De golf van besparingen en talloze aankondigingen van afdankingen zorgden ervoor dat de roep naar een actieplan steeds luider weerklonk in de vakbonden. Dat heeft de vakbondsleiding ertoe aangezet om een ‘actieplan’ uit te werken. Sinds maart is er iedere week wel ergens in het land een actie of een betoging.
Artikel door Ben (Charleroi) uit de juni-editie van ‘De Linkse Socialist’
Mogelijk heb je zelf ook al van deze acties gehoord, ook al was je er niet altijd op voorhand van op de hoogte. Wie wel van een of andere actie of betoging wist, had ongetwijfeld niet door dat er een actieplan achter zat. Het volstaat niet om acties te organiseren door een e-mail rond te sturen.
Het zijn overigens niet alleen de delegees en militanten die weinig weten van het fameuze ‘actieplan’, ook heel wat vrijgestelden die voor de vakbond werken, begrijpen het ‘plan’ niet. Sommigen stelden dat het actieplan begon met de betoging in Luik in maart, anderen hadden het over de betoging in Namen in april en nog anderen denken dat het actieplan begon met de betoging in Charleroi op de vooravond van 1 mei. Mogelijk zullen sommigen denken dat het actieplan uiteindelijk begon met de betoging in Doornik op 23 mei.
Acties voeren of een plan?
Er is geen gebrek aan acties geweest, sommigen waren beter georganiseerd en getuigden van meer strijdbaarheid dan anderen. Deze acties waren zeker noodzakelijk, alle sociale verworvenheden liggen immers onder vuur. Maar waar we wel over moeten nadenken, is over de strategie en over wat het planmatige element van het ‘actieplan’ is.
Zonder strategie riskeren we geleidelijk aan tot een demobilisatie van de militanten te komen omdat de opeenvolgende acties eerder een uitputtingsslag zijn in plaats van een opbouw van een beweging. Kijk maar naar wat er bij ArcelorMittal gebeurde. Daar trokken de arbeiders zonder perspectief van betoging naar betoging en ze waren met steeds minder. Een syndicale verantwoordelijke stelde recent: “De mensen beginnen te zeggen dat er geen hoop meer is en ik begin zelf ook pessimistisch te worden.”
Alleszins was het actieplan niet duidelijk. We vernamen druppelsgewijs nieuws over verschillende acties, zonder dat er een volledig overzicht was en zonder dat er een plan was om alle militanten te betrekken bij de mobilisatie van hun collega’s, vrienden,… Op zijn minst was het goed geweest dat er op de acties zelf een volgende datum werd aangekondigd om zo de organisatie ervan te versterken. Het zou ook goed geweest zijn moest een actieplan opgebouwd hebben naar een algemene 24-urenstaking als voorlopige conclusie van het actieplan. Dat zou het mogelijk maken om de beweging op te bouwen om uiteindelijk de kracht van de arbeidersbeweging ook effectief te benutten in een stakingsdag.
De zwaktes bediscussiëren om onze strategie te versterken
Sommigen zeggen dat we de kritiek niet moeten richten op de vakbonden die tenminste nog iets van actie ondernemen. Dat zou ons niet vooruithelpen, maar hoe geraken we dan wel vooruit? Door onze zwaktes te negeren en er niet over te discussiëren? Als we geen kritiek kunnen geven op onze eigen organisaties om lessen te trekken uit fouten en om onze strategie aan te scherpen, stevenen we af op demoralisatie en demobilisatie.
Het patronaat en haar politieke lakeien weten maar al te goed wat onze zwaktes zijn. Ze zullen hun asociale plannen niet opbergen omdat wij eens kwaad kijken. De krachtsverhouding ligt momenteel niet in ons voordeel, we ondergaan tal van aanvallen die onvoldoende beantwoord worden. Als we daar verandering in willen brengen en opkomen voor het behoud van onze verworvenheden waarbij we opnieuw overwinningen boeken, dan moeten we de strijd ernstig nemen en ze dus ook ernstig organiseren.
Er is nood aan een echt actieplan. Een plan dat acties, betogingen en stakingen omvat. Maar ook een plan dat wordt bediscussieerd en opgebouwd van onderuit om de beweging te versterken en de betrokkenheid op te drijven waarbij er in alle bedrijven, scholen, wijken,… een democratische discussie is over het actieplan en de verdere stappen alsook over onze alternatieven. Op die basis kunnen we overwinningen boeken.