Neo-nazi’s proberen meteen anti-fascistische film te recupereren

Het gebeurde eerder ook al met American History X. Maar nu zijn er opnieuw rechtse skinheads die de anti-fascistische boodschap van een film niet (willen) begrijpen en zelfs proberen om de film te recupereren. We hebben het over “This is England” dat het verhaal brengt van een aantal Britse skinheads. Deze film is overigens beter dan American History X…

American History X brengt het verhaal van een neo-nazi skinhead die uiteindelijk afstand doet van zijn standpunten. Maar alles blijft vrij sterk geïsoleerd van de samenleving en de maatschappelijke oorzaken die een groei van neo-nazistische groepen verklaren. Bij This is England is dat niet het geval. De achtergrond van sociale crisis onder het harde neoliberaal beleid van de Iron Lady Thatcher komt in deze film wel prominent naar voor.

This is England is een nuttig film: het weerlegt eerst en vooral een aantal vooroordelen tegenover skinheads. De skinheadcultuur werd aanvankelijk absoluut niet gedomineerd door neo-nazi’s. Integendeel, het was een volkse cultuur van arbeidersjongeren tegen de achtergrond van een kapitalisme in crisis. Het was erg sterk op de arbeidersbeweging georiënteerd. De neo-nazi’s hebben deze cultuur (deels) gerecupereerd omdat er geen duidelijk alternatief naar voren werd geschoven.

De kapitalistische crisis en uitzichtloosheid voor de arbeiders en hun gezinnen zorgt ervoor dat sommige jongeren zich aangetrokken voelen tot radicale nationalistische en racistische standpunten, de conservatieve politici doen daar uiteraard niet moeilijk over: ze gebruiken zelf nationalisme in een poging de interne tegenstellingen te verdoezelen (denk maar aan de Falklands-oorlog).

Het is tegen die achtergrond dat het hoofdpersonage in “This is England” via de skinheadcultuur in aanraking komt met neo-nazi’s en zich aansluit bij de groep van het National Front (NF). Het NF stond relatief sterk eind jaren 1970, begin jaren 1980. De film brengt hun sterkte en organisatiewijze goed in beeld (naast schoonheidsfoutjes die de nationalisten niet zo goed zullen opnemen: het NF was uitdrukkelijk Brits met de Union Jack en niet “Engels” met het “Cross of St George”…).

This is England biedt een beeld van een tijdperk: de jaren 1980. Het verwijst naar de politieke achtergrond en de muziek van die periode. Het is misschien geen aangename of vrolijke film, maar daarom niet minder de moeite waard.

Het schoonheidsfoutje in de film met de exacte nationalistische symbolen werd begin februari gewoon overgedaan door enkele skinheads bij ons. Op 2 februari was er in Diksmuide een concert “This is Belgium” dat direct verwees naar de film. Bij de groepen onder meer “Les Vilains” (de band van onder meer de uitbaters van het neo-nazi café De Kastelein in Brugge) of “Short Cropped” (van de Turnhoutse aanhangers van Blood&Honour). Officieel ging het om een concert waar alle politieke symbolen werden verboden, maar op de affiche werd een zwart personage uit de film “This is England” alvast weg geknipt. Lag dat te gevoelig voor de racistische neo-nazi skins? Natuurlijk is het wel grappig dat ze voor dit concert een Engelstalige titel kozen en bovendien verwezen naar “Belgium”, een term die in bepaalde Vlaams-nationalistische kringen niet zo populair is.

Het feit dat een aantal neo-nazi’s de boodschap van de film niet willen begrijpen, is niet nieuw. Ook met American History X was dat het geval. Zo herinneren we ons een zelfverklaarde neo-nazi uit de buurt van Mechelen die na het bekijken van de film in een jeugdclub verklaarde dat het een interessante film was, maar dat hij niet inzag wat er zo slecht zou zijn aan het neo-nazisme. Het toeval was dat dit dezelfde persoon was die later in opspraak kwam omdat hij in Onze-Lieve-Vrouw-Waver twee jongeren doodschoot op een fuif…

“This is England” is een nuttige film. Het weerlegt het vooroordeel dat alle skinheads nazi’s zijn en het ziet de opkomst van neo-fascistische groepen in een sociale context. Een dergelijk begrip van de situatie kan een eerste stap zijn om er ook iets tegen te doen.

> Trailer op YouTube