Your cart is currently empty!
BLOG. Enkele korte stukjes vanop linkse socialistische blogs
We publiceren elke zaterdag enkele korte stukjes die deze week verschenen op blogs die (al dan niet rechtstreeks) verbonden zijn aan LSP. Het gaat om opvallende of scherpe stukjes die ons waren bijgebleven. Deze week publiceren we ook twee langere stukken vanop blogs van Nederlandse socialisten.
[box type=”shadow” align=”alignright” width=”100″]
Satirische column
De wereld waarin wij leven: het kan altijd beter
* Het VB zet een voormalig patroon, Bruno Valkeniers, op het hoogste schavot als de nieuwe voorzitter. Valkeniers schuwde naar eigen zeggen het “occasionele straatgeweld” niet in zijn studententijd. Kapitalist én straatvechter. Jezus, Maria, het zullen daar bij het Belang toch geen fascisten zijn, zeker?
* De vermoorde Benazir Bhutto wees in haar laatste wilsbeschikking haar 19-jarige zoon dan weer aan als de nieuwe partijvoorzitter. Enkel in Pakistan zijn testamenten ook gezaghebbende politieke documenten. Bhutto was volgens de westerse, burgerlijke pers de enige hoop op democratie in Pakistan. Die “hoop op democratie” werd nu erfelijk overgedragen op de rest van de familie van Bhutto. Leve de erfelijkheidsleer!
* Wij kijken nu al uit naar de eerstkomende algemene staking in ons landje. Sowieso. Maar vooral met die nieuwe partijvoorzitter van het patronaal Belang, Bruno Valkeniers: “Wij zijn de grootste arbeiderspartij van Vlaanderen. Ik als durfkapitalist kan dat weten. Leve de exclusieve viersterrenrestaurants, met hun smakelijke oesters en verrukkelijke, zij het onbetaalbare champagne. Weg met de vakbondstirannie! Wij eten wat u denkt!”
* Valkeniers voorzitter VB? Krijgen we de geijkte slogans van de partij dan binnenkort in een nieuw jasje geserveerd? “Eigen recordwinsten eerst!”. Of: “Sociale zekerheid, ‘t Belgiekske en vaste contracten? Barst!!”. “Voor een onafhankelijk Vlaanderen met onafhankelijke toplonen!”. Slagzinnen die de heer Valkeniers als muziek in de oren moeten klinken. “In Vlaanderen Vlaams, en flexibel voor een met China competitief loon!”. Goed bezig, Vlaams Belang. Die nieuwe voorzitter wordt fun.
* Volgens de meeste Vlaamse commentatoren is het nieuwe communautaire werkstuk van Guy Verhofstadt een briljante oefening in geven en nemen. Als het om hetzelfde soort “geven en nemen” gaat die ze de arbeidersklasse, de meerderheid van Vlamingen en Walen, de laatste 25 jaar aan hun broek hebben gelapt, staan we er goed voor. En inderdaad: splitsing van het arbeidsmarktbeleid om vakbondsverzet te torpederen, een verschillende vennootschapsbelasting voor bedrijven om de sociale dumping nog wat verder op scherp te stellen, splitsing van de kinderbijslag omdat Vlaamse en Waalse baby’s qua pampergebruik een volstrekt andere aanpak vereisen (“die Franstalige zuigelingen overconsumeren nogal, meneer, echt buitensporig”),… Voorwaar de gematigdheid zelve, die nota.
* Kan Guy Verhofstadts “staatshervorming” het land redden? Dit is toch wat sommige utopische denkers in de Vlaams-tribale media opperen, aanhikkend tegen de nogal moeizame regeringsvorming. Het is nogal duidelijk dat deze “staatshervorming” de Franstalige partijen probeert te dwingen sneller te besparen dan ze zelf willen. Het is een gevecht om de door het kapitaal georganiseerde tekorten – “er is geen geld” (dixit Guy Verhofstadt III). En dat op een moment dat de wereldeconomie mogelijk zwaar in de problemen komt, surfend op de stormachtige golven van een bijna-recessie in de VS. Minder groei staat voor nog minder inkomsten voor ook de Belgische overheid. Bijkomend probleempje: na deze recessie, zal er nog één komen. En daarna nog één, en nog één. En, overproductiecrisis nog aan toe – nog één. Op kapitalistische basis zullen de tekorten enkel toenemen. Denken dat de arbeiders moeten inleveren, of de Walen hun pil maar moeten slikken, is het grootste politieke onrealisme van allemaal.
* Philip Dewinter, VB-voorzitter achter de schermen, vindt dat het bezoek van Sandy Neel en enkele Voorpostkompanen aan de geboorteplaats van Hitler getuigt van “weinig goede smaak”. Volgens Dewinter hebben sommige fascisten blijkbaar stijl, en andere gewoon niet. Tot die laatste strekking behoort VB-lid Sandy Neel, een analfabeet wat de laatste extreem rechtse mode betreft. Dewinter zelf is meer van de neofascistische “Dachau, doe het met stijl”-strekking. Binnenkort presenteert hij – inderdaad, weer een nieuwe stunt – in eigen persoon de nieuwe VB-mode: het betere streepjesplunje voor politieke gevangenen en andere volksvreemden, smaakvol afgewerkt met gele sterren en in koper gesmolten “Arbeit macht frei”-logo’s. These guys have style!
Volgens Dewinter worden met dit en andere nazigetinte voorvallen “oude koeien uit de gracht gehaald”, om het VB bij de joodse gemeenschap als minder sympathiek af te schilderen. Hitler, een oude koe? Karel Dillen draait zich om in z’n graf. Dat Hitler nogal beestachtig was, OK. Maar toch geen “oude koe”? Eerder een veelbelovend kalf, volgens de gewezen voorzitter-voor-het-leven.
De wereld is opnieuw iets veiliger…
Al de negatieve berichten over de Amerikaanse oorlog tegen het terrorisme en de daarmee gepaard gaande groeiende onveiligheid op wereldvlak, zouden een mens pessimistisch maken. Maar soms komen er ook andere berichten in de media. Zo werd bekend dat het FBI (de interne veiligheidsdienst in de VS) haar rekeningen niet heeft betaald waarop de aftaplijnen werden uitgeschakeld. Er waren in 5 van de 56 plaatselijke FBI-kantoren honderden onbetaalde rekeningen, in één geval ging het om 66.000 dollar. Telecomoperatoren hadden daarop de verbinding uitgeschakeld waardoor ook de aftaplijnen plat lagen. Zo werd de "oorlog tegen het terrorisme" even stopgezet in afwachting dat de rekening werd betaald. Enige minpunt van deze historie is natuurlijk dat de telefoonrekening uiteindelijk door de gemeenschap, en dus door de modale Amerikaanse arbeider, wordt betaald.
Engels onderwijs? No way!
Er is een discussie over het opdrijven van het aantal lessen en vakken dat aan de hogescholen en universiteiten in het Engels zou worden gegeven. Daarmee wil ondermeer onderwijsminister Vandenbroucke de internationale concurrentiepositie van ons hoger onderwijs versterken. Door meer buitenlandse studenten aan te trekken, zou de gemiddelde kwaliteit van de studenten er op vooruit kunnen gaan. Straks mag wellicht enkel een kleine elite nog studeren: diegenen die het kunnen betalen en diegenen die superslim zijn. Een beetje zoals in de VS dus. Wij zijn tegen een dergelijk commercialisering van het onderwijs en vinden een doorvoering van meer lessen in het Engels een beperking van de democratische toegang tot het onderwijs. Niet voor alle studenten is het mogelijk om Engels even goed te begrijpen, een les volgen in een andere taal is dan wel degelijk een drempel. We zijn er niet tegen dat er gastsprekers in een andere taal toelichting komen geven, maar een veralgemening van het Engels zal de drempel verhogen en de toegang bemoeilijken. Het onderwijs moet er bovendien niet op gericht zijn om commercieel te zijn met andere instellingen, maar moet als doel hebben om jongeren een kritische vorming en ontplooiing aan te bieden. Het is trouwens opvallend dat Vandenbroucke de ene keer lessen wil geven aan de "Vlaamse beweging" (met kritieken op N-VA), maar op een ander moment even goed het Nederlands als onderwijstaal ter discussie stelt…
TOTAL moet slachtoffers Erika betalen.
Oliemultinational Total moet 192 miljoen euro schadevergoeding betalen aan de slachtoffers van de ramp met olietanker Erika in 1999: toen kwam zowat 30.000 ton brandstof uit de tanker in de zee voor de Bretoense kust terecht. De ecologische gevolgen waren immens met zowat 400 kilometer kust overspoeld door olie en 60.000 tot 300.000 dode vogels. Dit had ook economische gevolgen, onder meer voor de vissers en voor het toerisme. De kosten hiervoor worden slechts gedeeltelijk vergoed met de schadevergoeding die nu werd toegekend. Maar voor de oliemultinational betekent dit wel een slag: niet zozeer op het vlak van kosten (192 miljoen euro is veel, maar met 12,5 miljard euro winst in 2006 is dat een peulschil).
115 miljoen dollar afscheidspremie…
Dit was geen "gouden" handdruk, maar een volledig gouden beeld. Angelo Mozilo, stichter en medeoprichter van de Amerikaanse hypotheekbank Countrywide Financial vertrekt na de overname van zijn bank met 115 miljoen dollar. Tegelijk moesten heel wat personeelsleden afvloeien (met heel wat minder poen).
De vakbond bij Countrywide protesteerde. De Gazet van Antwerpen schreef gisteren:
"Het is duidelijk dat het principe (…) dat bedrijven rijker worden terwijl ze de gewone mensen armer maken, nog altijd springlevend is", aldus de voorzitter van SEIU International, Andy Stern. Mozilo mag zijn dienstvliegtuig blijven gebruiken en het lidmaatschap van zijn golfclub wordt tot 2011 voor hem betaald, aldus Stern.
Voordat de bank min of meer instortte als gevolg van de "subprimes-crisis", was Countrywide een van de "success stories" uit de Amerikaanse financieringswereld. De bank werd in 1969 opgericht door de inmiddels overleden David Loeb en Angelo Mozilo. Countrywide schopte het in de jaren 90 tot de grootste hypotheekverstrekker van het land. Tussen 1982 en 2003 steeg het aandeel van de bank met opgeteld een kolossale 23.000 procent in waarde."
Farmabedrijven krijgen inspectie over de vloer
Gelezen in Metro (17/01/08):
De Europese Commissie heeft een grootschalig onderzoek naar de farmaceutische sector gestart. Ambtenaren moeten uitzoeken waarom er weinig nieuwe medicijnen op de markt komen en waarom de introductie van generische geneesmiddelen vaak vertraging oploopt. "Elk Europees gezin besteedt jaarlijks meer dan 1000 Euro aan medicijnen. Zowel de burgers als de regeringen hebben baat bij een sterke farmaceutische sector die steeds betere producten aflevert en waar voor haar geld biedt", legt eurocommissaris voor Concurrentie Neelie Kroes uit. De commissie wil nu nagaan of er bijvoorbeeld minnelijke schikkingen omtrent patenten getroffen worden tussen verschillende bedrijven.
Naschrift Polsslag:
De Europese Commissie doet haar reputatie als kruisvaarders van de vrije concurrentie alle eer aan met dit initiatief. Hun queeste lijkt echter meer en meer een zoektocht naar de heilige graal… zeker in een tijdperk van steeds snellere monopolievorming.
Uiteraard is de hoofdbedoeling van de farma-industrie onder druk van hun aandeelhouders het maken van superwinsten en laat de volksgezondheid en die van hun werknemers hen Siberisch koud. Op zich is het interessant om een objectief (?) onderzoek te starten naar de malversaties die welig tieren in de farmaceutische sector. De hamvraag blijft echter: wat doe je ermee achteraf? Wat staan janken dat de bedrijven de vrije concurrentie moeten respecteren?
In vorige artikels op deze blog werd er al verscheidene malen ingegaan op de onfrisse praktijken van de farmaceutische industrie. Via processen zijn er al heel wat onwettige praktijken naar boven gekomen (o.a. bij Bayer): het is dus geen onderzoek naar marsmannetjes…
De mens is meer dan zijn diagnose, ofwel de foute ideologie van het “medisch model”
Een veel gehoorde klacht van de cliëntenbeweging is, dat psychiatrische patiënten slechts nog als een stoornis worden gezien, een “wandelend ziektebeeld”. Er is weinig aandacht voor jou als mens, maar slechts voor je “zieke”kant. Maar hoe komt het, dat deze benadering schering en inslag is in de GGZ? Mijns inziens heeft dat alles te maken met de dominantie van het “medisch model”, en de ideologie die daaraan ten grondslag ligt.
De tegenwoordige psychiatrie is erg biologisch gericht; psychische aandoeningen worden veroorzaakt doordat er iets mis is met stofjes in de hersenen, zo is de teneur. Als de oorzaak van een psychische aandoening vooral op medisch/biologisch vlak gezocht wordt, waarom zou je dan kijken naar wat voor leven iemand gehad heeft, welke mogelijkheden hij of zij heeft, welke toekomstwensen? Het gaat immers om dat stofje dat gecorrigeerd moet worden. Dus is het vooral van belang dat de patiënt zijn medicijnen slikt en het personeel en medepatiënten niet te moeilijk maakt.
Er is een tijd geweest, dat de aandacht niet vrijwel uitsluitend op lichamelijke processen werd gericht als verklaring voor psychiatrische aandoeningen. Met name in de 70er jaren eiste de stroming van de “anti-psychiatrie” de aandacht op voor de (negatieve) invloed van de maatschappij. Zelfs tot in het extreme: er werd gesteld dat het de maatschappij was, die ziek was; dat psychiatrisch patiënten eigenlijk de “gezonden” waren omdat ze stuk liepen op dit zieke systeem, en de “normale” mensen die zich aanpasten eigenlijk de “zieken”waren. Tegenwoordig lijkt de anti-psychiatrie af te hebben gedaan. Met de vorderingen in hersenonderzoek is bewezen, dat psychiatrische ziekte bestaat – er is immers iets afwijkends aan de hersenen te zien. Dat moet vervolgens door middel van medicijnen gecorrigeerd worden. Maar ligt de reden dat er iets mis is met dat stofje enkel in de biologie of chemie? Het lichaam is een uiterst complex organisme, dat leeft in wisselwerking met zijn omgeving, waarbij het verleden ook nog een rol speelt. Bijvoorbeeld: hoe het lichaam op stress reageert, heeft nog veel te maken met de tijd, dat die stress bestond uit de dreiging van een roofdier. Stress was een middel, om het lichaam te alarmeren en klaar te maken voor een grote fysieke inspanning. Tegenwoordig is de dreiging meestal mentaal of sociaal: geen wolf, maar een baas die je wil ontslaan bijvoorbeeld ligt op de loer. De stress hoopt zich op, maar de fysieke inspanning blijft achterwege, waardoor de stress in het lichaam opgehoopt blijft zitten – en als dit vaak voorkomt, chronisch kan worden en tot depressie kan leiden. En ja, bij depressie is er inderdaad wat mis met een stofje in de hersenen.
Enorm veel mensen worden daarom aan de anti-depressiva gezet. De farmaceutische industrie en zijn aandeelhouders varen daar wel bij. Maar ondertussen blijven de oorzaken voor die depressieve klachten bestaan, en die zijn maar al te vaak maatschappelijk – hoge werkdruk, geen zekerheid op een vaste baan, die voor vroegere generaties nog vanzelfsprekend was, armoede, slechte huisvesting en sociale voorzieningen, een onzekere toekomst en de ideologie van de “eigen verantwoordelijkheid” die de schuld van maatschappelijk falen bij het individu legt.
Psychoses worden in de geest van het medisch model ook voornamelijk verklaard op medisch/biologische gronden – weer dat beroemde stofje in de hersenen. Toch zijn er ook psychiaters, die er van overtuigd zijn, dat ook een psychosegevoeligheid te maken heeft met levensgebeurtenissen. Ook zijn er onderzoeken geweest, die een duidelijk verband aangetoond hebben tussen armoede (soms nog in eerdere generaties) en schizofrenie.
Dat persoonlijkheidsstoornissen meestal het gevolg zijn van traumatische jeugdervaringen, is wel algemeen aanvaard. Sexueel misbruik en kindermishandeling bijvoorbeeld liggen nogal eens ten grondslag aan een borderlinestoornis. Maar vaak worden dergelijke problemen toch gezien als “problemen binnen het gezin”, niet als maatschappelijke problemen. Terwijl ik denk dat sexueel misbruik en huiselijk geweld wel degelijk in verband te brengen zijn met de harde maatschappij waar we in leven, die vaak het slechtste in mensen naar boven brengt. Waarin men zich bovendien maar liever niet bemoeit met wat er in het gezin, die heilige hoeksteen van de samenleving, gebeurt. Waar de jeugdzorg door onderfinanciering schandalig slecht functioneert, met soms letterlijk dodelijke gevolgen.
Elke belangrijke stroming in de psychiatrie, op de anti-psychiatrie na, droeg het stempel van de kapitalistische ideologie. Nooit werd er een duidelijk verband gelegd tussen (de misstanden van) het kapitalistisch systeem en psychische aandoeningen. Kort door de bocht: de psycho-analyse legde de oorzaak van psychische problemen bij individuele jeugdervaringen, niet bij maatschappelijke invloeden. Terwijl het gezin per definitie een maatschappelijk fenomeen is – het is aan de ene kant voor veel mensen een middel om de kilte van de samenleving te ontvluchten door je “eigen nestje” te bouwen, het is ook een instrument om hiërarchische verhoudingen tussen mannen en vrouwen en tussen ouderen en jongeren er al met de paplepel in te gieten. Het behaviorisme keek niet naar oorzaken van gedrag, maar probeerde dat gedrag te beïnvloeden door te belonen en te straffen.
Alleen de anti-psychiatrie legde een duidelijk verband tussen maatschappij en psychisch lijden. Niet voor niets bloeide de anti-psychiatrie vooral in de 70er jaren – jaren van radicalisatie naar links, van grote protestbewegingen van arbeiders en jongeren. Socialisme was populair, kapitalisme een scheldwoord. De anti-psychiatrie kwam omhoog op deze golf van links protest, die ook ideologisch een alternatief wilde bieden. Hoewel ook de anti-psychiatrie zijn uitwassen kende, is veel nog steeds van waarde. De repressieve tendenzen in de psychiatrie werden blootgelegd en er werd actie tegen gevoerd: tegen de electroshocks, het separeren, het platspuiten en wegstoppen van cliënten in inrichtingen ergens in de bossen, ver van de maatschappij. De psychiatrie werd gezien als een systeem, dat diende om degenen, die zich niet wilden aanpassen aan de heersende normen en waarden, te onderdrukken en op te sluiten. En daar zat een kern van waarheid in. Het gebeurde bijvoorbeeld ook in het “vrije Westen”, dat homosexuele mannen of vrouwen in inrichtingen werden opgesloten, puur vanwege hun geaardheid.
Hoewel er veel veranderd en verbeterd is, leven we nog steeds in een kapitalistische maatschappij, in een periode van economische crisis. De druk vanuit de maatschappij op het individu wordt alleen maar groter, en ook de GGZ zelf verschraalt en verhardt. Verworvenheden uit het verleden dreigen weer weggenomen te worden. De socialistische beweging heeft na de val van de Muur sterk aan kracht ingeboet, de leiders van bijvoorbeeld de SP en vakbeweging hebben vaak geen goed weerwoord op de kapitalistische ideologie.
In die situatie kan het medisch model domineren, en is de praktijk van “stop er maar een pil in” wijdverspreid. Empowerment, patiënten die opkomen voor zichzelf en voor wat ze zelf willen, worden vaak nog steeds alleen maar gezien als lastig. Terwijl ik denk, dat veel psychisch lijden er juist mee te maken heeft, dat mensen zich machteloos voelen, een speelbal van hun omgeving en van maatschappelijke krachten. Om dat te boven te komen, om te herstellen, is het van levensbelang om voor jezelf op te komen, om opstandig te zijn, al is het maar op kleine schaal. De maatschappelijke misstanden die vaak ten grondslag liggen aan psychisch lijden de wereld uit helpen, dat kan een individuele cliënt niet. Een individuele hulpverlener trouwens ook niet. Daarvoor is massa-actie nodig, tegen concrete misstanden en voor een andere, socialistische maatschappij. Kritische hulpverleners en cliënten die voldoende hersteld zijn, kunnen daar wel een bijdrage aan leveren. Maar die strijd begint met het ontkrachten van de ideologie die de status quo verdedigt, in het geval van de psychiatrie het medisch model. Ik hoop hier met dit stukje een bijdrage te kunnen leveren.
Frans Moor, ‘de laatste arbeider van de PvdA’, 1940-2008
Vandaag is Frans Moor overleden. Hij was één van de eerste prominente PvdA-ers die de overstap maakten naar de Socialistische Partij (SP), een ex-kamerlid nog wel. Ik kende hem alleen van horen zeggen, maar ik zag hem eens op een grote SP-bijeenkomst in het Vakbondsmuseum in Amsterdam vlak na zijn overstap. Ik was er wel van onder de indruk dat hij als een van de (toen al!) weinige overgebleven linkse PvdA-ers de overstap maakte naar de toen nog niet zo grote SP.
En dat deed hij precies om de dezelfde redenen die veel kiezers en leden de PvdA vaarwel deed zeggen, en die de SP begin jaren negentig in de kijker speelden als strijdbare partij met radicaal-links profiel. Zowel SP als Frans Moor waren het niet eens met de dramatische verrechtsing van de PvdA, toen de PvdA akkoord ging met de afbraak van de WAO en de koppeling van lonen en uitkeringen het raam uitgooide… Kortom: Frans was nog een man van principes en een man van de werkende mensen, hij werd wel de ‘laatste arbeider van de PvdA’ genoemd. Dat zijn dingen die je van PvdA-ers vandaag de dag niet gauw zult kunnen zeggen…
In een interview in 1999 in de Tribune van de SP vertelde Frans Moor over zijn politieke motivatie:
"De vakbeweging waarin ik actief was, vond arbeidsomstandigheden meer een taak voor de overheid. Zo ben ik langzaamaan geïnteresseerd geraakt in politiek. Na lang afwegen koos ik voor de PvdA. De CPN was ook een mogelijkheid, maar het klimaat in die partij beviel me niet. Als iemand tijdens een vergadering, waar ik soms kwam, iets zei wat het bestuur niet aanstond, werd die persoon heel lelijk behandeld. Ik trek nogal graag mijn mond open, dus dat was niks voor mij. Hoewel ik de ideeën van de CPN wél onderschreef. Maar de PvdA was toen ook nog een behoorlijk linkse club. Via het afdelingsbestuur, de deelgemeente- en de gemeenteraad van Rotterdam kwam ik in de Tweede Kamer. Dat was leuk, tot Ad Melkert en Hans Kombrink en trawanten zeer gematigde standpunten begonnen in te nemen. Het mag duidelijk zijn dat hun stroming het dik heeft gewonnen. Die Melkert is een verschrikkelijk rechtse jongen. Tijdens de laatste verkiezingen heeft hij steeds geroepen dat de VVD zich asociaal opstelt, maar binnen de PvdA-fractie is híj de motor achter het rechtse beleid."
Bovenstaande woorden van Frans Moor bevatten een aantal rake constateringen. Over de de verrectsing van de PvdA die begin jaren negentig onomkeerbaar leek te zijn geworden, over de soms weinig strijdbare houding van de vakbondstop, over de noodzaak aan radicaal-socialistische ideeën… En niet onbelangrijk: hoe hij stond tegenover interne partijdemocratie, en hoe hij dacht met zijn ‘grote mond’ in de toenmalige CPN in de problemen te zijn gekomen. Hij was een strijdbaar en mondig socialist, zoals het hoort. En elke zichzelf respecterende socialistische partij heeft zulke leden nodig. Het is dan ook geen verrassing dat Frans eerder, voordat hij zich aansloot bij de SP, nog contact heeft gehad met de socialistische organisatie Offensief.
Levensloop
Frans Moor volgde begin jaren 50 een opleiding tot bankwerker en trad in 1954 als leerling in dienst van Synres BV-DSM. In 1972 ging hij de politiek in, als lid van de deelgemeenteraad van Hoek van Holland. In 1974 werd hij lid van de Rijnmondraad en in 1975 van de gemeenteraad van Rotterdam. Twee jaar later kwam hij na de Tweede Kamerverkiezingen 1977 in het parlement.
In de Kamer hield Moor zich bezig met het inkomensbeleid, werkgelegenheid en ambtenarenzaken. Hij wierp zich onder andere op als atoompacifist en stemde daarom tegen alle artikelen van de begrotingen van Defensie die verband hielden met kernbewapening. In 1986 bracht hij samen met zijn fractiegenoot Willem Vermeend en initiatiefwet tot stand die de werkgelegenheid voor langdurig werklozen moest bevorderen (Wet Vermeend/Moor). Tijdens de regeerperiode van het kabinet Lubbers III ontstond er steeds meer verwijdering tussen Moor en de meerderheid van zijn fractie. In januari 1991 werd hem korte tijd alle woordvoerderschappen ontnomen, nadat hij een afwijkend standpunt in de Kamer had vertolkt over het wetsvoorstel inzake het Jeugdwerkgarantieplan. Later dat jaar stapte hij op nadat het congres van de PvdA instemde met maatregelen inzake WAO, Ziektewet en de koppeling van uitkeringen aan de lonen.
Moor werd later lid van de Socialistische Partij, maar keerde voor deze partij niet terug in de actieve politiek. Hij overleed in 2008 in een verpleeghuis in ‘s-Gravenzande aan longkanker.