Dit artikel geeft opnieuw een overzicht van de voornaamse economische ontwikkelingen van voornamelijk de afgelopen week. Hiermee willen we aantonen dat de beurskoersen momenteel totaal niet in overeenstemming zijn met de werkelijke toestand van de wereldeconomie.
Nieuwe banencijfers doen beurzen opveren
Vorige maand werden ronduit slechte cijfers over de jobcreatie in de VS gepubliceerd. Voor augustus zouden er 4000 banen minder zijn dan juli. Deze cijfers toonden de ernst aan van de toestand van de VS-economie en zorgden voor een schokgolf op de markten. Het was één van de redenen dat de Fed de basisrente ineens met 0,50% verlaagde. Dit was echter een voorlopig cijfer dat op 5 oktober bijgesteld werd; in augustus werden er bij nader inzien toch 89000 jobs gecreëerd. De VS-economie was er dan schijnbaar toch nog niet zo slecht aan toe. De beurzen veerden op; de Dow Jones vergat bijna alle verliezen sinds de crisis met de rommelhypotheken uitbrak, en de S&P vestigde nieuwe records. De verwachting voor een verdere rentedaling door de Fed ebde weg, waardoor ook de dollar terug wat uit zijn dal omhoog kroop (hoewel dit laatste uiteindelijk vrij beperkt was).
Verdere verzwakking fundamenten VS economie
Als we ook andere cijfers over de VS economie beschouwen, moeten we vaststellen, dat de VS economie allesbehalve gezond is, en dat de beurskoersen minder en minder een afspiegeling zijn van de werkelijke toestand van de economie.
De toename van jobs is, zelfs volgens de laatste cijfers, nog steeds kleiner dan de toename van de bevolking op beroepsactieve leeftijd, waardoor de (officiële) werkloosheid in september, weliswaar lichtjes, gestegen is tot 4,7%. In de voorbije week is het aantal werkloosheidsuitkeringen verder gestegen met maar liefst 16.000 tot 3.170.000 uitkeringsgerechtigden, wat tevens de grootste stijging is in de afgelopen vier maand. Hoewel dit slechts over de voorbije week gaat, kunnen deze cijfers wel een indicatie zijn van een stijgende werkloosheid in de VS.
De huizenmarkt in de VS is verder aan het wegzakken: De verkoop van nieuwe woningen daalde in augustus meer dan verwacht met 8,3%, tot het laagste niveau sinds december 1997. Het totaal aantal verkochte huizen daalde met 6,5% tot het laagste niveau sinds het begin van die metingen in 2001. In vergelijking met een jaar geleden, ligt het aantal verkochte huizen 22% lager. De combinatie van strengere voorwaarden om een hypotheek aan te gaan en dalende woningprijzen doen het gevaar op recessie in de VS toenemen.
Een andere belangrijke indicator voor de VS-economie zijn de fabrieksorders. Deze kenden in augustus de scherpste daling sinds begin dit jaar (-3,3%). Vooral de orders voor duurzame goederen zakten (-4,9%), maar ook de andere orders zoals voedsel en olie (-1,6%). De exporttoename is dus momenteel niet in staat de daling van de koopkracht van de gezinnen in de VS te compenseren. Sowieso gaat de toename aan export ten koste van andere landen, vermits de koopkracht van de bevolking door het neoliberale beleid zowat overal ter wereld aan het dalen is.
Ondertussen blijft inflatievrees een reëel gegeven. Afgelopen week heeft de voorzitter van de Fed voor Dallas nog gewaarschuwd voor deze inflatie door een toename van de energie- en voedselprijzen. Dit maakt investeringen in de VS minder aantrekkelijk en zet een neerwaartse druk op de US$.
Ondertussen in de eurozone…
Vrijdag 5 oktober publiceerde de ECB (Europese Centrale Bank) een rapport, waaruit blijkt dat banken strengere voorwaarden eisen vooraleer ze een lening toestaan. Dit heeft niet alleen betrekking op hypotheekleningen, maar vooral op leningen die bedrijven willen aangaan voor overnames en investeringen. De ECB verwacht dat de banken hun eisen voor leningen verder zullen verstrengen in het komende kwartaal. Als dit inderdaad het geval zal zijn, wat ook ons een waarschijnljk scenario lijkt, betekent dit uiteraard een verdere vertraging van de economie in de Eurozone. Dit vergroot de al verwachte groeivertraging, die er al zat aan te komen door de sterkte van de euro en de wereldwijde credietcrisis. Ondertussen kampt ook de Eurozone met toenemende inflatoire druk; De ECB verwacht dat de inflatie in de eurozone boven de vooropgestelde 2% zal uitstijgen (tot 2,1%). Daardoor wordt een verlaging van de basisrente door de ECB, om zo de economie aan te zwengelen, minder waarschijnlijk.
Conclusie
De beurcijfers doen velen misschien denken dat het opnieuw business as usual is. Deze zijn op dit moment totaal geen afspiegeling meer van de reële toestand van de wereldeconomie. Niet enkel de fundamenten van de VS-economie zakken verder weg, maar alle signalen wijzen erop dat ook de eurozone in toenemende mate af te rekenen heeft met de gevolgen van die financiële crisis. De management directeur van het IMF stelde dan ook dat de financiële crisis “regeringen wereldwijd zal dwingen substantiële veranderingen in hun budgetplannen te maken”. Een keer raden wie ze hiervoor zullen willen laten opdraaien…