Berekende koerswijziging Obama: steun aan homohuwelijk

Op 9 mei werd een belangrijke stap vooruit gezet in de strijd voor gelijke rechten voor holebi’s. De Amerikaanse president kwam uit de kast met steun voor het erkennen van het huwelijk tussen mensen van het zelfde geslacht. Het is de eerste keer dat een Amerikaanse president zich publiekelijk uitspreekt voor het homohuwelijk. Er waren eerder al een aantal andere stappen vooruit voor lesbiennes, gays, biseksuelen, transgenders en queers (LGBTQ).

Ramy Khalil, Socialist Alternative (VS)

Nu Obama en andere topfiguren uit de Democratische Partij zich openlijk achter het homohuwelijk scharen, zal de steun voor LGBTQ-gelijkheid onder de bevolking wellicht verder toenemen. Voor activisten is het belangrijk om nu de strijd niet te stoppen en te wachten tot de politici hun nieuwe overtuigingen ook in daden omzetten. De beweging moet de strijd voor volledige wettelijke gelijkheid opdrijven op alle niveaus. We moeten duidelijk maken dat woorden niet volstaan en een echte koerswijziging eisen met legale gelijkheid en een strijd tegen het aanhoudende geweld en wettelijke vervolging van LGBTQ’s.

De Democratische Partij en aan deze partij gelieerde organisaties, zoals Human Rights Campaign en MoveOn, probeert de gewijzigde opstelling van Obama voor te stellen als een voorbeeld van politieke moed. Het is nochtans duidelijk dat het gaat om een berekende koerswijziging die moet bijdragen aan de herverkiezing van de president later dit jaar.

De publieke steun voor gelijke rechten voor LGBTQ’s is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Een peiling van Pew Poll in 2004 gaf nog aan dat 60% van de bevolking tegen een huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht gekant was. Deze week kwam Pew met een nieuwe peiling waaruit bleek dat het verzet is afgenomen tot 43% van de bevolking. Begin mei maakte Gallup een peiling bekend waaruit blijkt dat onder niet-geregistreerde onafhankelijke kiezers, een niet-onbelangrijke groep in verkiezingstijden, de voorstanders in de meerderheid zijn. De voorstanders liggen 17% voor op de tegenstanders van het homohuwelijk.

Obama en de leiding van de Democratische Partij heeft op dit punt de verandering in de publieke opinie geen richting gegeven, ze beperken zich tot het volgen van deze veranderingen. Als er een verandering komt in de wijze waarop brede lagen van de bevolking tegenover LGBTQ’s staan, is dit grotendeels te danken aan de campagnes van onderuit, militant activisme en een grotere zichtbaarheid van holebi’s in de samenleving. Vroeger, en jammer genoeg is dat nog steeds het geval, riskeerden holebi’s die uit de kast kwamen vaak hun job, hun familiebanden en werden ze vaak het voorwerp van geweld. Er vielen zelfs doden. Ondanks deze intensieve vervolging, hebben miljoenen LGBTQ’s de dominante sociale normen naast zich neergelegd door uit de kast te komen.

De beweging heeft zich politiek georganiseerd met bijeenkomsten, protestacties en strijd voor volledige gelijkheid. Zo was er in oktober 2009 een nationale Gelijkheidsmars op Washington rond de eis van erkenning van het homohuwelijk en volledige wettelijke gelijkheid. Op deze betoging waren er minstens 150.000 aanwezigen.

Voor miljoenen gewone mensen, zowel LGBT’s als hetero’s, is het al jaren en zelfs decennia duidelijk dat al wie wil trouwen, daar ook het wettelijke recht toe moet hebben en dit los van hun geaardheid. Het heeft tot nu, 2012, geduurd vooraleer de politici van de Democratische Partij eindelijk zeggen dat ze het homohuwelijk steunen. Ze deden dat pas nadat een meerderheid van de Amerikanen tot dat standpunt kwam. Tot voor kort hield Obama het op het ondersteunen van een vorm van samenlevingscontract. Een aantal Democratische politici blijft weigeren om een standpunt voor het homohuwelijk in te nemen.

Beide grote partijen, de Democraten en de Republikeinen, gebruiken de discussie rond het homohuwelijk voor electorale doeleinden. De politici hebben het maar al te graag over hun tegenstrijdige visies over het homohuwelijk of thema’s zoals abortus en migratie. Zo moeten ze het niet hebben over het feit dat beide partijen voor eenzelfde asociaal neoliberaal beleid staan. Zo moeten ze niet antwoorden op het brede ongenoegen rond de hoge prijzen voor energie, de belastingcadeaus voor de superrijken of de besparingen in de sociale zekerheid.

Neen, president Obama en de Democratische Partij hebben geen voortrekkersrol gespeeld. Dat gebeurde door LGBTQ-activisten. Obama en zijn partij hebben de gelijkheidstrein pas vervoegd toen deze al lang vertrokken was en goed vol zat. Hun koerswijziging komt er vanuit cynische overwegingen.