Het voorstel van de door de regering aangestelde ‘bemiddelaar’, Tollet, staat zeer ver af van de eisen die in de acties en betogingen voor meer koopkracht en het verhogen van de bruto-lonen naar voor werden gebracht. De vakbonden vroegen een IPA met inhoud dat de solidariteit tussen alle werknemers versterkt, een verbetering van het bruto-inkomen, verhoging van het bruto interprofessioneel minimumloon en ruimte voor vrije onderhandelingen zonder dwingende loonnorm.
Wat nu op tafel ligt is een EENMALIGE NETTO-verhoging van 125 € in 2009 en 250€ in 2010. Bovendien voert men het principe van de enveloppe-financiering in. Daardoor zal een beter akkoord in één sector gecompenseerd moeten worden door een slechter akkoord in een ander.
Tegenover deze minimale, éénmalige nettoloonsverhoging vragen de patroons nogmaals verdere lastenverlaging: lineair voor elke werknemer, op de overuren en op de ploegenarbeid. Met andere worden de belastingsbetaler mag er voor opdraaien. In totaal zal dit ‘voorstel’ de patroons meer dan 1 miljard € aan overheidsgeld opleveren.
Chantage van de loontrekkenden
De regering heeft de onderhandelingen over de lonen gekoppeld aan die over de welvaartsvastheid van alle sociale uitkeringen, de vereenvoudiging van de banenplannen, de verhoging van de vergoeding voor de vele technische werklozen en de fiscale korting op overuren en ploegenpremies. Ze chanteert op deze manier de loontrekkenden en dit mogen we niet aanvaarden.
Maar ook de vakbondsleiding moet stoppen mee te wandelen in een logica waarbij de arbeiders en bedienden zelf opdraaien voor de crisis. Hoeveel keer gaat men ons de welvaartsvastheid nog verkopen? Dat was toch al eerder verworven. Het optrekken van de uitkeringen van de werklozen, vervangingsuitkeringen en minima is positief en vooral hoogdringend. Dat dit net nu wordt doorgevoerd, nu de SPa, “onze bevoorrechte partner”, na 18 jaar regeringsdeelname in de oppositie beland is, zou ook tot nadenken moeten stemmen.
Tienduizenden arbeiders dreigen de komende weken en maanden werkloos te worden of op tijdelijke werkloosheid te belanden. Het optrekken van de plafonds en de bedragen met 180€ gedurende de eerste 6 maanden en 90€ voor de volgende 6 maanden is dan ook logisch. Maar het is onvoldoende. De patroons moeten voorzien in bijpassingen op de werkloosheidsuitkeringen zodat niemand loonsverlies moet lijden.
Dit IPA zal waarschijnlijk goedgekeurd worden. Het element van economisch crisis wordt door patronaat en regering misbruikt om een ja te krijgen van de vakbonden. Bovendien trekt men amper een week uit voor de raadpleging van de basis want op 22 december moet er een antwoord zijn. Zo kan er geen echte discussie en consultatie over het ontwerp van IPA plaatsvinden.
We begrijpen dat in de huidige onzekere economische situatie sommige delegees en afdelingen zich eerder zullen onthouden dan tegen te stemmen. Want geen akkoord betekent dat waarschijnlijk ook de kleine verbeteringen voor gepensioneerden en invaliden en de verhogingen van de (tijdelijke) werkloosheidsuitkeringen opnieuw in vraag zullen gesteld worden. Iedereen vindt deze verhogingen belangrijk. Ook zij die tegen stemmen omdat ze denken dat dit loonakkoord na de verschillende mobilisaties die er in het voorjaar waren een enorm gemiste kans is.
Alternatieve syndicale en politieke strategie nodig
Er is meer dan ooit nood aan een offensieve vakbondstrategie om de chantage van het patronaat te stoppen. Wat dat betreft is dit IPA een gemiste kans. Zijn onze eisen van het voorjaar in de huidige omstandigheden niet langer “realistisch”? Wereldwijd pompen nationale banken en overheden miljarden op om bankiers en aandeelhouders bij te springen, gehele en gedeeltelijke nationalisaties worden zonder verpinken doorgevoerd, helaas niet om jobs te redden maar om te saneren en zo snel als mogelijk terug te verkopen aan de hoogste bieder. Om het kapitalisme te redden, is alles mogelijk. En wij zouden het moeten stellen met de oude neoliberale recepten? We hebben nood aan een offensieve syndicale strategie waar nationalisatie om jobs te redden deel uitmaakt van het programma en aan een eigen politieke partij die niet zoals de andere partijen socialisme voor de rijken, maar socialisme voor ons doorvoert.
Een links socialistisch programma voor koopkracht en werk
- geen afbraak van de index, voor een index die de reële levensduurte uitdrukt
- een minimum nettoloon van 1.500 euro
- afschaffing van de BTW op levensnoodzakelijke producten
- geïndexeerde uitkeringen op het niveau van echte vervangingsinkomens
- massaal programma van kwaliteitsvolle, publiek gefinancierde sociale woningbouw
- afschaffing van de notionele intrest en andere neoliberale cadeaus aan de patroons
- een vermogensbelasting op de grote fortuinen
- harde aanpak van de fiscale fraudeurs
- 32-urenweek, zonder loonverlies, en vervangende tewerkstelling in volwaardige jobs
- de nationalisatie van sleutelsectoren van de economie zoals het bankwezen, de energie- en voedingsector, … deze dienen ten dienste te staan van de behoeften, niet van de winsten
- een socialistische maatschappij onder controle van de democratische organen van de arbeiders en hun gezinnen