Het belang van het conflict bij Carrefour

Het personeel bij Carrefour werd de afgelopen maanden geconfronteerd met een vastberaden wil van de directie om de arbeids- en loonsvoorwaarden van het personeel op de helling te zetten. De nieuwe hypermarkt in Brugge werd een precedent. Om haar politiek op te leggen, kon de directie beschikken over de bereidwillige medewerking van het gerecht en de politie om stakingspiketten te breken. Het conflict leidde uiteindelijk tot een akkoord. De directie haalde haar slag niet helemaal thuis.

door Thierry Pierret

De groep-Carrefour wil het personeel van haar nieuwe hypermarkt laten werken onder het paritair comité (PC) 202.01 in de plaats van PC 312 (dat de arbeids- en loonsvoorwaarden voor supermarkten bepaalt). PC 202.01 is bevoegd voor voedingswinkels en kruidenierszaken. De arbeids- en loonsvoorwaarden zijn er heel wat minder gunstig: 40 zondagen per jaar werken aan 100% loon, terwijl PC 312 het aantal zondagen beperkt tot drie per jaar aan een loon van 300%. Alles samen zou het personeel er tot 25% minder verdienen. De directie stelde dat de vestiging in Brugge een uitzondering vormt, maar pleitte intussen wel bij de minister van arbeid voor de afschaffing van het PC 312.

De vakbonden reageerden met stakingsacties in verschillende winkels. De directie wou dat verhinderen en deed beroep op het gerecht en de politie om stakersposten te breken. De vastberadenheid van het personeel om zich niet te laten doen, botste op een beperkte mobilisatie van de vakbondsleidingen, die toch wel wat meer volk op de been kunnen brengen dan wat we nu zagen aan de stakingspiketten. Er werd niets ondernomen om de strijd uit te breiden naar andere onderdelen van de distributiesector. Nochtans zou dit de positie van de bonden en het personeel bij Carrefour enorm versterkt hebben. Het zou bovendien de mogelijkheid hebben geboden om samen te strijden met het personeel van “low cost” bedrijven in de sector zoals Aldi waar de arbeids- en loonsvoorwaarden doorgaans minder gunstig zijn dan bij Carrefour. Het uitbreiden van de strijd om ervoor te zorgen dat ook deze bedrijven onder PC 312 zouden vallen, had bovendien druk kunnen zetten tegenover de poging van de directie van Delhaize om in Gembloux een winkel te openen waar het personeel onder PC 202.01 zou vallen.

Het conflict bij Carrefour blijft een test voor de volledige distributiesector. De directies van andere bedrijven zullen het voorbeeld van de Brugse hypermarkt gebruiken om een offensief in te zetten tegen hun personeel. De vakbondsleidingen hebben de acties beperkt en uiteindelijk een akkoord gesloten om de IPA-onderhandelingen niet in het gedrang te brengen.

Het resultaat van de strijd bij Carrefour is tweeslachtig: enerzijds blijft het personeel in Brugge onder het PC 202.01 vallen, maar anderzijds worden de arbeids- en loonsvoorwaarden wel aangepast: een 35-urenweek met vijf arbeidsdagen, minimum 18 uur per week, geen gesplitste diensten en zondagswerk aan 200%. We vrezen echter dat de directie deze toegevingen al snel zal proberen teniet te doen bij nieuwe herstructureringen.

Het idee van een verbeterde versie van PC 202.01 opent anderzijds wel mogelijkheden voor andere werknemers in dit paritair comité om gelijkaardige voorwaarden te eisen. Zullen de vakbonden in de sector gebruik maken van deze opening om in het tegenoffensief te gaan?