Chili. Acties bij het overlijden van Pinochet

Op 10 december overleed de grootste moordenaar en dief uit de geschiedenis van Chili. Augusto Pinochet overleed om 14u15. Honderdduizenden Chilenen kwamen op straat om dit te vieren en er waren grote betogingen in heel het land. In alle arbeiderswijken zoals La Bandera en La Vitoria waren er feesten om het overlijden van Pinochet te vieren.

Celso Calfullan Campus, vanuit Chili

In het centrum van de hoofdstad Santiago en vooral op de Plaza Italia, een traditionele verzamelplaats voor feesten, kwamen honderden mensen samen. Op minder dan twee uur tijd kwamen er duizenden samen. Het kwam tot een betoging door de stad in de richting van La Moneda, het presidentieel paleis. Er was champagne, er werd gedanst. De sfeer was uitbundig en de vreugde enorm. Toen de betoging aan La Moneda aankwam, was er echter een repressieve aanpak van de politie tegenover de feestvierende betogers. Dat is vandaag jammer genoeg een vaak voorkomend gegeven. De moordenaars en beulen hebben de politie verlaten, maar dezelfde mentaliteit leeft er nog voort. Ze konden niet begrijpen waarom de meerderheid van de bevolking zo blij was met het overlijden van Pinochet.

Tegelijk is het jammer dat de regeringscoalitie, de Concertación, en de socialistische president Michelle Bachellet het bevel gaven aan de politie om tegen de betogers op te treden. Volgens mediaverslagen, wou de regering vermijden dat er een carnavalssfeer zou ontstaan na de dood van de dictator.

Uit peilingen blijkt de houding van de bevolking. 70% was tegen een officiële herdenkingsplechtigheid na de dood van Pinochet en zeven op tien was tegen een officiële begrafenisdienst. Dat was de belangrijkste reden waarom er ook geen staatsbegrafenis kwam voor de voormalige dictator. De regering zag ook hoe duizenden Chilenen op straat kwamen om minuten na de aankondiging van het overlijden van de dictator dit al te vieren.

Enkel de moordenaars groeten de moordenaar

President Michelle Bachellet liet het leger toe om een militair eerbetoon te brengen aan de crimineel Pinochet. Alle legerbarakken moesten de vlag halfstok laten hangen bij het begin van de uitvaartplechtigheid. Zelfs de regering bracht eer aan Pinochet door een officiële vertegenwoordiger naar de begrafenis te sturen. De minister van defensie was namelijk aanwezig. Het is schandalig dat na 17 jaar van zogenaamde democratie, de massamoordenaar Pinochet nooit berecht werd voor zijn misdaden.

Alle eer die aan de voormalige dictator werd gebracht op de begrafenis, werd gecontroleerd door het leger. Dat is niet verwonderlijk aangezien het leger mee verantwoordelijk was voor de misdaden ten tijde van de dictatuur. De moordenaars eren een andere moordenaar.

De rol van het gerecht

De rol van het Chileense rechtssysteem was schandalig. De gerechtelijke uitspraken tegen Pinochet waren een klucht. Pinochet mocht gerust nog honderd jaar langer geleefd hebben, het gerecht zou niets ondernomen hebben om hem te vervolgen, laat staan te veroordelen. Nochtans bestaat er heel wat bewijsmateriaal over zijn betrokkenheid bij repressie, diefstal en corruptie.

De Chileense rechters maakten deel uit van de vroegere dictatuur en hadden nooit de bedoeling om Pinochet ter verantwoording te roepen. Iedereen weet dat en de regering nam deel aan de farce rond de arrestatie van Pinochet in Londen enkele jaren terug. De regering stelde toen dat de Chilenen zelf gerechtigheid zouden krijgen. Nochtans klopt het dat “zijn overlijden de immuniteit van Pinochet bezegeld heeft”, zoals de Venezolaanse vice-president José Vincente Rangel stelde. De dood van Pinochet werd verhoopt door zowel de regering als de officiële oppositie om zo de eigen handen in onschuld te kunnen wassen en niet tot de berechting van Pinochet te moeten overgaan. Dat is de typische moraal van de regering die van bij het begin immuniteit heeft gegarandeerd voor Pinochet.

VS-cynisme

De bronzen prijs voor cynisme gaat naar de woordvoerder van de Amerikaanse regering toen die verklaarde: “De dictatuur van Augusto Pinochet vertegenwoordigde één van de moeilijkste perioden uit de geschiedenis van het land. Onze gedachten zijn bij de slachtoffers van dat regime en hun families.” (Tony Fratto, woordvoerder van het Witte Huis)

Het cynisme kent soms geen grenzen. De VS was één van de belangrijkste financiers en aanhangers van de dictatuur. Pinochet trad altijd op met het goedkeuren van de CIA. De CIA financierde de belangrijkste dagbladen in Chili. Het steunde ook rechtse terroristische groepen in Chili in de jaren 1970 en ook de belangrijkste politieke partijen die zich uitspraken voor de staatsgreep van Pinochet tegen de verkozen regering onder leiding van Allende. Dat wordt allemaal aangetoond in tal van boeken en rapporten.

Pinochet en de zogenaamde economische welvaart van Chili

De rechterzijde, de patroons en delen van de regering proberen de misdaden van onder de dictatuur van Pinochet goed te praten door te verwijzen naar de zogenaamde economische groei die er was. Daarmee proberen ze Pinochet voor te stellen als de grondlegger van het moderne Chili. Over welk land hebben ze het eigenlijk? Dit is één van de ergste leugens die naar voor wordt gebracht in Chili, maar ook op internationaal vlak. De realiteit is totaal anders. De meerderheid van de Chilenen leeft nog steeds in armoede. Eén op de vijf Chilenen leeft in een situatie van extreme armoede. Nog eens 40% van de bevolking wordt in de sociale klasse “D” geplaatst, waarmee wordt bedoeld dat ze in armoedige condities leven. Een meerderheid van de bevolking kent dus armoede.

80% van de arbeiders werkt in kleine en middelkleine bedrijfjes. Deze arbeiders leven met een constante dreiging om hun job, lage lonen en slechte levensomstandigheden kwijt te spelen. 60% van de arbeiders krijgt zowat 300 dollar per maand. Nochtans lazen we in bepaalde internationale media dat het gemiddeld jaarlijks inkomen zo’n 8.000 dollar per persoon zou bedragen.

De sociale crisis en enorme armoede werden mee veroorzaakt door de dictatuur en zijn zichtbaar in ieder aspect van de samenleving. Vandaag is er een onderwijssysteem dat onder druk van oude maatregelen in crisis is. Dat leidde reeds tot een massale mobilisatie van scholieren begin dit jaar. Deze strijd kan volgende jaar verder ontwikkelen. Er is ook een gelijkaardige crisis in de gezondheidszorg en bij de pensioenen. Dit leidt ertoe dat duizenden gepensioneerden tot armoede veroordeeld worden. De staat moest uiteindelijk tussenkomen in de betaling van een deel van de pensioenen.

De economische welvaart is enkel voelbaar voor de rijkste 20% van de bevolking in Chili en niet voor de arbeiders en de armen. Enkel de top onder de patroons, de legerleiding, de bureaucratie in de regering,… halen voordeel uit het economisch systeem dat werd opgelegd met het bloed dat vloeide onder de dictatuur.

Het is daarom dat duizenden arbeiders, vrouwen, jongeren en armen nu de dood van de tiran Pinochet vierden. De feestelijkheden naar aanleiding van zijn dood tonen aan dat de slachtoffers van zijn regime niet vergeten zijn en nog steeds worden gerespecteerd. De meerderheid van de bevolking steunde de straatacties. Een populaire slogan was: “Niet vergeten en niet vergeven”.