Verdedig Rojava!

De val van de Syrische dictatuur van Assad wordt terecht gevierd. Er komt een einde aan het schrikbewind. Zelfs indien het onduidelijk is waar de nieuwe machthebbers exact voor staan, zullen ze rekening moeten houden met de massa’s die weten dat hun afkeer tegen de dictatuur een cruciale rol speelde in de val van Assad. De protestacties voor democratie en vrouwenrechten de afgelopen dagen zijn ook een indicatie van een bewustzijn over de rol van protest in het bekomen van verandering.

Door Geert Cool

De snelle opmars van Hayat Tahrir al-Sham (HTS) brengt elementen van een machtsvacuüm met zich mee. Regionale machten proberen daar maximaal gebruik van te maken om zelf terrein te winnen of tegenstanders een slag toe te brengen. Het Israëlische regime doet dit in het zuiden, het Turkse in het noorden. HTS heeft de ambitie om Syrië volledig onder zijn controle te brengen, wat een conflict met de Syrische Democratische Krachten (SDF) kan betekenen. De confrontaties tussen het door Turkije gesteunde Syrische Nationale Leger (SNA) en de Koerdische strijders uit Rojava komen HTS mogelijk goed uit. Het kan afwachten en hopen als derde kracht naar voren te komen naarmate de twee rivalen elkaar bekampen en verzwakken. Langs de andere kant kan een te forse verzwakking van SDF leiden tot het vrijlaten van duizenden ISIS-strijders, wat dan weer andere problemen voor HTS oplevert.

De ongemakkelijke evenwichten in het noorden van Syrië als gevolg van jarenlange oorlog en imperialistische inmenging zijn verstoord door het vertrek van Assad en de Russische troepen. Terwijl SDF Amerikaanse steun kreeg om ISIS te bestrijden, werden Russische troepen ingezet om een Turkse opmars te stoppen en was er in de praktijk een modus vivendi met het Assad-regime dat zich niet moeide met het noorden en oosten van Syrië. Het Turkse regime ziet een kans in het vertrek van de Russische troepen en de val van Assad om de Koerden in Rojava een fatale slag toe te brengen. Wellicht rekent Erdogan erop dat voor het VS-imperialisme de banden met de Turkse NAVO-partner zwaarder doorwegen dan de steun aan SDF in de strijd tegen het verzwakte ISIS (zelfs indien er de afgelopen maanden rapporten zijn over een hernieuwde toename van ISIS-activiteiten in Syrië). Ondertussen zoekt Erdogan toenadering tot de HTS om ook langs die weg invloed te hebben en om Syrische vluchtelingen vanuit Turkije terug te sturen.

De door Turkije gesteunde milities van SNA veroverden de stad Manbij en bedreigen nu Kobane. De Amerikaanse aankondiging dat er een wapenstilstand was, wordt ontkend door het Turkse regime. Erdogan wil het Koerdische zelfbestuur in Kobane volledig de kop indrukken. Dat wordt gezien als een verlengstuk van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en dus als een aartsvijand van het Turkse extreemrechtse nationalisme. Het verpletteren van de Volksbeschermingseenheden (YPG) en de Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden (YPJ) zou een zware nederlaag voor de volledige Koerdische beweging zijn. Het zou het rechtse Turkse regime goed uitkomen en het reactionaire ISIS een kans bieden om zich te hergroeperen voor nieuwe offensieven.

Wij hebben ons steeds uitgesproken tegen de aanvallen op Rojava (West-Koerdistan). We namen deel aan Koerdisch protest in ons land en aan solidariteit met Rojava, terwijl we ons steeds uitspraken tegen samenwerking met het VS-imperialisme. Het Koerdische zelfbestuur in Kobane en omgeving geeft aan dat stappen richting een alternatieve vorm van samenleven mogelijk zijn, zelfs in een regio waar reactionaire en barbaarse krachten als ISIS jarenlang de toon hebben gezet. Een versterking van democratische rechten en nadruk op vrouwenrechten, vormen een bron van inspiratie. In een context van strijd tegen dictaturen en reactionaire strekkingen is een glimp van een alternatief een belangrijk lichtpunt. Dit is des te belangrijker aangezien het zelfs in revolutionaire bewegingen tegen dictaturen de afgelopen jaren vaak wel duidelijk was wat de massa’s niet wilden, maar weinig inzicht rond verandering die verdergaat dan het wijzigen van de machthebbers aan de top.  

De door Erdogan aangestuurde aanvallen op de Koerden in het noorden van Syrië moeten gestopt worden. Internationale solidariteit is een onderdeel van deze strijd. Er waren al acties en betogingen van de Koerdische gemeenschap in België. Voorlopig staan zij erg geïsoleerd, zelfs de linkerzijde heeft er amper aandacht voor. Dit moet veranderen. Onze Koerdische kameraden hebben onze steun nodig. Een brede solidariteitsbeweging met het zelfbestuur in Rojava kan aansluiting zoeken bij het massale protest tegen de genocide in Gaza en de staatsterreur door Israël. Verzet tegen Turkse en Israëlische militaire inmenging in Syrië kan ongetwijfeld ook steun vinden onder de Syrische diaspora en de noodzaak van een standpunt los van elke regionale of imperialistische macht versterken.

Dit kan de solidariteit van onderuit populariseren, zodat deze solidariteit over etnische grenzen en over de door het imperialisme getrokken staatsgrenzen heen een materiële factor wordt. Van daaruit is het mogelijk om de toekomst van de regio met de massa’s zelf in handen te nemen. Enkel zo is fundamentele maatschappijverandering mogelijk en kunnen stappen gezet worden in de richting van een socialistisch Midden-Oosten waarin elk volk en elke bevolkingsgroep het recht op zelfbeschikking heeft en waarin de aanwezige rijkdommen onder democratische controle en bezit van de bevolking geplaatst worden.