Tag: ISS

Sinds maandag voerde het schoonmaakpersoneel van ISS aan de ULB (campus Solbosch) actie voor de uitbetaling van de lonen, beter werkgerief en het stopzetten van de overdadige controles op het werk. Gisteren om 16u heeft de directie van ISS op een reeks punten toegegeven, tot grote opluchting van het personeel.

• Lees ook het artikel over de redenen en achtergrond van deze staking

Op de eerste stakingsdag werden het personeel en sympathisanten bijeengebracht. Op de tweede dag werd naar buiten uit gemobiliseerd: ’s ochtends werden pamfletten verdeeld, er werd een petitie verspreid (die meteen al 364 handtekeningen verzamelde, zonder rekening te houden met de formulieren die nog in omloop zijn). De derde dag was erg gespannen, maar het resultaat was uitstekend.

Op het einde van de tweede stakingsdag leek de directie van ISS nog erg zelfzeker: er zou geen duimbreed toegegeven worden. Woensdagochtend was de sfeer dan ook gespannen. De syndicale delegatie hield een vergadering om over het vervolg van de actie te discussiëren. Ze deden dit voor de rest van het personeel aankwam, vanaf 4u discussieerden de delegees en vanaf 6u kwam de rest van het personeel erbij. Op dat ogenblik kwam een verantwoordelijke van het management aan de stakerspost om de stakers te provoceren en het protest te breken (zie eerste foto hieronder). Zijn voorstel? Dat het personeel meteen terug aan de slag ging terwijl ISS de eisen zou bespreken om 10u. De directie wilde enkel spreken over de uitbetaling van extralegale vakantiedagen.

Achter de ingenomen onbuigbare opstelling ging echter een zwakheid schuil. Na twee dagen stelde ook de ULB het belang van het schoonmaakpersoneel vast. (Een detail: de bureaus van de directie werden wel gepoetst, we weten echter niet door wie). ISS wilde ten alle prijze de klachten van de ULB stoppen. Als het personeel op dat ogenblik had ingestemd met het voorstel van de directie, dan had deze in de loop van de dag nog van mening kunnen veranderen en waren de personeelsleden op enkele uren tijd hun twee stakingsdagen kwijtgespeeld. De woede was groot onder het personeel. Ze weigerden terug aan de slag te gaan zonder bewijs van een andere opstelling van de directie. Gezien de vele gebroken beloften van de directie van ISS was dit erg begrijpbaar.

De directie liet het personeel de rest van de dag wachten. Eerst werd een beslissing aangekondigd tegen 10u maar rond 11u klonk het dat er pas tegen 14u een reactie zou volgen. Uiteindelijk kwam de directie om 16u opdagen. Wellicht had ze gehoopt op een zekere demoralisatie onder de stakers. Na drie dagen buitenstaan van 4-5u ’s ochtends met alle stress die met een staking gepaard gaat, was dit inderdaad een mogelijkheid.

Maar de dag was goed gevuld en het personeel haalde er kracht uit. Naast studenten en personeelsleden van de ULB die hun steun kwamen betuigen, was er ook een delegatie van het comité van mensen-zonder-papieren van het ACV. Veel van die mensen-zonder-papieren hebben in de schoonmaaksector gewerkt en hielden korte toespraken om hun solidariteit te betuigen. Ze werden warm onthaald en het leidde de aandacht af van het uitblijven van een reactie van de directie.

Rond 16u kwam de directie dan toch opdagen. De twee extralegale feestdagen waar het ISS-personeel integenstelling tot het ULB-personeel geen recht op had, worden toch uitbetaald. Er komt een plan om het personeel degelijk werkgerief te bezorgen. En de controleurs van de ULB zullen gevraagd worden om de controles niet meer te gebruiken om druk te zetten op het personeel maar om het werk te verbeteren rekening houdende met de vele problemen die kunnen opduiken. Het personeel moet nog afwachten of ISS de beloften zal houden, maar hoopt dat dit deze keer het geval zal zijn.

Het personeel reageerde emotioneel op het nieuws. De drie stakingsdagen leverden resultaat op. ’s Ochtends nog vergeleek een lid van de directie de stakerspost met Club Med, alsof staken hetzelfde is als een dag vakantie. De personeelsleden hebben hun meest elementaire rechten verdedigd. Om zeker te zijn dat iedereen kon deelnemen aan de staking zonder bang te moeten zijn voor sancties, was het noodzakelijk om de werkplaats te blokkeren. De Actief Linkse Studenten namen hieraan deel en waren er telkens met het personeel vanaf 4u15-4u30. We zagen tal van provocaties door de directie, ook stille provocaties. De stakerspost had niets weg van een Club Med. Er waren de hele dag discussies over hoe de strijd zou verdergezet worden. Er waren regelmatig solidariteitsbezoeken. De laatste dag was het meest stresserende voor het personeel omdat een antwoord van de directie verwacht werd.

Zoals Abdel Laroussi terecht opmerkte na de mededeling door de directie: “Het belangrijkste dat we gewonnen hebben, is dat we het samen gedaan hebben.” Op de stakerspost waren er vrouwen en mannen, groene en rode vakbondsmilitanten, moslims en christenen, Marokkanen en Portugezen, … Bij de discussies over hoe de strijd zou verdergezet worden, had iedereen de mogelijkheid om te spreken en deel te nemen aan de beslissing.

Bovenop de delegaties van ACV en ABVV bij ISS aan Solbosch werd de stakerspost actief ondersteund door andere groepen, waaronder ACOD Onderwijs (onderzoekers), CNE (de christelijke bediendencentrale) en USE (syndicale studentengroep). Een van de schoonmaaksters zei dat ze nooit gedacht had dat er zoveel steun van de studenten zou komen. Solidariteit heeft de strijd versterkt en het personeel weet dat deze solidariteit er in de toekomst opnieuw zal zijn indien dit nodig blijkt.

Begin februari publiceerde het feministische magazine Axelle een artikel over de arbeidsvoorwaarden van het schoonmaakpersoneel aan de ULB en de campus Solbosch in het bijzonder. (1) De problemen van het schoonmaakpersoneel vloeien voort uit de onderaanneming die door de universiteit is ingevoerd voor een deel van de diensten.

Standpunt van de Actief Linkse Studenten aan de ULB – zo meteen volgt een update: het personeel haalde in grote lijnen de eisen binnen! 

Zoals het artikel van Axelle duidelijk maakte is onderaanneming rampzalig voor het personeel, met onder meer ultraflexibiliteit, gebrek aan werkgerief, … Aanvankelijk is het de gezondheid van het personeel dat hieronder lijdt. Maar ook de kwaliteit van het werk neemt af. Voor ISS is het een groot risico indien een klant (een grote klant dan nog) niet tevreden is over de kwaliteit van het werk. Hiermee riskeert het immers om het contract te verliezen. Maar in plaats van voldoende personeel aan te werven en het nodige werkgerief te voorzien, keert ISS zich tegen het eigen personeel. Er zijn daartoe 8 controleurs aangesteld om het personeel op de campus Solbosch te controleren: 4 van de ULB zelf en 4 van ISS.

Begin 2015 zorgde de druk van die controleurs er zelfs toe dat een vakbondsafgevaardigde naar het ziekenhuis moest wegens een hartaanval. Het personeel van Solbosch ging meteen in actie uit solidariteit met de delegee. (2) Maar waren dergelijke problemen niet te voorzien door de universiteit?

In december 2012 verklaarde Martin Casier, de vice-voorzitter van de ULB, in een interview uit waarom de universiteit bepaalde diensten zou uitbesteden (3): “Omdat het niet onze job is. (…) Een schoonmaakbedrijf dat actief is bij 15.000 bedrijven, heeft heel wat schaalvoordelen. Het betekent dat de schoonmaak goedkoper wordt per vierkante meter indien we met een onderaannemer werken. We moeten bovendien geen interne opvolging doen, we kunnen ons ontdoen van het beheer van de schoonmaak. We leggen een lijst van taken vast en dit wordt gecontroleerd.”

Om het contract uit te besteden, speelde de ULB verschillende bedrijven tegen elkaar uit. De schoonmaaksector wordt gekenmerkt door aanbestedingen op basis van de goedkoopste voorstellen. Er werden prijzen aangeboden die duidelijk onder de marktprijs lagen. (4) Zelfs de Europese werkgeversfederatie FENI erkent het probleem (5): “De meeste bedrijven erkennen dat aanbestedingen op basis van de laagste prijzen leiden tot een neerwaartse spiraal.”

Als de ULB wil besparen door ‘schaalvergroting’, betekent dit dat het personeel ervoor moet betalen. Zoals Anita in het artikel van Axelle opmerkte: “ISS stelde het laagste bod voor om deze werkplaats in 2014 binnen te halen. Het probleem is dat de ULB de kwaliteit van het werk controleert. Maar met al het werk dat van ons gevraagd wordt, is die kwaliteit onmogelijk…”

En dat is niet alles. Het personeel betaalt nog een tweede keer voor de onderaanneming. Eens het contract getekend is, worden personeelsleden van de onderaannemer aan een andere collectieve arbeidsovereenkomst onderworpen dan het personeel van het bedrijf waar diensten worden geleverd. Anita legde in het interview uit dat ze zelfs geen verminderd tarief in het restaurant heeft omdat ze formeel gezien geen personeelslid van de ULB is. Het restaurant is niet het enige negatieve element in de collectieve regels. Er zijn ook nog de niet-betaling van vervoerskosten, kosten voor het reinigen van werkkleding, niet-betaling van premies, er zijn geen extralegale feestdagen zoals aan de ULB, … Op deze manier zorgt de ULB voor verdeeldheid onder het personeel: een verschillend bedrijf betekent ook een andere vakbond. Dat ondermijnt het collectief verzet tegen de gemeenschappelijke werkgever.

Martin Casier had het ook over de beruchte ‘controle’ op de takenlijst die aan ISS is opgelegd. Om het personeel te controleren, wordt zelfs aangeworven! In hetzelfde interview gaf Casier aan waarover het eigenlijk gaat: de schoonmaak uitbesteden, is goedkoper voor de ULB. Het gaat niet om het aanbieden van dienstverlening aan de gemeenschap, maar om het maken van winst. In plaats van de universiteit in de uitverkoop te zetten en diensten uit te besteden aan wie dit het goedkoopste wil doen (op kap van het personeel), moeten er meer publieke middelen voor onderwijs komen.

De problemen zijn overigens niet nieuw. Begin 2000 ging hetzelfde schoonmaakpersoneel, toen tewerkgesteld door het bedrijf Adiclean, in staking tegen het willekeurig ontslag van een collega (7). Tijdens de raad van bestuur van 6 maart 2000 kwamen de vakbonden tussen om uit te leggen dat het willekeurig ontslag mogelijk was geworden door de onderaanneming. (8)

In datzelfde jaar was er een ander conflict dat eveneens een idee biedt van de zogenaamde voordelen van het uitbesteden van de schoonmaakdienst. (9) Adiclean maakte misbruik van het personeel op vlak van de werkroosters. De ULB deed alsof het deze feiten onderzocht. Het onderzoek werd gevoerd door een verantwoordelijke van… ISS. De vakbond ging daar meteen tegen in verzet, het personeel van de ULB verklaarde zich solidair met het schoonmaakpersoneel (10). Waarop de ULB niet aarzelde om de vakbond, Gauche Syndicale, meteen allerhande verwijten naar het hoofd te gooien. (11)

De zogenaamde discussie over het probleem van het beheer van de schoonmaakdienst is niets anders dan het opleggen van de neoliberale dogma’s. ISS telt in België bijna 10.000 werknemers en wereldwijd een half miljoen. (12) ISS wordt niet ingezet om de problemen van het personeel op te lossen, maar om de cijfers van de bestuurders op te krikken. Bij problemen kan de ULB de handen in onschuld wassen en de bal in het kamp van ISS leggen, een multinational die niet aarzelt om het hard te spelen bij sociale conflicten.

De schoonmaaksector is de zesde grootste in ons land en stelt vooral vrouwen tewerk: 65% van het personeel bestaat uit vrouwen (13). De sector is de tweede grootste in de carrousel van onderaanneming (na de interimsector…). Er kan aan toegevoegd worden dat 68% van het personeel in de sector geen voltijds contract heeft. (14) Dit alles geeft aan dat vrouwen hard geraakt worden door de precarisering van het werk als gevolg van onderaanneming. Bovendien zijn er in de schoonmaaksector heel wat gezondheidsrisico’s (rugproblemen, gebruik van gevaarlijke producten, … ). (15)

Enkele jaren geleden schreven we: “De ULB zal pas echt democratisch zijn als een schoonmaakster voorzitter van de raad van bestuur of rector kan worden.” We staan meer dan ooit aan de kant van het personeel dat eveneens hard nood heeft aan een publieke herfinanciering van het onderwijs!

 

Voetnoten

(1) http://www.axellemag.be/journee-anita-femme-de-menage-a-lulb/

(2) https://gauche.be/2016/05/ulb-greve-du-nettoyage-pour-defendre-les-delegues/

(3) http://lapige.be/2012/12/lulb-et-les-societes-privees/

(4) http://www.ulb.ac.be/socio/tef/revues/TEF%206-2.pdf

(5) FENI – Euro-Fiet, Rapport Pye-Tait, rapport de l’étude demandée par la FENI et Euro-Fiet sur les aspects clés du nettoyage industriel en Europe, Octobre 1999, p. 52

(6) http://www.axellemag.be/journee-anita-femme-de-menage-a-lulb/

(7) http://www.ulb.ac.be/assoc/gs/documents/tracts/nettoyage/adiclean2.pdf

(8) http://www.ulb.ac.be/assoc/gs/documents/tracts/nettoyage/ce0.html

(9) http://www.ulb.ac.be/assoc/gs/documents/tracts/nettoyage/adiclean3.pdf

(10) http://www.ulb.ac.be/assoc/gs/documents/tracts/nettoyage/adiclean4.html

(11) http://www.ulb.ac.be/assoc/gs/documents/tracts/nettoyage/ce2.html

(12) http://www.annualreport.issworld.com/2016/

(13) http://www.ulb.ac.be/socio/tef/revues/TEF%206-2.pdf

(14) http://www.ulb.ac.be/socio/tef/revues/TEF%206-2.pdf

(15) http://www.ulb.ac.be/socio/tef/revues/TEF%206-2.pdf

Gisteren werd aan de ULB iets voor 5 uur ’s ochtends een stakingspost opgericht door ACV Voeding & Diensten. Het ging om een piket op de campus Solbosh van het schoonmaakpersoneel. De ULB heeft de schoonmaak uitbesteed aan verschillende onderaannemers, op Solbosh gaat het om ISS. De verschillende schoonmaakbedrijven worden bij de aanbesteding tegen elkaar uitgespeeld om de kosten te drukken.

Door Julien (student ULB)

Sommige schoonmakers werken al 30 jaar aan de ULB. Ze zien het resultaat van de uitbesteding: de lonen worden steeds naar beneden gebracht en naargelang het bedrijf dat de aanbesteding binnenhaalt, worden arbeidscontracten aangepast. De syndicale delegatie van het ACV vraagt al twee jaar dat de arbeidscontracten zouden nageleefd worden. Voor gebouwen waar 11 uur voorzien is om schoongemaakt te worden, moet het personeel dit vaak op 7,5 uur realiseren. De controle op de kwaliteit van het werk wordt gebruikt als drukkingsmiddel. Wie op pensioen vertrekt, wordt niet langer vervangen. Kortom, ISS wil dat minder personeel op kortere tijd meer werk verzet.

De Actief Linkse Studenten aan de ULB namen deel aan de stakingspost om het schoonmaakpersoneel te ondersteunen. Er was een strijdbare sfeer, op het piket waren er 50 aanwezigen of ongeveer drie vierden van het personeel! Een dergelijke stakingspost is opmerkelijk. Op het ogenblik van het schrijven van dit verslag was het verdere verloop van de acties nog niet duidelijk.

Onze solidariteit werd alvast goed onthaald. We konden van de gelegenheid gebruik maken om het personeel te ontmoeten, over hun arbeidsvoorwaarden te discussiëren en, vooral, we konden de schoonmakers tonen dat ze niet alleen staan.

Hieronder een reeks foto’s waarop je het stakingspiket kan zien. Je ziet ook een klein gebouw met gesloten gordijnen. Dat is het gebouw waar de verantwoordelijken van ISS zich schuil hielden nadat ze de vakbondsjasjes hadden opgemerkt. Ze lieten de gordijnen neer om niet gezien te worden. In de andere richting konden de verantwoordelijken van ISS niet naast de woede van het personeel zien.

[divider]

Aan de VUB dwong de syndicale delegatie af dat de vakbonden van onderaannemers betrokken worden bij elk dossier van de VUB dat op onderaannemers betrekking heeft. Ook wordt het contract tussen de VUB en het schoonmaakbedrijf ISS betaald aan de hand van het aantal gepresteerde uren en niet met een vaste som. Hierdoor kan de werkdruk binnen de perken blijven.

[divider]