Presidentsverkiezingen in Brazilië. Linkse lijst P-SOL op 10% in de peilingen

Toen Lula van de Arbeiderspartij (PT) eind 2002 verkozen werd tot president van Brazilië, was er algemene euforie onder de arbeiders van dat land. De verwachting dat er voor de eerste keer aan politiek gedaan zou worden in het belang van de arbeiders en de armen was groot. Het mocht niet baten. Lula vond het belangrijker zijn afspraken met de bedrijfs- en financiële wereld na te komen, dan om de verwachtingen van de arbeiders en arme boeren in te lossen.

Els Deschoemacker

Een eerste krachtmeting met de strijd tegen de pensioenhervormingen leidde meteen tot het lanceren van oproepen voor een nieuwe arbeiderspartij. Nauwelijks een jaar later volgde de oprichting van P-SOL, de Partij voor Socialisme en Vrijheid. Vier parlementsleden die uit de PT werden gezet wegens hun verzet tegen de pensioenhervormingen, lagen mee aan de basis van de P-SOL.

In vergelijking met andere Latijns-Amerikaanse landen is de situatie in Brazilië relatief rustig gebleven. Er waren geen massale bewegingen zoals in andere landen, maar Lula heeft het toch niet gemakkelijk. Zijn PT was betrokken bij verschillende schandalen en de neoliberale politiek van de regering heeft de partij zware schade berokkend.

De relatieve stabiliteit werd grotendeels veroorzaakt door een beperkte economische groei. en door de steun van de vakbondsfederatie CUT aan de PT. Ondanks de beperkte economische groei zijn er wel tal van aankondigingen over massa-ontslagen. Grote bedrijven als Volkswagen plannen afdankingen. Bij de vliegtuigmaatschappij Varig gingen reeds 9.000 van de 11.000 jobs verloren!

Het potentieel voor massaal protest tegen het neoliberaal beleid is erg groot. Dat potentieel komt deels tot uitdrukking in de scores die de P-SOL behaalt in de opiniepeilingen voor de presidentsverkiezingen. P-SOL-kandidate Helena Heloisa haalt nationaal zo’n 9% tot 12%. In Rio de Janeiro is ze in de peilingen tweede op 1% van Lula (die op 19% staat tegenover 18% voor Helena).

Er zijn echter ook gevaren voor de P-SOL. Zo is er de druk binnen de partij om het programma af te zwakken en aan te passen aan wat mogelijk is binnen het huidige systeem. Het patronaat zal nochtans niet bereid zijn om veel toegevingen te doen. Dat heeft de PT van Lula ondervonden.

Socialismo Revolucionario, onze Braziliaanse zusterorganisatie, is actief binnen de P-SOL en komt daar op voor de uitbouw van de P-SOL als actieve strijdpartij met een consequent socialistisch programma.