Hoe strijden tegen racisme na de veroordeling van Hans Van Themsche?

Het zal voor velen een opluchting zijn: Hans Van Themsche was wel degelijk schuldig voor de moorden op Luna en Oulematou en de moordpoging op Songul. Bovendien ging het om een racistische moord. Dit kwam als een opluchting na een twee weken durend proces waarin het zinloze geweld van een jaar geleden uitgebreid werd opgerakeld.

Standpunt van Blokbuster

Het proces Van Themsche was een bewogen proces dat heel wat emoties losweekte, zowel bij de families van de slachtoffers als bij iedereen die met hen meeleefde. De immense mediatisering zorgde er voor dat velen uitkeken naar het resultaat. Wij denken dat Van Themsche terecht schuldig is bevonden aan racistische moord en vinden het belangrijk dat ook het aspect racisme duidelijk aan bod kwam in de schuldvraag. Hij schoot om kleurlingen en migranten te treffen.

De verdediging van Van Themsche probeerde te pleiten dat hun cliënt ziek was, geestesgestoord of lijdend aan een vorm van autisme. Dat werd ingeroepen in een poging om Van Themsche uit de gevangenis te houden. Uiteraard is het duidelijk dat er met de huidige overbevolking en tekort aan middelen in de gevangenissen, amper enige begeleiding zal zijn voor Van Themsche. Anderzijds zou het onaanvaardbaar zijn om Van Themsche zijn straf te laten ontlopen. Maar de vraag blijft: wat gebeurt er na de gevangenisstraf? Wordt Van Themsche dan gewoon terug vrij gelaten in de samenleving (met een grote kans op hervallen)? Er zal toch iets van individuele begeleiding nodig zijn, maar dat stelt de vraag naar middelen.

De families van de slachtoffers waren opgelucht met de uitspraak. De getuigenissen van Songul en de families van de slachtoffers waren moedig en gaven een belangrijk signaal: dit zinloos geweld en deze haat zijn onaanvaardbaar. Die boodschap is van belang en brengt ook discussiepunten met zich mee. Hoe kan de strijd gevoerd worden tegen racistische vooroordelen, van waar komt zinloos geweld,… Eén jaar na de verkiezingsoverwinning van Patrick Janssens en de concerten van 0110 is zo’n discussie noodzakelijk.

Terwijl de media victorie kraait over de veroordeling van Van Themsche, zijn er evenzeer lovende woorden voor het repressieve asielbeleid en de vervolging van “mensen-zonder-papieren”. Goedkope “illegale” arbeiders zijn welkom om de lonen te drukken, om krotten aan te verhuren en meteen ook als zondebok voor alles wat fout gaat. Daar wordt bovendien nog eens op ingespeeld door extreem-rechts om zo de drempel voor racisme te verlagen. In die zin is het VB mee verantwoordelijk voor de gruwelijke feiten die zich in mei 2006 afspeelden in Antwerpen.

Is extreem-rechts verslagen met de overwinning van Janssens? Vlak na de gemeenteraadsverkiezingen wezen we op de beperkte houdbaarheidsdatum van reclamestunts en presidentiële verkiezingscampagnes zoals die van Janssens. De onderliggende problemen bleven bestaan en zijn niet weggenomen met het huidige bestuur in Antwerpen. Integendeel, met de hoofddoekendiscussie maakte Janssens duidelijk dat hij voor een “flinks” beleid staat en niet voor een “links” beleid. Met de prestigeprojecten genre Oosterweelverbinding worden de prioriteiten nogmaals in de verf gezet: geldverslindende projecten staan vooraan op de agenda.

Het beste antwoord op zinloos geweld en racisme bestaat uit een sociaal beleid: als iedereen een degelijke job zou hebben, degelijke huisvesting in een propere omgeving,… zouden er al veel problemen opgelost zijn. Zolang we echter in een andere richting gaan met een toename van de kloof tussen rijk en arm, zal er een groeiende vervreemding zijn van deze samenleving. Als er geen collectief antwoord wordt geboden, zullen sommigen in de richting van individuele oplossingen zoeken.