In de week voor de verkiezingen komen de vakbonden van de non-profit van zowel de federale, gewestelijke en gemeenschapssectoren massaal op straat om hun eisen kracht bij te zetten. De betoging wordt georganiseerd met een stakingsaanzegging om zoveel mogelijk werknemers te kunnen vrijmaken.
De onderhandelingen voor nieuwe meerjarenakkoorden voor de sector zijn nog niet echt van start gegaan. In tegenstelling tot de privésector waar men een Interprofessioneel Akkoord (IPA) om de twee jaar afsluit, moet de non-profit het doen met akkoorden die over vijf jaar lopen.
De timing kon niet slechter: in volle economische crisis dreigt de sector (een kleine 300.000 werknemers) het kind van de rekening te worden. Er dient massaal geïnvesteerd te worden om de kwaliteit van hulpverlening en zorg veilig te stellen voor de toekomst. Meer jobs, meer koopkracht, betere arbeidsvoorwaarden,… zijn van vitaal belang. Het tekort aan verpleegkundigen begint stilletjes aan rampzalige proporties aan te nemen: ziekenhuisdiensten worden her en der gesloten wegens gebrek aan personeel. In vergelijking met de privésector verdienen de werknemers gemiddeld 15% minder, wat voor een stuk te wijten is aan het ontbreken van een volwaardige 13de maand. En zo kunnen we wel nog een tijdje doorgaan.
En laat nu net alle traditionele partijen verkondigen dat er na de verkiezingen drastische besparingen op het programma staan. In deze omstandigheden lijkt het of de werknemers van de non-profit voor een onmenselijke opdracht staan. Toen de banken moesten gered worden, heeft de regering geen maanden gewacht om er miljarden euro’s in te pompen. Wat echter de eisenbundels van de non-profit betreft, die zijn inmiddels al enkele maanden geleden overhandigd aan de betreffende regeringen, maar het blijft daar muisstil.
Ook de werkgevers willen maar al te graag aan de onderhandelingstafel aanschuiven onder het motto “Take the money and run!” Hun houding in de paritaire comités de afgelopen maanden is er een van totale onwil: de verlenging van de CAO voor brugpensioen op 58 werd tegengehouden, de extra 90 miljoen euro die minister Onkelinx had vrijgemaakt voor de verpleging en de verzorging blijft door de sabotage van de werkgevers ‘ergens in de lucht hangen’. De betoging is dus zowel een signaal naar de politiek toe als naar de werkgevers.
En ondertussen gaat de commercialisering van de zorg verder. Indien de overheid er niet in slaagt om de nodige middelen vrij te maken voor een kwaliteitsvolle zorg, dan zal de zuivere privésector ‘de gaten’ wel opvullen met maar één doel voor ogen: maximale winsten boeken op kap van het personeel, patiënten, bewoners,…
De laatste trend in de non-profit is het invoeren van niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen, enkel voor directieleden uiteraard, zoals het geval in bijvoorbeeld het Algemeen Ziekenhuis Damiaan te Oostende. Dit systeem is indertijd op poten gezet voor de privésector en zeker niet voor de zwaar gesubsidieerde non-profit. Het komt er eigenlijk op neer dat directieleden zichzelf bonussen toekennen met belastingsgeld.
De komende maanden zal het personeel van de non-profit terug regelmatig de straat moeten optrekken. Een “neen” hebben we al, een “ja” willen we afdwingen.