Nigeria: opnieuw algemene staking

Van 9 tot 11 juni lag het openbare leven in Nigeria zowat plat omwille van de vierde algemene staking in evenveel jaar tijd als protest tegen de nieuwe aanval van de regering tegen de arbeiders en de armsten. De bevolking was er woedend over de nieuwste stijgingen van de benzineprijs. Er komt meer en meer ongenoegen tegenover het autoritaire regime van ex-generaal Obasanjo waardoor een grote meerderheid van de bevolking de oproep van de vakbonden opvolgde om het werk neer te leggen.

Robert Bechert

Miljoenen Nigerianen zijn de corruptie van de heersende elite beu en zagen in de staking de enige methode om hun stem te laten horen. Minder dan een jaar geleden was er een algemene staking waardoor het land tot stilstand kwam. Die staking kwam er na een prijsstijging van benzine van 26 Naira (19 Eurocent) tot 40 N (30 cent). Die strijd eindigde met een compromis waarbij de NLC (de belangrijkste vakbondsfederatie) een prijs van 34 N aanvaardde. Sindsdien is de prijs echter blijven stijgen. Vorige maand moest 50 tot 55 N betaald worden voor een liter benzine, voor een liter kerosine (dat gebruikt wordt om te koken) is de prijs gestegen van 39 N tot 75 N.

De aanhoudende strijd tegen de prijsverhogingen maken duidelijk dat veel Nigerianen kwaad zijn. Ze zijn kwaad omwille van een hele reeks elementen. Er is de levenstandaard – de invloed van de prijsstijging op de kosten om te reizen, te koken,… is enorm. Het is algemeen geweten dat de heersende elite de grote meerderheid van het inkomen uit olie-exporten gewoon steelt. De elite heeft bovendien 4 lokale olieraffinaderijen bewust laten verloederen, waardoor nu olie moet ingevoerd worden voor de binnenlandse markt! Er is ook het gevoel dat de bevolking zou moeten kunnen mee profiteren van de hoge olieprijzen op de wereldmarkt.

In oktober vorig jaar en januari dit jaar werden telkens op het laatste moment algemene stakingen afgelast nadat een compromis werd gesloten met de regering. Daarbij werd een prijsstijging tot 38N aanvaard, maar dat compromis hield geen stand. De vakbondsfederatie heeft nu na enkele dagen van algemene staking een nieuw compromis aanvaard en de staking “opgeschort”. Het compromis voorziet in een prijs van 40 tot 41 N per liter benzine in Lagos. De prijzen buiten Lagos zijn niet bepaald in het akkoord. Maar zelfs dit akkoord komt onmiddellijk onder vuur te liggen omwille van de benzinetekorten nadat de eigenaars van tankstations aankondigden dat ze weigeren aan deze prijs te verkopen.

De leiding van de vakbondsfederatie NLC doet geregeld radicale uitspraken, maar trekt er niet de nodige conclusies uit. Adams Oshiomhole, de voorzitter van de NLC, zei in een interview met het dagblad “Vanguard” voor de staking dat de NLC niet dezelfde fouten zou maken als in het verleden aangezien de regering in het verleden getoond heeft dat ze zich niet houdt aan gemaakte afspraken. Hij zei: “We weten nu dat het sluiten van een akkoord met deze regering enkel kan als het ook effectief uitgevoerd wordt, de vorige akkoorden werden immers niet gerespecteerd.”

Dat is een correcte beschrijving van wat gebeurde in het verleden, maar het gebeurt nu gewoon opnieuw. Als het compromis nu al gebroken wordt, is het duidelijk wat de volgende stap zou moeten zijn. De Democratic Socialist Movement (DSM, Nigeriaanse afdeling van het CWI) heeft gewaarschuwd voor de gevaren van de houding van de NLC-leiding. Wij stellen dat er in de mobilisatie democratische structuren moeten opgezet worden om de acties en de strijd te organiseren en een perspectief van socialistische verandering naar voor te brengen. Nigeria kent een erg turbulente periode en als de groeiende woede niet gericht wordt tegen de echte oorzaken van de crisis, kan er een verdere toename zijn van etnische en religieuze spanningen. In mei waren er rellen in Plateau en Kano waarbij 57.000 mensen hun huizen ontvluchtten. Die komen nu bovenop de reeds bestaande 800.000 vluchtelingen die zich in het land bevinden (interne vluchtelingen uit Nigeria zelf). Zelfs tijdens de algemene staking vonden nu rellen plaats in Adamawa.

DSM stelt dat een vastberaden strijdbeweging tijdelijke toegevingen kan afdwingen. Een algemene staking doet bovendien de vraag rijzen naar wie de politieke macht heeft, wie de samenleving controleert. Bij de algemene staking vorig jaar werd aangetoond dat de arbeiders een enorme rol spelen, een rol waarzonder de samenleving niet kan functioneren. De kapitalisten mogen dan wel de rijkdom bezitten, maar zonder de arbeiders gebeurt er niets.