Obama’s overwinning heeft de afgelopen dagen voor enorm enthousiasme over de hele wereld gezorgd. De grote Change-campagne gaf niet alleen een groot deel van de Amerikaanse bevolking hoop om een einde te maken aan een wanbeleid van 8 jaar Bush, ook op internationale schaal wordt Obama gezien als zowel een politieke, economische als een sociale verandering voor het Amerikaans beleid. Maar staat Obama wel degelijk voor verandering?
De aandacht en het enthousiasme rond het presidentsschap van Obama komt natuurlijk niet uit het niets. Geconfronteerd met een economische recessie, aanslepende oorlogen in Irak en Afghanistan, een torenhoge overheidsschuld, een stijgende werkloosheid en een zwaar koopkrachtprobleem was het ongenoegen en de frustratie in 8 jaar Bush nooit zo hoog. 75% van de Amerikanen is ontevreden met de huidige gang van zaken en een groot deel hiervan ziet in Obama een langverwachte verandering.
Het zijn echter niet alleen de arbeiders en de middenklasse die zoveel hoop stellen in Obama, ook de internationale elite ziet hem als een uitweg uit de huidige wereldwijde economische crisis. Obama zal dus niet alleen een antwoord moeten bieden op stijgende werkloosheid, afdankingen en de schuldenberg van de Amerikaanse gezinnen, hij zal daarentegen ook nog eens de belangen van de rijken moeten verdedigen en het kapitalisme uit haar crisis moeten redden. Het ziet er dus naar uit dat Obama kant zal moeten kiezen en het is vandaag reeds duidelijk wiens belangen hij zal verdedigen.
Obama is namelijk niet alleen de man van de “kleine giften” zoals hij zelf stelt. $13,4 miljoen dollar uit zijn campagnefonds kwam uit schenkingen van Wall Street en investeringsfirma’s. Zo behoren onder andere Citigroup, J.P. Morgan en Goldman Sachs (laatste maanden iedereen welbekend) tot zijn 6 belangrijkste geldschieters.
Fundamenteel verschillend is echter het feit dat de Amerikaanse bevolking zich organiseerde rond zijn campagne, op straat kwam, militeerde en, pamflet in de hand, op politieke basis ging discussieren met mensen. En dit in het land waarvan de mensen tot voor kort als “onverschillig” werden bestempeld.
Deze mobilisatie van de arbeidersklasse was enkel mogelijk op basis van de hoop op verandering, de hoop op een politiek van en voor de bevolking. Daar zal het schoentje echter wringen. Obama zegt eerst en vooral werk te zullen maken van de redding der financiële markten en automobielsector: hij is bereid de overheid te laten interveniëren in de crisis, maar enkel om de grote bedrijven te redden. Hij wil de neoliberale politiek gewoon verderzetten: gemeenschapsgeld moet gebruikt worden om de winsten veilig te stellen en niet om te voorzien in gezondheidszorg, onderwijs voor iedereen,…
De hoop toont echter de ruimte aan voor een derde partij: een arbeiderspartij, links van de democraten, die de bevolking verenigt in haar belangen tegen de elite. Zoniet zullen echte structurele antwoorden op de economische crisis, de werkloosheid, de armoede, etc uitblijven. Het zijn namelijk deze problemen die de voedingsbodem bieden voor o.a. racisme en xenofobie. De eerste Afro-Amerikaanse president is zeker een belangrijke mijlpaal in de Amerkaanse geschiedenis. Aan de oorzaken waarom 1 op 3 Afro-Amerikanen ooit in de gevangenis belandt, zal echter weinig veranderen. Het zal zelfs vooral de zwarte Amerikaanse bevolking zijn die het hardst door de crisis getroffen zal worden.
Ook wat betreft het Amerikaans imperialisme zullen we ons geen grote illusies moeten maken. De oorlogen in Irak en Afghanistan kwamen er namelijk niet enkel door de slechte wil van de Bush-regering maar waren noodzakelijk om de belangen van de olie-industrie te vrijwaren. Ook Obama zal moeten buigen voor de wil van de Amerikaanse kapitalisten. Als Obama al troepen terugtrekt uit het moeras van Irak, zal het enkel zijn om er meer naar Afghanistan te sturen met de mogelijkheid meer tussenkomsten op Pakistaans grondgebied door te voeren.
De komende jaren zal de Amerikaanse bevolking haar levensomstandigheden hoogstwaarschijnlijk niet zien verbeteren en zal het moeten ontnuchteren van de droom dat Obama gelijk staat aan “Change”. De American Dream zal met de huidige economische crisis almaar verder uit elkaar vallen. Maar een stevig links alternatief kan dit echter kanaliseren in een reële verandering ten voordele van de Amerikaanse arbeidersklasse.