Geen linkse oppositie vanwege SP.a

Als het uitgebreide interview van De Morgen met Caroline Gennez iets duidelijk maakt, dan wel het feit dat de sp.a niet voor een linkse oppositie tegen het federale beleid staat. Gennez lanceerde het voorstel van een vermogenswinstbelasting, maar stelde tegelijk dat er hard zal moeten worden bespaard. Het standpunt van Vandenbroucke daaromtrent is zeker niet in tegenspraak met wat Gennez naar voor brengt.

Gennez roept niet op om de logica van dit systeem te verwerpen, daarvoor heeft haar partij het neoliberalisme te strak omarmd. Ook krijgt Gennez het niet over haar lippen om te spreken over arbeiders of werkenden. Neen, voor Gennez moet er enkel worden opgepast opdat “de middenklasse” niet moet “opdraaien voor de crisis”. De crisis moet buiten de rode loften blijven?

De sp.a-voorzitster heeft het over de socialistische waarden “eerlijkheid, zekerheid”. En wat met gelijkheid of rechtvaardigheid? Zijn dat achterhaalde begrippen voor het “socialisme” van Gennez? Om de eerlijkheid en de zekerheid te versterken, moeten de werkende mensen minder betalen, “Ze betalen te veel belastingen op hun eigen huis, te veel belastingen op hun spaarcenten én te veel belastingen op arbeid.” Ook VLD-voorzitter De Croo spreekt in deze termen en wil vermijden dat de “hardwerkende Vlaming” teveel belastingen betaalt om eveneens meteens te spreken over de “loonkostenhandicap”.

Met deze retoriek zetten de neoliberalen de deur open om te besparen zonder aan de netto inkomens van wie werkt te raken. Door de sociale bijdragen en belastingen af te bouwen, kan het nettoloon gelijk blijven terwijl het patronaat minder moet betalen aan de werkenden. Dat is geen win-win situatie. Het ondermijnen van de overheidsfinanciën en uithollen van de sociale zekerheid zorgt ervoor dat elders wordt gezocht naar besparingen: op openbare diensten, sociale huisvesting, onderhoud van wegen en spoorwegen, onderwijs,…

Als enige alternatief wijst Gennez op een “vermogenswinstbelasting” van zowat 4% op de winst die uit vermogen voortkomt. Daarmee wil Gennez drie miljard ophalen om de “lasten op arbeid” te verlagen. Wat het patronaat moet betalen aan vermogensbelasting, krijgt het terug via lastenverlagingen. Dit is voor het patronaat een broekzak-vestzak operatie, voor werkenden daarentegen niet. Zij verliezen aan collectieve diensten en sociale zekerheid.

Voor Gennez zijn besparingen geen taboe. Het voorbeeld van de Griekse “socialistische” regering van Papandreou maakt school. “Rationele besparingen zijn voor ons geen taboe. Socialisten hebben, meer dan wie ook, belang bij een overheid die efficiënt en zuinig werkt.” Op dat vlak zit Gennez op één lijn met Vandenbroucke, de voorzitster geeft aan dat ze intussen de moeite heeft genomen om de tekst van haar voormalige minister te lezen. En weinig verrassend zijn er geen meningsverschillen: “Er zitten heel goede elementen in, zijn studiewerk en zijn analyses zijn altijd degelijk en onderbouwd. En ze zijn niet in tegenstelling met wat de partij zegt. Wat hij zegt over de begroting, zegt onze federale oppositie al drie jaar en zegt ook de Hoge Raad voor Financiën. Natuurlijk zijn we het daar mee eens.”

De roep naar besparingen en het meestappen in de retoriek over lastenverlagingen maakt duidelijk dat er van de sp.a geen linkse oppositie tegen het federale beleid te verwachten valt. Net zoals er op lokaal vlak geen links beleid wordt gevoerd, blijft ook op federaal vlak de neoliberale logica dominant. Dat het deze logica is die het systeem in crisis stort, daar stelt de moderne sociaal-democratie zich blijkbaar geen vragen bij.

Zolang het neoliberalisme van sp.a (en ook Groen) doorgaan voor wat “links” is, zal de linkerzijde in Vlaanderen blijven verliezen. Er is nood aan een echte linkerzijde die niet vertrekt van de belangen van het patronaat, maar van de behoeften van de meerderheid van de bevolking.