De politieke carrière van extreem-rechtse politiemensen loopt niet van een leien dakje in dit land. Bart Debie trok amper de deuren van het commissariaat achter zich dicht of hij werd veroordeeld met verlies van burgerrechten. Debie trok naar Brussel waar hij die andere VB-flik aantrof: Johan Demol. Het kwam in Brussel evenwel niet tot een “guerre des flics”. De politieke loopbaan van Demol lijkt voortijdig te zijn geëindigd met een ferme verkiezingsnederlaag voor het VB in Brussel.
Johan Demol werd in 1998 langs de grote poort in het Vlaams Blok binnen gehaald. 11 jaar later lijkt hij langs een achterpoortje de uitgang te zoeken. Demol werkte jarenlang bij de politie en werd in 1994 zelfs hoofdcommissaris in Schaarbeek. Onder zijn bewind daalde het aantal wijkagenten maar kwamen er wel meer razendsnelle wagens voor blitse interventies voor een snel groeiende politiekracht. De autoritaire aanpak van Demol verdeelde het korps, de criminaliteit nam niet af en het extreem-rechtse verleden van de commissaris speelde hem parten. Toen de grond onder zijn voeten te warm werd, koos Demol voor een politieke loopbaan.
De voormalige activist van het Franstalige Front de la Jeunesse bekeerde zich tot het Vlaams Blok (VB). Hij moest de partij van Dewinter en co “incontournable” maken in de hoofdstad en slaagde daar ook bijna in. Een Brusselse regering moet in beide taalgroepen een meerderheid vinden. Demol kon aanvankelijk een pak Franstalige stemmen naar het VB lokken en van die partij de grootste Nederlandstalige formatie in Brussel maken. Met 4,5% en 4 zetels werd het VB onder aanvoeren van Demol effectief de grootste Nederlandstalige partij. In 2004 kon het daar nog een schepje bovenop doen en haalde de partij 6 zetels. Dat volstond echter niet om de Brusselse instellingen lam te leggen.
De afgelopen jaren leek de ster van Demol tanende. Hij was enkel goed geweest als propagandastunt waarbij het VB veel middelen inzette om de figuur van Demol te gebruiken. Tussen twee verkiezingen in bleef het wel bijzonder stil vanuit de hoek van Demol. Hij werd amper nog boven gehaald door de partijleiding van het VB dat steeds nieuwe propagandastunts zocht. Voor het uitwerken van het veiligheidsstandpunt van de partij kon bovendien beroep worden gedaan op een andere voormalige politieman: Bart Debie.
De verkiezingscampagnes van het VB in Brussel waren in 2006, 2007 en 2009 erg beperkt. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 verloor de lijst Demol in Schaarbeek drie van haar vier verkozenen. Het VB moest meer dan de helft van haar stemmen inleveren. In de enige gemeente waar het VB onder een gepersonaliseerde naam naar de kiezer trok (in een poging om meer Franstaligen aan te trekken) kreeg het slaag. Ook elders in Brussel deed het VB het niet goed. Bij de Kamerverkiezingen van 2007 hield het VB in Schaarbeek nog 2,87% over (-4,19%). Op de Senaatslijst haalde Demol nog 481 voorkeurstemmen in Schaarbeek. In 2009 verloor het VB de helft van haar kiezers uit 2004 in Brussel.
Nu komt Demol met kritiek op het Vlaams Belang. In een interview met het weekblad Humo stelt Demol dat zijn partij heeft gefaald in Brussel. De verantwoordelijkheid voor de verkiezingsnederlaag legt hij bij de partijleiding. Hij klaagt dat er onvoldoende ruimte was voor de lokale werking in Brussel en specifieke klemtonen. “Het discours van de partij is volledig voorbijgestreefd”, verklaart het intussen voormalige lid van het partijbestuur van het VB. Maar opvallend aan het interview is toch vooral de dominantie van organisatorische kritieken. “Alleen een radicale wijziging aan de top kan dat veranderen, maar dat zal nooit gebeuren. De bereidheid om te veranderen is nihil.” Topfiguren uit de partij als Dewinter, Vanhecke en Annemans laten volgens Demol te weinig ruimte voor anderen, lees: voor Demol zelf. De man vond blijkbaar dat de aanvankelijke instroom van partijmiddelen voor campagnes rond zijn persoon moest blijven duren.
Volgens Demol zit de leiding van het VB vast in haar eigen stramien. Zijn alternatief op de leiding van het Vlaams Belang is echter bijzonder beperkt. Naast zichzelf haalt hij eigenlijk maar één personage aan die meer op de voorgrond had moeten treden. En dan heeft hij nog over Alexandra Colen, door Dewinter ooit een “puriteinse kwezel” genoemd. Met Colen deelt Demol een religieuze ingesteldheid, zei het dat Demol eerder bij de sekte van Scientology aanleunt.
Voor andere VB’ers heeft Demol geen enkel goed woord over. De poging van Coveliers om een onafhankelijke positie in het VB op te bouwen is “compleet mislukt”. VB-voorzitter Valkeniers “luistert braaf” naar de echte partijtop. Collega ex-flik Debie is “volgzamer” en “mocht dus veiligheidsspecialist worden”. Filip De Man werd uitgezonden om Demol “onder controle” te houden.
De verwijten van Demol laten weinig twijfel bestaan over zijn beweegredenen. Deze afrekening heeft niets met politiek te maken, het falen van een carrièreplanning wordt vertaald in frustratie. De slag om Brussel van het VB heeft vooralsnog niet het verhoopte resultaat opgeleverd. De propagandafiguur Demol heeft zijn houdbaarheidsdatum overschreden waardoor zijn nut voor de VB-leiding wel erg klein was geworden. VB-voorzitter Valkeniers kiest voorlopig niet voor een harde confrontatie, maar de kans dat Demol terug op het voorplan komt bij het VB is onbestaande.
Het einde van de politieke loopbaan van Johan Demol betekent echter niet dat het gevaar van extreem-rechts in de hoofdstad is geweken. De armoede en werkloosheid, het gebrek aan degelijke en betaalbare huisvesting, de vele sociale problemen vormen een voedingsbodem waarop extreem-rechts electorale scores kan halen. De scores die Demol in Schaarbeek haalde bij de verkiezingen van 1999 en 2000 (8,5%) zijn daar een uitdrukking van. Indien er geen ernstig links alternatief naar voor komt op basis van een actieve oppositie tegen het rechtse beleid, blijft de mogelijkheid voor een hernieuwde electorale terugkeer van extreem-rechts in de hoofdstad bestaan.