan kracht in heel het land. In Los Angeles zijn er zelfs stappen om de financiering van de politie effectief te verminderen. Steden in heel het land geven buitensporige bedragen uit aan de politie. Kshama Sawant heeft opgeroepen om de middelen voor de politie in Seattle te halveren. Socialist Alternative steunt eisen om een belangrijk deel van de middelen voor repressie te heroriënteren op huisvesting, onderwijs en gezondheidszorg.

Er moet ook een doorlichting van de politiediensten in het hele land komen. Elke agent met een geschiedenis van racisme, seksisme of geweld moet onmiddellijk worden ontslagen. Dit moet worden uitgevoerd door democratische raden van de gemeenschap.

Onze eisen moeten een afspiegeling zijn van de omvang van de crisis. Hoewel het uitgangspunt voor deze eisen ongetwijfeld specifiek rond de bestrijding van racistisch politiegeweld draait, moeten we het daar niet bij laten. De stijgende kosten van de huur, de lage lonen en ons volledig ontoereikende gezondheidszorgsysteem hebben allemaal een onevenredig grote invloed op zwarte Amerikanen. We zitten midden een pandemie en in de beginfase van een wereldwijde economische depressie.

De arbeidersbeweging moet zich ermee bemoeien. De strijd tegen racisme vraagt om de deelname van de hele arbeidersklasse. Het motto van de arbeidersbeweging is: “Wie aan één van ons raakt, treft ons allemaal.” Vakbonden moeten hun deelname aan de protesten organiseren. Dit kan in de vorm van solidariteitsacties, bijvoorbeeld gedurende negen minuten naar de tijd dat Derek Chauvin zijn knie op de nek van George Floyd hield. Het kan ook gaan om het organiseren van de verdediging van de betogingen tegen politiegeweld, het omvormen van vakbondslokalen tot centra voor betogers om voorraden en mondmaskers te halen, en het vormen van delegaties om dagelijks deel te nemen aan marsen en protesten. In Minneapolis heeft Socialist Alternative opgeroepen tot het voorbereiden van een eendaagse lokale algemene staking uit solidariteit met de beweging en rond de eis van het einde van de bezetting van de Nationale Garde van de stad.

Wat de structuren betreft. De beweging in elke stad heeft structuren nodig, zodat we de volgende stappen kunnen bespreken. Er moeten, om te beginnen, dagelijkse openluchtbijeenkomsten zijn waar we van onderuit kunnen discussiëren over de plannen voor de dag en het oplossen van problemen. Als de beweging in dit tempo doorgaat, moeten deze bijeenkomsten worden omgevormd tot formele organiserende organen met vertegenwoordigers van de deelnemende organisaties. We hebben ook veilige online fora nodig om snel te kunnen communiceren.

Wat de verdediging van het protest betreft. We hebben een eigen multiraciale ordedienst nodig op elke betoging om ons te beschermen tegen asociale en criminele elementen die voordeel willen halen uit de situatie. Dit is niet vanwege enige morele zorg om privé-eigendom te beschermen, maar om te voorkomen dat mensen tactieken toepassen die het bredere draagvlak voor de beweging ondermijnen.

“Wie aan één van ons raakt, treft ons allemaal.”

Een belangrijk deel van de arbeidersbeweging heeft al een rol gespeeld in deze opstand. Een belangrijk voorbeeld is de door socialisten geleide buschauffeursbond in Minneapolis die – op de allereerste avond van de betogingen – weigerde om opgepakte betogers naar de gevangenis te vervoeren. Dit verspreidde zich snel naar New York City en Washington D.C. (onder andere steden) waar het personeel van het openbaar vervoer een soortgelijk standpunt heeft ingenomen.

Op de 11e dag van de betogingen gingen verpleegkundigen in het hele land op de knieën voor hun ziekenhuizen, uit solidariteit met Black Lives Matter. De verpleegkundigen hebben gemerkt dat de prioriteiten van dit systeem niet op onze belangen gericht zijn. Ze moesten tijdens een pandemie werken zonder voldoende beschermingsmateriaal, terwijl ze zagen hoe de politie als robocops op straat marcheerden.

Op het einde van de eerste week van het protest, begonnen personeelsleden van supermarkten acties te organiseren zoals walkouts en werkonderbrekingen om de beweging te ondersteunen. Zo was er op 5 juni een werkonderbreking in een supermarkt, mee georganiseerd door een lid van Socialist Alternative. Het personeel ging naar voren in de winkel om gedurende 8 minuten en 45 seconden slogans te roepen en borden vast te houden, waarna het werk werd hervat. Daarnaast organiseerden leden van Socialist Alternative die bij de post werken een solidariteitsbijeenkomst met 60 collega’s. Ze trokken vanuit hun afgebrande werkplek naar een bezetting en verklaarden daar dat een gebouw altijd kan herbouwd worden, maar dat we het leven van iemand die door de politie is vermoord niet kunnen terugkrijgen.

Op de marsen en betogingen in heel het land worden de luidste uitbarstingen van gejuich uitgelokt door eenvoudige daden van solidariteit van andere werkenden. Elke keer als een buschauffeur, een taxichauffeur of een bezorger claxonneert ter ondersteuning van het protest, wekt dit onder de betogers in New York een enorm enthousiasme op.

Het potentieel voor georganiseerde solidariteit van de bredere arbeidersbeweging is immens. De bestaande leidingen van de meeste grote vakbonden zijn echter – opnieuw – volledig tekortgeschoten. In een persconferentie van AFL-CIO hadden de leiders van de grootste vakbonden weinig meer te zeggen dan: “Racisme is slecht, Trump is slecht, stem alstublieft.” Dit is compleet ontoereikend. De behoeften van de beweging kunnen niet wachten tot november. Als de bestaande vakbondsleiding niet is uitgerust om haar leden volledig te mobiliseren in de strijd tegen het racisme, dan hebben we een nieuwe leiding nodig. We hebben de meest strijdende, bereidwillige elementen in de arbeidersbeweging nodig om zich te organiseren om de vakbonden terug om te vormen tot echte strijdorganisaties.

Effectieve tactieken nodig

In sommige steden zijn de protesten tijdelijk overgegaan in rellen, waarbij politiewagens (of zelfs kantoren) worden platgebrand. Een zeer kleine minderheid van betogers ging over tot asociaal gedrag zoals plunderen. In sommige gevallen werd dit aangedreven door armoede: er zijn verslagen van ouders die voedsel en luiers plunderen. In andere gevallen gaat het om mensen die op opportunistische wijze proberen te profiteren van chaos.

De woede die achter de rellen schuilgaat is niet alleen begrijpelijk, maar ook positief. We moeten boos zijn. Er is veel om boos over te zijn. Maar we moeten strategisch zijn over hoe die woede wordt gekanaliseerd. Bij gebrek aan democratische structuren voor de beweging om te debatteren over de weg vooruit, zullen de mensen een hele reeks tactieken toepassen – sommige effectief en andere niet.

Om deze opstand uit te bouwen tot een blijvende massabeweging die in staat is om duurzame veranderingen af te dwingen, zullen er op lokaal en nationaal niveau democratische structuren moeten worden opgebouwd om de strategie en de tactieken voor de beweging te coördineren. Tactieken moeten worden besloten met het oog op het betrekken van bredere delen van de arbeidersklasse bij de strijd.

“Heel het systeem is schuldig”

In het hele land gaan de mensen op dit moment woedend de straat op door het ongebreidelde racisme in onze samenleving. Maar het is van ver duidelijk dat de woede veel dieper gaat. Het hangt als een wolk boven de betogingen. Voor veel betogers die gerechtigheid eisen voor George Floyd is het duidelijk dat ons hele economische en politieke systeem faalt.

Terwijl de Black Lives Matter betogingen in 2014-2015 uiting gaven aan een gevoel, in het bijzonder onder zwarte jongeren, dat het hele systeem tegen hen werd ingezet, is dit nu verruimd tot miljoenen mensen die verder wegzakken in de armoede.

De verscherping van het verlangen naar serieuze veranderingen op alle fronten, kan niet los worden gezien van de bredere omstandigheden waarmee we te maken hebben. Jonge mensen en mensen uit de arbeidersklasse van alle rassen verliezen mensen die ze liefhebben aan een virus dat onder controle had kunnen worden gehouden, ze zien hoe hun schuld stijgt, hun loon wordt verlaagd, hun job verloren gaat. Ze vragen zich af: is er een weg vooruit?

Het antwoord is klaar en duidelijk ja, maar we moeten er voor vechten. We moeten in het hier en nu vechten voor een complete herziening van de politie, voor veilige en stabiele huisvesting en gezondheidszorg, voor jobs, voor meer middelen voor onderwijs en sociale diensten.

We kunnen deze hervormingen echter ook niet als een einddoel zien. Ons project moet zijn om een multiraciale beweging van de arbeidersklasse te creëren die een einde maakt aan het kapitalistische systeem – het systeem dat de basis vormt van onze samenleving.

Onze politieke instellingen – waaronder de politie – zijn er om de belangen van de kapitalistische heersende klasse te verdedigen, niet die van de werkende klasse. Als we werkelijk een einde willen maken aan eeuwen van racisme en alle andere vormen van onderdrukking, hebben we een geheel nieuw systeem nodig. Een systeem dat verdeeldheid, moordende concurrentie en het hamsteren van rijkdom niet beloont, maar dat echte solidariteit, samenwerking en een herverdeling van de rijkdom van de samenleving centraal stelt, een socialistische samenleving.