Zimbabwe. Mugabes repressie moet politieke tegenstanders monddood maken

Enkele dagen voor de nieuwe presidentsverkiezingen in Zimbabwe kondigde Morgan Tsvangirai van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC) aan dat hij niet zal deelnemen aan de verkiezingen omwille van het geweld tegen zijn aanhangers. De zittende president, Robert Mugabe, en zijn milities van de Zanu-PF partij schuwen geen enkele methode om aan de macht te blijven in het door extreme crisis getroffen land.

Dave Carr

Tsvangirai omschreef de verkiezingen als gewelddadig en onregelmatig. Zowat 70 aanhangers van de MDC zouden vermoord zijn door milities die betaald worden door de overheid. Hierdoor is het volgens de woordvoerder van de MDC onmogelijk om vrije en eerlijke verkiezingen te houden. Uit vrees voor zijn eigen leven zocht Tsvangirai toevlucht tot de Nederlandse ambassade in de hoofdstad Harare.

Meer dan 25.000 aanhangers van de MDC werden uit hun huizen gezet. Er zijn martelkampen in de rand van Harare, wat zelfs werd bevestigd in buitenlandse media. Tal van leidinggevende vakbondsmilitanten zitten weg te kwijnen in gevangenissen op basis van valse beschuldigingen.

Woordvoerders van Mugabe ontkenden de beschuldigingen van intimidatie en stellen dat Tsvangirai zich heeft terug getrokken omdat hij bang was voor een vernederende nederlaag bij de verkiezingen van 29 juni. Dat argument houdt geen steek. In de eerste ronde, op 29 maart, had Tsvangirai een overwinning behaald op Mugabe. Hij kwam dicht bij een absolute meerderheid en bij de parlementsverkiezingen won de MDC effectief een meerderheid van de zetels.

Dat resultaat was dan al een sterk aangepaste versie van de reële resultaten. De verkiezingscommissie was samengesteld door de partij van Mugabe, Zanu-PF. Die verkiezingscommissie weigerde wekenlang om het resultaat bekend te maken, wat leidde tot de suggestie dat er wel eens verkiezingsfraude zou kunnen zijn. Dat kwam bovenop de aangevulde kieslijsten (waarbij er soms meer kiezers dan inwoners waren) en beschuldigingen van overheidsvertegenwoordigers die elk massaal veel stemmen uitbrachten om Mugabe. Er was ook de intimidatie van MDC-aanhangers door de “oorlogsveteranen” van Mugabe alsook de normale repressie door de autoriteiten.

Tijdens de actuele verkiezingscampagne maakte Mugabe op een bijeenkomst van Zanu-PF duidelijk dat het regime nooit een overwinning van de MDC zou aanvaarden. Hij riep zelfs op tot een burgeroorlog tegen zijn tegenstanders.

Mugabe heeft een bloedige traditie bij het bestrijden van zijn tegenstanders. Tussen 1982 en 1984 maakte hij daartoe gebruik van de in Noord-Korea opgeleide “Vijfde Brigade” om in Matabeleland te vechten. In de repressie die hierop volgde, vielen 20.000 burgerslachtoffers.

Vandaag zou hetzelfde wel eens kunnen gebeuren in de wijken waar heel wat MDC-aanhangers naartoe zijn gevlucht. Het zal nodig zijn dat de oppositie en de boeren democratische verdedigingscomités opzetten om de milities van Mugabe uit hun wijken en dorpen te verdrijven.

In de plaats van zich voor te bereiden op de strijd tegen de machtsgreep van Mugabe, lijkt het erop dat de leiding van de MDC zich blijft beperken tot oproepen aan de “internationale gemeenschap” om druk te zetten op Mugabe en zo politieke verandering te bekomen.

Die druk heeft tot nu toe weinig indruk gemaakt op Mugabe en heeft niet geleid tot verandering. Mugabe gebruikt het zelfs in zijn propaganda om de leiding van de MDC aan te vallen als “vriendjes van westerse regeringen” en “imperialistische marionetten”. Nochtans was het Mugabe zelf die in de jaren 1990 de eerste besparingsmaatregelen op bevel van het Westerse kapitalisme doorvoerde met de door het IMF opgelegde “structurele veranderingen”. Dat gaf aanleiding tot de economische crisis die de bevolking nu teistert.

Buitenlandse sancties die de elite van Zimbabwe treffen, zullen bovendien weinig effect hebben op Mugabe en zijn omgeving. Die hebben een immense persoonlijke rijkdom verzameld op een ogenblik dat de meerderheid van de Zimbabwanen lijden onder een hyperinflatie, massale werkloosheid, armoedige lonen en zelfs uithongering.

Westerse regeringen willen een “regimeverandering” in Zimbabwe zodat de Westerse bedrijven winstgevende investeringen kunnen doen onder een betrouwbaar regime van de MDC. Bush is hypocriet als hij het regime van Mugabe veroordeelt, terwijl hij tegelijk “vriendschappelijke” dictaturen zoals dat van Saoedi-Arabië blijft steunen.

Een direct militair optreden lijkt niet mogelijk te zijn voor de VS. Dat zou immers kunnen leiden tot een uitgebreid conflict op heel het continent en zou de anti-imperialistische gevoelens kunnen verstreken. In de plaats daarvan baseert het VS-imperialisme zich op de buurlanden van Zimbabwe om Mugabe te isoleren.

Dat was voorheen niet zo evident. Een aantal veteranen van de bevrijdingsstrijd, zoals de Zuid-Afrikaanse president Mbeki, waren jarenlang politieke bondgenoten van Mugabe. De politieke crisis in Zimbabwe heeft echter geleid tot een massale migratie van vluchtelingen naar Zuid-Afrika en andere buurlanden, wat op zijn beurt leidt tot sociale problemen. De miljoenen gevluchte Zimbabwanen versterken de armoede in Zuid-Afrika en dit leidde reeds tot gewelddadige uitbarstingen van een kleine minderheid van arme Zuid-Afrikanen.

Mbeki staat onder druk van de Zuid-Afrikaanse arbeiders omwille van zijn pro-kapitalistisch beleid. Hij is bang dat het imago van het land door het geweld zal worden aangetast en dat dit investeringen zal tegenhouden. En net nu wil Mbeki heel wat investeerders en toeristen aantrekken, onder meer in het kader van het WK voetbal in 2010 in Zuid-Afrika.

De steun van Mbeki voor Mugabe werd ook aangetast door de pogingen van die laatste om eerder dit jaar Chinese wapens via de haven van Durban over het land in Zimbabwe binnen te krijgen. Dokwerkers en transportarbeiders in Zuid-Afrika en elders weigerden om de wapens te lossen en de schepen moesten vertrekken.

Verkiezingswaarnemers vanuit Zuid-Afrika moesten nu ook officieel toegeven dat er geweld was van Zanu-PF tegen de MDC.

Na 27 jaar van onafgebroken heerschappij is Mugabe vastberaden om niet zomaar af te treden en daarom heeft hij een terreurcampagne opgezet om de MDC te breken. De leiders van deze formatie zitten vast in hun prokapitalistische agenda en hebben geen antwoord voorbereid voor de arbeiders en boeren.

Het geweld van de Zanu-PF kan het moeilijk maken voor de aanhangers van de MDC. Een verkiezingsoverwinning van Mugabe kan echter opnieuw tot onrusten leiden en verder geweld tegenover tegenstanders.

Er zal nood zijn aan een revolutionaire strijd van arbeiders en jongeren om Mugabe en zijn kliek aan de deur te zetten en om een einde te maken aan de onderdrukking en uitbuiting. Om dat mogelijk te maken is er nood aan een politieke kracht met een socialistisch programma dat ook ingaat op hete hangijzers zoals de enorme armoede en werkloosheid. Een dergelijke socialistisch programma moet ook een antwoord bieden op de valse anti-imperialistische retoriek van Mugabe.

Enkel de socialistische nationalisatie van de grond en de industrie, met een internationale oproep voor arbeiderssolidariteit, kan een regering van arbeiders en boeren de mogelijkheid geven om fundamentele verandering te bekomen in Zimbabwe.